T Verzet tegen conferentie rood-China met Relletjes om onderwijzerssalarissen jaar geleden werd het oude hart van Nijmegen ver W.-Berlijrters protesteren Ontstellende onkunde FELLE REACTIE OP BESLUIT TE BERLIJN pl\ 22 FEBRUARI 1944 Bombardement eist 900 doden en vernietigt voor goed de intieme sfeer der eeuwenoude stad IK| l b IJzeren Gordijn potdicht voor nieuws over de Paus Nationalistisch China en Zuid-Korea zien er een eerste stap in op de weg naar diplomatieke erkenning Morgen ook geen voetbal Britse matroos 'eegt sabotage Gevangenisstraf of naar Rusland Bezoek van Deens Koningspaar Achtjarige knaap ontvoerd in Cuba Sir Tot hoofd en hart weer ZATERDAG 20 FEBRUARI 1954 77ste JAARGANG No. 25919 Bomaanslag op Pasja van Marakesj? mm Maandag herdenking op Plein 1944 Zes communisten in VS. veroordeeld Voorlopig programma Daders eisen 50.000 dollar losgeld Sociaal commentaar y Telegram van kardinaal Stepinac onderschept LEDEREN DAMESJASJES BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 B|jkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. LJmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severln. «nd. hoofdredacteur: W. van Willige. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week, f 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544 Zuid-Korea en nationalistisch China hebben in scherpe bewoordingen hun afkeuring te kennen gegeven over het op de Berlijnse conferentie genomen besluit van Amerika, Frankrijk en Engeland, in te stemmen met het houden Van een conferentie met communistisch China. „De resultaten der Berlijnse vier-mogendhedenbesprekingen vormen een diplomatieke overwinning voor de Sovjet-Unie. De voorgenomen bijeenkomst te Genève over Korea en Indo-China betekent de eerste Amerikaanse stap in de richting van een diplomatieke erkenning van communistisch China," aldus verklaarde de Zuid-Koreaanse ambassadeur te Washington, dr. Jang. Hij voegde hieraan toe, dat het besluit, om te Genève over Korea te spreken „is genomen zonder voorkennis of instemming der Zuid-Koreaanse repu bliek". Alle voor Zondag 21 Februari door de Kon. Nederlandse Voetbalbond vastge stelde wedstrijden zijn, in verband met de gesteldheid der terreinen, afgelast. Zeven en twintig Marokkanen liepen gisteren verwondingen op als gevolg van het ontploffen -van twee bommen voor een moskee te Marakesj. De ontploffin gen geschiedden op het ogenblik, dat de gelovigen de'moskee verlieten. Si Hadj Thami El Glaoëi. de Pasja van Marakesj, had de godsdienstoefening ook bijge woond, doch bevond zich niet onder de menigte, die de moskee verliet toen de bommen ontploften. Twaalf gewonden zijn in een ziekenhuis opgenomen. De materiële schade was gering. V, •V-C>VVVA»::;- - <w Een menigte van 50.000 man slaat op de vlucht voor de traangasbommen, waar mede de bereden politie van Calcutta haar bij de stakingen van 16 Februari j.l. attaqueerde. Drie mensen werden gedood en dertig gewond bij de relletjes, die gevolgd zijn op de arrestatie van de onderwijzers, die een staking van zes dagen waren begonnen voor hogere salarissen. Hij heeft officieel bij de Ameri kaanse regering geprotesteerd tegen „het goedkeuren door de Verenigde Staten van het houden van besprekin gen te Genève over het lot van Ko rea." Ook in Seoel heeft de Zuid-Köre- aanse regering in een verklaring het besluit om de conferentie met rood- China te houden afgekeurd. Er werd echter niet in meegedeeld dat Zuid- Korea zou weigeren aan de bespre kingen deel te nemen. De Chinees-nationalistische minister Van Buitenlandse Zaken, George Jeh. heeft in de hoofdstad van Formosa ver klaard, dat „de kansen op het sluiten Van vrede in Korea niet verbeterd wor den door in de plaats van de tweezijdi ge besprekingen te Pan Moen Jon. meerzijdige onderhandelingen te Genève te beginnen". Hij verklaarde dat na tionalisch China zich niet gebonden be schouwt door te Genève waar com munistisch China vertegenwoordigd zal sijn genomen beslissingen. In Londense diplomatieke kringen is men van mening dat de 26 April a.s. te Genève beginnende conferentie waar schijnlijk door dc Britse, Franse, Ame- fikaanse en Russische ministers van Buitenlandse Zaken zal worden geopend. De ministers zouden echter slechts de eerste bijeenkomsten bijwonen, waarna zjj door hun plaatsvervangers zouden worden vervangen. in Amerikaanse kringen denkt men dat niet alle landen, die aan de strijd 9p Korea hebben deelgenomen, de uit- ^|öiging voor de ecnferentie van Ge- ®Ve zullen aanvaarden. Nadat er aan boord van het 26.000 ton metende Britse vliegdekschip „Indefa tigable" opnieuw een geval van moedwil- ge beschadiging ontdekt en uitgezocht zich heeft een der matrozen bekend schniriu,er.scheidene malen aan sabotage tcnis 4ordththben gcmaakt- De beken- trokkene zai ans bestudeerd. De be schuldiging wSL n°dig in staat van be lopen zes maand»,'! ge.steld- In de af§e" daden aan boord v„„zlJn vier sabotage- gepleegd waarbij in"nf ..Indefatigable" ge schade werd (Van onze correspondent) Het is 22 Februari 1944. Al de gehele morgen is het- rumoerig in de lucht. Hoog tegen de hemel trek ken brommende eskaders Amerikaanse bommen werpers witte condensstrepen naar midden-Duitsland. Bedrijvig gonzen de begeleidende jachtvliegtuigen rond de zware bommenwerpers, die als machtige vlootfor- maties naar hun doelen kruisen. Uitkijkposten over het gehele land slaan nauwlettend de bewegingen van de overvliegende eskaders gade. De berichtendiensten werken op volle toeren, maar het leven van alle dag gaat gewoon door. De klok kruipt naar het middaguur. Dan plotseling huilen de sirenes over Nijmegen: lucht alarm. Nieuwe formaties koersen hoog boven de stad naar het Oosten. Ver beneden hen blikkert de Waal als een onuitwisbare richtingaanwijzer. Het verkeer in de stad is nu stilgelegd. Juist in het spitsuur. De mensen schui len in winkels, huizen, portieken en schuilkelders. In de Molenstraatkerk wachten ruim zevenhonderd kin deren op het signaal veilig. Dat komt om kwart over een. De mensen haasten zich naar huis. Dertien minuten later gebeurt het.... De uitkijkpost op de St. Stevenstoren bericht via de telefoon aan de lucht beschermingspost, dat zestien Ameri kaanse bommenwerpers langzaam te rug komen vliegen uit de richting Kleef. Ze koersen recht op de stad aan. Midden in een zin breekt de stem af: de Stevenstoren is uit het vertrouwde silhou.et van de stad weggerukt. Het is dan precies dertien uur achtentwintig Het gehele bombardement, dat het hart uit de oude Waalstad wegsloeg, heeft nog geen halve minuut geduurd Van ontzettende explosies was geen sprake. Slechts een reeks van doffe slagen. Maar de gevolgen hadden niet rampzaliger kunnen zijn. De zwaarste slagen kwamen neer op het Stations plein, de Kroonstraat, het Kelfkens- bosch en,, °P een gedeelte van de Kraayenhoflaan In dat ene ogenblik moeten om en nabij de vierhonderd mensen het leven hebben verloren. Het aantal doden steeg in de daarop volgende dagen nog tot in de achthonderdtachtig. Ruim drie duizend mensen werden gewond en men moest de schotten van de winkel ramen gebruiken om de slachtoffers naar de beide ziekenhuizen te brengen. Ook de St. Maartenskliniek werd on middellijk ingeschakeld. Drie, vier, vijf branden waren er aan vankelijk gemeld. Niet verontrustend. Maar het was een koude Februaridag: overal brandden de kachels. Vele wa ren er omgevallen en zo ontstond de ene vuurhaard na de andere. De Noord oostenwind wakkerde het vuur aan en huizenblok na huizenblok werd aange tast. Een apotheek, juist tot verband- plaats ingericht, moest even later weer ontruimd worden voor het opdringende vuur. Om drie uur in de middag was het centrum van de stad een fel bran dende fakkel. De hoofdtoevoer van de waterleiding had in de Spoorstraat een voltreffer gekregen, zodat men niet di rect krachtdadig tegen bet vuur op kon treden. Om vier uur was het „brandplan" ga- reed. Intussen kwamen vanuit alle dorpen en steden tot ver in de omgeving de hulpcolonnes naar Nijmegen gesneld. Gezamenlijk sloeg men aan het werk. De voornaamste straten moesten aller eerst vrij worden gemaakt om doden en gewonden te kunnen afvoeren en de brandweerlieden een doorgang te ver schaffen. Twintigduizend meter brandslang werd uitgerold om het water vanuit de Waal de steile Grotestraat op te ja gen naar het brandende centrum. Zes endertig uur werd onafgebroken te gen het vuur gevochten. Toen kon men zeggen de brandt meester te zijn. Eerst werd de brandende stad door het water in tweeën gesneden en r *°Htiek op' dlrnle°pt°c.hVheb*en donderdagavond de West-Berlijners geprotesteerd tegen de Russische obstructie- cvnjerentie der Grote Vier. Sommigen van hen dragen toortsen, anderen de W.-Duitse of de Europese vlag. daarna werd blok voor blok geïdeali seerd. Maar de mensen in Arnhem, die op de avond van de ramp de vlam men hoog tegen de hemel zagen slaan, konden nog dagen lang de rookwolken over de Betuwe zien drijven. In het rokend hart van Nijmegen gloeiden de ruïnes van vijf kerken, vijf thea ters, vele scholen en ruim zevenhon derd huizen, winkels en bedrijven na. De burgerij zelf gaf een verbluffende saamhorigheid te zien Vele bedrijven gaven hun personeel vrij om in de da gen na de ramp te helpen straten en wegen puinvrij te maken en naar ver misten te zoeken. Oud en jong, arm en rijk, ieder stak de handen uit de mou wen. Er zijn in Nijmegen vragen gebleven: Waarom gaf men om kwart over een het signaal veilig? De alarmering was sedert enkele maanden in Duitse han den en er is dus moeilijk meer een ant woord te krijgen op deze vraag. Waar om bombardeerden de Amerikanen Nij megen? „Een pijnlijke vergissing" is na- derhnnd nffineel verkleurdVan een zelfde vergissing werden die dag ook Arnhem en Enschede het slachtoffer, al waren daar de gevolgen gelukkig niet zo rampzalig. Materieel, in uiterlijk zichtbare vorm, is Nijmegen ae ramp van Februari 1944 weer te boven gekomen. Een nieuw hart klopt in de oude stad. Strakke, moderne lijnen getuigen van een nieuwe tijd. De eigen, intieme sfeer van vroeger, de levendige gezellig heid van een eeuwenoude stad is voor goed verdwenen. Nijmegen is in zijn hart een „herbouw-stad" geworden, in uiterlijk aan vele andere getroffen ste den gelijk. Mensen veranderen bij het ondergaan van een ramp, maar ook een stad komt er anders onder vandaan. Kouder, zakelijker en minder spontaan. Op het nieuw gecreëerde Plein 1944, dat in zijn naam de herinnering aan de zwarte Nijmeegse bladzijde voor het na geslacht bewaart, zullen op Maandag 22 Februari de bijna negenhonderd slachtoffers van het zinloos geweld her dacht worden. Aan de voet van het mo nument zal burgemeester Hustinx om 13.28 uur een krans leggen tijdens een korte sobere plechtigheid. Het verkeer zal twee minuten stil liggen en de ge hele burgerij zal dan terugdenken aan wat tien jaar geleden geschiedde. In de avonduren vinden er in de verschillen de kerken speciale herdenkingsdiensten plaats. Zes communisten uitde Amerikaanse staat' Michigan zijn gisteren wegens sa menzwering tegen de Amerikaanse rege ring veroordeeld en voor de keus ge steld tussen gevangenisstraf van 4 a 5 jaar of vertrek naar Rusland. Bovendien werd elk van de beklaagden tot 10.000 dollar boete beroordeed. De rechter verklaarde: „Krachtens de federale wet kan ik dit vonnis op elk ogenblik in de komende 60 dagen ver anderen én indien iemand van u zóu be slissen, dat hij naar Rusland wenst te gaan, dan zou ik daar graag de gelegen heid toe geven". De zes communisten verklaarden voor lopig liever in beroep te gaan dan zich in de Sovjet-Unie te vestigen. In een soortgelijk proces in Pittsburg enige maanden geleden werd de veroordeelden ook deze keus gelaten, maar zij verko zen allen de gevangenisstraf boven Rus land. (ReuterA.P.) Het voorlopig programma voor het bezoek van het Deense Koningspaar aan Nederland in April is, naar AP meldt, in Kopenhagen bekend gemaakt. Hetluidt als volgt: 26 April 10 uur: a'ankomst van Ko ning Frederik en Koningin Ingrid aan het Amsterdamse Centraal Station. Per auto naar het Koninlkijk Paleis. 10.15 uur kranslegging bij het monument op de Dam, gevolgd dcor een receptie van het corps diplomatique. 15.15 uur: rit door de hoofdstraten van de stad naar het Rijksmuseum en dès avonds staats banket en concert in het Concertge bouw. 27 April: bezoeken aan Den Haag en Rotterdam. 28 April: tocht naar Aalsmeer en Lis- se en bezoek aan Keukenhof, gevolgd door een bezoek aan de Nederlandse Seintoestellenfabriek in Hilversum, Daarna naar Soestdijk en vertrek naar Denemarken om 20 uur. Gisteravond zijn manschappen van het Cubaanse leger er in geslaagd een achtjarige knaap te redden, die kort tevoren door gangsters was ontvoerd De jongen, Facundo Bacardi is de zoon van een bekende, welgestelde rumfabri kant op Cuba. Er was een losgeld van 50.000 dollar geëist. Het kind verdween toen het naar een particuliere school „Colegio Dolores" onderweg was. De jongen werd wegge bracht per auto, die gereden werd door de'particuliere chauffeur. Enkele straten verder, toen de wagen stoppen moest, sprong er een man in, die een mes trok en de chauffeur dwong naar de Icchar- go Monodam, op 30 km van Santiago, te rijden. Zodra hij daar was verscheen er nog een man. Samen verdwenen zij met het kind, dat van angst gilde. De chauf feur kreeg een brief voor de familie mee, waarin de eis van het losgeld was ge steld. De familie Bacardi behoort tot da rijkste van Cuba. De vader van de ont voerde knaap is vice-president van de distilleerderij van Bacardi te Hatuey. De chauffeur was er met 50.000 dollar op uitgetrokken om het losgeld te be talen, maar ondanks het feit dat hij twee uur lang langs de weg van San tiago naar Palma Soriana had gereden, had hij geen spoor van de ontvoerders kunnen ontdekken. Intussen stelden een heden van net leger een uitgebreid on derzoek in in Santiago, waar een lui tenant plotseling het jongetje meende te zien lopen. Hij riep: „Facundo," waar op het kind antwoordde: „Dat ben ik." Zijn begeleider maakte zich daarop ijlings uit de voeten. Het kind zei niet slecht behandeld te zijn, maar alleen geen eten te hebben gehad. Later wer den de ontvoerders gearresteerd. (A.P.) (Van een bijzondere medewerker) Tot onze meest interessante en be langrijke ervaringen behoren steeds de plaatselijke kaderbijeen komsten van K.A.B. en vakafdelingen. Daar toch wordt men geconfronteerd met de moeilijkheden, zoals die onder de grote massa van onze mensen leven. En in alle openhartigheid: daar ook is het, dat men kennis maakt met een vaak ontstellend gebrek aan inzicht in kwesties, waarbij de arbeider zelf in het middelpunt staat. In gelijke mate eeldt dit evenwel voor grote principiële aangelegenheden. In de afgelopen weken hebben we driemaal op een kaderavond de vraag gesteld, wie van de aan wezigen kennis had genomen van het twistgesprek Rom- me—Burger. In slechts één geval bleek, dat men iets meer dan de koppen van de artikelen had gelezen. Op die zelfde bijeenkomsten stelden we vervol gens de vraag, wie ons nu zo 'goed mo gelijk kon vertellen, waarom er in Frankrijk „Prêtres Ouvriers" waren. Niet alleen volgde op deze vraag een zwijgen, maar men had ook niet ge lezen. dat er op het ogenblik ernstige moeilijkheden bestaan. Heel normaal is het echter, wanneer we op deze bijeen komsten nog steeds de mening horen verkondigen, dat de loonsverhoging reeds lang achterhaald is door de prijs verhogingen. En verbaas u niet, wan neer er prijsverhogingen worden ge noemd,' die de werkelijkheid vijf-, zes maal over de kop gaan. Gebrek aan in zicht veroorzaakt vanzelfsprekend een onjuiste oordeelsvorming en het lijdt geen twijfel of ook de massa van onze arbeiders in fabriekshal, cantine en forensentrein ondergaat van dit gebrek aan inzicht de funeste gevolgen. Toen wij hierover met een paar intel lectuelen spraken, vroeg men ons of we nooit de neiging hadden om moedeloos te worden. „Integendeel," antwoordden wij, „hoe meer we met deze moeilijk heid in aanraking komen, hoe dieper we er van overtuigd raken, dat al het mogelijke moet worden gedaan mn de gezonde volksbeïnvloeding en -voorlich ting met alle mogelijke middelen te be vorderen." Mogen -we eens een enkel actueel voorbeeld kiezen? We hebben ook wel eens het voorrecht bijeenkomsten van arbeidersvrouwen bij te wonen. Op een dezer bijeenkomsten werden onlangs een achttal titels van actuele onderwer pen ter keuze aan de vergadering voor gelegd. (Het betrof hier een bijeenkomst van afdelingsbesturen der K.A.V. in een bepaalde kring.) Onder de opgegeven titels trof ons het meest: „Ons kind gaat naar het bedrijf". Er moesten drie titels worden gekozen. Het bleek, dat dit on- uerwerp niet voldoende de belangstel ling van de dames kon hebben om het tot „onderwerp van de maand" te ma ken. We hebben toen voor ons zelf een parallel getrokken tussen het gebrek aan inzicht, dat vaak bij mannen moet worden geconstateerd over aangelegen heden, waar zij mee te maken hebben, en de keuze van deze dames, die aan toonde, dat men Vooral ten aanzien van dit onderwerp niet begreep, waar het om ging. (Vervolg pag. 7) Het paleis Het Loo geleek gisteren een slot uit een sprookje, zoals het daar besneeuwd lag temidden van een witte we reld, toen de laatste evacué's uft Zierikzee gisterochtend naar huis vertrokken, na meer dan een jaar liefderijk pnderdak in het paleis te hebben genoten. Per bus trokken de Zeeuwse gasten met ongetwijfeld dankbare herinnerin gen, terug naar het barre eiland, dat ondanks de verwoestingen toch hun.... vaderland is gebleven. De buspassagiers waren voor het merendeel ouden van dagen ,uit_ Zierikzee, terwijl er ook een paar families uit Ouwerkerk de reis meemaakten. De bus bij het vertrek in het win terse landschap. Op de achtergrond het paleis. De communistische regeringen achter het IJzeren Gordijn hebben eensgezind getracht iedere berichtgeving over de gezondheidstoestand van de Paus tegen te houden, terwijl zij bovendien met strenge straffen de priesters bedreigden, die het waagden in de kerken met de gelovigen voor de Heilige Vader té bid den. I Naastenliefde is de rijkdom van I yhet leven; egoïsme de armoedej In Polen, Hongarije en Tsjechoslowa- kije werden de brieven van de nog in functie zijnde bisschoppen aan de gelo vigen streng gecontroleerd teneinde te verhinderen, dat de berichten uit Rome langs deze weg de geestelijkheid zou bereiken. Telegrammen van trouw en wensen voor beterschap werden door de postkantoren geweigerd. Kardinaal Stepinac evenals de aartsbisschop van Belgrado, mgr. Ujcic, probeerden tele grammen naar Rome te zenden. Aan beiden werd de verzending geweigerd. Communistische autoriteiten in Hon garije en Tsjechoslowakije hebben bij talrijke gelegenheden verklaard, dat de gezondheidstoestand van de Paus de ar beiders in die landen helemaal niet in teresseert. Zeer streng is de politie in die landen opgetreden tegen priesters, die tegen het verbod van de regering in, toch in de kerken voor de Paus ba den. Bekend is, dat velen gearresteerd werden of hoge geldboetes moesten be talen. Advertentie (tot Zondagavond) In het Noorden en Oosten van het Jand opklaringen met overwegend matige wind tussen Zuid en Oost. Vannacht matige, morgenmiddag lichte vorst. In het Zuiden en Westen: een groot deel van de dag droog weer met enkele verspreide opklaringen en zwakke tot matige wind in hoofd zaak Zuidelijk. Temperatuur om het vriespunt tot lichte dooi. Zondag: Zon: 7.45-18.04. Maan: 22.38-8.28. MiUTIllR V* Zon: 7.43-18.06. Maan: 23.47-8.37.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 1