Vijfde partij Botwinnik-
Smyslov eindigt remise
Yraa;
Antwoord
1954 - MARIA-JAAR
Teken
Verkeersregeling hij de wedstrijd
België-Nederland
Hogere huur bij belangrijke
technische voorzieningen
Steiger wijst aan
bod van Rapid af
Botwinnik toont zich in verdediging
opnieuw een waar grootmeester
Sterke drang naar
betere betaling
Jan Boesman naar
Australië?
Maria en de kleine monnik
DE HELD VAN MOLOKAY
Op de eerste April
verloor Alva zijn bril
Beperkte productie van synthraciet
VRIJDAG 26 MAART 1954
PAGINA 9
ArgentiniëRusland
Partij Najdorf-Bronstein
eindigt in remise
Ronde van Nederland
te Valkenswaard?
Gemeente stelt zich
voor 5.700 garant
Domingo (Spanje) leidt
te Valencia
Verklaring Romanov:
Rusland moet alle wereld
records veroveren
Ned. clubkampioenschap
één week vervroegd
Om wereldkampioenschap schaken
ParijsRoubaix zonder
Magni en Coppi?
Sportflitsen
Kath. spoorwegpersoneel
cursus
Het dominospel
West-Duitsland zal
minder groenten
aanplanten
Consumptie-uitgaven
gedaald in Januari
Aanbesteding in de
Beneluxlanden
50.000 ITALIANEN
NAAR REMBRANDT
In de vierde en laatste ronde van de
schaakwedstrijd ArgentiniëRusland is
de partij Najdorf (A.)Bronstein (R.)
in remise geëindigd. In het eindspel
streefde Bronstein naar verwikkelingen;
hij verkreeg twee sterke vooruitgescho
ven pionnen in het centrum, maar Naj
dorf wist alle dreigingen bekwaam te'
pareren: In zijn partij tegen Boleslavsky
(R.) liet Guimard (A.) enkele steekjes
vallen in het middenspel, waarvan de
Russische grootmeester prompt profi
teerde. Het werd een zege voor Boles
lavsky in 31 zetten. De overige partijen
Werden afgebroken.
Naar verluidt, heeft de Weense voet
balclub Rapid aan keeper Steiger van
PSV f 65.000 geboden, Indien hjj Ze-
mann die naar Zuid-Amerika gaat
ln het doel opvolgt.
Steiger heeft dit aanbod van de hand
gewezen.
De gemeenteraad van Valkenswaard
heeft Donderdagavond met algemene
stemmen besloten zich voor een bedrag
van f 5.700 garant te stellen, teneinde
het mogelijk te maken dat Valkens
waard op Dinsdag 27 April aankomst
plaats wordt in de Ronde van Neder
land.
Te Valencia is het tournooi om het
Europees kampioenschap pentathlon
voortgezet. Na de derde dag luidt de
stand:
1. Domingo (Spanje) 5 partijen 10
punten; 2/3 Galmiche (Fr.) en Lutge-
hetmann (Did.) ieder 9 partijen 10
punten; 4/5 Vervest en Vingerhoedt
(Belg.) ieder 9 partijen 8 pnt.; 6.
Orti Velez (Spanje) 9 partijen 5
punten; 7. Ferraz (Portugal) 4 partijen
3 punten.
De nieuwe president van de commis
sie voor lichamelijke opvoeding en
sport in de Sowjet-Unie, Romanov,
heeft in een rede voor de nationale
jeugdorganisatie gezegd, dat het de taak
van de Russische sportlieden is te trach
ten Rusland in alle takken van sport
aan de spits te brengen.
„In de komende jaren zullen wij met
inzet van alle krachten de bestaande
wereldrecords aanvallen." Romanov
voegde er aan toe, dat Rusland zich te
vens zal moeten inspannen internatio
nale kampioenschappen, als wereldkam
pioenschappen en Olympische kampi
oenschappen, te winnen. „Het zal nodig
ziio ons nog meer op de athletiek en het
zwemmen toe te leggen", aldus Roma
nov.
Het Nederlandse clubkampioenschap,
dat Woensdag 22 September op het cir
cuit van Wijk bij Duurstede zou wor
den gehouden, is in verband met de
Ronde van Europa één week vervroegd.
Het zal nu 15 September worden ver
reden op hetzelfde circuit.
(Speciale berichtgeving)
De vijfde partij van de tweekamp om
het wereldkampioenschap schaken tus
sen Botwinnik en Smyslov is in remise
geëindigd. De stand is thans: Botwinnik
vier punten, Smyslov één punt.
Het begin van de partij was van be
lang voor de schaaktheorie daar Bot
winnik met zwart een van de scherpste
verdedigingen koos van het damegam»
biet. Volgens dit systeem, dat naar hem
genoemd is offert zwart gewoonlijk een
pion teneinde zijn stukken actief te
kunnen opstellen..
Smyslov gaf de pion terug, dwong tot
ruil van dame en toren en had daarna
de beste stelling. Toen hij vervolgens de
zwarte pionnenstelling op de dame
vleugel onder-mijnde en behalve een
vrije h-pion ook een vrije a-pion kreeg,
scheen zich voor hem uitzicht op winst
te openen.
Botwinnik toonde zich eenter op
nieuw in de verdediging een waar
grootmeester. Bij de onderbreking was
een volkomen gelijke stand bereikt en
werd tot remise besloten.
De partij had het volgende verloop:
Wit: Smyslov Zwart: Botwinnik
1. c2c4
Zou Smyslov zijn mening, dat de
Franse verdediging onvolwaardig is, heb
ben gewijzigd?
1c7c6; 2. d2d4 d7—d5;
3. Pgl—f3 Pg8—f6; 4. Pbl—c3 e7—e6;
5. Lelg5 d5xc4; 6. e2e4
De gebruikelijke voortzetting. Enkele
Nederlandse meesters spelen hier wel
6b7b5.
Als zwart pion c4 niet dekt, volgt 7.
Lc4: met overwegend spel voor wit.
7. e4e5 h7—h6; 8. Lg5—h4 g7—g5;
9. Pf3xg5
Interessant is hier ook de door de
Zweden geïntroduceerde variant 9. ef6:
gh4: 10. Pe5!
9h6xg5.
Na 9. Pd5; 10. Pf7:/ Dh4:; 11. Ph8:
heeft wit kwaliteit en pion meer.
10. Lh4xg5 Pb8d7; 11. e5xf6
Wit kiest een voortzetting, welke nog
niet zoveel toepassing heeft gevonden.
Het merendeel der meesters geeft hier
ae voorkeur aan 11. g3.
1 1Lc8b7; 12. g2g3
Ogenschijnlijk gevaarlijk met het oog
op c5, doch na 13. d5, b4 (indien ed5:
dan 14. Lg2) 14. De6:, Lhl: 15. Lc4,
Pe5; 16. Ef7:t, Pf7:; 17. Lb5t en mat
volgt.
1 2Dd8—b6.
Tot nog toe speelde Botwinnik hier
Da5.
13. Lfl—g2 0—0—0
De ervaring heeft geleerd, dat 13
cö; 14. d5/0-0-0 enz. tot gunstig spel
voor wit leidt.
14. 0—0 Pd7e5; 15. Ddl— e2 Db6xd4;
16. Lg5—e3 Dd4d3; 17. Tfl—dl Dd3xe2;
18. Tdlxd8t Kc8xd8: 19. Pc3xe2 Pe5—d3.
Met het teruggeven van de pion en
de daarna gedwongen ruil van de dame
en een toren heeft wit voor zijn over
blijvende stukken een gunstige opstel
ling bereikt. 20. b2—b3, Hiermede
ondermijnt wit de zwarte pionnenstel
ling. daar 20cb3 met mogelijk
is wegens 21. Tdl. 20Kd8c7. Na
20.' a6 is 21. Lb6t onaangenaam bijv.
21Kd7; 22. Tdl en eventueel Pel.
21. b3xc4, b5xc4; 22. Le3xa7, c6c5.
Thans dreigt 23Lg2:; 24. Kg2:,
Kb7. 23. Tal—bl, Lb7xg2; 24. La—7o8t,
Kc7—6; 25. Kglxg2, Lf8—h6; 26. f2—f4.
Om Lg5 te verhinderen. 26.
e6e5; 27. a2—a4Indien 27. fe5:
dan Te8. 27e5xf4. Hiermede ver
zwakt zwart de witte pionnenstelling
op de koningsvleugel. 28. 3xf4, c4c3;
29. Pe2xc3, Lh6xf4t. 30. Lb8xf4, d3xf4;
3i. Kg2g3, Pf4h5t32. Kg3—g4, Ph5x
f6t; 33. Kg4g5, Pf6—d5; 34. Pc3xd5, Kc6
xd5; 35- h2h4, f7f6t Een leerrijke be
handeling voor de minder sterke spe
lers. 36. Kg4Na 36. Kf6: Th4: is het
spel glad remise. 36c5c4. De c-
Naar de deurwaarder
J. A. S. Ruim 3 jaar geleden kocht
ik een huis om hierin te gaan wonen.
De tegenwoordige huurders willen hele
maal geen medewerking verlenen om
mij er in te laten. Wat moet ik doen?
Antwoord. Ja, tegenwoordig ver
laat men een huis nu eenmaal niet
gaarne, men weet immers nooit zeker,
wat men terug krijgt. Als u in uw wo
ning wilt, dient u een verzoek in te
dienen bij de kantonrechter. Wend u tot
een deurwaarder: deze zal u de weg
wijzen, om de tegenwoordige huurders
er uit te krijgen, als ze eigener bew»-
ging niet willen vertrekken. Het huis
vestingbureau komt ook hieraan te pas.
Is de door u gekochte woning voor u te
groot, dan is het nog twijfelachtig of u
vergunning krijgt, deze woning te be
trekken, eventueel zonder inwoning te
moeten hemen.
Testament
G. S. Ik maakte vroeger een testa
ment, waarin ik mijn pleegzoon tot
enig erfgenaam benoemde. Aangezien
ik thans hertrouwd ben, zou ik willen
weten:
1) Is het testament (in 1948 in Ned.
Indië opgemaakt) nog rechtsgeldig?
2) Kan ik die wilsbeschikking nog
ongedaan maken?
Antwoord. Het in 1948 opgemaakte
testament is inderdaad rechtsgeldig,
doch u kunt deze uiterste wil herroepen
door het maken van een nieuw testa
ment, dat geheel met het eerste in strijd
is. Wend u zich dus tot een notaris.
Dwangbevel
J. J. K. Moet een dwangbevel juist
gesteld zijn om rechtsgevolgen te heb
ben, of doen afwijkingen als verkeerd
adres (wegens verhuizing), „mevrouw"
i.p.v. „mejuffrouw" hieraan niets af?
Moet daarbij de aanhef „In naam der
Koningin" steeds worden gebruikt?
Antwoord. 1) De door u genoemde
afwijkingen hebben niet tot gevolg, dat
het dwangbevel nietig is. De aanhef „In
naam der Koningin" wordt gebezigd bij
authentieke afschriften van vonnissen,
welke stukken nodig zijn voor de exe
cutie.
Een erfenis
J. J. K. Mijn twee broers (van wie
één minderjarig is) en lk kregen een
erfenis. Voor de belangen van de min
derjarige werd zorgvuldig gewaakt.
Achteraf blijken er meer schuldeisers te
zijn dan op het tijdstip, dat de erfenis
werd aanvaard. Waar blijft nu de zorg
voor deze minderjarige, nu hij met
de twee anderen wordt overstroomd
met dwangbevelen?
Antwoord. In geval er een minder
jarige onder de erfgenamen is, schrijft
de wet inderdaad aanvaarding van de
erfenis onder boedelscheiding voor om
benadeling van het vermogen van deze
Vragen voor deze rubriek moeten
worden gericht aan de Redactie van
ons blad (met in de linker-boven-
hoek der enveloppe: „Vragenru-
briek"). De beantwoording geschiedt
gratis. De Redactie behoudt zich
echter het recht voor, bepaalde vra
gen niet voor beantwoording in
aanmerking te doen komen. Over
de beslissing dienaangaande kan
niet worden gecorrespondeerd, Gaar
ne vermelding van naam en adres
bij de ingezonden vragen.
minderjarige te voorkomen. Dat is ook
in uw geval zo. Als de notaris alles
goed geregeld heeft, dan is er het vol
gende geschied: a) oproeping van alle
bekende zowel 'als onbekende of afwe
zige belanghebbende schuldeisers en
legatarissen bij openbare dagvaarding,
b). Doen van rekening en verantwoor
ding en voldoen van schuldvordering
en legaten aan de opgekomen belang
hebbenden, voor zover het bedrag der
nalatenschap toereikend was. (Van
het totaal der activa konden voor alles
de algemene boedelonkosten, kosten van
verzegeling, van boedelbeschrijving, van
het opmaken der rekening, benevens
alle andere, die op een wettige wijze
gemaakt zijn, worden afgetrokken).
De schuldeisers, die na de uitdeling
opkomen, zullen naarmate zij zich aan
melden, alleen uit de onverkochte goe
deren en het overschot worden betaald.
Voorts is er nog een andere wetsbepa
ling: De schuldeisers, die na de voldoe
ning der legaten opkomen, hebben al
leen hun verhaal tegen de legatarissen.
Dat verhaal verjaart door een verloop
van 3 jaren na de dag, op welke de
uitbetaling aan de legataris heeft plaats
gehad.
Uit het voorgaande blijkt dus dat de
wet wel degelijk voor een regeling
heeft gezorgd, waarbij de erfgenamen
en speciaal de minderjarigen onder
dezen niet in hun eigen vermogen
kunnen worden aangesproken. Indien
de kwestie u noa niet duidelijk is. zult
u zich in de eerste plaats moeten wen
den tot de boedelnotaris.
Inkomstenbelasting
M. heeft een belastingvraag.
Antwoord. U valt in de inkomsten
belasting. Uw inkomen bedraagt f5.507
zoals u zelf opgeeft (dus aangenomen,
dat u daarnaast geen bijverdiensten
hebt of rente van spaarbankboekje van
u zelf of van de kinderen voor wie u
recht op kinderaftrek hebt, enz.). Dat
inkomen wordt nog verminderd met
verwervingskosten, waarvan de inspec
teur aan zal nemen, dat ze f 100 hebben
bedragen. Blijft f 5.407. Belasting 6 kin
deren tarief 1954: nihil en volgens ta
rief 19511953 f 46. De loonbelasting ad
f 5.50 gaat daarvan af, dus. in 1954
krijgt u met dit inkomen terug f 5.50.
Over 1953: u betaalt f40.50.
pion gaat ook een woordje meespreken.
37. a4—a5, c4c3; 38. a5a6, Th8a8;
39. Kg4f5, Dekt wit de a-pion met
39 Tal, dan volgt c2; 40 Kf5, Ta6:; 39.
Ta8xa6; 40. h4—h5, Ta6—a2; 41.
Kf5xf6.
Hier werd tot remise besloten.
Zaterdag wordt de zesde partij ge
speeld.
In verband met het feit dat Magni
geen uitnodiging heeft gekregen voor de
wegwedstrijd ParijsRoubaix op 11
April heeft Coppi verklaard: „Als
Magni niet wordt uitgenodigd zal ik
ook niet deelnemen aan deze wedstrijd;
ik denk dat andere renners dezelfde
houding zullen aannemen".
Het niet uitnodigen van Magni en de
verklaring van Coppi hangen samen
met het feit, dat Magni in wedstrijden
een reclametrui wenst te dragen van
een firma die buiten de wielerindustrie
staat. In Italië is dit geoorloofd, in
Frankrijk niet.
Het voorlopige nationale Hongaarse
elftal heeft in een oefenwedstrijd te
Boedapest met 200 (ruststand 90)
van „Gyoengyoesi Xinizsi" gewonnen.
De Lincolnshire har. dicap-race over
een mijl (1609 meter) en genoteerd met
een prijs van 3370 pond sterling, is uit
een veld van 32 deelnemers gewonnen
door het zevenjarige Franse paard „Na-
har" van Prins Ali Khan, bereden dooi
de Franse jockey J. Massard.
De Roemeense athleet, Luigi Dumi-
tru, die enkele dagen g;eleden heeft
deelgenomen aan de internationale
cross van de „Humanité" in Parijs, wil
in Frankriik blijven en heeft politiek
asy gevraagd.
De Spaanse nationale sportraad heeft
Juan Toyzon Jurjo benoemd tto presi
dent van de Spaanse voetbalbond; Toy
zon Jurjo was tot dusver vice-president
van de bond.
De begrijfsgroep spoorwegen van de
Kath. Bond van Vervoerspersoneel St.
Raphaël hield Donderdag een besloten
bijeenkomst in het Gebouw voor K. en
W. te Utrecht, welke door rond 250 af
gevaardigden uit alle afdelingen werd
bijgewoond. De agenda vermeldde twee
punten, die op het ogenblik in het
brandpunt der belangstelling staan, na
melijk de loonpositie van het spoorweg
personeel en de aanstaande herziening
van het Reglement Dienstvoorwaarden
(R.D.V.).
Van bestuurszijde werd een overzicht
gegeven van de voorbereidende bespre
kingen sinds Augustus van het vorig
jaar en van de verzamelde gegevens uit
vergelijkbare objecten uit het particu
liere bedrijfsleven en de overheidssector.
Men kwam tot de conclusie dat de lonen
van het N.S.-personeel reeds enige tijd
zijn achtergeraakt en dat de onregelma
tige arbeid (vroege, late en nachtdienst,
plus dienst op Zon- en feestdagen) bij
de N.S. onvoldoende wordt gehonoreerd.
De discussies, welke verscheidene uren
duurden, kunnen in één zin worden sa
mengevat: sterke drang naar betere be
taling. Het tot dusver gevoerde beleid
werd goedgekeurd. Zodra de verdere
onderhandelingen daartoe aanleiding ge
ven zal opnieuw worden vergaderd.
Naar te Den Haag wordt vernomen
bestaan er in Australië plannen tot de
oprichting van een ballonclub, in ver
band waarmee de bekende Haagse bal
lonvaarder Jan Boesman het komend
najaar vermoedelijk naar Australië zal
gaan. De heer Boesman heeft tevens een
uitnodiging ontvangen uit Nieuw Zee
land voor enige opstijgingen aldaar.
De aangelegenheid van de ballon
vaart in Australië is reeds geruime tijd
hangende. Aangezien deze sport ginds
echter onbekend is hebben de Austra
lische autoriteiten zich eerst moeten
oriënteren, alvorens zij tot het verle
nen van toestemming wilden overgaan.
Een ander punt van belang, dat gere
geld moet worden, vormt de gasleveran-
tie.
Wanneer voor deze en andere kwes
ties een bevredigende oplossing is ge
troffen, zal de heer Boesman op de
uitnodiging, hem gedaan door een Ne
derlandse emigrant in Melbourne, naar
wij menen te weten wel ingaan.
Nu het weer in Europa juist gun
stig wordt voor de ballonvaart, gaat hij
echter om te beginnen eerst naar Dene
marken om daar op te stijgen.
•-■-•.WAWA
Deze week hebben we het
feest van Maria Boodschap ge
vierd. Het was ook op deze
feestdag, dat de kle'ue monnik
door Maria werd genodigd.
Het is een heel oude le
gende.
Het verhaal begint, als de
monniken van een klooster op
een morgen een slapend jon
getje bij de poort vinden. Nie
mand weet, waar het ventje
vandaan komt; zelf herinnert
het zich noch vader, noch moe
der. De monniken ontfermen
zich over de jongen en laten
hem in het klooster wonen.
Ze hebben niet veel last van
hem. Hij verricht zijn kleine da
gelijkse bezigheden voorbeeldig.
Zijn eerbied bij het gebed is
voor vele monniken een stich
tend voorbeeld. Heel Veel van
zijn vrije tijd brengt de knaap
door in de tuin. Daar staan
schone bloemen; maar die zijn
het niet op de eerste plaats
waardoor de jongen naar de
tuin gedreven wordt. Midden
tussen de bloemen staat
een vrouwenbeeld met een
Kindje op de arm. De kleine
monnik is getroffen door de
manier, waarop de vrouw te
gen het kindje lacht.
„Ik wou, dat ze tegen mij
ook zo lachte!" denkt hij. En
op een morgen vraagt hij aan
de tuinbroeder:
„Wie is toch die lieve vrouw,
wier beeld tussen de bloemen
staat?"
„O, dat is onze hofbewaarster;
die zorgt, dat alles hier goed
groeit."
„Maar zelf krijgt ze nooit wat
te eten", zegt de kleine monnik.
„En het kindje ook niet!"
„Breng jij haar dan zo nu en
dan wat", antwoordt de broeder
vriendelijk lachend. Hij denkt
niet verder over deze woorden
na. Maar het monnikje wel.
Hij vindt het zielig, dat die
vrouw en haar kindje zo verge
ten worden. En daarom komt hij
voortaan iedere dag met een
Klein beetje eten bij het beeld.
Nu eens is het een snee brood,
dan weer een appel of een an
dere vrucht. En als hij zijn ga
ve bij het beeld neerlegt, ziet
het ventje, dat de lieve vrouw
tegen hem lacht.
De dag vóór Maria Bood
schap gebeurt er iets bijzonders.
Met een prachtige goudgele ap
pel staat het monnikje voor het
beeld. En, o wonder, de vrouwe
zelf pakt de appel aan, lacht
tegen de knaap en zegt dan:
„Je hebt mij al zo vaak iets
van je eigen spijs gebracht, nu
wil ik jou ook iets teruggeven.
Vraag aan de abt, of het goed
is, dat jij morgen bij mij komt
eten."
Vol vreugde snelt de jongen
naar Vader Abt. Die is niet
weinig verwonderd, als hij van
dat verzoek hoort. De hofbe
waarster van de tuin? Wie kan
dat zijn? Maar plots begrijpt hij
het. Hij zegt tegen het mon
nikje:
„Ik geef je verlof om te gaan.
Maar.niet alleen. Je moet
die schone vrouw vragen, of ze
mij ook wil uitnodigen."
Dat ls wel even een teleur
stelling voor de knaap. Snik
kend staat hij even later weer
voor het beeld.
itimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
„Vader Abt wil mij niet laten
gaan, of U moet hem ook uit
nodigen. Maar dat kunt U na
tuurlijk niet doen. Vader Abt
eet zoveel en u hebt zelf maar
zo weinig!"
Doch als het ventje dan naar
de vrouwe opkijkt, ziet hij da
delijk, dat hij niets te vrezen
heeft. Lief klinkt haar stem-
„Snik maar niet, beste lon
gen. Vader Abt mag meekomen.
Er is voor jullie beiden eten
genoeg. Zeg hem maar, dat ik
jullie beiden verwacht, vóór het
Angelus geluid wordt."
iiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiilftiiiiilttiitititiM iiimiiiif iiiiiiiiiiiiiiiinifmiiiiiiiiiiiiiiiiidiiiiitiif ii
Juichend keert het monnikje
terug in het klooster.
De volgende morgen zullen
de monniken het feest van Ma
ria Boodschap gaan vieren. Zo
dadelijk zal de klok gaan lui
den. Dan zullen de stemmen
luidop klinken:
De Engel des Heren heeft aan
Maria geboodschapt.
Maar voor het zover is, doen
de monniken van het klooster
een ontdekking.
Op de treden van het altaar
vinden zij hun overste. Het lijkt
of hij daar rustig ligt te slapen.
Maar hij is dood. En in de tuin,
midden tussen de bloemen, met
zijn hoofd op de voeten van
het beeld, ligt het kleine mon
nikje. Ook van hem lijkt het of
hij slaapt. Doch ook hij is ge
storven. Moeder Maria heelt
overste en monnikje, allebei
tegelijk, naar de hemel opge
roepen.
Gezicht op Brielle waar de Heilige Martelaren van Gorcum in 1572
ter dood werden gebracht
Jullie weet uit de Vader
landse Geschiedenis hoe de
vloot der Watergeuzen, onder
aanvoering van Lumey, 1 April
1572 naar Brielle kwam gedre
ven. Door verraad van Koppel
stock, een schipper uit Maas
sluis, die in Den Briel vertel
de, dat daar een vloot van dui
zenden schepen voor Den Briel
lag, konden de Geuzen de stad
in bezit nemen. Met de mast
van een hunner schepen beuk-
cen zij de poort van de stad. na-
geweldige massa water van de
polder, waarin de strijd plaats
had. Johan Been vertelt in zijn
„Historische fragmenten" daar
over het volgende: De bijl,
waarmede hij gestreden had,
tussen de tanden geklemd,
springt die ene man van de wal
in de Vest, zwemt haar in een
paar krachtige slagen over, rent
naar het sluisje, dat hij in het
gezicht van de vijand versplin
tert. Reeds is hij opgemerkt en
jagen de kogels zijn richting uit.
dat zij die tevoren in brand had- Een gekraak, een gesplinter.
den gestoken. In weinige uren een paar seconden nog van ban-
maakten de Watergeuzen zich
van het stadje meester.
Toen Den Briel het hoofd
kwartier der Watergeuzen was
geworden, is daar de schande
lijk moord gepleegd op de ne
gentien Gorkumse priesters, die
wij thans vereren als de Heilige
Martelaren van Gorkum. Zij
verkozen de dood boven on
trouw aan de leer der waar
achtige tegenwoordigheid van
Jesus in het H. Sacrament des
Altaars.
Minder bekend is de daad van
een timmerman, Rochus Meeu-
wiszoon, uit Den Briel, die 5
April, toen Den Briel op het
punt was opnieuw de Span
jaarden in handen te vallen,
de Noordzee te hulp riep. De
sterke wind, die de golven der
Noordzee het zeegat injoeg
en de haven van Den Briel deed
overstromen, bracht hem op een
gedachte. Een sluisje keerde die
ge onzekerheidmaar dan
bezwijkt het sluisje. En nu
bruist het groene water der
Noordzee door die nauwe ope
ning en de golven kringelen de
polder in. De zee is te hulp
gekomen en de Spanjaarden
worden genoodzaakt terug te
trekken.
Weten jullie, dat er ln Den
Briel verschillende vaderlandse
zeehelden zijn geboren? Name
lijk: Maarten Harpertszoon
Tromp; Admiraal Witte de With
en Admiraal Filips van Almon-
de. Deze zeehelden strekken
hun geboorte-stad tot hoger
ere dan de Watergeuzen, die
haar als bij toeval overrom
pelden. Maar hoger moed en gro
ter trouw werden betuigd door
de negentien vaderlandse hel
den, die ieder jaar de bedevaar
ten trekken naar Den Briel: de
negentien Martelaren van Gor
kum.
Het was niet allemaal schoon
heid en pracht, die daar blon
ken. In die tijd heerste daar een
verschrikkelijke ziekte: de
melaatsheid. Zo iets ergs ken
nen wij niet. Die ziekte begint
met rode vlekken op het li
chaam; die vlekken worden
bulten, builen en zweren. Het
hele lichaam wordt er mee be
dekt en ledematen teren lang
zamerhand weg. In die tijd had
men nog geen geneesmiddelen
tegen die ziekte. Het lijden, dat
zulke mensen moeten door
staan. is verschrikkelijk. Op
Hawaii nu waren zeer veel me
laatsen. Dat was de donkere
kant van het schone Hawaii.
Met de andere paters had hij
op het eiland Hawaii ook al
van alles bedacht en gedaan, om
die arme stumpers te helpen.
Maar zonder veel succes. En dat
door de schuld van de Kanak-
ken zelf. Die gaven nergens om,
die leefden maar raak en deden
uit zich zelf niets om de ziekte
tegen te gaan of te voorkomen.
Gezonden en zieken bleven rus
tig tussen elkander leven. Het
spreekt wel vanzelf, dat deze
zeer besmettelijke ziekte daar
door steeds meer slachtoffers
maakte. Ten slotte werd het zo
erg, dat de regering wel moest
ingrijpen. Het was niet erg pfet-
tig, wat er toen gebeurde, maar
toen kon het niet anders. De re
gering besloot namelijk alle me
laatsen naar één eiland over te
brengen. Alle aangetasten wer
den dus uit het gewone leven
verbannen en bij elkaar ge
bracht op één plaats: het eiland
Molokay.
Dit besluit van de regering
van Hawaii was wel verschrik
kelijk. En vooral hierom: naar
die verbannen zieken werd ver
der niet omgekeken. Die konden
bij elkaar nog een paar jaar
hun ziek bestaan voorzetten tot
eindelijk de dood een eind
maakte aan hun ellende.
Natuurlijk trachtten vele me
laatse Kanakken zich te ver
bergen; natuurlijk weigerden
vele ouders hun aangetaste kin
deren naar Molokay te laten
brengen. Maar de regering hield
streng toezicht en zonder enig
medelijden werden ontdekte
melaatsen uit huis en tent weg
gehaald en naar het verban
ningsoord gebracht.
Ja, dat waren omstreeks 1870
treurige toestanden op de Ha-
waii-eilanden. Zo nu en dan
ging er wel eens een pater naar
die ongelukkigen, om ze in hun
laatste uur bij te staan. Maar
wat hielp dat? Er stierven ie
dere dag melaatsen; iedere dag
kwamen er ook weer nieuwe
bij. Bovendien kwam er een
nieuw besluit van de regering,
dat het eiland niet meer be
zocht mocht worden, Men was
veel te bang. dat bezoekers de
melaatsheid mee terug zouden
brengen.
„Wie daar dus heen wil om
te helpen", zo zei de regering,
„die moet daar ook blijven".
„Wat moeten we doen?"
zuchtte de bisschop van Hawaii.
„We kunnen die ongelukkigen
toch niet aan hun lot overlaten?
En ik kan ook niemand van
mijn paters verplichten, zich
voor altijd bij die melaatsen te
voegen".
Ja, wat moest die bisschop
doen?
Hij hoefde niet lang op ant
woord te wachten. Daar klonk
de stem van pater Damiaan: „Ik
ben bereid naar Molokay te
gaan. Ik wil mij levend be
graven bij die ongelukkigen".
En pater Damiaan hield
woord. Zonder afscheid te ne
men van zijn dierbare Kanakken
op Hawaii, scheepte hij zich op
Pater Damiaan
de eerste de beste boot in en
vertrok naar het oord der me
laatsen.
Hij was nog een jonge man,
zo gezond als een vis, sterk, vro
lijk en levenslustig. Hij ging
vrijwillig en hij wist, wat hem,
vroeg of laat, te wachten stond:
de melaatsheid. En toch ging
hij. Er was slechts één ding, dat
hem tot zulk een daad brengen
kon: de Liefde tot zijn onge
lukkige medemensen.
In de maand Mei van het jaar
1873 betrad pater Damiaan het
eiland Molokay. Vijftien jaren
van zware arbeid stonden hem
te wachten, voor de dood door
de melaatsheid het einde bren
gen zou.
Over die vijftien jaren, die de
held in het verschrikkelijk oord
doorbracht, vertellen we de vol
gende keer.
Toen pater Damiaan het
nland Molokay betrad, bezat
hij niets. Er was niemand om
hem te verwelkomen; er was
geen huis om hem onderdak te
verlenen. De eerste nachten
sliep hij in de openlucht, onder
een boom. En wat hij aan
schouwde bij zijn eerste rond
gang onder de mensen, voor
wie hij nu voortaan te zorgen
had, was verschrikkelijk. Ieder
ander zou bij het aanschouwen
van zoveel ellende onmiddellijk
teruggekeerd zijn naar de ge
wone wereld. Ook pater Da
miaan moest de eerste tijd zijn
afkeer bedwingen.
De mensen, die hij zag, waren
niet alleen melaats naar het
lichaam, ook hun zielen ver
keerden in dezelfde bedorven
toestand.
Wat kon het die mensen _ook
schelen? Ze wisten immers, dat
ze nog maar een enkel jaar,
een paar maanden misschien te
leven hadden. Doch hoe beter
pater Da.niaan begreep, in welk
een ellendige toestand die men
sen verkeerden, des te vaster
stond zijn besluit bij hen te blij
ven en hen te helpen.
Inneming van Den Briel. Rechts op de afbeelding zie je, hoe de poort
met een stuk scheepsmast wordt gerammeid.
immiitimiiiiiiiiimimiiittiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiitiimmi ifiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimitiiimmiiii
Het domino (spel) werd in de
kloostergevangenis van Monte-
Cassino uitgedacht door twee
monniken. Uit de muur van
hun cel hadden zij rechthoekige
stukjes kalk gesneden en deze
van verschillende punten-aan-
tallen voorzien. Dat waren hun
stenen. Als ze tijdens hun spel
voetstappen hoorden naderen,
hieven zij, om alle vermoedens
af te wenden, uit volle borst
psalm 110 aan, dat in het La
tijn begint met „Dixit Dominus
Domino".
Onze hondenserie, waar wij
enige tijd geleden aan begon
nen zijn, is nog niet geheel af
gelopen. Hier volgen nog en
kele voorbeelden: een zittende
hond en een staande hond
„mooi zitten." Want het gebeurt
meestal, dat de hond dan gaat
„staan." Bij de zittende hond
(boven) is de rug gekromd en
bij het „mooi staan" 'is bijna
een rechte lijn. Schets echter
eerst de draaipunten en hulplij
nen.
Deze hondentekeningen zijn
niet gemakkelijk, doch met eni
ge oefening kun je heel wat
bereiken. Het beste blijft echter
altijd een echte hond tot voor
beeld te nemen.
In verband met de wedstrijd België—
Nederland, welke Zondag 4 April te
Deurne bij Antwerpen zal worden ge
houden, heeft, naar de K.N.A.C. meldt,
de Belgische Verkeerspolitie bijzondere
verkeersmaatregel#! getroffen teneinde
een vlotte afwerking van het verkeer te
kunnen verzekeren. In grote lijnen komt
het hierop neer, dat van de Belgische
Rijkswacht op alle wegen van de Ne.
derlandse grens af vele politieposten
zullen dienst doen, ook om het verkeer,
dat van Nederland naar België gaat,
maar zich niet naar het Antwerpse
Stadion begeeft, gelegenheid te geven
zonder noemenswaardig oponthoud zijn
route te volgen.
In verband met het laatste wordt dit
verkeer in verschillende plaatsen als
volgt omgeleid: te Brasschaat: langs
Ekeren - Noorderlaan - Antwerpen; te
Schoten (Kleine Barreel): langs Maria-
burg - Ekeren - Noorderlaan - Aijtwer-
pen; te Schoten (Botermelk): langs
Brasschaat Dorp; te Wijnegem: van
12-16 uur, alle verkeer komende van
Turnhout langs Wommelgem - Mort-sel -
via Lierse steenweg. Voor de bezoekers
van de wedstrijd voeren de normale
routes naar Deurne, waar de politie het
verkeer verder zal regelen.
Voor hen, die reeds Zaterdags te voren
in Antwerpen zijn aangekomen, geldt,
dat zij des Zondags naar Deurne rijden
de Antwerpen via de Italiëlei moeten
verlaten en dan hetzij via de Noorder
plaats dan wel de EUermanstraat verder
naar de dichtstbijzijnde parkeerplaatsen
van het stadion worden gedirigeerd.
De West-Duitse land- en tuinbouw zal
dit jaar minder groenten aanplanten
dan vorig jaar. De aanplant zal twaalf
procent kleiner zijn dan vorig jaar. Er
zullen vooral aanzienlijk minder najaars
witte kool, groene bonen, erwten en au
gurken worden geteeld, terwijl de pro
ductie van bloemkool, knolraap, krop
sla en tomaten zal worden vergroot.
De minister van Wederopbouw heeft
geantwoord op vragen van het Tweede
Kamerlid Gortzak (C.P.N.), die er op
heeft gewezen dat verscheidene huurders
van woningen meer huur dan wettelijk
is vastgesteld moeten betalen, omdat
huiseigenaren voorzieningen hebben aan
gebracht, die B. en W. door middel van
een aanschrijving ingevolge de Woning
wet hebben gelast.
De minister wijst er op, dat als ver
beteringen worden aangemerkt „alle
technische voorzieningen, waardoor het
woongerief bij woningen of de ge
bruikswaarde bij bedrijfsruimten
geacht kan worden te zijn gestegen". Te
denken valt hier. b.v. aan aanschrijvin
gen tot vervanging van een tonnenpri-
vaat door een watercloset of tot het
orandvrij maken van trappenhuizen."
In dit geval acht de minister het stand
punt van een huuradviescommissie, die
'meende dat in dit geval, volgens art. 10
van het Besluit Bijzondere Huurprijzen
1954, een huurverhoging tot stand zou
moeten komen, juist.
Omvat de aanschrijving van B. en W
onderhoudsvoorziening, als vernieuwing
van een dak, herstel van lekkages e.d.,
dan zal van een ev. huurverhoging geen
sprake kunnen zijn. Overigens is uit
eindelijk het oordeel van de kantonrech
ter beslissend.
(Van onze Limburgse redactie)
Zoals wij onlangs reeds schreven zal de
nieuwe koolsoort van de staatsmijnen,
synthraciet, voorlopig nog op beperkte
schaal worden geproduceerd. Indien syn
thraciet een nieuw gruis-, rook- en
reukloos soort kolen in toenemende mate
zal worden afgenomen, zal de productie
ongetwijfeld stijgen en zal de proeffabriek
plaats maken voor een nieuw, apart staats
mijnbedrijf, n.l. de synthracietfabriek.
De voorlopige hoeveelheid, welke de proef
installatie op cokesfabriek Maurits thans
produceert, bedraagt ongeveer 100 ton per
dag.
Bij de vervaardiging van synthraciet
wordt uitgegaan van magere fijnkool van
de staatsmijn Wilhelmina. Met behulp van
pek wordt deze fijnkool tot briketten ge-
Gedurende de maand Januari is in
Nederland blijkens gegevens van het
C.B.S. minder uitgegeven voor consump
tieve doeleinden. Het indexcijfer (1949
100) voor Januari luidde n.l. 125 tegen
133 in December '53. De prijs van de ge
kochte goederen is echter gestegen van
120 in Dec. tot 123 in Januari. De hoe
veelheid gekochte goederen is daardoor
te sterker gedaald n.l. van 104 in Dec.
tot 96 in Januari, wat gelijk is aan
het gemiddelde van het jaar 1953.
perst. Onder afsluiting van de lucht worden
deze briketten tenslotte enkele uren aan
hoge temperaturen blootgesteld, zgn. ge-
carboniseerd. De aldus verkregen briket is
enorm hard en kan in kwaliteit de beste
anthraciet evenaren.
Zoals bekend zal op 27 Maart a.s. te
Brussel een Beneluxconferentie worden ge
houden, waar ook het probleem der aan
bestedingen ter sprake zal komen. Het
Belgisch Verbond van Industriëlen wijst er
thans in een perscommuniqué op dat, ge
zien het grote verschil in de systemen van
aanbesteding in België en Nederland, het
onlogisch zou zijn een volledige gelijkheid
van behandeling te willen invoeren voor
nationale en buitenlandse inschrijvers in
beide landen zolang de Belgische en Ne
derlandse procedures niet op elkaar zijn
afgestemd.
Ongeveer 50.000 personen hebben ln
Milaan de tentoonstelling van schilderij
en van Rembrandt en andere Nederland
se schilders uit de 17e eeuw bezocht ln
de eerste drie weken sedert de opening.
De organisatoren hebben verklaard,
dat de tentoonstelling een succes is zon
der weerga, die alleen maar vergeleken
kan worden met een eerder gehouden
tentoonstelling van Caravaggio. Hele
groepen bezoekers kwamen uit Noord-
Italië en zelfs uit Zwitserland. De ten
toonstelling zal duren tot 25 April.
