SPORTIEF PLAKBOEK
Van Dam en Dame-
tcȴi
ÏL
1
DefamilieP.vanUzzel
Vivian Woodward
RECORDS OP
IN VROEGER
HET IJS
DAGEN
N
v..
W, Md. w
V
EEN VAN ENGELANDS
POPULAIRSTE SPELERS
r.
Sportbeoefening in een kathedraal
Gordijn van plastic over stadion - Zs
voetbal een luxe - Sportief Iran -
Wereldkampioen der journalisten
Van stukken
en schijven
p
V.
J
""V
lli
Er is ook een Twaalf stedentocht geweest
J
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1954
PAGINA 7
De „kathedraal" van
Yale's universiteit
Overdekt stadion
abcdefgh.
abcdefgh.
Sportieve journalisten
Voetbal een luxe?
Sport in Iran
Urk krijgt een sportpark
Kryptogram
Aanvoerder van het elftal, dat
op Houtrust is verslagen
16-
Oplossing kruiswoordraadsel
van Donderdag
Tour de France
K.N.W.U. verleent
toestemming
UT ij hebben U de laatste tijd wel
yy eens iets verteld van enkele
saillante gebeurtenissen op een
ys.n de sportieve Amerikaanse universi-
e}ien. Velen Uwer zullen zich waar
schijnlijk niet kunnen voorstellen, welke
h'aats de sportbeoefening in deze centra
der wetenschap inneemt. Eerlijk gezegd,
Jyij hebben ook verbaasd gekeken, toen
y'cn ons voor het eerst vertelde hoe de
*aken er precies voor staan.
Neemt bijvoorbeeld de universiteit
van Yale, die is gesticht in het jaar 1701
dn waarop momenteel 1700 jonge men-
Seh studeren. Sedert 1843 wordt in Yale
sport beoefend. Tenminste, dat vertellen
de annalen, waarin vermeld staat, dat
*9en de eerste roeivereniging is opge-
lcht. In 1899 werd de voetbalsport er
Geïntroduceerd en thans, in 1954. worden
df zeventien takken van sport beoefend.
~e gelegenheid om sportief aan zijn
wekken te komen wordt er geboden in
e9n kolossaal gebouw van acht verdie
pingen en op liefst achtentwintig speel-
velden.
Het gebouw, een reeks van sporthal
en op elkaar, gebouwd in 1932 op de
Plaats, waar vroeger een ordinaire
gymnastiekzaal stond, is uniek. Men
heeft het zelfs vergeleken met de West
minster Abbey. Het is een onmetelijk
Groot bouwwerk, waarvan de gothische
"oren in de wijde omtrek kan worden
Gezien. De vergelijking met een kathe
draal gaat overigens alleen maar uit
wendig op. Op de eerste verdieping
hunnen de roeiers oefenen. Er is een
Stoot bassin gemaakt en met behulp van
een bepaald systeem, waaraan ook elec-
wiciteit te pas komt, kan het water in
beweging gebracht worden, waarbij de
shelheid varieert tussen de drie en
^'jftien kilometer per uur. Op een con-
"ólebord kan de trainer aflezen, welk
een snelheid de roeiers op een gegeven
moment bereikt hebben.
De basketball-wedstrijden worden ge
houden in een amphitheater, dat
plaats biedt aan 3300 toeschouwers. Op
de derde verdieping zijn twee zwem
bassins gebouwd. Het ene wordt alleen
maar gebruikt voor het houden van
wedstrijden, het andere is een oefenbad.
Het eerste bassin is twee tot vier meter
diep en er zijn daar ook enkele spring
planken aangebracht. De wedstrijden
kunnen gevolgd worden door 2200 toe
schouwers. Het oefenbad mag door
iedereen gebruikt worden en dan is er
nog een klein bad, waar de beginnelin
gen over hun watervrees kunnen heen
komen. Alle voorzorgsmaatregelen om
de hygiëne te bevorderen zijn genomen.
Op de vierde verdieping bevindt zich
een zeer speciale afdeling: de afdeling
fotografie. Van elke nieuwe student
worden daar foto's genomen. Iedereen,
bij wie bepaalde afwijkingen zijn ge
constateerd, kunnen op dezelfde verdie
ping bepaalde oefeningen doen. Op de
vijfde verdieping kan men allerlei zaal
sporten beoefenen. Er zijn daar velden
voor vollyeball en badminton, ook kan
men er handballen en er zijn zelfs twee
golfbanen. Op deze verdieping vindt
men ook de badcellen, een massagezaal
en een slaapzaal voor hen die willen
uitrusten. Op de zesde en zevende ver
dieping zijn allerlei gelegenheden om te
schermen, boksen, worstelen en voor het
gewichtheffen. Op de bovenste verdie
ping tenslotte is de administratie geves
tigd, is een fotografisch laboratorium
ingericht ten dienste van de trainers en
bovendien vindt daar op een baan van
ongeveer tachtig meter de training van
de athleten plaats.
Zoals gezegd, de universiteit beschikt
ook nog over 28 speelvelden. De Yale
Bowl is er een van, een imposant sta
dion, dat plaats biedt aan 70.000 bezoe
kers, verder een basketball-terrein met
een accommodatie voor 5000 toeschou
wers en een sintelbaan voor de athleten,
waaromheen nog 3000 belangstellende»
gegroepeerd kunnen worden.
Menigeen, die des Zondags of wan
neer ook als toeschouwer fun
geerde bij de een of andere spor
tieve gebeurtenis, zal met ons wel eens
de verzuchting geslaakt hebben, dat het
toch maar ideaal zou zijn als alle speel
velden overdekt waren. Een stadion
onder een glazen stolp bijvoorbeeld, zo
dat de gestaag neerplenzende regen het
genoegen van het zien van een aantrek-
FEBRUARI-OPGAVE 1.
Probleem van L. C. Willemsens.
Eerste publicatie.
Prijsprobleem.
cd5: ed5:, 7. Lg5 (Om insluiting van de
loper te voorkomen) cö, 8. f3 h6, 9.
Lf6: (Wit is nu wel gedwongen zijn lo-
perpaar prijs te geven; op Lh4 zou zwart
met voordeel g5 gevolgd door Da5 kun
nen spelen) Df6:, 10. e3 00, 11 Pe2
Pe8, 12. Kf2 De7, 13. Dd2 Pd7, 14. Pf4
Pf6, 15. Ld3 Ld7, 16. h3 Dd6, 17. Tbl
b6, 18. Lfl Te7, 19. a4 (Wit probeert iets
op de dameVleugel te ondernemen)
Te8, 20. Tel c4!
Stelling na de 20e zet:
Wit: Kh2, Dh7, Tb5, Td2, Fe4, Pf3,
pionnen a4, b2, c3, d4, d6.
Zwart: Kc4, Tc2, Lf7, Lf8, Fel, Ph8,
pionnen e5, f6.
Wit geeft in 2 zetten mat. Opgave
van sleutelzet is voldoende. Correcte
oplossingen van dit probleem loten mee
voor de maandprijs.
Oplossing Januari-opgave 5: Sleutel-
zet Db2 tempo.
Oplossing 4-zet van S. Loyd:
1 La6:ba6:t, 2. b7 De6, 3. Dc8.
l'. Dc5, 2. De8 Dc6, 3. Dc6:
1. Dc2. 2. Le2 De2:, 3. Dc8t
1. dreigt 2. Lb7: 3. Dc8t
1.2. Db7:t. 3. Kb7:
Oplossing 2-zet van S. Loyd: Sleutel-
zet Dal!
NIMZO-INDISCH
Wit: Botwinnik. Zwart: Kotov.
1. d4 Ff6, 2. c4 e6, 3. Pc3 Lb4. 4. a3 Lc3:t,
5. bc3: (De Sfimisch-variant) d5, 6.
PROBLEEM VOOR GEOEFENDE
OPLOSSERS
No. 2054 van Th. de Zwart te Sassenheim
(Wit wordt nu volkomen ingesnoerd,
terwijl de druk op de e-lijn onhoudbaar
wordt), 21. g4 g5, 22. Pe2 (Op Pg2 zou
Dh2 volgen en de randpiofy valt) Te3:,
23. Pg3 Dg3:t! 24. Kg3: Pe4t. (Wit geeft
op, daar zwart een stuk en. een pion
voorkomt).
Ook 23. De3: zou niet baten; er volgt
dan Dh2t, 24. Lg2 Te3, 25. Ke3 Dg2,
26. Thl Pe4, 27. fe4: De:t, 28. Kf2 f5 en
zwart wint.
Correspondentie betreffende deze ru
briek te zenden aan A. Perquin, Mamix-
kade 104 te Amsterdam-C.
PROBLEEM VOOR BEGINNERS
No. 294 van D. Vuurboom te Glanerbrug.
3W'477/
y/ vfr/s
V///'. /Y/f, VYY/
Wit speelt en wint; oplossingen kun
nen ingezonden worden tot 15 Maart a.s.
aan B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36,
Heemstede.
OPLOSSING
Van No. 2046 van Joh. v. d. Boogaard.
Wit speelt naar: 32—27, 37, 33. 34, 42,
40, 5044, 39. 20, 33 en wint.
De stand is minder mooi, doch de ont
leding vergoedt alles en is vrij lastig te
vinden.
Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 293 en 294 kunnen tegelijk
ingezonden worden tot 15 Febr. a.s. aan
bovengenoemd adres.
OPLOSSING
van No. 290 van D. Nijland te
Amsterdam.
31—27, 22x31 verplicht! 48—43, 25x34,
42—37. 31x42. 43—38, 42x33, 44—39, zwart
ad libitum, 49x7, 1x12, 61 en wint.
Een niet moeilijk en toch wel aardig
stukje: jammer dat er zettenverwisse-
ling mogelijk is.
OPLOSSING VAN „HET
LEVENDE PROBLEEM"
Het Kerstvraagstuk, dat we onder bo
venstaande titel brachten, heeft veel be
langstelling getrokken en is bijzonder
aoor partijspelers gewaardeerd. Voor
«en was het dan ook voornamelijk be-
«peld en nu gebleken is dat dit instem
ming vindt, zullen we trachten zo nu
xt ?n n?.g eens z° iets te brengen.
1®, ur^Ic, worden inzendingen an
^zers op prijs gesteld. Deze hebben bij de
Plaatsing steeds voorrang.
i, V'. °Plossing van het Kerstvraagstuk
'uidt: bij de 5de zet had wit een slag-
zet kunnen uitvoeren die hem een stuk
winst bracht. Hij had dan als volgt
moeten spelen: 2722, 18x27, 21x11, ad
lib. 33—29, 24x22, 35—30, 25x34, 40x20,
15x24, 32—28, 22x33, 38x20 en heeft een
stuk gewonnen.
Deze combinatie is heus niet nieuw
en reeds verscheidene malen In een par
tij voorgekomen, doch was wellicht
meer voorgekomen als men haar maar
gekend had.
De extraprijs die voor de oplossing
van deze opgave was beschikbaar ge
steld is na loting gewonnen door de
heer Chr. J. Nissink te Amsterdam.
kelijke wedstrijd niet tot een onplezie
rige ervaring kan maken. Welnu, een
architect in de Verenigde Staten, een
zekere heer Ambroise M. Richardson,
heeft de euvele moed gehad hierover
eens wat serieuzer na te denken. Het
gevolg was, dat hij met zijn assistenten
aan het knutselen en rekenen is gesla
gen en nu, kortelings geleden, ons allen
heeft verrast met de mededeling, dat
het helemaal niet zo'n heksentoer is om
een stadion in een gordijn van plastic te
hullen. De heer Richardson is niemand
minder dan een van de bekendste pro
fessoren aan de universiteit in de staat
Illinois.
Tezamen met zijn leerlingen heeft
professor Richardson het denkbeeld
reeds in miniatuur verwezenlijkt. In het
voorjaar hoopt hij zo ver te zijn met de
voorbereidingen, dat hij een wat groter
project onder handen kan nemen. Eerst
zal een geraamte van een sterke metaal
legering worden opgezet en in dat ge
raamte zullen dan kleine plastic platen
worden aangebracht. De heer Richard
son heeft juist zijn toevlucht genomen tot
plastic, omdat het zo sterk is, dat men
er gerust een bal zo hard men kan tegen
aan mag schoppen. Hij heeft voorts me
degedeeld, kleine platen te prefereren
boven grote om eventueel noodzakelijke
herstellingswerkzaamheden te verge
makkelijken. Toen iemand vroeg of de
constructie ook tegen storm bestand
was, antwoordde de heer Richardson:
„Het mag stormen, zo hard het wil, maar
ïk heb uitgerekend, dat het plastic gor
dijn ook hier tegen bestand is."
Zoals men wellicht weet, zullen vaD
13 Februari tot 7 Maart aanstaan
de in Zweden de wedstrijden om
het wereldkampioenschap ski op alle
mogelijke onderdelen worden gehouden.
Meer dan 250 journalisten uit alle de
len van de wereld zullen naar Zweden
trekken om deze wedstrijden voor hun
bladen te verslaan. De Zweedse Ski-
Vereniging is eerst wel wat geschrok
ken van dit aantal. Toen men echter
van de verbazing bekomen was en zelfs
tot de conclusie gekomen was, dat het
eigenlijk toch wel iets bijzonders was.
dat zoveel buitenlandse journalisten
naar hun vaderland zouden komen,
heeft men naarstig gezocht naar moge
lijkheden om het onze collega's zo aan
genaam mogelijk te maken. De grootste
attractie zal zijn een wedstrijd om het
wereldkampioenschap skiën voor jour
nalisten. De dagbladen zullen welis
waar, bij afwezigheid van verslagge
vers, verstoken blijven van uitvoerige
verslagen over deze gebeurtenis, men
twijfelt er niet aan of de wedstrijd zal
een even enerverend verloop hebben.
Er zijn talrijke prijzen beschikbaar ge
steld voor deze wedstrijd over vijf kilo
meter, die leidt naar Mora, de geboorte
plaats van Zwedens bekendste skiër
Nils Karlsson, door de Zweden ver
troeteld met de bijnaam „Mora-Nisse".
De organisatoren hopen, dat Mora-Nisse
zelf de beker aan de winnaar gaat uit
reiken.
Dezer dagen zijn wij toch wel enigs
zins geschrokken van een uitlating
van de voorzitter van de Franse
voetbalclub Sochaux. In „Sochaux-
Sprint", het clubblad van deze profclub,
heeft deze goede man namelijk naar
aanleiding van de wedstrijd Bordeaux—
Sochaux, door Bordeaux met liefst 71
39. „Dan zullen we het op een andere manier proberen," verbreekt Eic de stilte.
„Waarom zijt ge in de rust tijdens het tournooi het bos ingegaan? Wat zoch ge daar?"
„Ge werdt geroepen," vult Thjalfi ongeduldig aan. „Iemand bootste de roep van
een vogel na en onmiddellijk daarop zag ik u weglopen. Vertel op, wie was het,
die u riep?"
Nors haalt Axe de schouders op. „Ik heb geen vogel gehoord," antwoordt hij met
neergeslagen ogen. „Ik mocht wel even het bos ingaan?"
„En toen? Wat is er gebeurd in het bos?" dringt Eric aan.
,;Niets," antwoordt de jongen, maar dan verliest Eric zijn geduld.
„En hoe komt het dan. dat een stuk geitevel in de vuist van de vermoorde Svegdir
werd gevonden?" bijt hij Axe toe.
Hulpeloos kijkt de jongen in het rond, doch van alle kanten ziet hij slechts
strakke, onderzoekende blikken op zich gericht.
„Goed," antwoordt hij met een diepe zucht. „Die man viel mij aan en trachtte
mijn buis af te rukken. Ineens viel hij
„Waardoor? Wie heeft er op hem geschotenvalt Eric hem in de rede. „Gij moet
de moordenaar toch gezien hebben?"
Opnieuw hult de knaap zich in een stug stilzwijgen, doch de Noorman laat hem niet
met rust.
,,Zo, en toen die man viel. hebt ge dus niet meer naar hem omgekeken en zijt ge
rustig verder gewandeldvalt hij snijdend uit. „Vertel op, jongen! Wat is er ge
beurd? Waarom zijt ge niet onmiddellijk teruggekomen
„Ik was zo geschrokken, dat ik hard hef bos ben ingerend."
„En hebt ge dan niemand gezien?" vraagt Eric ongelovig. De jongen werpt hem
een schuwe blik toe. Zwijgend schudt hij het hoofd.
Plotseling krijgt Eric een idee. Hij geeft een der bedienden fluisterend een bevel
en wendt zich dan weer tot Axe.
„Ge kunt beter de waarheid spreken, knaap," zegt hij dreigend. „Want ge kunt
er zeker van zijn
„Axe!" klinkt plotseling een verschrikte stem. Erwin, die door de bediende ge
haald is, komt de burchtzaal binnen.
„Axe?" herhaalt hij verschrikt. „Wat is er gebeurdWaar isDan bijt bij zich
plotseling op de lippen en in de beklemmende stilte, die volgt, zijn Eric's woorden
tot in de verste hoeken van de zaal te horen: „Waar is... wie?" vraagt hij met een
sarcastische glimlach.
gewonrjen, geschreven: „Wij begonnen
met een op de verdediging ingesteld
spelletje, maar er waren nog geen twin
tig minuten gespeeld of wij stonden met
20 achter. Toen gooiden de spelers het
roer om. Zij gingen voetbal spelen zoals
het spel gespeeld moet worden. Ziet,
toen was het hek van de dam en wij
hebben zodoende met zulke grote cijfers
verloren. Waarom deze smadelijke ne
derlaag? Wel, omdat de spelers niets
anders deden dan voetballen voor hun
eigen plezier en voor dat van de toe
schouwers. Of zij daardoor de wedstrijd
tot een goed einde brachten of niet, het
deerde hen niet. Maar wij kunnen ons
deze luxe niet permitteren. Eerst moe
ten er doelpunten komen, dan mag er
gevoetbald worden."
Ja, U hebt het goed gelezen. Voetbal
len voor eigen plezier en tot groot ge
noegen van toeschouwers is een luxe.
Een luxe, die de Franse voetbalclubs
zich kennelijk niet kunnen permit
teren
Het polospel te paard is afkomstig
uit Iran. Later hebben Engeland
en India het van ons overgeno
men. Maar deze tak van sport stamt toch
uit Iran en zes eeuwen geleden speel
den onze koningen al polo te paard met
hun edelenDeze wetenswaardigheid
heeft de heer Abolfazl Sadry, directeur-
generaal van het departement van licha
melijke opvoeding in Iran en vice-presi
dent in het Iraanse Olympisch Comité,
laatst verteld om aan te tonen hoe spor
tief zijn landgenoten wel zijn. De heer
Sadry maakt momenteel een rondreis
door Europa om in de verschillende lan
den het een en ander op te steken van
de wjjze, waarop daar de sport wordt
beoefend. Iran wil namelijk, evenals zes
eeuwen geleden, weer meedoen in het
drukke, internationale sportieve verkeer.
Om dit te bevorderen heeft de Iraanse
regering o.a. een nationale sportraad
Ingesteld, een lichaam, waarin vertegen
woordigers van de regering, van de
lycea en burgerlijke en militaire autori
teiten zijn opgenomen. De gelden, die
deze raad weet te verzamelen, worden
in hoofdzaak gebruikt voor de aanleg en
verbetering van sportvelden en voor de
salariëring van sportleraren.
De voetbalsport wordt al jarenlang
op Urk beoefend, doch op een primitief
veld. Sinds kort spelen de voetballers
in de competitiewedstrijden van de af
deling Overijssel van de K.N.V.B. en het
gebrek aan een sportpark liet zich da
nig voelen. Onlangs heeft de gemeente
raad van Urk besloten over te gaan tot
het doen aanleggen van een sportpark,
dat twee voetbalvelden, een korfbalveld
en een ijsbaan zou omvatten.
„Pa," Vroeg Bert,
die voor de kachel op
de grond zat, „Fa,
wat is eigenlijk een
kryptogram?" Pa
staarde, zacht aan
zijn pijp trekkend,
voor zich uit en ant
woordde: „Ja, een
kryptogram, dat is
eigenlijk moeilijk te
zeggen. De juiste be
tekenis van het woord
is „bericht in ge
heimschrift" en in de
Amerikaanse puzzle-
boeken komen dan
ook kryptogrammen
voor, die werkelijk
een soort geheim
schrift zijn. Men
neemt daar een uit
spraak van een be
kend persoon en zet
voor iedere letter een
andere letter in de
plaats, en het krypto
gram is klaar. Doot
een onbekende wissel
valligheid is hier in
Nederland een ge
heel ander soort
puzzle voor deze be
naming ontstaan,
welke vorm in Amerika aangeduid wordt
met het woord „Funagram".
De omschrijvingen Van het Nederlandse
kryptogram lijken zo op het eerste gezicht
kant noch wal te raken. Soms bevatten
enkele woorden van het zinnetje de letters
van het gevraagde woord (anagrammen),
dan weer berust de gehele omschrijving
op een bekend spreekwoord. Ook wordt
soms een gewone omschrijving gegeven.
Eigenlijk is het slechts een kwestie van
ondervinden. Ik heb er veel opgelost en
één Van de dingen, die men hij het oplos
sen steeds voor ogen moet houden is dit:
Blijf nooit te lang op één omschrijving zit
ten staren leg de puzzle gerust even weg
het is bijna zeker, dat, als Je er weer
aan begint, je een gevraagd woord zo ziet.
Bert, die tijdens deze lange uiteenzetting
in slaap was gesukkeld, mompelde in zijn
slaap: „Oude vrouwen aan een trosje".
„Juist, jongen", zei Pa, „dit is een pracht-
omschrijving. Het gevraagde woord is hier
„BESSEN".
Horizontaal:
8. Een minder deftige orator (8)
9. Ondervraging waar de jeugd voor bib-
bert (6)
Vogel met vis en in het midden de
kern. Toch is het prettig om te bezit-
ten (8)
Gedeelte van een quotient van twee
hele getallen (6)
Fraai maken met Veren (10)
Opbergplaats van adel (4)
Kleine rondo (7)
Protégé van Kenau (7)
De eter is kleverig (4)
Van de voorkant van de vertegenwoor
digerszetel zou een inbreker bang wor-
den (10)
28. Vloerbedekkingen om aan te doen (b)
30. Dit water zou als slagzin voor een
kastenfabrikant kunnen dienen (8)
32. Plaatjesmakersgereedschap (6)
33. De tuilat is hoog boven het zee-opper
vlak (8)
Verticaal:
1. Vergiffenis Van een dag (6)
2. Geef rond de omgekeerde ingenieur
gemak (6)
3. Laag hoffeest (4)
4 Kan van hout en haar zijn (4)
5. Zouden de kippen met hard lopen in
aanraking kunnen komen (6)
6. Voor dit part achter een verlies (6)
7. Toespraak uit trapdeel (4)
11 Op het eerste gezicht zou men zeggen,
dat dit meisje niet overeenkomstig de
waarheid sprak (7)
14. Kluit schoorsteenzwart als smerig per
soon (7)
14. Bij een hoek van 45 graden veroordeeld
worden (7)
15. Veel kapitaal is nodig om hiervan te
kunnen leven (5)
10.
Een onzer lezers schrijft
ons:
„Vivian Woodward, een
van de grote sterren van
het Engelse voetbal in de
jaren 19051914, is op 74-
jarige leeftijd te Londen
overleden. In de necrolo
gie lezen we o.a.: Ook in
Nederland was hij zeer po
pulair en hoog geacht, zo
wel om zijn technische kwa
liteiten als om de sportivi
teit en de ridderlijkheid,
welke zijn spel kenmerk
ten". Het huidige geslacht
zal dit op gezag van het be
richt wel aannemen, alleen
de ouderen voor zoveel
zij belangstelling voor de
voetbalsport hebben gehad
kunnen uit ervaring hier
over meespreken. In het
Sportboek voor de Jeugd
staat geschreven: „Tegen de
Engelsen hebben onze voet
ballers ook heel wat keer
tjes gespeeld, maar erg veel
successen hebben ze nooit
behaald. De enige overwin
ning van de Oranjemannen
op de Engelsen was in 1913.
Maar die wedstrijd zal dan
ook niemand vergeten. Hij
werd gespeeld op Houtrust
en de onzen versloegen de
voetballers van Engeland,
bij wie de beroemde spe
ler Vivian Woodward mee
speelde, met 21. Jonge,
jonge, wat is er toen geju
beld in de Nederlandse voet
balwereld". In April 1911,
op de 2de Paasdag, speelde
het Nederlands Elftal een
wedstrijd tegen de Engel
sen te Amsterdam op het
terrein van R. A. P. Een
fraaie wedstrijd, die door de
Engelsen werd gewonnen
met 10. Een half uur vóór
de wedstrijd bezweek et-n
nood-tribune, maar het liep
gelukkig zonder persoonlij
ke ongelukken af. Amster
dam maakte geen goede
beurt, maar het vertoonde
spel was van die aard, dat
men een overwinning op de
Engelsen in Nederland mo
gelijk achtte. Op 24 Maart
.1913, 2de Paasdag, kwam
de dag der victorie. Het
Engelse elftal verscheen, su
perieur als steeds, met de
geduchte Vivian Woodward
als captain en midvoor op
in". De afstand was n.i. bui
tengewoon groot. De Engel
se keeper, Brebner, keek
rustig toe, doch versteende
bijna, toen de bal plotseling
in het doel vloog. De Kor-
ver klopte De Groot op zijn
schouder en men zegt, dat
deze toen zei: „Ik dacht,
dat m'n been meevloog"; de
spraakmakende gemeente
zei, dat hij het woord „poot"
had gebruikt, doch dit doet
weinig ter zake. Nederland
had de leiding en stond de
ze niet meer af. De geduchte
voorhoede van de Engelsen
deed aanval op aanval,
het terrein van Houtrust Woodward, Callender, Dou-
Het Nederlands elftal werd
aangevoerd door Bok de
Korver, had als midvoor
Huug de Groot, bijgenaamd
het kanon van Sparta, en
in het doel de beste doel-
verdediger, die Nederland
ooit heeft gehad: Göbel.
Nooit heeft er tijdens een
match zulk een spanning op
en om het terrein geheerst
als op deze befaamde Paas-
middag. De rust ging in met
11, maar ongeveer 20 mi
nuten na half-time kreeg
Nederland een vrije schop
toegewezen door de Belgi
sche scheidsrechter Barette.
De Korver wees zijn club
genoot De Groot aan en zei
lakoniek: „Hij mag er direct
glas, Littler en Shipway
rammeiden het Nederlandse
doel met alles wat ze aan
voétbalvernuft bezaten en
dat was veel. Göbel, als een
tijger in z'n doel, hield de
onmogelijkste schoten er uit,
terwijl Bosschart en Wijn-
veldt, de backs, de bal
steeds naar de voorhoede
dirigeerden. Ook de Ne
derlanders bleven met schie
ten niet achter en Brebner
moest nog menigmaal z'n
capaciteiten tonen. Iedere
Nederlander speelde boven
zijn kunnen. Nooit is er na
een wedstrijd zó gejuicht
als op die 2de Paasdag. In
het Nationaal Sport Ge
denkboek staat hierover ge
schreven: „Er waren bloe
men en tranen en toen ik
na 20 minuten worstelen
het kleedlokaal bereikt had,
zat Woodward daar met het
hoofd steunend in de han
den, die op de knieën leun
den. Hij keek me aan, reik
te me de hand met een blik,
die geen smart wilde verra
den en zei door de smalle
spleet van zijn fijne mond:
„The best team won".
Edgar Chadwick, de En
gelse trainer van het Neder
lands elftal, nam de avond
van de wedstrijd natuurlijk
deel aan de gezamenlijke
maaltijd van spelers en of
ficials. Hij verliet het ge-
boüw gelijk met Woodward,
Beiden togen nog eenmaal
naar Houtrust. Het terrein
lag daar, beschenen door het
flauwe maanlicht, leeg en
verlaten. Woodward wierp
een blik over terrein en
goalpalen en ging toen spra
keloos verder. Het gebeuren
had hem blijkbaar diep aan
gegrepen.
In Juli 1914 brak de eer
ste wereldoorlog uit. Het
spelen van internationale
'wedstrijden behoorde toen
voorlopig tot het verleden.
Veel is er sedert die tijd
veranderd, maar van de
oude geest, de Romantiek
als ge wilt, is weinig ons
gebleven.
Vivian Woodward is niet
meer. Hij was een groot
mens met een gevoelig hart.
Als we de huidige toestan
den van ons voetbal rustig
beschouwen, zijn we ge
neigd te vragen: behoorde
hij wellicht tot- de verdwij
nende soort?
17.
19.
20.
24.
25.
26.
Dit gewentelde lichaamsorgaan is hel
der (4)
Franse ruil (7)
God der Mohammedanen (5)
Voettocht naar een sterrenbeeld (4)
De N.R.B. houdt zich ermee op (6)
Als deze toename eens een voorzetsel
was (6)
Zit er achter deze commissie een mili
tair, dan is het een vergadering achter
gesloten deuren (6)
Met een notitieboekje wordt Veel ge
daan (6)
Hieruit kan men iemand sturen (4)
Kan men ruim maken (4)
Soldaten zijn er dol op (4)
Oplossingen uitsluitend op briefkaart in
te zenden tot en met 15 Februari aan ,,'t
Kasteel van Aemstel", afd. Prijsraadsel,
N.Z. Voorburgwal 65. Amsterdam.
Men gelieve bij de oplossing te vermel
den of men jonger of ouder dan 18 jaar is.
De prijswinnaars zijn: mtj.D. v. d. Dungen,
Vrolikstraat 477 1, AMSTERDAM; mevr. H.
KroonZegers, Padjedijk 16, PURMEREND;
P. Vogelaar, Kruisstraat 18, HAARLEM.
OPLOSSING 23 JANUARI
1. doortrapt 10. pantoffel
2. tegendeel 11. ambulance
3. grootheid 12. bijvoegsel
4. smakelijke 13. therapeut
5. nabresina 14. esperanto
6. gekwetste 15. elpenbeen
7. gambrinus 16. armenzorg
8. moraliter 17. drinkgeld
9. oesterput
Het spreekwoord luidt: Men moet de kat
niet bij 't spek zetten.
HOUW I TSER
BOOT N TRAS
OER ODE FAT
ES SPELD DO
M MA+X AR K
ERATO SNOOD
R PY S TE E
AL NOT I E SG
NOP MOK EPE
GORT M+ IRAN
SOEMP I TAN
Tijdens de Vrijdagavond gehouden
vergadering van de sportcommissie van
de K.N.W.U. is de aanvraag bezorgd
voor de toestemming tot het doen ver
rijden van de eerste etappe van de Tour
de France door Nederland. De commis
sie heeft deze aanvraag onmiddellijk in
behandeling genomen en in principe de
gevraagde toestemming verleend.
Te Cairo is een voetbalwedstrijd ge
speeld tussen Egypte en Hongarije. De
Hongaren wonnen met 20, ruststand
1—0.
u het 't wintertje weer wel is,
zitten wij als van ouds mid
den in de grote tochten en
gaat er nauwelijks een dag voorbij
of ergens in ons land: worden wed
strijden gehouden, op de korte of
lange baan. Wij hebben meren-,
aorpen-, pijpen-, kastelen-, molen
tochten, met als hoogtepunt de na
tionale glorie van de Friese Elf
stedentocht, dit ter wereld unieke
sportevenement. Er is ook ooit ngo
een Twaalfstedentocht geweest, in
het Hollandse, alleen door de dap
persten uitgereden en nooit geor
ganiseerd. Die twaalf Hollandse ste
den, die in één etmaal moesten wor
den bezocht, waren: Leiden, Haar
lem, Amsterdam, Muiden, Naarden,
Monnikendam, Edam, Purmerend,
Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en
Alkmaar, zo hebben wij het ten
minste uit de gegevens die wij von
den, gereconstrueerd.
Want de „oorspronkelijke aantee-
kening" over zo'n Twaalfstedentocht,
merkwaardigerwijze afgedrukt in
„Algemeen Kunst- en Letterbode
van 1823, is topografisch niet erg
duidelijk. Zij luidt als volgt: „Den
19 December 1676, stilkes, d'wint O.
en S. (Saturdag volle Maen den 20)
ben ick Claes Aris Caeskoper in
Comp. met Mayndert Arent,, Jakop
Blau en Jakop Buur op Scaetz uit
gereden van ditto M. Arentses, de
cloc 's morgens 4 uur in heldere
Maeneschijn tot Harlem Vandaer
tot Naarde, vandaer tot Pampoes,
tot Munkedam, vandaer tot Eedam,
vandaer tot Puremerent, vandaer op
de Ouwedijc, daar wij de eerste
mael playsterde, sijnde omtrent de
cloc een uur, vandaer tot Hooren,
vandaer tot Enchuyz, vandaer tot
Medenblick, vandaer tot Alcmaer,
daer nog eens playsterde en vandaer
naer huis1; doen wij even van Alc
maer af ware, begoste snouwen en
quam soo thuys omtrent de cloc half
pege saves, hebbende bovengemelde
12 stede besocht op één dagh".
Men ziet, dat de opsomming niet
helemaal klopt. De plaats van her
komst der rijders, ongetwijfeld een
der steden, wordt niet vernoemd,
maar ook verder komt men alleen
aan het vereiste aantal, wanneer
men Pampoes en Ouwendijc mee
telt, het een noch het ander bepaald
een stad. Neemt men echter aan, dat
b.v. Leiden het vertrekpunt is ge
weest, dan ligt het voor de hand,
dat op de gevolgde route ook Amster
dam en Muiden zijn gepasseerd en
komt men inderdaad aan twaalf vol
waardige Hollandse steden. Deze
tocht is lange tijd het gesprek van
de dag geweest in de Hollandse con
treien, telkens als het winter werd,
maar men heeft zich, naar het De meest beroemde Friese hard-
schijnt, niet spoedig een navolging rijder in het begin van de vorige
gewaagd. Pas op 29 December 1822 eeuw moet een boer uit Kubaard
hebben twee rijders uit Koog aan zjjn geweest. Kornelis Ynzes Reen.
de. Zaan, Klaas en Willem Oost-In- Van hem werd verteld, dat hij stap-
dië, nogmaals de tocht volbracht pende reed, maar met elke stap elf
Zij vertrokken's morgens kwart Rijniancjse voeten (3 a 4 meter)
voor drie van 't Zuideinde van de vooruit kwam en zo in minder dan
Koog, bezochten twaalf steden en vijf minuten een uur gaans wist af
waren pas drie uur 's nachts weer te Ief;gen Dit deden hem zelfs de
terug. niet minder bekende Leidse hardrij-
Ook verder vertelt de historie van ders de gebroedei-s Kees en Paulus
lange en verre tochten over het ijs Fleur hem niet na. Zij hadden er
met haast ongelofelijke prestaties, tien minuten voor nodig.
Zo zou de burgemeester van Bols-
ward, Koopmans genaamd, in zijn
dagen een der meest verrnaarde
hardrijders van Friesland, in de
strenge winter van 1764 op één dag
op de schaats een brief van Stad
houder Willem de Vierde hebben
overgebracht aan diens moeder, de
bekende Maaike Meu, dus van Den
Haag naar Leeuwarden. Hij passeer
de de Zuiderzee tussen Enkhuizen
en Stavoren en toen hij in Leeu
warden aankwam, was hij nog zo
fris, dat hii met de schaats de voor
letters van zijn naam in fraaie krul
len op het ijs schreef. En niet min
der is de faam geweest van zekere
Reindërt Reinders, die in dezelfde
winter 's morgens om acht uur m
Amsterdam startte, over de dicht
gevroren Zuiderzee naar Friesland
reed en daar 's middags eerst te
Britswerd en toen te Wieuwerd "F
de baan verscheen.
Slagen van 15 meter
In elk opzicht schijnt het voor
geslacht op het ijs te hebben uit
geblonken. Le Francq van Berk-
hey vertelt, dat vooral de Water-,
Rijn- en Delf landers, evenals de
Katwijker zeelieden, hebben uitge
blonken in het „buiten-overrij
den". Er waren er bij, die met el
ke slag naar weerszijden drie of
vier roeden dl tot 15 meter) kon
den overzwaaien of met de schaats
het gehele alphabet in trekletters
op het ijs uittekenen. Nog weer
anderen presteerden het om met
de schaatsen verkeerd of zelfs ach
terstevoren ondergebonden toch
als de besten vooruit te komen.
De Friezen, zegt Le Francq van
Berkhey, rijden het liefst recht
toe rechtaan, op de lange afstand1,
en zoals dat heet: binnen-beens.
Zij lopen als het ware en hierdoor
winnen zij het over het algemeen
in het hard- en snelrijden en in
het vaststaan. Een speciale kunst
was ook het springen met de
schaats. Was er een Fries, die in
volle vaart de geul nam van de
Oudeschouw, die rüim twintig
voet (6 meter) breed- was. Jan ter
Gouw vertelt van twee Leide-
naars, die hetzelfde presteerden
aan de Haa^sche Schouw. Maar
wat geen Hollander opbracht, dat
leverde hem de boven reeds ge
noemde fameuze burgemeester
Koopmans, die rijdende naast zijn
slee, waarvan hij het paard in vol
le draf mende, al rijdende in volle
vaart verscheidene malen over
paard en slee heen sprong, zodat
hij nu eens rechts, dan weer links
van de slee reed.
