op conferentie van Washington? Aziatisch defensie-systeem aan de orde Mendès-France stuurt afgezant naar Bonn President van na revolte Guatemala treedt de luchtmacht af van Ned. H.C. persona in Indonesië non grata? in de EDG Spoedig communiqué te verwachten SPAAK Woensdag naar Parijs Prof. dr. E. Meijers overleden In ter-Amerikaanse vredescomm issie het land toegelaten thans tot Reacties op de verklaring van graaf van Bylandt Ons geloof GESPREK CHURCHILL-IKE DUURT VOORT Churchill noemt Eden zijn opvolger Politiek asyl voor Sovjet-agent EINDHOVEN landskampioen Het nieuwe B.W. Ontwerper van nieuw Nederlands Burgerlijk Wetboek Ringrijden op Walcheren Amerik. ministers op 7 Juli bijeen? Tot hoofd en hart J Het weer E.D.G. STAAT OP HET SPEL lefeteifat luaf! MAANDAG 28 JUNI 1954 78ste JAARGANG No. 25625 M.V.D.-overste vlucht naar de Amerikanen In Guatemala Brits vrachtschip tot zinken gebracht Unie en Nieuw-Guinea afzonderlijk behandelen Rechtsgeleerde van internationale faam Kath. Econ. Hogeschool Falcon Gabard. Jassen 89.50 ^SUCCES BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraai 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. IDmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs H. v. Run en W Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ^DVEKTENlIETARIEF 28 cents per millimeter- hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week. t 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544 Terreinwinst voor Engeland De Britse premier, Sir Winston Churchill, en president Eisenhower heb ben besloten hun besprekingen in Washington ook vandaag en mogelijk zelfs morgen voort te zetten. Volgens het oorspronkelijke plan had het eigen lijk gisteren de laatste conferentiedag moeten zijn. In diplomatieke kringen te Washington meent men te weten, dat Churchill, trouw terzijde gestaan door zijn minister van Buitenlandse Zaken Eden, erin is geslaagd president Eisenhower en minister Dulles te overtuigen van de noodzaak de oprichting van een collectief defensiesysteem voor Zuid-Oost Azië uit te stellen tot na het einde van de Indo-Chinese besprekingen in Genève. Anderzijds zouden de Britse ministers zich bereid hebben verklaard reeds nu bepaalde kwesties met betrekking tot een Aziatisch defensiesysteem onder ogen te zien, opdat men terstond tot de oprichting ervan kan overgaan, zodra men de tijd daartoe gekomen acht. lllllilllllllllllllllllHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMilHillll IIIIllllllillll Volgens leden van het Amerikaanse Congres, die hebben aangezeten aan de lunch, die Zaterdag jl. op het Witte Huis is aangeboden ter gelegenheid van het bezoek van de Britse staatslieden aan Washington, heeft premier Chur chill over minister Eden gesproken als over zijn opvolger als minister-presi dent. Churchill zeide volgens hen, dat Eden ,,zo goed op de hoogte is van de pun ten, waar de Amerikaanse en Britse politiek overeen komen en van de verschillen van inzicht. Dat hjj de kwa liteiten bezit om hem als minister-pre sident op te volgen. (Reuter). De Amerikaanse autoriteiten te Miinchen hebben gisteren bekend ge maakt, dat opnieuw een hooggeplaatste functionaris van de MVD, de Sovjet- Russische geheime politie, asyl in West- Duitsland heeft gevraagd en verkre gen. Zij hebben medegedeeld dat de func tionaris, een luitenant-kolonel, vandaag verklaringen zal afleggen tegenover de commissie-Kersten, een uit acht leden van het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden bestaande commissie, die thans in Europa verblijft. Men neemt aan dat de overste zjjn naam is nog niet bekend gemaakt al enige tijd in Amerikaanse handen is. (Ü.P.) Het Britse vrachtschip „Springford" is gisteren in de Guatemalese haven San José door vliegtuigen van de opstande lingen in de grond geboord. De Britse regering zal een protest indienen. De „Springford™ lag met een lading koffie en katoen aan boord in de haven San José, de belangrijkste Guatemalese ha ven aan de kust van de Stille Oceaan. Het schip had een inhoud van 2.000 ton en behoorde tot de Springwell Shipping Company in Londen. (Rtr-UP) Zaterdag hebben de Britse en Ameri kaanse atoomdeskundigen met elkaar geconfereerd. Sir Edwin Plowden, die Sir Winston en minister Eden als Brits atoomdeskundige vergezelt, en Lewis L. Strauss, voorzitter van de Ameri kaanse commissie voor de atoomener gie, hebben daarna de lunch gebruikt met Eisenhower, Churchill, Dulles en Eden. Dertig vooraanstaande figuren uit het Amerikaanse Huis van Afge vaardigden en de Senaat waren daarbij eveneens tegenwoordig. Premier Churchill heeft tijdens de ze lunch een overzicht gegeven van de politiek, die hij voorstaat. Giste ren heeft Sir Winston een afzonderlij ke bespreking gevoerd met minister Dulles. Aan de conferenties, die de ministers Eden en Dulles met elkaar hebben gevoerd, is ook deelgenomen door Henri Byroade, hoofd van de afdeling Midden- Oosten van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken. Het wordt in Was hington zeer waarschijnlijk geacht, dat tijdens het Brits-Amerikaanse overleg ook is gesproken over de E.D.G. en de West-Duitse herbewapening. Vandaag of morgen zuljen Churchill en Eisenhower waarschijnlijk een com muniqué uitgeven. Men verwacht, dat dit communiqué niet slechts een zake lijke opsomming van de behandelde punten zal bevatten, maar ook de her nieuwde verzekering van de hechtheid van de Brits-Amerikaanse betrekkin gen. De Australische minister van Buiten landse Zaken, Casey, is ook in Washing ton aangekomen. Casey is een vurig voorstander van een Zuid-Oost Aziatisch defensiepact, maar sommige waarne mers leidden uit zijn komst af, dat men wellicht de uitbreiding van het z.g. Anzus-pact (Australië, Nieuw-Zee- land en de Verenigde Staten) in over weging heeft genomen als mogelijk al ternatief voor het defensiepact voor Zuid-Oost Azië en het Westelijk deel van de Stille Oceaan. (Reuter-UP). De Masjumi is van mening, dat de opheffing van de Unie en het probleem- Nieuw-Guinea afzonderlijk kunnen wor den behandeld. Wanneer de kwestie-N.- Guinea niet tezamen met de opheffing van de Unie wordt opgelost kan men niet eerst een oplossing zoeken voor de op heffing van de Unie. Dit laatste is no dig, omdat, aldus de Masjumi, er sedert eind 1950 van samenwerking in het ge heel geen rake meer is. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii|iiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii De Franse premier en minister van Buitenlandse Zaken, Pierre Mendès, France, heeft laten weten, dat h «in principe niet gekant is tegen een con- fferentie over de Europese Defensiege meenschap, zoals die door de Benelux- Ianden is voorgesteld. Hij is alleen van oordeel, dat met die conferentie beter gewacht kan worden totdat de Franse regering binnen de tijdslimiet, die haar door de Nationale Vergadering is ge steld, het Indo-Chinese vraagstuk heeft opgelost. Mendès-France heeft aange kondigd een persoonlijke afgezant naar Bonn te zullen sturen en verder heeft hij de Belgische minister van Buiten landse Zaken, Paul-Henri Spaak, uitge nodigd deze week naar Parijs te komen. De persoonlijke afgezant van Mendès- France naar Bonn zal vermoedelijk de Franse staatssecretaris van Buitenland se zaken, Jean Guérin de Beaumont, of de secretaris-generaal van het ministe rie van Buitenlandse Zaken, Alexandre Parodi, zijn. Met bondskanselier Adenauer en de West-Duitse staatssecretaris van Buiten landse Zaken, prof. Walter Hallstein, zal deze afgezant besprekingen moeten voe ren over de Europese politieke toestand in het algemeen en over de toekomst van de E.D.G. in het bijzonder. Deze besprekingen zullen waarschijn lijk Vrijdagmiddag beginnen. Donder dag en Vrijdagmorgen zijn Adenauer en Hallstein nl. bezet. Maarschalk Papagos en minister Stefanopoelos van Grieken land brengen dan een bezoek aan Bonn. Het onderhoud tussen Mendès- France en Spaak zal wellicht overmor gen reeds plaats hebben. In dit verband is het nog van be lang, dat. president Coty van Frank rijk in antwoord op een brief van pre sident Eisenhower heeft geschreven, dat Frankrijk oprecht blijft streven naar een oplossing voor het probleem der Europese verdediging. Het is nog niet bekend, of de reis van minister Spaak naar Parijs bete kent, dat de E.D.G.-conferentie, die te Brussel zou worden gehouden, wordt uitgesteld. (ReuterU.P.) Door een fraaie overwinning van 31 op het Utrechtse DOS is „Eindhoven" kampioen van Nederland geworden. De wedstrijd DWSPSV, die van geen enkel belang meer was, eindigde in een gelijk spel: 22. Twee nieuwe eerste klassers dienden zich aan: DFC en Veendam. Eerstge noemde zegevierde met 41 over Hel- mondia, terwijl Veendam met 21 de meerdere bleef over Zwartemeer. Prof. Meijers heeft de bekroning van zijn werk, de herziening van het Burgerlijk Wetboek, niet meer kunnen beleven. Dit werk was in zijn opzet echter zover gevorderd, dat zijn naaste medewerkers het ongetwijfeld zullen kunnen vol tooien. Of het mogelijk zal zijn de parlementaire behandeling van dit zeer omvangrijke werk nog gereed te krijgen voordat de normale le vensduur van het huidige parle ment in 1956 zal zij beëindigd, is een andere vraag. Ér zijn verschil lende juristen in de Kamer, die dit voor de dood van prof. Meijers voor mogelijk hielden. Thans schorten zij hun oordeel begrijpelijkerwijze op. Wel is bekend, dat de rechtstreekse opvolger als hoogleraar in Leiden van de thans ontslapen geleerde, prof. mr. J. Drion, zich in dit werk reeds geruime tijd zodanig heeft verdiept, dat hij vermoedelijk prof. Meijers als tijdelijk raadsadviseur van de regering voor de hernieu wing van het B. W. zal opvolgen. Als onderdeel van de Provinciale Zeeuwse Manifestatie, ter erdenking van de bevrijding en wederopbouw van Walcheren, is cp het Plein 1940 te Vlissingen een ringrijderij gehouden, georganiseerd door de Zeeuwse Ringrijdersvereniging. Eén van Nederlands grootste rechts geleerden, prof. dr. E. M. Meijers, is in zijn woning te Leiden Vrijdagavond plotseling overleden. Hjj had die dag in Arnhem het congres van de Neder landse juristenvereniging bijgewoond. Thuisgekomen voelde hij zich niet wel en enige ogenblikken later overleed hij. Ter verdere voorziening in de vacature, ontstaan door het overlijden van mgr. prof. dr. M. J. H. Cobbenhagen, heeft het Cura torium der Katholieke Economische Hoge school prof. dr. P. P. van Berkum belast met de leeropdracht „Algemene leer en geschie denis der Economie" en hem ontheven van de leeropdracht „Geld-, crediet- en bankwe zen en Financiewezen van de Onderne ming". Prof. Meijers bereikte de leeftijd van 74 jaar. Hij was een jurist van buiten gewone scherpzinnigheid, die bovendien een zeer vruchtbare pen had, waardoor zijn roem tot ver over de landsgrenzen reikte. De thans ontslapene werkte tot in zijn laatste dagen nog hard. De dood over viel hem, toen hij zijn grootste werk van de laatste jaren, het ontwerpen van een nieuw Nederlands burgerlijk wet boek waartoe de regering hem in 1947 opdracht gaf bijna beëindigd had. Nadat hij onlangs met de Tweede Ka mer in zijn kwaliteit van raadadviseur in buitengewone dienst, een aantal vraagpunten opgesteld naar aanleiding van zijn voorlopig ontwerp, had behan deld, was prof. Meijers thans bezig de laatste hand aan dit gigantische werk te leggen. PROF. MR. E. Af. MEIJERS President Jacobo Arbenz Guzman van Guatemala is gisteravond afge treden. De opperbevelhebber der regeringsstrijdkrachten, kolonel Enrique Diaz, is benoemd tot zijn opvolger. Arbenz heeft zijn besluit om af te treden genomen, nadat de luchtmacht van zijn land zich tegen hem had gekeerd. Kolonel Diaz heeft bekend gemaakt, dat hij stappen zal ondernemen om zo spoedig mogelijk een einde te maken aan de strijd in Guatemala. Intussen heeft de regering van Guatemala haar weigering om vertegenwoordigers van de Inter-Amerikaanse Vredescommissie tot het land toe te laten, inge trokken, zodat de commissie vandaag in Guatemala een onderzoek kan in stellen naar de Guatemalese klacht, dat Honduras en Nicaragua zich schul dig hebben gemaakt aan agressie. Tien Amerikaanse staten, onder wie de V.S., hebben het communistisch gevaar in Guatemala een bedreiging ge noemd voor de vrede en de veiligheid op het Westelijk halfrond. President Arbenz maakte zijn besluit om af te treden gisteravond bekend tij dens een radiorede. Hij beschuldigde de „United Fruit Company" en andere mo nopolies ervan de agressie in Guatemala te hebben gesteund. Hij deelde eveneens mee zijn besluit om af te treden lang durig te hebben overwogen. Hij ver klaarde de macht aan kolonel Diaz te nebben overgedragen om de vrede te doen terugkeren. De nieuwe President heeft intussen verklaard de strijd te zullen voortzetten, maar onmiddellijk stappen te zullen ondernemen om een einde aan de vijandelijkheden te ma ken. De Vredescommissie van de Inter-Ame- rikaanse conferentie is vandaag naar Guatemala vertrokken, nadat de rege ring van dit land haar aanvankelijke weigering had ingetrokken. De com missie zal ook een bezoek brengen aan de hoofsteden van Honduras en Nica ragua, Tegucigalpa en Managua. Wan neer de commissie haar onderzoek be ëindigd heeft zal zij rapport uitbrengen aan de Inter-Amerikaanse Vredescom missie, maar ook aan de Veiligheids raad. Tien Amerikaanse staten hebben zich inmiddels uitgesproken voor een conferentie van de ministers van Bui tenlandse Zaken van alle landen op het Westelijke halfrond over de toe stand in Guatemala. De conferentie zou op 7 Juli gehouden moeten wor den. De regering van Uruguay heeft Op een kleine, geïmproviseerde landingsbaan in Guatemala verzamelen leden van het opstandelingenleger voorraden, "ie door een Dakota per parachute zijn afgeworpen. Links is nog juist een klein „Cessna"-vliegtuig te zien, dat gebruikt wordt voor het transport van voorraden en personeel over de bergen van de grens vaiHonduras naar Esqui- Pulas. Dit soort machines is het enige, da op de kleine landingsbanen gebruikt kan worden en men vermoedt, dat zij ook gebruikt zijn bij de beschietingen en bombardementen tijdens de eerste dagen van de opstand. aangeboden de bijeenkomst in Mon tevideo te doen houden. De andere negen landen die de conferentie heb ben -'oorgesteld zijn Nicaragua, Hon duras, Peru, Cuba, Panama, Haiti, de Dominicaanse republiek, Brazilië en Costa Rica. Krachtens het verdrag van Rio de Janeiro kunnen de ministers van Bui tenlandse Zaken diplomatieke, econo mische en zelfs militaire sancties ne men. De anti-communistische opstandelin gen in Guatemala onder kolonel Carlos Castillo Armas hebben meegedeeld, dat zij het knooppunt van spoorwegen Chi- quimulla hebben veroverd. Verder zou den straatgevechten zijn uitgebroken in de belangrijke havenstad Puerto Barrios en in de stad Jalapa. De regering van Guatemala spreekt daarentegen van nederlagen, die haar troepen de op standelingen bij Puerto Barrios hebben toegebracht. Kolonel Castillo Armas heeft een voor lopige regering gevormd, die Chiqui- mulla als haar voorlopige standplaats zou hebben gekozen. De nieuwe rege ring heeft een beroep gedaan op het leger van Guatemala om president Ar- benez en zijn naaste medewerkers te arresteren. Gebeurt dat niet, dan zul len de opstandelingen hun aanvallen moeten verscherpen, zo zeggen zij. De stad Guatemala is tijdens het weekeinde tweemaal door vliegtuigen aange-allen. Volgens de voorlopige be richten zijn er in totaal elf doden ge vallen. De Guatemalaanse regering heeft gisteren bekend gemaakt dat zij op het ogenblik burgers werft voor dienstne ming in het leger teneinde een be slissende slag te kunnen leveren tegen de rebellentroepen. (AFP-Reuter-UP) Bedenk wel, wat gij over iemand zegt en aan wie gij het zegt In politieke kringen in Djakarta was men Zaterdagochtend van mening, dat de uitlatingen van de Nederlandse Ho ge Commissaris geen goede bijdrage kunnen leveren voor een vlot verloop van de ondeshandelingen, „waarvoor de sfeer slechts vriendschappelijk zou moeten zijn." Zulke uitlatingen aan de vooravond van de onderhandelingen zouden vol gens deze kringen voldoende aanleiding kunnen zijn om een dergelijke diplo matieke vertegenwoordiger tot persona non grata te stempelen. Deze mening werd geuit, nadat de regeringsfracties en partijen Zaterdag in het kabinet van de ministerpresi dent de verklaring van graaf Van By landt hadden besproken in aanwezig heid van de vice-premier, de minister van Justitie, van Defensie en Voorlich ting en van de secretaris-genraal van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Men was van mening, dat de Hoge Commissaris zich in uitlatingen heeft begeven, die leiden „in de richting van de demarcatielijn van het gebied, waar in iemand persona non grata wordt." In een gesprek met PI Aneta heeft de minister van Voorlichting, dr. Tobing verklaard „nog zeer scherpe reacties te verwachten" over de verklaring van graaf Van Bylandt. Nadere aanduidin gen op deze te verwachten reacties wenste hij niet te geven. Hij zei slechts, dat „waarschijnlijk over enkele dagen wel meer hierover zal worden gehoord". Gevraagd naar de juistheid van de berichten, dat een verklaring als door de Nederlandse Hoge Commissaris af gelegd, voldoende zou kunnen zijn om de aflegger ervan persona non grata te verklaren, zei minister Tobing, hierover nog niets naders te kunnen zeggen. Vice-premier Wongsonegoro verklaar de desgevraagd, dat de kwestie nog niet in het kabinet is besproken en dat ook niet het voornemen bestaat dit te doen. Mr. Wongsonegoro zei: „Graaf Van Bylandt heeft het waarschijnlijk wel goed bedoeld, doch de uitwerking is geheel anders. Wij zullen de reacties afwachten. Overigens is de kwestie niet de moeite waard om in het kabinet te worden behandeld", aldus de vice-pre mier. Advertentie Nederland zal en moet alle hoop blijven stellen op verwezenlij king van de Europese Defensie gemeenschap. De E.D.G. vormt nog al tijd de ideale oplossing voor het pro bleem van de verdediging van West-Eu ropa. Sinds kort wordt verontrustend veel gesproken over een mogelijk alter natief; maar er is geen alternatief denk baar dat geen aanzienlijke verslechte ring zou betekenen. Iedere weldenkende West-Europeaan erkent dat het vrije gedeelte van ons werelddeel nooit te gen een eventuele agressie verdedigd kan worden zonder de medewerking van West-Duitse strijdkrachten, en door Washington wordt men herhaaldelijk in duidelijke taal aan deze waarheid her innerd. Wij Nederlanders kunnen nog maar weinig invloed uitoefenen op het verloop van de internationale politiek. Zelfs als het om de toekomst van Euro pa en om onze eigen veiligheid gaat, wordt maar nauwelijks naar onze me ning geluisterd. Maar dit harde feit mag voor ons geen aanleiding zijn te zwijgen als wij gevaar zien dreigen. Ook al spe len wij maar een uiterst bescheiden rol in het wereldgebeuren, toch hebben wij niet alleen het recht maar zelfs de morele plicht onze stem te laten horen nu Europa voor een historische beslis sing staat. Een beslissing waarvan de consequenties van onmetelijke betekenis kunnen zijn. In Amerika en in Duitsland begint men ongeduldig te worden. Het denk beeld van een Europese Defensiege meenschap is al gedurende drie en een half jaar door de betrokken staatslieden besproken. En toen in de zomer vein 1952 te Parijs het lang verbeide ver drag, door de ministers van Buitenland se Zaken van zes West-Europese lan den werd ondertekend, zijn er in de we reldpers schone artikelen verschenen, waarin gesproken werd van een mijl paal in de geschiedenis. Het gejuich is al spoedig verstomd. De moeilijkheden stapelden zich op. In het zelfde land waar het grootse idee gelanceerd was ontstond ook de sterkste tegenstand. Adenauer, de krachtige strijder voor de EDG, meent echter niet eeuwig te kun nen blijven wachten op een Frans be sluit en de regering van de V.S. kiest zijn zijde. Dezer dagen heeft de Bonds kanselier geëist dat ongeacht het lot van de EDG de souvereiniteit van West-Duitsland spoedig erkend wordt; een eis waarvan intussen door minister Dulles de redelijkheid is bevestigd. Men mag dit Duitse verlangen naar volledige onafhankelijkheid niet met gemakkelijke zinspelingen op het nationalisme uit Hitler's tijd veroordelen, want Bonn kan terecht aanspraak maken op lotsverbe tering. Door Amerika is intussen van het heersende ongeduld blijk gegeven in de nieuwste versie van het zogenaamde amendement Richards, welk amen dement betrekking heeft op de hulp aan het buitenland. Toen bekend werd dat dit amendement alleen steun wilde verlenen aan die landen die de EDG ge ratificeerd hadden, heeft Dulles zich ge haast te verklaren dat men dit in Frank rijk en Italië niet als ,,een bestraffende maatregel" moest zien, omdat er slechts sprake was van een edelmoedig gebaar ten aanzien van de resterende naties. De redenering van de Ameri kaanse minister is uiteraard in Rome en Parijs sceptisch opgenomen. In het amendement kwam het misnoegen der Amerikanen over het trage tempo der Europese militaire eenwording immers wel zeer duidelijk tot uiting. Vervolg op pag. 3$ Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 Ff RD. B0LSTR. 48 A DAM TEL 7171b? voor de zakenman edn kwartaal op proef voor 1 2,- op giro 13.63 00 (Tot Dinsdagavond) Aanvankelijk vry veel bewolking met plaatselijk enkele buien. Later vooral in het Zuiden van het land ook opklaringen. Matige, tijdelijk vrij krachtige wind tussen Zuidwest en Noordwest. Weinig verandering in temperatuur. Zon: 4.22—21.04. Maan: 2.52—20.28.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 1