Krachtige motie inzake onteigening
tuinbouwgronden
Slechts in uiterste noodzaak
agrarische gronden aan
bestemming onttrekken
s
c
Export van land- en tuin
bouwproducten
Nederlands eerste kapittelkerk
wordt gerestaureerd
Ministeriële goedkeuring afgekomen
Salarissen van humanistische
verzorgers niet verhoogd
Minister heeft kern van de K. V.P.-
heswaren niet weggenomen
Ook arbeid in de landbouw
wordt geregeld
O
A
R
Uitbouw L.T.B.
noodzakelijk
Vooruitzichten voor Nederland zijn
gunstig te noemen
Turkse oppositie
raakt bezit kwijt
Hooglandse kerk
te Leiden
MOTIE-STOKMAN AANGENOMEN
Propaganda is
ongewenst
Peru laat leider van
expeditie vrij
Ook stakingen
in Italië
Nieuwe jagers voor
Rode luchtmacht
DINSDAG 15 DECEMBER 1953
PAGINA 7
ALGEMENE BONDSVERGADERING L.T.B. TE HAARLEM
Onteigening
Taalkundige revisie van
het nieuwe B.W.
INBRAAK TE
HEEMSKERK
Onderscheiden
Stille bedetocht naar
Maria-oord Schalkhaar
Aanvaring op de Theems
Kapitein veroordeeld
Erfenis van Kemal
Ataturk?
Eisenhower waarschuwt
tegen atoomaanvallen
Geruchtmakende zaak
in Lima
V eiligheidsraad
DEBAT OVER
TRIëST WEER
UITGESTELD
In West-Duitsland
Kopen op afbetaling neemt
bedenkelijke vormen aan
Wetsontwerp ingediend
N ieuwj aarsaudiëntie
Koningin en Prins
In hotel „De Leeuwerik" te Haarlem hield de L.T.B. gisteren zijn bonds
vergadering en na de inleiding van de voorzitter, de heer G. W. Kamp-
schöer, viel het accent op de onteigening der land- en tuinbouwgronden.
Daaromtrent werd een belangrijke motie aangenomen.
Dij de behandeling der ingekomen stukken kwam ook het Landbouwschap
aan de orde en daarbij werd gevraagd, in hoeverre de afdelingen en kringen
der landbouw-organisaties zullen worden ingeschakeld bij de samenstelling
Van het bestuur, de hoofdafdelingen en afdelingen van het Landbouwschap.
Van de zijde van het bestuur werd medegedeeld, dat het zich voorstelt de
benoeming (verkiezing) daartoe te regelen in de Bondsraad van de L.T.B.
ha overleg met de K.N.B.T.B. en met andere (niet-katholieke) landbouw
organisaties.
Het bleek voorts moeilijk te verwezenlijken zoals gevraagd werd om
gedaan te krijgen, dat de boerenzoons, die in militaire dienst zijn, meer oogst-
Verlof krijgen, ook reeds in het eerste dienstjaar.
Met betrekking tot het land- en tuin-
bouwonderwijs werd er voor gepleit, dat
leerlingen van het Lager Onderwijs
direct na het doorlopen van deze school
toegelaten werden tot de lagere tuin
bouwscholen, Het hoofdbestuur kon
daarmede volledig accoord gaan, hoewel
bet aantal leerjaren op de Lagere Tuin
bouwschool dan opgevoerd moet worden
tot vier, waarvan het eerste jaar voor
namelijk gericht dient te zijn op alge
meen vormend onderwijs. Overigens is
het wel zo, dat men zich daartegen in
onderwijskringen verzet. Maar door het
hoofdbestuur zal in deze alles gedaan
■Worden, wat mogelijk is.
Verschillende opmerkingen waren er
binnengekomen betreffende grond- en
Pachtzaken en uiteraard vormde de ont-
eigeningspolitiek daarin het hoofdmotief,
v anuit de vergadering werd betoogd, dat
®r in deze kwestie te weinig gedaan
wordt, al was het alleen maar, omdat de
onteigeningswet te oud is en niet meer
Past in deze tijd. Die aanpassing zal met
spoed moeten geschieden.
De afgevaardigde van het Westland
S'telde..nog eens met nadruk, dat de
agrariër bij de onteigening geen wette
lijke waarborg heeft. Allerlei slinkse
manipulaties werden er bedreven, de
overheid onwaardig. En dat prikkelt de
agrariër. Een zekere discriminatie valt
met te ontkennen. Daarom moet beke
ken worden, of er niet vanwege de orga
nisatie een vaste juridische kracht kan
worden ingeschakeld, die door de belang
hebbenden kan worden betaald. Het
motto zou moeten worden: een tuin voor
oen tuin.
De voorzitter wéés er in zijn ant
woord op, dat de commissie voor
grondzaken van de L.T.B., gevormd in
1951, zich dagelijks met deze, materie
bezig houdt. JSeze commissie hieeft
onorm veel werk' verzet en in overwe-
s ng zal worden genomen of deze
^rZf16 als een dienst 'zal moeten
werk volkom**" re °m te«en al dat
lil t opgewassen te zijn. De
secretaris, mr. G. Vermeulen, die ook
in deze commissie zitting heeft, betoog
de, dat men vooral in de plaatselijke
steer waakzaam diende te zijn. Inder
daad worden soms uitbreidingsplannen
ongemotiveerd vastgesteld en dan dient
de agrariër direct op zijn hoede te zijn.
Met algemene stemmen nam de ver
gadering de volgende motie aan, welke
door het hoofdbestuur was opgesteld en
ler kennis zal worden gebracht van de
overheid. Daarin komt men tot de con
clusie, dat het overheidsbeleid en daar
nevens de wetgeving op zeer korte ter
mijn een radicale revisie behoeft en met
name dat:
1. de bevolkingsconcentratie in het
Westen des lands slechts tot een strikt
noodzakelijke omvang zal worden be
perkt;
2. niet dan in uiterste noodzaak de
agrarische gronden aan hun bestemming
worden onttrokken;
S. er met grote ernst naar wordt ge
streefd om noodzakelijke uitbreidingen
te realiseren op voor de landbouw niet
of minder geschikte gronden;
4. er met kracht naar zal worden ge
streefd om ook in het Westen des lands,
compensatie in grond te verkrijgen voor
de verdreven agrariërs, zeker in die ge
vallen, waarin gehele centra van inten
sieve culturen door woningbouw en/of
industrie-vestiging verloren gaan;
5. indien schadeloosstelling in de vorm
ban een gelijkwaardig bedrijf een abso
lute onmogelijkheid zal blijken, een
sociaal en economisch verantwoorde
schaderegeling in geld voor de gedu
peerde agrariërs wordt verzekerd en in
verband hiermede alles worde gedaan
om de wetgeving in deze zin gewijzigd
te krijgen
De 73-jarige Franciscaner pater prof.
dr. Geriach Royen, een van de bekend
ste Nederlandse taalkundigen, oud-hoog
leraar in de algemene taalkunde aan de
Rijksuniversiteit van Utrecht, is bereid
gevonden de tekst van het nieuwe Bur
gerlijk Wetboek op zijn taalkundige me-
rites te herzien.
Prof. Royen is reeds geruime tijd be-
rig met het bewerken van de tekst, het
geen geschiedt in nauw overleg met
Prof. Meyers, die het nieuwe wetsont
werp waarin het B.W. zal worden inge
diend, samengesteld heeft. Er zijn nog
wat gevallen waarin tussen de lin
guist en de jurist een compromis moet
borden gesloten.
Het ontwerp zal in 1954 bij gedeelten
Bereed komen. De indiening bij de Sta-
ten-Generaal zal waarschijnlijk niet
v°or September van dat jaar geschieden.
Tijdens afwezigheid van de bewoners,
ingebroken in de woning van mevr.
aan de Tolweg te Heemskerk. Bij
terugkeer bemerkte men, dat een
vloerkleed, een nieuw herencostuum,
nieuwe herenpantalon, half dozijn kop
schotels, linnengoed en tafelkleedjes
ontvreemd waren.
cpv daders, van wie nog geen spoor
Uj„onden is, hebben zich door verbre-
ver v.Van het w- c> raampje toegang
erschaft en hebben de woning door
tuindeuren verlaten. De bewoners
aren tegen inbraak verzekerd.
J- Degenaar. arts te Alkmaar, is
Dranj™NassaU.ridder d® °F<* V*n
6. bij de voorbereiding vooral van
streekplannen met name de georgani
seerde Landbouw eerder en uitvoeriger
wordt voorgelicht dan thans het geval is.
Daar werden ter vergadering nog ver
schillende voorstellen behandeld betref
fende de export-politiek, de loonadmi
nistratie. de kinderbijslag, de belastin
gen, de D.U.W.-lonen en andere sociale
onderwerpen. Over dat alles werd geen
of althans weinig discussie gevoerd en
de afgevaardigden gingen accoord met
de prae-adviezen, die door het hoofdbe
stuur waren uitgebracht. Iedereen was
het er in ieder geval mee eens, dat de
vereveningsheffing een onrechtvaardige
belasting is. die met bekwame spoed
dient te verdwijnen.
Aan het slot van de ochtendvergade
ring voerde de heer J. Bakker het woord
van de Diocesane Raad van Overleg en
hij wees er op, dat de uitbouw van
de L.T.B. een algemeen belang is om de
katholieke invloed op alle terreinen van
het maatschappelijk leven te versterken.
Hij deed een beroep op alles om intens
samen te werken met andere katholieke
groepen tot oplossing van de gemeen
schappelijke problemen.
De bondsadviseur, rector J. A. G.
van de Hoogte, besprak de teruggang
in ledental bij de L.T.B. Hij noemde
dat wel geen dijkdoorbraak, maar wel
een ondermijning van de dijken rond
de organisatie door de meelopers, pa
pieren leden, die naar de geest niet
meetellen en grote nullen zijn. Dode vis
sen drijven met de stroom mee, leven
de vissen gaan tegen de stroom op.
Bij vele leden is er een gebrek aan
belangstelling en als meelopers werden
zij weglopers. En dat betekent ver
zwakking van de katholieke stem en
mindering van geestelijk en materieel
voordeel. Bovendien worden die weg
lopers ook nog klaplopers en spreker
gaf de afgevaardigden tal van argu
menten mee om de deserteurs te over
tuigen van de noodzaak van de eigen
katholieke principiële organisatie.
CapfS1" opWo mond
Op de bondsvergadering van de LTB
te Haarlem sprak gisteren mr. V. Ma-
rijnen, directeur van de agrarische Han
del en Industrie, pas teruggekeerd van
een oriëntatie-reis door de Verenigde
Staten, over de export-vooruitzichten
van de land- en tuinbouwproducten in
het algemeen. En hij kon tot de con
clusie komen, dat de Nederlandse ex
port goede kansen in het buitenland
blijft houden. Maar de Nederlanders
zullen uiterst gespannen moeten blijven
en bedacht zijn op de levering van een
kwaliteitsproduct
Nederland heeft het laatste jaar aan
producten, die vallen onder de rubriek
„landbouw, visserij en voedselvoorzie
ning", voor 3% mililard gulden geëx
porteerd. Daartegenover stond in de
zelfde sector een import van 1,8 milli
ard. Dat betekent dus, dat er nog 1,7
milliard overbleef, nadat het gehele
volk van voedsel was voorzien.
West-Duitsland was voor ons land
hgt belangrijkste met eën bedrag van
670 millioen gulden; daarna volgden Bel
gië én Luxemburg met 5Ö7 millioen, ver
volgens Engeland met 494 millioen en
tenslotte de Verenigde Staten. Dat gold
dan over de periode Juni 19521953.
Ten aanzien van West-Duiteland zag
mr. Marijnen de toekomst bet optimis
me tegemoet. West-Duitsland herstel
mr. Marijnen, maar kampt met het pro
bleem van een dichte bevolking, en de
scheiding van het Oosten geeft een
onnatuurlijke economie. Vooral door het
snelle herstel van de industrie is daar
in die sector een grote export. Daarom
is West-Duitsland nog steeds het be
langrijkste achterland. De export van
uit Nederland daarheen is ook uit het
oogpunt van de handelspolitiek belang
rijk, want- West-Duitsland exporteert
meer dan het importeert De Neder
landse export naar dit gebied betreft
vooral en misschien wat eenzijdig
eieren (200 millioen gulden), daarnaast
verse groenten en fruit (135 millioen).
Voor België en Luxemburg geldt het
nog steeds, dat de land- en tuinbouw
het grootste struikelblok vormt voor de
bekende economische unie. Op de duur
zal men echter wel op de goede weg
komen; een harmonisatie zal wel vol
gen en dat betekent dan vereenvoudi
ging van het landbouwvraagstuk.
Niettemin is de export van Neder
land niet onbevredigend geweest; bo
ter blijft nog steeds het belangrijkste
product, terwijl groenten en fruit nog
altijd' 15 milioen gulden noteren. In
Engeland is een nieuwe ontwikkeling
gaande, ofschoon de gevolgen aanvan
kelijk pijnlijk voor Nederland Waren:
het liberalisatie-cijfer werd terugge
bracht op pl.m. 30 en ere contingenten
werden gekort tot 1/3 van vroeger.
De Engelse regering is er echter vrij
snel in geslaagd evenwicht te brengen
in de betalingsbalans; zij tracht nu de
har.del in zoveel mogelijk producten
vrij te geven en het liberalisatie-per
centage gaat omhoog.
Het perspectief in die richting mag
nu a;us wel gunstig genoemd worden.
Overigens moet men er ook rekening
mee houden, dat Engeland gebonden is
aan de landen van het Gemenebest, zo
wel politiek als economisch. Door toe
name van de bevolking in die landen
(Australië, Nieuw-Zeeland en Canada)
en de industrialisg^ip is het exportrpo-
tentieel daar teruggelopen. Mede ook
daardoor blijft de Engelse markt goede
mógëlijkheden bieden voor de Neder
landse export. Door het grote surplus,
dat in handen is van de Amerikaanse
regering, is de export van de zuivel
producten naar de Verenigde Staten nog
moeilijker te noemen. De Nederlandse
export ig steeds gericht geweest op de
omringende landen.
Het winnen van de Amerikaanse
markt kost veel moeite en kapitaal.
Men heeft in Amerika nu eenmaal te
doen met een verwende handel en een
verwend publiek. Het Nederlandse be
drijfsleven huivert nog te veel om koste
wat het kost de Amerikaanse markt te.
veroveren. Er zijn gelukkig twee uitzon
deringen: de vleesconserven, in het bij
zonder de hammen. De export daarvan
is enorm toegenomen: vlees- en viscon-
serven noteerden een bedrag van 86
millioen gulden. Daarmede heeft het
vlees de bloembol overtroffen.
Doch ook bij de sierteeltproducten
valt een enorme activiteit van de bol-
De organisatie bij deze exporteurs is
wondering der Amerikanen afdwingt,
lenexporteurs te constateren, die de be-
voortreffelijk.
De export naar Frankrijk geschiedt
niet dan met de grootste moeite, De
vooruitzichten daar zijn matig tot slecht
te noemen.
(Van onze correspondent)
In de vroege Zondagmorgen is een
schare van zeker duizend katholieke
pelgrims, mannen en vrouwen, in een
lange rij van honderden meters en in
alle stilte biddend, van het hart van De
venter uit naar 't Maria-oord in Schalk
haar getrokken. Daarmede hebben de
Deventer katholieken een oude traditie
uit de Middeleeuwen hersteld toen twee
eeuwen lang, vanaf 1450, duizenden naar
Frieswijk trokken om daar een klein
houten beeldje van Maria, bevestigd aan
een boom langs de weg, te vereren. Het
beeldje was na de beeldenstorm verdwe
nen, maar velen trokken nadien nog
naar de „Heiligen Boom". Tenslotte werd
de devotie toch onmogelijk. Nu het
beeldje is teruggevonden en pastoor van
Wijk van de St. Nicolaaskerk in Schalk
haar de devotie in ere heeft doen her
stellen, wilde ook Deventer aan het be
gin van het Maria-jaar zijn oude bede
tochten weer beginnen. Zondag ging De
venter weer voor het eerst naar het oude
bede-oord. Het is een stille plechtig
heid geweest waaraan alle standen, heb
ben deelgenomen. Na de H. Mis werd
het Maria-beeldje in een kaarsenproces
sie rondgedragen. De eenvoudige pel
grimstocht werd besloten met een korte
aanbidding van het Allerheiligste.
De Raad voor de scheepvaart heeft
schriftelijk uitspraak gedaan inzake de
aanvaring van het motortankschip
„Matthew" met een barge op de Theems,
6 November 1952, waarbij twee mensen
het leven verloren. Volgens het oordeel
van de Raad is het vrijwel zeker dat de
barge door de „Matthew" werd „opge
lopen" De Raad heeft de kapitein van
de „Matthew", M. B„ gestraft door hem
de bevoegdheid als kapitein te varen
op zeeschepen voor de tijd van één
maand te ontnemen.
Gisteren is in de Turkse Nationale
Vergadering het debat begonnen over
een door de democratische (regerings)
partij ingediend wetsontwerp om een
groot deel van de bezittingen van de
republiekeinse (oppositie) partij te ont
eigenen. De democraten betogen, dat de
republikeinen deze bezittingen ter
waarde van ongeveer 200 millioen Turk
se ponden op onrechtvaardige wijze ver
kregen hebben.
Dat zou gebeurd zijn in de loop van de
25 jaar, dat de republikeinen aan het
bewind waren vóór de eerste vrije ver
kiezingen in Turkije. De republikeinen
ontkennen dit en beweren dat alle be
zittingen in Ankara aan de partij zijn
nagelaten door Kemal Ataturk op één
eigendom na, aangekocht door Celal
Bayar, de tegenwoordige president, toen
hij leider was van de republikeinse par
tij.
Verwacht wordt, dat de vergadering
het wetsontwerp snel zal goedkeuren en
dat de meeste onteigeningen in Maart
aanstaande zullen plaats hebben.
President Eisenhower heeft gisteren te
Washington verklaard, dat het nagenoeg
onmogelijk is de noodzaak te overdrij
ven, die er bestaat voor Amerikaanse
steden om zich voor te bereiden op een
mogelijke atoomaanvai.
Eisenhower sprak op een vergadering
van 175 burgemeesters over nationale
verdedigingsproblemen. Hij zeide, dat
de Amerikaanse stad van haar histo
rische positie van steun in het achter
land verhuisd is naar de frontlinie.
WÜHH
:V
Een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden houdt zich mo
menteel bezig met een onderzoek naar wreedheden, die de Sovjets hebben be
gaan in de Baltische Staten sinds de annexatie door Rusland. Een der getuigen,
een meisje, dat thans als verpleegster werkzaam is in een ziekenhuis in Chicago,
heeft verklaard, dat „duizenden mannen en vrouwen als vee waren opgestapeld
in houten wagons om van Kauna in Lithauen gedeporteerd te worden naar Siberië."
Het meisje droeg een masker om haar identiteit te verbergen, aangezien zij nog
familie heeft in Lithauen.
(Van onze correspondent)
De Kerkvoogdij der Ned. Hervormde
gemeente te Leiden heeft thans bericht
ontvangen, dat de minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen zijn
definitieve goedkeuring gehecht heeft
aan het plan tot restauratie van de
Hooglandse kerk. Hiervoor is in eerste
instantie een bedrag van f 700.000 no
dig, waarvan het rijk 60% voor zijn re
kening zal nemen. Reeds spoedig zal
met de werkzaamheden begonnen wor
den.
In 1314 gaf bisschop Guido van
Avesnes toestemming tot de bouw
van een kapel op het Rijn-eiland, die
toegewijd werd aan St. Pancratius.
In 1366 werd deze kerk verheven tot
kapittelkerk, waaraan een proost, een
deken en een kapittel van 24 kanunni
ken verbonden werden. Hiermede
was Leiden de eerste van Hollands
(Van onze parlementaire redacteur)
De strijd tussen de rechtse partijen in de Tweede Kamer en de minister van
Sociale Zaken over de post op de begroting, waarbij aan twee verzorgers
van het Humanistisch Verbond in de D.U.W.-kampen een vaste gesalarieerde
betrekking wordt aangeboden, heeft Maandag geleid tot het aannemen van
een motie, welke door pater Stokman was ingediend. De motie was mede
ondertekend door leden van de C.H.U., de A.B. en de partij Weiter. Zij werd
door alle partijen van rechts aangenomen. Tegen stemden alleen de P.v.d.A.,
de V.V.D. en de C.P.N. Stemverhouding 3524. In de motie wordt tot uit
drukking gebracht, dat de Kamer van oordeel is, dat de subsidiëring van de
godsdienstige en geestelijke verzorging ook in de D.U.W.- en arbeidskampen
nadere overweging behoeft en dat daarbij ook de verzorging van buiten
kerkelijken door verzorgers van godsdienstige gezindte dient te worden
betrokken.
De regering wordt voorts uitgenodigd de uitwerking van dit standpunt in
studie te nemen, van de resultaten daarvan aan de Kamer mededeling te
doen en in afwachting van een en ander de omvang van de subsidiëring der
godsdienstige en geestelijke verzorging in de genoemde kampen te beperken
tot de daarvoor over 1953 toegestane gelden.
De K.V.P. heeft niet tegen de begro
ting willen stemmen. Zij is van oordeel
dat de regering deze zaak nader dient
te onderzoeken en de Kamer in de ge
legenheid moet stellen zich te uiten,
eventueel bij een algemeen debat over
het Humanisme, waarop reeds van ver
scheidene zijdèn is aangedrongen. Met
dit deel van de motie kon minister
Suurhoff zich aanstonds verenigen.
Tegen de laatste zin echter het be
vriezen van de bedoelde uitgaven op
het niveau van 1953 had hij ernstige
bezwaren. Op de eerste plaats meende
de minister dat er een speciale reden is
waarom de godsdienstige en geestelijke
verzorging nog verder zal moeten wor
den uitgebreid. Dit houdt volgens hem
verband met de kampen in het waters-
noodgebied, die nog geenszins zullen
verdwijnen, integendeel. Bovendien kan
het, in verband met de bestrijding van
een komende werkloosheid, nodig zijn
dat er meer uitgaven voor de geestelijke
verzorging geschieden. Door de laatste
zin van de motie nu zou hij gedwongen
worden die uitgaven juist te beperken.
De minister had onderscheid gemaakt
tussen de humanistische verzorging In
de D.U.W.-kampen en die in de gevan
genis en het leger. Het betreft hier na
melijk een verzorging die aan mensen
wordt gegeven die niet onder bevel of
dwang staan. In de D.U.W.-kampen kan
iedereen komen die wil. Het enige doel
van de geestelijke verzorging is dat de
arbeiders toch het contact kunnen on
derhouden van levensbeschouwelijke en
kerkelijke aard dat voor hen van be
lang is.
Propagandistisch karakter
Pater Stokman verdedigde zijn
motie met een beschouwing, waarin
hij de rede van de vorige week van
de minister analyseerde en tot de
slotsom kwam, dat daarin niet de
kern van zijn betoog in eerste termijn
was geraakt. Deze kern kwam neer
op de volgende punten: dat er in de
kampen geen humanisten zijn. Dat er
maar weinig arbeiders zijn die. met
een humanistische verzorger willen
spreken en dat de humanistische ver
zorging een propagandistisch karakter
draagt.
De K.V.P. wil de arbeider, die hulp
van humanistische zijde wenst, deze
niet ontnemen. Anderzijds wil zij vast
houden aan het criterium, dat er bij
deze mensen werkelijk van behoefte
sprake moet zijn, zodat zjj zeker is dat
er met overheidsgeld daar gaat het
om geen propaganda voor het Hu
manistisch Verbond kan worden ge
maakt. Dit laatste heeft de minister
onderschreven. Het is nu de vraag wat
er zal gebeuren. Het meest doeltreffen
de middel, het indienen van een amen
dement op het begrotingsartikel, heeft
pater Stokman niet willen toepassen.
Hij wilde slechts een uitspraak van de
Kamer over deze kwestie om zodoende
de minister duidelijk te maken dat hij
ten onrechte de bedragen voor de gods
dienstige verzorging van de Kerken
over 1954 f 10.650 lager had gesteld en
het bedrag voor de verzorging van het
Humanistisch Verbond tegelijkertijd
met f 3.650 had verhoogd.
De heer Zegering Hadders (V.V.D.)
verdedigde wederom het standpunt van
zijn fractie dat men het Humanistisch
Verbond slechts met geestelijke midde
len dient te bestrijden.
Onderscheid in waardering
Ook de heer Van Lier (P.v.d.A.) heeft
hierover gesproken. Hij zei dat als de
beschuldigingen van pater Stokman op
waarheid zouden berusten, ook hij er
behoefte aan zou gevoelen dat de mi
nister zich beperkt. Er is echter tussen
de katholieke P.v.d.A.-er en pater
Stokman een groot onderscheid in
waardering. De heer Van Lier spreekt
van de grote geestelijke nood in de
D.U.W.-kampen en hij neemt het feit,
dat vele arbeiders niet gediend zijn met
hulp van kerkelijke zijden, als onver
anderlijk aan, hoewel hij het betreurt.
Hij ziet voor de verbetering echter op
geheel ander terrein mogelijkheden,
namelijk door de activiteit van de
Kerken zelf voor hun eigen zaak.
Hierbij volgde de heer Van Lier zijn
partijgenoot minister Suurhoff, die de
vorige week had laten doorschemeren
dat de Kerken in hun activiteit wel
eens niet ver genoeg gaan. Ook daar
over heeft pater Stokman de minister
geantwoord. Hij merkte op dat de richt
lijnen, die het ministerie van Sociale
Zaken uitgeeft, deze zielzorg wel eens
belemmeren. Om dit te bewijzen las hij
een brief voor waaruit bleek, dat het
ministerie bezwaar had gemaakt tegen
een reisdeclaratie van f 5.50 voor in
totaal twee bezoeken van een aalmoe
zenier aan het gezin van een D.U.W.-
arbeider, die huwelijksmoeilijkheden
had. Als motief was opgegeven dat vol
gens de richtlijnen de geestelijke ver
zorging zich moest beperken tot de
kampen zelf. In de stukken die pater
Stokman ter beschikking had was ook
sprake van een minimum aan katho
lieke kamparbeiders, beneden hetwelk
de godsdienstige verzorging niet behoeft
te worden uitgeoefend. De twee huma
nistische verzorgers kunnen echter ook
de gezinnen van de arbeiders gaan be
zoeken.
Over deze laatste details is verder
niet meer gesproken, eenvoudig omdat
de spreektijd het niet meer toeliet. Bij
het algemeen debat over het Humanis-,
me, waarnaar reeds van verschillende
zijden is gevraagd, zal dit alles uiter
aard nader kunnen worden bezien.
grote steden, die over een kapittel
kerk beschikte. Spoedig bleek het ge
bouw te klein en reeds in 1377 werd
begonnen aan de bouw van een ste
nen kerk. Het koor werd in 1433 vol
tooid, waarna in de loop van de 15e
en 16e eeuw de omgang, het dwars-
schip en de zijbeuken behalve de
luchtbogen gereed kwamen.
Inmiddels (1483) was de kerk
aan het toezicht van de bisschop
van Utrecht onttrokken en recht
streeks onder de H. Stoel gesteld. Mo
gelijk, dat deze onderscheiding een
prikkel is geweest tot deze kathedraal-
bouw. Hoewel er geen schetsen meer
aanwezig zijn, mag uit gevonden funde
ringen aangenomen worden, dat het
middenschip niet voltooid geworden is.
De kerk heeft nimmer een grote toren
gehad; het kleine stenen torentje van
de eerste stenen kerk, die in 1355 de
houten kapel verving, is in de grote
kerk ingebouwd. Maar ook zonder toren
is de St. Pancraskerk een imposant ge
bouw, een prachtige specimen van go
tische architectuur.
De Reformatie deed de kerk in han
den van de calvinisten overgaan, waar
mede tevens een einde kwam aan de
niet voltooide bouw. Nu we bijna vier
eeuwen later schrijven, heeft de tand
des tijds het bouwwerk niet onaange
tast gelaten. Het huidige restauratie
plan dient slechts om de kerk voor al
geheel verval te behoeden; algehele
restauratie zou een bedrag van enige
millioenen vergen. Eerst zullen de bei-'
de 17 meter hoge ramen in het dwars-
schip en de overige ramen, waarvan de
natuurstenen spijlen danig afgebrok
keld' zijn en daardoor gevaar opleveren,
gerestaureerd worden. Ook het dak, dat
op verschillende plaatsen lekt, krijgt
een goede beurt. Het werk wordt uitge
voerd onder leiding van het architec
tenbureau Dekker en Van der Sterre
uit Hazerswoude-Leiderdorp.
Het Peruviaanse Hof van Appèl heeft
de Franse ontdekkingsreiziger Michel
Perrln vrijgesproken van de beschuldi
ging, dat hij zijn 18-jarige reisgenote
Teresa Gutierrez tijdens een expeditie
door de Zuid-Amerikaanse binnenlan
den in de steek heeft gelaten, toen zij
in doodsgevaar verkeerde. Teresa is in
Augustus 1952 verdronken, toen de ex-
peditie-Perrin zich bij het vallen van
de avond in boten op een rivier bevond.
Pas de volgende morgen kon Perrin be
ginnen met het doen van nasporingen
en daartoe heeft hij zelfs een vliegtuig
gehuurd, maar alles was tevergeefs.
Ook het stoffelijk overschot van de
jonge Peruviaanse heeft men niet kun
nen terugvinden. De rechtbank had Per
rin in eerste instantie al onschuldig ver
klaard, maar de vader van Teresa, die
in dit proces een bijzonder heftige rol
heeft gespeeld, was van deze uitspraak
in hoger beroep gegaan. Perrin kan
thans Lima verlaten, wanneer hij wil,
maar hij heeft zich onder medische be
handeling moeten stellen om de gevol
gen te boven te komen van een honger
staking, die hij uit protest tegen zijn ge
vangenhouding 29 dagen heeft volge
houden. Het geval-Perrin heeft zowel
de gemoederen in Peru als in Frankrijk
de laatste weken telkens in beweging
gehouden.
De Veiligheidsraad heeft met acht stem
men tegen één besloten de besprekingen
over de zaak Triest voor onbepaalde tijd
uit te stellen. De Russische gedelegeerde
Andrei Vishynski was de enige, die tegen
stemde.
De Libanon onthield zich en Pakistan
was niet aanwezig toen gestemd werd,
maar heeft verzocht beschouwd te worden
als te hebben voorgestemd.
James Wadsworth (V. S.) zei, dat de
spanning in het vrije gebied van Triest de
laatste weken afgenomen is.
Hij zei, dat de V. S. van oordeel wa
ren, dat het geen enkel nut zou hebben
thans te gaan spreken over de Russische
resolutie, waarin verzocht wordt een gou
verneur voor Triëst te benoemen.
De raad zal morgenmiddag weer bijeen
komen ter bespreking van het omstreden
Jordaan-project.
De twee grootste vakbonden in Italië
zijn gisteravond begonnen met hun
plannen voor een algemene 24-urige
staking van vijf millioen industriearbei
ders, die vandaag zal plaats vinden. De
vitale diensten: water, gas, electriciteit
en de leverantie van brood en melk
zullen echter gaande gehouden worden.
Afgelopen Vrijdag staakten een milli
oen personen in overheidsdienst, waar
onder de arbeiders van de PTT en de
Spoorwegen, gedurende 24 uur als deel
van de toenemende campagne onder de
arbeiders voor meer loon en andere
voordelen.
De nieuwe staking zal, naar verwacht
wordt, een groot deel van de Italiaanse
industrie lam leggen. De particuliere
telefoonnetten zullen er ook door ge
troffen worden. De transportarbeiders
van de stad en de voorsteden zullen in
groepen zes uur staken op verschillen
de tijdstippen van de dag.
Het kopen op afbetaling dreigt in
West-Duitsland bedenkelijke vormen aan
te nemen. Het heeft reeds talloze slacht
offers gemaakt en begint kennelijk tot
misstanden te leiden. Vooral in het
Roergebied heeft het tot gevolg gehad,
dat het aantal beslagnemingen op het
loon onrustbarend is gestegen. Het is
bij mijnbedrijven voorgekomen, dat op
één vijfde deel van alle te betalen lonen
beslag werd gelegd. Bijna 20% van alle
afbetalingskopen geldt motorfietsen en
automobielen en de radio neemt 8%
voor zijn rekening. Het meeste geven
de afbetalers echter uit aan woning
inrichting en huisraad, n.l. 40%.
Als het b(j de Tweede Kamer inge
diende wetsontwerp tot wijziging van
de Arbeidswet wordt aangenomen zal
voor de landbouwarbeid een verbod
om op Zondag en Zaterdagmiddag te
arbeiden zijn geschapen. Voorts behelst
het wetsontwerp een verbod van nacht
arbeid voor vrouwen en jeugdige per
sonen, verder een maximum aantal
uren per dag, per week en per jaar voor
vrouwen en jeugdige personen.
De staatssecretaris van Sociale Zaken
ziet i.i, dat het niet doenlijk is bij de
landbouw een administratie en controle
systeem door te voeren als in de an
dere sectoren van het bedrijfsleven ge
bruikelijk is.
De contróle zal er naar de mening
van de staatssecretaris voornamelijk op
moeten worden gericht ernstige en min
De Koningin en de Prins zullen 13
Januari 's middags twaalf uur in het
paleis op de Dam te Amsterdam Nieuw
jaarsreceptie houden voor het corps
diplomatique.
of meer regelmatige overtredingen te
voorkomen en te bestrijden. In het al
gemeen zal de arbeidsinspectie eerst
moeten optreden nadat er een klacht is
binnengekomen.
Als het Landbouwschap, waarvan de
instelling in voorbereiding is, in staat is
zelf deze materie te regelen dan kan
de regeling krachtens de Arbeidswet
1919 achterwege blijven.
Volgens de gisteren uitgegeven nieu
we druk van Jane's „All the Worlds
Aircraft", een Brits standaardwerk over
luchtvaart, wordt de Russische lucht
macht uitgerust met een nieuw type
door raketten voortgestuwd jachtvlieg
tuig. Dit jachtvliegtuig is gebaseerd op
Duitse vliegtuig-ontwerpen uit de twee
de wereldoorlog, zoals de Messerschmidt
ME-163.
Het vliegtuig zou bestemd zijn voor
verdediging van doelen in het Russische
binnenland. De luchtmachten van de
Westelijke mogendheden beschikken niet
over door raketten voortgestuwde vlieg
tuigen in hun operationele eenheden.
Wel hebben Amerikanen en Britten
proeven met dergelijke toestellen ge
daan.
