Nieuwe Haarlemsche Courant | 1953 | 15 december 1953 | pagina 5

Kamer
inzake

niet bevredigd over antwoord
de lerarensalarissen

Mol

VALDA

Dispensaties aan gehuwde vrouwen om als
onderwijzeres op te treden?

Maar verhoging salarissen van
inspecteurs L.O.

Minister Suurhoff
somber dan dr.

minder

Staatssecretaris De Waal over
onderwijsproblemen

Tot 1970 voor

60 millioen 's

Rechtsbijstand aan chauffeur

wegenaanleg
jaars nodig

Twee moties

Kwestie van prov. Kruisverenigingen
wordt echter bekeken

Oudewater eert de
luchtvaartpioniers

©eef 's wat anders - Geef 'n fles wl|n

Röntgentoestel
voor Suriname

Melk in papier

Meer organisch dan organisatorisch
ingrijpen noodzakelijk

Ir. van der Steur
overleden

De tenlastelegging

In hei zand
van MARS

ONDERWIJSDEBATTEN TOT DIEP IN DE NACHT

Mevr. De Bruijn ten

grave gedragen

U/te- scJvc+i/ct

Voor doorlichting van de
Bosnegers

Bouwmeester van museum
Boymans

Verkeer dan 3 H maal zo
druk als in 1950

HET ONGELUK OP DE WIEDTALBRÜCKE

Merkwaardige ontdekking
in Doesburg

Montgomery weigert
met pensioen te gaan
,,Geen reden om niet tot
70 jaar te blijven"

DINSDAG 15 DECEMBER 1953

PAGINA 5

Nieuwjaarsreceptie

WÊm*».

schenkt l/K&vqaüe, f

Grote levering aan de
Amerikaanse troepen

Commissie Katholieke
Gebrekkigenzorg

door ARTHUR C. CLARKE

Protestants weeshuisfonds
in feite katholiek

BRAND IN FABRIEK
TE VELSEN.NOORD

Nat. E.H.B.O.-wedstrijd

(Van onze parlementaire redacteur) t
Mevr. Fortanierde Wit (V.V.D.) heeft vannacht na het antwoord van mi
nister Cals bij de replieken over de begroting van Onderwijs, de leraren-
Salarissen wederom ter sprake gebracht. Zij was zeer teleurgesteld over het
summiere antwoord van de minister en vroeg waarom deze de kwestie
«rechtsherstel 1947" niet ter sprake wilde brengen. Hij had de onjuistheden
toch zelf toegegeven. Het zal wel een „antieke vergissing" van vorige kabinet
ten zijn, zei mevr. de Wit, maar dan komt de zaak voor deze regering alleen
maar gemakkelijker te liggen. Zij kon niet begrijpen, dat de minister de
Positie van de leraren niet wil vergelijken met die van de ingenieurs van de
Rijkswaterstaat. De minister zegt wel, dat de maatschappij voor de opvoeders
Van de jeugd geheel eigen waardering moet hebben, maar dit is een veel te
idealistisch standpunt. Mevr. de Wit vroeg de regering zich eens te bezinnen
op de vraag, waarom opeenvolgende kabinetten steeds benauwd zijn geweest
het onderwijs tot een aantrekkelijke functie te maken. Ondanks de lange
Vacanties is het tekort aan leraren en onderwijzers nog altijd benauwend.

Daarna kwamen de heren Lucas
(KVP) en Roosjen (AR) aan het
woord, die beiólen een motie indien
den, waarmee de minister om één
uur werd verrast. De heer Roosjen
was in het geheel niet te spreken
over de woorden van de minister. Hij
greep die onderwijzerssalarissen aan
en vroeg de ontknikking (het ge
lijkmaken van de grondslagen van
deze salarissen), zoals dat ook bij de
actebezitters gebeurd is terugwer
kende kracht te geven tot 1 Januari
1948. Deze kwestie is voor de onclar-
wijzers een kies die blijft zweren.

Hij formuleerde deze wens in een
motie, die mede was ondertekend door
mevr. Fortanier-ö;e Wit (VVD), de he
ren v. Sleen (PvdA), Peters (KVP) en
Engelbertink (KVP).

Ook de heer Lucas (KVP) zei dat de
terughoudendheid van de minister ach
terdocht heeft gewekt. De regering
vreest die consequenties. Dit is de enige
reden, maar er zijn nauwelijks conse
quenties te wachten.

De motie van de heer Lucas betrof
de salarissen van de leraren van het
VMHO. Hierin werd de wens uitgedrukt
dat de rechtmatigheid wordt hersteld
Van het salaris dat over de acht maan
den van 1 Januari 19471 Augustus 1947
bog steeds niet is uitbetaald.

De heer v. Sleen adviseerde die minis
ter om een eenjarige opleiding voor on
derwijzers als noodmaatregel te baat te
lemen in verband met dé stijging van
het aantal leerlingen, de heer Engel
bertink (KVP) vroeg nadere medede
lingen over het Koninklijk Besluit, in
zake de denivellering.

Minister Cals had in zijn voortge
zet antwoord aan de Kamer o.m.
ook de groei van het kinölertal in
de klassen van de lagere school be
sproken. De minister heeft enkele
oplossingen daarvoor genoemd. Een
daarvan is het geven van dispen
saties aan gehuwde vrouwen om als
onderwijzeres op te treclen. De po
sitie van de gehuwde ambtenares is
door de minister van Binnenlandse
Zaken nog niet geregeld. Minister
Cals was echter van oordeel dat die
beslissing of een gehuwde vrouw
deze functie mag vervullen er op
de eerste plaats een is die de echt
genoot regardeert. Zeker is dat die
vrouw in het onderwijs beter op
haar plaats is dan in menige andere
functie waaruit zij ook niet wordt
geweerd.

De minister zal in overleg met zijn
ambtgenoot van Binnenlandse Zaken
trachten te komen tot verhoging
van de salarissen van de inspecteurs van
het lager onderwijn. Wanneer die ver
hoging komt, ligt het in de bedoeling
die, evenals de lerarensalarissen terug
werkende kracht te verlenen tot 1 Jan.
1953.

De minister heeft voorts zijn raad
adviseur verdedigd, die in Dordrecht
een rede had gehouden, waarover de
heer Peters zeer gegriefd was. De me
ning van de minister was, dat die
rede verantwoord was en ebt de heer
Peters onjuist is ingelicht. Binnenkort
zal de rede worden herhaald. Op de
opmerking van mevr. Fortanier-de Wit
„C'est le ton qui fait la musique" ant-
woordcle de minister: „Ook de ontvan
ger bepaalt dr waarde van de muziek".
Hij was van overtuiging dat fer eerder
iets aan de toehoorders heeft ontbroken
dan aan diegene cfie gesproken had. Voor

(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de verdere afhandeling en la
ter qoedkeuring van de afdelmg
Volksgezondheid van de begroting van

Sociale Zaken bracht minister Suur
hoff nog enkele belangrijke kwesties
naar vóren. O.a. werd daarbij het pro
bleem van de huisarts besproken dat
door de heer Zegermg Hadders tt/VD)
naar voren was gebracht. Deze wi
de minister tot een beperkrng uan de
taak van onze overbelaste wechci öe
■wegen, door patiënten, die door .v.eTZ*

kering bij een ziekenfonds recht op

gratis medische hulp hebben, althans
een kleine bijdrage te laten betalen. U
minister noemde het voorbeeld va
Engeland, waar na de oorlog soortge
lijke maatregelen zijn genomen met
geen ander gevolg, dan dat de artsen na
verloop van tijd het weer precies even
druk krijgen. De ziekenfondspatiënten

raken aan die betaling gewend en men
kan bezwaarlijk tot verhoging daarvan
overgaan. Eigenlijk steekt er al iets on
sociaals in die heffing. Juist onder de
ziekenfondspatiënten is de categorie te
vinden van hen, die zelfs geen kwartje
missen kunnen. Om twee redenen dus
Was dit voor minister Suurhoff geen
aanbeveling. Wel is de Ziekenfondsraad
bezig met een uitvoerige studie om
hiervoor een betere oplossing te vin
den.

Wat de schoolartsendienst betreft, de-
Ze zal eerst wettelijk geregeld worden,
Wanneer de nieuwe Gezondheidswet er
is. Nog nader zal moeten blijken of en
in hoeverre een levensbeschouwelijk
element daarbij tot zijn recht zal kun
nen worden gebracht. Indien dit moge
lijk blijkt, dan acht de bewindsman
het vanzelfsprekend, dat het ook ge
schiedt. Bij het aanstellen van school
artsen wordt reeds thans rekening ge
houden met de confessie. Voor zover
öit hier of daar niet zou gebeuren, is
de minister bereid dit te bevorderen.

Een van de moeilijkste problemen bij
de volksgezondheid noemde de minister
de ziekenhuisbouw. „Wanneer ik deze
Gordiaanse knoop zo maar zou door
hakken, zou er niet eens een algemeen
applaus volgen," meende hij. Er is over
deze materie een nota aan het kabinet
Voorgelegd. Beslissingen nemen voor de
Biinisters zich daarover hebben uitge
broken is niet mogelijk. De kwestie
yan het katholieke ziekenhuis in Zwol
le werd door de minister enigszins an
ders bekeken dan door de heer Mae-
Hij vreesde, dat bij toestemming
b de gevraagde verbouwing een over-
anrf aan bedden zou ontstaan Van de
in b 6 kant zaR hij de ziekenfondsen
de gedrang komen, wanneer hij op
in o su£gestie van de heer Maenen zou
to 'nf/'h door de verpleegprijzen
raten en zo de exploitatie

.ooen zijn.
steT-6 ,m°geiijkheden van de verpleeg-
V'orH°P moeten nog blijken. Er

daar thans Proeven genomen. Eerst
broken kan °Ver subsidie worden ge-

Antwoord aan dr. Mol

b?e- klachten van dr. Mol vond de
unndsman overdreven. Onze gezond-
is niet van die aard, dat
Startri zeggen, dat hier een noodtoe-
zou heersen. Bovendien ziin de

vri.i
sluitend

subsidies sinds 1946 enorm gestegen.
Het totaal liep van f 9.7 tot f 45.7 mil-
lioen op. Voor de kraamzorg alleen was
de stijging achttienvoudig, n.l. van
f 0.16 tot f 2.9 millioen. Voor t. b. c.
wordx het viervoudige gegeven. De
minist— trok een parallel met het on
derwijs. Wij kunr„ de financiering
in beide gevallen niet losmaken van de
economie van het land. In beide geval
len ook zou er met de nodige millioe-
ne.i eel wat meer bereikt kunnen
worden.

Dr. Mol heeft hierop geantwoord, dat
de grote stijging van de subsidies ook
bewijst, dat de taak voor de particu
liere organisaties zowel als voor de
gehele volksgezondheid enorm is ver
zwaard. De cijfers, die de minister
noemde, nemen niet weg, dat tot drie
maal toe het water de organisaties aan
de lippen is gekomen. Het Pnevent'.e-
fonds heeft eenmaal bij moeten sprin
gen, omdat de salarissen niet meer be
taald konden worden. Het laatst is de
Kraamverzorging bijna ingestort.

Tenslotte deed de minister de toe
zegging, dat hij het werk van de pro
vinciale organisaties der Kruisvereni
gingen eens terdege zal laten nagaan
om te zien, of in iets kan worden te
gemoet gekomen. Aanvankelijk had
hij de opmerking gemaakt, dat hierop
niet voldoende contröle mogelijk was.
„Geen cént geven zij uit zonder dat uw
afdeling comptabiliteit het weet", e-
pliceerde dr. Mol.

Het Evipanschandaal vraagt om een
oplossing, maar het is blijkbaar niet
eenvoudig die zo maar uit de ministe
riële mouw te schudden.

De kwestie van het verdwijnen van
de staatssecretaris van Volksgezond
heid vond de minister geen bezwaar.
Voor een niet-medicus in deze functie
zag hij geen enkele reden. Hij hoopte
zelf veel aandacht aan dit deel van
zijn taak te besteden.

Aan cis vooravond van de dag dat
vijftig jaar geleden de gebroeders
Wright de eerste vlucht met een motor
vliegtuig maakten, zal Woensdag in het
Centrum-theater te Oudewater een her
denkingsbijeenkomst worden gehouden
Tijdens deze bijeenkomst zullen enkele
prominente figuren uit de Nederlandse
luchtvaart worden gehuldigd door de
burgemeestei van Oudewater de heer
H F. Arke. Onder hen bevinden zich
de kapiteinvlieger Piet van der Griendt,
Glie bekendheid verwierf als instructeur
van Soesterberg .alsmede de heer J. M.
Lefébure, een der oudste sportvliegers
van Nederland. De feestrede op cleze
bijeenkomst zal worden uitgesproken
door de vlieger-auteur en KLM-gezag-
voerder W. van Veenenólaal.

De eregasten op deze avond zullen zich
moeten onderwerpen aan de traditionele
wesine od de .Heksenwaae".

de eer van het onderwijzerscorps wil
hij echter steeds blijven waken.

Hoger onderwijs

Sprekende over het hoger onder
wijs zei de minister dat het in cle
bedoeling ligt, niet te wachten met
de instelling van een derde mees-
tersexamen voor de juridische stu
die tot cle nieuwe Hoger Onderwijs
wet gereed is. Het ontwerp der
commissie v. d. Pot zal de minister

tot leidraad dienen. Het ligt niet in
de bedoeling, alle richtingen van het
juristenexamen ook op alle univer
siteiten mogelijk te maken.
De minister was van oordeel dat het
Internationaal Academisch Instituut een
kans moet krijgen om tot ontwikkeling
te komen Dit betekent dat buitenlandse
krachten moeten worden aangetrokken
en clat beurzen worden gegeven voor de
kosten van huisvesting van studenten.
Deze kosten zijn hoog, omdat het in
stituut in het voormalige Koninklijke
Paleis is gevestigd, en omdat het aantal
studenten aanvankelijk nog gering is
Toch meende de minister clat dit initia
tief van Nederland in het buitenland
zeer gewaardeerd wordt.

De heer Tilanus zei bij de replieken
clat deze zaak inderdaad niet te simplis
tisch moet worden gezien, maar de po
sitie van het instituut vervult hem wel
met enige zorg. Verscheidene hooglera
ren hebben reeds hun ontslag genomen.
Hij hoopte dat er geen hooggeleerde
wrijvingen en onaangenaamheden zijn
ontstaan, die zeker niet in het belang
van dit instituut kunnen zijn.

In Hotel Adler (Grindelwald) zal de Koninklijke Familie dit jaar haar winter-
sportvacantie doorbrengen. Hotel Adler verwacht H. M. de Koningin en de vier
Prinsessen op 28 December te kunnen ontvangen, terwijl Prins Bernhard, die
per auto reist, eerst enige dagen later zal arriveren. Hotel Adler is ideaal gelegen
in de „schaduw" van de Wetterhorn.

Op het R.K. Kerkhof te Utrecht is
gisteren ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van mevrouw G. M. de Bruijn-
van Hees, de echtgenote van de minis
ter voor de PBO. De absoute werd ver
richt door de pastoor van de Paulus
parochiekerk, waar tevoren de plech
tige Requiemmis was opgedragen. Bq
de begrafenis waren o.a. aanwezig dr.
W. Drees, dr. L. J. M. Beel, mr. J. W.
Beyen, ir. H. B. J. Witte, prof dr. J.
Zijlstra, prof. dr. W. J. A. Kernkamp,
de staatssecretarissen dr. G. M. J. Veld
kamp en mr. dr. A. van Rhijn en dr.
Kortenhorst, voorzitter van de Tweede
Kamer. De Katholieke Arbeidersbewe
ging was vertegenwoordigd door de he
ren Van den Akker en drs. Bogaers.

Minister de Bruijn sprak een kort
woord van dankbaarheid voor de be
toonde belangstelling.

De Commissaris der Koningin in de
provincie Noord-Holland en baronesse
de Vos van Steenwijk-van Royen zijn
voornemens een Nieuwjaarsreceptie te
houden op Zaterdag 2 Januari 1954, des
namiddags van 3-5 uur ten Provincie
huize te Haarlem (ingang Paviljoens
laan).

Advertentie

U wordt uitgenodigd bij vrien
den te komen eten en wilt zelf
iets totde gezelligheid bijdragen.
Geef Uw gastvrouw of gastheer
dan eens een fles BORDEAUX.
Uw wijnleverancier heeft een

grote keuze, in verschillende
prijsklassen. Uw geschenk be
hoeft niet duur te zijn, want
BORDEAUX biedt ook een hele
reeks van goede, niet kostbare
wijnen.

j

Bij de N.V. Nederlandse Eöntgenap-
paratenfabriek Enraf te Delft is een
röntgentoestel vervaardigd ais onder
deel van een complete uitrusting, wel
ke Maandag naar Paramaribo zal wor
den verscheept om daar te worden ge
bruikt in de strijd tegen de t.b.c. in
Suriname.

Na de oorlog is het aantal lijders
aan t.b.c. in Suriname sterk toegeno
men en daarom werd tussen Nederland
en Suriname contact opgenomen om de
ziekte te bestrijden. Als resultaat hier
van werd de bekende rijstactie door
het Koningin Wilhelminafonds ge
voerd - een grote hoeveelheid rijst-
overschot uit Suriname werd hier te
lande verkocht - en deze bracht zeven
ton op. Daarvan werd vorig jaar 'n com
pleet longhospitaal voor 56 volwassen
t.b.c.-patiënten gebouwd te Paramari
bo.

Het bleek ook nodig, iets te doen
voor de jeugdige patiënten. Daartoe
voerde prof, dr. S. van Crefelt in Suri
name besprekingen met de landsrege
ring en deze leidden ertoe, dat de lands
regering een terrein schonk. Surina-
mers, die buiten Suriname wonen, geld
bijeen brachten om een hospitaal te
bouwen en het Koningin Wilhelmina
fonds voor de inrichting ervan zal
zorgen.

Ket vöntgenapparaat. dat door deze
actie kon worden besteld, zal verzonden
worden naar het zendingshospitaal in
Kabel.

Overwogen wordt het principe van de
verpakking van melk en melkproducten
in papier ook vo'or aflevering in ons
land toe te passen. Tot nu toe werd
melk in papier alleen geleverd aan de
Amerikaanse troepen in Europa.

De N.V. Sterovita heeft voor de duur
van een half jaar een contract gesloten
voor de levering van Nederlandse melk
en melkproducten aan de Amerikaanse
troepen van ongeveer 700.000 liter per
week. De N.V. Intermelk zal per week
ongeveer 300.000 liter leveren. De Ste
rovita heeft voorts contracten afgesloten
met de Canadese luchtmacht in Europa.
In totaal zullen deze leveringen Neder
land ongeveer drie millioen dollar op
brengen.

(Van onze parlementaire redacteur)
In de avondvergadering heeft de
Tweede Kamer ook de eerste toe
spraak van de nieuwe staatssecre
taris van O.. K. en W„ mej. dr. A.
de Waal, gehoord. Zij gaf een be
schouwing van het gehele onderwijs
en zijn problemen, en zag daarin
veel meer dan alleen een coördina
tieprobleem. De oorzaken dat het
geheel niet meer sluit zijn volgens
haar in het leven zelf gelegen. Er
moet dan ook meer organisch dan
organisatorisch worden opgetreden.

Zondag j.l. is op 60-jarige leeftijd
plotseling overleden ir. Adrianus van
der Steur. Hij was juist van een studie
reis naar Italië. Zwitserland, Duitsland
en Frankrijk teruggekeerd, die hij ge
maakt had met het oog op de voorge
nomen uitbreiding van het Museum
Boymans te Rotterdam, waarvan hij de
bouwmeester is.

Ir. van der Steur volbracht zijn stu
dies in Delft, trad in 1919 in dienst bij
de N.S. en in 1924 bij de gemeente Rot
terdam, waar hij vervolgens van 1931
tot 1939 stadsarchitect was. De laatste
jaren was hij geassocieerd met de in
genieurs J. P. van Bruggen en G. Drex-
harg.

Behalve het Museum Boymans en
het G. J. de Jonghmonument bouwde
ir. van der Steur o.m. te" Rotterdam
de rijksseruminrichting, het Eras
miaans Gymnasium, het Hoofdbureau
van Politie, het centraal gebouw voor
de Volksgezondheid, het Instituut
voor Scheepvaart en Luchtvaart, het
Oogziekenhuis en de Twentsche
Bank. Hij was o.m. aesthetisch advi
seur bij de restauratie van de stad
huizen te Middelburg en Gouda en
heeft ook de aesthetische verzorging
van de Maastunnel op zijn naam
staan.

Advertentie

Niet te scherp, niet te zuur

heerlijk pittig en... niet duur

De stormachtige ontwikkeling van
de sociale verhoudingen en de we
tenschap is de oorzaak, dat geheel
andere eisen worden gesteld. Bij de
examens moeten minder proeven
van intellectualisme worden ge
vraagd, wil men nog de juiste se-
leetieve waarde aan deze examens
kunnen hechten.

Ook het groeiend inzicht dat de kin
deren volledig tot ontplooiing moeten
komen, beheerst het onderwijs van deze
tijd. Dr. de Waal zag ook in de huidige
onderwijswetten nog vele mogelijkhe
den tot meer vrijheid voor het onder
wijs, die vooralsnog niet benut worden.
Men kan de starre indeling in klassen
doorboren, schakelklassen maken tussen
verschillende scholen en rekening hou
den met andere intellecten dan alleen
de gemiddeld begaafden. Groeiend in
zicht bij de ouders en het vormen van
een goed kader zijn andere aspecten die
de aandacht verdienen. Het kader noem
de zij de spil waarom alles draait.

De verhouding tussen het V.G.L.O. en
het N.O. is volgens de staatssecretaris
verschillend naar gelang begaafdheid en
plaatselijke omstandigheden. Meer ge
differentieerd onderwijs is noodzakelijk,
maar het specialisme mag niet te ver
worden gedreven. Het dient beperkt te
worden tot differentiatie van groepen.
Het thans voorgesteld omvangrijk aantal
te subsidiëren V.H.M.O.-scholen kan
niet worden uitgebreid.

In 1970 zal het verkeer 314 maal zo
druk zjjn als in 1950. Het zal nodig zijn
vóór dit jaar ongeveer 900 km. weg-
lengte te verbouwen tot wegen met
vier verkeerststroken of nieuwe vervan
gende wegen aan te leggen. Tot 1970 zal
rond 60 millioen per jaar aan aanleg
van nieuwe rijkswegen moeten worden
besteed.

Aldus deelt prof. ir. T. H. van Wisse-
lingh, hoogleraar aan de Technische
Hogeschool mede in een prae-advies, dat
wordt uitgebracht aan de vereniging
Het Nederlandse Wegencongres, die
Vrijdag in Utrecht de congresdag 1953
houdt. Wil men dus, aldus prof. Van
Wisselingh, de toenemende verkeers
moeilijkheden het hoofd kunnen bieden,
dan zullen voor de wegenverbetering
en -aanleg, jaarlijks veel en veel hogere
bedragen op de begroting moeten wor
den uitgetrokken dan thans het geval is.
In het voorgaande is nog maar alleen
aandacht besteed aan de wegen van het
Rijkswegenplan. Ook een groot aantal

Uitgaande van de Kath. Raad van
Overleg inzake Volksgezondheid en het
Landelijke Sociaal Charitatief Centrum
is opgericht een Commissie Gebrekki
genzorg, die tot taak heeft een inven
tarisatie op te maken van hetgeen er op
het gebied! van gebrekkigenzorg in den
lande geschiedt, om daarna wenselijk
heden en mogelijkheden te bestuderen.
De commissie, die niet op basis van
vertegenwoordiging is samengesteld,
staat oncler voorzitterschap van de Nij
meegse hoogleraar dr. H. H. Lammers.
Secretaris is mr. H. Leenen, 2e secre
taris van de Nat. Federatie van het Wit
Gele Kruis.

Advertentie

BIJ GRIEP

PASTILLES
DE° ZACHTE VALDAMILD

Op vragen van het Tweede-Kamerlid
Van Rijckevorsel (KVP) betreffende
de voorziening in de rechtsbijstand van
de chauffeur D. de B„ ter zake van het
verkeersongeluk op 24 October nabij de
Wiedtalbrücke (Duitsland), heeft de
minister van Buitenlandse Zaken a.i.,
minister zonder portefeuille schriftelijk
het volgende geantwoord:

Zodra vernomen was, dat de chauf
feur de B. na het verkeersongeluk ge
arresteerd was en gevangengenomen
werd, is 28 October telegrafisch instruc
tie gegeven aan de ambassadeur te
Bonn, maatregelen te nemen om te be
vorderen, dat de gearresteerde chauf
feur rechtskundige bijstand zou kunnen
verkrijgen. Het ongeval geschiedde bin
nen het ressort van de consul-generaal
der Nederlanden te Frankfurt am Main.
De genoemde consul-generaal bracht

contact tot stand tussen de in deze stad
gevestigde advocaat in H. Ormond en de
heer De B. Laatstgenoemde gaf te ken
nen de bijstand van de heer Ormond te
aanvaarden. De kosten van de rechts
bijstand komen niet ten laste van het
Rijk.

De heer De B. is gedagvaard door de
„Oberstaatsanwalt" te Koblenz voor de
„Grosse Strafkammer" aldaar. Een da
tum voor de zitting is nog niet bekend.
Be tenlastelegging luidt, dat De B.:
A, Zich als bestuurder van een vracht
auto met aanhanger niet zodanig heeft
gedragen, dat het verkeer niet in gevaar
werd gebracht; B niet zorg heeft gedra
gen, dat de vrachtauto met aanhanger
zich in de volgens de voorschriften ver
eiste toestand bevond; C door zijn
schuld een gevaarlijke belemmering
voor het verkeer heeft veroorzaakt. D
door zijn schuld de dood van zes perso
nen heeft veroorzaakt; E door zijn
schuld lichamelijk letsel van zeven an
dere personen heeft veroorzaakt.

(Vert, door F. van Oldenburg Ermke)

43

Ze stapten uit de Zandvlo en terwijl de
chauffeur zijn steenproeven loshakte,
zag Gibson de kans schoon om een hal
ve rol multichrome film op te gebrui
ken voor kleuropnamen Hij had slechts
op dergelijke gelegenheden gewacht.
Wanneer die film al die kleuren per
fect zou weergeven, moest het spul wel
zo goed zijn, als zijn makers beweerden,
maar hij zou jammer genoeg moeten
wachten, totdat hij op de aarde terug
was voordat het materiaal ontwikkeld

„Ik zou mijn verwachtingen maar niet
te hoog stellen. Het verschil is niet bijs
ter groot. Daar gaan we dan!"

De Vlo stormde voorwaarts en spoe
dig verdween Rainbow Ridge achcer
hen. Ze snelden nu voort door een vol
komen kaal landschap en zelfs de als
versteende bomen waren verdwenen.
Nu en dan zag Gibson een groene vlek,
welke hij voor plantengroei hield, maar
als ze dichterbij kwam, bleek het on
veranderlijk de een of andere aan de
oppervlakte komende ertsader te zijn

had hen voorgoed begraven.

De oeroude rivier had een erfenis
nagelaten, want de lagere gronden van
de vallei konden nog op enig vochtge
halte bogen. Een smalle strook, waar
planten groeiden strekte zich van Ery
thraeum uit, en het stralende groen
vormde een levendig contrast met het
rood van de rotsen. De planten verschil
den niet van die, welke Gibson aan

„Als je de vallei volgt en dan de heu
vels over gaat, kom je in Port Lowell
terug. Dat was, wat ik van plan was te
doen. In de andere richting kom je ln
de Mare terecht."

„We hebben tijd genoeg laten we
het een eind volgen."

Daar had de chauffeur wel oren naar.
Hij draaide de Vlo en reed de vallei
door. Nu en dan verdween het spoor,

gene zijde van de heuvels reeds ontmoet als ze over het gladde blootliggende rots

had, maar hier en daar ontdekte hij
ook vreemde gewassen. Ze waren hoog

Die streek was fantastisch mooi, een genoeg om bomen te heten, maar ze

waar paradijs voor geologen, en Gibson droegen geen blaren 1slechts dunne,

hoopte, dat die schoonheid nooit door zweep-achtige takken, die voortdurend

enigerlei mijnactiviteit verstoord mocht trilden en sidderden, hoewel het winö-

worden.- Het was inderdaad iets
een Mars-natuurreservaat.

Ze hadden een half uur gereden, toen
de heuvels steil afliepen in een lange,
kronkelige vallei, welke onmiskenbaar
duidelijk een oude waterloop was. Een
vijftig millioen jaar geleden misschien,
vertelde de chauffeur hun, had daar
een grote rivier gestroomd om uit te

stil was. Gibson meende nog zelden zo
iets sinisters gezien te hebben echl
dat soort van planten, die plotseling hun
vangarmen naar argeloze voorbijgan
gers zouden uitstrekken. Toch wist mj

gesteente reden, maar het kwam telkens
weer voor de dag. Eindelijk echter ver
loren ze het voorgoed.

De chaffeur stopte.

„Ik weet wat er gebeurd is," zei hij.
Er is maar één weg welke die wagen
genomen kan hebben. En die weg loopt
dood. Er is daar een aardig klein am
phitheater van ongeveer twee kilome
ter doorsnede. Ik heb daar een paar
uurtjes doorgebracht toen we deze

als wat ook op Mars.

Zigzag rijdend waren ze in de vallei

.BHafgedaald en reden nu weer de tegen

kon worden. Op Mars had niemand monden in de Mare Erythraeum een overliggende helling op, toen de chauf-

Vlo plotseling tot stilstand

zei hij. „Dat is vreemd. Ik

heel goed, dat ze zo onschuldig warei streek voor het eerst verkenden. Het

daar verstand van.

„Als we voor de thee thuis willen
zijn," zei de chauffeur, „geloof ik, dat
we goed doen met nu naar huis te

van de weinige „zeeën" van Mars, die
terecht, al zij het te laat, die naam
mochten dragen. Ze hielden stil en ke
ken met gemengde gevoelens neer in

feur de
bracht.
Hallo!"

is een mooi schuilhoekje, goed beschut
en met een bron, die tamelijk wat wa
ter geeft."

„Eei* goede schuilplaats voor smok
kelaars," lachte Gibson.

De chauffeur grinnikte.

„Dat is een idee. Misschien is er een

gaan. We kunnen langs dezelfde weg het lege rivierbed. Gibson trachtte zich maar enig verkeer was."

wist niet, dat er hier in de buurt ook bende, die runderlappen van de aarde

terug rijden en de hoogvlakten houden
of we kunnen om de heuvels gaan rij
den. Hebt u enige voorkeur?"

„Waarom zouden we niet door de
vlakte rijden? Dat zou de meest directe
weg zijn," zei Mackay, die zich een
beetje begon te vervelen.

voor te stellen, hoe het tafereel er in
die overoude tijd mocht hebben uitge
zien, toen de grote reptielen de aarde
beheersten en de mens nog een verre
toekomstdroom was. De rode rotsen
zouden in al die tijd niet veel veran
derd zijn maar er tussen door zou de

hier binnen smokkelt. Eén zou genoeg

„En de langzaamste. Je kunt geen rivier rustig haar weg naar de zee ge-

snelheid ontwikkelen door die uit hun
kracht gegroeide koolstronken."

„Ik heb altijd een hekel aan het een
voudige rechtsomkeert gehad," zei Gib
son. „Laten we om de heuvels rijden
en eens kijken, wat we daar vinden."

De chauffeur grinnikte.

nomen hebben, langzaam stromend dank
zij de zwakke zwaartekracht. Het was
een tafereel dat bijna bij de aarde be

hoord kon hebben: en had ooit enig den. En er zijn sindsdien geen expedi-
oog het bewust gezien? Dat wist nie- ties naar Erythraeum vertrokken."

Een ogenblik wist Gibson, die een voor mij zijn om me voor een week te

niet zo oplettend waarnemer was als doen zwijgen."

hij zichzelf placht te houden, niet waa: De enge pas had klaarblijkelijk eens

de ander op doelde. Toen zag hij eer- een zijrivier van de hoofdstroom door-

zwak spoor, dat door de vallei liep en gelaten en de bodem Was daar heel wat

het hunne onder een rechte hoek sneed ruwer dan in de vallei zelf. Ze waren

„Er zijn hier een stel zware wagens niet zo heel ver gereden toen het du;-

geweest," zei de chauffeur. „Ik ben ei delijk werd, dat ze op het goede spoor

zeker van, dat dit spoor er niet was, waren
toen ik de laatste keer deze kant op

ging. Dat wasja, een jaar gele- Wordt vervolgd).

mand. Misschien waren er in die da
gen Mars-mensen geweest, doch de tijd

„Waar leidt dat spoor heen?"
Gibson.

vroeg

provinciale wegen zal aan het toekom
stige verkeersvolume moeten worden
aangepast, terwijl ook in de steden in
grijpende en kostbare verbeteringen no
dig zullen zijn.

Verder zullen langs vele kilometers
weg, welke thans nog niet van rijwiel
paden zijn voorzien, dergelijke paden
moeten worden aangelegd, teneinde de
rijbaan te ontlasten. Daarbij zal mede
aan de ruimte, welke de bromfietsers
behoeven, aandacht moeten worden be
steed. Op vele plaatsen in ons land zal
door de grote wegenaanleg het land
schap worden aangetast. Het is van zeer
groot belang, dat dit op aesthetisch ver
antwoorde wijze zal geschieden.

Pastoor A. S. Uyttewaal van Doesburg
heeft een merkwaardige ontdekking ge
daan. Hij heeft n.l. onomstotelijk kun
nen vaststellen dat het Doesburgse
Weeshuisfonds, in artikel 29 van het
reglement voor de gestichten van wel
dadigheid aldaar ten onrechte staat aan
gegeven als een protestantse instelling.
Krachtens de fundatie van 1622 blijkt
het weeshuis, aldus pastoor Uyttewaal,
een uitgesproken katholieke instelling
te zijn. Waar net hier bovendien een
fundatie bij testamentaire beschikking
betreft, is er geen sprake van verja-
ringsrecht of wat dan ook.

Om te bevorderen dat alsnog de
laatste wil van de erflaters wordt nage
komen, heeft pastoor Uyttewaal zich
met een „vertaling" van de stichtings-
acte gewend tot de gecommitteerden
der Gestichten van Weldadigheid in
Doesburg, tot de raad der gemeente en
tot Ged. Staten van Gelderland om
rechtsherstel te verkrijgen. Hoe de ver
keerde situatie zich in het verleden
heeft ontwikkeld, is niet meer na te
gaan. Nochtans behoeven de „onrecht
matige" beheerders zich geen gewetens
bezwaren te maken of vrees te koeste-
ren voor de „helse straffen", waarmede
degenen, die het fonds zouden ver
vreemden, in 1622 bedreigd worden,
omdat te hunnen aanzien het aloude
adagium „onwetend zondigt niet" van
toepassing mag worden geacht.

Intussen bestaat het weeshuis als zo
danig reeds lang niet meer: wel is er
nog het fonds.

Maandagavond heeft een felle brand
gewoed in de boomzagerij van de Java-
Dcurenfabriek te Velsen-Noord. Het
vuur werd om half 8 ontdekt en vond
in het droge hout gretig voedsel.

De brandweer uit Velsen-Noord was
op dat moment juist in de omgeving
aan het oefenen, zodat men met groot
materieel vrijwel onmiddellijk na
het eerste alarm ter plaatse was.

Onder aanvoering van brandmeester
v. d. Horst is het vuur met drie stralen
op de motorspuit bestreden en na on
geveer een uur blussen was men de
brand meester. Er is veel brand- en
waterschade.

Omtrent de oorzaak van de brand tast
men in het duister.

Zaterdagmiddag heeft de Katholieke
Nationale Bond voor EHBO zijn jaar
lijkse nationale wedstrijd gehouden in
het gebouw van Kunsten en Weten
schappen te Utrecht. Dertien equipes
van ieder vijf personen uit alle delen
van het land namen eraan deel.

De jury onder voorzitterschap van
dr. v. d. Laan uit Utrecht kende in de
seniorenafdeling de meeste punten toe
aan de groep uit Leiden (221 p.), in de
juniorenafdeling aan het Utrechtse team
(162 p.)). Deze groepen wonnen de
beide wisselbekers, beschikbaar gesteld
door het hoofdbestuur van de Bond,
alsmede de eerste prijs. Bovendien ont
vingen mevr. Van Hamond, leidster van
de Utrechtse junioren, en de heer Van
Dam, leider van de afdeling uit Leiden,
beiden de commandantsprijs van de
souvereine en militaire orde van Malta.
Bij de senioren won de afdeling Helvoirt
de tweede prijs (203 p.), de afdeling
Oldenzaal met 193 punten de derde. Bij
de junioren haalde Helvoirt de derde
prijs met 120 punten; de tweede prijs
ging naar de afdeling Hoogwoud met
125 punten.

Veldmaarschalk Montgomery heeft ge
weigerd zijn post van plaatsvervangend op
perbevelhebber van de Noord-Atlantische
strijdkrachten ln Europa op te geven, een
functie, welke de Britse regering aan de
huidige Iioge Commissaris in Malakka, ge
neraal sir Gerald Templer, had willen ge
ven, zo weten de Britse bladen „Daily He
rald" en „Daily Mail" te melden.

Volgens het laatstgenoemde blad was da
regering oorspronkelijk van plan geweest,
vandaag officieel de vervanging van „Mon
ty" door sir Gerald bekend te maken, het
geen tengevolge van de weigering van
Montgomery niet kon doorgaan. De „Daily
Maxi" voegt hieraan toe, cfat de 66-jarige
veldmaarschalk „geen reden ziet, waarom
hij niet tot zijn 70ste jaar zijn huidig
post zou kunnen blijven bekleden".