T
Verzet tegen conferentie
rood-China
met
Relletjes om onderwijzerssalarissen
jaar geleden werd het
oude hart van Nijmegen
ver
W.-Berlijrters protesteren
Ontstellende
onkunde
FELLE REACTIE OP BESLUIT TE BERLIJN
pl\
22 FEBRUARI
1944
Bombardement eist 900 doden en vernietigt voor
goed de intieme sfeer der eeuwenoude stad
IK| l
b
IJzeren Gordijn potdicht voor
nieuws over de Paus
Nationalistisch China en Zuid-Korea
zien er een eerste stap in op de weg
naar diplomatieke erkenning
Morgen ook geen
voetbal
Britse matroos
'eegt sabotage
Gevangenisstraf
of naar Rusland
Bezoek van Deens
Koningspaar
Achtjarige knaap
ontvoerd in Cuba
Sir
Tot hoofd en hart
weer
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1954
77ste JAARGANG No. 25919
Bomaanslag op Pasja van
Marakesj?
mm
Maandag herdenking
op Plein 1944
Zes communisten in
VS. veroordeeld
Voorlopig programma
Daders eisen 50.000
dollar losgeld
Sociaal
commentaar
y
Telegram van kardinaal
Stepinac onderschept
LEDEREN DAMESJASJES
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
B|jkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. LJmuiden: Leeuweriklaan 30
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W. Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen.
Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln.
«nd. hoofdredacteur: W. van Willige.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week,
f 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds tel. 21544
Zuid-Korea en nationalistisch China hebben in scherpe bewoordingen hun
afkeuring te kennen gegeven over het op de Berlijnse conferentie genomen
besluit van Amerika, Frankrijk en Engeland, in te stemmen met het houden
Van een conferentie met communistisch China.
„De resultaten der Berlijnse vier-mogendhedenbesprekingen vormen een
diplomatieke overwinning voor de Sovjet-Unie. De voorgenomen bijeenkomst
te Genève over Korea en Indo-China betekent de eerste Amerikaanse stap
in de richting van een diplomatieke erkenning van communistisch China,"
aldus verklaarde de Zuid-Koreaanse ambassadeur te Washington, dr. Jang.
Hij voegde hieraan toe, dat het besluit, om te Genève over Korea te spreken
„is genomen zonder voorkennis of instemming der Zuid-Koreaanse repu
bliek".
Alle voor Zondag 21 Februari door de
Kon. Nederlandse Voetbalbond vastge
stelde wedstrijden zijn, in verband met
de gesteldheid der terreinen, afgelast.
Zeven en twintig Marokkanen liepen
gisteren verwondingen op als gevolg van
het ontploffen -van twee bommen voor
een moskee te Marakesj. De ontploffin
gen geschiedden op het ogenblik, dat de
gelovigen de'moskee verlieten. Si Hadj
Thami El Glaoëi. de Pasja van Marakesj,
had de godsdienstoefening ook bijge
woond, doch bevond zich niet onder de
menigte, die de moskee verliet toen de
bommen ontploften. Twaalf gewonden
zijn in een ziekenhuis opgenomen. De
materiële schade was gering.
V, •V-C>VVVA»::;-
- <w
Een menigte van 50.000 man slaat op de vlucht voor de traangasbommen, waar
mede de bereden politie van Calcutta haar bij de stakingen van 16 Februari j.l.
attaqueerde. Drie mensen werden gedood en dertig gewond bij de relletjes, die
gevolgd zijn op de arrestatie van de onderwijzers, die een staking van zes dagen
waren begonnen voor hogere salarissen.
Hij heeft officieel bij de Ameri
kaanse regering geprotesteerd tegen
„het goedkeuren door de Verenigde
Staten van het houden van besprekin
gen te Genève over het lot van Ko
rea." Ook in Seoel heeft de Zuid-Köre-
aanse regering in een verklaring het
besluit om de conferentie met rood-
China te houden afgekeurd. Er werd
echter niet in meegedeeld dat Zuid-
Korea zou weigeren aan de bespre
kingen deel te nemen.
De Chinees-nationalistische minister
Van Buitenlandse Zaken, George Jeh.
heeft in de hoofdstad van Formosa ver
klaard, dat „de kansen op het sluiten
Van vrede in Korea niet verbeterd wor
den door in de plaats van de tweezijdi
ge besprekingen te Pan Moen Jon.
meerzijdige onderhandelingen te Genève
te beginnen". Hij verklaarde dat na
tionalisch China zich niet gebonden be
schouwt door te Genève waar com
munistisch China vertegenwoordigd zal
sijn genomen beslissingen.
In Londense diplomatieke kringen is
men van mening dat de 26 April a.s. te
Genève beginnende conferentie waar
schijnlijk door dc Britse, Franse, Ame-
fikaanse en Russische ministers van
Buitenlandse Zaken zal worden geopend.
De ministers zouden echter slechts de
eerste bijeenkomsten bijwonen, waarna
zjj door hun plaatsvervangers zouden
worden vervangen.
in Amerikaanse kringen denkt men
dat niet alle landen, die aan de strijd
9p Korea hebben deelgenomen, de uit-
^|öiging voor de ecnferentie van Ge-
®Ve zullen aanvaarden.
Nadat er aan boord van het 26.000 ton
metende Britse vliegdekschip „Indefa
tigable" opnieuw een geval van moedwil-
ge beschadiging ontdekt en uitgezocht
zich heeft een der matrozen bekend
schniriu,er.scheidene malen aan sabotage
tcnis 4ordththben gcmaakt- De beken-
trokkene zai ans bestudeerd. De be
schuldiging wSL n°dig in staat van be
lopen zes maand»,'! ge.steld- In de af§e"
daden aan boord v„„zlJn vier sabotage-
gepleegd waarbij in"nf ..Indefatigable"
ge schade werd
(Van onze correspondent)
Het is 22 Februari 1944. Al de gehele morgen is het-
rumoerig in de lucht. Hoog tegen de hemel trek
ken brommende eskaders Amerikaanse bommen
werpers witte condensstrepen naar midden-Duitsland.
Bedrijvig gonzen de begeleidende jachtvliegtuigen rond
de zware bommenwerpers, die als machtige vlootfor-
maties naar hun doelen kruisen. Uitkijkposten over het
gehele land slaan nauwlettend de bewegingen van de
overvliegende eskaders gade. De berichtendiensten
werken op volle toeren, maar het leven van alle dag
gaat gewoon door. De klok kruipt naar het middaguur.
Dan plotseling huilen de sirenes over Nijmegen: lucht
alarm.
Nieuwe formaties koersen hoog boven de stad naar
het Oosten. Ver beneden hen blikkert de Waal als een
onuitwisbare richtingaanwijzer. Het verkeer in de stad
is nu stilgelegd. Juist in het spitsuur. De mensen schui
len in winkels, huizen, portieken en schuilkelders. In
de Molenstraatkerk wachten ruim zevenhonderd kin
deren op het signaal veilig. Dat komt om kwart over
een. De mensen haasten zich naar huis. Dertien minuten
later gebeurt het....
De uitkijkpost op de St. Stevenstoren
bericht via de telefoon aan de lucht
beschermingspost, dat zestien Ameri
kaanse bommenwerpers langzaam te
rug komen vliegen uit de richting
Kleef. Ze koersen recht op de stad aan.
Midden in een zin breekt de stem af:
de Stevenstoren is uit het vertrouwde
silhou.et van de stad weggerukt. Het is
dan precies dertien uur achtentwintig
Het gehele bombardement, dat het
hart uit de oude Waalstad wegsloeg,
heeft nog geen halve minuut geduurd
Van ontzettende explosies was geen
sprake. Slechts een reeks van doffe
slagen. Maar de gevolgen hadden niet
rampzaliger kunnen zijn. De zwaarste
slagen kwamen neer op het Stations
plein, de Kroonstraat, het Kelfkens-
bosch en,, °P een gedeelte van de
Kraayenhoflaan
In dat ene ogenblik moeten om en
nabij de vierhonderd mensen het leven
hebben verloren. Het aantal doden
steeg in de daarop volgende dagen nog
tot in de achthonderdtachtig. Ruim drie
duizend mensen werden gewond en
men moest de schotten van de winkel
ramen gebruiken om de slachtoffers
naar de beide ziekenhuizen te brengen.
Ook de St. Maartenskliniek werd on
middellijk ingeschakeld.
Drie, vier, vijf branden waren er aan
vankelijk gemeld. Niet verontrustend.
Maar het was een koude Februaridag:
overal brandden de kachels. Vele wa
ren er omgevallen en zo ontstond de
ene vuurhaard na de andere. De Noord
oostenwind wakkerde het vuur aan en
huizenblok na huizenblok werd aange
tast. Een apotheek, juist tot verband-
plaats ingericht, moest even later weer
ontruimd worden voor het opdringende
vuur. Om drie uur in de middag was
het centrum van de stad een fel bran
dende fakkel. De hoofdtoevoer van de
waterleiding had in de Spoorstraat een
voltreffer gekregen, zodat men niet di
rect krachtdadig tegen bet vuur op kon
treden.
Om vier uur was het „brandplan" ga-
reed.
Intussen kwamen vanuit alle dorpen
en steden tot ver in de omgeving de
hulpcolonnes naar Nijmegen gesneld.
Gezamenlijk sloeg men aan het werk.
De voornaamste straten moesten aller
eerst vrij worden gemaakt om doden en
gewonden te kunnen afvoeren en de
brandweerlieden een doorgang te ver
schaffen.
Twintigduizend meter brandslang
werd uitgerold om het water vanuit
de Waal de steile Grotestraat op te ja
gen naar het brandende centrum. Zes
endertig uur werd onafgebroken te
gen het vuur gevochten. Toen kon
men zeggen de brandt meester te zijn.
Eerst werd de brandende stad door
het water in tweeën gesneden en
r
*°Htiek op' dlrnle°pt°c.hVheb*en donderdagavond de West-Berlijners geprotesteerd tegen de Russische obstructie-
cvnjerentie der Grote Vier. Sommigen van hen dragen toortsen, anderen de W.-Duitse of de Europese vlag.
daarna werd blok voor blok geïdeali
seerd. Maar de mensen in Arnhem, die
op de avond van de ramp de vlam
men hoog tegen de hemel zagen slaan,
konden nog dagen lang de rookwolken
over de Betuwe zien drijven. In het
rokend hart van Nijmegen gloeiden
de ruïnes van vijf kerken, vijf thea
ters, vele scholen en ruim zevenhon
derd huizen, winkels en bedrijven na.
De burgerij zelf gaf een verbluffende
saamhorigheid te zien Vele bedrijven
gaven hun personeel vrij om in de da
gen na de ramp te helpen straten en
wegen puinvrij te maken en naar ver
misten te zoeken. Oud en jong, arm en
rijk, ieder stak de handen uit de mou
wen.
Er zijn in Nijmegen vragen gebleven:
Waarom gaf men om kwart over een
het signaal veilig? De alarmering was
sedert enkele maanden in Duitse han
den en er is dus moeilijk meer een ant
woord te krijgen op deze vraag. Waar
om bombardeerden de Amerikanen Nij
megen? „Een pijnlijke vergissing" is na-
derhnnd nffineel verkleurdVan een
zelfde vergissing werden die dag ook
Arnhem en Enschede het slachtoffer, al
waren daar de gevolgen gelukkig niet
zo rampzalig.
Materieel, in uiterlijk zichtbare vorm,
is Nijmegen ae ramp van Februari 1944
weer te boven gekomen.
Een nieuw hart klopt in de oude
stad. Strakke, moderne lijnen getuigen
van een nieuwe tijd. De eigen, intieme
sfeer van vroeger, de levendige gezellig
heid van een eeuwenoude stad is voor
goed verdwenen. Nijmegen is in zijn
hart een „herbouw-stad" geworden, in
uiterlijk aan vele andere getroffen ste
den gelijk. Mensen veranderen bij het
ondergaan van een ramp, maar ook een
stad komt er anders onder vandaan.
Kouder, zakelijker en minder spontaan.
Op het nieuw gecreëerde Plein 1944,
dat in zijn naam de herinnering aan de
zwarte Nijmeegse bladzijde voor het na
geslacht bewaart, zullen op Maandag
22 Februari de bijna negenhonderd
slachtoffers van het zinloos geweld her
dacht worden. Aan de voet van het mo
nument zal burgemeester Hustinx om
13.28 uur een krans leggen tijdens een
korte sobere plechtigheid. Het verkeer
zal twee minuten stil liggen en de ge
hele burgerij zal dan terugdenken aan
wat tien jaar geleden geschiedde. In de
avonduren vinden er in de verschillen
de kerken speciale herdenkingsdiensten
plaats.
Zes communisten uitde Amerikaanse
staat' Michigan zijn gisteren wegens sa
menzwering tegen de Amerikaanse rege
ring veroordeeld en voor de keus ge
steld tussen gevangenisstraf van 4 a 5
jaar of vertrek naar Rusland. Bovendien
werd elk van de beklaagden tot 10.000
dollar boete beroordeed.
De rechter verklaarde: „Krachtens de
federale wet kan ik dit vonnis op elk
ogenblik in de komende 60 dagen ver
anderen én indien iemand van u zóu be
slissen, dat hij naar Rusland wenst te
gaan, dan zou ik daar graag de gelegen
heid toe geven".
De zes communisten verklaarden voor
lopig liever in beroep te gaan dan zich
in de Sovjet-Unie te vestigen. In een
soortgelijk proces in Pittsburg enige
maanden geleden werd de veroordeelden
ook deze keus gelaten, maar zij verko
zen allen de gevangenisstraf boven Rus
land. (ReuterA.P.)
Het voorlopig programma voor het
bezoek van het Deense Koningspaar
aan Nederland in April is, naar AP
meldt, in Kopenhagen bekend gemaakt.
Hetluidt als volgt:
26 April 10 uur: a'ankomst van Ko
ning Frederik en Koningin Ingrid aan
het Amsterdamse Centraal Station. Per
auto naar het Koninlkijk Paleis. 10.15
uur kranslegging bij het monument op
de Dam, gevolgd dcor een receptie van
het corps diplomatique. 15.15 uur: rit
door de hoofdstraten van de stad naar
het Rijksmuseum en dès avonds staats
banket en concert in het Concertge
bouw.
27 April: bezoeken aan Den Haag en
Rotterdam.
28 April: tocht naar Aalsmeer en Lis-
se en bezoek aan Keukenhof, gevolgd
door een bezoek aan de Nederlandse
Seintoestellenfabriek in Hilversum,
Daarna naar Soestdijk en vertrek naar
Denemarken om 20 uur.
Gisteravond zijn manschappen van
het Cubaanse leger er in geslaagd een
achtjarige knaap te redden, die kort
tevoren door gangsters was ontvoerd
De jongen, Facundo Bacardi is de zoon
van een bekende, welgestelde rumfabri
kant op Cuba. Er was een losgeld van
50.000 dollar geëist.
Het kind verdween toen het naar een
particuliere school „Colegio Dolores"
onderweg was. De jongen werd wegge
bracht per auto, die gereden werd door
de'particuliere chauffeur. Enkele straten
verder, toen de wagen stoppen moest,
sprong er een man in, die een mes trok
en de chauffeur dwong naar de Icchar-
go Monodam, op 30 km van Santiago, te
rijden. Zodra hij daar was verscheen er
nog een man. Samen verdwenen zij met
het kind, dat van angst gilde. De chauf
feur kreeg een brief voor de familie mee,
waarin de eis van het losgeld was ge
steld. De familie Bacardi behoort tot da
rijkste van Cuba. De vader van de ont
voerde knaap is vice-president van de
distilleerderij van Bacardi te Hatuey.
De chauffeur was er met 50.000 dollar
op uitgetrokken om het losgeld te be
talen, maar ondanks het feit dat hij
twee uur lang langs de weg van San
tiago naar Palma Soriana had gereden,
had hij geen spoor van de ontvoerders
kunnen ontdekken. Intussen stelden een
heden van net leger een uitgebreid on
derzoek in in Santiago, waar een lui
tenant plotseling het jongetje meende
te zien lopen. Hij riep: „Facundo," waar
op het kind antwoordde: „Dat ben ik."
Zijn begeleider maakte zich daarop
ijlings uit de voeten. Het kind zei niet
slecht behandeld te zijn, maar alleen
geen eten te hebben gehad. Later wer
den de ontvoerders gearresteerd. (A.P.)
(Van een bijzondere medewerker)
Tot onze meest interessante en be
langrijke ervaringen behoren
steeds de plaatselijke kaderbijeen
komsten van K.A.B. en vakafdelingen.
Daar toch wordt men geconfronteerd
met de moeilijkheden, zoals die onder
de grote massa van onze mensen leven.
En in alle openhartigheid: daar ook is
het, dat men kennis maakt met een
vaak ontstellend gebrek aan inzicht in
kwesties, waarbij de arbeider zelf in
het middelpunt staat. In gelijke mate
eeldt dit evenwel voor grote principiële
aangelegenheden. In de afgelopen weken
hebben we driemaal op een kaderavond
de vraag gesteld,
wie van de aan
wezigen kennis had
genomen van het
twistgesprek Rom-
me—Burger. In
slechts één geval
bleek, dat men iets meer dan de koppen
van de artikelen had gelezen. Op die
zelfde bijeenkomsten stelden we vervol
gens de vraag, wie ons nu zo 'goed mo
gelijk kon vertellen, waarom er in
Frankrijk „Prêtres Ouvriers" waren.
Niet alleen volgde op deze vraag een
zwijgen, maar men had ook niet ge
lezen. dat er op het ogenblik ernstige
moeilijkheden bestaan. Heel normaal is
het echter, wanneer we op deze bijeen
komsten nog steeds de mening horen
verkondigen, dat de loonsverhoging
reeds lang achterhaald is door de prijs
verhogingen. En verbaas u niet, wan
neer er prijsverhogingen worden ge
noemd,' die de werkelijkheid vijf-, zes
maal over de kop gaan. Gebrek aan in
zicht veroorzaakt vanzelfsprekend een
onjuiste oordeelsvorming en het lijdt
geen twijfel of ook de massa van onze
arbeiders in fabriekshal, cantine en
forensentrein ondergaat van dit gebrek
aan inzicht de funeste gevolgen.
Toen wij hierover met een paar intel
lectuelen spraken, vroeg men ons of we
nooit de neiging hadden om moedeloos
te worden. „Integendeel," antwoordden
wij, „hoe meer we met deze moeilijk
heid in aanraking komen, hoe dieper
we er van overtuigd raken, dat al het
mogelijke moet worden gedaan mn de
gezonde volksbeïnvloeding en -voorlich
ting met alle mogelijke middelen te be
vorderen."
Mogen -we eens een enkel actueel
voorbeeld kiezen? We hebben ook wel
eens het voorrecht bijeenkomsten van
arbeidersvrouwen bij te wonen. Op een
dezer bijeenkomsten werden onlangs
een achttal titels van actuele onderwer
pen ter keuze aan de vergadering voor
gelegd. (Het betrof hier een bijeenkomst
van afdelingsbesturen der K.A.V. in een
bepaalde kring.) Onder de opgegeven
titels trof ons het meest: „Ons kind gaat
naar het bedrijf". Er moesten drie titels
worden gekozen. Het bleek, dat dit on-
uerwerp niet voldoende de belangstel
ling van de dames kon hebben om het
tot „onderwerp van de maand" te ma
ken. We hebben toen voor ons zelf een
parallel getrokken tussen het gebrek
aan inzicht, dat vaak bij mannen moet
worden geconstateerd over aangelegen
heden, waar zij mee te maken hebben,
en de keuze van deze dames, die aan
toonde, dat men Vooral ten aanzien van
dit onderwerp niet begreep, waar het
om ging.
(Vervolg pag. 7)
Het paleis Het Loo geleek gisteren een slot uit een sprookje, zoals het daar besneeuwd lag temidden van een witte we
reld, toen de laatste evacué's uft Zierikzee gisterochtend naar huis vertrokken, na meer dan een jaar liefderijk
pnderdak in het paleis te hebben genoten. Per bus trokken de Zeeuwse gasten met ongetwijfeld dankbare herinnerin
gen, terug naar het barre eiland, dat ondanks de verwoestingen toch hun.... vaderland is gebleven. De buspassagiers
waren voor het merendeel ouden van dagen ,uit_ Zierikzee, terwijl er ook een paar families uit Ouwerkerk de reis
meemaakten. De bus bij het vertrek in het win terse landschap. Op de achtergrond het paleis.
De communistische regeringen achter
het IJzeren Gordijn hebben eensgezind
getracht iedere berichtgeving over de
gezondheidstoestand van de Paus tegen
te houden, terwijl zij bovendien met
strenge straffen de priesters bedreigden,
die het waagden in de kerken met de
gelovigen voor de Heilige Vader té bid
den.
I Naastenliefde is de rijkdom van I
yhet leven; egoïsme de armoedej
In Polen, Hongarije en Tsjechoslowa-
kije werden de brieven van de nog in
functie zijnde bisschoppen aan de gelo
vigen streng gecontroleerd teneinde te
verhinderen, dat de berichten uit Rome
langs deze weg de geestelijkheid zou
bereiken. Telegrammen van trouw en
wensen voor beterschap werden door
de postkantoren geweigerd. Kardinaal
Stepinac evenals de aartsbisschop van
Belgrado, mgr. Ujcic, probeerden tele
grammen naar Rome te zenden. Aan
beiden werd de verzending geweigerd.
Communistische autoriteiten in Hon
garije en Tsjechoslowakije hebben bij
talrijke gelegenheden verklaard, dat de
gezondheidstoestand van de Paus de ar
beiders in die landen helemaal niet in
teresseert. Zeer streng is de politie in
die landen opgetreden tegen priesters,
die tegen het verbod van de regering
in, toch in de kerken voor de Paus ba
den. Bekend is, dat velen gearresteerd
werden of hoge geldboetes moesten be
talen.
Advertentie
(tot Zondagavond)
In het Noorden en Oosten van het
Jand opklaringen met overwegend
matige wind tussen Zuid en Oost.
Vannacht matige, morgenmiddag
lichte vorst. In het Zuiden en Westen:
een groot deel van de dag droog weer
met enkele verspreide opklaringen en
zwakke tot matige wind in hoofd
zaak Zuidelijk. Temperatuur om het
vriespunt tot lichte dooi.
Zondag:
Zon: 7.45-18.04. Maan: 22.38-8.28.
MiUTIllR V*
Zon: 7.43-18.06. Maan: 23.47-8.37.