E
Ondanks goed rapport
12.000 gegadigden voor een
bedrag van 5 millioen
Geheime normen voor toekenning
van studiebeursen
T
De vredeskrachten der Kerk
GUL GEBAAR VAN BRAZILIANEN
I
Tweede zaak van Zondagswet
Landelijk katholiek rheuma-centrum
vereist vier millioen
r
DE KEUKENHOF GEOPEND
De taak der Christenen
Geldboeten van f6.— tegen drie kerk
meesters geëist
Hans Henkemans
bekroond
Nauw contact met medische faculteit
der R.K. Universiteit
Ziekenhuis voor
175 patiënten
Vierjarig zangertje
in Maastricht
J
PAX CHRIST!-BEWEGING U
Gedenk de Giro
Pater WIRO
Giro
5 4 8 2 4 3
ZATERDAG 3 APRIL 1954
PAGINA 5
:t; Collectie uit Sao Paolo
in Utrecht
Help onze priesters
in India
K.A.B. boekt ledenwinst
U was eens een jongen in de
derde klas van het Gymna- C
i sium. Hij had drie oudere T
broers, die met succes middelbaar T vy/JV'-ll
en hoger onderwijs hadden door-
lopen; financiële moeilijkheden
maakten het zijn vader echter onmogelijk aan zijn jongste zoon van
veertien jaar diezelfde kans te geven. De vader besloot derhalve voor
de verdere studie van deze vierde jongen een Rijksstudiebeurs aan te
vragen. Hij deed dit met overlegging van de rapportcijfers van de
jongeman in kwestie. Deze puntenlijst zag er als volgt uit:
Godsdienst
Grieks
Latijn
Nederlands
Frans
Engels
Geschiedenis
Aardrijkskunde
Wiskunde
Nat. Historie
Lich. Oef.
Tekenen
Vordering
7
8
7
8
7
8
7
6
7
8
7
6
Rangnummer
(klas van 24 11.)
6
2
3
2
4
3
Men zou zo zeggen, dat dit een aardige puntenlijst is. De jongen be
hoorde tot de besten van zijn klas en menige vader zou zich zo'n
rapport voor z'n zoon op het gym wensen. Niettemin werd op de aan
vrage voor een beurs afwijzend beschikt. De motivering hierbij luidde,
dat de studieprestaties beneden de gestelde normen waren gebleven
Bij de aanvrager van de beurs rees de vraag tot welke studiepresta
ties men dan moet komen, om wèl voor een beurs in aanmerking te
komen. Die vraag rees, toen wij van deze zaak en van enkele andere,
soortgelijke gevallen kennis kregen, ook voor ons. Wij hebben ons der
halve tot het ministerie van O., K. en W. gewend, om een toelichting
op de methode, welke gevolgd wordt bij het toekennen van studie
beurzen. In het nevenstaande vindt men enige aspecten van deze ge
compliceerde en gevoelige materie belicht.
(Van onze Haagse redacteur)
en departemente van O., K. en W. is men thans weer druk doende met
de behandeling van de aanvragen voor studiebeurzen en -toelagen voor
het cursusjaar 19541955. Men heeft dit jaar te maken met niet minder
dan 12.000 gegadigden dat zijn er al weer 2000 meer dan het vorig jaar.
Uit deze cijfers blijkt meteen, hoe omvangrijk het schiftingswerk is, dat
aan het toekennen van financiële steun vooraf moet gaan. Hierin ligt ook
de verklaring, waarom men er zo vroeg bij moet zijn met het aanvragen van
een beurs. Met uitzondering van de beurzen en renteloze voorschotten voor
studie aan de Landbouwhogeschool te Wageningen, waarbij als sluitings
datum 1 Mei geldt, moeten alle aanvragen voor studiesteun reeds in de loop
van de maand Januari worden ingediend, wil men een kans maken op eniger
lei beurs of toelage over het cursusjaar, dat in September d.a.v. begint. Dit
is niet een kwestie van „wiq* het eerste komt, die het eerste maalt", maar
simpele noodzaak, omdat er maanden nodig zijn voor de documentatie der
aanvragen.
De grondregels, welke de afdeling Rijksstudietoelagen van het ministerie
hanteert, zijn, dat de aanvrager moet voldoen aan redelijke eisen van alge
mene ontwikkeling en beschaving en blijk moet hebben gegeven van een
goede studie-aanleg.
Verder staat voorop, dat hijzelf of
zijn ouders niet in staat moeten worden
geacht om de kosten van de studie te
dragen.
Voorschot of gift
Men zou blijk geven al heel slecht
op de hoogte te zijn van de
voortdurende pogingen der Kerk,
de vrede onder de volkeren te be
vestigen, wanneer men de Pax Christi-
Jeweging als een eerste uiting daarvan
beschouwde. Wij hebben er reeds op ge
lezen, dat Christendom en vrede on-
afscheidelijk bij elkaar behoren. Even
eens is eraan herinnerd, dat de Pausen
van deze eeuw niet hebben opgehouden
tot internationale vrede aan te sporen.
Vooral Paus Pius XIÏ wordt niet moe
telkens en telkens weer de weg te wij
zen naar de ware vrede. Reeds zijn
Wapenspreuk duidt aan, wat Z. H. voor
al hoopt te bereiken. „Opus justitiae
pax"- de vrede is een vrucht van de
rechtvaardigheid. Kan het dan verwon
dering wekken, dat de Paus bij elke
geschikte gelegenheid daarop terug
komt? In encyclieken, redevoeringen,
radioboodschappen, enz. Vooral zijn
Kerstredevoeringen zijn in dit opzicht
beroemd.
Van bijzondere betekenis is wij
mogen wel zeggen: natuurlijk de
grote toespraak, welke de H. Vader op
13 September 1952 richtte tot de deel
nemers aan het Pax Christi-congres te
Rome. De Paus behandelt daarin de
éénwording van Europa en het pro
bleem van de vrede. Om de volkeren te
Verbinden, aldus Z. H., is het nodig, dat
een atmosfeer van rechtvaardigheid,
Wederzijdse achting en zich-één-voelen
geschapen wordt. En dan volgen de be
hartigenswaardige woorden, uitgespro
ken door de hoogste gezagdrager in
God's Kerk: De Pax Christi-beweging is
geroepen om deze atmosfeer te schep
pen door de vredeskrachten van de
kerk te mobiliseren. Er is geen twijfel
•beer mogelijk: het hoogste kerkelijk
gezag roept door de mond van Christus'
Plaatsbekleder op aarde de christenen
van de hele wereld op zich aaneen te
sluiten tot een heilige strijd voor de
bieuwe orde van vrede, door liefde en
rechtvaardigheid. In dezelfde geest heeft
bok de internationale voorzitter van de
Pax Christi-beweging, kardinaal Feltin,
^artsbisschop van Parijs, gesproken. Uit
hoofde van hun geloof hebben de chris
tenen, méér dan wie ook, een zeer per
soonlijke èn gezamenlijke taak te ver-
Vullen ten aanzien van de vrede.
Het is van belang erop te wijzen,
dat de Pax Christi-beweging van
af haar ontstaan een duidelijk
bovennatuurlijk karakter heeft gedra
gen. Luisterend naar de stem van hun
christelijk geweten en zich inspirerend
°P het Evangelie, hebben de leden zich
erop toegelegd oprecht te vergeven en
om vergeving te bidden. Zij hebben een
kruistocht van gebed en boete in het
leven geroepen. Het eerste deel daarvan
Was de verzoening tussen de oude erf
vijanden: Frankrijk en Duitsland. Lang
zamerhand echter verbreedde men aan-
hierkelijk deze oorspronkelijke gericht
heid. Er werden grote bedevaarten on
dernomen naar de genade-oorden van
Maria, de Koningin van de Vrede, waar
bij Jongerenorganisaties geestdriftig een
grote rol vervulden.
Het paste volkomen in de algemene
streving naar verdieping van het chris
telijk leven, dat de Pax Christi-beweging
haar werk naar de vrede een zo breed
mogelijke basis gaf. ontleend aan het
geloof. Vrede is in diepste wezen en
kan niets anders zijn dan de vrucht
en de bekroning van de verlossing. Dus
een genade! Zuiver menselijke pogin
gen, hoe goed en onmisbaar ook, kun-
hen dit nooit bereiken. De volle vrede,
.,de definitieve vrede is een eindtoe
stand, die pas bereikt zal worden door
de mensheid-als-geheel in Christus".
Wat echter niet wegneemt, dat wij alle
menselijke inspanningen voortdurend op
dit doel moeten blijven richten. Hoe
meer immers de mensheid zich op
Christus richt, hoe minder beletselen
zij de ware vrede in de weg zal plaat
sen. Deze gerichtheid van de Pax Chris
ti-beweging komt dus in de grod neer
°P herkerstening van de wereld, door
?cn zo trouw mogelijke beleving van
het Evangelie. Met andere woorden:
Zelfheiliging en apostolaat zijn de mid
delen, waardoor de leden hun speciale
?°el: de vrede onder de volkeren, wil-
eh bereiken.
Dat dit volkomen aansluit bij de zen-
?mg en de werkzaamheid van de Kerk,
Pehoeft wel geen nader betoog. Immers,
Wanneer de volmaakte vrede samenvalt
?mt de voltooiing der verlossing, dan
*ah de Kerk, die tot taak heeft Christus'
®rl°ssing voort te zetten, te bestendigen
rr te voltooien, niet anders doen dan de
wa* Christi-beweging zegenen en ver-
di „men als krachtige hulptroepen,
Sp? ue volle betekenis van hun lidmaat-
Y^aP der Kerk volledig begrijpen.
Ij sus Pius XII heeft deze betekenis
■17 Van de Pax Christi-beweging zeer
ifj duidelijk onder woorden gebracht
n »jn grote redevoering tot de deel-
l9s?ers van het congres te Rome in
„is "Pax Christi," zeide de H. Vader,
v6n ovennatuurlijk en heeft te-
Li v een open °°g voor de natuur-
ve a werkelijkheid. Dank zij de bo-
lieu.^tuurlijke eenheid van de Katho-
fünd" m Christus, in het geloof, in de
W»entele overeenstemming van
en maatschappelijke opvattingen,
liggen er in de Kerk en in de Katho
lieke wereld vredeskrachten opgesla
gen, en de Pax Christi-beweging wil
deze krachten mobiel maken, om zo
doende de nodige atmosfeer te schep
pen voor alle tendenzen, die de econo
mische en politieke eenheid van Europa
op de eerste plaats, en misschien ook
later van nog grotere gebieden, ten doel
hebben.... Deze atmosfeer, zonder wel
ke de nieuwe politieke instellingen zich
op de duur niet kunnen handhaven, be
staat nog niet.... Allen moeten het als
een gebod van dit ogenblik beschouwen,
deze atmosfeer zo gauw mogelijk te
scheppen. Hieraan mee te werken door
alle krachten van de Katholieke een
heid in te zetten: dat schijnt mij het
wezenlijke doel toe van de Pax
Christi-beweging."
Hiermee is de beweging ten voeten
uit getekend. Elke Katholiek vindt dan
ook in zijn geloof de sterkste aansporing
zijn leven op dit doel te richten. Het
gaat hier niet om het lidmaatschap van
een nieuwe vereniging. Een lidmaat
schap in de strikte zin van het woord
kent de Pax Christi-beweging niet eens.
Iedereen kan er aan meedoen. Eenvou
dig door liefde en rechtvaardigheid te
prediken door het levende voorbeeld
van zijn gedrag. L.
De toelagen worden verleend als
renteloos voorschot of als gift. De
vorm van een gift is echter alleen
mogelijk voor studerenden aan
kweekscholen en voor studenten bij
het hoger onderwijs, die daar al een
of meer studiejaren achter de rug
hebben. Wie een toelage heeft ver
kregen in de Vorm van een renteloos
voorschot, moet dit later behou
dens in bijzondere omstandigheden
in tien jaarlijkse termijnen terugbe
talen. Een variant op deze regeling
is, dat wie na het beëindigen van zijn
studie leraar wordt bij het VHMO,
op een kweekschool of bij het tech
nisch onderwijs, voor ieder jaar, dat
hij bij dit onderwijs werkzaam is, een-
tiende deel van zijn schuld kwijtge
scholden krijgt.
Het geld, dat ter beschikking wordt
gesteld, kan besteed worden aan col
lege- en schoolgelden, aan boeken en
andere leermiddelen, reis-, pension- en
onderhoudskosten, aan noodzakelijke
contributies enz. Wie reeds een toelage
geniet, dient ieder jaar weer, telkens
voor de le Februari, hernieuwde toe
kenning aan te vragen. Van de ge
noemde 12.000 aanvragen, welke thans
in behandeling zijn, zijn er dan ook een
2500, die betrekking hebben op continu
ering van toelagen voor studerenden
bij het Hoger Onderwijs, het VHMO en
de MTS.
De vraag wat een gegadigde nu pre
cies kan ontvangen is niet simpelweg
met het noemen van een enkel bedrag
te beantwoorden. Hierbij heeft men
vooreerst te maken met degenen die
willen studeren aan een universiteit of
hogeschool, op scholen voor VHMO, op
een MTS, een Academie voor Lichame
lijke Opvoeding, de School voor Taai
en Letterkunde te Den Haag, de R.K.
Leergangen te Tilburg, op andere in
stituten voor middelbare en nijverheids
akten, de scholen voor Maatschappelijk
Werk, op een Zeevaartschool, Middel
bare Landbouwscholen, Middelbare en
Hogere Textielscholen, op een Kuns1-
nijverheidsschool enz. Deze gegadigden
kunnen in aanmerking komen voor een
renteloos voorschot, waarvan het bedrag
afhankelijk is van de omstandigheden,
waarin de aanvrager verkeert. Het be
drag van dit renteloos voorschot ligt
tussen de driehonderd en tweeduizend
gulden per jaar.
Studerenden bij het Hoger Onderwijs,
die al een of meer jaren achter de rug
hebben, kunnen eveneens in aanmer
king komen voor een dergelijk voor
schot ofwel, zoals vermeld, voor een
toelage in de vorm van een gift, waar
aan vrijstelling van collegegeld verbon
den is. Het maximum bedrag van de
gift is gesteld op f 2000,per jaar.
Dan zijn er de leerlingen op en ge
gadigden voor kweekscholen, die een
toelage als gift dus zonder terugbe
taling kunnen krijgen van f 300,—
per jaar. Van de 12.000 in behandeling
zijnde aanvragen hebben er rond 5000
betrekking op het kweekschoolonder-
wijs. Daarbij geldt voor bijzondere ge
vallen, dat een renteloos voorschot tot
maximaal f 1500 kan worden verleend.
Voorts bestaan er nog aparte regelin
gen voor „Wageningen" en voor de
studie aan conservatoria, toneelscho
len en de Rijksacademie voor Beelden
de Kunsten. Los daarnaast staan ten
slotte de beurzen, welke verschillende
gemeenten, provincies en particuliere
fondsen meestal in de vorm van
voorschotten beschikbaar stellen.
Dit globale overzicht maakt wel
duidelijk, dat de gehele beurzenge
schiedenis niet weinig verwikkeld m
elkaar steekt. Wat de gegadigden in
middels het meest interesseert is hoe
men nu eigenlijk de schifting tot stand
brengt tussen toekenning en afwij
zing. In totaal zal er dit jaar vanwege
O., K. en W. voor studiesteun een be
drag van rond vijf millioen gulden
op tafel komen wie profiteert hier
van en wie niet? Bij de kweekscho
len zal meer dan de helft van die
aanvragen moeten worden afgewezen
(bij het overige onderwijs ligt de zaak
net anders om) wie komt er nu
aan de gunstige en wie aan de ver
keerde kant van de streep te staan?
Men raakt hier de vraag welke nor-
Vrouwenportret van Vincent van Gogh in het Centraal Museum te Utrecht.
Als tweede rechtbank in Limburg
kreeg Vrijdag het kantongerecht te
Maastricht te maken met overtreders
van de Zondagswet. Voor het eerst in
hun leven maakten drie kerkmeesters
van de St. Jozefparochie uit Maas
tricht kennis met de rechterlijke
macht.
Hun was ten laste gelegd, dat zij Zon
dag 28 Maart bij gelegenheid van het
veertigjarig priesterfeest van pastoor L.
Joosten voor één uur een optocht had
den georganiseerd. Van optocht is geen
sprake geweest, meenden de verdach
ten, alleen van processie. Waarop de
rechter repliceerde: De wet spreekt al
leen van optochten en noemt processies
optochten met een strikt godsdienstig
karakter.
Het is de kardinale vraag, aldus de
ambtenaar van het O. M., mr. W. A.
G. Moors, of hier sprake is geweest
van een optocht met strikt godsdien
stig karakter. Het is zeer gewenst, zo
vervolgde hij, dat de rechtbank een
principiële uitspraak doet, nodig als
deze is voor de aanstaande neomis
ten- en communicantenfeesten. Pret
tig is in dit geval, zo zei mr. Moors,
dat de Limburgse minister, die de
wet gemaakt heeft, thans wakker is
geschud en een wetswijziging gaat
voorstellen.
Niet het doel van de optocht men
begeleidde pastoor Joosten naar de
kerk, waar deze een H. Mis opdroeg
verleent de optocht het gewenste gods
dienstige karakter, maar de optocht
moet iets eigens godsdienstigs hebben,
moet eredienst zijn zoals een processie
dit is. De wetswijziging, zo zei de amb
tenaar van het O. M„ zal duidelijk ge
redigeerd moeten worden om tweeërlei
uitleg te vermijden.
Voor elk van de verdachte vroeg mr.
Moors een geldboete van 6.subs,
twee dagen hechtenis.
De kantonrechter zal
telijk vonnis wijzen.
9 April schrif-
men er bfo" de toekenning van een
beurs gelden, doch op deze vraag geeft
de bevoegde instantie in Den Haag
geen antwoord. Men redeneert name
lijk: gesteld, dat het gemiddelde stu-
diecijfer om voor een beurs in aanmer
king te komen een zeven moet zijn,
dan komt er meteen een grote groep
afgewezenen, die meent onrechtvaardig
behandeld te zijn. Men realiseert zich
niet, dat vakken als Godsdienst, Licha
melijke Oefeningen en Tekenen niet
meegeteld worden. Men vergeet, dat ook
het bij de leiding van het onderwijsin
stituut ingewonnen oordeel meetelt, en
zovoort. Het cijfer is namelijk geen ab
solute maatstaf. Er zijn scholen, die
zevens geven, die eigenlijk vijven zou
den moeten zijn en omgekeerd. Dan is
er nog de behandeling van de categorie
van „eenzijdig begaafden," welke de
buitenstaander tot verkeerde gevolg
trekkingen zou kunnen brengen. Op
grond van dergelijke overwegingen acht
het Ministerie het bepaald ongewenst
zijn normen aan de openbaarheid pr(L
te geven.
Dit wil stellig niet zeggen, dat er nu
maar een slag naar wordt geslagen. Men
is er zich zeer wel van bewust, dat er
voor de belanghebbenden veel op het
spel kan staan en wij hebben de indruk
gekregen, dat er bij de behandeling
van die duizenden en duizenden aanvra
gen niet alleen consciëntieus, maar ook
met hart voor de zaak te werk wordt
gegaan.
Er blijft echter een punt, dat met dit
alles toch nog onvoldoende verklaard is,
namelijk de afwijzing, waarvan hier
naast melding wordt gemaakt. Hoe is
het mogelijk, dat van een gymnasiast
met een dergelijk rapport gezegd wordt,
dat zijn studieprestaties beneden de gel
dende normen gebleven zijn?
Naar ons gebleken is, wreekt zich
hier. dat men met massawerk te doen
heeft. Wanneer men zich door de aan
vragen heeft heengeworsteld, moeten
degenen, die niet tot de gelukkigen kun
nen behoren een afwijzingsschrijven
krijgen en hiervoor heeft men slechts
twee redacties. De eerste houdt in, dat
de betrokkene op grond van zijn per
soonlijk inkomen buiten spel staat. Dit
was in het onderhavige geval niet aan
de orde. Dan blijft er slechts die tweede
formulering, waarbij het om de studie
prestaties gaat. Het departement acht
het onmogelijk telkens een uitvoerige
motivering voor de afwijzing te geven
Dit is te betreuren, omdat hierdoor de
indruk gewekt wordt van een ambtelijke
onaandoenlijkheid, welke, naar onze
waarneming, niet aanwezig is.
Overigens wijst men er ten departe
mente op, dat vele afgewezenen ten on
rechte menen, dat zij nu ook nooit meer
een kans maken. Een volgende aanvraag
kan de practijk heeft dit ruimschoots
bewezen meer succes hebben!
Een nare regen stroomde neer op de „Keukenhof" te Lisse, toen de Neder
landse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. W. Beven, daar in aanwezig
heid van vele genodigden, onder wie gezanten van tal van vreemde mogend
heden, de vijfde bloemententoonstelling officieel opende. Toen de gasten aan
een wandeling door de tuinen begonnen, om er van de voorjaarskleuren te
genieten, moest er zelfs een paraplu aan te pas komen om te verhinderen,
dat niet alleen de dag, maar ook de bezoekers „in het water" zouden vallen
Tijdens de tocht door de lenteregen, v. I. n. r.: mr. J. W. Beyen, mevrouw
Warnaars, echtgenote van een van de bestuursleden van de „Keukenhof'
de voorzitter van de „Keukenhof', de heer T. van Waveren, en de zoon van de
heer Van Waveren.
Advertentie
van
Norbertijner Missie - Heeswijk
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen heeft de „Prof. van der
Leeuw-prijs" voor 1953 toegekend aan
Hans Henkemans voor diens Vioolcon
cert.
De uitreiking van de prijs zal geschie
den op een nader te bepalen datum.
De „Prof. van der Leeuw-prijs" is in
September 1951 door de toenmalige
staatssecretaris van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals,
ingesteld, dank zij medewerking van de
NV Philips' phonographische industrie
te Baam.
De eerste maal werd deze prijs voor
het jaar 1952 toegekend aan Sem Dres
den voor diens compositie „Dans-flitsen".
Hans Henkemans is de tweede compo
nist aan wie deze prijs ten deel is ge
vallen. De prijs is toegekend overeen
komstig het eenstemmig advies der jury,
welke bestond uit de heren: prof dr. A.
A. Smijers (voorzitter), Eduard van Bei-
num en Sem Dresden.
n het Centraal Museum te Utrecht
wordt een daarom zo wonderlijke
tentoonstelling gehouden, omdat zij
een collectie schilderijen omvat, die,
uit de „oude wereld" afkomstig en nog
maar enkele jaren geleden daaraan
(voor de geldende handelsprijs) ontno
men, met royaal gebaar ter bezichti
ging wordt gesteld in enige steden van
de landen van herkomst. Het betreft
hier een collectie uit het museum van
Sao Paolo in Brazilië.
De geschiedenis is ongeveer als volgt:
Een Braziliaans senator, kranten-, ra
dio- en televisiemagnaat met de weidse
naam van Francisco de Assis Chateau
briand Bandeira de Mello heeft in
bliksemtempoeen verzameling aange
legd van schilderijen uit diverse tijden
van hoogbloei der Europese bescha
ving, teneinde in het zich stormachtig
ontwikkelende Brazilië een welvoor
ziene documentatie te hebben van de
A":st-Europese cultuur, voor de Brazi
lianen tot lering en ter genieting.
Is de zich ook hierin manifesterende
tendenz, dat Europese kunstbezitters
door economische en andere oorzaken
worden gedwongen van hun met zorg
en smaak verzamelde schilderijen af
stand te doen, zorgwekkend, te prijzen
valt het, dat de collectie van Saw
Paolo, na nauwelijks (binnen enkele
jaren!) een redelijke omvang te heb
ben bereikt, gul werd uitgeleend eerst
aan Parijs en Brussel en nu aan Utrecht.
Over het geheel genomen is het een
prachtige collectie. Men vindt er wer
ken van Holbein, Mantegna, Titiaan,
Velasquez en Frans Hals. (Van de laat
ste is er een portret, dat wordt ge
acht voor te stellen Andries van Horn,
lid van de Haarlemse vroedschap en
echtgenoot van de burgemeestersdoch
ter Maria Olycan). Maar ook Gainsbo
rough is vertegenwoordigd en Goya
(met twee prachtige portretten) en uit
later tijden: Corot, Courbet, Manet,
Renoir alleen de Renoirs zijn een
reis naar Utrecht waard! Cézanne,
Gauguin, Toulouse Lautrec, Bonnard,
Modigliani en Picasso.
De Nederlandse musea mogen ja
loers zijn op zulk een collectie. En het
geheel is zó rijk en zó boeiend, dat
men gerust kan zeggen, dat de Brazi
lianen, deze schilderijen ziende, leven
in het hart van de Europese cultuur,
van de Renaissance af tot aan de eerste
wereldoorlog. De gulheid van hun ge
baar, om ons nog eens mee te laten
genieten van datgene wat zij van ons
afgescheurd hebben, dient gewaar
deerd.
De tentoonstelling duurt tot 1 Mei.
Het ledental van de Katholieke Ar
beidersbeweging bedroeg per 1 Januari
1954 352.648. In het laatste kwartaal van
het afgelopen jaar werd een netto-winst
geboekt van 7.300 leden. Vergeleken bij
de cijfers van I Januari 1953 heeft de
K.A.B. in het afgelopen jaar een net
to-winst geboekt van 12.567 leden.
(Van onze correspondent)
Naar verwachting zal over ongeveer een jaar de eerste spade in de grond
kunnen worden gestoken voor de bouw van een landelijk katholiek rheuma-
centrum te Nijmegen. Daartoe zal een ziekenhuis worden opgetrokken, plaats
biedende aan 175 patiënten. Tegelijkertijd zal de noodzakelijke ruimte ge
creëerd worden voor het systematisch wetenschappelijk onderzoek, terwijl
tevens gedacht is aan de mogelijkheid van het geven van onderwijs. De totale
stichtingskosten van dit ziekenhuis worden geschat ov ruim vier millioen gul
den. De garanties voor dit bedrag zijn reeds toegezegd.
Uiteraard zal zowel bij de bouw als bij de exploitatie van het ziekenhuis
nauw contact worden gehouden met de medische faculteit der R.K. Univer
siteit. Het ziekenhuis zal verrijzen in de onmiddellijke omgeving van het
academisch ziekenhuis, waarvan het machtig betonskelet reeds nu ver boven
de omliggende bebouwing en de bomen van Heyendaal uitsteekt.
Deze belangrijke gegevens werden
Vrijdagmiddag tijdens een persconferen
tie te Nijmegen verstrekt door de voor
zitter van de Stichting Landelijk Katho
liek Rheuma Centrum, de heer F. H.
Terwindt'. Deze gaf tevens een korte uit
eenzetting van de wordingsgeschiedenis
van de stichting.
15 Januari van dit jaar werd de Stich
ting Landelijk Katholiek Rheuma Cen
trum in het leven geroepen, welke zich
als eerste doel heeft gesteld de stichting
van een landelijk katholiek rheuma
centrum te Nijmegen te verwezenlijken.
Het beginkapitaal werd door de lande
lijke organisaties bijeengebracht De
rest van het totaal benodigde kapitaal
(vier millioen) zal ook door deze orga-
saties bijeen worden gebracht.
Het te stichten centrum stelt zich tot
doel de katholieke rheuma-bestrijding in
Nederland te stimuleren, snelle en goede
behandeling van de leden der organisa
ties mogelijk te maken en tevens alle.
anderen die hulp vragen op even effi
ciënte wijze te helpen. De bevordering
van wetenschappelijk fundamenteel on
derzoek, de opleiding van artsen, de so
ciale verzorging en praeventie zal door
de stichting zoveel mogelijk worden be
vorderd.
Het is onmogelijk concrete cijfers
te geven inzake het aantal rheuma-pa-
tiënten in ons land, zo deelde dokter
Em. Bingen, medisch adviseur van de
stichting, desgevraagd mede. Wel staat
echter vast dat het aantal bedden waar
aan behoefte bestaat op ettelijke duizen
den gesteld kan worden.
Op Tweede Pinksterdag, 7 Juni, zal
op het Emmaplein te Heerlen een door
de beeldhouwer W. van Hoorn te Am
sterdam vervaardigd standbeeld van
Mgr. dr. H. A. Poels worden onthuld.
Het verrassende portret van Hans Holbein op de tentoonstelling uit Sao Pa ulo
te Utrecht.
Het probleem van de rheuma-bestrij
ding heeft zeer veel facetten. De socia
le betekenis van de rheuma-aandoening
is pas duidelijk geworden door de sociale
verzekeringswetten. Daaruit is geble
ken, dat rheuma een der belangrijkste
oorzaken van tijdelijke en blijvende in
validiteit is met de meest ernstige ge
volgen voor individu en gemeenschap.
In de dissertatie waarop in 1936 dr.
P. Muntendam promoveerde, wordt
o.m. gezegd, „dat in ons land na in
fluenza, rheumatiek de meest voorko
mende ziekte bleek te zijn". Voor ar
beidsverzuim door rheumatiek werd
een vijfde van het totaal daarvoor be
stemde bedrag uitgekeerd, hetgeen
twee maal zoveel is als voor arbeids
verzuim door influenza en vijf maal
het bedrag dat destijds voor tubercu
lose werd uitgekeerd-
Plicht van naastenliefde
Rheuma betekent ook een bron van
mateloze geestelijke en materiële ellen
de. Daarom is rheuma-bestrijding niet
alleen een sociale noodzakelijkheid of
een economische eis, maar bovenal een
plicht van menselijke en christelijke
naastenliefde.
BH de bouw van het Nijmeegse
rheuma-ziekenhuis zal rekening wor
den gehouden met eventuele mogelijk
heid van uitbreiding. Daarnaast zal
het centrum nauw geliëerd zijn aan
de medische faculteit, niet alleen met
het oog op het zo noodzakelijke re-
search-werk en de samenwerking met
de andere beoefenaars der medische
wetenschap, maar vooral ook voor het
hoognodige onderwijs aan artsen, stu
denten en anderen aan welke oplei
ding dringend behoefte bestaat
Vragen zullen nog kunnen rijzen ten
aanzien van de kosten van behandeling.
Rheuma is veelal een langdurige ge
schiedenis. De meeste patiënten zijn lid
van een ziekenfonds, velen echter niet
van een aanvullingsfonds, waardoor
moeilijkheden dreigen te ontstaan, daar
een klinische behandeling meestal lan
ger dan 42 dagen zal duren. Het is voor
de ziekenfondsec niet mogelijk om pa
tiënten zonder selectie in hun aanvuJ-
lingsfonds op te nemen zonder hun te
korten te vergroten.
De Bond van Katholieke Ziekenfond
sen en vele Maatschappij-ziekenfondsen
in het Zuiden des lands hebben echter
het goede voorbeeld gegeven door nu
reeds maatregelen te treffen om de on
beperkte rheuma-verpleging voor zover
medisch noodzakelijk, mogelijk te maken.
In Maastricht is er nu ook een soort
wonderkind opgedoken, Louki Schoon-
brood, vier jaar oud. Drie weken lang
beeft hij twee liedjes gezongen met het
orkest van Eddy Christiani. Nu is daar
een gramofoonplaat van gemaakt. Ruim
een jaar geleden gaf het orkest Eddy
Christiani een concert in Maastricht, dat
druk werd bezocht. De vierjarige Louki
Schoonbrood is toen op het podium ge
klommen en heeft zich ontpopt als so
list Het succes was zo groot dat het
jongetje in Februari van dit jaar het
verzoek kreeg om met het orkest op te
treden in twee liedjes, Pappa als ik
groot ben en De kleine cowboy. De or
kestleider stuurde er twee proefgramo-
foonplaten bij, waarop beide liedjes wa
ren opgenomen gezongen door een
mannenstem; daarvan heeft het ventje
tekst en melodie geleerd.
25 Maart j.L zijn er in de studio van
Carl Lindström te Keulen gramofoon-
platen-opnamen van hem en het orkest
gemaakt voor de Amerikaanse maat
schappij Columbia. Over drie weken
zal de eerste gramofoonplaat klaar zijn.
Over twee maanden komen rij in de
handel.
