DE KROON BLIJFT OPGEDRAGEN
AAN KONINGIN JULIANA
Gevolmachtigde ministers voor
Suriname en de Antillen
Chefari nn4
Paus prijst Broedercongregaties
Apathie van katholieken tegen
over het katholieke onderwijs
15 pet. uniform percentage
voor bedieningsgeld?
Wereldomzet met 16 pet. (11) gestegen
4 doen meer dan een!
Nieuwe rechtsorde NederlandSuriname en de Antillen
Apart schoolbestuur naast kerk
bestuur wel gewenst
Buitenlandse gasten
in rampgebied
Verdere stijging van omzet, export Televisie
en productie in 1954 verwacht
MoezakkaTs positie
niet rooskleurig
Léon Jouhaux te
Parijs overleden
DONDERDAG 29 APRIL 1954
PAGINA 3
Het ontwerp Rijksstatuut voor de staatkundige verhouding
'ussen Nederland, Suriname en de Ned. Antillen, is thans in de
dhe Rijksdelen ter publicatie vrijgegeven.
De preambule van dit ontwerp-statuut, dat tot stand is geko
men door het overleg in de zgn. Kléine Commissie, gehouden te
Willemstad en Paramaribo in Januari en Februari, en thans onder
werp van bespreking zal uitmaken in de aanstaande Rondetafel-
Conferentie tussen Nederland, Suriname en de Ned. Antillen in
Den Haag, luidt: „Nederland, Suriname en de Ned. Antillen, over
wegende, dat zij uit vrije wil verklaard hebben in het Koninkrijk
der Nederlanden een nieuwe rechtsorde te aanvaarden waarin
2iJ de eigen belangen zelfstandig behartigen en op voet van ge-
'ijkwaardigheid de gemeenschappelijke belangen verzorgen en
Wederkerige bijstand verlenen, hebben besloten in gemeen
°verleg het statuur voor het Koninkrijk ais volgt vast te stellen."
Aan de dan volgende tekst van het Statuut ontlenen we het vol-
9ende:
De werking van 4 geneesmiddelen
in één tablet verenigd is krachtiger
en weldadiger dan van elk middel
afzonderlijk. Chefarine „4" helpt
ook bij hevige pijn en griep, wanneer
andere middelen falen. m n
4 to 1 wonderen.'
Wetenschappelijk verantwoord godsdienst
onderricht aan de jeugd
Mgr. dr. Th. v. d. Bom
Voorzitter Vereniging
Ned. bedevaarten
KONINKLIJK RFZOFK
AAN NOOR D-VFLUWE
Bezoek van de Noorse
Koning uitgesteld
Raad van Overleg in Bisdom Haarlem
Bezichtiging van de
houten woningen
Tienjarige jongen overreden
N W E
„ZEVEN PROVINGIëN"
TE CURAcAO
Bootje op de Rijn bij
Lobith omgeslagen
Opvarenden ternauwer
nood gered
Philips' Gloeilampenfabriek in 1953
Moord en plundering op
grote schaal
Uitslaande brand in
Utrechts pakhuis
Vakbondsleider kreeg
Nobelprijs voor de vrede
Paragraaf 1: Algemene Bepalingen.
•Vtikel 1: „De Kroon is en blijft opge
dragen aan Hare Majesteit Juliana,
frinses van Oranje-Nassau, om door
•Jaar en haar wettige opvolgers te wor
den bezeten."
Artikel 2: „De Koning voert de rege-
l'hg van het Koninkrijk en van elk der
janden. Hij is onschendbaar, de minis
ters zijn verantwoordelijk. De Koning
wordt in Suriname en de Ned. Antillen
ertegenwoordigd door de gouverneur.
bevoegdheden, verplichtingen en
erantwoordelijkheden van de gouver
neur als vertegenwoordiger van de re-
Sering van het Koninkrijk worden ge
regeld bij Rijkswet of in de daarvoor
jh aanmerking komende gevallen bij
algemene maatregel van Rijksbestuur.
Pe Rijkswet regelt hetgeen verband
«oudt met de benoeming en het ontslag
van de gouverneur. De benoeming en
ntslag geschieden door de Koning als
ooofd van het Koninkrijk."
Artikel 3: „Onverminderd, hetgeen el
ders in het statuut is bepaald, zijn aan
gelegenheden van het Koninkrijk: de
handhaving van de onafhankelijkheid
en de verdediging van het Koninkrijk;
«T e buitenlandse betrekkingen; het
Nederlanderschap; de regeling van de
r>aderorden, alsmede de vlag en het
V-apen van het Koninkrijk: de regeling
Van de nationaliteit van schepen en het
stellen van eisen met berekking tot de
Veiligheid en de navigatie van zeesche
pen die de vlag van het Koninkrijk voe
ren, met uitzondering van zeilschepen;
het toezicht op de algemene regelen be
treffende de toelating en uitzetting van
Nederlanders; het stellen van algemene
voorwaarden van toelating en uitzet
ting van vreemdelingen; de uitlevering.
g Artikel 5 bepaalt, dat het Koning-
aP, de in het statuut genoemde or-
fjfhen van het Koninkrijk, de uitoefe-
hg van de Koninklijke en wetgevende
jVacht in aangelegenheden van het
koninkrijk, voor zover het Statuut hier-
'h niet voorziet, geregeld worden in de
®rondwet. De grondwet neemt het Sta
tut in acht. De artikelen 15 tot 20, wel-
p® betrekking hebben op de Koninklij-
en wetgevende macht voor het Ko-
V'nkrijk regelen verandering van de
grondwet houdende bepalingen betref-
Pnde aangelegenheden van het Konink
rijk.
Gevolmachtigde ministers
Paragraaf 2: de Behartiging van de
Aangelegenheden van het Koninkrijk.
Artikel 6 schrijft voor, dat de behar
tiging van deze aangelegenheden in sa
menwerking geschiedt en dat waar mo-
t^lijk de landsorganen worden inge
schakeld. Volgens artikel 7 is de Raad
•jan ministers van het Koninkrijk sa
mengesteld uit door de Koning benoem-
e ministers en de door de regering
N*n Suriname, onderscheideljjk de Ned.
'yHilien benoemde gevolmachtigde mi-
'ster. Over deze gevolmachtigde mi-
,er wordt in artikel 8 gezegd, dat hij
«ndelt namens de regering van ziin
h, benoemt en ontslaat. Hij
°et de staat van Nederlander bezitten,
regering van het betrokken land
t» p.aa,t w'e hem bij belet of ontsten-
,ehis vervangt. Hij legt zo zegt arti-
r alvorens zijn betrekking te aan
vaarden, in handen van de gouverneur
een eed van trouw aan de Koning en
het statuut af. De eedformule wordt
vastgesteld bij algemene maatregel van
Rijksbestuur.
Mocht hij in Nederland zijn, dan legt
hij deze eed af in handen -van de Ko
ning.
De gevolmachtigde minister aldus
artikel 10 neemt deel aan het' over
leg ïn de vergaderingen van de Raad
van ministers en van de vaste colleges
en bijzondere commissies uit de Raad
voor aangelegenheden van het Konink
rijk, die het betrokken land raken. In
dien een bepaald onderwerp daartoe
aanleiding geeft1 zijn de regeringen van
Suriname en de Ned. Antillen gerech
tigd. tevens een minister met raadge
vende stem aan dit overleg te doen
deelnemen.
Artikel 11 stelt vast dat voorstellen
tot veranderingen in de Grondwet, hou
dende bepalingen betreffende aangele
genheden van liet Koninkrijk, Suriname
en de Ned. Antillen raken. Dit geldt ook
voor aangelegenheden betreffende de
defensie van het grondgebied van Su
riname, onderscheïdelijk van de Ned.
Antillen en voor buitenlandse aangele
genheden. waarbij Suriname of de Ned.
Antillen in het bijzonder betrokken
zijn. Voorts geldt dit tevens voor de
vaststelling van de bijdrage van Su
riname en de Ned. Antillen ïn de de-
fensiekosten en voor de naturalisatie
van personen, in deze rijksdelen wo
nende. De regeringen van Suriname en
de Ned. Antillen kunnen aangeven, wel
ke aangelegenheden van het Konink
rijk, behalve de genoemde, haar land
raken. Artikel 12 luidt:
Indien de aevolmachtigede minis
ter van Suriname onderscheidenlijk
van de Ned. Antillen, onder aanwij
zing van de grond waarop hij ernstige
benadeling van zijn land verwacht,
heeft verklaard, dat ziin land niet
ware te binden aan een voorgeno
men voorziening houdende algemeen
bindende regelen, kan de voorziening
niet in dier voege, dat zjj in het be
trokken land geldt, worden vastge
steld. tenzij de verbondenheid van
het land in het Koninkrijk zich daar
tegen verzet.
Indien de gevolmachtigde minister
Advertentie
Jt BEROEMDE GENEESMIDDELEN
IN ÉÉN TABLET
Ret vorig jaar zijn de generale pro-
lip PUrs van ach' broeder-congregaties,
vA z'ch met opvoeding en onderwijs
hbo e ieu8d bezig houden, in Parijs
l-g eri geweest. Zij hebben toen een
hfPort over hun arbeid aan Z.H. de
V,.. s gezonden en de H. Vader ge-
*iih d naar aanleiding van dat rapport
v' verlangens kenbaar te maken. In
tit' schrijven aan Kardinaal Paveri,
h lect van de H. Congregatie van de
"gieu.1*
zen, is de Paus op dat verzoek
®egaan.
^..Wij verlangen schrijft de H.
der o.m. dat de religieuze le-
r-cn-congregaties zich niet alleen met
crieve ijver en de grootste zorg,
aar met een bovennatuurlijke geest,
Vnfu. r menselijke daden heilzame
va« Jen afwerPen. aan de opvoeding
q n de jeugd zullen wijden. Het is
hpT Sr°ot verlangen, dat ieder van
ion r in het werk stelt, dat de
aji geimgen, hun toevertrouwd, niet
e,"Ur j in- een Sezonde leer zonder
dat J alinS worden opgevoed, maar
teüik Ze leer hun ook op een bevat-
hiteen wÜze en beredeneerd wordt
in ezat zoals de wetenschappen
nze tijd past.
^Oedevf va,n bijzonder belang, dat de
JChnatu. H1; bun eigen leven die bo-
?e<Je ziHik? sterkte putten, waar
in in dp „u i ^vertrouwde leerlin-
de deuJd jke deu§d opvoeden,
hienseliiff veronachtzaamd wordt
S vaneen d^"Thap voor het lei"
t- Daai-pnh zaam leven ijdel
p hsch=„a OO.boven kan een ln,,ip„
ö- vnapppiiit= een louter we-
5cugPd^ljkee opvoeding, vooral op
te! ondeugd Z1,', WeIke gemakkelijk
Zedeloosheïd 1 f®n sterk middel
^^erder en ongeluk zijn".
S9rderingPr^iktdde H- v3der over de
me de Kerk heeft voor een
religieuze gemeenschap, gevormd uit
leden, die bij een bijzondere roeping
van God de priesterlijke waardigheid,
met alle troost welke daaraan verbon
den is, geweigerd hebben" en Hij ge
waagt van „de zeer grote hulp", die zij
de bedienaars der Kerk bij de vorming
der christelijke jeugd verschaft. „Daar
om is de religieuze staat niet voor de
een of de andere groep, welke beide
krachtens goddelijk recht in de Kerk
bestaan, voorbehouden, maar beide, de
geestelijke en de lekengroep, behoren
tot de religieuzen". Het is duidelijk,
zegt de Paus verder, dat deze gehele
heilige militie met grote verdiensten
aan het eigen heil en dat van anderen
werkt. „Daarom kan niemand de leden
van deze instituten, om de eenvoudige
reden dat zij niet in het bezit van het
Priesterschap zijn, minder achten of
hun apostolaat voor minder vruchtbaar
houden". In dat verband wijst de H.
Vader er nog op, dat zij velen, die zich
tot het Priesterschap geroepen voelen,
met succes leiden, en dat onder hun
ex-leerlingen vele bisschoppen en zelfs
Kardinalen voorkomen.
De vereniging tot samenstelling van Ne
derlandse bedevaarten heeft mgr dr Th
van der Bom. deken van Etten-Leur be-
noemd tot voorzitter van de vereniging
Mgr. v. d. Bom volgt daarmee mgr. J
Ingendael op, die van 1945 tot zijn over
lijden in 1954 het voorzitterschap heeft
bekleed. Mgr. v. d. Bom had reeds voor
de oorlog als priester-lid van het hisdom
Breda zitting in het besturend comité der
vereniging waarvan hij tevens vice-voor-
zitter was. In de nu ontstane vacature
van vice-voorzitter is nog niet voorzien.
van Suriname, onderscheidenlijk de Ned.
Antillen, ernstig bezwaar heeft tegen
het aanvankelijk oordeel van de Raad
van ministers over de eis van gebonden
heid, bedoeld in het eerste lid. dan wel
over enige andere aangelegenheid, aan
de behandeling waarvan hij heeft deel
genomen, wordt op zijn verzoek het
overleg, zo nodig met inachtneming van
een daartoe door de Raad van ministers
te bepalen termijn, voortgezet.
Raad van State
Artikel 13 zegt dat er een Raad van
State voor het Koninkrijk is, waarin Su
riname en de Nederlandse Antillen, als
de regeringen van de Rijksdelen daartoe
de wens te kennen geven, een lid kun
nen hebben, dat door de Koning in over
leg met de onderscheiden regeringen
benoemd wordt. Deze staatsraden nemen
deel aan het overleg betreffende ont
werpen van rijkswetten en algemene
maatregeen van Rijksbestuur, die hun
landen raken.
Artikel 17 luidt: „De gevolmachtigde
minister van het land waarin de rege
ling zal gelden, wordt in de gelegenheid
gesteld in de kamers der Staten Gene
raal de mondelinge behandeling van
het ontwerp van Rijkswet bij te wonen
en daarbij zodanige voorlichting aan de
Kamers te verstrekken als hij gewenst
oordeelt.
De vertegenwoordigende lichamen
van Suriname of de Ned. Antillen
kunnen besluiten vóór de behandeling
van een bepaald ontwerp in de Sta
ten-Generaal een of meer bijzondere
gedelegeerden af te vaardigen, die
eveneens gerechtigd zijn de mondelin
ge behandeling bij te wonen en daarbij
voorlichting te geven. De gevolmach
tigde ministers en de bijzondere gede
legeerden zijn niet gerechtelijk ver
volgbaar voor hetgeen zij in de ve-
gadering van de Kamers der Staten-
Generaal hebben gezegd of aan haar
schriftelijk hebben overgelegd.
Artikel i8 bepaalt verder: „De gevol
machtigde minister van Suriname, on
derscheidenlijk die van de Ned. Antillen,
wordt vóór de eindstemming van een
voorstel van Rijkswet in de Kamers
der Staten-Generaal in de gelegenheid
gesteld zich omtrent dit voorstel uit te
spreken. Indien de gevolmachtigde mi
nister zich tegen het voorstel verklaart,
kan hij tevens de Kamer verzoeken, de
stemming tot de volgende vergadering
aan te houden. Indien de Tweede Ka
mer, nadat de gevolmachtigde minister
zich tegen het voorstel heeft verklaard,
dit aanneemt met een geringere meer
derheid van drie-vijfden van het aantal
der uitgebrachte stemmen, wordt de be
handeling geschorst en vindt nader
overleg omtrent het voorstel plaats in
de Raad van- Ministers. Wanneer in de
vergadering van de Kamers bijzondere
gedelegeerden aanwezig zijn, komt de
in het eerste lid bedoelde bevoegdheid
toe aan de door het vertegenwoordigend
lichaam daartoe aan te wijzen gedele
geerde".
Artikel 21 stipuleert dat in geval van
oorlog of andere bijzondere gevallen,
waarin onverwijld moet worden gehan
deld, waardoor het naar het oordeel
van de Koning onmogelijk is het resul
taat van het in art. i6 bedoeld overleg
af te wachten, van de bepaling van dat
artikel kan worden afgeweken.
Artikel 23: „De rechtsmacht van de
Hoge Raad der Nederlanden ten aan
zien van rechtszaken in Suriname of
de Ned. Antillen wordt geregeld bij
Rijkswet. Indien de regering van het
betrokken land dit verzoekt, wordt bij
Rijkswet de mogelijkheid geopend, dat
aan de Raad een lid, een buitengewoon
of een adviserend lid, wordt toege
voegd".
Artikel 24: „Overeenkomsten met
andere mogendheden en met volken
rechtelijke organisaties, welke Suri
name onderscheidelijk de Ned. Antillen
raken, worden gelijktijdig met de over
legging aan de Staten-Generaal aan de
staten van Suriname of de Ned. Antil
len overgelegd.
Internationale overeenkomsten
Artikel 25 luidt: „Aan internationale
economische en financiële overeenkom
sten bindt de Koning Suriname onder
scheidelijk de Ned. Antillen niet, in
dien de regering van het land, onder
aanwijzing van de gronden, waarop
zij van de binding nadelen voor het
land verwacht, heeft verklaard, dat het
land niet dient te worden gebonden".
Voor de opzegging van dergelijke over
eenkomsten geldt hetzelfde. Wenst één
der Rijksdelen afzonderlijk dergelijke
overeenkomsten te sluiten dan kan dit
slechts verhinderd worden, indien de
verbondenheid van het land in het
Koninkrijk zich daartegen verzet. Bij
het sluiten van defensie-overeenkom
sten worden eveneens de beide Rijks
delen, indien deze overeenkomsten hen
raken en binden, in het overleg be
trokken.
Artikel 31 houdt in, dat personen,
woonachtig in Suriname of de Ned.
Antillen, niet dan bij landsverordening
tot dienst in de krijgsmacht dan wel
tot burgerdienstplicht kunnen worden
verplicht. Artikel 32 bepaalt, dat in de
strijdkrachten voor de verdediging van
Suriname onderscheidenlijk de Ned.
Antillen zoveel mogelijk personen, die
in deze landen woonachtig zijn, zullen
worden opgenomen. Artikel 34 verleent
de Koning het recht elk gedeelte van
het grondgebied in staat van oorlog of
in staat van beleg te verklaren. Een
en ander wordt geregeld bij Rijkswet.
Artikel 35 zegt, dat Suriname en de
Ned. Antillen bijdragen in overeenstem
ming met hun draagkracht in de kos
ten, verbonden aan de handhaving van
de onafhankelijkheid en de verdedi
ging van het Koninkrijk, zomede in de
kosten van de verzorging van andere
aangelegenheden van het Koninkrijk,
voor zover deze strekken ten gunste
van Suriname onderscheidenlijk de
Ned. Antillen. De bijdrage wordt door
de Raad van ministers voor een of eni
ge begrotingsjaren vastgesteld. Artikel
12 kan in dit geval worden toegepast.
Paragraaf 3: Onderlinge bijstand,
overleg en samenwerking. Artikel 36
luidt: „Nederland, Suriname en de Ne
derlandse Antillen verlenen elkander
hulp en bijstand". Artikel 37 gaat hier
dieper op in en noemt een aantal za
ken, die voor onderling overleg en sa
menwerking in aanmerking komen.
Koninkrijk zijn mede een voorwerp
van zorg voor de landen.
Artikel 44 bepaalt, dat een landsver
ordening tot wijziging van de lands-
regeling betreffende de fundamentele
rechten en vrijheden van de mens, de
bevoegdheden van de gouverneur, de
bevoegdheden van de vertegenwoordi
gende lichamen, alleen mogelijk is
met instemming van de regering van
het Koninkrijk. Dit geldt ook voor de
verdeling der zetels in de Staten over
de verschillende eilandgebieden. Wij
zigingen van de Grondwet, betrekking
hebbende op de rechten van de mens,
de positie van de koning, de bevoegd
beden van de Staten-Generaal en de
justitie worden geacht Suriname en de
Ned. Antillen te raken.
Artikel 3D bepaalt, dat een wetge
vende en bestuurlijke maatregel in Su
riname en de Nederlandse Antillen,
die in strijd is met het Statuut, een
internationale regeling, een Rijkswet
of een Algemene maatregel van Rijks
bestuur, door de Koning als hoofd van
het Koninkrijk of voordracht van de
Raad van ministers bij gemotiveerd
besluit kan worden geschorst en ver
nietigd.
Artikel 53 biedt de mogelijkheid de
Algemene Rekenkamer op verzoek in
te schakelen als orgaan voor het onaf
hankelijk toezicht op de besteding der
geldmiddelen overeenkomstig de begro
ting in Suriname en de Ned. Antillen.
Wijziging Statuut
De laatste paragraaf, no. 5. behandelt de
overgangs- en slotbepalingen. Artikel 54
stelt vast. dat luchtvaartaangelegenheden,
aangelegenheden van het Koninkrijk zijn,
althans voor een tijdvak van tien jaren.
Onder aanwijzing van de gronden, dat deze
bepaling nadelig voor het land is. kunnen
daarna Suriname en de Ned. Antillen ver
zoeken dit niet langer als zodanig te be
schouwen. waarna dit artikel na een ter
mijn van twee jaren buiten werking zal
treden. Volgens artikel 55 zal wijziging van
het Statuut geschieden bit Rijkswet. Het
artikel luidt woordelijk: „Wijziging van dit
Statuut geschiedt bij Rijkswet. Een voor
stel tot wijziging door de Staten-Generaal
aangenomen, wordt door de Koning niet
goedgekeurd alvorens het door Suriname
en de Ned. Antillen is aanvaard. Deze aan
vaarding geschiedt bij Landsverordening
Deze Landsverordening wordt niet vastge
steld alvorens het ontwerp door de Staten
in twee lezingen is goedgekeurd. Indien
het ontwerD in eerste lezing is goedgekeurd
met twee-derden der uitgebrachte stemmen,
geschiedt de vaststelling terstond. De tweede
lezing vindt plaats binnen een maand na
dat het ontwerp in eerste lezing is goedge
keurd. Indien en voorzover een voorstel
tot wijziging van het Statuut afwijkt van
de Grondwet, wordt het voorstel behan
deld op de wijze als de Grondwet voor
voorstellen tot verandering in de Grondwet
bepaalt, met dien verstande, dat de nieuwe
Kamers de voorgestelde veranderingen bij
volstrekte meerderheid der uitgebrachte
stemmen kunnen aannemen."
Artikel 56 ten slotte bepaalt o.a. dat de
algemeen vertegenwoordigers van Surina
me en de Ned. Antillen in Nederland met
ingang van de inwerkingtreding van het
Statuut de gevolmachtigde ministers zul
len zijn.
Koningin Juliana zal Donderdag 10
Juni een werkbezoek brengen aan een
aantal gemeenten on de Noord-Veluwe.
o.a. Harderwijk, Elburg en Nunspeet.
Het bezoek van H. M. geldt hoofdzake
lijk de Blindeninrichting Sonneheerdt
te Ermelo, de gestichten Veldwiik en
's Heerenloo, het Sanatorium Sonne-
vanck, een fabriek van melkproducten
te Nunspeet en het Vacantieoord Belt
graven.
Het officiële bezoek van Koning Haakon
van Noorwegen aan Nederland in Juni is
uitgesteld met het oog op de hofrouw,
die wegens het overlijden van Kroon
prinses Martha in acht wordt genomen,
aldus is officieel medegedeeld.
De Koning zou Nederland van 16 tot 18
Juni hebben bezocht.
Advertentie
Wynand Fockink
5?
De voorzitter van het Landelijk Ka
tholiek Onderwijzers Verbond, de heer
J. H. M. Derksen, heeft gisteren op het
in Haarlem gehouden congres van de
Diocesane Raad van Overleg in het bis
dom Haarlem nog eens- uitvoerig het
probleem besproken „Ouders en school".
In eerste instantie merkte hj.i daarbij
op, dat de strijd van de Kerk ïn de
eerste frontlijn bijna steeds een strijd
is voor de vrije school. Het principieel
standpunt dient echter gehandhaafd te
blijven, namelijk, dat Kerk, gezin en
staat ieder een eigen taak hebben bij
het onderwijs, waarbij de staat alleen
een steunende, controlerende en aanvul
lende taak kan hebben.
Spreker stelde verder, dat zowel
ouders als Kerk op de opvoeding van
het kind rechten hebben. Hier moet en
mag geen tegenstelling worden ge
maakt, ofschoon de ouders zich moeten
laten leiden door de voorschriften van
de Kerk. Zo bezien is het recht van de
ouders dus nret absoluut.
In grote lijnen bakende de heer Derk
sen de geschiedenis en de groei van het
katholiek onderwijs af. daarbij wijzend
op de grote dank, die men verschuldigd
is aan jie Kerk, die direct of indirect
via arm- of kerkbesturen en religieuze
congregaties scholen gesticht heeft. In
dezen hebben de leken een groot gebrek
aan initiatief getoond.
Men mag er zich over verheugen, dat
er in ons land' op het terrein van het
lager onderwijs gelijkstelling is be
reikt, maar in 4e overige onderwijs-
zeker niet bij het kleuteronderwijs, dat
takken is dat nog lang niet het geval,
enerzijds in stand moet worden gehou
den met gemeentelijke subsidie, ander
zijds met offervaardigheid en vooral
met de armoede van de kleuteronder-
wijzeressen. Maar daarom is het te be
treuren, dat zeer vele katholieken die
eerste gelijkstelling als een eindpunt
beschouwen en niet als een begin tot
en zodanige harmonische samenwer
king. dat het katholiek onderwijs daar-
door zich beter kan ontplooien. Spreker
stelde de vraag, of de katholieken zich
nog wel goed bewust zijn. van hun ver
antwoordelijkheid jegens het katholiek
onderwijs. Een zekere apathie is onmis
kenbaar. omdat men zich niet bewust
is van dat rijke bezit.
Door de in-activiteit van het gezin
is er nu een toestand ontstaan, die ze
ker niet ïn alle opzichten tot tevreden
heid stemt.
In verband daarmede meende de heer
Derksen wel te mogen ovrrierken, dat er
een andere vorm van schoolbestuur
denkbaar is dan de tegenwoordige
combinatie schoolbestuur-kerkbestuur.
De stichting van aparte schoolbesturen
naast de kerkbesturen met eigen taak
en opdracht kan aanbeveling verdienen.
In zodanige schoolbesturen zal opname
der ouders niet op grote moeilijkheden
stuiten. Men dient echter niet over te
gaan tot plotselinge wijziging in het tot
nu toe gevoerde schoolbeleid.; deze zal
geleidelijk aan dienen te geschieden.
Maar dan zal onderwijl met meer kraeht
dan tot nu toe is geschied moeten wor
den voortgegaan met de vorming van
oudercomité's en zal men spoedig moe
ten komen tot een nationals ouderraad
van het katholiek onderwijs
De vergadering stond onder leiding
van de heer J. Bakker, die in zijn
openingswoord mededeelde, dat het bis
dom Haarlem nu zestig plaatselijke
Raden van Overleg telt. Helaas kan men
niet zeggen, dat de resultaten indruk
wekkend zijn. De gewenste samenwer
king is er plaatselijk niet altijd en dat
is jammer, waar er op vele terreinen
gemeenschappelijk kan worden ge
werkt.
Advertentie
Het zal de volgende maand een jaar
geleden zijn, dat in het rampgebied de
eerste door het buitenland geschonken
houten woning kon worden betrokken.
Sindsdien zijn er honderden van deze
huizen opgetrokken, afkomstig uit Fin
land. Noorwegen, Zweden, Denemarken
en Oostenrijk. Er zijn Zuid-Hollandse,
Zeeuwse en Noord-Brabantse gemeen
ten met een „Finlandplein", Koning
Haakonstraat", „Weenseplein" en der
gelijke namen voor straten en pleinen,
die geheel worden gevormd door ge
schenkwoningen. Deze zomer zullen in
52 gemeenten in het rampgebied ruim
800 houten woningen bewoond zijn, die
aan duizenden slachtoffers van de
watersnood een onderdak zullen bieden,
dat niet zelden geriefelijker is dan deze
mensen ooit hebben gekend.
Nu het tijdstip nadert, dat verreweg
het grootste deel van de houten ge
schenkwoningen zal zijn betrokken,
heeft de minister van Volkshuisvesting
en Wederopbouw, ir. Witte, vertegen
woordigers van organisaties in en van
de regeringen van de vijf landen, die
deze huizen hebben geschonken, uitge
nodigd naar ons land te komen, om te
zien, welke bestemming aan deze ge
schenken is gegeven en zelf te ervaren,
hoe dankbaar men in de getroffen ge
bieden voor deze hulp is. Een bezoek
van twee dagen aan het rampgebied
heeft de buitenlandse gasten, 1 waarvan
velen voor de eerste keer de door het
water teweeggebrachte verwoestingen
in ons land zagen, niet alleen overtuigd
van de gevoelens onder de bevolking
voor hetgeen aan hulp uit het buiten
land is ontvangen, maar ook zeer onder
de indruk gebracht van de wilskracht
en het doorzettingsvermogen, dat is op
gebracht om de gigantische taak van de
wederopbouw ter hand te kunnen na
men.
De tienjarige E. J. Koenen te Alk
maar is Woensdagmorgen van de aan
hangwagen van een vrachtauto gevallen.
De zware aanhanger reed over het
knaapje heen. De jongen was op slag
dood.
Advertentie
Staatsinrichting
Paragraaf 4: De Staatsinrichting van
de landen. Artikel 41: „Nederland, Su
riname en de Nederlandse Antillen
behartigen zelfstandig hun eigen aan
gelegenheden. De belangen van het
Dully met Sjorsje en Tonny. Towy met Inn Do Tsjin. Voor
naamste agendapunt te GenèveVaststelling datum en plaats
„volgende samenkomst". Een enkel sober dinertje wat sloffen
Lexington van America's Best Tobaccos en dan weerSo Long 1
Het vraagstuk van bet to- of exclu
sief bedieningsgeld berekenen van de
prijzen in de Horeca-bedrijven heeft
Woensdag, op de tweede das van het
in de Friese hoofdstad gehouden con
gres van de Ned. Bond van Hotel-, Ca
fé- en Restaurantpersoneel niet in dl»
mate de tongen in beroering gebracht
als naar aanleiding van enkele voor
stellen van afdelingen van deze bond
werd verwacht. Zowel de afdeling
Haarlem als de afdeling Leeuwarden
hadden een voorstel ingediend met be
trekking tot deze kwestie. Haarlem
stelde voor de tegenwoordige regeling
zo te wijzigen dat in het vervolg in
clusief bedieningsgeld berekend kan
worden. Leeuwarden stuurde eveneens
aan op stappen die een uniforme bere
kening van het bedieningsgeld tot ge
volg zouden kunnen hebben, opdat de
thans heersende wantsestand op dit ter
rein tot het verleden zal gaan behoren
De voorzitter van dit congres, de heer
J. A. Wagener. had echter reeds in zijn
openingswoord als zijn mening uitge
sproken dat er eigenlijk van een pro
bleem geen sprake is. omdat duidelijk
in de huidige regeling staat, dat exclu
sief berekend moet worden Woensdag
werd daarom van bestuurszijde op
nieuw gesteld, dat er geen wantoestand
behoeft te bestaan, mits men zich aan
de regeling houdt, waarop de voorstel
len van Leeuwarden en Haarlem wer
den ingetrokken.
Een ander probleem is momenteel,
althans blijkens een voorstel van de af
deling Utrecht, het feit dat meermalen
in sommige bedrijven het percentage
De „Zeven Provinciën" is Woensdag
de Annabaai (Curacao) binnengestoomd
na het wisselen van 21 saluutschoten
met het waterfort. De belangstelling
van de zijde van het publiek was groot.
Het schip koos ligplaats in de Nieuwe
Haven.
Het passagiersbootje „Lybelle" dat de
dienst Millingen-Lobith over de Rijn on
derhoudt, is Woensdag omgeslagen toen
het door tot nu toe onbekende oorzaak
tegen de boeg van een Duits tankmotor-
schip, de „Trg 10" van de tankrederij
Duisburg was gevaren. Hierdoor raakten
de vijf opvarenden van het bootje, vier
passagiers en de kapitein, te water. Zij
konden allen, zij het ternauwernood
worden gered door het schip „Oranje 9",
dat in de buurt lag.
De verlies- en winstrekening over 1953 van de Philips' Gloeilampenfabrieken
te Eindhoven wijst een bruto-winst aan (inclusief deelnemingen) van
ƒ148.315.000 (ƒ129.357.000). Na aftrek van: afschrijvingen ad ƒ21.283.000
(ƒ19.683.000); betaalde interest ad ƒ8.728.000 (ƒ8.590.000); bijdragen pen
sioenen in Nederland 17.959.000 (ƒ12.213.000); belastingen Nederland
32.760.000 37.900.000) en de overboeking naar de reserve ingehouden
winst groot ƒ30.000.000 (ƒ20.000.000) resteert een winst ter verdeling groot
ƒ37.585.000 (ƒ30.971.000).
Zoals wij reeds eerder mededeelden wordt voorgesteld over 1953 een divi
dend uit te keren van 14 pet. (12) op de gewone aandelen en van 7.6 pet.
(7.2 pet.) op de cum. pref. aandelen; hiervan is reeds op de beide aandelen-
categorieën 6 pet. als interim uitgekeerd. Aan tantièmes wordt uitgekeerd
ƒ2.872.900 (ƒ2.073.300) en aan belangen personeel ƒ3.074.088 (ƒ2.181.000),
waarna resteert een onverdeeld dividendsaldo groot ƒ1.399.736 (ƒ400.898).
In zijn verslag zegt de raad van Bestuur
o.m. dat de gang van zaken in 1953 gunstig
is geweest. De omzet aan derden in de ge
hele wereld bedroeg 1601 millioen, dit
is een stijging t.a.v. 1952 van 217 millioen
of 16 pet. (11 pet.), in geldswaarde. Op
een na de grootste stijging in de na-ooriog-
se jaren. Ten opzichte van het basisjaar
1947 100 werd een niveau bereikt van
293. Nagenoeg alle hoofdindustriegroepen
en landen hebben tot de stijging van de
omzet bijgedragen. De stijging ligt voor
een belangrijk deel in de sector van de
nieuwe artikelen, in het bijzonder bij te
levisiebuizen en -apparaten en telecommuni
catie apparatuur. In 1953 1$ de omzet in
de landen overzee naar verhouding sterker
gestegen dan In de overige landen, het
geen uit oogpunt van geografische sprei
ding gunstig kan worden genoemd.
De stijging van de omzet heeft zich in
de eerste maanden van 195.) voortgezet.
Voor het gehele jaar 1954 verwachten wij
eveneens een stijging.
De export uit Nederland was in 1953: 15
pet. (6 pet.) hoger dan in 1952 en kwam
daardoor boven het peil vanl951. De ex
port naar de landen in Europa steeg ten
opzichte van 1952 met 12 pet., die naar de
landen overzee met 20 pet. Ten opzichte van
Dat de televisie in Nederland ach
terblijft, moge blijken uit de vol
gende cijfers per 1 Jan. 1954. Ne
derland: 2 televisiezenders, 5 zend
uren per week en ruim 8000 televi
sietoestellen. Amerika: 352 zenders,
100 zenduren, 28 millioen toestellen.
Engeland: 8 zenders (meerdere in
aanbouw), 35 zenduren en 3.2 mil
lioen toestellen. Frankrijk: 4 zen
iers, 30 a 35 zenduren, 110.000 toe
stellen. Duitsland: 14 zenders, 25 a
30 zenduren, 36.000 toestellen. Bel
gië: 2zenders, 15 zenduren en 8000
toestellen.
het basisjaar 1947 100 kwam de export
op 284.
Men verwacht dat de export tn lüSj re
latief ongeveer in gelijke mate zal sitjgen
als de omzet. In de eerste maanden van
1954 was de export groter dan in de over
eenkomstige periode van 195S
De productie ln binnen- en buitenland
was ln 1953 groter dan in 1952. In de Ne
derlandse fabrieken was de productie 7 pet.
(-1) groter dan in 1952. In vergelijking
met het basisjaar 1947 100 werd een
indexcijfer van 247 bereikt.
Voor 1954 wordt een belangrijk accres
van de productie verwacht. Het huidige pro
ductie niveau ligt boven het gemiddelde
van 1953.
van het bedieningsgeld wordt verlaagd
en voortdurend kan worden gewijzigd,
zodat de bestaanszekerheid van het per
soneel, aldus het voorstel, telkens in
gevaar wordt gebracht en een grote
verlaging van inkomsten voortdurend
dreigt. Met de werkgevers is dit vraag
stuk echter reeds in bespreking, zo deel
de de voorzitter mee. en hii voegde
daaraan toe. dat waarschijnlijk een uni
form percentage van 15 pet. zal worden
vastgesteld.
Een koerier en spion voor Kahar
Moezakkar, de terroristenleider op Ce
lebes, is onlangs in handen gevallen
van de regeringsautoriteiten in Makas
sar. Hij heeft enige mededelingen over
de situatie der terroristen gedaan.
De spion, een dwerg van 1.20 meter
lengte, is ettelijke malen door de
wachtposten Makassar binnengekomen,
gebruik makend van zijn kleine gestal
te en jongensgezicht, om inlichtingen in
te winnen voor zijn chef.
Hij deelde mede dat de toestand bij
de terroristen nie,t rooskleurig is.
Voedselgebrek dwingt hen te leven op
wat het oerwoud aan eetbaars voort
brengt. Zij kunnen slecht aan rijst
komen, daar de verbindingen tussen
hun schuilplaatsen in het oerwoud en
de dorpen veelal verbroken zijn.
Uit de verhalen van de 28-jarige
spion valt op te maken dat Moezakkar's
mannen inderdaad op grote schaal op
Celebes geplunderd en gemoord heb
ben. Ook de vervolging van de Chris
tenen hebben zij op hun geweten.
De spion beweert verder dat drie
door de mannen van Moezakkar ont
voerde Europeanen nog altijd in leven
zijn en op het hoofdkwartier van de
bendeleider werken. Hij noemde hun
namen als: H. Versteden. dokter De
Wahl en C. van de Wetering. (U.P)
Dinsdagavond omstreeks half elf werd
de brandweer gealarmeerd voor een
uitslaande brand in het pakhuis van de
fa. Lammerts van Bueren aan de Neu-
de te Utrecht Het vuur vond gretig
voedsel in de opgeslagen voorraden
oakzeilen en touw. De brandweer tastte
het vuur aan met twee motorspuiten en
wist na ongeveer een uur het vuur te
bedwingen. De twee bovenste etages
van het uit de 17e eeuw daterende per
ceel met zijn pittoreske gevel brandden
geheel uit De oorzaak is niet bekend.
Verzekering dekt de schade.
Léon Jouhaux, voorzitter van de
Franse Economische Raad en veteraan
in de vakbeweging, is op 74-jarige
leeftijd in Parijs overleden.
Jouhaux, die in 1951 de Nobelprijs
voor de vrede ontving, wijdde het
grootste deel van zijn leven aan de
vakbeweging en hij werd in 1909 geko
zen tot secretaris-generaal van de
„Confédération Générale du Travail"
(C.G.T.).
In de afgelopen oorlog werd Jouhaux
eind 1941 te Marseille gearresteerd op
last van de regering van Vichv, die
hem als gedwongen woonplaats Cahors
aanwees. Het volgende jaar arresteer
den de Duitsers hem en voerden hem
als gijzelaar naar Duitsland.
Na de bevrijding werd Jouhaux ge
kozen tot voorzitter van de C.G.T.-
Force-Ouvrière. tot vice-voorzitter van
het Internationaal Verbond van Vrije
Vakverenigingen en vice-voorzitter
van het bestuur van het Internationale
Arbeidsbureau.
Gisteren werd hij nog herkozen tot
voorzitter van de Economische Raad,
welke functie hij sinds 1946 bekleedde.
In de avond overleed hii aan een hart
verlamming. Hij was officier van het
Legioen van Eer.
