Hammond-orgel in de kerk?
H€T T€K€N Z>€7& JOMS
öe klank van het pijporgel is
zuiverder en natuurlijker
H
Gewenste netto-inkomen van
de arts f 17.500.-
In het zand
van MA11S
Getuigenissen
pater Tit us
gevraagd over
Brandsma
Het harmonium is
karakterloos
Verdediger in
arrest
üelastingkwitantie
vervalst
i!S
Accoord voor 1 Februari welhaast
niet te bereiken
Ingrijpen minister
onrechtmatig
Nieuwe postzegels in N.-Guinea
4
CONCLUSIES COMM-VAN SCHAIK
VRIJDAG 29 JANUARI 19b
PAGINA 5
Berkelse moordzaak
Zes maanden geëist
en kantoorbediende
teg
^reinverkeer Limburg
urenlang gestremd
Ontsporing locomotief op
station Schin op Geul
Begroting provincie
Drenthe goedgekeurd
F€T2,tC'D€ NOORMAN
K«vrouw w. WvW&naiïik
"Da Finkst-trblom"
Kljndensö Dijk
ï.i u w e r a 1 u
ar.us
5
Wordt Indon. student
uitgewezen?
„Ongewenst element"
Rapport Ver. Naties
Kosten levensonderhoud
't laagst in Nederland
Overleg met Rusland
over haringcontract
door ARTHUR C CLARKE
(Vert, door F. van Oldenburg Ermke)
Simpang-hotel „bestaat
niet meer"
Commissie neemt de
leiding over
„Het Oostenrijkse boek"
in Amsterdam
Oproep van pater Starmans O.Carm.
NIEUWE „TOSCA"
Specialistenconflict
Oostenrijkse en Zweedse
woningen voor Herkingen
steneer,
de
el wordt langzamerhand een dooddoener te zeggen, dat we leven In de
eeuw van de techniek en bovendien is het niet eens waar. Want die
„eeuw" begon, toen de mens het eerste hulvmiddel vond, dat zijn hand
Dezer dagen is er in het Zuiden ge
demonstreerd met pijploze Hammond
orgels voor kerken. In nevenstaande
beschouwing vergelijkt Piet Visser
het pijp loze orgel met het pijporgel;
daaruit leidt hij het antwoord af op
de vraag, welk instrument de voor
keur verdient voor de eredienst.
zijn voet vlugger en zijn gezichtsvermogen wijder maakte. Het enige
met „vroeger" zit hem daarin, dat we van de techniek alles en van
natuur nagenoeg niets meer verwachtendat we het technische hulpmiddel
eSereren boven de door de natuur zelf gegeven waarden. En dat alleen, om-
techniek aan onze zucht naar gemak meer tegemoet komt dan de natuur,
lat de
die meer inspanning van ons vergt. We zijn de grote waarde der inspanning
Verneten!
Qp zichzelf is een orgel met pijpen
eeh even groot technisch wonder als
een pijploos Hammond-apparaat of
^elk ander pijploos instrument dat een
klank voortbrengt, die aan het geluid
van een orgel doet denken. Een orgel
's de technische vervolmaking van de
fluit, die zelf weer een technische ver
betering is van het fluiten met de lip-
(Van onze Haagse redactie)
*h Den Haag gaat momenteel het hard-
ekkig gerucht dat mr. M. H. H.. een
ar* de verdeefgers in de Berkelse
°ordzaak, zou zijn gearresteerd. Bij de
stitie konden wij dit gerucht niet be-
^tigd krijgen in verband met het
Y^erzoek, dat momenteel gaande is
t verschillende kanten echter werd
5 dit bericht bevestigól
Sen
(Van onze verslaggever)
53-jarige kantoorbediende
uit
da erdam-Zuid stond voor de Amster-
he!**Se rechtbank terecht, verdacht een
b,.^tingkwitantie van f 60 vervalst te
blaat**1 door een drie voor het getal te
Verdachte, die nimmer met de
kent 'n aanraking is geweest, ont-
eier 'ri0,a*r desniettemin eiste de Offi-
zes maanden gevange-
(jj. f legen hem. Uitspraak 11 Fe-
Pe kwitantie was afgegeven door een
belastingambtenaar, aan wie verdachte
een deel van zijn belastingschuld be
taalde. Deze ambtenaar had er het ko
hiernummer opgeschreven van een aan
lag, welke slechts f 60 bedroeg. Vol
gens verdachte zou hij op diens verzoek
®r daarna ook het kohiernummer op
hebben geschreven van een andere aan-
'aS, die veel groter is. Toen verdachte
d'®rd aangemaand voor de betaling van
waa?r^en toonde hij de kwitantie,
Het d als betaling was vermeld,
vermeü Caat op het belastingkantoor
slecht e echter maar f 60 en ook
's één kohiernummer. Twee getui-
undigen, een door de Justitie
roet) andere door de verdediging opge-
tvve h1' waren het er over eens dat het
'Po t kohiernummer door verdachte
et ziin geschreven.
dr~' 2ijn geschreven. Over het cijfer
J'e Waren ze het niet eens. De deskun-
v'ge a charge achtte het cijfer door
dardachte geschreven, de deskundige a
,echarge vond te veel afwijking met
handschrift van verdachte. Zo ston-
van ook de Officier van Justitie en de
Judediger tegenover elkaar. Eerstge
.'Opmrln «„UU- J K
achtte de schuld bewezen, de
stt pleitte vrijspraak. Intussen be-
"deerde de rechtbank een bijna een
°emde
?atste
t^ter brede vergroting van de kwitan-
gevolge van een ontsporing van
q11 locomotief op het station Schin op
werd jjg£ treinverkeer op de tra-
cten Maastricht-Heerlen en Schin op
1l-Kerkrade-Hezrlen Donderdag-
a6n„
e a zo ernstig gestremd dat er van
normale dienst heel de verdere
nnd geen sprake meer was.
'°comotief van de stoomtrein, wel-
bm 06 uur in Schin op Geul aankwam,
sP°°rde bij het omrijden op het
■j,®nvak Schin op Geul-Valkenburg,
trj?.gevolge hiervan werd de lijn Maas-
Ijjj "t-Heerlen versperd. Enkele uren
e was hierdoor alle treinverkeer op
lijn gestremd.
^>rov' bleien van Drenthe hebben
de] '30er°fln8 voor het jaar 1954 behan-
res^' 'dit de uüfers bleek, dat aan de
VtowT' 6611 bedrag van f 100000 kon
y, 1 en toegevoegd, waardoor deze
een bedrag van f 4.298.067.90 be-
v0ePt. Dlt was een reden voor de woord-
Co])r ers der verschillende fracties, het
hoed^t VaR ^ed' Staten een Pluim op de
ciëio ue,Z6tten voor het gedegen finan-
ge\vp»t6 Gld' Drenthe Is altijd een arm
Ru zLSeWeest' 20 werd opgemerkt en
evenwel ^„trc®erves gekweekt, hetgeen
2ich nu ma betekent dat de provincie
Wat '"eer alles kan veroorloven
Drenthe kL* dfinkwatervoorziening in
daa"d datmen'dif k°n WOrden medege-
Sluitinapn kÜ <?lt 3aar nog de 20.000 aan-
P Pt te bereiken in het con-
kfeatschannii rl de N'v- Waterleiding
*i5n inhpprp "Drenthe", waarbij niet
te Assen W*6" stedelijke bedrijven
den en Rmm°°_geIeei?' Meppel, Coevor
b^groüng werd ten
fCPNi wiif eU De beer Kremer
legen gestemdgeacht worden te hebben
pen, .dat Gorter hoorde klinken „in
een zomernacht."
Naast de vele electrophonische appa
raten is het Hammond wel het meest
bekende. Het bestaat uit een toonge-
nerator, een toon versterker en een (ot
meer) luidspreker(s). Luidspreker en
toonversterker zijn dezelfde als in uw
radio-toestel; maar de toongenerator is
de kern van het Hammond en het is
een wonder van techniek en vernuft.
Elke toon ontstaat door regelmatig
trillende lucht. De trillingen ontstaan
doordat stilstaande lucht tegen een
snelbewegend voorwerp botst. Bij een
orgelpijp wordt de lucht tegen de on
derrand van een pijp geblazen en ge
raakt aldus in trillende beweging. Bij
een Hammond wordt een metalen
plaatje in de luidspreker langs electri-
sche weg in trilling gebracht. Deze
trillingen delen zich mede aan de om
ringende lucht en bereiken zo ons oor.
In het Hammond geschiedt er dus
niets anders dan een zodanige verande
ring van de electrjsche stroom, dat het
membraan van de luidspreker de no
dige frequentie-veranderingen krijgt te
verwerken.
Hoe komen deze in het Hammond
orgel tot stand?
Dit gebeurt in de toon-generator.
Daar bevindt zich een as die door een
motor in constante snelheid draait. Op
deze as zijn evenveel schijven gemon
teerd als het klavier van de speeltafel
die er min of meer als een orgel
speeltafel uitziet toetsen telt. Elk de
zer schijven telt een eigen aantal stalen
nokken. Deze passeren bij het draaien
de electromagneten, die in aantal met
de toetsen overeenkomen. Door het pas
seren van elke stalen nok ontstaat er
een frequentieverandering in het mag
netisch veld van elk der magneten, die
door een druk op de toets „onder
stroom" zijn gekomen. Deze frequentie
verandering wordt via de toonverster
ker doorgegeven naar de luidspreker.
Een normale orgeltoon is geen enkel
voudig geluid, maar bestaat uit een
grondtoon met meerdere boventonen.
De aard en de sterkte van deze boven
tonen bepalen de kleur van het geluid.
Dit wordt in een orgelpijp bereikt door
de afmeting, en het tezamen klinken
van verschillende pijpen geeft het door
de organist gewenste geluidskarakter.
Iets dergelijks heeft men ook in het
Hammond-apparaat nagestreefd door bij
het neerdrukken van één toets met
behulp van „register-contacten" ook
meer of minder sterk een aantal boven
tonen te laten meeklinken.
In theorie is dus de zaak gered. In
de praktijk niet. Nog niet? De weten
schap staat voor niets! Het is echter
een feit, dat een aantal boventonen, die
bij het zuiver stellen van de orgelpijp
(het intoneren), op zichzelf niet waar
neembaar zijn voor het menselijk oor,
tóch het geluid van de pijp beïnvloe
den. Een goed intonateur weet dan ook,
wat hij moet doen, om het meegaan van
deze hoogste boventonen te bereiken.
Door de herhaalde vervorming in de
toonversterker èn vooral in de luid
spreker klinken er bij het Hammond
een aantal andere bijtonen mee, die de
techniek (nog) niet beheerst.
Maar er is iets anders: Het gemak,
waarmee de doorsnee-hoorder het geluid
van een electrophonisch instrument zal
slikken, wordt mede veroorzaakt door
dat de zuigeling reeds in de wieg de
luidspreker-toon te horen krijgt en er
mee opgroeit. Hij hoort dus de geluiden
„bijgekleurd" door de luidspreker, op
dezelfde manier als men een landschap
ziet door een gekleurde bril. Wij mo
gen evenwel niet vergeten, dat de na
tuur zich toch échter die gekleurde gla
zen bevindt en dat daar de verhoudin
gen der kleuren juist iets anders liggen.
Hoe staat het nu met het electro
phonische apparaat als instru
ment voor onze kerkmuziek?
Onze artistieke nuchterheid zegt reeds,
dat het beste voor onze eredienst maar
net goed genoeg is, dat stijlzuiverheid
en eerlijkheid er steeds de voorkeur
verdienen. Derhalve dat, zolang er nog
goede pijp-orgels gemaakt worden, wij
dit edele product van 's mensen geest
en hand in Gods dienst moeten ge
bruiken, te meer, waar de aanschaf
fingsprijs voor een fraai en zuiver ge
luid ten gunste van het pijporgel uit
valt.
Verder is daar het oordeel van de H.
Riten-Congregatie, die in een schrijven
dd. 13 Juli 1949 (Acta Apostol. Sedis XL 1
1949, p. 617 en vertaald in „Kath. Archief'
3 Maart 1950, p. 176) o.a. verklaart, „dat
het oude pijporgel, als meer geschikt
voor liturgisch gebruik, in alle opzichten
de voorkeur moet verdienen." „Wanneer
niet gemakkelijk een pijporgel kan aan
geschaft worden", wil zij „in de kerken
het gebruik van een electrophonisch or
gel toelaten" (wij spatieren! P.V.).
Het Hammond verdient in alle geval
de voorkeur boven het karakterloze har
monium; maar op de trap van ontwik
keling, die het in zijn eerste twintig
jaren heeft bereikt, kan het noch in
toonkwaliteit, noch in schoonheid op te
gen het eenvoudigste goed gecon
strueerde pijporgel.
De techniek staat voor niets, en wie
weet
PIET VISSER
£p
In Nieuw-Guinea is op 18 Januari j.l. een nieuwe serie postzegels ter waarde
van 5, 10 en 15 cent in gebruik genomen. De zegels, die een afbeelding van een
paradijsvogeltje op een tak dragen, zijn geel (15 ct.), blauw (10 et.) of licht
bruin (5 ct.) gekleurd. Het opschrift luidt Nederlands Nieuw-Guinea, terwijl
de oude zegels slechts Nieuw-Guinea vermelden.
32. Gespannen slaat Erwin zijn vader gade. Hij maakt een vreemde, schutterige
indruk en gedraagt zich alsof hij het liefst zou willen weglopen. Eric ziet echter
nergens iets verdachts en bovendien staat Wolf vriendelijk te kwispelen, wat niet het
geval zou zijn, wanneer er gevaar dreigde.
.,Kom mee," beveelt hij, doch het wonderlijke gedrag van zijn zoon ziende, voegt
hij er scherp aan toe: ,,Wat is er? Wat hebt gij? Hebt gij iets gezien?"
„Wateh nee, Fadir," stamelt Erwin haastig.
„Vondt gij het niet nodig mij uw plan mede te delen?" zegt Eric streng, terwijl hij
zijn mantel opzoekt en met de jongen de terugweg aanvaardt. „Het kon u blijkbaar
niet schelen, dat wij over u in angst zouden zitten met al die moordenaars in het
bos! Ge waart nauwelijks weg, of we vonden het lijk van de tweede Deense gast,
Tor ge!"
„Wat?" onderbreekt Erwin hem verschrikt. TorgeVermoord?"
Er trekt een diepe rimpel tussen zijn ogen en het dringt nauwelijks tot hem door,
als zijn vader verder gaat-: „Ja, en ondertussen trekt gij er stiekum tussen uit met
aanwijzingen, die ge mij ter hand had moeten stellen."
Met gebogen hoofd loopt Erwin naast zijn vader. Eric voelt, dat zijn woorden langs
de jongen afglijden en hij neemt zich voor hem thuis eens terdege onder handen te
nemen. In de verte zien zij de omtrekken van de burcht reeds boven het geboomte
oprijzen. Zodra Eric en Erwin het binnenplein betreden, ziet de Noorman Thjalfi
haastig op zich toekomen, gevolgd door een krijger, aan wie men duidelijk kan zien,
dat hij een snelle rit achter de rug heeft.
Heer koning," stoot Thjalfi uitterwijl zijn blik even langs Erwin glijdt, „de
Denen! Ze zijn er nog niet!"
Inmiddels is ook de krijger naderbij gekomen. „Hebt ge hen dan niet gesproken?"
vraagt Eric de man kort.
„Ja zeker, heer koning! Zij hebben onmiddellijk de teugel gewend," is het
antwoord.
„Waarom zijt ge dan niet met hen meegekomen?" bijt de Noorman de bode toe.
„Zij droegen mij op, de aanvoerder van uw mannen van uw verzoek te verwittigen.
Daarom ben ik doorgereden, heer koning," stamelt de krijger.
„Maar hebt ge ze dan later nergens gezien? Dan moet ge hen toch voorbij gereden
zijn, man?" barst Thjalfi uit. „Ge zijt al een half uur terug en ze zijn er nog niet."
„Maar dan moet er iets met hen gebeurd zijn," roept Eric ontsteld uit en een ver
schrikkelijke gedachte flitst hem door het hoofd. Zou de onbekende moordenaar
opnieuw hebben toegeslagen?
De correspondent in Nederland van
het dagblad „Berita Indonesia" heeft ge
meld, dat de Nederlandse regering de
voormalige majoor Achmadi, die aan de
faculteit voor politieke en sociale weten
schappen te Amsterdam studeert, als
een „ongewenst element" beschouwt, zo
dat hij Nederland dient te verlaten.
Volgens door het blad ontvangen in
lichtingen was de verblijfsvergunning
van Achmadi slechts geldig tot Januari,
waarna de Nederlandse regering zachte
drang op hem uitoefende, Nederland zo
spoedig mogelijk te verlaten.
Achmadi, een demobilisant van het
z.g. studentenleger, ageerde succesvol
tijdens de tweede politionele actie in
het Solose tegen de Nederlanders, aldus
het blad. In 1951 vertrok hij naar Ne
derland, waar hij op staatskosten ver
der studeerde. Hij werd door de Indo
nesische regering tevens belast om op
te treden als coördinator van de in Ne
derland op staatskosten studerende jon
gelui. De laatste jaren ontplooide hij
grote activiteit in studentenkringen.
In kringen der regering wilde men
zich over deze kwestie niet uitlaten,
maar van de zijde van het leger werd
de mededeling aan de „Berita Indone
sia" bevestigd.
Naar wij van officiële zijde vernemen
is aan Achmadi de verlenging van zijn
verblijfsvergunning niet geweigerd.
Achmadi heeft zijn recente verblijfsver
gunning nog met een maand verlengd
gekregen.
Voor allen, wier salaris of pensioen
in dollars betaald wordt, is Den Haag
een ideale standplaats, want de kosten
van levensonderhoud zijn daar lager
dan waar ook ter wereld. Met New
York scheelt het zelfs 30 pol., aldus een
rapport van het Statistisch Bureau der
Verenigde Naties.
Het rapport, dat is opgesteld om een
vergelijkend overzicht te krijgen van de
kosten van levensonderhoud van de
ambtenaren var. bet Internationaal Se
cretariaat van de Verenigde Naties in
22 verschillende steden van de wereld,
vermeldt, dat alleen in Manilla, Bang
kok en Brazzaville de kosïen van le
vensonderhoud nog hoger zijn dan in
New York, doch alle andere steden lig--
gen beneden het New Yorkse peil:
Brussel, Genève en Rome liggen daar
lft—15 pet, en Wenen, Londen en Athene
20—25 pet. onder, De kosten van levens
onderhoud zijn het laagst in Den Haag,
Kopenhagen, San José (Costa Rica) en
Santiago (Chili).
Het contract voor het leveren van
150.000 vaten zoute haring aan de Sov
jet-Unie is op 27 Januari j.l. volgele-
verd. Onderhandelingen over een aan
vullend contract zijn gaande.
In aansluiting op dit bericht vernemen
wij thans van de retitersyereniging van
de Nederlandse Haringvisserij dat een
aanvullend nieuw contract is afgesloten
voor de levering in die komende maanden
van nog 65.000 a 76.000 vaten.
(Van onze redacteur)
De commissie-Van Schaik heeft zich
bij haar berekeningen, om voor de
artsen tot een basisbedrag per zieken
fondslid te komen, verdiept in het
netto-inkomen, dat voor de arts wen
selijk wordt geacht. Zij is van mening
dat een gemiddeld bedrag van f 14.000
per jaar niet te hoog moet worden
geacht. Dit bedrag moet vermeerderd
worden met een redelijke compensa
tie voor de extra arbeid van de arts
en een bedrag dat aangewend moet
worden voor allerlei verzekeringen.
De commissie komt dan op een ge
middeld netto-inkomen van f 17.500.
De artsen hebben voorts als gemid
deld inkomen uit andere hoofde dan de
ziekenfondspractijk, voor de particuliere
practijk dus, bevallingen, keuringen,
enz. f 8.690. Hun verwervingskosten
auto, personeel enz. kunnen op rond
f 6.800 worden geschat. Verrekent men
deze bedragen met het gewenste netto
inkomen van f 17.500, dan dient het ge
middeld jaarinkomen uit de zieken
fondspractijk f 15.610 te zijn. De com
missie-Van Schaik heeft vervolgens het
gemiddelde van het aantal ziekenfonds
patiënten per arts genomen en komt
dan op een bedrag van gemiddeld f 7.
Er is een aanzienlijk aantel artsen,
1385 of ongeveer 40 pet., dat een hoger
inkomen uit het abonnementstarief be
reikt dan het gemiddelde bedrag van
f 15.610. Er is zelfs een tachtigtal artsen
dat meer dan het dubbele van dit be
drag verdient. Om nu een redelijke
basis voor een overeenkomst te verkrij
gen heeft de commissie-Van Schaik ge
meend voor de artsen, die beduidend
meer dan drieduizend ziekenfonds
patiënten hebben, een sterk degressief
tarief aan te bevelen.
Tegen deze laatste regeling vooral be
staan bij de artsen grote bezwaren. De
vertegenwoordigers van de ziekenfonds
organisaties kunnen zich er in het alge
meen wel mee verenigen, daar zij in het
voorstel om het sterk omlaaglopend
tarief toe te passen, een gewaardeerd
streven zien om de kosten voor de ge
zondheidszorg niet onnodig duur te
maken. De artsen met een aantal
ziekenfondspatiënten boven de vierdui
zend genieten boven hun basisbedrag a
f 7 een redelijke extra-inkomen, aldus
oordelen de ziekenfondsvertegenwoor
digers.
De artsen daarentegen menen dat
Advertentie
79
De laatste straaljager naar Deimos
vertrok drie uur later met Hadfield,
Irene en Jimmy aan boord. Irene was
naar het Grand Martian Hotel gekomen
om Jimmy zijn koffers te helpen pak
ken eh afscheid te nemen van Gibson.
Ze was een en al opwinding en straal
de van geluk, zodat het een genoegen
was naar haar te kijken. Haar beide
dromen waren werkelijkheid geworden:
ze ging naar de aarde terug en ze ging
met Jimmy. Gibson hoopte dat noch
het een noch het ander een teleur
stelling voor haar blijken zou. En hij
was ervan overtuigd, dat zijn hoop in
vervulling zou gaan.
Het klaarmaken van Jimmy's bagage
werd een gecompliceerde geschiedenis
door het groot aantal souvenirs, dat hij
op Mars verzameld had voorname
lijk planten en specimina van minera
len, welke hij op verschillende tochten
buiten de koepels verzameld had. Al
die dingen moesten zorgvuldig worden
gewogen, en er moesten enkele pijnlijke
beslissingen worden genomen, toen
bleek, dat hij Wfet hem toegestane ba
gage-gewicht met twee kilogram over
schreden had. Maar eindelijk was de
laatste koffer gepakt en onderweg naar
de luchthaven.
„Vergeet nu niet," zei Gibson, „om
contact op te nemen met Mrs Goldstein,
zodra je aankomt. Ze wacht op een be
richt van je."
„Ik zal er aan denken," antwoordde
Jimmy. „Het is erg vriendelijk van u
om al die moeite te doen. We stellen
het werkelijk op hoge prijs, wat u alle
maal gedaan hebt nietwaar Irene?"
„Ja," antwoordde ze „dat doen we ze
ker. Ik kan me niet voorstellen, hoe
we het zonder u hadden moeten klaar
spelen."
Gibson glimlachte een weinig ver
drietig.
„Ik geloof, dat jullie het zonder mij
toch ook wel op de een of andere ma
nier voor elkaar gekregen zouden heb
ben". zei hij. „Maar ik ben blij dat alles
voor jullie zo goed gegaan is, en ik
ben er zeker van, dat jullie heel geluk
kig zult zijn. En ik hoop, dat het
niet te lang zal duren, voordat jullie
weer op Mars terugkomen."
Hij keek, hoe ze hand in hand door
de nauwe straat gingen, alles om hen
heen vergetend, terwijl hun gedachten
al vooruit vlogen door het wereldruim.
Reeds waren ze hem vergeten; maar la
ter zouden ze zich hem weer herinne
ren.
Het was vlak voor het aanbreken van
de morgen, dat Gibson de hoofdlucht-
sluis verliet en de nog slapende stad
achter zich liet. Phobos was een uur ge
leden ondergegaan. Het enige licht was
dat der sterren en van Deimos, nu hoog
in het westen. Hij keek op zijn horlo
ge tien minuten lopen als er geen
kink in de kabel kwam.
„Kom, Piep," zei hij. Laten we eens
een flinke pittige wandeling maken om
warm te blijven." Ofschoon de tempe
ratuur minstens vijftig graden onder
nul was, scheen dit Piep maar matig te
hinderen. Niettemin achtte Gibson het
maar beter om Piep in beweging te
houden. Natuurlijk had hij zelf nergens
last van, want hij was er op gekleed.
Hoe die planten in de laatste paar
weken gegroeid waren! Ze waren nu
groter dan manshoogte, en ofschoon dit
groeiproces ten dele normaal mocht
worden geacht, was Gibson er zeker
van, dat ze ook veel aan Phobos te dan
ken hadden. Plan Dageraad had reeds
zijn stempel op de planeet gedrukt.
Zelfs het noordpool-ijs, dat nu zijn win
ter-maximum bereiken moest, breidde
zich niet verder uit, en aan de zuid
pool was het ijs al helemaal verdwenen.
Ze bleven staan op ongeveer een ki
lometer van de stad, ver genoeg weg om
in hun uitzicht niet gehinderd te wor
den door de lichten, die onder de koe-
Dels brandden. Gibson keek andermaal
op zijn horloge. Nog geen minuut; hij
wist, wat zijn vrienden nu moesten
voelen. Hij staarde naar de kleine,
nauwelijks zichtbare, rode schijf van
Deimos en wachtte.
Plotseling werd Deimos aanzienlijk
helderder. Een ogenblik later scheen
hij in twee delen uiteen te vallen, toen
een kleine, ongelofelijk heldere en lich
te ster zijn rand verliet en langzaam
naar het westen begon te schuiven. Zelfs
od die afstand van duizenden kilome
ters was de gloed der atoomraketten
zo verblindend, dat het bijna pijn deed
aan de ogen.
Hij twijfelde er niet aan, dat ze naar
hem zouden kijken. Daarboven in de
Ares zouden ze aan de patrijspoorten
staan, neerkijkend op de grote sikkel
vormige wereld, welke zij nu verlieten,
zoals hijzelf, wat een eeuwigheid ge
leden scheen eens afscheid van do
aarde nam.
Wat zou Hadfield nu denken? Vroeg
hij zich af, of hij Mars nog ooit terug
zou zien? Gibson twijfelde er nu geen
ogenblik aan. Welke veldslagen Had
field nog mochten wachten, hij zou zo
winnen, zoals hij ook in het verleden
altijd gewonnen had. Hij keerde als
overwinnaar, niet als overwonnene, naai
de aarde terug.
Die verblindend blauwe-ster was nu
verschillende graden van Deimo verwij
derd, dalend, terwijl zij vaart minder
de om zonwaarts te zweven op weg
naar de aarde.
De rand van de zon verscheen bo
ven de oostelijke horizon. Overal om
hem heen bewogen de grote, groene
planten zich in hun slaap een slaap,
reeds eenmaal onderbroken door het
meteoor-achtig verschieten van Phobos
langs de hemel. Gibson keek nog eens
naar de beide sterren, die neerdaalden
in het westen en hief zijn hand op ln
een stil vaarwel.
„Kom, Piep," zei hij. „Het wordt tijd.
dat we teruggaan ik heb werk te
doen." Hij kneep heel even met zijn
gehandschoende vingers zijn lieveling
in de oren
„En dat geldt ook voor jou," voegde
hij eraan toe. „Hoewel jij het nog niet
weet, hebben we tamelijk wat werk
voor de boeg."
Ze liepen samen op de grote koepels
toe, die nu zwak glinsterden in het eer
ste ochtendlicht. Het zou nu heel
vreemd zijn in Port Lowell met Had
field weg en een ander op de plaats
achter de deur, waarop „Gouverneur
stond.
Gibson bleef plotseling staan. Eén
ogenblik meende hij een vijftien of
twintig jaar verder in de toekomst te
kunnen' zien. Wie zou dan gouverneur
zijn, als Plan Dageraad halverwege
voltooid was en het einde ervan reeds
kon worden voorzien?
De vraag en het antwoord kwamen
bijna gelijktijdig. Voor de eerste keer
wist Gibson, wat er lag aan het eind
van de weg, waarop hij nu zijn schre
den had gezet. Op een dag zou het wel
licht zijn plicht en zijn voorrecht zijn
om het werk over te nemen, dat Had
field begonnen was. Het zou louter
zelfbegoocheling kunnen zijn of mis
schien het eerste besef van zijn eigen
nog verborgen vermogens maar wat
het ook was, eens wilde en zou hij het
weten.
Met een nieuwe kordaatheid zette
Martin Gibson, auteur, voormalig be
woner van de aarde, zijn wandeling
voort. Zijn schaduw smolt samen met
die van Piep, terwijl die kleine Mars
bewoner naast hem voorthuppelde. Bo
ven zijn hoofd dreven de laatste scha
duwen van de nacht weg uit de hemel,
en overal in het rond ontplooiden zich
de grote, hloemloze planten en wend
den zich naar de zon.
(SLOT)
extra langdurige arbeid een royale ho
norering moet meebrengen. Artsen met
meer dan vierduizend patiënten span
nen zich dag in dag uit ten behoeve
van de gezondheidszorg tot het uiterste
in, zo zeggen zij, en daarvoor is het be
drag van f 3 per ziel een té geringe
beloning.
Vanavond, als ziekenfondsen en art
sen weer bijeen komen, zal de beslis
sing moeten vallen. Komen de vertegen
woordigers tot een accoord dan zal de
Ziekenfondsraad, die waarschijnlijk op
korte termijn bijeengeroepen zal wor
den, zijn standpunt moeten bepalen. Het
ziet er niet naar uit dat er vóór 1
Februari een beslissing zal zijn bereikt.
Zal de bespreking van vanavond niet
het gewenste resultaat hebben, dan is
de kans groot dat de artsen per 1
Februari tot het verrichtingstarief over
gaan. De Landelijke Huisartsenvereni
ging heeft wei besloten haar „ultima
tum" te verlengen tot 15 Februari, maar
zo is eerder medegedeeld als de
besprekingen over het rapport-Van
Schaik onmogelijk een basis van over
eenkomst kunnen opleveren, dan zal de
beslissing door de ziekenfondsen met
vrees tegemoet gezien per 1 Februari
vallen. Het lijkt wel of het hier naar
toe zal gaan.
Naar Aneta uit Surabaja verneemt,
heeft de resident van Surabaja, Soepar-
to, een verklaring uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat ingevolge het besluit
van het dagelijks bestuur der gemeente
tot intrekking der vergunning van het
Simpang-hotel, dit hotel „niet meer be
staat."
Ter voorkoming van een vacuum en
vooral in het belang van het hotelper
soneel worden de hotelzaken thans be
heerd en uitgevoerd door een commis
sie van beheer, waarvan de resident
voorzitter is. Sinds Dinsdag is Prawira-
dihardjo als vertegenwoordiger dezer
commissie in het hotel aanwezig. Hij
heeft namens de commissie de algemene
leiding van het hotel. In de bekendma
king wordt een beroep gedaan op het
publiek zich rustig te houden, in af
wachting van de verdere afwikkeling
der kwestie.
Aneta vernam nog, dat het opschrift
„Simpang-hotel" van de voorgevel is
verwijderd.
In aanwezigheid van de Oostenrijkse
gezant, de heer R. Seemann, heeft Am
sterdams burgemeester Donderdagmid
dag in „Arti et Amicitiae" de tot 7 Fe
bruari durende expositie „Het Oosten
rijkse boek" geopend. De 1800 boeken
een geschenk voor de Nederlandse
bibliotheken zijn reeds in Den Haag
geëxposeerd geweest.
Het woord werd nog gevoerd door de
gezant en de Oostenrijkse consul-gene
raal, de heer J. C. van Marken, die de
wens uitsprak, dat andere landen, en in
het bijzonder Nederland, naar zijn land
zouden komen om daar te tonen wat
zij te bieden hebben.
„Hoe staat het met ae zaak van pater
Titus Brandsma?" Dit is de vraag, welke
mij overal wordt gesteld. Zij wijst op de
grote belangstelling voor deze mooie
zaak. Ik zal er u iets van vertellen. Het
is niet zo eenvoudig als men zich voor
stelt. Meer dan negentien maanden zijn
we bezig geweest om alle geschriften
van, over en aan pater Titus in twee-en-
twintig rubrieken ordelijk in een archief
onder te brengen. Maar tijdens deze
werkzaamheden groeide de verering ov
waarlijk wonderbare wijze. De steeds
rijker binnenstromende correspondentie-
verdelen we in „Fama Sanctitatis" (de
faam der heiligheid) en „Gebedsverho
ringen" (hieronder vallen alle door zijn
voorspraak verkregen gunsten van welke
aardd ook). Deze beide vormen een reeds
respectabel dossier. Verder kwamen en.
komen nog steeds aanvragen binnen
voor lezingen om daardoor de persoon
van pater Titus beter te leren kennen,
aldus deelt pater Starmans O.Carm. ons
mede.
Op zoveel bijkomende werkzaamheden
haddden we. aldus vervolgt hij, niet ge
rekend en het is steeds een grote rem
op ons hoofdwerk: de samenstelling van
de „Stellingen en artikelen", nodig voor
het Proces. Doch gelukkig hebben we
goede hulp gekregen. Twee mijner mede
broeders zijn ijverig bezig het leven van
pater Titus na te gaan om het vervol
gens in de vorm te gieten van deze
„Stellingen en Artikelen". Zijn we hier
mede klaar dan kan ook het proces bP-
ginnen. En het is juist in deze zaak, dat
wij ook uw hulp nodig hebben.
Het „leven van pater Titus" moet in
een helder licht komen te staan. Zijn
meer dan gewone „deugdbeoefening"
moet duidelijk kunnen worden bewe
zen.... en in de gevallen waarin dit no
dig mocht zijn, moet bovendien zijn
„heldhaftigheid" blijken. Welnu, hoe
meer levende getuigen wij kunnen aan
voeren. hoe gemakkelijker dit alles zal
kunnen worden bewezen.
In de afgelopen jaren hebben verschei
dene personen ons reeds hun oordeel
over pater Titus doen toekomen; voor
hen geldt dit woord dus niet. Maar er
ziin nog vele anderen die ons nooit iets
over pater Titus hebben gemeld en die
toch waardevolle inlichtingen kunnen
geven over zijn leven en werken over
ziin deugden en misschien ook over zijn
menselijke fouten.
Al deze mensen kunnen ons nu helpen
en kunnen hun deel ertoe bijdragen het
Proces zijner Zaligverklaring te bespoe
digen. Geeft u mij uw adres op, dan
kunnen wij ons met u in verbinding
stellen om dan in een gemoedelijk en
De Ned. opera heeft de „Tosca" op
nieuw ingestudeerd onder regie van
Walter Poll en onder muzikale directie
van Erich Walter.
De voornaamste rollen worden gezon
gen door Greet Koeman, Joh. v. d.
Zalm, Gerard Holthaus en Gerard
Groot. De nieuwe decors zijn van Wal
ter Pöll.
Voor de eerste maal wordt de ver
nieuwde Tosca in Rotterdam uitgevoerd
op Maandag 1 Februari, in Amsterdam
op Vrijdag 5 Februari.
vertrouwelijk, zo nodig geheim-blijvend
onderhoud waardevolle gegevens van u
te ontvangen. Op al deze mensen doen
wij een beroep van welke rang of stand
zij ook zijn. En omdat pater Titus steeds
„alles voor allen" heeft willen zijn mo
gen wij zonder enige bedenking zeggen'
„In alle rangen en standen zijn er men
sen, die getuigenis kunnen geven dat
pater Titus is geweest een man van
„meer dan gewone deugdbeoefening".
Laat eens wat van u horen. Mijn adres is:
P.P. Starmans, Vice-Postulator, „Carmel"
Doddendaal 20, Nijmegen.
(Van onze correspondent)
De Tilburgse oogarts, dr. C. K., die
veertien dagen geleden voor de Bredase
rechtbank terecht stond wegens een
overtreding van de Prijsopdrijvings- en
Hamsterwet 1939 werd Donderdagmor
gen ontslagen van rechtsvervolging. De
rechtbank achtte de ten laste gelegde
prijsopdrijving van vijf en zeventig cent
wel bewezen, maar niet strafbaar. De
officier van Justitie zal tegen dit vonnis
in hoger beroep gaan om een uitspraak
te krijgen in deze principiële zaak. De
overtreding is namelijk begaan om uit
gemaakt te krijgen of het ingrijpen van
de minister van Economische Zaken in
het conflict tussen een groep specialis
ten en de ziekenfondsen rechtmatig is
geweest. Het betreft hier de specialis
ten, die zich verenigd hebben in de
N.V.V.S., welke is afgescheiden van de
Landelijke Specialisten Vereniging.
Uit het vonnis van de Bredase recht
bank kan worden opgemaakt, dat het
standpunt van de verdediging in deze
zaak door de rechtbank is gevolgd en
dat de prüzenbeschikking van de mi
nister niet verbindend wordt geacht.
Het ingrijpen van de minister in het
conflict zou dus onrechtmatig zijn ge
schied.
De verdediging had betoogd, dat de
prijzenbeschikking, slechts geldend voor
een groep specialisten en niet noodza
kelijk door verstoring van het econo
misch evenwicht op de binnenlandse
markt, niet rechtsgeldig zou zijn ge
weest. De officier van Justitie daaren
tegen meende, dat de minister kon in
grijpen op grond van bepalingen in de
Prijsopdrijvings- en Hamsterwet 1939.
Gistermiddag zijn in het gemeente
huis te Herkingen de Oostenrijkse en
Zweedse woningen aan het Zweosplein
(Zweden-Oostenrijk plein) symbolisch
overgedragen. Burgemeester D. van
Heyst uitte ziin dankbaarheid voor het
grote geschenk uit Zweden, dat door
bemiddeling van het Nederlandse Rode
Kruis is aangeboden, en dat uit Oosten
rijk, dat door bemiddeling van het mi
nisterie van Wederopbouw .en Volks
huisvesting aan Herkingen werd toe
gewezen.
