Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | 11 maart 1954 | pagina 2

Het instituut „Film en Jeugd"

Drie auto's verduisterd

VOORBEREIDINGEN VOOR SOCIAAL
EN CULTUREEL WELVAARTSPLAN

Record export geeft wellicht

een schone

STROOMDE EEN RIJN ARM
IN HET WIJKERMEER?

r

Causerie onder auspiciën van
Pro Juventute te Haarlem

Om expediteur te kunnen worden

Prijsvraag voor muzikale jeugd

KASKI verricht soede diensten

GEZOUTEN HARING

Zal West-Duitsland het contingent

vergroten?

Hoe spelen de
R.K. clubs?

Nieuw licht op

oude vraag

K.

J

Mgr. Van Trigt waar
nemend deken van
Haarlem

N V HAARLEMSCHE
1 BOUWSTOFEEN HANDEl

Boards
Karlit Royal
Homanit

DONDERDAG 11 MAART 1954

PAGINA 2

Haarlemmer in Heerlen
gepakt

Werkster wegens diefstal
aangehouden

Burgerlijke Stand

ANDERHALF JAAR GEëlST

DE TOEKOMST VAN DE IJMOND

STILLE OMGANG TE
OVERVEEN

Uitspraken Rechtbank

HEEMSTEüb

Op ere-tentoonstelling
van Jan Wiegman
Wedstrijd voor het werk
van Abbé Pierre

Bond van gepensionneerden

Waterstanden

SjiöarnwoudferSfraat 58 40

in diverse maten

Iel. ,15.681 - 21:20.5

BILJARTEN

DAMMEN IN
KENNEMERLAND

De kampioenen bijna
bekend

-

Vergoeding dienstreizen

Ambt. gerecht: Ook
binnen een gemeente

Nieuw adresboek van
Zandvoort

Bloedafname: een daad
van naastenliefde

Beurs van New York

n'iL

43

5?

Op een tweedaags congres, in 1949
gehouden ter bestudering van het pro
bleem „Film en Jeugd", werd aan het
Instituut te 's-Gravenhage, dat die
zelfde problematische titel draagt, de
opdracht verstrekt te onderzoeken,
welke invloed de film op de jeugd
heeft. Dat onderzoek is sinds kort vol
tooid en de resultaten zullen binnen
niet al te lange tijd publicabel zijn.
Deze mededeling deed de secretaresse
van het Instituut, mej. mr. L. H. Gal-
lois, gisteravond tijdens een bijeen
komst in gebouw Sint Bavo, welke on
der auspiciën van het Haarlemse „Pro
Juventute" was belegd. De genodigden
uit de kringen van het onderwijs en
de jeugdbeweging, die in grote getale
waren opgekomen, kregen daardoor
niet wat volgens de uitnodiging ver
wacht mocht worden, want de spreek
ster kon de resultaten van bovenge
meld onderzoek nog niet aan de open
baarheid prijsgeven. Zij beperkte zich
daarom hoofdzakelijk tot een uiteen
zetting van het werk van het Instituut
en ging in eerste instantie uitvoerig
in op wat er tijdens het congres van
1949 aan de orde was geweest

Op dat congres hebben verschillende
autoriteiten van diverse pluimage him
visie gegeven op de invloed, die de
film op de jeugd zou hebben en het
was toen dr. Querido, thans professor
in Amsterdam, die van die meningen
een samenvatting gaf. Hij wierp zich
daarbij op als officier van Justitie, die
zijn requisitoir moest houden over de
film als verdachte en met de sprekers
als getuige a charge. Hij stelde daarbij,
dat men van de verdachte veel en
weinig weet. Zij (de film dus) wordt
genoemd een onechte dochter van het
toneel, wier vader óf de Moloch van
het kapitaal is óf de Kunst. Haar ver
leden ligt in een nevel, want zij is te
vondeling gelegd. De getuigen chargé
hebben haar veelal de verleidster van
de jeugd genoemd en reclasseringspo-
gingen zijn vrijwel zeker tot misluk
king gedoemd. Daar staat echter te
genover, dat domheid of laksheid van
de ouders de wensen van de jeugd ver
keerd beïnvloeden en zo geeft de film
niet alleen wat de mens wenst, maar
gaat de mens ook wensen, wat de film
geeft.

De conclusie, die de officier van
Justitie (dr. Querido) tenslotte trok,
was deze: de verklaringen van de ge
tuigen berustten meer op gevoelens
dan op feiten. De zaak moest daar
voor terug verwezen worden naar de
rechter-commissaris voor een nadere
instructie.

Het Instituut heeft zich dus met deze
instructie bezig gehouden en het heeft
dat grondig gedaan. Intussen is er nog
een ander onderzoek ingesteld, waarbij
de vraag bestudeerd werd: aan welke
normen moet een kinderfilm voldoen?
Mej. Gallois merkte daarbij op, dat het
goed is, dat dit onderzoek door parti
culieren verricht werd, want de Cen
trale Filmkeuring, die Nederland kent.
heeft geen paedagogische inslag; zij is
louter negatief en kijkt alleen, of een
film strijdig is met het algemeen be
lang of met de goede zeden. Ei wordt
mets gezegd over de geschiktheid van
de film of haar aesthetische ".vaarde.
En dat is overigens gelukkig, want de
leiding van die Centrale Keuring be
rust bij ambtenaren, die derhalve de
taal van hun overheid spreken. Dat
zulks ernstige gevolgen kan hebben,
spreekt welhaast vanzelf.

Als haar bevinding deelde mej. Gal
lois mede, dat de kwaliteit van de
kinderfilms in Nederland niet slecht
is. Bij de keuring was er althans geen
reden tot ontevredenheid; van de 500
films moesten er 100 worden afgewe-

In Heerlen is de 25-jarige W. v. D.
aangehouden wegens verduistering van
een bedrag aan geld. De man was Zon
dag 28 Februari werkzaam in een gara
gebedrijf en bediende de benzinepomp.
Op het eind van de avond had hij een
bedrag van ongeveer 70 gulden geïnd.
Toen kwam opeens de camavalssfeer in
zijn hoofd en hij besloot de bloemetjes
eens buiten te zetten in Hillegom. Zo
gezegd, zo gedaan. Na het feest vond hii
het gewenst om op de een of .andere
manier het geld voor zijn baas terug te
verdienen en daartoe een kans te wagen
in Limburg. Zijn nobele bedoeling werd
door de politie verijdeld, want
door de verspreiding van zijn signale
ment werd hij spoedig in de kraag ge
vat. Hij is naar Haarlem overgebracht
er. zal worden voorgeleid voor de offi
cier van Justitie.

De Haarlemse Politie heeft de 31-jari-
ge werkster A.S. uit Haarlem aange
houden, die een bedrag van 125 gulden
heeft gestolen van haar werkgeefster.
Van het geld had zij vier paar sokken
gekocht en enige schulden afbetaald. Bij
haar aanhouding had zij nog 17 y2 gul
den over. Zij is ingesloten en zal wor
den voorgeleid voor de O. v. J.

GEBOREN: L. J. Treffers—van Sloo-
ten, z; I. M. van ParadijsKok, z; M.
C. d'Hanevan Bruggen, z; M. de Wit
Heilig, z; P. J. G. M. BarendregtLen-
ting, z; H. J. KerkhoffHouweling, z;
C. M. van Hest—Heemskerk, z J. E.
de LaatMichielsen, z; C. van der
PluijmTol, d; J. M. van PuttenLa
gendijk, d; J. HorversStoffer, d; G.
W. Lowinskyvan Waard, d.

ONDERTROUWD: A. E. Estié en Chr.
E. A. Roeterink; H. J. van Reenen en
H. de Vries; A. Roose en M. C. Brou
wer; W. de Jong en T. van der Reij-
den; C. A. Seders en J. C. Bank; A. W.
Klinkenberg en A. M. Mantje; P. van
Brummelen en C. W. de Boer; L. J. W.
Bijvoet en E. A. M. Lammers; R. J. de
Koek en H. List; B. J. Blijker en M.
A. Scheuter; E. van Maaren en J. Wis-
ker; S. A. van Wetering en J. C. Hout
kamp; J. Beenders en P. D. de Kei
zer; W. Riebeek en H. J. de Jong; H.
Helder en A. van den Boogaard; H.
Chr. van Osch en H. M. Tuijn; S. J.
Heeremans en W. C. Fictoor; G van
Blanken en A. Angenent; M. G. de
Graaff en M. H. Wijnstok.

GETROUWD: H. A. Hauer en J. Th.
A. Bairn; Chr. W. Slagmolen en E.
Leen; M. L. van Gulik en F. M. van
Baekel; W. M. van Rijsbergen en F. A.
van IJsseldijk; J. Th. A. van Galen en
J. C. Doing; A. G. Everard en A. G.
J. M. Francken; W. A. J. Bisschop en
E. van Lieshout.

OVERLEDEN: M. W. Hagen, 70 jaar.
Nieuwe Gracht; J C. Appeldoorn, 67
jaar, Regentesselaan; C. J. Holleman.
76 jaar. Schoterbosstraat G. M. Moes
kopsLonte, 81 jaar. Teding van Berk-
houtstraat; W. M. van EkerenSaar-
loos, 62 jaar, Hyacintenlaan; G. C. Ku-
neman, 89 jaar, Gasthuisvest.

zen, niet omdat zij immoreel waren,
maar omdat zij niet „des kinds" waren.
Dit tussentijds onderzoek leidde er in
ieder geval toe, dat men accoord kon
gaan met de volgende voorwaarden,
waaraan een kinderfilm moet voldoen:
de actie moet essentieel zijn en de
dialoog dient tot een minimum beperkt
te blijven. Het verhaal is dan pas goed,
wanneer het gemakkelijk is te volgen
en het sterke situaties heeft, die aanlei
ding geven tot spanning of tot lachen.
Dieren kunnen wel in het verhaal
gevoerd worden, maar de spanning
mag daardoor niet verslappen. Verder
moeten uitbeelding en tekst populair
blijven, geen geestige woordspelingen
b.v., want die ontgaan het kind volko
men. Erotische situaties moeten ge
weer worden; deze geven het kind
een gevoel van gegeneerdheid.

Bij dat alles moet er rekening mee
worden gehouden, dat kleine kinderen
bang zijn voor geluid in donker en
voor plotseling bewegen; zij kunnen
moeilijk onderscheid maken tussen
fantasie en werkelijkheid. Daarom is
het beter voor kinderen beneden 7
of 8 jaar geen films te vertonen;
voor hen moet de overgang eenvoudig
gemaakt worden via de toverlantaarn.
Zo zij toch een film bijwonen, dan
dient dat te zijn in gezelschap van
de ouders.

Mej. Gallois ging tenslotte nog in
op de morele oriëntatie van het kind
in de vóór-pubertijd. Dan kent het
slechts de waarden: wit of zwart
goed of slecht, en in die oriëntatie
vindt het zijn grootste genoegen in
een stevige afstraffing van de boos
doener.

Zij besloot haar causerie met de op
merking, dat de film wel een zeer
goed instrument is, dat echter vaak
door domme en egoïstische mensen
bespeeld wordt.

De discussie na de pauze leverde
geen schokkende vragen op en de
avond werd besloten met het draaien
van de jeugdfilm „Circusjongen".

De voorzitter van „Pro Juventute"
te Haarlem, mr. H. E. Prinsen Geer-
ligs, leidde de bijeenkomst in en
uit.

LU

BIOSCOPEN:

REMBRANDT: „The Captain's Paradise".

Volwassenen. Tijden 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
PALACE: „Zolang Jij bij mij bent", 14 j.

Tijden 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.

LUXOR: „Gewetenswroeging". 18 jaar. Tij
den 2, 7 en 9.15 uur.

LIDO: „De verovering van de Mount
Everest", a. 1. Tijden 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
ROXY: „Spoorwegsabotage" 14 jaar. Tij
den 2.30 en 8 uur.

FRANS HALS: „Berlijn, stad van avontuur",

18 jaar. Tijden 2.30, 7 en 9.15 u.
MINERVA: „Song of my heart", Do: 8.15 u.

Donderdag 11 Maart

Frans Halsmuseum: Comité voor jonge
toonkunstenaars. 8 uur.

Vrijdag 12 Maart
Concertgebouw: N. Ph. O., jeugdconcert.
Soliste Tineke de Smidt, piano 16.15 en
19.30 uur.

Frans Halsmuseum: Kamermuziekavond,
8 uur.

TENTOONSTELLINGEN

Frans Halsmuseum, Groot Heiligland 62
Groepsportretten van Frans Hals in nieu
we formatie, benevens permanente expo
sitie van recente aanwinsten uit de Re
cuperatie. Dagelijks geopend van 10—15 u
en des Zondags van 13—16 uur.

Teylers Museum: Tentoonstelling van
etsen, gravures en tekeningen van Jacques
Callot, Geopend van 11—5 uur (behalve
Maandag).

Het Huis met de Kogel, Spekstraat 12. Ten
toonstelling van recente werken van H. F.
Boot. Geopend van 10—18 uur.

Kunsthandel Bier, Groot Heiligland 66.
Oud-Chinese Kunst.

Huis van Looy: Interscholaire expositie.
Geopend 10—17 en 19.30—22 uur. Zondag
1417 uur.

Krelagehuis, Leidsevaart: Haarlemse
Voorjaarsbeurs voor de vrouw. Geopend
van 1017 en van 1923 uur.

(Van onze verslaggever)

In Februari van het vorig jaar ver
voegde zich een man bij 'n hoofdstede
lijke autoverhuurder ea huurde van hem
een Skoda cabriolet voor twee dagen.
De autoverhuurder wist niet dat de
man kort tevoren tweemaal een vracht
auto in huurkoop had gekregen van an
dere ondernemers, en deze, onafbetaald,
had doorverkocht. De man reed met de
Skoda weg, en kwam niet meer opda
gen. Hij verkocht ook deze wagen en
maakte zich met het geld uit de voeten
naar Zwitserland. Daar werd hij op 9
October op verzoek van de Nederlandse
politie gearresteerd en via Frankrijk en
België aan Nederland uitgeleverd. Dins
dag stond hij eindelijk voor de Am
sterdamse rechtbank, waar de officier
van Justitie wegens ds 3 verduisterin
gen anderhalf jaar met aftrek van
voorarrest eiste.

De man, een automonteur, gaf deze
feiten toe. Hij moet over enige weken
voor het gerechtshof verschijnen terza
ke van verduistering van een aantal
veilingkisten, waarin hij echter zijn on
schuld blijft volhouden. De verdediger
trachtte de loop der gebeurtenissen, die
zonder meer ernstig genoeg leken, na-
der toe te lichten. Hij had zijn nederig
bestaan van automonteur willen ver
wisselen voor dat van expediteur,

]\/J orgenavond geeft het Noordhollands Philharmonisch Orkest o.l.v.
y! Marinus Adam in de gemeentelijke Concertzaal een concert voor de
1 jeugd uit Haarlem en omgeving. Het is verheugend, dat de belang
stelling voor de jeugdconcerten steeds toeneemt en dat is voor ons aanleiding
om bij gelegenheid van dit laatste jeugdconcert van dit seizoen de bijzon
dere aandacht te vragen van onze muzikale jeugd.

In ons nummer van Zaterdag 13 Maart zullen in ons verslag van het
concert niet minder dan tien foiiten te noteren zijn, alleen de muziek be
treffende. Aan de jeugdige bezoek(st)ers van hei concert laten wij het over
deze fouten te ontdekken en hun „ontdekking" per brief (kaart) aan onze
redactie mede te delen. Er zijn drie prijzen beschikbaar gesteld voor de bes
te oplossingen. Inzendingen worden verwacht vóór Woensdag 17 Maart ter
redactie, Smedestraat 5, Haarlem.

L

De toekomstige ontwikkeling van de
IJ mond en de daarmee samenhangende
plannen houden, zeker in de streek
Kennemerland, veler aandacht gespan
nen. Het is daarom begrijpelijk, dat ook
de afdeling Haarlem van de St. Adel-
bertsvereniging hieraan een avond heeft
willen wijden, waar deze uitermate
moeilijke en veelzijdige materie werd
ingeleid door de heer A. M. Boelen,
wetenschappelijk medewerker van het
Katholiek Sociaal Kerkelijk Instituut.

Over de toekomst van de IJmond zijn
reeds vele publicaties verschenen en
het mag dus als bekend wordei. ver
ondersteld, dat een groot woongebied
is geprojecteerd ten Noorden van het
Noordzeekanaal, waarin ::owel Bever
wijk als Heemskerk zijn opgenomen.
Wat tot nog toe de Rijksdienst voor
het Nationale Plan en de provinciale
planologische dienst hiervoor heeft
geprojecteerd is helaas, aldus de inlei
der, practisch uitsluitend economisch-
planologisch gericht. Daarbij is dus al
leen gekeken naar de hoeveelheden
ruimte, die er nodig zullen zijn voor
het werken, voor verzorgde bedrijven,
het wonen, recreatie en het verkeer.

Het is, al blijkt er aan de bestaande
plannen al niet veel meer te verande
ren, toch nog verheugend, dat thans
door het ISONEVO, het Instituut Kerk
en Wereld en door het KASKI voorbe
reidingen worden getroffen voor een
onderzoek, om naast de economisch-
functionele planning te komen tot een
sociaal-cultureel welvaartsplan, omdat,
wat in de IJmond allemaal te gebeu
ren staat, in het bijzonder de levens
beschouwing raakt, zodat de katholieke
belangen daarmee direct verweven
zjjn.

Daarnaast leidt het KASKI tal van
belangrijke onderzoekingen, welke o.a.
betrekking hebben op: De zielzorg in
engere zin. waarin verschillende leken-
groepen een taak zullen hebben; onder
wijs en opvoeding, zowel van de jon
geren als de oudere generatie; jeugd-
vorming buiten schoolverband, waarbij
bijzondere aandacht zal worden besteed
aan de pogingen in Engeland om jon
ge werknemers in staat te ste'len zich
te bekwamen in een bepaalde richting,
zelfs als deze niet overeen zou komen met
hun werkkring, de volkshuisvesting,
want met name een actieve katholieke
woningbouwvereniging kan een be
langrijk aandeel hebben in de vormge
ving van een parochie; de vrije tijds
besteding; de geestelijke en lichame
lijke gezondheidszorg en de sociaal-
economische belangenbehartiging, waar
bij vooral de standsorganisaties en de
katholieke politieke groeperingen een
belangrijke taak hebben.

Aan de Noordkant van het Noord
zeekanaal komt en enorme stad, een
agglomeratie van mensen, die uit zo
genaamde overschotgebieden door de
.dustrie worden aangezogen. Het is
zeer de vraag of het niet beter ware,
in plaats van tot zulk een grote stad,
waarvoor men de weinig fraaie be
naming van „Staalstad" aanneemt,
tot decentralisatie te besluiten, aan
sluitend aan de bestaande kernen
rond het industriegebied.

Bij de discussie oleek echter wel,
dat veel reeds in kannen en kruiken
was, voordat de betrokkenen er ook
maar iets van aan de weet kwamen, laat
staan er iets in konden zeggen. Met de
tuinders in Heemskerk is het zei zo
gesteld, dat zij reeds oor een voldon
gen feit staan, terwijl zelfs zij nog
niet opening van zaken hebben gekre
gen en kennis hebben kunnen nemen
van de plannen De planologische
diensten blijken in deze machtige
lichamen te zijn en door toewijzing van
w mruimte aan oepaalde gemeenten
wordt een sterke uitbreiding daar in
de hand gewerkt, terwijl over de plan
nen zelf nog een waas van geheimzin
nigheid hangt.

Het KASKI bemoeit zich ook met
een onderwijsplan voor de agglomera
tie. Wellicht lijkt dat wat vroeg, doch
gezien de grote achterstand van de ka
tholieken onder het leidinggevend per
soneel, zal het zelfs de vraag zijn, of
het toch nog op tijd zijn uitwerking
zal kunnen krijgen.

Voor nieuwe middelbare school
in Beverwijk zijn de plannen reeds uit
gewerkt. maar het plan, om in deze
r een katholieke nijverheidsschool
te stichten, is inmiddels van de hand
gewezen.

Nu het plan voor de Zaanstreek in
de Prov. Staten is aangenomen ver
wacht men. dat thans het streekplan
voor Beverwijk en omgeving spoedig
aan de orde zal komen.

Z. H. Exc. de bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot plaatsvervangend
deken van het dekenaat Haarlem de
hoogeerwaarde heer mgr. C. G. van
Trigt, officiaal.

De bedevaart naar de H. Steê zal voor de
mannelijke parochianen van O. L. Vr. Onb.
Ontv. te Overveen plaats vinden in de
nacht van Zaterdag 13 op Zondag 14 Maart
a.s. Het vervoer geschiedt met autobussen,
's nachts te 3 uur, vanuit Overveen
(Ramplaan, R.K. kerk, Julianalaan hoek
Bloemendaalseweg, Zijlweg hoek Juliana
laan en Zijlweg Sierkan). Om 4 uur wordt
de Stille Omgang gezamenlijk van het Spui
gemaakt waarna tot intentie van alle deel
nemers m de kerk van de H.H. Joannes en
Ursula op het Begijnhof een gezongen H.
Mis door de Moderator, kapelaan W. J.
Berger, zal worden opgedragen. De terug
reis is vastgesteld te half 8 van de Spui
straat.

De algemene intentie is dit jaar: „Dat
de Pauselijke intenties voor het Maria-
jaar in vervulling mogen gaan".

Reisbiljetten en toegangskaarten voor de
kerk op het Begijnhof worden slechts
vóóraf door het Bestuur van het Genoot
schap afgegeven.

De Haarlemse Rechtbank veroordeel
de vanmorgen de 21-jarige perser M.
V. en de 20-jarige bankwerker R. B„
beiden uit Haarlem, ieder tot een jaar
gevangenisstraf, door te brengen in de
bijzondere strafgevangenis voor jonge
mannen te Zutphen. Veertien dagen ge
leden stonden zii terecht voor diefstal-
gepleegd od 18 November van het vorig
jaar in het Haarlems Sportfondsenbad.
In totaal hadden zii een bedrag van
f 600 ontvreemd

De 25-jarige ohauffeur-monteur E. A.
M. v. L. uit Heemstede werd vanmorgen
veroordeeld tot 5 maanden gevangenis
straf met aftrek en ter beschikking stel
ling van de Regering. Zijn vriend, de
23-jarige timmerman J N. V., kreeg 10
maanden, waarvan 4 maanden voor
waardelijk met aftrek. Uit een huis aan
de Mauricialaan te Heemstede hadden zij
in November 1953 een geldkistje met
f 230 en enkele gouden ringen wegge
haald.

Zoals men zich zal herinneren was
or> de ere-tentoonstelling van het werk
van de kunstenaar Jan Wiegman, ge
houden ter gelegenheid van zijn 70ste
verjaardag, een wedstrijd. behelzende
het raden welk schilderij voor steun
aan het werk van Abbé Pierre te Parijs
was aangewezen. Deze sympathieke
geste heeft veel instemming gehad en
het resultaat was. dat 10.000 francs aan
de Franse priester zijn overgemaakt

In verband met de grote belangstel
ling voor deze wedstrijd, had Jan Wieg
man nog een tekening ter beschikking
gesteld. De prijswinnaars zijn de heer
G Franken. Verspronckweg 131 en me
juffrouw M. Otto. Santpoorterstraat 17.
die a.s. Zaterdagavond tussen 7 en 9 uur
aan het Waaggebouw de prijzen in ont
vangst kunnen nemen.

De afdeling Heemstede on omgeving
van de Algemene Bond van Gepension
neerden houdt op Donderdag 18 Maart
als in de foyer van het Minerva-theater
haar algemene vergadering. Ter voor
ziening der vacature van voorzitter is
door het bestuur candidaat gesteld, de
heer N. Vos, oud-gemeentesecretaris
van Heemstede.

De zoute haringvisserij maakte in mer van gezouten haring. Wordt door

1953, evenals trouwens in 1952, een gun
stige ontwikkeling door, aldus de con
clusie van het bedrijfschap voor visse
rijproducten. De aanvoer van gezouten
haring bereikte in 1953 met meer dan
een miiiioen kantjes zelfs een record
hoogte. Hoewel het in de visserij altijd
moeilijk is voorspellingen te doen, ten
aanzien van de te vangen hoeveelheden,
moet het in 1954, gezien de omvang van
het productie-apparaat, mogelijk zijn
weer meer dan 900.000 kantjes gezouten
haring aan te voeren.

In 1953 bestonden zeer goede afzetmo
gelijkheden voor dit product. Zowel in
binnen- als buitenland konden grote
quanta worden geplaatst. In het binnen
land werd in 1953 in diverse vormen
naar schatting 24.000 ton gezouten ha
ring geconsumeerd. Het binnenlands
verbruik vertoont de laatste jaren een
vrij constant beeld, zodat ook in 1954
met deze afzet rekening mag worden
gehouden.

De export van gezouten haring be
reikte in 1953 met 61.875 ton voor een
waarde van f 33,9 millioen een record
hoogte. Hoewel nog niet alle haring van
de teelt 1953 is geruimd, mag toch wel
worden verwacht, dat de reders en han
delaren er in zullen slagen om het sei
zoen 1954/1955 met een schone lei te be
ginnen. Belangrijk is in dit verband,
dat me* Rusland een aanvullend con
tract van 75.000 vaten kon worden ge
sloten (Inmiddels is hierop een nieuwe
aanvulling gekomen, Red.). Dit land was
in 1953 met 19.450 ton de grootste afne-

de Russische regering in het huidige
kalenderjaar eenzelfde inkoop-politiek
gevolgd, als in 1953, dan zijn er op de
Russische markt ongetwijfeld mogelijk
heden.

In België, dat in 1953 met een afname
van 11.541 ton op de tweede plaats
kwam, kan gezouten haring vrij worden
ingevoerd. Oost-Duitsland kwam met
10.384 ton op de derde plaats. Ook hier
liggen in 1954 ongetwijfeld weer kansen
voor nieuwe compensatie-transacties
(kali gezouten haring). West-Duits-
land was in 1953 met 8381 ton eveneens
een belangrijk afzetgebied. Gehoopt
wordt, dat in het nieuwe handelsverdrag
de zo noodzakelijke vergroting van het
contingent voor gezouten haring plaats
vindt.

Binnen het raam van afgesloten han
delsverdragen is in 1954 export van ge
zouten haring naar Frankrijk en Tsje-
choslowakije mogelijk. In Noorwegen is
de invoer van dit product geliberali
seerd.

De bokkingrokerijen waren In 1953
over het algemeen goed van orders voor
zien. De uitvoer bedroeg volgens afge
geven uitvoermachtigingen 7283 ton voor
een waarde van f 6,4 millioen. De ver
zending was vooral geconcentreerd op
de landen om de Middellandse Zee. In
dien in 1954 voldoende aandacht wordt
besteed aan verpakking en kwaliteit,
kunnen in Griekenland, Egypte en Italië
ongetwijfeld flinke hoeveelheden bok
king afgezet worden, hoewel met een
scherpe concurrentie van Groot-Brlttan-
nlë rekening moet worden gehouden.

waarover vrienden hem aanlokkelijke
verhalen vertelden. Daarom had hij de
eerste truck met aanhangwagen op af
betaling gekocht. De expeditieonderne
ming liep echter niet erg, o.m omdat
de wagen niet in orde bleek te zijn.
Daarom had hij in de plaats daarvoor
een andere vrachtwagen in huurkooo
gekocht, met geld, dat hij van 'n oom
leende, Toen de oom het geld nodig
had, kwam hij onder zware druk te zit
ten. Toen had hij als laatste redmiddel
niets anders gezien dan de opzettelijke
verduistering van de gehuurde Skoda,
om met de opbrengst daarvan 't land
uit te komen.

Deze wanhoopsdaad was echter des
te ernstiger omdat hij de verhuurder
daardoor in grote financiële moeilijk
heden gebracht had. Deze had de wagen
zelf nog niet helemaal afbetaald; door
deze wandaad was de man op de
rand van het faillissement gebracht.

De verdediger meende dat de man
nog een kans gegund behoorde te wor
den. In Zwitserland had hij tot volle te
vredenheid als monteur gewerkt, en
zich daardoor zelfstandig enigszins ge-
reclasseerd. Bovendien had hij vol
doende ruggegraad getoond, door weer
stand te bieden aan Franse pogingen
om hem tijdens zijn doorreis naar een
Nederlandse gevangenis, voor het
Vreemdelingenlegioen te ronselen. De
raadsman drong daarom aan op een
niet te lange vrijheidsstraf.

Uitspraak 23 Maart.

Donderdag 11 Maart

Hoog water: 8.12 u. en 20.40 u.

Laag water: 3.42 u. en 16.13 u.

Vrijdag 12 Maart

Koog water: 9.12 u. en 21.54 u.

Laag water: 4.29 u. en 17.05 u.

(Zondag 14 Maart)

Alkmaarse Boys A.D.O.

Dem E.H.S.

Velsen D.E.C.

Vitesse Rivalen

Alphen T.Y.B.B.

Lugdunum H.B.C.

Bloemendaal Onze Gezellen

Madjoe D.S.S.

Teijlingen T.H.B.

A.S.C. Lisse

Inzendingen tot Zaterdagmorgen 9 uur
op een open briefkaart aan de sportre
dactie van de N. Haarlemsche Crt., Sme
destraat 5, Haarlem. Over de prijsvraag
wprdt niet gecorrespondeerd.

Binnenkomende klachten over onjuist
heden worden onderzocht en zo nodig
gerectificeerd. Meent men dat de thuis
club wint, dan vult men het cijfer 1 in,
bezoekende club is 2, gelijk spel is 3.
Voor iedere goede oplossing wordt 1 pnt
toegekend.

Advertentie

/'"tv v

In „Westerheem" laat J. K. de Cock
uit Den Haag weer eens nieuw licht
schijnen op de vraag of in onze naas
te omgeving in overoude tijden een
Rijnarm uitmondde. Hij schrijft daar
over o.m. het volgende, dat zeker inte
ressant genoeg is om er kennis van te
nemen.

In verband met de vele Romeinse
vondsten bij Velsen en de mening van
Beelaerts van Blokland (1943), dat Vel
sen identiek zou zijn met het Castel-
lum Flevum, lijkt het mij wel interes
sant om eens na te gaan, of er bij Vel
sen een Rijnarm heeft gestroomd.

Door Güray (1952) is in het vroegere
Wijkermeer en het IJ een oude geul
gekarteerd, door hem aangeduid als het
Oer-IJ, welke geul reeds tijdens het be
gin van de grote veenvorming (1800 v.
Ch.) bestond. De Roo (1953) wijst er op,
dat de oude strandwallen van Spaarn-
woude, Schoten, Uitgeest en Limmen
verband houden met deze geul en sterk
doen denken aan de Rijnmonding bij
Katwijk. Het Oer-IJ verdwijnt als een
brede geul onder Amsterdam, waar hij
tegevolge van de bebouwing niet ver
dér nagespoord kon worden, maar nog
zeker niet zijn einde vond.

Zien wij bovengenoemde twee dingen
in verband met het feit, dat de Vecht
vroeger het Amstel-Angstel stelsel tot
benedenloop had (Bennema, 1951), dan
lijkt het alsof we hier een Rijnarm
voor ons hebben. De derde strandwal,
die gedeeltelijk onder de nieuwe dui
nen verborgen ligt, heeft deze Rijnarm
echter afgesloten (De Roo). Het water
verzoette en de stroomrichting werd
omgekeerd. Een aardig voorbeeld uit
veel later tijd, dat het water hier zoet
was, is, dat de graaf van Holland het
recht had op de zalm- en steurvisserij
in de Krommenie (Oorkondenboek Hol
land en Zeeland, Suppl. no. 309.47.1295).

Na de Romeinse tijd is de Rijnarm bij
Katwijk afgesloten en in de vorige eeu
wen zage we dit met de Brielse Maas
gebeuren. Successievelijk werden blijk
baar in de loop der tijden de Rijnar-
men van het Noorden naar het Zuiden
versperd. Hoe is dit mogelijk? Een
sterk stromende rivier kan toch zo
maar niet verzanden! Wij moeten hier
bij aannemen, dat er iéts veranderde
in de waterverdeling hogerop.

Een rivierdelta heeft meestal de vorm
van een cirkelsegment met het mid
delpunt als hoogste plaats. In Neder
land werd dit segment in het Noorden
echter afgesloten door een eindmorene,
waarvan we de resten nog vinden op
Texel, Wieringen, Gaasterland, Urk en
het Land van Vollenhove (Brouwer,
1950). We veronderstellen nu dat er
vier Rijnarmen geweest zijn.

De Fries-Drentse riviertjes hadden
twee uitmondingen, de Boorne (later
de Middelzee) en de Marne bij Bols-
ward (omstreeks 900 Mardunga ge
noemd (Oork. H. Z., 1.9.59). Restanten
van deze rivier kunnen we zien in de
Noorder Ee bij Hommerts en de Ee bij
Sloten. Deze rivier wordt ook bedoeld
met de Zudermuda uit de oude Friese
wetten, langs welk water de graaf uit
Brunswijk voer om in Westergo te Fra-
neker gehuldigd te worden).

Door het hoger worden van de zee
werd echter het Zuid-Westelijk deel
van de delta opgeruimd. De Zuidelijke
takken kregen hierdoor een kortere
loop en dus meer verval. Het gevolg
was, dat deze takken meer water trok
ken ten koste van de andere. Het eerst
werd de IJsel uitgeschakeld. Wat over
bleef was de voortzetting van de Oude
IJsel. Daarna ging onze Rijnarm (bij
Velsen) ten gronde en vervolgens in
historische tijd de Rijn bij Katwijk.

In de Romeinse tijd was de Waal be
zig zich te verrijken ten koste van de

Uitslagen van de wedstrijden In de com
petitie van het district „Haarlem" van de
Kon. Ned. Biljartbond.

Afdeling A: Suisse 1Vriendenkring 1
2—6; Centrum 1—SVV 1 4—4; DES 1—Hof
v Holland 2 6—2; 't Noorden 1—Park Soc. 1

26; Park Soc. 2—Hof v. Holland 1 53.
Afdeling B: DES 2—IVO 1 4—4; 't Noor
den 2—ADO 1 6—2; OSV 1—1939-Bl.daal
6—2; 1939-Bl.daal—Park Soc. 3 4—4; SVV 2
Hof v. Holland 4 62; Park Soc. 3Cen
trum 2 44; Top 1Vriendenkr. 2 26.

Afdeling C: Rood-Wit—DES 3 4—4; In-
sulinde 1—OVS 2 62; Frans Hals—OVS 3
44; OVS 2Park Soc. 4 80; Suisse 2
ADO 2 2—6; Top 2—Park' Soc. 4 1—7;
Vriendenkring 3—TOP 2 1—7; SVV 3—
Vriendenkring 3 6—2.

Afdeling D: ADO 4—DES 4 2—6; ADO 3
Insulinde 2 44; IVO 2ADO 3 62;
SpaarndamCentrum-Hst. 1 80; Centrum

3Suisse 3 26; Centrum 3TOP 3 62;
De Vaart 1IVO 2 6—2; Vriendenkr. 4—
De Vaart 1 26; Vriendenkr. 4TOP 3
6—2.

Afdeling E: DES 5Haarlem-N. 2 62;
IVO 3—Haarlem-N. 1 2—6; ADO 6—'t
Noorden 3 4—4; Centrum-Hst. 2Suisse 4
0; De Vaart 2—ADO 5 6—2; DES 5—
Suisse 4 44; Vriendenkr. 5ADO 7 4—4.

Afdeling Beverwijk: Meerenstein 2Hof
v. Heemstede 26; Scheywijck 1Meeren-
wijck 1—Meerenstein 2 62; Excelsior 2—
Scheywijck 2 53; Meerenstein 1't Vosje 1

44; Hof v. Heemstede't Vosje 2 62;
Excelsior 1't Vosje 2 3—5; Scheywijck 3
Meerenstein 1 26; 't Vosje 1Excelsior 1
6—2.

0

7

1

5

1

5

0

4

3

2

3

1

0

7

2

4

2

3

1

2

1

0

nog

toe

Rijn (Hettema, 1938). Drusus heeft hier
echter een stokje voor gestoken. Hij
reguleerde de rivieren zodanig, dat de
Rijn weer meer water kreeg en ver
moedelijk ook de IJsel weer begon te
stromen. Vóór de Romeinse tijd had het
water van de beide Vechten en de IJsel
waarschijnlijk een uitweg via West-
Friesland.

Dit laatste gebied moeten we opvat
ten als het komgebied van een grote
doorbraak van de duinen bij de Zijpe.
De oude strandwal ten Noorden van St.
Pancras is bij deze doorbraak opge
ruimd. Genoemde strandwal, die loopt
van St. Pancras naar Uitgeest, vertoont
een flauwe kromming. Traceren we
deze door, dan komen we uit in Texel,
De strandwal was dus opgehangen tus
sen twee vaste punten: Texel en de
Rijndelta bij Heemskerk.

Door het langzaam dichtslibben van
de kom van West-Friesland moest het
water een andere uitweg zoeken en
vond deze door verbinding met het
Friese rivierenstelsel, via het Flie. Dit
zal ongeveer vlak vóór de Romeinse
tijd gebeurd zijn. Hiermede in verband
zullen ook staan de verhalen over de
drijvende veeneilanden met hele bomen

lerop*. Het 'Flie had vermoedelijk bok
'geen oeverwallén; er is tenminste'niets
van bewaard gebleven. Het land ten
Oosten van Texel en ten Zuiden van
Vlieland is nog lange tijd een veen-
landschap geweest (De Vries, 1946).

Wij komen derhalve tot de conclusie,
dat er bij Velsen inderdaad een Rijn
arm gestroomd heeft, doch niet meer
in de Romeinse tijd. De naam van deze
van de zee afgesloten Rijnarm kennen
we niet vóór de Romeinse tijd. De
naam in de Middeleeuwen was IJ, want
nog heden ten dage staat op de topo
grafische kaart de grens tussen Castri-
cumHeemskerk en LimmenUitgeest
als Dye vermeld.

De kampioenen bijna bekend

Met nog één ronde te spelen nadert het
jaarlijkse tournooi om de persoonlijke
kampioenschappen zijn einde.

In ae Haarlemse afdeling is het in de
hoofdklasse reeds bekeken: W. de Jong is
kampioen van Haarlem geworden. Met
Boerkoel maakte hij korte metten: Douma
en Fopma deelden de punten; J. v. d. Loo
won van Hekelaar en de kleine Poppen
won van v. Leuffen. v. d. Loo wist ook
van v. Leuffen te winnen en verbeterde
daarmedte zijn gemiddelde; de Jong won
ook van Hekelaar, Fopma kon het tegen
Boerkoel weer niet verder brengen dan
remise en Berk versloeg Douma. Tenslotte
wist Fopma toch nog van Berk te win
nen.

In de eerste klas won Faai van de Rui
ter, ter Haak deelde de punten met W.
Persoon en Post won van v. Maaren.
De standen in deze afdeling zijn nu-

le klas A

1. W. Roest 3 3 6

2. G. Faay 3 110 3
3 W. Verheide 2 2 2
4. H. le Noble 3 2 12
5 de Ruiter 3—121

lste klas B

1 W. Persoon 3 2 1 3

2. ter Haak 3 12 4

3. G. Post 3 1113

4. v. Maaren 4 112 3

5. F. Claudius 3 12 1

In de 2de klas namen J. Visser en J. de
Waal iecfer een punt maar P. v. d. Bos
nam de hele buit van E. Schadé, H. Schaap
wist van Tj. Verbeek te winnen, J. v. d.
Hoogen kon het ook tegen C. Vrolijk re
mise houden en L. Visser versloeg J. Tuin.
Door deze uitslagen werden de standen in
de 2de klas;

2de klas A

1. C. Vrolijk 4 3 1

2. L. Visser 4 2 1

3. H. Schaap 4 2 1

4. J. v. d. Hogen 4 0 4

5. J. Tuin 4 10

6. Tj. Verbeek 4 0 1

2de klas B

1. J. Visser 4 3 1

2. H. de Leeuw 4 2 0

3. P. Bos 4 11

4. J. de Waal 3 0 2
5 E. Schadé 10 0

zoals uit de uitslagen in de hoofdklasse
duidelijk blijkt. De partijen Vooys—v. Wort,
Swier—Postma en v. d. Berg—de Jong wer
den alle remise, alleen v. Straten wist
zowaar te winnen van J. Bom. In de daar
op volgende ronde kwamen weer 3 remi
ses; cfe partijen Postmav. straten, v. d.
Berg—Vooys en BomPostma kwamen
niet tot winst. Swier won van v. Wort en
Bom van de Jong.

Postma en de Jong zijn nu uitgespeeld
doch de anderen moeten allen nog één
partij spelen; hoe het daar spant moge
uit de stand blijken.

Hoofdklasse afd. B (IJmuiden)

1. L. Vooys 6 3 3 0 9

2 S. Swier 6 4 119

3. F. Postma 7 2 5 0 9

4. P. v. d. Berg 6 2 3 1 7
5 J. Bom 6 2 1 3 5
6. K. de Jong 7 13 3 5
7 W. v. Wort 6 114 3
8. J. v. Straten 6 114 3

In deze week gaat voor de hoofdklasse
de laatste ronde waarna de finale om het
kampioenschap van Kennemerland kan
aanvangen, tenzij er te IJmuiden nog her
kampen moeten plaats vinden, in dat ge
val zal de finale nog even moeten wachten.

Vlf'W, wi

•.vuvj».;

De collecte ten bate van de rheuma-
tiek-bestrijding heeft in Haarlem opge
bracht ruim f 5700, en in Heemstede
ruim f 2600. Belangstellenden kunnen
Mandag 22 Maart, 's avonds om acht uur
bij Brinkmann een lezing met lichtbeel
den velgen van dr. G. van Dam van de
Amsterdamse stichting. Wie er naar toe
wil, vrage kaarten aan bij de U.V.V.

In de grote zaal van het gemeentelijk
concertgebouw worden vanavond de
persoonlijke Haarlemse judo-kampioen
schappen gehouden.

Het kader van de K.A.B. in het dis
trict Haarlem zal vanavond een comité
voor een Gezinszorg-fonds in het district
oprichten.

De heer W. Scheffers, Godfried van
Bouillonstraat 31 rd, zal 14 Maart en de
heer J. A. Scheffer, Schalk wij kerweg
65 rd, 19 Maart zijn zilveren jubileum
vieren in dienst van Droste.

Zaterdag 13 Maart zal de hengelwed-
strijd' van de jeugdgroep van de Haar
lemse Hengelaarsbond om kwart over
twee aan de Leidsevaart bij de Zand-
voortselaan plaats hebben. Er wordt ge
vist op witvis om aardige prijzen. Ook
niet-leden van 8 tot 16 jaar zijn welkom.

Voor de ouders der K.A.J.-leden komt
de heer G. de Vos uit Gouda Dinsdag
16 Maart in het jeugdgebouw aan het
Teylerplein spreken over beroepskeuze
en moeilijkhden bij de opgroeiende
jeugd. Een kwartet van Euphonia zal de
avond met muziek opluisteren.

Het vrouwenkoor Z.I.G.E.A. geeft IS
Maart een jubileum-concert (15 jaar)
onder leiding van Rie Schouten. Mede
werking wordt verleend door Gerda
Brans, fluit-soliste.

De heer A. A. de Groot, hoofd-em-
ployé van de P.T.T. te Haarlem, zal op
1 April zijn veertig-jarig ambtsjubileum
vieren. De heer A. F. Grootenboer, ad
junct-commies der Rijksbelastingen ta
Haarlem, zal op 1 April veertig jaar in
's Rijks dienst zijn.

Het Noord-Hollands Philharmonisch
Orkest zal Vrijdag 19 Maart in het con
certgebouw te Haarlem een Beethoven-
programma uitvoeren onder leiding van
Toon Verhey met solistische medewer
king van de pianist Gerard Hengeveld.

Vrijdag 19 Maart zal rector H. Bran»
's avonds om acht uur in het gebouw
van de Vincentiusvereniging aan de
Zoetestraat spreken over: „Ik wou zo
graag

In het jaarverslag over 1953 van de
M:T.S. te Haarlem lezen wij ,dat het

aantal leerlingen op 1 Januari 1953 be
droeg 746 en aan het eind van de cursus
737. Er werden 129 leerlingen in eni
ge klassen niet bevorderd. Aan het eind
examen onderwierpen zich 203 Candida-
ten, van wie er 198 slaagden. Het groot
ste aantal, namelijk 66, had de afdeling
werktuigbouwkunde, het kleinste, na
melijk 15, de vliegtuigbouwkunde. Van
de 427 candidaten, die zich voor de cur
sus 1954 meldden, konden er 210 worden
toegelaten. Er zijn thans 75 leerlingen
op de afdeling bouwkunde, 102 op weg
en waterbouwkunde, 120 op electrotech-
mek 61 op scheepbouwkunde en 68 op
vliegtuigbouwkunde. De leerlingen kwa
men uit het gehele land. Uit Haarlem
208. Heemstede 61, Bloemendaal 45, Alk-
mara 36, Amsterdam 33, leiden 35 Vel
sen 46, Zandvoort 13

In de zaak voor het Amsterdamse

Ambtenarengerecht, waarin een belas
ting-ambtenaar te Halfweg (gem. Haar-
lemmerliede en Spaarnwoude) opkwam
tegen een weigering zijn dienstreizen
binnen deze uitgestrekte gemeente t«
vergoeden, heeft dit gerecht bij zijn uit
spraak 't aangevallen besluit vernietigd.
Het Ambtenarengerecht overwoog daar
bij, dat ook dienstreizen tussen beken
de onderdelen van een burgerlijke ge
meente voor vergoeding in aanmerking
komen, wanneer de redelijkheid dit
meebrengt.

Verschenen is een nieuw adresboek
van Zandvoort, uitgegeven door de heer
C Kuyper. Het boek bevat 110 bladzij
den en geeft de adressen van alle hoof
den van gezinnen en zelfstandig wo
nende personen. Voorts van algemeen
belang zijnde gegevens betreffende
riiks- en gemeentelijke diensten, kerk
genootschappen, verenigingen enz. De
meest voorkomende naam is Paap. De
ze wordt 127 maal in het adresboek
vermeld, op de voet gevolgd door Ko
per met 113 vermeldingen. Verder
noemen v>i nog: Keur (77 maal). Mo
lenaar (55 maal) en v. d. Hije (50 maal).
De Zwemmers zijn in Zandvoort niet
zo frequent als men zou verwachten)
zii komen 30 maal in het adresboek
voor!

Het actieve bestuur van het Zand"
voortse Rode Kruis maakt op ver
schillende wijze propaganda voor
werving van donors voor de bloedtrans
fusiedienst. Op het raadhuisplein is ee"
hord opgericht waarop de burgerii °P
suggestieve wijze wordt herinnerd a®
deze daad van naastenliefde. De bloe. j

afname zal plaats vinden op Vrijdag
Maart, a.s., 's avonds in hotel Keur

19

Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp

üciai Electric
General Motors
Hudson Motors
Kennecott Copper
Mom#omerv Ward
North American Co
Radio Corp
Republic Stee)
Shell Union Oil
Southern fuoitlc
Southern Railway
Tidewater
U S Steel

9/3

33
55

60*4
102
63%
9V4
59
59
21%
27%
50%
90*4
43%
45
22
41%

10/*

33 >4
55!È

60*
101*
64

9*

58*
21*
27*
51*
90'/*

45#

2L

41#