Colleges over de verhouding van de mens tot de wetenschappen Derde Landbouwbeurs geopend Oplossing kwestie-Triëst thans in zicht r>- Kruiswoordraadsel mm Minder gunstige financiële resultaten in land- en tuinbouw Prof. VanMelsen vervangtprofDessauer Dr. E. Heldring overleden Dank van Deens Koningspaar MOORD in Parijs Bestaanszekerheid afhankelijk van exportmogelijkheden NIJMEEGSE STUDENTENFEESTEN BEGONNEN ete 'Ttcror'ryKZsn- DINSDAG 4 MEI 1954 PAGINA 5 Mens en techniek Oud-president-commissaris van de Ned. Bank en Ned. Handelmij. Agenten gewond bij achtervolging Ongeluk met jeep Anneke Beekman Gevangenhouding ex-voogdes verlengd Dekknecht verdronken Grensgeschil Baarle Geen vooruitlopen op definitieve beslissing maakt wol motvrij door GEORGES SIMENON Dulles ontmoet Scelba en Piccioni in Milaan Centrale Boerenleenbank in 1953 Ontsparing bij R.P.S. in April Indon. parlementslid Ontploffing oorlogstuig: Twee kinderen ernstig gewond Café totaal afgebrand Examens De Nijmeegse studenten gaan feestvieren en daar van het student-zijn college lopen een wezenlijk bestanddeel vormt ofschoon hier en daar met overtuiging nog vastgehouden wordt aan het „studens a non studendo" willen ze ook colleges in het feestprogramma opnemen, ter gelegenheid van oe lustrumviering gegeven door hoogleraren, welke zij zelf daartoe uit- nodigden over een onderwerp, dat hun na aan het hart ligt, de verhouding, waarin de mens staat ten opzichte van de onderscheiden takken van weten schap. Het Nijmeegs Universiteitsblad had •b zijn laatste nummer de foto's gepu bliceerd van de buitenlandse geleerden b'e deze lezingencyclus „Oriëntatie in deze tijd" zouden verzorgen. Een van de Heest aantrekkelijke koppen vond men Wel die van de eerste spreker in deze byclus, prof Dessauer uit Frankfurt am "lain, omdat' men er het type van een fcht ouderwetse hoogleraar in ontdek te. Tot grote teleurstelling moest prof. jjessauere echter wegens ziekte plotse ling verstek laten gaan. Prof. v. Melsen heeft zijn taak overgenomen en wat hij Zi.ln gehoor gisteravond geboden heeft ha amper een halve dag voorbereiding Eehad te hebben, getuigt' voor het mees terschap van deze universele wijsgeer. Met zijp gehoor heeft prof. van Mel- s®n wijsgerig doorgedacht over de situ atie waarin de mens zich tegenover de techniek, in beginsel een schepping van hemzelf, geplaatst ziet als tegenover ecn onpersoonlijke macht Dit mag eigenlijk niet verwonderen Ook in de hlens bestaat de tegenstelling tussen zijn Vriiheid waardoor hij zichzelf bepaalt ®h een determinerende factor, het stof felijk element, dat voor hem een onbe ïnvloedbaar gegeven is. Voor de techniek betekent dit een subtiele dialectiek tus- gen de noodzaak de natuur te nemen zo als ze is en de vorsende geest van de hiens die voor niets stilstaat. Deze laat- ®te maakt een remmen van de technische ontwikkeling onmogelijk. Het is de on ontkoombare opdracht van de mense lijke geest ïn de stof door te dringen; de eigenwettelijkheid van de natuur brengt in de techniek een element dat aan deze beheersing ontglipt. De eerste uitingen van de techniek Vormden een verlengstuk van de men selijke organen. Vandaar ging de ont wikkeling verder tot een bijna volkomen automatisme. Toch betreft dit slechts een uitwendige vormgeving. In de jong ste tijd is de mens erin geslaagd in de stof zelf door te dringen. Zo heeft de hlens de stof als het ware aan zich ge- Gisteren is in alle stilte op de Nieuwe Oosterbegraafplaats te Amsterdam het stof felijk overschot ten grave gedragen van dr. Ernst Heldring, die in Amsterdam op B2-Jarige leeftijd is overleden. Dr. Heldring heeft een grote plaats in genomen in de Nederlandse scheep vaartwe reld, alsook in het bedrijfsleven in het algemeen Van 1899 tot 1937 is hij directeur geweest van de Kon. Ned. Stoomboot Mij. Nadien is hij vele jaren president-commis saris van de K.N.S.M. geweest. Bijna tien jaar lang (van 1922 tot 1931) was dr. Hel dring voorzitter van de Kamer van Koop handel en Fabrieken voor Amsterdam. Zijn vele andere functies omvatten: van 1921 tot 1939 commissaris, later president-commissa ris, van de Ned. Bank. Voorts president commissaris van de Java-China-Japanlijn, commissaris van de Stoomvaart Maat schappij „Nederland" en gedelegeerd lid Van de Raad van Beheer van de Kon. Pa- ketvaart Mij. Op 68-jarige leeftijd, toen dr. Heldring zich feitelijk reeds uit het zakenleven had teruggetrokken, werd op hem een beroep gedaan door de Ned. Handel Mij. te Am sterdam, om president dezer Instelling te Worden, hetgeen hij tot ultimo Dec. 1948 is geweest. Ook op het gebied van kunsten en we tenschappen heeft dr. Heldring zich bewo gen. Sinds 1912 was hij ondervoorzitter en sinds 1929 voorzitter van de vereniging „Rembrandt". In het Kon. Aardrijkskundig Genootschap heeft hij ook verschillende functies vervuld. assimileert De aarde als geheel wordt zo opgeheven naar het niveau van het menselijke, meer aan hem dienstbaar en onderworpen. De stof „wordt aldus door de techniek verhoogd tot het niveau van de geest, maar tot de geest van de mens. Ze deelt dan ook in al de lotgevallen van de mens. Als een mens valt kan hij zijn been breken, maar als een xiïegtuig naar beneden stort is dat een catastrofe die groter is naarmate de beheersing van de stof in de tech niek volmaakter is. Ook ethisch catastro fale gevolgen kan deze technische ont wikkeling hebben: de individuele broe dermoord van Kain op Abel kan in mo dern technische versie worden tot een moord van het ene deel der mensheid door het andere; de individuele zelf moord tot een zelfmoord van de gehe le mensheid. Physici spreken met hui vering hierover. Het kwade krijgt groteske mogelijk heden. Maar ook het goede. Door de techniek is de mens steeds minder een ling geworden en is de idee van de een heid van het mensengeslacht een tastba re werkelijkheid geworden, getuige bij voorbeeld de moderne communicatie middelen. Uiteindelijk blijft toch een huiver ons bevangen tegenover de problemen die de techniek heeft opgeroepen: in de be heersing van de stof is de mens ontzag lijk ver gevorderd, maar daar is een grens, de gevolgen der Erfzonde teke nen zich daar gigantisch af. De huiver die de mens bekruipt bij het overdenken van deze dingen louterde prof. v Mel sen aan het einde van zijn rede door er op te wijzen dat de God die aan de menselijke geest de opdracht gaf de stof te doordringen en haar volledig en van binnen uit aan zich dienstbaar te maken, zich in de Menswording met het lot' van de mens en van de stof verbon den heeft. (Van onze Haagse redactie) De 29-jarige agent van politie S. K„ uit Den Haag, is Zondagmiddag, toen hij met een politiejeep een personen auto achtervolgde, in de Groningse- straat tegen de trottoirband aangere den. De jeep, die met vrij grote snel heid reed, sloeg over de kop. K. kreeg schaafwonden aan zijn gezicht en een gekneusde linker pols. Tevens klaagde hij over hoofdpijn. De naast hem zit tende agent, de 35-jarige H.A.S., kreeg schrammen in het gezicht. Na onderzoek bij de G.G.D., konden de beide politie agenten naar hun woning worden ver voerd. De jeep werd aan de bovenzijde geheel vernield. De jeepagenten achtervolgden de be stuurder van een personenauto, die in zijn wagen een meisje tegen haar wil ontvoerde. Later in de avond is deze man, de 20-jarige H. A. M., in Rijswijk aangehouden. Het meisje, de 17-jarige T. B., heeft aangifte gedaan van vrij heidsberoving. Het Deense Koningspaar heeft Ko ningin Juliana en Prins Bernhard het volgende telegram gezonden: „Wij zenden u beiden onze diepge voelde dank voor de drie onvergetelijke dagen, die wij in uw prachtig land heb ben doorgebracht. De vriendelijkheid en hartelijkheid van het Nederlandse volk zullen ons altijd in dierbare herinnering blijven." Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben daarop het volgende geant woord: „Wij danken u van harte voor uw vriendelijk telegram. Wij waren zeer gelukkig u hier bij ons te hebben en u iets van ons land te laten zien. Een be zoek als het uwe sterkt blijvend de vriendschap tussen onze volkeren. Wilt u onze beste wensen aanvaarden voor u en uw gezin en voor uw bewonderens waardig volk." De gevangenhouding van de ex-voog- des van Anneke Beekman, mevr. G. M. L.van M., uit Hilversum, die 22 Maart werd gearresteerd, is door de rechtbank te Amsterdam verlengd tot 31 Mei. 30 Maart beval de rechtbank, op vor dering van de officier van Justitie, haar gevangenhouding voor dertig dagen. Gisterochtend is de 17-jarige dek knecht A. W. V„ die gewoond heeft in de Beatrijsstraat te Rotterdam, in de Veerhaven te Rotterdam verdronken. De jongen was bezig het dek van een directiebootje van een rederij schoon te maken. Vermoed wordt dat hij uitge gleden is en daardoor overboord is ge vallen. Op een gegeven ogenblik werd hij vermist en na een half uur dreggen werd het stoffelijk overschot gevonden. De regeringen van Nederland en Bel gië onderzoeken de kwestie van de strook grond op de grens van Baarle- Hertog en Baarle-Nassau, waarop beide landen souvereine rechten menen te hebben. De twaalf op deze strook staande huizen zijn, zoals bekend, door de Belgische onderdaan Van den Eynde gekocht. Beide regeringen hebben be sloten in afwachting van een definitieve beslissing niets te doen waardoor op deze beslissing zou worden vooruitge lopen. Advertentie ORGANON-OSS Onder het zoemen van tractors en andere landbouwmachines geschiedde Maandag in de Bernhardzaal van de Kon. Ned. Jaar. beurs aan de Croeselaan te Utrecht de of ficiële opening van de in^feite reeds begon nen derde Landbouwbeurs. Na een kort begroetingswoord door mr. C. T. E. graaf van Lynden van Sandenburg, lid van de Raad van Beheer, hield ir. G. P. J. Royac- kers, secretaris van de Stichting van de Landbouw, een rede, waarin hij consta teerde dat het instituut van de Landbouw- Vert. J. T. KLIPHUIS Minister Dulles heeft gisteren op doorreis van Genève naar Washington te Milaan overleg gepleegd met de Italiaanse premier Scelba en diens minis ter van Buitenlandse Zaken, Attilio Piccioni. De heren bespraken de vraag stukken rond de ratificatie van het E.D.G.-verdrag door het Italiaanse par lement en vooral de kwestie-Triëst. Over de oplossing van deze laatste aangelegenheid blijkt men intussen in Londen overeenstemming te hebben bereikt. Minister-President Scelba had Dulles Verzocht om eens te komen praten. Scelba heeft het EDG-verdrag bereids ®an de Kamer voorgelegd, maar de definitieve behandeling kan nog wel ®en half jaar op zich laten wachten. Scelba kan met zijn coalitie-partijen een kleine meerderheid halen in de Kamer, fitaar voor een volledige aanvaarding Van het verdrag heeft h{j waarschijn lijk de steun nodig van de rechtse groepering, de monarchisten. Deze zijn biet tegen het verdrag, maar om hun aternmen te winnen zou Sceiba eerst de kwestie Triëst definitief dienen op e lossen. Ziiï?inister Dulles was vergezeld van gj" ambassadrice in Italië, Claire lun u Luce- De politici gebruikten de haat in de viUa van een textielmag- j0 at' Carlo Carminati, ongeveer 35 ki- heaftter buiten Milaan. Minister Dulles g6]j1de Italiaanse staatslieden ook in- Ga„ 4 omtrent het verloop van de "meefse conferentie. Intussen schijnt het diplomatiek Tri" te Honden over de kwestie te tilans in een definitief stadium te ,-n gekomen. Er schijnt een plan tiier opgesteld, waarmee alle par- Voor beginsel accoord gaan en dat Var, v'n een definitieve verdeling Itaüs „Vrije Gebied van Triëst". Start ^ou oe zone A krijgen met de gren'o tn Joegoslavië de zone .8. De zihs vo^iSS an beide zones zou enigs- Joecrrxfia worden ten voordele van tacifitStr'6 en. Tlt0 zou °ok zekere Van rt« t Jgen voor het gebruik het Dlat, Waarschijnlijk wordt n spoedig gepubliceerd. (Reuter-UP) beurs, hoewel reeds danig ingeburgerd in het agrarische leven, feitelijk nog in een toestand van ontwikkeling verkeert. Vervolgens besprak ir. Royackers enkele vraagstukken van algemene aard. Zo rele veerde hij met voldoening de totstand koming van het Bedrijfschap van de Land bouw. waarvan de werkwijze nauw zal aan sluiten bij die van het verleden, dat wil zeggen, dat de belangenbehartigende taak een ruim aandeel zal krijgen, terwijl van de publiekrechtelijke bevoegdheid slechts een spaarzaam gebruik zal worden gemaakt. Over onze export van landbouwproducten was spr, minder -ldaan. Hij constateerde wolken aan de hemel, zodat er onzerzijds een grote mate van waakzaamheid is gebo den. Niet alleen stuit de afzet van onze producten in het buitenland geleidelijk op grotere moeilijkheden, maar ook de conse quenties van de in Amerika gevoerde land bouwpolitiek, met name het feit, dat men daar met belangrijke landbouwoverschotten zit, scheppen bij ons een onbehaaglijke en onzekere situatie. In het kader van de Be nelux schijnt het landbouwprobleem een onoplosbare zaak. In verband met een en ander drong spr. er bij de regering op aan een zo actief mogelijke handelspolitiek te voeren, maar wees hij ook op de noodzake lijkheid een binnenlandse markt als afzet gebied van agrarische producten in stand te houden en te bevorderen. In dit verband wees hij nog op de noodzakelijkheid van rationalisatie en mechanisatie voor het be drijfsleven in de agrarische sector, waaraan intussen geleidelijk en niet zonder succes wordt gewerkt. 48. Na een korte jacht beseft de Noorman, dat het hem op deze manier niet zal lukken, Ragnar de Rode in handen te krijgen. Vliegensvlug gaan zijn gedachten en een grimmig lachje speelt om zijn lippen, wanneer hij eensklaps roept: „Kom terug, lafaard." Nog voor de echo goed is weggestorven, houden de bónkende voetstappen op. Een diep Verontwaardigde schreeuw schalt tussen de rotsen en doet de Noorman fijntjes lachen; zijn Hst is gelukt. Dan komen snelle, slordige passen naderbij en om de bocht van de kloof verschijnt hijgend van het hollende zwaar gehavende figuur van Ragnar de Rode. „Een lafaardik?" gromt de zeerover wit van woede en gekrenkte trots. „Dat dat zullen we dan wel eens zien, Noorman." Voor Eric hem tot rede kan brengen, flitst het zwaard van de piraat op hem toe en weldra klinken in de doodse stilte de heldere klanken van staal op staal. Blik semsnel schieten de zwaarden kletsend naar voren en bij een handig ontwijken van een heftige uitval bemerkt de Noorman al spoedig, dat Ragnar, ondanks al zijn vreemde en kinderlijke eigenschappen, een voortreffelijk en ridderlijk zwaardvechter is. Het zal niet eenvoudig zijn de gewiekste strijder te ontwapenen en naar de troep terug te voeren In razend tempo volgen de slagen elkaar op en geboeid zien de krijgers naar de felle strijd van de twee sterke tegenstandersHet ziet er niet naar uit, dat deze ware titanenstrijd spoedig is uitgevochten; bezorgd vragen zij zich af, wie hier het onderspit zal delven. Met een lenigheid, die men nauwelijks van de zware zeerover zou verwachten, dringt eensklaps Ragnar de Rode de Noorman tegen de rots en op het moment, dat deze met een felle zwaardhouw de piraat zijn wapen uit de hand tracht te slaan, klinkt plotseling de luide schreeuw van een krijger: „Schot- \en daar zijn ze." Zware, dreunende voetstappen vullen de nauwe kloof: met een snelle beweging springt Ragnar de Rode op zij en schaart zich, zonder zich te bedenken, aan Eric's zijde... „Daar staat hij dan, Noorman," gromt hij plotseling verbroederd. ,Jfov. kunnen we er ten minste samen op slaan." De zwaarden vast omklemmend, scharen de vijf dappere Noren zich dicht aaneen en richten hun blikken onverschrokken op de duistere kloofwaaruit met luide kreten een wilde horde naar voren stormt Horizontaal: 1. schors 5. best 8. schrijfmateriae 9. gebladerte 11. ronde bak 13. hok 14. huisdier 16. lichaamsdeel 17. vogel 19. reukwater 20. buitenmuur 21. dik sap 23. haag 25. pret 26. deel van schip 28. elke 30. rank vaartuig 31. ongetekend 32. vat 33. Europeaan Verticaal: 1. bouwmateriaal 2. sarcasme 3. slim 4. huidopzwelling 5. vaatwerk 6. plaats in N. Brabant 7. waterdiepte 10. mening 12. stad in Vlaan deren 14. man 15. platte steen 17. insect 18. dakbedekking 22. scheel 23. niet geheel 27 24. doorzichtige stof 29. 26. vrouw 30. wang loot klein paard In zijn kantoor in het ministerie van Buitenlandse Zaken te Londen werd deze foto gemaakt van de heer Paul Mason, die kort geleden werd benoemd tot nieuwe Britse ambassadeur in Den Haag als opvolger van Sir Neville Butler, die zich als zodanig terugtrekt. De heer Mason, die 49 jaar is, is nu nog assistent onder-secretaris bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij zal in deze junctie worden opgevolgd door de heer J. G. Ward, die tot heden toe gede legeerd Hoge Commissaris in Duitsland was. 12 „U kunt 05) me rekenen.... Ik hoop trouwens over enkele dagen nog wat inlichtingen voor u te hebben. Niet over deze zaak, maar over een handelaar in verdovende middelen. Ik ken hem alleen nog maar onder de naam: Mon sieur Jean. Ik heb hem nooit gezien Ik weet alleen, dat hij aan een enorm aantal handelaars levert. Ik koop ge regeld rommel van hen.... Kost me een aardige centAls u nog eens geld te veel hebt...." In het vertrek er naast was Janvier nog steeds op zoek naar de brandade- saus. „U hebt gelijk, chef. Iedereen vertelt me, dat het een gerecht voor de Vrijdag is; En dan nog niet vaak. In de Goede Week wordt het soms Woensdags gege ven, maar het is nog lang geen Pa sen „Laat Torrence dat karwei maar ver der opknappenis er vanmiddag wat te doen op de wielerbaan?" „Wacht, dan zal ik even in de krant kijken." Er waren wielerwedstrijden met gang- making. „Neem een foto mee. Ga eens praten met de loketbedienden, en met de lui, die sinaasappels en apennootjes ver kopen.... Loop de café's daar in de buurt eens binnenJe zoudt ook eens kunnen gaan kijken in de kroegen in de omgeving van de porte Dau- phme". .Gelooft u dat het slachtoffer een sportman geweest is?" Maigret wist het niet. Net als de eige naar van de „Caves du Beaujolais" en de politiespion Fred, had hij het gevoel, dat iets aan de man hem bekend voor kwam, een vage herinnering wekte, maar hij kon het niet definiëren. Hij kon zich het slachtoffer niet op een kantoor voorstellen en evenmin als winkelbediende. Fred was er van over tuigd, dat het geen „jongen van de vlakte'' was. Maar het was wel iemand, die zich in kleine buurtcafé's op zijn gemak had gevoeld. Verder had hij een vrouw ge had, die Nine genoemd werd. En Maigret had die vrouw gekend. Hoe en waar had hij haar dan'leren kennen? Zou de man zich er op be roemd hebben als de commissaris Nine uit hoofde van zijn beroep had gekend? „Dubonnet.... Jij gaat naar de zeden politie. Je vraagt de lijst van de meis jes, die de Ijaatste jaren zijn ingeschre ven. Je noteert de adressen van alle Nines die je kunt vinden. Die zoek je opSnap je?" Dubonnet was een jong inspecteurtje, pas van school, een beetje stijf, altijd keurig gekleed, tegen iedereen buiten gewoon beleefd en misschien stuurde Maigret hem juist daarom op dit kar weitje uit. Een andere inspecteur zond hij naar alle buurtcafé's in de omgeving van ie Chatelet, de Place des Vosges en de Bastille. Inmiddels zat rechter Coméliau, die de zaak vanuit zijn bureau leidde, vol omgeduid te wachten en begreep niet waarom Maigret zich nog niet met hem m verbinding had gesteld. „Hoe is het met de gele Citroëns?" „Daar werkt Eriau aan." Dat behoorde allemaal tot het rou tinewerk. Zelfs al leidde het tot niets, het moest gedaan worden. Op alle we gen in heel Frankrijk werden de chauf feurs van gele Citroëns door politie agenten en gendarmes ondervraagd. Er moest ook iemand naar het kle dingmagazijn op de boulevard Sébas- topol worden gezonden waar het col bertjasje van de dode gekocht was en naar een andere winkel op de Boule vard Saint-Martin, waarvan de regen jas afkomstig was. Inmiddels eisten nog allerlei andere zaken de aandacht van de inspecteurs. Ze kwamen het bureau binnen, gingen weer weg, telefoneerden en tikten hun rapporten. In de gangen stonden men sen op hem te wachten. Er werd heel wat gelopen van de vreemdelingenpoli tie naar de zedenpolitie en van de zedenpolitie naar de identiteitsdienst. Telefoon en de stem van Moers. „Zeg chefeen kleine bijzonder heid, waarschijnlijk niet van belang Ik kan zo weinig vinden, dat ik u ook de onbeduidendste dingen maar rappor teer. Ik heb, zoals altijd, een monster van de haren genomen. Uit de analyse blijkt, dat ze sporen van lippenstift vertonen Het was bijna komisch, maar toch lachte niemand. Een vrouw had Maigret's dode op de haren gekust, een vrouw, die haar lippen verfde. „Ik kan er aan toevoegen, dat het een goedkoop soort lippenstift is geweest en dat de vrouw waarschijnlijk een don ker type is, want ze gebruikt een heel donkere tint rood." Was het de vorige avond geweest, dat die vrouw de onbekende gekust had? Bij hem thuis, toen hij van colbertjasje gewisseld had? Dat was waar ook, als hij een ander jasje aangetrokken had, betekende dit, dat hij van plan was thuis te blijven. Een man, die een uurtje denkt thuis te blijven, neemt niet de moeite van kle dingstuk te verwisselen. Misschien was hij onverwachts weg geroepenMaar kon men aannemen, dat een man, die achtervolgd werd, die nerveus gesticulerend door de straten van Parijs rende en telkens de politie op belde, zich na het vallen van de nacht weer op straat zou hebben gewaagd? Een vrouw had hem op zijn haar ge kust. Of ze had haar gezicht tegen zijn wang gedrukt. Hoe je het ook bekeek, het was een liefkozend gebaar. Zuchtend stopte Maigret nog een pijp en keek op de klok. Het was even over twaalf. Bijna precies vierentwintig uur gele den liep de man over de Place des Vosges waar de fonteinen zongen. De commissaris liep door de lage deur die de verbinding vormde tussen de Recherche en het Paleis van Justitie. Als grote vogels fladderden advocaten- toga's door de brede gangen. „Laat ik in vredesnaam die oude zeurkous dan maar gaan opzoeken." zuchtte Maigret, die rechter Coméliau nooit had kunnen uitstaan. Hij wist van tevoren, dat hij begroet zou worden met een ijzige opmerking, die in de ogen van de rechter het scherpste verwijt vormde. „Ik verwachtte u al, meneer de com missaris. Hij had even goed kunnen zeggen: „U hebt me laten wachten." Misschien dwaas, maar Maigret trok er zich absoluut niets van aan. Sinds half drie in de nacht leefde Maigret met zijn dode. (Wordt vervolgd) Voor de land- en tuinbouw was 1953 over het geheel genomen een minder gunstig jaar dan 1952, zo wordt opge merkt in het verslag over 1953 van de Coöperatieve Boerenleenbank te Eind hoven. Wel was de agrarische produc tie in het algemeen bevredigend met uitzondering van de door de watersnood ramp getroffen gebieden maar de af zet en speciaal de export werd moeilij ker. De prijzen van vele agrarische pro ducten op de buitenlandse markten daal den in verband met de grote voedsei- overschotten m.n. in Noord-Amerika. Gevreesd wordt dat deze surplussen tot een ontwrichting van de wereldmarkt kunnen leiden. Het stemt daarom tot tevre denheid dat de Regeringen van de be trokken landen verklaard hebben deze overschotten niet tegen afbraakprijzen op buitenlandse markten te spuien. Voor het eerst sedert het einde van de oorlog was de waarde van de agra rische uitvoer niet hoger dan die in het voorafgaande jaar. De totale agrarische export bedroeg in 1953 f 2.5517 milliard tegen f 2.6284 milliard in 1952. Het aan deel van de agrarische export in de totale export van Nederland daalde van 33 pet tot ruim 31% pc., De verdere ontwikkeling van de agra rische uitvoer zal vooral daarvan afhan gen of de tot stand gekomen vrijma king van de internationale handel zal kunnen worden gehandhaafd of nog be ter zal kunnen worden uitgebouwd. De liberalisatiepolitiek stuit evenwel in het buitenland op grote moeilijkheden. Dit stemt tot ernstig nadenken omdat de be staanszekerheid van de boeren en tuin ders goeddeels afhankelijk is van de uit- voermogelijkheden. De Nederlandse landbouw heeft groot belang bij de ontwikkeling van de Amerikaanse landbouw- en handels politiek. In afwijking van gemaakte af spraken handhaafde Amerika zijn in voerbeperkingen voor zuivelproducten, een onvermijdelijke consequentie van de prijssteunpolitiek voor landbouwpro ducten. Dit land bleef echter grote be dragen aan bloembollen en ham in blik importeren. Groot-Brittannië ging op het einde van het jaar over tot libera lisatie van de invoer van groenten en fruit (appelen en peren uigezonderd), doch tegelijkertijd werden de invoer rechten aanzienlijk verhoogd. De Nederlandse tuinbouw voelt zich daarom geenszins gerust over de toe komstige ontwikkeling van de export naar Engeland. Westduitsland bleef een zeer belang rijk afzetgebied voor Nederlandse agra rische producten. De uitvoer van agra rische producten naar België en Luxem burg bleef geschieden onder het z.g. landbouwprotocol. De directie is van mening, dat de re cente belastingverminderingen voor het bedrijfsleven niet vergenoeg gaan, slechts bij verruiming van het fiscale afschrijvings- en reserveringssysteem zou een toeneming van de investerin gen mogen worden verwacht. Naast de akkerbouw waren ook de fi nanciële resultaten van de rundveehou derij minder dan in 1952. Wel steeg de hoeveelheid in de fabrieken aangevoer de melk van 4700 tot 4850 millioen kg. Ook de melkproductie per koe nam mede tengevolge van het goede weer toe 1953: 3880 kg tegenover 3775 kg in 1952 terwijl het gem. vetgehalte van de melk steeg van 3.64 tot 3.67 pet. De ge middelde uitbetalingsprijs van melk daalde beduidend en lag nog maar wei nig hoven de garantieprijs van 20 ct per kg melk met een vetgehalte van 3.5 pet. In het bijzonder op de zandgron den, waar 50 pet van de melk wordt gewonnen, ontwikkelt zich in verband met de hogere kostprijs aldaar een dringend probleem. De in het algemeen minder gunstige financiële resultaten in de veehouderij waren 't gevolg van slechtere afzetmo gelijkheden voor boter, kaas en melk producten. Op het einde van het ver slagjaar zag het er echter naar uit dat de voorraden boter en kaas door ver koop naar landen achter het IJzeren Gordijn spoedig geruimd zouden wor den. De rundveestapel breidde zich weer uit in 1953, hoewel een groot aantal stuks vee werd opgeruimd in het kader van het plan tot bestrijding van de runder- t.b.c., de uitvoering van dit plan bleef gunstig verlopen. In Mei 1953 telde Ne derland 2.930.000 stuks rundvee (2.858.0003), 1.504.000 melk- en kalf- koeien, 1.96000 (1.8430003) varkens en 27.531.000 (23 803000 hoenders. Voor de pluimveehouderij was 1953 een gunstig jaar. De pluimveehouders reageerden op de afschaffing van de kui kenindustrie met een aanzienlijke uitbreiding van de pluimveestapel, het geen in het tweede halfjaar een sterk vergrote aanvoer van eieren ten gevol ge had. De waarde van de uitgevoerde eieren en andere pluimveeprod. steeg van f 279 millioen in 1952 tot het nog nooit bereikte niveau van f313 millioen. Ruim 80 pet van de uitgevoerde eieren ging naar W.-Duitsland. De procentuele stijging van het spaarderstegoed bij de Centrale Boe renleenbank te Eindhoven in 1953 be droeg 5.2 pet tegen 4.6 pCt in 1952. Deze cijfers luidden bij de Centrale Raiffeisenbank te Utrecht resp. 7.6 pCt. en 5.8 pCt. De grootste stijging treft men aan bij de bondsspaarban ken met 12.2 pCt (v.j. 5.7 pCt), de stijging van het tegoed bij de Rijks postspaarbank bedroeg 2.4 pCt (0.8 pCt.). De minder grote stijging bij de Bank te Eindhoven vergeleken met de Utrechtse collega wordt door de directie toegeschreven aan de invloed van de emigratie en van de activi teit tot het weren van oneigenlijke spaargelden bij de boerenleenbanken van de groep Eindhoven. Ook is het niet onwaarschijnlijk dat de slechtere uitkomsten van de melkwinning op de zandgronden van invloed is geweest. Het totaal van de inlagen op spaar rekeningen beliep f 274.6 min (f 273.9) tegenover f 224.7 min f 249.3) aan te rugbetalingen waardoor het spaarover schot steeg met f29.8 min (f24.6). De omzet op lopende rekening bij de boerenleenbanken beliep in totaal f 2.1 milliard tegen f 1.9 milliard in 1952. Het bedrag van de in het verslagjaar ver strekte voorschotten was met f 45.5 min (f35) iets hoger dan het recordbedrag van 1951. Per saldo stegen de bij de boe renleenbanken opgenomen voorschot ten met een bedrag van f26.5 ipln. Het bedrag dat ultimo 1953 was opgenomen bij wijze van crediet in lopende reke ning steeg van f38.9 to f41.8 min. Aan credieten en voorschotten stond tezamen uit f 19 8 min tegen f 16.2 min ultimo '52. Deze stijging houdt verband met een niet 'onaanzienlijke investeringsdrang in tot nu toe hierin achtergebleven gebie den. Ook de hypothecaire voorschotten stegen n.l. met f20 min (f 16.1 min), een verdere stijging in dit bedrag wordt verwacht. Gewaarschuwd wordt echter tegen te hoog oplopen der grondprijzen mede door emigratie-verkopen. Ondanks gestegen uitzettingen van d« boerenleenbanken namen de tegoeden van de banken bij de Centrale Bank toe met f24.3 min tot f490.433.000. De bedrijfsresultaten van de Centrae Bank werden ongunstig beïnvloed door de dalende rentestand op de geldmarkt. Aan rente werd f 2.326.035 (f 2.662.779) en aan provisiën f 349.004 528.196) ontvangen. Do onkosten stegen van f 1.210.630 tot f 1.480.837). Het nadelig koersverschil op beleggingen beliep f542.759 (f 1.463.840). De nettowinst be draagt f109.713 (f71.905). Voorgesteld wordt onv. max. 6 pCt. dividend uit te keren. In April 1954 (tussen haakjes resp. Maart '54 en April "53) werd bij de Rijkspostspaarbank ingelegd f 32.9 mil lioen (f41.2 en f28.9 millioen). Opgeno men werd f 34.2 millioen (f 33.3 en f 32.2 millioen), zodat aan het spaartegoed onttrokken werd f 1.3 millioen f7.9 en f3.3 millioen). In Amsterdam en Den Haag werd resp. in April j.l. f30.000 en f246.000 meer opgenomen dan gestort. In Rotter dam werd f 46.000 meer ingelegd dan terugbetaald. Het parlementslid Sidik Kertapati is door de militaire politie in Djakarta gearresteerd en naar Bandung overge bracht. Hij is lid van de progressieve fractie, die de regering steunt. Een of ficiële mededeling over de reden van deze arrestatie ontbreekt tot dusver, doch het blad „Indonesia Raya" meldt, dat het Indonesische leger bewijzen heeft verzameld, dat Sidik Kertapati contact onderhield met benden en zelfs bendeleider zou zijn van de „Bamboe Roentjing" op West-Java. Twee kinderen zijn ernstig gewond, doordat zij een ontstekingspijp van een landmijn tot ontploffing hebben ge bracht. De kinderen zijn opgenomen in het ziekenhuis te Dirksland. Het ergste gevaar is thans geweken. (Van onze correspondent) Waarschijnlijk tengevolge van kort sluiting is Maandagmorgen het café van de heer Dijkstra te Odoom een prooi der vlammen geworden. Door de straffe wind stond het perceel spoedig in lichter laaie. De brandweercorpsen van Emmen en Exloo moesten assisten tie verlenen, doch men kon niet voor komen dat het café tot de grond toe afbrandde. Van de inboedel kon niets worden gered. Verzekering dekt de schade. UTRECHT Doctoraal Indisch recht: G. den Besten, Utrecht, C. Niemendaal, Utrecht, J. Schmids. Maam; cand. rechten: mejA. Wories, Den Dolder, A. Magnin, Lieshout, mej. W. Bax, Utrecht, mej. W. Lekkerkerker, Utrecht; semi arts examen: J. Wagner, Stad a. h. Haringvliet, P. Beijer, Utrecht, J. Houtzagers, Arnhem, A. Fuhri Snethlage, Haarlem, J. Thiessen, Utrecht, R. Luijckx, Hilversum. H. Raaft, Roermond-, arts examen: J. Vijgen, Schaes- berg, M. Boelen, Rotterdam, Th. Sturm, Hilversum.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 5