STEVENSON heeft felle critiek
Eisenhower's medewerkers
op
Hubert Cuypers 80 jaar
Spaanse vrouwen hebben
merkwaardige namen
soms
heel
w
Sterki
ere coördinatie wordt
noodzakelijk geacht
Opmerkelijke eenstemmigheid
over te voeren beleid
New York leest
Prof. Einthoven een der groten
der Leidse Universiteit
Fantasie nog stouter dan die
van Jules Yerne
5 Jn plaats van de vier vrijheden
zijn de vier vrezen g
Minister Cals onderschrijft volledig
mening van commissie
Vaticaanse goederen
voor Nederland
Plechtige herdenking in Sleutelstad
Belgbeste leugenaar in Putte
in de gele trui
Mrs. Howe wil met
haar zoon praten
Britten in handen
der communisten
Pan American komt
aan vóór vertrek
Sir Oswald Mosley
opnieuw in actie
MAANDAG 14 DECEMBER 1953
PAGINA 3
Overheidsbeleid Jeugdzorg
Watersnood
H.H. WIJDINGEN
Benoemingen Bisdom
Haarlem
Fiscale voorzieningen per 1 Januari
Ruwe,geschaafde huid...
Opsporing verzocht
Opperbevel der V.N. op
Korea kan haar niet helpen
Vrijgelaten Duitser heeft
gevangen diplomaat
ontmoet
Gebaar ten behoeve van
postzegelverzamelaars
Boodschap, Smarten, Montserrat
of Aanbidding der drie Koningen
Naar aanleiding van het verslag over het bezoek van de vaste commissie
.Vo°r het Onderwijs aan Rijkskampen en -internaten voor sociale jeugdzorg.
is Mede n.a.v. het rapport der Commissie Kampwerk Sociale Jeugdzorg een
Memorandum van de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
Verschenen, waarin hij grote waardering uit voor de arbeid van de commis-
s'e. Hoe men ook moge oordelen over de door de commissie genoemde
"Spanning tussen de kinderbescherming en de afdeling Vorming Buiten
Schoolverband", in ieder geval onderschrijft de minister gaarne en volledig
ne mening der commissie, dat een sterkere coördinatie van het overheids
beleid op het gebied van de jeugdzorg noodzakelijk is. Nu het zich laat aan
een, dat binnenkort de Raad voor de jeugdvorming een wettelijke status
Z*1 krijgen, zal de minister bovendien bij voortduring kunnen beschikken
?ver de waardevolle adviezen van de deskundigen op het gebied van de
Jeugdzorg in de afdeling Sociale Jeugzorg van die Raad.
Wij ontlenen aan dit memorandum
v°orts o.a. dat de commissie in haar rap
port een aantal richtlijnen heeft gefor
muleerd, waarin zo concreet mogelijke
oplossingen worden voorgesteld „voor en
kele brandende problemen". De minis-
er is de commissie zeer erkentelijk, dat
niet geschroomd heeft deze richtlij-
Pen op te stellen, ook al verschilt hij op
enkele onderdelen van mening over de
Menselijkheid of uitvoerbaarheid der
Voorgestelde maatregelen.
.De commissie shpreekt o.a. de mening
PU. dat het kampwerk van Vorming Bui
ten Schoolverband zich ten aanzien van
de leeftijd dient te beperken tot maxi
maal 18-jarigen. De commissie is bij de
bepaling van de leeftijd tot maximaal 18
•'aar wellicht uitgegaan van de leeftijd
Per strafrechtelijke meerderjarigheid,
lp het jeugdwerk wordt momenteel al-
Semeen dc grens gesteld van 25 jaar, de
Voogdijraden strekken hun zorgen uit
tot de leeftijd van 21 jaar. De minister
meent dan ook, dat er geen reden is
v"oor de sociale jeugdzorg zonder meer
aan de grens van 18 jaar vast te houden.
De commissie is voorts van oordeel, dat
bet kampwerk zich moet beperken tot
ben, ten aanzien van wie, dank zij een
kortstondige reëducatie van minimaal
Pr ie en maximaal twaalf maanden, be
vredigende verbetering kan worden ver-
Macht. De minister vraagt zich af, of
San deze begrenzing moet worden vast
gehouden. Zeker, er moeten in het
kampwerk geen jongens en meisjes wor
sen opgenomen, die zodanig psychisch
gestoord zijn of paedagogisch verwaar
loosd, dat een langere reëducatieperiode
absoluut nodig is Het is echter denk
baar, dat er een categorie pupillen is,
die na een reëducatieperiode van een
jaar zover zijn, dat zij zich buiten een
kamp of internaat van een jaar zover
2>jn, dat zij zich buiten een kamp of in
ternaat normaal zouden kunnen ontwik
kelen, maar waarbij omstandigheden
buiten de pupil dit onmogelijk maken.
De commissie stelt, dat als axioma
dient te gelden, dat geen kind in een
kamp kan worden opgenomen, zonder
voorafgaand grondig onderzoek door
een deskundige instantie. In verband
Met andere uitlatingen van de commis-
Zaterdag 19 December zal Z.H. de
Paus op het Vaticaanse spoorwegstation
een wagon goederen voor de Ned. nood-
gebieden zegenen. Deze wagon bevat
meubelen alsmede volledige invtentaris-
sen, voldoende om twintig scholen in de
door de watersnood getroffen gebieden
te installeren. Zoals bekend heeft de
voorzitter van de Pauselijke hulpcom
missie, mgr. Baldelli, tijdens het bezoek
dat hij in Februari aan ons land bracht,
met de Nederlandse regering de af
spraak gemaakt dat goederen aan de
getroffen gebieden zouden worden ge
zonden zodra Nederland zijn behoeften
nauwkeurig kende. Ingevolge deze
overeenkomst arriveert thans een zen
ding meubelen en schoolgerei. Bij de
zegening, welke de H. Vader Zaterdag
verricht, zullen de Nederlandse gezant
bij het Vaticaan, jhr. Mark van Weede,
mgr. Baldelli en vele leden van de
Internationale Charitas te Rome aan-
Mezig zijn.
Z. H. Exc. mgr. Jos Baeten zal op
Quatertemper-Zaterdag, 19 December, in
de St. Paulus-Abdij te Oosterhout de
volgende H.H. Wijdingen toedienen: Het
Subdiaconaat aan: P. C. Vermeulen,
O.S.B.; J. C. Letschert, O.S.B. Het Dia
conaat aan: L. A. P. Zegers, O.S.B.; J.
A. M. van Balen. O.S.B.; Walterus Schu
macher. O.C.S.O. Het Presbyteraat aan:
W. G. Th. Ramaekers, O.S.B.; C. J. Haf
kamp, O.S.B.J. H. Smeets, O.S.B.
Z. H. Exc. de bisschop van Haarlem
beeft benoemd tot kapelaan te Rotter
dam O. L. Vr. Onbevl. Ontv.) de wel-
eerw. heer J. M. Boelen. Tot kapelaan
te Den Haag (H. Paulus), de Weleerw.
beer C. A. van der Voort die kapelaan
Mas te Hoorn.
Eerste Kerstdag zal de wed. E. Rede
ring—Meyer in de Barlage te Vlagt-
Medde haar honderdste verjaardag vie
len. Mevr. Rendering heeft 5 kinderen,
17 kleinkinderen en 32 achterkleinkin
deren
sie zal deze uitspraak aldus verstaan
dienen te worden, dat in alle gevallen
een psychologisch onderzoek moet ge
schieden. Naar de mening van de mi
nister is echter niet altijd een psycho
logisch onderzoek noodzakelijk. Op
grond van de ervaring meent hii te
moeten betwijfelen of alle gevallen,
die voor plaatsing in kampen en inter
naten worden aangemeld, zodanige
probleemgevallen zijn, dat het oordeel
van degenen, die buiten de psychologen
bij de selectie betrokken zijn, ontoerei
kend is
De commissie acht tevens nodig een
klein selectiecentrum als opvang- en
distributiecentrum voor sociaal-labiele
jeugd, welk centrum tevens de geval
len, welke daarvoor in aanmerking
komen ook als de kinderen overge
plaatst ziin in andere kampen zal
behandelen. Daar de commissie deze
zienswijze niet nader toelicht, hetzij op
theoretische gronden, hetzij oo gron
den, ontleend aan de ervaring,
moge de minister volstaan met op
te merken: dat overplaatsing vanuit
dit centrum naar het definiieve kamp,
dit centrum naar het .definiteive kamp,
zoals reeds eerder werd opgemerkt, toch
ook welpaedagogische bezwaren heeft;
dat het bezwaarlijk is dit centrum en
de verdere behandeling te binden aan
één psycholoog en één psychiater, dat
zeker bij psychiatrische behandeling
rekening dient te worden gehouden
met godsdienstige en levensbeschouwe
lijke factoren.
De suggestie van de commissie één
der schipperskampen te bestemmen
voor sociaal-labiele jongens, verdient,
naar het de minister voorkomt, geen
aanbeveling.
Het staat immers vast, dat de meeste
jongens, die in deze kampen worden
opgenomen, onverschillig of zii al dan
niet met justitie of kinderbescherming
in aanraking zijn geweest sociaal-
labiel zijn. In deze zin n.l., dat bii hen
de binding aan een bepaald beroep tot
stand is gekomen, met alle gevaren, die
daaruit voortvloeien voor hun persoon
lijkheidsvorming.
Indien de commissie zou bedoelen die
jongens in een bepaald schipperskamp
samen te brengen, die hun maatschap
pelijk onaangepast zijn door wangedrag
getoond hebben, meent de minister het
voorstel der commissie zeker te moeten
ontraden. De plaatsing in de maatschap
pij van de jongens uit een kamp met
een dergelijke signature, zou op onover-
komenlijke bezwaren stuiten. Het kost
thans reeds moeite de reders er van te
overtuigen, dat het niet nodig is, iedere
jongen met een zeker verleden uit de
schipperskampen te weren.
De voordelen van het huidige systeem
zijn: in rederskringen hebben de schip
perskampen niet de naam, dat de
deelnemers gerekend moeten worden
tot de sociaal-labilie jeugd: de jongens
wier maatschappelijk onaangepast-zijn
hoofdzakelijk voortvloeit uit het ont
breken van een beroepsbinding, kun
nen, zodra deze beroepsbinding in de
schipperskampen wel ontstaat, een zeer
gunstige invloed uitoefenen op hun
zwakkere broeders.
In Madrid is het aanstaande huwelijk bekend gemaakt tussen Prinses Marie
Louise, de twintigjarige dochter van ex-Koningin Joanna van Bulgarije, en de
25-jarige Jack Roosmale Nepveu, een telg uit een oud-Nederlands geslacht. De
heer Roosmale Nepveu, die uit Nederlandse ouders tijdens een vacantiereis
in Pretoria Zuid-Afrikawerd geboren, is gedeeltelijk in Nederland en ge
deeltelijk in Engeland opgevoed. Hij studeerde handelswetenschappen aan de
universiteit van Genève en ontmoette de dochter van wijlen Koning Boris van
Bulgarije anderhalf jaar geleden op een feest in Madrid. 'Daar is hij ook thans
nog werkzaam, voor het Amerikaanse tijdschrift Reader's Digest. De heer Roos
male Nepveu is een goed skiër. Hij heeft deel uitgemaakt van het Nederlands
ski-team.
De Minister en Staatssecretaris van
Financiën menen op goede gronden te
mogen stellen, aldus delen zij de
Eerste Kamer mede, dat de regerings
voorstellen inzake het treffen van fis
cale voorzieningen voor de werkgele
genheid en de huurcompensatie, de
grondslag hebben gelegd voor een op
merkelijke mate van eenstemmigheid
t a.v. het te voeren beleid. Op verschil
lende vragen van de leden hebben de
bewindslieden voorts o.m. het volgende
geantwoord:
Het aantal belastingplichtigen, die
inkomen genieten en inkomsten-
noch loonbelasting verschuldigd zijn,
kan voor 1954 zeer globaal worden
geschat op 1,8 millioen tegenover 2,7
millioen personen, die wél belasting
naar het inkomen verschuldigd zijn.
Wat de aftrek voor buitengewone
lasten betreft wordt erkend, dat bij de
voorgestelde regeling inderdaad vrij
grote gezinnen, die voor het aanschijn
van de fiscus buiten hun natuurlijke
grootte uitdijen, er betrekkelijk snel
aan toe zullen zijn, dat de ondergrens
vervalt. Dit beduidt evenwel zeker
niet, dat nu ook in deze gevallen ge
wone uitgaven, zoals normale dokters-
en apothekerskosten, die iedereen
heeft, en die tot de normaal te ver
wachten jaarlijkse gezinslasten beho
ren in hun volle omvang als buitenge
wone lasten zullen kunnen worden af
getrokken, aldus de bewindslieden.
De mogelijkheid van volledige terug
gaaf van omzetbelasting bij uitvoer,
vooral van die O.B. welke drukt op
gebruikte hulpstoffen, wordt zorgvul
dig onderzocht. Binnen niet lange tijd
hoopt de regering hier uitvoerig op in
te gaan.
De vraag over een andere tegemoet
koming aan de glucose-industrie, nu
de suikeraccijns1 wordt verlaagd', is
nog in studie. De gedachten gaan uit naar
'n tijdelijke regeling, volgens welke de
aardappelmeelindustrie tegen een lage
re prijs de grondstof voor de glucose-
fabricage ter beschikking zal stellen,
terwijl de overheid aanvullend zal sub
sidiëren in dier voege, dat de 'productie
enige tijd zonder verlies zal kunnen
worden voortgezet.
Hoewel bij de export bijzondere risi
co's kunnen worden gelopen, is dit ook
elders het geval, aldus antwoorden de
bewindslieden op een verzoek om een
onbelaste exportreserve. Eveneens
wordt negatief geantwoord op het
denkbeeld tot vrijstelling van een pri
mair dividend voor de venn.-belasting.
Gezegd wordt, dat deze belastingvrij
dom het bestaande evenwicht in de
verdeling van de bedrijvigheid tussen
lichamen en natuurlijke personen met
name ten ongunste van de middenstand
zou verstoren.
Het St. Dominicus College te Nijme
gen, dat onder leiding staat van de
Paters Dominicanen, wordt uitgebreid
met een H.B.S.-afdeling ten gerieve
vooral van externe leerlingen in Nij-
megen-West. Op Donderdag 14 Jan. zal
de nieuwbouw worden ingewijd en in
gebruik genomen.
Vijf New Yorkse bladen hebben
het nieuws over de periode van 29
November tot 8 December, toen zij
als gevolg van de staking van cli
chémakers niet konden verschijnen,
alsnog in hun Zondagsedities afge
drukt. De editie van de „New York
Times", de dikste van allemaal,
woog ruim twee kilo .Veel New
Yorkers, die anders een paar stra
ten ver lopen om hun Zondagsblad
aan een kiosk te kopen, namen Zon
dag de auto mee. De reactie van het
publiek varieerde van opgetogen
commentaren van huisvrouwen, die
konden zwelgen in vele extra pa
gina's met advertenties, tot klach
ten van uitgeputte krantenverko
pers met pijn in de armen en de
rug.
Advertentie
De commissaris van politie te Rotter
dam verzoekt opsporing van de 83-ja-
rige Jan Enzlen uit de Agniestraat 62a
aldaar.
Hij is 11 December omstreeks 15 uur
uit zijn woning weggegaan en daar tot
heden nog niet teruggekeerd. Een onge
luk wordt gevreesd. Hij leed aan ge
heugenstoornis. Signalement: 1.65 m.
lang. grijs haar, donkergrijze jas, zwarte
gleufhoed, donkergestreept colbert-cos-
tuum en zwarte lage schoenen.
(Van onze correspondent)
In aanwezigheid van talrijke genodig
den, onder wie de Zweedse gezant in
Nederland, de president van de Int. Ver.
van Cardiologen, een vertegenwoordiger
van de minister van O.K. en W. en
familieleden van wijlen prof. Einthoven
heeft de Leidse universitaire gemeen
schap Zaterdagmorgen met een plech
tige bijeenkomst in het groot auditorium
van de Universiteit herdacht, dat prof.
dr. Willem Einthoven 50 jaar geleden
zijn uitvinding van de snaargalvano
meter publiceerde, die van zo'n grote
betekenis is geweest voor de ontwikke
ling van de electrocardiografie en de
moderne hartdiagnostiek.
Na een welkomstwoord van de pre
sident-curator, dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk, die er op wees dat
Einthoven in zijn 42-jarig hoogleraar
schap, ongeveer tegelijkertijd met grote
mannen als Lorentz en Kamerlingh
Onnes, meegeholpen heeft de Leidse
Universiteit opnieuw een wereldver
maardheid te geven, sprak prof. dr. G.
Nylin uit Stockholm, president van de
Int. Ver. van Cardiologen, over de we
tenschappelijke betekenis van de uit
vinding van Einthoven. Zonder deze
uitvinding zou de kennis omtrent het
hart en zijn gebreken ver beneden het
peil gebleven zijn waarop die nu staat.
Temidden van andere grote geleerden
als Lorentz, Kamerlingh Onnes, Boer-
haave, Van 't Hoff, Zeeman, Van der
Waals, Ejjkman, Debjje en Zemike heeft
Einthoven meegeholpen Nederland een
Acht ministers hebben Zaterdag een bezoek gebracht aan Hr. Ms. kruiser „De
Ruyter", toen deze aan de werf Wilton Fijenoord te Schiedam gemeerd lag.
Na een begroeting in de hut van de commandant, kapt. ter zee W. J. Kruys,
maakten de ministers een rondgang over de oorlogsbodems. Men ziet hier mi
nister-president dr. W. Drees de geschutstoren van een 15 cm. kanon verlaten.
Links de minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. W. Beyen, met de comman
dant van „De Ruyter".
Adlai Stevenson, de leider van Ce
emocratioche par (ij in Amerika, heeft
hhï 'n een tafelrede te Philadel-
y 'a de regering van Eisenhower er
beschuldigd het probleem van com-
t "nisten in de regering verkeerd aan
Vorrti en t°e te staan dat misbruik
«jt gemaakt van geheime dossiers,
koert regering op zoek is naar een
zei hjj, „zou ik een
bevel tegen het communisme aan-
ken van zonder echter gebruik te ma-
van communistische methoden".
Conitu13?.400^6 dat de clausules in de
tutie betreffende de rechten van
het volk in het gedrang komen. Histo
rische vrijheden worden beknot, roeke
loze woorden worden geuit, wantrouwen
en vrees trekken door het land en par
tijpolitiek steekt een „vreemd en le
lijk" hoofd op.
„De-veiligheid van geheime dossiers
wordt in gevaar gebracht", zo zei
Stevenson, „en het spookbeeld van
een politieke politiemacht rijst op.
Wij beginnen te lijken op wat wij
het meest vrezen".
Hij zei, dat, terwijl president Eisen
hower over eenheid spreekt, „zijn col
lega's onenigheid zaaien. Terwijl hij
vraagt' om kalmte, stoken zijn vrien
den het vuur van hysterie. Terwijl hij
zich beroept op de Amerikaanse tra
ditie, dat de beschuldigdehet recht
heeft geconfronteerd te worden met
zijn beschuldigers, zijn leden van zijn
partij en regering bezig met beschuldi
gen, rechtspraak, veroordeling en be
straffing met een enkel handgebaar. Ik
zou alleen maar willen dat president
Eisenhower sprak namens de Eisenho
wer regering".
Stevenson zei dat de vier vrijheden
vrijheid van woord en uitdrukking,
vrijheid van godsdienst, het vrij zijn
van gebrek en vrij zün van vrees
vervangen zijn geworden door de vier
vrezen: vrees voor een depressie, vrees
voor communisme, vrees voor onszelf
en vrees voor de vrijheid zelf.
Onder grote belangstelling (onder an
dere van de Belgische en Nederlandse
pers) heeft Jacques Laureyssen uit Bel
gisch Putte Zaterdagavond na een
spannende wedstrijd beslag weten te
leggen op de gele trui van de vorige
week opgerichte leugenaarsclub. Lau
reyssen slaagde erin om niet minder
aan 83 van de 100 toe te kennen punten
bij elkaar te fantaseren in een in sappig
Vlaams verteld vliegtuigverhaal dat de
stoutste fantasieën van Jules Verne te
na kwam en bovendien de humoristi
sche kwaliteiten van Pallieter bijna
evenaarde.
De traditionele huldiging met de gele
trui, die we van de „Tour de France"
kennen, viel ook hier de winnaar te
beurt. Te meer een sportieve eer voor
de glunderende overwinnaar, omdat de
ferme „klappen" op zijn beide wangen
hem werden toegediend door het leuge-
naresje dat met hem in de eindsprint
om de erepalm nog had gewedijverd.
Dat de aanwezige persfotografen dit
hoogtepunt van de avond ogenblikkelijk
op de gevoelige plaat vastlegden, zal
ieder die enigszins met de „Tour-eti-
quette" op de hoogte is, zonder meer
duidelijk zijn. Overigens is er deze
avond niet alleen gelogen. Er is bijvoor
beeld ook nog konijnenbout gegeten,
een wildbraad dat,, zoals bekend, slechts
enkele schoten verwijderd ligt van het
jagerslatijn dat in een vereniging als
deze nu eenmaal te verwachten is. Dat
praten dorstig maakt, wordt waarschijn
lijk nergens zo goed beseft als ten Zui
den van „de meet". Iemand die België
niet kent. maar die kennis heeft geno
men van Hm'zinga's „Herfsttij der Mid-
dtleeuwen", zou bv. in het volgende
rijm dat in het clublokaal van de leuge
naars aan de muur hangt, al te licht
een middeleeuws relict zien, terwijl we
integendeel te maken hebben mèt een
geïnspireerd moment van de huidige
dorpspoëet: „Als Mozes op de rotsen
klopte; Was het wonder dat het water
dropte; Veel groter wonder ziet men
hier; Zodra men klopt, bekomt men
bier"
Tot zover de uiterlijke welsprekend
heid en de poëtica die door deze moder
ne Putse leugenaars-rederijkerskamer
wordt beoefend. Hier blijft het echter
niet bij; men houdt zich evenzeer bezig
met de wetenschap, getuige het feit dat
Zaterdag met algemene stemmen enke
le stellingen werden aanvaard over het
ontstaan, de aard en de ontwikkeling
van 's mensen leven op aarde, waarvan
er bijvoorbeeld één is die het psycho
logisch bewijs levert dat de mens wel
moet afstammen van de kameleon. In
de astrologie en astronomie werden nog
geen belangrijke stellingen bereikt,
maar wel meende men met absolute ze
kerheid te kunnen vaststellen dat de
stratosfeer in geen geval toegankelijk is
voor honden. Naar wij vernamen zullen
tijdens de bijeenkomst van de volgende
maand tevens enige scripties van leden
ter sprake komen met betrekking tot
andere wetenschappen van de septem
artes liberales
vooraanstaande plaats te geven op het
gebied van de wetenschap.
Prof. dr. H. C. Burger uit Utrecht
besprak de arbeid van Einthoven als
physicus.
Tenslotte sprak dr. C. L. de Jongh
uit Den Haag, een van de assistenten,
die Einthoven bij zijn uitvinding gehol
pen hadden, over zijn grote leermeester
als mens.
Prof. dr. A. W. Bijvanck sprak na
mens de rector magnificus een slot
woord, waarna het gezelschap in het
Rijksmuseum voor de Geschiedenis der
Natuurwetenschappen aan de Steen
straat de tentoonstelling bezichtigde
over het werk en de persoon van Wil
lem Einthoven.
Mevrouw Portia Howe uit Alden, in
de Amerikaanse staat Minnesota, de
moeder van een van de 22 Amerikaanse
krijgsgevangenen, die weigeren te repa
triëren, is per vliegtuig in Tokio aan
gekomen. Zij wil proberen verlof te
krijgen om naar de gedemilitariseerde
zone van Korea te gaan teneinde haar
zoon persoonlijk over te halen naar huis
terug te keren. De naam van de soldaat
is Richard F. Tenneson. Hjj is een zoon
uit een vorig huwelijk van mevrouw
Howe.
Mevrouw Howe verklaarde, dat zij
contact wilde zoeken met het hoofd
kwartier van het commando voor het
Verre Oosten. Het hoofdkwartier heeft
inmiddels meegedeeld, dat het „gaarne
de problemen en- mogelijkheden" met
mevrouw Howe zou bespreken.
Opperbevelhebber generaal John Huil
deelde echter mee, dat hij het verzoek
niet 'kan inwilligen, omdat het Ameri
kaanse ministerie van landsverdediging
het doen van individuele pogingen om
de weigerachtige gevangene te overre
den, alsnog naar huis terug te keren,
heeft verboden. Generaal Thimaya ver
klaarde evenwel geen bezwaar tegen
het onderhoud te hebben.
Een voormalig Duits soldaat, die twee
maanden geleden uit Russische gevan
genschap in Saarbrücken is terugge
keerd, heeft verteld, dat hij in een kamp
te Magadan, in Oostelijk Siberië, een
Brits diplomaat heeft ontmoet, die
Michael Salomon zou heten en die in
1945 wegens beweerde spionnage tot 25
jaar gevangenisstraf zou zijn veroor
deeld. Magadan ligt aan de zee van
Ochotsk. De gevangenen mochten niet
naar huis schrijven en Salomon had
hem gevraagd het Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken op de hoogte te
stellen en het een speciale boodschap in
code voor hem te willen meenemen.
Salomon zou lid zijn geweest van de
Britse missie in Boekarest. Hij had spe
ciaal verlof gekregen om daar te blijven
en voor zijn zieke vrouw te zorgen, toen
de missie in 1945 werd opgeheven.
Twee maanden later werd hij door de
Russen gearresteerd en naar Moskou
overgebracht.
De Britse regering heeft er bij Polen
op aangedrongen twee Britten, de onge
veer zestigjarige gebroeders Green
wood, die vorig jaar tot gevangenis
straffen werden veroordeeld wegens
„gewapende samenzwering" uit Polen te
zetten. Eén van hen, Stephen Green
woud, werd tot zes en zijn broer, Fred,
tot vijf jaar gevangenisstraf veroor
deeld. De Britse regering nam deze
stap met het oog op de leeftijd van de
beide mannen, aldus deelde een woord
voerder van het Britse departement van
Buitenlandse Zaken mede.
Pan American World Airways heeft
plannen bekend gemaakt voor de afle
vering van post op de dag vóór die,
waarop zij is afgezonden door gebruik
te maken van de stroom van boven
winden, die zich hoog boven de aarde
van West naar Oost beweegt. Dit plan
zal ten gerieve van postzegelverzame
laars en enthousiasten voor de lucht
post deze maand worden uitgevoerd
over de route TokioHonoloeloe.
Elke winter, als de bovenwinden het
sterkst zijn, vliegen de stratoclippers
van de maatschappij non-stop de af
stand van bijna -6.400 km. Op hun weg
passeren zij de internationale datum-
grens en zij landen als men van de
kalender uitgaat de dag vóór zij uit
Tokio vertrekken op Honoloeloe.
Pan American heeft het Amerikaanse
publiek uitgenodigd, aan zichzelf ge
adresseerde luchtpostenveloppen te zen
den plus 25 (Amerikaanse) cents voor
Japanse postzegels, die te Tokio worden
afgestempeld.
Sir Oswald Mosley, de voormalige
Britse fascistenleider heeft verklaard,
dat hij een nieuwe „Uniebeweging"
heeft opgericht, die het komend voor
jaar een openbare campagne zal be
ginnen en candidaten voor het Lager
huis zal stellen.
26 December a.s. zal de musicus
Hubert Cuypers te Amsterdam zijn
80ste verjaardag vieren, ter gelegenheid
waarvan hij 29 December zal worden
gehuldigd in het Concertgebouw.
Hubert Cuypers ontving zijn eerste
opleiding van zijn vader, die organist
was aan de R.K. kerk te Baexem in
Limburg en van de componist van het
Limburgse volkslied Henri Tijssen.
Daarna ging hij naar de kerkmuziek-
school in Aken, waar hij op 17-jarige
leeftijd eindexamen deed.
Cuypers begon zijn carrière te
Amsterdam als organist en weldra ook
als koordirigent in de kerk van Onze
Lieve Vrouw van de Paters Redempto
risten. Hij nam nog lessen bij de voor
aanstaande muziekpaedagoog Bernard
Zweers.
In deze tijd componeerde hij o.a. het
declamatorium „Terwe",(dit declamato-
rium zal door hem worden gedirigeerd
tijdens de uitvoering op zijn ere-avond
op 29 December a.s. in het Concertge
bouw te Amsterdam. Jan Musch zal de
tekst zeggen).
Vooral de koorzang verwierf Cuypers'van de verenigde Zangers
grote liefde.
Behalve van het St. Alphonsuskoor
was hij dirigent van het Utrechtse
Palestrinakoor, van Arti et Reglioni,
(Van onze correspondent in
Spanje)
Barcelona, December,
ij kennen hier in Span-
toen wij op het gebied van
Spaans gebruik van doopna
men een nieuwe, merkwaar
dige ontdekking deden, die
ons stijfde in' onze persoon-
je een landgenoot in Hike opinie, dat het vooral
een belangrijke we- raet het oog op een .anders
denkende'' buitenwereld, in
derdaad niet zonder enig ge
rief is. zekere aan de Spaan-
se katholieke tradities ont
sproten gebruiker onder
„folklore" te rubriceren
reldse functie, die niet katho
liek is, maar die niettemin
verklaart volle begrip en
waardering te hebben voor
de verschijningsvormen, waar
in zich het Spaanse religi
euze leven en sentiment ma
nifesteren. „Men moet het
allemaal maar zien", zegt hij,
„als folklore', Een andere ons
goed bekende landgenoot,
priester en geleerde, gaf ons
onlangs zijn indruk weer van
de „Semana Santa" in An-
dalusië, die hij voor de eer
ste maal had meegemaakt. In-
is zeer verbreid de naam
„Pilar", naar de in Zaragoza
vereerde „Virgen del Pilar"
(O L. Vr. ter Zuil) Pilar
Primo de Rivera heet de
leidster van de vrouwelijke
sectie van de Falange Es-
panola; zij is een zuster van
de oprichter José Antonio
en in Catalonië zijn bijzonder
talrijk de lieftallige „Mont-
serrat's", naar de op de hei
lige berg van het gewest ver-
Een en ander over het in
Spanje gangbaar verbazing-
eerde zwarte „Virgen de
Montserrat". Zonder oneer
drukwekkend had hij het wekkend gebruik van doop- biedig te willen zijn: kan men
gevonden; maar hij meende
er een mengsel in te moe
ten zien van „folklore, bij
geloof en echte religiositeit";
terloops eraan toevoegend,
dat overigens over het ge
heel het kerkbezoek in An-
dalusië zeep slecht is. Deze
twee meningen zouden kun
nen dienen als uitgangspunt
van een ernstige en zwaar
wichtige beschouwing over
de betrekkingen tussen „gods
dienst en folklore" in dit ons
nog altijd zo bevreemdende
namen of voornamen is wel zich indenken, dat wij onze
vrij algemeen bekend. Het zusters, dochters, gemalinnen
verschijnsel is vooral opval- enz. zouden moeten aanspre-
lend onder het vrouwelijk ken met „Ontvangenis" of
deel der bevolking, dat bij „Boodschap", of „Lichtmis",
de doop onder de bescher- of „Opneming", of „Smarten":
ming van de Moeder Gods of zelfs met dierbare „Scher-
La Virgen. zoals men hier
altijd zegt werd gesteld,
echter in alle verscheiden
heid, waarin het officiële
kerkelijk jaar en de over
levering der nationale gena
deoorden de H. Maagd in
haar geheimen vereren. Wei
land. Wij voelen ons hiertoe nig vrouwen voeren dan ook spireerde,
echter niet, althans zeker nog de naam Maria; maar zij he- wij een
penheuvel". „Kevelaar" of
„in 't Zand"? (Wij weten
niet. of er in onze contreien
ook een O.L.Vr. ter Zuil ver
eerd wordt). De dezer dagen
gedane ontdekking, die ons
tot deze weliswaar geenszins
oorspronkelijke peinzerij in-
had plaats, toen
schouwspel van
niet, geroepen. Beide uitspra- ten: Concepcion, Annuncia- Spaanse „variëteiten" bij
ken kwamen ons echter de- cion. Candelaria, Asuncion, woonden: een zangeres voer-
zer dagen in de herinnering, Dolores, enz. In heel Spanje de de naam van „Adoracion
de los Reyes" „Aanbid
ding der Koningen". Zij had
een machtige stem. Dat elders
op een affiche de ster van
de revue „Je bent een Zon"
„Maria de los Angeles Sal-
dana" heette, hield daarna
voor ons nog maar weinig
bekoring over.
Onder de mannelijke be
volking van het land wordt
bij het aanschaffen van voor
namen daarentegen met een
veel minder opvallende smaak
te werk gegaan. Onder de
„Pépes" en de „Paco's" ver
schuilen zich, zoals bekend,
op charmante wijze de legi
oenen van Jozefs en Francis-
cussen. Santiago en Jaime
zijn beide magnifieke Spaan
se namen voor Jacob. Voor
katholieken uit bezadigder
Noordelijke streken zal het
echter gemakkelijk iets al te
vrijmoedigs hebben, dat een
mannelijke telg boven de
doopvont de naam ontvangt
van „Jesus", hetgeen zoals
wij eens uit de mond van een
van haar weglopend zoontje
berispende moeder vernamen,
verkleind „Jesusito" oplevert
waarvan wij de vertaling
maar ongeschreven laten.
Verkieslijker lijkt het ons in
ieder geval voor een lid van
de mannelijke Spaanse kun
ne om te luisteren naar de
naam van „Ataulfo", naar wij
menen een van de als heilig
vereerde visigothische konin
gen. die weleer op het Ibe
risch Schiereiland hebben
geregeerd. Ataulfo Argenta.
zo heet de internationaal be
faamde dirigent van het
voortreffelijk „Nationaal Or
kest" van Madrid.
de Haar
lemse R.K. Oratorium Vereniging, de
Koninklijke Christelijke Oratorium
Vereniging, het Amsterdams Toonkunst
koor (als plaatsvervanger van Willem
Mengelberg), de Schola Cantorum,
Cuypers' A Cappella-koor, de Haghe
Sangers, het Leidse Sursum Corda, het
koor van de Obrechtkerk te Amster
dam, het koor van de eerste Amster
damse Kunstkring en thans nog steeds
van het koor van de St. Agneskerk en
van de Minnestrelen.
Zijn liefde voor de koorzang blijkt
wel in de eerste plaats uit zijn com
posities, zoals het achtstemmige Te
Deum (waarmee in 1924 het Eucha
ristisch Congres werd gesloten) en de
Missa in Honorem Sanctissimae Trini-
tatis, die te Rome in 1906 haar eerste
uitvoering beleefde onder 'prof. Tom-
massi.
Met het bovengenoemde declamato
rium „Terwe" had Cuypers reeds ge
poogd een volkomen aanpassing van
de muziek met een gesproken tekst
te bereiken. Nieuwe werken in dit
genre waren o.a. „Die Wallfahrt nach
Kevelaer" en „Das klagende Lied".
Ook in zijn laatste grote werken, het
„Kerstoratorium" en het nationale
oratorium „De Cracht van 't Land be-
staet" geschreven in opdracht van
de Kon. Chr. Oratorium Vereniging,
welk laatste werk een van zijn wei
nige opvoeringen beleefde op 9 Mei
1940 verloochende Cuypers zijn
liefde voor de verbinding van ge
sproken woord en muziek niet.
Door zijn werk op dit gebied trok hij
de aandacht van dr. Willem Royaards,
die ter gelegenheid van de eerste voor
stelling van zijn in 1908 geformeerde
toneelgezelschap „Adam in Balling
schap" van Vondel wilde opvoeren. Het
werd een groot succes en men kan
zeggen dat Cuypers' partituur een inte
grerend bestanddeel van de triomf uit
maakte. Andere voorstellingen in dit
genre volgden: ook bleef Cuypers
jarenlang als dirigent Royaards' toe
verlaat bij Shakespeare-uitvoeringen.
Cuypers behaalde met zijn koren tal
rijke" prijzen. Zijn verdiensten wérden
erkend door drie onderscheidingen:
Ridder in de Orde van Oranje Nassau,
Ridder van het Legioen van Eer en
Ridder in de Orde van Gregorius de
Grote.
