Bewaker van Haarlems hoofdkerk
viert zilveren priesterfeest
Openluchttheater begint met
Pinksteren
s
c
Frans-Duitse toenadering in
de Saarkwestie
Hoge Autoriteit wint schermutseling over
voorstel inzake leningspolitiek
Stormachtige zitting van het
Oostenrijkse parlement
O
A
R
li mi mm
Boerenbedrijven in N.W.-Veluwe
over het algemeen te klein
Grote politieke activiteit in Huis van Europa
Zes millioen voor
woningbouw
Eisenhower blijft
bij zijn verbod
Communist tracht zaak uit te leggen
Gelijkheid
in de klas
Op bezoek bij plebaan Agterof, die 19 jaar
in de schaduw dan de bisschop werkte
DONDERDAG 20 MEI 1954
PAGINA 9
Vergrote afzet bij
Anglo Iranian
„Overvloedige" Chinese
graanoogst in '53
Seizoen in Valkenburg
Achtergebleven gebied eist
bijzondere zorg
De ontstemming in ere
hersteld
In Nijmegen:
McCarthyLeger
Vragen over papier-
conventie
Na de Russische reprimande
In Engeland eerste kerk
van Pius X
In de grote werkkamer van plebaan
Agterof aan de Leidsevaart te
Haarlem laten wyd uitstaande par
kiettulpen zich gelden, terwijl een mi
niatuur azalea met moeite kans krijgt
Ult te steken boven enkele paperas-
sen-bergen. Ergens op een tafel ligt
®en bidprentje van een overleden pa
rochiaan en de plebaan heeft zich even
pexcuseerd om een bruidspaar geluk
te wensen. Aan de wand hangt een
t°to van de ouders van de aanstaande
jubilaris, een gezellige snapshot, ver
teden jaar genomen op de dag van de
gouden bruiloft van de twee nog krach
tige Bodegravers, die plezier hebben
van hun elf kinderen: twee zijn er
Priester, twee religieuzen. En terwijl
wij een onbescheiden oogje laten vallen
op de gecorrigeerde proeven van het
Parochieblad, komt de kanunnik binnen,
n Interview? Och, wij zouden heel
vormelijk kunnen publiceren: Henricus
Wilhelmus Agterof, vijftig jaar, priester
gewijd 25 Mei 1929maar wij me-
aen, dat dit alles wel bekend is. Daar
om vroegen wij: welke benoeming uit
Haarlem heeft u het meest verbaasd,
?le tot kapelaan te Lisse, tot secretaris
yan het bisdom of tot plebaan van de
kathedrale Basiliek?
Wjj konden deze vragen gemakkelijk
smllen, omdat de aanstaande jubilaris
pen van de zeer weinige priesters in
net bisdom is, die de verhuizers geen
uroog brood te verdienen geven.
.,Het begon al zo merkwaardig," luid-
?e het antwoord, „al mijn klasgenoten
waren benoemd en ik dacht veertien
Pagen later dat ik vergeten was. Later
oleek mij, dat ik moest wachten op
pastoorsbenoeming van kapelaan
«entenie. Mjjn eerste doopje betrof een
tweeling in mijn geboortedorp, een
gped voorteken naar ik meende. Met
Phin benoeming tot secretaris is het
Wel zeer eigenaardig gegaan. Op een
Priester-retraite in Warmond was ook
Prgr. Aengenent, die eerst naar mijn
Welstand vroeg en vervolgens de vraag
stelde of ik niet een andere functie
2°u willen hebben. Liever niet, mon
seigneur, verklaarde ik lachend, maar
pven later ging het praatje rond, dat
naar de Nieuwe Gracht zou verhui-
2en. Ik bad een Wees-Gegroetje om het
gevaar te bezweren en dat bleek ge
holpen te hebben, want kort daarop
Werd kapelaan Smulders benoemd. He
laas, de man werd ziek en ik werd
toch naar het secretariaat geroepen.
Nadat mgr. Aengenent mij als huisge
noot aanvaard had, verzocht hij mij te
blijven eten. Toen mij echter bleek,
dat ook alle kanunniken die dag zouden
aanzitten, zonk mij de moed in de
schoenen. Ik werd geëxcuseerd."
De aanstaande jubilaris vertelde dan
hoeveel steun hij ondervond van zijn
toenmalige collega, secretaris Pichot,
een geboren docent, en hoe h;j na en
kele jaren alle geestelijken van het
bisdom kende. Hij maakte in de bijna
hegentien jaar van zijn verblijf op de
Nieuwe Gracht waarbij hij ook rec
tor van het St. Jozefkinderhuis was
Zeer veel mee. De dood van mgr.
Aengenent, het interregnum van mgr.
Taskin en de bisschopswijding van mgr.
■Huibers. Tweemaal reisde de secreta
ris mee naar Rome en in de oorlogs
jaren stapelden de moeilijkheden zich
PP' welke soms ook tot angst leidden,
rn deze periode van het leven van de-
Ze wel zeer gezegende priester was hij
ook oprichter van het eerste Katholiek
Bureau vbor Huwelijksvoorlichting en
schrpver van de boekjes „Verloofd, ge-
De afzet van de Anglo Iranian Oil
Company was in 1953 groter dan voor
dat haar olie-aanvoer uit Perzië kwam
stil te liggen, zo wordt in het jaarver
slag der maatschappij meegedeeld.
In 1953 bedroeg de afzet iets minder
dan 37 millioen ton, hetgeen in ver
gelijking met 1952 een stijging van 4,5
hiillioen ton betekende. In 1952 was de
a*zet 3 millioen ton kleiner dan in 1951.
trouwd, een kind" (verschillende her
drukken!) en „Wel en wee in het
huwelijk".
Als een bom werd de benoeming van
secretaris Agterof tot plebaan van de
Kathedrale Basiliek na de dood van
mgr. Filbry door de clerus van het
bisdom ontvangen. Deze priester was
pas 46 jaar en volgens de traditie zou
hij en dan nog te vroeg een
aardige dorpspastoor mogen worden.
De bisschop besliste anders en nu
is de vijftigjarige jubilaris al getooid
met het klein-paars als lid van het
hoogwaardig kathedraal kapittel. Daar
steekt wellicht ook nog een geheim
kamerheer in.
De parochie gaat
het feest Zondag
luisterrijk vieren.
Er is alle reden
toe en na de zware
missie ziet men er
ook van ganser
harte naar uit. In
de bijna vier jaar
van zijn plebaan
schap zijn de
kruiswegstaties van
Han Bijvoet vol
tooid. Het laatste
van de beelden
van Charles Vos
werd geplaatst
vlak vóór de dood
van de kunstenaar.
Verder dient her
innerd te worden
aan de wijding der
nieuwe Angelus-
klok, de verfraai
ing en opening van
de Mariakapel, de
completering van
de paramenten.
Plebaan Agterof
is niet zo verwon
derd over de bloei
van zijn parochie,
want zij is geadop
teerd door de
Carmel te Egmond
aan den Hoef, waar
de religieuzen
ook zijn zuster
in de altijddurende
beslotenheid gebe
den ten hemel
richten.
Nog vele gezonde
en zegenrijke jaren
worden hem als
bewaker der hoofd
kerk van het bis
dom en als herder
toegewenst.
Radio-Peking heeft gemeld dat de
Chinese graanoogst in 1953 „de over-
vloedigste uit de geschiedenis" ls ge
weest. De oogst bedroeg 165.000.000
ton. Volgens radio-Peking is „dit gun
stige resultaat bereikt door de hervor
ming in het Chinese landbouwstel-
sel".
Ook indien het door radio-Peking
genoemde oogstcijfer juist is, dan is het
voor 1953 in het eerste communis-
tisch-Chinese vijfjarenplan aangege
ven streefcijfer voor de graanproduc-
tie niet bereikt, daar dit 178.000.000 ton
bedroeg. Communistisch China is ge
dwongen zijn graanproductie te ver
hogen, vooral omdat hiermede betaald
moet worden voor de invoer van uit
rusting voor de industrie.
Volgens dagbladen in Peking worden
reeds grote hoeveelheden Chinees graan
naar andere communistische staten uit
gevoerd. (A.F.P.).
SM
ysooooc
Plebaan Agterof in Haarlems hoofdkerk.
Een van Valkenburgs meest bezochte
attracties is ongetwijfeld het magnifieke
Rotspark met Polverbos. Een beziens
waardigheid alleen reeds om het prach
tige natuurschoon, de toverachtige spe
lonken en zeldzame vergezichten. De
trek naar deze ongerepte plek m het
hart van Valkenburg is nog meer toe
genomen toen in het rotspark een der
mooiste openluchttheaters van ons land
werd gebouwd, waar elke zomer tien
duizenden bezoekers genieten van toneel
muziek en zang.
Hèt programma voor dit seizoen is
op een dergelijke wjize samengesteld,
dat ook nu weer voor de vele gasten,
die in Zuid-Limburg zullen verblijven,
het openluchttheater de meest bezochte
plaats zal worden. Opmerkelijk is, dat
dit unieke theater zich hoofdzakelijk
mag verheugen in de belangstelling van
de zomergasten, terwijl de Limburgers
er slechts bjj wijze van uitzondering
komen. En om zijn vorm én om het
(Van onze correspondent)
Het Noord Westelijk gedeelte van de
Veluwe, waarin als "Oornaainste ge-
centen Putten, Harderwijk en Elburg,
ehoort tot de gebieden; die het tempo
van de na-oorlogse economische ontwik-
keil
Ze
ng niet 'hebben kunen bijhouden,
zijn achtergebleven. (Achtergelaten
»elfs, meent dr. ir. A. Maris van het
rondbouw Economisch Instituut in Den
daaS). Daardoor eist dit gebied bijzon-
vere zorg. Daar komt nog bij, dat de
«ortgezette drooglegging van de voor-
a"ge Zuiderzee o de N.W. Veluwe
zeer directe invloed
«dbouwgebied en juist de
ging
«en
Het i
droogleg
van de Oosterpolder zou
minder gewenste tegenstelling tus-
«n de landbouw aan deze en gene zijde
n het randmeer kunnen veroorzaken.
deln een te Nunspeet gehouden bijzon-
Pr ,VGrgadering van talrijke Rijks- en
v autoriteiten op het gebied
We andbouw en Waterstaat en in aan-
br/^yid van de burgemeesters van de
te r°kken gemeenten, heeft de voorzit-
N wan de Commissie Streekonderzoek
lici Meluwe, de heer W. Boshouwers
aa Ged. Staten van Gelderland.,
gem 00 burgemeesters van de betrokken
meenten een rapport aangeboden.
.Het rapport toont aan, dat 1 :t
aagstuk der kleine boeren bijzonder
ragend is. Van de ruim 3400 bedrij-
rn'rf 's kleiner dan 5 ha. De ge
ld. bedrijfsgrootte bedraagt 5.5 ha.
roe de zandgronden zijn deze cijfers
SP. 43% en 8 ha. Het probleem kan
tin 611 worden opgelost door vergro-
doS der bedrijven. Evenwel bieden
ti„Ze °°k dan nog alleen maar produc-
zinlb Werkgelegenheid aan het ge-
Het en niet aan de °Pvolg£r-
von uOU daarom gewenst zijn dat
„Pnf bedrijven beneden 8 ha de gele-
Van i bestond, door het bijpachten
pa„ s land de bedrijfsgrootte aan te
en aan het arbeidsaanbod.
N.\y rapport signaleert verder, dat de
de tho™e een achterstand heeft in
k\varf. retische vakbekwaamheid. Drié
ën Hp fn de oudere bevolking en 60%
VakotiliJ5dgere beeft in het geheel geen
dagschni g genoten. Pas na 1944 zijn
■(Vil en vo°r landbouw gesticht.
toenem e agrarische bevolking niet méér
8§raris dan z„l van het totaal aantal
68% Jongeren beneden 15 jaar cir-
lage,. afvloeien, liefst direct na
«ere school.
s de visserij sterk achteruitgegaan,
er wordt in Elburg bijvoorbeeld toch nog
een derde van het totale inkomen in
deze bedrijfstak verdiend. Het rapport
acht inkrimping van de visserij noch
tans een gebiedende eis. De visserszonen
moeten dus tijdig een ander bestaan
zoeken, willen zij straks niet verpauperen
De industrie* biedt perspectieven maar
goed geschoolde werkkrachten zijn te
schaars. Een moeilijkheid is ook de
conservatief traditionele mentaliteit van
de bevolking.
Wil de N. W. Veluwe zijn achterstand
inhalen dan zijn enkele „omstellingen"
noodzakelijk, daar komt de algemene
conclusie van het rapport op neer. Deze
zullen ongetwijfeld tot spanningen lei
den doordat de sterk in agrarische tra
ditie gewortelde streek geconfronteerd
wordt met de sfeer der moderne indus
trie.
programma heeft dit theater recht op
de belangstelling van de Limburgers.
Van 6 Juni tot en met 5 September
zal avond aan avond het Valkenburgse
openluchttheater cultureel genot ver
schaffen aan duizenden opera-, toneel-
of muziekliefhebbers. De operaliefheb
bers kunnen er meerdere keren in Juli
en Augustus terecht, wanneer de Zuid-
Nederlandse Opera onder regie van Jef
Baarts „de Parelvissers" en „Faust"
zal brengen. Het Maastrichts Stedelijk
orkest onder leiding van Jan Hupperts,
muzikaal leider van de Z.N.O. zal beide
opera's begeleiden evenals de operette
„das Land des Laechelns" van Franz
Léhar.
De aanstaande theaterbezoekers kun
nen een ruime keuze uit operette's ma
ken aangezien de oppertte-vereniging
,,'t Zingende Zuiden", dirigent L. Kete-
iaers en regisseur \V. Habets „Die Lus
tige Witwe" van Franz Léhar zal bren
gen en.de Kon. Vereniging „Walram's
Genootschap" met Jef Somers als diri
gent en A. Meyers als regisseur „Zi-
geunerliebe".
De Limb. Opera-Veren. „Verdi" onder
directie van Edgard Theunissen en regie
van dr. Walter Poell verzorgt een zeven
tal opvoeringen van de opéra comique
van A. Lortzing „Zar und Zimmer-
mann."
Het beroepstoneel „Speelgroep Lim
burg" zal de toneelvoorstellingen voor
haar rekening nemen en onder regie
van dr. Gabriel Beckers o.m. „Peer
Gynt" van Hendrik Ibsen en „Sterf
nooit voor je tijd" van Al. de Bene-
ditte opvoeren. Albert van Dalsum zal
als gastregisseur fungeren by de op
voeringen door de Speelgroep van het
middeleeuwse dierenepos „Reinsert de
Vos", bewerkt door Ed. Veterman.
Vermoedelijk zal op eerste Pinkster
dag 6 Juni a s. de eerste openluchtvoor
stelling in het Valkenburgse theater wor
den gegeven. Het „Limburgs Toneel"
zal deze voorstelling verzorgen en Clau-
del's „Maria Boodschap" opvoeren.
(Bijzondere correspondentie)
STRAATSBURG, hedenmorgen.
Aan de vooravond van de opening van de nieuwe zitting van de raad
gevende vergadering van de Raad van Europa lopen verschillende Europese
politieke activiteiten in het Huis van Europa te Straatsburg door elkaar.
Van geen enkele der activiteiten kan gezegd worden, dat ze onbelangrijk
zijn, maar ook niet, dat ze bijzonder sterk tot de verbeelding spreken. In de
eerste plaats werd de vergadering van het ministerscomité van de Raad van
Europa heden voortgezet. Het belangrijkste winstpunt uit deze bijeenkomst
is wel, dat in de boodschap, die het comité van ministers zoals altijd aan de
raadgevende vergadering van Europa, die vandaag haar zitting van 1954
gaat beginnen, gericht heeft, een verklaring wordt afgelegd over het Saar-
vraagstuk. Van deze verklaring is het belang enerzijds, dat Bondskanselier
Adenauer en minister Teitgen het beiden op een tekst eens geworden zijn
en anderzijds, dat de Raadgevende Vergadering daarmede in de gelegenheid
gesteld wordt dit vraagstuk aan te roeren. Meer dan aanroeren zal het wel
niet worden, aangezien er bezwaren gerezen zijn tegen een uitvoerig debat.
Dit debat zal wel in hoofdzaak beperkt worden tot een uiteenzetting van de
heer v. d. Goes v. Naters tot toelichting van zijn rapport. Het volgende punt
was een Nederlands voorstel tot hulpverlening aan de vluchtelingen. Dit is
door minister Beyen ingediend en zal op een later tijdstip in behandeling
worden genomen.
De tweede reeks activiteiten hangt
samen met de verkiezing van een nieu
we president voor de raadgevende ver
gadering, die vandaag plaats zal vinden.
Het spreekt vanzelf, dat de aftredende
president, de Fransman De Menthon,
wiens rustige objectiviteit zeer gewaar
deerd werd, wederom candidaat is.
Thans staat echter ook vast, dat de
Franse socialistenleider Guy Mollet zijn
candidatuur gesteld heeft. Volgens een
op socialistische inspiratie berustend
bericht zou er tijdens de verkiezing
van De Gasperie een soort afspraak
tussen de partijen gemaakt zijn, dat de
socialisten hun stem aan De Gasperi
zouden geven op voorwaarde dat de
christen-democraten hun stemmen aan
een socialist zouden geven bij deze
presidentsverkiezing.
In de kringen van de christen-demo
craten worden deze geruchten energiek
afgewezen, zoals eveneens afgewezen
worden de overwegingen, door de so
cialisten op ruime schaal hier verspreid,
dat er 'n gevaar in ligt een tè Vaticaans
Europa te scheppen en alsmede dat de
verkiezing van Guy Mollet betere kan
sen voor een gunstig verloop van de
E.DG.-problematiek in Frankrijk zou
hebben. De beide Fransen hebben gis
teravond hun generale staf verzameld
om de Veldslag voor te bereiden voor
vandaag. Doch dit is meer een lief
hebberij voor ingewijden.
Van veel zakelijker aard is de derde
activiteit van het Huis van Europa, de
vergadering van het Kolen- en Staal
parlement, dat na een dag commissie
werk met een lijvige resolutie van
veertien getikte bladzijden op tafel is
gekomen. Op deze resolutie zijn natuur
lijk reeds de nodige amendementen
verschenen. In de loop van de dag
werd deze resolutie paragraaf na pa
ragraaf behandeld in samenspraak met
de Hoge Autoriteit.
Doch deze behandeling verliep niet
zonder incidenten, waarvan het ge
val van de Italiaanse gedelegeerde
La Malfa misschien wel het meest
vermakelijke incident was. Nadat een
amendement van de Nederlander
Biaisse was aangenomen, stelde de
Italiaanse afgevaardigde een subamen
dement voor. De voorzitter merkte op,
dat de zaak was afgehandeld, maar
was niettemin welwillend genoeg hem
nog het woord te geven. La Malfa's
subamendement werd in stemming
gebracht en toen niemand zijn hand
verhief om voor te stemmen, verzocht
de voorzitter de heer La Malfa zelf
zijn voorstel trouw te willen blijven
en voor te stemmen. Onder grote
hilariteit hief de heer La Malfa toen
zijn hand op als enige voorstemmer.
Een ernstiger incident was het in
grijpen door de voorzitter van de Hoge
Autoriteit op een voorstel inzake de
leningspolitek van de Hoge Autoriteit,
waarin het parlement de Hoge Autori
teit verzoekt voor het aangaan van
contractuele verplichtingen in overleg
te treden met de commissie van inves
teringen. De heer Monnet was er zo
krachtig tegen, dat zyn verdediging
ging met gepaste stemverheffing en
VS i ivy-
wijziging van gelaatskleur. Een kleine
schermutseling over de verantwoorde
lijkheid van de uitvoerende macht in
het parlement stelde de Hoge Autori
teit in het gelijk.
De avond sloot met een verklaring
van de heer Kaptijn, waarin een vrij
pijnlijk intern incident aan de open
baarheid werd prijs gegeven. In een
van de zinnen van de resolutie name
lijk over de gemeenschappelijke markt
heette het in de Nederlandse taal, dat
de vergadering de wens uit dat de
Hoge Autoriteit zich voortaan actief
Vnet het vraagstuk der cartels zal bezig
houden. een punt dat, zoals bekend,
de Nederlanders hoog zit. Ambtenaren
van de Hoge Autoriteit zijn in de loop
van de middag op het bureau van de
Assemblee gekomen met het voorstel
De Nijmeegse gemeenteraad heeft in
zijn zitting van Woensdagavond een
bedrag van bijna zes millioen gevoteerd
ten behoeve van industrialisatie en wo
ningbouw.
Aan de woningvereniging „Nijmegen"
werden twee leningen verstrekt van
resp. 2.754.021,65 en 2.693.578,77. Het
eerste bedrag is bestemd voor de bouw
van 210 arbeiderswoningen in het Wa
terkwartier. Het *weede bedrag is be
stemd voor de financiering van een
ander bouwproject van de zelfde wo
ningvereniging, omvattende de bouw
van 164 arbeiderswoningen en 51 an
dere woningen, eveneens in het Water
kwartier. De leningen werden verstrekt
onder een rente van 4% per jaar. Voorts
verleende de raad een crediet van drie
ton voor de bouw van industriehallen.
De vraag naar deze hallen is zo groot,
dat het crediet van drie ton dat in Fe
bruari van het vorig jaar werd ver
leend geheel is opgebruikt. Nog steeds
melden zich nieuwe gegadigden aan
voor vestiging van bedrijven in Nijme
gen. Veelal wordt daarbij echter ver
zocht een industriehal van de gemeen
te in huur te mogen verkrijgen. De ver
koop of verhuur vindt dan zodanig
plaats, dat de kosten van gebouwen en
grond in de te bedingen koop- of huur
prijs volledig dekking vinden. Een cre
diet van ruim anderhalve ton werd be
schikbaar gesteld voor het bouwrijp
maken van eep terrein in het Heseveld
waar 439 woningen en 6 winkelhuizen
worden gebouwd.
Griekenland en Bulgarije hebben over
eenstemming bereikt over hervatting
van de diplomatieke betrekkingen. Er
zal een gemeenschappelijke verklaring
worden uitgegeven, waarin de bepalin
gen voor de toepassing van het vredes
verdrag van 1947 zijn opgenomen met
betrekking tot herstelbetalingen en
maatregelen van Bulgarije met het oog
op terugkeer van gijzelaars, die door de
Griekse communisten tijdens de burger
oorlog naar Bulgarije zijn gezonden.
de Franse tekst aan een niet juiste
Duitse tekst aan te passen, waardoor
een ernstige verandering optrad. De
betekenis werd toen de volgende: „dat
de Hoge Autoriteit voortgaat met".
Deze aanpassing neemt duidelijk het
element van ontevredenheid weg, dat
in de Nederlandse tekst en ook aanvan
kelijk in de Franse tekst gelegen heeft.
Na de verklaring van de heer Kap
tijn sloot de voorzitter hals over kop
het incident, waardoor de oorspronke
lijke tekst en de oorspronkelijke ont
stemming hersteld waren, en zoals
beweerd werd de Hoge Autoriteit
geen gelegenheid meer had deze tekst
als onaanvaardbaar te brandmerken.
Als dit laatste gerucht waar is, is de
Hoge Autoriteit hiermede de eerste
aanloop tot een crisisphase bij verras
sing te boven gekomen. De vergadering
wordt voortgezet. Vandaag vergaderen
de raadgevende vergadering van de
Raad van Europa en het Kolen- en
Staalparlement gezamenlijk.
President Eisenhower wil niet, dat
tijdens het verhoor inzake het conflict
tussen McCarthy en het leger vertrou
welijke conferenties tussen hemzelf en
zijn medewerkers ter sprake worden
gebracht. De President deelde dit gis
teren tijdens zijn wekelijkse persconfe
rentie mee. Hij is niet van plan het
desbetreffende verbod te verzachten of
in te trekken. Niettemin zou Eisenho
wer graag zien, dat het verhoor wordt
voltooid en dat de feiten openbaar wor
den gemaakt.
De leden van de' betreffende subcom
missie zijn van mening, dat het verbod
van Eisenhower een verder verhoor
zinloos maakt. McCarthy heeft het be
sluit van de President een „ijzeren gor
dijn" genoemd. Eisenhower verklaarde,
dat hij zich bezorgd maakte, dat de be
handeling van de affaire wellicht de
aandacht te veel zou afleiden van be
langrijke binnen- en buitenlandse kwes
ties en hoopte dan ook, dat het verhoor
spoedig beëindigd zou kunnen worden.
De verhoren van de subcommissie in
deze zaak zijn afgelopen Maandag voor
een week geschorst, omdat de leden
wilden proberen Eisenhower te bewe
gen zijn verbod in te trekken of te
verzachten. Minister Stevens, die de le-
gerzaken behartigt, zal binnenkort een
verklaring afleggen over de verant
woordelijkheid van de regering.
Het Tweede Kamerlid, de heer Wei
ter, heeft aan de Minister van Econo
mische Zaken schriftelijk gevraagd, of
het de minister bekend is, dat sinds
het Korea-conflict een z.g. papiercon
ventie in het leven is geroepen, die
prijsregelend optreedt op de binnen
landse markt. Volgens de heer Weiter
heeft deze papierconventie tot gevolg
gehad een beknotting van Jhet vrije
handelsverkeer, ten voordele van enige
industrieën en grootbedrijven en ten
nadele van wederverkopers, verbrui
kers en uiteindelijk de consument.
Hij vraagt de minister of het juist
is dat deze papierconventie geworden
is tot een verkapte monopolievorming,
die de papierhandel beheerst en op
grond van de prijsregeling willekeurige
plaatselijke groepen van verbruikers
collectieve prijzen of zelfs lagere be
rekent dan aan bestaande wederverko
pers-magazijnhouders, welke laatsten
gedwongen worden hieraan mede te
doen, op straffe van uitsluiting of be
rekening van hogere prijzen.
Tenslotte wilde de heer Weiter we
ten of de minister, als deze papier
conventie sociaal en economisch niet-
verantwoord blijkt, bereid is maatrege
len te treffen om deze papierconventie
buiten werking te doen stellen, dan
wel zodanige voorzieningen te treffen,
dat haar het karakter van monopolie
vorming of prijsbeheersing wordt ont
nomen.
Dit is het nieuwe zeven verdiepingen hoge gebouw van de Raad van Europa, dat in acht maanden in Straatsburg is
gebouwd.
Oostenrijkse parlementsleden protesteerden
luid en liepen en masse weg toen gisteren,
op een stormachtige zitting, communisti
sche sprekers de houding van de Sovjet-,
Unie trachtten te verdedigen. De deining
ontstond nadat kanselier Julius Raab de
Kamer rapport had uitgebracht over de
dreigementen, die hij zoals gemeld, J.l. Maan
dag in ontvangst heeft moeten nemen van
de Russische Hoge Commissaris Iljitsjev.
Terwijl een langdurig applaus voor Raab
nog niet verstomd was nam de communis
tische leider, Johann Kopienig, het woord
om te trachten de zaak „uit te leggen".
Wild tumult ontstond. Uitroepen als „Ju
das" en „verrader" klonken, terwijl alle 161
parlementsleden, op een handvol na, de zaal
verlieten. Kopienig sprak toen nog voor
een Kamer die, op drie partijgenoten en
enige waarnemers na, leeg was.
De parlementaire storm vormde in feite
een nieuw treffen in een serie botsingen,
die de betrekkingen tussen de Oostenrij
kers en de Russen op een dieptepunt heb
ben gebracht. Toen de Russische Hoge
Commissaris Iljitsjev kanselier Raab Maan
dag op het matje riep dreigde hij maatre
gelen te zullen nemen, tenzij er een eind
kwam aan de „vijandige en subversieve
houding" der Oostenrijkers. De Rus be
schuldigde de Oostenrijkers er o.a. van
in samenwerking met West-Duitsland het
neo-militairisme te bevorderen en op een
nieuwe „Anschluss" aan te sturen. De Wes
telijke Grote Drie hebben verleden week
op een zitting van de geallieerde viermo-
gendhedenraad soortgelijke beschuldigingen
al van de hand gewezen.
Kanselier Raab wekte gisteren zijn land
genoten op onder de huidige omstandig
heden extra op te passen zich gediscipli
neerd! te gedragen, maar hij voegde hier
aan toe dat de natie niet voor onrecht zal
buigen. Hij verklaarde dat de Oostenrijk
se politiek jegens de bezettingsmogendhe-
den eenvoudig en duidelijk is: „wij wen
sen onze onafhankelijkheid".
Kopienig herhaalde in zijn eenzame toe
spraak o.m. een van de Russische beschul
digingen, namelijk dat men op een nieuwe
fusie van Oostenrijk en Duitsland aan
stuurt. (U. P.).
Segregatie is de term, die in de
sociale wetenschappen wordt ge
bruikt, als er sprake is van de
afzondering van een groep. De om
vang van die groep kan sterk uiteen
lopen en ook de aard van de segre
gatie is niet altijd dezelfde. De afzon
dering, waarin de Amerikaanse negers
thans nog steeds verkeren, is een
voorbeeld van segregatie op grote
schaal. Het is dus geen wonder, dat
de beslissing, die het Amerikaanse
Opperste Gerechtshof Maandag j.l.
heeft genomen met betrekking tot v ~t
onderwijs aan negerkinderen, sterk de
aandacht heeft getrokken. Het pro
bleem van de sociale positie der
negers in Amerika is met deze be
slissing nog geenszins opgelost. Het
Hof heeft alleen met eenparigheid van
stemmen vastgesteld, dat de afzondering
van negerkinderen op openbare scholen
in strijd is met de Amerikaanse Grond
wet. Er zal nog nader worden be
slist, of de uitvoering van dit besluit
dadelijk cn overal moet geschieden,
of dat er eerst nog een overgangs
periode zal volgen. Het onderhavige
arrest, dat blijkens de. persberichten
reeds overal tot felle reacties heeft
geleid, siert echter het Opperste Ge
rechtshof en vormt een bewijs, dat er
in de V. S. ernstig wordt gewerkt
aan de oplossing van een vraagstuk,
dat speciaal na de intrede van Ame
rika in de wereldpolitiek als een
morele last heeft gedrukt op het ge
weten van de Amerikaanse diploma
tie.
In 1896 diende voor het Opperste
Gerechtshof de zaak Plessy contra
Ferguson, en daarbij werd voor het
eerst de theorie verkondigd van „se
parate but equal". Het geval in
kwestie handelde over een geschil
op transportgebied, maar de theorie
betekende, toegepast op het onder
wijs, dat aparte scholen voor neger
kinderen wettelijk waren toegestaan,
mits de technische faciliteiten niet
onderdeden voor de scholen voor
blanke kinderen. De betekenis van
het arrest van het Opperste Gerechts
hof van j.l. Maandag is nu, dat af
zondering niet langer verenigbaar
wordt geacht met gelijkwaardigheid.
Het is met het onderwijs in de V. S.
op dit punt altijd een beetje moeilijk
geweest. Juist dezer dagen heeft een
g.oep van veertig geleerden, daartoe
in staat gesteld door de Ford Founda
tion, onder leiding van Harry Ashmo-
re, het eerste deel gepubliceerd van
een onderzoek naar dit probleem, ge
titeld „De neger en de scholen". De
federale wetgever heeft de afzonder
lijke staten steeds de vrije hand ge
laten op het gebied van segregatie op
scholen. In de eerste jaren na de
Burgeroorlog zou het misschien mo
gelijk zijn geweest om terzake rege
lend op te treden. In 1874 keurde de
Senaat een wetsontwerp goed, dat de
segregatie op scholen afschafte, maar
het Huis van Afgevaardigden heeft het
nooit behandeld. De afzonderlijke
staten konden zodoende hun eigen
wetten maken. Op het ogenblik dat
het Opperste Gerechtshof, na acht
tien maanden beraadslagen, zijn uit
spraak deed, was segregatie op school
nog in 17 staten bij de wet verplicht.
Dat waren dan alle Zuidelijke staten,
alsmede Missouri, West-Virginia, Ma
ryland en Delaware, zomede het dis
trict Columbia. In 4 staten (Arizona,
New-Mc ;ico, Kansas en Wyoming)
is segregatie min of meer toegestaan,
in 16 staten is het verboden. De an
dere 11 staten hebben deze kwestie
in het geheel niet geregeld.
De gedachte aan openbaar onder
wijs kwam in het Zuiden der V. S. op
in een periode, waarin het scholen
systeem niet gebruikelijk was. De kin
deren van de welgestelde plantage-
bezitters werden onderwezen door
huisleraren of anders gingen zij naar
een soort van particuliere lycea. Nog
weer anderen bleven ongeletterd,
tenzij zij zich, zoals Abraham Lincoln
in zijn kamertje in Kentucky, zelf
ontwikkelden. Na de Burgeroorlog
was de economische toestand in de
Z ideljjke staten zeer slecht en daar
om ontbrak veelal de financiële ba
sis voor de bouw van upenbare scho
len. Pas tegen het einde van de eerste
wereldoorlog was men zover, dat elke
staat de schoolplicht kende. Omdat
nu ook de negers door de wet als
„burgers" werden beschouwd, moes
ten er dus ook voor hen scholen ko
men. Zij kregen slechts een klein ge
deelte van de gelden, die uit de open
bare kas vloeiden. Naar verhouding
gingen veel minder negerkinderen
naar school dan blanke kinderen.
Maar toen de theorie „separate but
equal" algemeen ingang vond, ont
brandde er in de jaren "oor de tweede
wereldoorlog een felle interpretatie-
strijd, die leidde tot de bouw van een
groot aantal moderne scholen voor ne
gerkinderen. Toch was het dikwijls
nog nodig, om negers toe te laten op
scholen of universiteiten voor blan
ken, omdat er eenvoudig geen andere
weg bestond om han gelijkwaardige
faciliteiten te verschaffen. Sindsdien
ls het probleem, ondanks de vurige
reacties uit het Zuiden, voor de Noor
delijke staten misschie. wel zo nij
pend geworden. Tussen 1940 en 19o0
verlieten meer dan een millioen na-
gers het Zuiden. Hun aantal bedroeg
in het Zuiden op dat ogenblik minder
dan 9% millioen en meer dan 5Y, mil
lioen in de rest van het land. Na de
oorlog is de negerbevolking In het
Zuiden slechts met 150.000 toegeno
men, terwijl dat aantal in de rest van
het land 2 millioen bedroeg. Waar in
het Zuiden dus tal van moderne scho
len in staat zijn de negerkinderen en
eventueel ook de blanke kinderen in
kleine plaatsen, waar het bestaan van
twee scholen de moeite niet loont) te
ontvangen, heeft men in het Noorden,
en dan speciaal in de wijken waar de
nieuwe immigranten bij elkaar hok
ken, te kampen met grote problemen.
Een en ander zal er wellicht toe bij
dragen, dat het arrest van het Opper
ste Gerechtshof gemakkelijker en met
meer begrip wordt uitgevoerd dan
sommige reacties laten vrezen.
Volgende week Zaterdag op de aa8
van de heiligverklaring van Paus Pius
X, zal te Wootton, dichtbij Oxford, een
nieuwe kerk aan de Heilige Paus wor
den toegewijd. De inzegening en toewij
ding van die kerk zullen geschieden
door Mgr. King van Portsmouth, die
student was te Rome in de tijd dat
Pius X paus werd. (KNP).
