Critiek op stopzetting van de Nederlandse uitzendingen „Verlies van belangrijk voorlichtingsmiddeT Naar beperking van het cadeaustelsel Handhaving van een ordelijk economisch verkeer Tussen neus en lippen Christelijk beginsel boven uiteenlopende belangen IE Holland-Festival 1954 strekt zich uit over dertien steden De programma's van Rue o Djakarta: Uitroeiing van het Nederlands >Jj Vechtpartij in tram Amsterdam- Haarlem berecht Kort aangebondene slaat jongeman met stok tussen zijn ogen V J De Parijzenaars nemen het niet Tegen onbillijke concurrentie Zondagswet leert: Meer bestuurs macht aan Prov. Staten S Wetsontwerpen inzake soda- project Delfzijl ingediend Van fundamentele betekenis voor onze industrie WRIGLEY EngelseFranseItaliaanseWeense en Nederlandse gezelschappen Nieuwe pier te Scheveningen Naar breuk tussen PNI en PKI...? UW LAATSTE KANS goed... WETSONTWERP INGEDIEND PROF. Mr. ROMME TE SITTARD: DINSDAG 13 APRIL 1954 PAGINA 3 HAARLEMSE POLITIERECHTER r~ EERSTE ZOELOE- BISSCHOP Kilometers Blijf optimist W S,ra>**d humeur 6en Me lach B 660 fr'»e mond w rigUys chew»"*61!" Wrijvingen tussen regerings coalitie en communisten (Per luchtpost van onze correspondent) DJAKARTA, April. Sinds 1 April heeft Radio Djakarta alle op het binnenland gerichte uit- ^hdingen in het Nederlands stopgezet. Sinds de souvereiniteitsoverdracht k'as het aantal hiervoor uitgetrokken uren reeds gestaag verminderd. Dit "bekent dus, dat de in Indonesië werkzame Nederlanders, die een program- !ja in hun eigen taal willen horen, dat nu alleen kunnen door naar radio- Pderland in Hilversum te luisteren, die elke avond gedurende twee uren eeh op Indonesië gericht programma in het Nederlands uitzendt. Voorts heeft 'adio-Djakarta toegezegd het programma van één van de zenders in belang- like mate uit Westerse muziek te zullen doen blijven bestaan, zodat mensen J®®t een Westerse smaak toch nog iets van hun gading uit Djakarta zullen binnen horen. Voorts heeft radio-Djakarta de op het buitenland gerichte jirogramma's in het Nederlands, eveneens per 1 April, drastisch verminderd. Eerst was het zelfs de bedoeling deze geheel af te schaffen. Later werd echter gesloten drie dagen per week gedurende een half uur in het Nederlands uit blijven zenden. Daar deze programma's in Indonesië alleen ver na midder nacht te beluisteren zijn, hebben ze voor de Nederlanders daar geen waarde. ander programma te horen, dat op veel hoger peil staat, dan wat Indonesië biedt. Indonesia Raya dringt er daarom op aan, dat dit besluit opnieuw in be schouwing genomen zal worden. Indonesia Raya geeft dus eigenlijk geen oordeel over de stopzetting, maar verklaart wel deze te betreuren. Een dergelijke stem van een oppositieblad is echter in het huidige Indonesië van weinig waarde. De oorzaak van de ge nomen maatregel zal waarschijnlijk ge zocht moeten worden in de anti-Neder landse stemming, die in Indonesië nog steeds bestaat en wordt aangewakkerd. Vaak reeds is aanstoot genomen aan de Nederlandse uitzendingen van Ra dio Djakarta, en thans heeft men dus aan deze bezwaren tegemoet willen komen. Of men daarmee, zoals Indo nesia Raya betoogt, op lange termijn de Indonesische belangen schaadt, speelt hierbij geen rol. Bovendien is er van Indonesische zij de bezien nog een tweede argument voor de stopzetting van deze uitzending. Het was nl. zo, dat vele Westers opge voede Indonesiërs altijd naar het Ne derlandse programma van radio Dja karta luisterden. Immers, voor vele ou deren, die Nederlands onderwijs geno ten hebben, is het Nederlands nog steeds een nen vertrouwde taal. Mfs nu nog zijn er Indonesische gezinnen, waar thuis Nederlands gesproken wordt. Ook zijn er overheidskantoren, waar de ambtenaren onder elkaar Nederlands spreken. Ook komt het veel voor, dat officieren van het Indonesische leger onder elkaar Nederlands spreken. Voor al dezulken is het Nederlands de taal waarvan zij zich graag bedienen en waarin zij zich het gemakkelijkst - en het duidelijkst! - kunnen uitdrukken. Daarnaast geldt vaak nog de vooroor- .Scherpe critiek op deze gang van za- is geleverd door het in Djakarta ^schijnende onafhankelijke dagblad ['Indonesia Raya". Dit blad zegt, dat besluit de Nederlandse uitzendingen .l°P te zetten niet de Nederlandse luis- Jeraars schaadt, maar Indonesië zelf. {timers Indonesië verliest zodoende een vf'angrijk voorlichtingsmiddel voor de {Nederlanders in Indonesië en Neder- 'ahd, die voorheen door deze uitzendin- ?eh ook kennis konden nemen van het {tdonesische standpunt in de tussen «ederland en Indonesië bestaande ge schillen. Ook de Indo-Europeanen, die Indonesische staatsburgerschap "ebben aanvaard, luisterden meestal j°8 naar de uitzendingen in het Neder- ;ahds, omdat zij deze gemakkelijker jonden volgen. Indonesië heeft zodoen de dus afstand gedaan van een voor- i'ehtingsmiddel voor de Nederlanders in jhdonesië en Nederland en de eigen 'aatsburgers van Europese afkomst, j Indonesia Raya vraagt zich af, of veze maatregel de bedoeling heeft Jacht bij te zetten aan de eisen die jj-n Nederland wat betreft de Neder- jjJhds-Indonesische verhouding wil stel- *?h- Indien dit zo is, aldus het blad, Ah schiet men zijn doel voorbij, want A wordt het juist belangrijk de Ne- "Manders voor te lichten over de han gende geschillen. Het blad wijst er op 7at het sentiment bij dergelijke beslui ten geen rol mag spelen, daar dat het Jand zelf maar schaadt. De Neder- !andse luisteraars hoeven de knop van "hn radio maar om te draaien om een De Haarlemse politierechter heeft de ^4-jarige G. H. v. d. B. uit Halfwegdie '1 de avond van 3 Februari in de tram t'an Amsterdam naar Haarlem de 24-ja- r'8e Amsterdamse machinebankwerker B. had mishandeld, veroordeeld tot b'.ij dagen gevangenisstraf. Qp het balcon en in het looppad van A Wagon bevonden zich enkele stoei- f, 'e jongelieden. Toen de tram de Acht nabij Halfweg inging, verloor een er knapen zijn evenwicht en viel te- veb de vrouw van verdachte aan. Niet afd overigens, volgens getuigenissen an verschillende medepassagiers. Er ."'stond echter een scheldpartij, die Asonnen werd door de verdachte, wel- "rs gevolgd door een handgemeen, J'aarvan de score eveneens geopend y'erd door verdachte. Twee passagiers pobeerden de vechtenden van elkaar ;e scheiden, hetgeen eerst na enige tijd Plukte. Toen de jongeman meer dan armlengte van de kort aangebonden bassagier was verwijderd, greep deze "'in stok en sloeg over de hoofden van "e andere reizigers heen de jongen tus- ®eh zijn ogen, waardoor hij een ernstige '°nd opliep, die later verbonden moest borden. De conducteur moest er aan te pas "omen. doch vond het incident zo ern- Actvertentie Uw laatste kans om toch nog het diploma H.B.S. A of B te behalen wordt U nu geboden door R. E. S. A. Deze bekende schriftelijke cursus leidt reeds jaren op voor het staats examen H.B.S.dat blijkens Staatsblad 511 zozeer is ver licht, dat de bezwaren, die ei wellicht waren aan te voeren tegen een Schriftelijke oplei ding, nu vrijwel zijn vervallen. Grijpt dus deze laatste kans en vraagt nog heden een pros pectus aan bij Resa-Hilversum. Dit adres is voldoende: Straat naam en nummer zijn overbo dig, daar Resa alom bekend is in Nederland. na Pasen zal de inheemse *eho Bonaventura Diamini tot bis llaiP van het nieuwe diocees van Zuid V/jjAhnhill in Zuid Afrika worden ge- Siud' Hij is de eerste Zoeloe-bisschop VS(1 a '5 jaren missionneren hier paters JA Nederlandse provincie van Ma- nul, die te Arcen (L) is gevestigd stig, dat hij de politie waarschuwde. Uit een schriftelijke verklaring van een medepassagiere bleek,, dat verdachte de gehele reis kort aangebonden was ge weest. De officier van justitie vond het ge drag van verdachte onbehoorlijk en zeer ernstig tegen de regels van het fatsoen. Hij eiste tegen hem een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee weken met een proeftijd van drie jaar en een geld boete van f 25. De politierechter be sliste echter anders en veroordeelde de man tot een gevangenisstraf van vijf da gen. logse opvatting, dat het spreken van Nederlands een bepaalde sociale stand aangeeft. Tegen dit spreken van Ne derlands wordt van bepaalde zijde een voortdurende campagne gevoerd. Met name president Soekarno is er een groot ijveraar voor, dat in Indonesië de algemene voertaal het Indonesisch wordt, en hij zal zich dan ook - al spreekt hij goed Nederlands - door gaans tegenover zijn landgenoten van het Indonesisch bedienen. Zo was Uw correspondent eenmaal getuige van een gesprek dat president Soekarno met een hoge Indonesische functionaris voerde, waarbij de eerste zich van het Indonesisch en de laatste zich van het Nederlands bediende! Dit spreken van Nederlands, dat men in Indonesië dus uit wil roeien, werd in de hand gewerkt door de Nederland se uitzendingen van radio Djakarta. Dit zal stellig een van de belangrijkste beweegredenen geweest zijn bij de af schaffing ervan. Zo werd ook reeds eerder het Nederlands als vak op de middelbare scholen afgeschaft. De stu denten ondervinden, wanneer zij deze taal niet kennen, enorme moeilijkheden bij hun studie, maar dat doet blijkbaar niet ter zake. Het ideaal, één land, één volk, één taal, wordt vooropge steld, en al het andere moet daarvoor wijken. tiet ontwerp voor een nieuw gebouw voor ae Franse Nationale Radio en de Televisie is momenteel zover gevorderd, dat men het in maauette kan aan schouwen. Men is van plan het te bouwen aan de oevers van de Seine, in het hart van Parijs, welk idee hevige protesten heeft doen rijzen bij de Parijze naars. Vooral de 18 verdiepingen, 70 meter hoge, centrale toren van het ont werp kan bij hen geen goed doen. De bewoners van de wijk, waarin als het'ontwerp wordt aangenomen het gebouw zal verrijzen, voeren aan, dat men er een hoger gelegen gebied voor moet uitzoeken, waardoor de T.V.-anten- nes aan hoogte zullen winnen. Advertentie .,,V\asSen ,\\e Pr,lS Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp „regelen tot beperking van de vrijheid tot het aanbieden en verstrekken van geschenken in verband met het uitoefenen van een bedrijf" (Wet beperking cadeaustelsel). Voorgesteld wordt te verbieden in verband met het uitoefenen van een bedrijf geschenken aan te bieden of te verstrekken in de vorm van goederen, tenzij deze dezelfde soort zijn als goederen, welke bij het uitoefenen van dat bedrijf tegen betaling plegen te worden verstrekt. lenen van ontheffing ook overdragen aan de Kamers van Koophandel en Fabrie ken. Dit verbod geldt niet, indien aanneme lijk kan worden gemaakt, dat de ge schenken op gelijke voet aan directe en indirecte afnemers en aan niet-afnemers worden aangeboden en verstrekt. Ook geldt het niet ten aanzien van het aan bieden en verstrekken van geschenken aan wederverkopers van goederen, als ze bij 't uitoefenen van 't betrokken bedrijf tegen betaling plegen te worden ver strekt, en aan bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen in economisch opzicht met zodanige wederverkopers ge lijk tj stellen groepen personen. Voorts geldt het verbod niet voor ge schenken in de vorm van goederen, wel ke voorzien zijn van een in het oog val lend, onuitwisbaar kenmerk, dat aan het goed een duidelijk reclamekarakter geeft, mits zulke goederen plegen te wor den gebruikt of verbruikt bij het gebrui ken of verbruiken van goederen, die bij het uitoefenen van het betrokken bedrijf tegen betaling plegen te worden ver strekt. Evenmin geldt het verbod voor het naar algemeen of plaatselijk gebruik op gezette tijden aanbieden en verstrek ken van geschenken, zoals kalenders en ige' ëa's bij de jaarwisseling. De minister van Econ. Zaken kan van het verbod vrijstelling verlenen voor ge schenken in de vorm van door hem aan te wijzen goederen. Hij kan op daartoe strekkend verzoek van het verbod ont heffing verlenen, indien naar zijn oordeel bijzondere omstandigheden daartoe aan leiding geven. De vrijstellingen en ont heffingen kunnen onder beperkingen worden verleend. De minister kan deze bevoegdheden overdragen aan de Sociaal-Economische Raad. Hij kan de bevoegdheid tot het wegens bijzohdere omstandigheden ver- Etalagepop Op een nachtelijke ronde werd de Londense politie agent Leonard Bateman getroffen door een zo na tuurlijke etalagepop in een herenmodezaak, als hij nog nimmer had ge zien. Hij richtte ae lichtbundel van zijn zak lantaren op het uitdruk kingsloze gezicht van de pop en bleef er wel acht minuten lang in stomme verbazing naar staren. Toen gebeurde er iets zon derlings. De pop viel zon der aanwijsbare oorzaak plotseling om. Bateman haastte zich de winkel in. Hij knielde bij de gevalle ne neer en werd weer zo door de levensechtheid ge frappeerd, dat hij zich af vroeg of een emmer koud water het geval niet tot leven zou kunnen bren gen. Hij werd echter uit zijn begoocheling verlost, doordat de etalagepop on verhoeds overeind sprong en zich als de 19-jarige Alexander G. Patterson van de R.A.F. identifi ceerde. Patterson bleek geen misdadige bedoelin gen te hebben gehad en al leen maar een beetje te veel te hebben gedronken, waardoor hij op het idee van deze zonderlinge trans formatie-act was geko men. Als voornaamste gronden, waarop de in dit voorontwerp voorgestelde rege ling ware te treffen, gelden, dat de on dernemers, die van het verhandelen der als geschenken gebruikte goederen hun normaal bedrijf maken, op onbil lijke wijze worden beconcurreerd, dat de consumenten in hun oordeelvor ming over de prijs van de hoofdpres tatie, waaraan het geschenk is gekop peld, worden bemoeilijkt en dat het publiek in de vorm van geschen ken dreigt te worden opgescheept met goederen van inferieure kwaliteit, waaraan het eigenlijk geen behoefte heeft en waardoor een doelmatige be steding van het inkomen wordt be lemmerd. De minister en staatssecretaris van Economische Zaken zeggen in hun uit voerige toelichting o.m., dat er geen aanleiding bestaat in de concurrentie verhoudingen in te grijpen, indien de concurrentie een normaal karakter Qraagt, Wanneer evenwel in de con currentie elementen insluipen, welke een ordelijk economisch verkeer in ge vaar brengen, kan het op de weg van de wetgever liggen maatregelen te treffen, welke er toe strekken, dat een ordelijk economisch verkeer wordt hersteld of bevorderd. Het ligt niet op de weg van de over heid zich te bemoeien met vormen van het cadeaustelsel, waarvan de toepas sing alleen de concurrentie tussen de branchegenoten onderling raakt, zolang de ondernemers, die zich van dit stelsel bedienen, zich bij de keuze van hun geschenken niet op het terrein van an dere bedrijfstakken begeven. De bewindslieden menen evenwel, dat de toepassing van het cadeaustelsel met behulp van niet tot de branche be- .horende goederen de normale concur rentieverhoudingen verstoort ten na dele van de kleinhandelaren, tot wier normal'e bedrijfsuitoefening de distri butie van die goederen behoort. Zij achten het in het algemeen belang, dat deze uitwas van het stelsel door invoe ring van een wettelijke regeling wordt bestreden. Zo gaat het niet aan, dat bijv. fabri kanten van wasmiddelen bromfietsen, klokken, tafelzilver cadeau geven, evenmin als men het gewenst vindt, dat importeurs van scheermesjes hor loges en fototoestellen cadeau doen. Een schoensmeerproducènt geeft fototoe stellen en aanstekers; in de textielhan del fungeren serviezen, boeken en zelfs eieren als toegift. Uitgeverijen van ge- illustreerde bladen voorzien hun abon- né's van huishoudelijke artikelen. De minister en staatssecretaris leg gen er Je nadruk op, dat het in het ontwerp vervatte verbod beperkt is tot het ten geschenke aanbieden en geven van niet tot de branche beho rende goederen. Tegen het cadeau geven van „consumptieverwante" goederen bestaan geen bezwaren. Zo zal een koffiefabrikant of detaillist wel een kop en schotel ten geschen ke mogen geven, doch geen bier glas. De bewindslieden willen deze ma terie niet uitputtend bij wet regelen, doch langs de weg van vrijstellingen en onth.'ffingen het bedrijfsleven de nodige armslag laten. Zo zal bij voorbeeld een ju Tierende firma haar vaste klanten een geschenk mogen aanbieden, mits vrijstelling van het verbod is gevraagd. Redelijke termijn Teneinde het bedrijfsleven een rede lijke termijn te geven voor het afwik kelen van lopende cadeau-acties, voor zover deze in het ontwerp worden verboden, en dus te voorkomen, dat in geschenken geïnvesteerde gelden ver loren zouden gaan, wordt voorgesteld de ontworpen wet eerst op een door de Kroon te bepalen tijdstip in wer king te doen treden, tiet is de bedoe ling dit tijdstip in dier voege te bepa len, dat binnen redelijke grenzen ge legenheid gegeven wordt aanwezige voorraden cadeau-artikelen van de hand te doen. Voorts heeft het bedrijfsleven hier door gelegenheid vóór het in werking treden van de ontworpen wettelijke regeling voorstellen te doen inzake het verlenen van vrijstelling. Sprekend voor een uitsluitend Lim Burgs gehoor kon prof. mr. C. P. M Romme Maandagavond op een KVP vergadering te Sittard niet nalaten in zijn spreekbeurt de Zondagswet te be trekken. Deze wet, aldus prof. Romme. heeft opnieuw geleerd dat meer be stuursmacht moet worden overgelaten aan de Provinciale Staten. Gezien de grote verschillen van onze gewesten kunnen onderdelen niet van één cen traal punt geregeld worden. Dit ziet Den Haag thans ook in. Het doel van de nieuwe wet is geweest bescherming van de Zondagsrust en geenszins een onmo gelijk maken van die dingen welke in sommige streken van ons land behoren tot een juiste Zondagsviering. Overstappend naar de politiek be treurde spreker het dat het hart van een groot deel van ons volk. door gebrek aan inzicht en te weinig ontvankelijk heid door de KVP-politiek niet ge raakt wordt. Schrijnend openbaart zich dit ten aanzien van de PBO. Voor velen is dit slechts een kil woord en betekent de PBO niet een verruiming van de per soonlijke verantwoordelijkheid en een mogelijkheid om bij het werkleven vol gens de natuurlijke zedenwet te kunnen leven. Al raakt onze politiek het hart van velen niet. toch is dit geen reden om die politiek niet langer meer te voeren. Integendeel. Het zal een reden te meer zijn om de gevolgde politiek intensiever te voeren opdat het hart van het volk er zich tenslotte toch voor open stelt. Op het gebied van de KVP-gezinspo- litiek echter wordt het hart wel geraakt, zo meende spr. Op dit terrein is de KVP er evenwel nog niet. Spr. denkt b.v aan differentiatie naar beroepen bij het verlenen van kinderbijslag, aan de Ge zinsraad die dit jaar zijn beslag zal krij gen, aan een goede woningbouw en aan overheidsbelangstelling voor bijzonder hoger onderwijs. Verwezenlijking van deze en vele andere desiderata op ma terieel en geestelijk terrein maakt het nodig dat de katholieken meer dan ooit een zijn. Prof. Romme deed een harts tochtelijk beroep op alle katholieken van Limburg om de eenheid te bewaren daar eenheid macht betekent, een ka tholieke politieke partij een goed mid del voor eensgezindheid is en tevens leidt tot verwerkelijking van een ka tholieke politiek. Onze partij-eenheid is de belangrijk ste verwezenlijking van de apostolaats- gedachte in de politiek. Tegenover de mening van sommigen, die van oordeel zijn dat apostolaat niet met politiek ge associeerd mag worden, stelde prof. Romme de vraag waarom politiek niet. zou mogen bijdragen tot redding van de zielen, terwijl politiek wel zielen mas doen verloren gaan. Wij zullen moeten demonstreren, zo besloot de heer Romme, dat het chris telijk beginsel boven uiteenlopende belangen staat, speciaal in deze tijd nu de grote sociale kwaal hierin be staat, dat men het belang doet pre valeren boven het beginsel. Deze he dendaagse tendenz ziet spr. als hoofd zaak van het stemmenverlies van de CVP in België. Partijen die alleen maar belangen voorstaan hebben momenteel de wind in de zeilen. Ondanks deze materialis tische sfeer is het nodig dat met on verminderde kracht de gevolgde politiek wordt voortgezet. Dat de Belgische CVP zo zal reageren op de verkiezingsuitslag van vandaag, vormt de schriftelijke wens welke ik vandaag aan mijn Bel gische ambtgenoot Lefèvre heb doen toekomen, zo verklaarde de heer Rom me tenslotte. Advertentie Bij de Tweede Kamer zijn thans vier wetsontwerpen ingediend, die Betrek king hebben op het sodaproject in Delfzijl, namelijk: Machtiging tot het geven van een ga rantie voor de betaling van rente en af lossing van een lening ten behoeve van een te Delfzijl op te richten sodafabriek. Blijkens de Memorie van Toelichting zal deze lening 21 millioen gulden be dragen er. betrokken worden van insti tutionele beleggers. Het sodaproject zal, zoals bekend, worden uitgevoerd door de participan ten van het Nederlands Verkoopkan toor voor Chemische Producten, zijnde: de Koninklijke Nederlandse Zoutin- dustrie, die voor 12 millioen deel neemt, de Staatsmijnen die 4 millioen bijdragen, de MEKOG, die met 250.000 en de Kon. Ned. Zwavelzuurfabrieken v/h Ketjen, die eveneens met ƒ250.000 deelneemt. Het beschikken over een eigen soda- Advertentie met v\ help, U over «11, „origh.ld heep «ehoud Uw e,r MP» IrnljflIWlWP' de echte kauwgom Rechtspraak in Saoedi- Arabië moordenaars worden in een Westerse rechter voor het openbaar onthoofd civiele zaken. Leugenach- met een zwaard. Het hoofd tige verklaringen voor de wordt dan enkele dagen kadi worden zwaar ge- tentoongesteld bij wijze straft. Tegen de uitspraak Van afschrikwekkend van de kadi. die gebaseerd voorbeeld. Hetzelfde is op de Koran, bestaat zwaard, waarmee moor- geen beroep. Een van de denaars geëxecuteerd rechters, die het meest te De wet, gebaseerd op de worden, doet ook dienst bij doen heeft, is de koning Mohammedaanse ,.S]e- het couperen van dieven- zelf. Eens per week, op nek die in Saoedi.'Ara- handen. Deze straffen heb- Donderdag, houdt hij zit- biè geldt en in al haar ge- ben zoveel uitwerking, ting in het paleis van strengheid wordt toege- dat de winkeliers geen Justitie te Riyadh, om past, eist, dat een moor- ijzeren luiken voor deu- alle klachten te aanhoren denaar de doodstraf krijgt ren en ramen hebben en of, voorzover ze schrifte en een dief de rechterhand de zaak eenvoudig open lijk zijn ingediend, te le- moet worden afgekapt, laten, wanneer zij gaan zen. Om de twee a drie Het proces tegen een eten. Burgerlijke recht- dagen komen de kadi's en moordenaar of een dief banken bestaar in Arabië stamhoofden bij de ko- duurt dan ook nooit lan- niet. Alle geschillen wor- ning eten, die hen dan ger dan een paar minuten, den beslecht door de kadi, helpt de moeilijkste za- Ter dood veroordeelde die te vergelijken is met ken op te lossen. Het zevende Holland-Festival, waarvan de officiële opening kan worden tegemoet gezien te Amsterdam op de vooravond van 14 Juni en waarvan Koningin Juliana en Prins Bernhard beschermvrouwe en beschermheer zijn en mr. H. J. Reinink, secretaris-generaal van O., K. en Wpresident, zal Amster dam., Den Haag/Schevemngen, Rotterdam en ook Alkmaar, Amersfoort, Arnhem, Delft, Gouda, Haarlem, Leeuwarden, Maastricht, Naarden en Utrecht tussen 15 Juni en 15 Juli een groot aantal door Nederlandse en buitenlandse kunstenaars en gezelschappen uit te voeren kunstmanifestaties verschaffen, waaronder zich vele premières bevinden. Het Scala-theater te Milaan, dat niet gewoon is als reisgezelschap op te treden en dan alleen met 600 zij ner artisten tegelijk, stuurt zes van zijn solisten, die met eigen costumes en decors onder regie van Franco Zeffirelli en met het Residentie- Orkest onder leiding van hun diri gent Carlo Maria Giulini in Amster dam en Den Haag La Cenerentola van Rossini in het Italiaans zullen uit voeren. De Nederlandse Opera geeft o.a. ter gelegenheid van de eeuwherdenking van de geboortedag van Leos Janacek „Aus einem Totenhaus", een opera waarin 20 mannen optreden en één vrouw. Het Engelse Sadler's Wells-Ballet, sinds kort terug van een Amerikaanse tournee, komt voor zijn enige continen tale optreden in 1954 naar Nederland met twee programma's, o.a. Tsjaikofs- k 's Zwanenmeer en De Falla's „De drie kante steek" met decors en costumes van Picasso. Uit Wenen komt het Burgtheater, o.a. om Lessings „Nathan der Weise" te spe len. Het Théatre National Populaire uit Parijs (onder Jean Vilar) voert o.a. Le Cid van Corneille uit. 'Uitvoeringen van Electra zijn opge dragen aan de Ned. Comedie, en Cae sar en Cleopatra van Shaw aan de Haagse Comedie. De orkesten, die hun medewerking verlenen, zijn het Concertgebouworkest (Ansermet, Van Beinum, Krips, Or- mandy), het Residentieorkest (Bern stein, Giulini, Klemperer, Van Otter- loo), het BBC Symphony Orchestra (sir Malcolm Sargent) het Radio Philhar- monisch Orkest (Paul van Kempen, Daniël Sterneveld) en het Rotterdams Philharmonisch Orkest (Eduard Flipse). Verder werken mee het Nederlandse Bachgenootschap, het Stuttgart Kamer orkest, het Amadeus Strijkkwartet, het kamermuziekgezelschap Alma Musica, het Holland Festival pianoquinet, het Nederlands Kamerkoor onder leiding van Felix de Nobel enz. Ook vele tentoonstellingen (te Am sterdam, Den Haag, Rotterdam, Delft, Haarlem, Utrecht) zijn bij het Holland- Festival 1954 ingeschakeld. Tot de premières behoren de door de Wagnervereniging te bekronen Holland-Festival-ouverture uit in zendingen van Jurriaan Andriessen, Geza Frid, Henk Badings, Van He mel en Alexander Voormolen (uit voeringen te Scheveningen 16 Juni); en Sem Dresdens psalm 84 (op dracht van O., K. en W.) in het Con certgebouw op 17 Juni. In navolging van Bruno Walter zal Leonard Bernstein een pianoconcert van Mozart spelen en dirigeren en daarna Mahlers zevende svmphonie leiden (Scheveningen 15 Juli). Zoals bekend dirigeert Eduard Flipse in de Ahoyhal te Rotterdam Mahlers 8ste symphonie (met dui zend medewerkenden) op 3 Juli. Een improvisatiewedstrijd voor or ganisten zal zich te Haarlem afspelen O' 8 Juli. Er zijn voorbereidingen getroffen, om voorstellingen tegen populaire prijzen te houden voor leden van per soneels- en vakverenigingen. Bij deze voorstellingen zullen zowel het Con certgebouw als het Sadler's Wells Bal let betrokken zijn. De gemeente Amsterdam onderzoekt de mogelijkheid van de verlichting van bruggen en grachten, zoals die ook het vorige jaar tot stand is ge komen en bovendien nog andere op luistering van de feestelijkheden. industrie moet van fundamentele bete kenis worden geacht voor de industrië le ontwikkeling van ons land, aldus de Memorie van Toelichting. Voor het totale project wordt een ka pitaal van ƒ51 millioen nodig geacht. De combinatie stelt zich garant voor het plaatsen van ƒ30 millioen aande lenkapitaal, hiervan is 16,5 millioen ondergebracht bij de vier leden van de combinatie, terwijl van een der Ne derlandse grote bankinstellingen een garantie is verkregen voor de plaat sing van ƒ7.5 millioen. De ƒ3 millioen aan de Staatsmijnen, waarover in het wetsontwerp sprake is, is bedoeld als afschrijving voor de reeds in het sodaproject te Geleen gedane in vesteringen. (Van onze Haagse redactie) Wethouder Dettme.ver heeft tijdens de begrotingsbehandeling van het Sche- veningse havenbedrijf Maandagmiddag in de Haagse gemeenteraad medege deeld, dat er wederom plannen bestaan voor de bouw van een nieuwe pier in Scheveningen. De plannen die door de wethouder met attractief werden betiteld zijn reeds bekeken door en kele leden van het college van B. en W. De pier, die weinig gemeen zal heb ben met het oude wandelhoofd, zou moeten worden gebouwd tegenover de Palace-straat. Of de pier inderdaad ge bouwd zal worden is echter nog afhankelijk van een beslissing, welke gezamenlijk zal moeten worden geno men door het wTaterschap Delfland, Rijkswaterstaat en de gemeente, terwijl ook de Maatschappij Zeebad ook nog een uitspraak zal moeten doen. Wan neer deze beslissing zal vallen, kon de wethouder niet mededelen. Er zijn in Djakarta verscheidene te kenen die er op wijzen dat er een scheuring op handen is in de onoffi ciële alliantie tussen de nationalistische partij van premier Ali Sastroamidjojo en de Indonesische communistische par tij en dat een dergelijke scheuring poli tieke moeilijkheden zal veroorzaken. In de afgelopen weken hebben poli- lieke waarnemers tekenen ontdekt van duidelijke rusteloosheid als gevolg van wrijvingen tussen de regeringscoalitie en de PKI, die de coalitie sedert Augus tus 1953 bij voortduring krachtig heeft gesteund. In de afgelopen maanden hebben zegslieden van zowel de PNI als van de PKI bij herhaling gezinspeeld op de mogelijkheid van een breuk. Aidit, de secretaris-generaal van de PKI. heeft in een rede op het vijfde landelijke partijcongres van de PKI de regering openlijk gewaarschuwd, dat zij zich moet houden aan de grondbe ginselen van het partijprogram, wil zij kunnen blijven rekenen op de steun van de PKI. Het PNI-dagblad „Soeloeh Indonesia" heeft voor het eerst uitvoerig geschre ven over de verhouding tussen beide partijen. Het kabinet, aldus het blad, zou zich blijven verheugen over steun in het parlement, maar nie1 van zing zijn de huidige politiek te wijzigen ten einde de steun van een of meer parle- mentsfracties te behouden. Er zijn nog verscheidene andere te kenen geweest van spanningen tussen beide partijen. (U.P.).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 3