in een Bedrijvigheid als bijenkorf in de totaliteitsgordel En U? zij" Keten van waarnemingsposten meet de oceaan Maatregelen tegen ongewenste practijken bij tandheelkundige inrichtingen Naar eenheid van specialisten be GEHEIMZINNIGE AUTO Raadsels en gehe ïmen r Broeinesten van onbevoegde uitoefening tandheelkunst Vorderingen in contracten tussen ziekenfondsen en artsen Vlootbezoek aan Oslo Militairen contra politie Ruim 24 mille gestolen NEDERLANDER OVERVALLEN IN DUITSLAND ZON-ECLIPS 30 JUNI 1954 WETSONTWERP INGEDIEND DINSDAG 29 JUNI 1954 PAGINA 3 -l"«e „ie M,uk. M.ar „,t i, mi,. Schijn MM* Mik bekje Kr'&.TikkSkX'lrie'"' «3Ï~S „St. Bonifatius"-hymne, opdracht van K.R.O. Orde van de Kouseband voor Zweedse koning Activiteiten in België Tijdens kermis te Raamsdonkveer Brandkast geforceerd Vrouw gearresteerd Misdrijf te Warffum? Beeldententoonstelling in Madurodam Een Nederl. speurdersroman licht aan en tilde daarna het hoofd op Rijwielbedevaart naar Heilo geleerden van het Einstein-instituut te Potsdam met een enorme dubbel ho rizontale camera, waarmee in 1929 voor het eerst het verschijnsel getoetst werd, naar het eiland Oland gekomen. Zij Waarschijnlijk hebt u ook de indruk, dat de zonneschijf aan de nemei eigemqK een zas vui qjiua mee zullen de sterren, die tijdens de ver- groter is dan de schijf van de maan. De meeste mensen hebben ten- de astronomen naar huis komen en duistering van achter de zon te voor schijven zijn even groot. U kunt dat zien, als er een niet ondoorzichtige wolk 0fficigie term luidt, is een van de schijn komen, fotograferen.en dan thuis weer aan het rekenen slaan. voor de zon zit. Dan lijkt de zonneschijf opeens veel kleiner, dan wanneer ze daar zo in onverhulde pracht staat te pralen. Het is dus mis. En het is maar goed, dat het mis is, want anders ging Woensdag het feest van de zonsverduistering niet door. Dat is te zeggen: er zou als de zonneschijf groter was wel een zons verduistering zijn, maar slechts een ringvormige. En daarvoor zouden de beroeps-astronomen niet naar Zweden trekken en ook de amateur-astrono men zouden thuisgebleven zijn. Want zo'n ringvormige eclips is van sterren kundig oogpunt uit gezien vrijwel waardeloos. Hun belangstelling gaat niet uit naar een ring van het zonoppervlak, maar naar de laatste snipper van de rand, vlak vóór de beide even grote schijven elkaar helemaal bedekken, spectrum is een soort inlichtingenbu reau over de zon en dikwijls het enige, n'en déplaise de 150 millioen kilometer als men iets wil weten over tempe- die zij vai ons verwijderd is. Maar ratuur, gasdruk, dichtheid van de ma- zij heeft nog minstens evenveel raad- terie enz. in het wereldruim. De seis en geheimen. Wij menen te weten, Utrechtse astronoom dr Houtgast zal dat zij een gloeiende gasbol is, met een zich met de chromosfeer bezig hou- middellijn van ongeveer 1,5 millioen den, zoals hij dat in 1952 ook in Kar- km. Daaromheen een betrekkelijk dun thoem gedaan heeft. Die kennis van de laagje ongeveer 7000 km dat een chromosfeer is overigens iets waar kluifjes, waarvan ook de Nederlandse amateurs zullen smullen. Het is het meten van het verloop van de intensi teit van de zonnestraling vlak vóór en vlak na de totaliteit er is namelijk twee keer zo'n sikkeltje te zien. En het gebeurt met behulp van foto-opnamen en - moderner - met behulp van een foto-electrisch instrument. Ook het -pectrum van de zons- rand heeft de aandacht. Dat Schijn bedriegt, zonneschijn en ma neschijf zijn aan de hemel even Zon en rakel De Amerikanen hebben het bui tengewoon grootscheeps opgezet. Ze hebben niet minder dan vier expe dities uitgerust: een naar het N.W. van Quebec, een naar Labrador, een derde naar Groenland en een vierde naar Iran. Ook de Centrale voor we tenschappelijk onderzoek van de Ame rikaanse luchtmacht is van de partij en heeft de keten van posten, in de totaliteitsgordel, van Canada tot Iran, helpen uitzetten en outilleren. Ook zij „kopen er wat voor". Want wij heb ben nu eenmaal het genoegen te leven in een tijd van de geleide pro jectielen die in de V-2 hun grootva der hadden. De komende oorlog zal een oorlog van continenten zijn. Maar het vervelende is, dat wij nog eroot Toevallig een merkwaardige roodachtige kleur heeft en daarom de van zelfs de meest verstokte materia- WetaTEe ver 'diecontlnen- famen Jon van' omsta™dÖ£nis »aam chromosfeer gekregen heeft ter- list zal moeten toegeven, dat men amjd_me^weten.hoe verdrn continen- daarvan de oorzaak. Zie maar. De wijl__daar buitenjsich e_eji_uitermate^jjle daar h®Z®. van elkaar verwijderd zijn. moeten toegeven, dat men loptWant uit deze ten - Amerika en Eurazie - precies daarvan ae oorzaau. zae maai. ivb ■■■j* ---JJ_»_ ih«h. van elkaar verwijderd zyn. De kans maan is op een afstand van 384.000 gaswolk uitstrekt, de corona. De gren- laag tornen sh-alingen, d op mis schieten is dus niet denkbeeldig, km van ons verwijderd en zij heeft zen van deze corona een stralen- beni op d® °i- i.j rI„ treffen Maar gelukkig is er op tijd de zons- in werkelijkheid een doorsnee van bij- krans, zouden wy kunnen zeggen anrm™ Hnm .„Waan' verduistering. Daarom zullen de Ame- na 3500 km. De zon is vier honderd ZIJn nlet scherp eri de afmetingen er- magnetische stormen doen ontst a rjkaanse expedities zich vooral met keer zo ver van ons af en heeft toe- van zijn vele malen groter dan de Ook het.geheimvan d® geodetische aardmeetkundige pro- vallig een afmeting die ook vierhon- zonsmiddelhjn. samenstelling yan de corona is n g blemen bezig houden. Door met cpeci- 5 ------ De felle zonnestraling onttrekt ge- met geheel ontsluierd, yooral het spec- aJe filmtoest°Uen op de diverse posten derd keer zo groot is als de afstand aarde-maan. En zo komt het dat zon en maan aan de hemel even groot gezien worden. Een toevalligheid, waar de sterren kundige wetenschap enorm veel ple zier van gehad heeft en nog steeds heeft. woonlijk chromosfeer en corona aan tram van deze stralenkrans^ heeft de het begin en het ein(Je V£m de eclips ons oog. Alleen bij een totale zonsver- belangstelling, omdat men hoopt, ?- ;r7 -7 rr:„. tot op honderdsten van de seconde duistering z..,n ze gedurende een korte men weer wat wijzer zal worden Hier- nauwkeuri vast te leggen wil men tod te zien en vallen dan aan de weet- mede houdt o m prof Minnaert uit heel ieze afstandsberikeningen tus- gierigheid der astronomen ten prooi. Utrecht zich bezig. En de Britse Royal nosten onderlinp- mnP-Pliik maken Ze zijn dan al _begonne?! de astrono- Air Force zal zelfs „buzondere waarne- men/ want vlak daarvóór hebben ze mingsvliegtuigeri naarj Scandinavië zen- ^n de afstand t™N&Sikt hun volle aandacht geschonken aan het den, die de corona van uit een noogte Europa Men hoont zo namelijk een hee ficht vlezieJfn zijnGontdekkin g e rT "J*11® sfikkel«e va" NhThX teren^^" te kunnen sS tusseHe"netten zijn altijd nog men"sen°te ove "gdte rebtd^Van^dT'z^'genoemd t h t t i van driehoeksmetingen in Amerika, riat TiiPt hppriinpn knnnpn Dat ziin SeD1Sax van ae zon kiEen ander punt, dat met vergeten Europa en Azie. mensen die "als hoogste wijsheid de wordt dat nog even te z,e zal worden, is het beroemde „Einstein- U ziet, een bedrijvigheid als in een vraag stellen- Wat koop je *rvoor?" Die sikkel kan antwoord geven op effect". Dat is de afbuiging van de bijenkorf, Woensdagmiddag, in de smal- En als dan de astronoom ten antwoord een aantal belangrijke vragen, welke sterrestralen, die, dicht langs de zonne- le totaliteitsgordel van de zoneclips van geeft- Inzicht" dan halen zij de schou- de astronomen zich omtrent de zon rand strijkend, de aarde bereiken. Dit 30 Juni 1954. ders op Want zij geloven alleen in stellen. Dat antwoord krijgen ze overi- verschijnsel kan alleen maar tijdens Of een bittere zee van kwalijk ver een groeizame bankrekening. En van gens weer niet cadeau. Want de zon een totale zonsverduistering nader ge- drongen teleurstelling, als de wolken de astronomie is nog nooit iemand rijk antwoordt in cijferschrift. Want tijdens toetst worden. Einstein heeft het des- het spel zouden bederven geworden. de waarnemingen wordt er gemeten en tijds, als een uitvloeisel van zyn theo- ui»"" Wij weten al heel wat van de zon, nog eens gemeten en het resultaat is rie, voorspeld. Daarom zijn Oostduitse Maar laten wij optimist blijven. HENRI VAN MANDELE I III I 111 11II III llll III IIIII i III Milt Hier. vertellen wij U, hoe druk men het zal hebben langs de totali teitsgordel. En U, die in Nederland ge bleven is, wat doet U? U moet zorgen, dat u een flink be roet stukje glas hebt, of een goed zwart geworden filmnegatiefje, dat u voor de zekerheid nog eens dubbel vouwt. U is immers zuinig op uw ogen. Dan wacht u tot 12 uur 23 minuten. Want dan begint de eclips. Onderlus sen denkt u er maar eens over, hoe knap het is dat de astronomen die aan vang tot op de minuut af ja eigen lijk nog nauwkeuriger kunnen voor spellen. Op het moment, dat de verduiste ring begint, ziet u door uw glaasje hoe cr aan de rechterkant van de zon een kleine deuk in de zonneschijf komt. een deuk, die steeds groter wordt. Een half uur later is al ongeveer de halve zonneschijf bedekt. Van dat ogenblik af is het de moeite waard ook eens op de natuur rondom u te letten. Het wordt zichtbaar donkerder. De schadu wen worden scherper. De wind steekt op: warmteverschillen in de atmosfeer. De sfeer wordt wat luguber. Let eens op de dieren, de vogels, de kippen. Aan de hemel wordt de planeet Venus in de nabijheid van de zon zichtbaar. Als ongeveer vier vijfde bedekt is, is hier in Nederland helaas het hoogte punt bereikt. Het schoonste en indruk wekkendste moeten we missen. Om 14 uur 56 is alles weer bij het oude. De K.R.O. heeft de schrijver Albert Kuyle en de componist Tjalling Esther opdracht gegeven om een speciaal werk te schrijven bij gelegenheid van het 12e eeuwfeest van St. Bonifatius' dood. De ze „Hymne voor spreekstemmen, solis ten, koor en orkest", getiteld „Sint Bo nifatius", zal voor het eerst worden uitgezonden in het K.R.O.-programma Van Zondag 4 Juli (13.55-14.35uur) Het werk zal onder leiding van Roelof Krol worden uitgevoerd door Anneke v. d. Graaf, sopraan; Léon Combé, bari ton; Gé Smit, bas; Gerard Heystee en Frans Somers, declamatie en het Om roepkoor en Radio Philharmonisch Or kest. Des avonds om 22.30 uur wordt een reportage gegeven van de die dag te Utrecht te houden Bonifatius-herden- king door katholiek Nederland. De Pon tificale Hoogmis op het Martelveld te Dokkum, welke Z. H. Exc. Mgr. dr. B. J. Alfrink, aartsbisschop-coadjutor, Dinsdag 6 Juli ter gelegenheid van de Nationale Bedevaart opdraagt, zal door de K.R.O. worden uitgezonden van 10.30 12.15 uur. Des avonds om 21.05 uur wordt een reportage verzorgd van deze Nationale Bedevaart. Dit alles sluit aan op de Nationale Bonifatius-herdenking te Dokkum op Za terdag 3 Juli a.s. Daarbij zal het woord worden gevoerd door prof. dr. J. N. Bakhuizen van de Brink, prof. dr. J. H. Bavinck en prof. dr. Willem Asselbergs. De K.R.O. zendt deze nationale herden kingsbijeenkomst uit van 14.45 uur tot plm 16.00 uur. Het tweede deel wordt uitgezonden in het VARA-programma van plm. 1600 16.55 uur. Koningin Elizabeth van Engeland heeft gisteren in Buckingham Palace de hoogste .Britse onderscheiding, de Orde van de Koueband verleend an koning Gustaaf Adolf van Zweden. De Zweedse koning kende de hoogste Zweedse orde, de Orde van de Serafijn, aan de hertog van Edinburgh toe. Ko ning Gustaaf Adolf en koningin Louise van Zweden brengen een staatsiebe- zoek aan Engeland. (Reuter—UP) De It. z 2e kl. jhr J. L. von Schmidt auf Altenstadt heeft zijn vliegervink ge schonken aan de schipper van de motor- strandreddingboot „President Steyn", de heer van Pel uit Egmond aan Zee, als blijk van erkentelijkheid voor de 'edding uit zee, nadat jhr von Schmidt toet een „Avenger" van de M.L.D. op Jee een noodlanding had moeten ma- kea. Tandartsen en geneeskundigen zullen, indien zij praktijk willen uitoefenen in een tandheelkundige inrichting, daarvan vooraf mededeling moeten doen aan de geneeskundige inspecteur van het staatstoezicht op de volksgezond heid, in wiens ambtsgebied de inrichting gelegen is. Van de inspecteur krij gen zij een bewijs van ontvangst van de mededeling. Zonder dit ontvangst bewijs mogen zij niet in een tandheelkundige inrichting werken. Zij zullen geen praktijk mogen uitoefenen in een tandheelkundige inrichting waarvoor direct of indirect, binnenslands of buitenslands, reclame wordt gemaakt, dan wel acquisitie-methoden worden toegepast, een en ander door uitstallingen, prospectussen, circulaires, strooibiljetten, brochures, advertenties, radio of bioscoop, huisbezoek, belofte van voordelen, kosteloos vervoer van patiënten, diensten van acquisitie-kantoren, klantenjagers of reizigers, dan wel op enige soortgelijke wijze. Dit zijn de voornaamste bepalingen van een bij de Tweede Kamer ingediend wetsontwerp „bestrijding van ongewens te praktijken bij zogenaamde tandheel kundige inrichtingen" (wet op de tand heelkundige inrichtingen). Tandheelkundige inrichtingen, ao wordt verder voorgesteld, zullen te al len tijde toegankelijk zijn voor de amb tenaren van het staatstoezicht op de volksgezondheid en de in artikel 141 van het Wetboek van Strafvordering ge noemde personen. Zo nodig kunnen zij zich toegang verschaffen met hulp van de sterke arm. Overtredingen kunnen worden gestraft met een geldboete van ten hoogste duizend gulden. Bij herha ling binnen twee jaar met een geldboete van ten hoogste tienduizend gulden of hechtenis van ten hoogste één jaar. Het instrumentarium van de tandheelkun dige inrichting kan geheel of gedeelte lijk worden verbeurd verklaard, onge acht of het de veroordeelde toebehoort. Deze instituten zijn, aldus de Memo rie van Toelichting, broeinesten van on bevoegde uitoefening van de tandheel kunst, daar het kleine aantal bevoeg den, dat in dienst is, onmogelijk in staat kan zijn het grote aantal „patiënten" te verwerken. De ervaring heeft geleerd, dat het niet mogelijk is met de bestaande be strijdingsmiddelen de gevaren voor de volksgezondheid, welke voortkomen uit het optreden van tandheelkundige in stituten van bovenomschreven karakter, afdoende te keren. Het aanklagen bij de medische tucht rechter van artsen en tandartsen, die aan deze instituten hun medewerking verlenen, stuitte vaak af op de moei lijkheid van het bewijzen, hetzij van het bestaan van een loondienstverhouding, hetzij van de feitelijke werkzaamheid, hetzij van bekendheid bij de arts of tandarts met het feit, dat voor de in richting reclame wordt gemaakt, welke reclame vaak op indirecte wijze ge schiedt. Slaagt de inspectie er in artsen en tandartsen, ten aanzien van wie be wijsmateriaal is verkregen, voor de tuchtrechter te brengen, dan volgt meestal wel een veroordeling. Helaas hebben de opgelegde maatregelen, die tengevolge van leemten in het bewijs materiaal, of wel tengevolge van het feit, dat de bekendheid bij de arts of tandarts met de aard van het instituut en deszelfs praktijken onvoldoende kan worden aangetoond, somtijds zich beper ken tot waarschuwing, berisping of een lichte geldboete, onvoldoende afschrik wekkende werking. Zelfs hoge boeten worden zonder be zwaar uit de bedrijfswinst betaald. On danks de genomen maatregelen blijft dit tandheelkundig bedrijf zo lucratief, dat een der grootste instituten van deze aard onlangs een pand aankocht, waar, naar verluidt, niet minder dan 72 tand- artsenstoelen zouden worden ingericht. De genomen maatregelen hebben ongetwijfeld het kwaad ingetoomd. Doch nu doet zich het verschijnsel voor, dat Nederlandse tandheelkundi ge inrichtingen hun activiteiten heb ben overgebracht naar het Belgische nabuurland. Reeds langer dan een jaar worden door deze instituten patiën ten geronseld op Belgisch grondge bied. Men werkt daarbij samen met maat schappijen en verenigingen, die in Vlaanderen worden opgericht, bijvoor beeld onder de fraaie naam „de vereni ging zonder winstgevend doel tot bevor dering van de volksgezondheid". Het ronselen der patiënten geschiedt door colportrices, die gekleed zijn in grijze uniform (pseudo-verpleegsters), inspec teurs en chauffeurs. De colportrices pre senteren zich als „afgevaardigden van de volksgezondheid". Zij gaan van huis tot huis en bepraten de mensen. Zij doen geen mondonderzoek, doch noteren de naam en het adres der eventuele patiën ten, die dan later bezocht worden door een „inspecteur". Deze inspecteur be zoekt de aangemelde patiënten per auto. Hij onderzoekt de mond en doet prijsopgave van de te ver vaardigen prothese. Daarbij kan de patiënt kiezen uit een aantal „toonge- bitten". Vervolgens wordt de datum vastgesteld van „afhalen ten huize", wat geschiedt per auto of autobus. De pa tiënten worden dan voor behandeling vervoerd naar Breda, Bergen op Zoom, Rotterdam of Amsterdam. In Belgische dag- en weekbladen wordt een regel matige en uitvoerige reclamecampagne gevoerd. Naar vernomen werd, strekt de acti viteit van een bepaald instituut zich sinds kort ook tot West-Duitsland uit en is men zelfs doende acquisitie-kan toren in Noord-Frankrijk op te richten, terwijl plannen zouden bestaan voor het betrekken van Engeland in de actie sfeer van het instituut. De internationale medische reputatie van Nederland wordt hierdoor ten zeerste geschaad. Advertentie Neoericna Op de in Utrecht gehouden vergade ring van de Landelijke Raad der Fe deratie van door verzekerden en mede werkers bestuurde Ziekenfondsen heeft de voorzitter, de neer A. J. van Leusden, een overzicht gegeven van de stand van zaken op ziekenfondsgebied. In de afgelopen maanden zijn vor deringen gemaakt met betrekking tot de contracten tussen ziekenfondsen en medewerkers, houdende de voorwaar den, waarop huisartsen, specialisten, apothekers en tandartsen zich aan de ziekenfondsen verbinden. De voorlo pige standaardovereenkomst „zieken fonds-huisarts" dient hierbij tot richt snoer. De besprekingen tussen de organi saties van ziekenfondsen en de groe pen van medewerkers over de hono raria hebben op verscheidene onder delen reeds tot overeenstemming ge leid. Voor dit jaar is een accoord getroffen met de specialisten over de honorering van de klinische hulp na de 42e verpleegdag. Verder is met de bonden va., vroedvrouwen overeengekomen, dat het honorarium per verlossing, te rekenen van I Ja nuari af, zal worden verhoogd van f 30 op f 35. Zowel de regeling met de specialisten als die voor de verloskundige hulp dient nog door de Ziekenfondsraad te Eenheden van de Nederlandse vloot hebben een officieel bezoek gebracht aan Oslo. Na de vlootschouw in Rotterdam stoomden de schepen op naar de haven van de Noorse hoofdstad. Hier ziet men het Nederlandse eskader in de haven van Oslo. Op de voorgrond de „Evertsen" en de Kortenaer' en de fregatten „Van Amstel" en „De Zeeuw". Op de achtergrond achter het dok het vliegdekschip „Karei Doorman". worden goedgekeurd. Over het vrijge ven van het onlangs geblokkeerde op naam van het huisartsentegoed ge schreven honorarium, het deel van f 2 per ziel, voor het aantal verzeker den dat boven de 4.000 op hun naam staat ingeschreven, zal binnenkort een beslissing worden genomen. Het laat zich aanzien, dat het kostenverloop der grote practijken geen aanleiding geeft deze blokkering te bestendigen. Met de apothekers en tandartsen is er overleg over een nieuw onderzoek van de inkomsten uit de practijk en welk deel hiervan als kosten dient te worden aangemerkt. Op grond van deze gegevens zal worder. gestreefd naar een nieuwe overeenkomst in gaande 1 Januari 1955. De voorlopige conclusies van de commissie-De Quay 'door de minister aangewezen in de kwestie van de afgescheiden specialis ten) gaan in de richting, die de fede ratie steeds heeft voorgestaan, n.l. dat een degressief honorarium, mits met grote kennis van zaken beoordeeld en vastgesteld, verantwoord moet worden geacht. Gehoopt wordt, dat deze conclusies er toe zullen leiden, dat de Landelijke Specialisten Vereniginc en de afge scheiden specialisten (Ned. Ver. van Specialisten) weer tot eenheid komen. Dit zal ook in het belang zijn van het zie kenfondsw ezen. Het streven van de federatie blijft o.m. gericht op verbetering van de rechten der verzekerden ingevolge de hoofdverzekering. Bij de premievast stelling voor de verplichte verzekering voor 1955 zal opnieuw worden bepleit: uitbreiding van de 42 dagen zieken- huisverpleging tot b.v. 100 dagen, bril- verstrekking in ieder geval voor kin deren, verhoging van de uitkering bij sanatoriumverpleging tot driekwart van de werkelijke verpleegprijs met een maximum van f 7.50, het ver strekken var. gehoorapparaten aan hardhorende kinderen. De federatie is voornemens een schrijven tot de minister te richten houdende de problematiek van de ziekenfondsverzekering bij optrekking van de loongrens tot f 6000. Hierbij zal tevens tot uiting worden gebracht, dat bij uitwerking van de gedachte: „so cial e verzekering naar sociale behoef te" in het kader van de unificatie der f 6000.loongrens mogelijkheden be staan, waarbij met burgerlijke staat en gezinssamenstelling van de verze kerden rekening kan worden gehou den. Tijdens de drukke kermisdagen te Raamsdonkveer (N.B.) is het Zondag avond tot een treffen gekomen tussen de Rijkspolitie en een groot aantal mi litairen, die in de kazernes te Keizerz- veer en Geertruidenberg gelegerd zijn. Het begon met een onenigheid in een café. De politie moest tenslotte ingrij pen er. zag zich genoodzaakt een mili tair op te brengen. Gemakkelijk ging dat niet. De militair zag namelijk kans om even te ontsnappen. Tenslotte werd hij toch ingerekend in het politiebureau aldaar. Een groot aantal militairen en burgers trok daarna naar het politie bureau om de gearresteerde te ontzet ten. De Rijkspolitie, die inmiddels ver sterking van de Militaire Politie gekre gen had. trachtte de grote massa men sen uiteen te slaan. Hierbij vielen over en weer rake klappen. Tenslotte geluk te het de politie om de grote groep mi litairen in de kazerne te krijgen. Een uitgebreid onderzoek is nog steeds gaande. Toen het kantoorpersoneel van Je coöperatieve verbruiksvereniging „Vooruitgang" te Rotterdam, waar een bakkerij van deze coöperatie is geves tigd, gisteren de kantoren binnen stapte, ontdekte het dat de brandkast voor de helft was opengescheurd. Bij controle bleek, dat een bedrag van f 24.500 was verdwenen. Tweehoog boven de bakker woont het hoofd der afdeling. Hij had Zaterdagavond al les nog in orde bevonden. Maandag nacht om half een begon men in de ach ter de kantoren gelegen bakkerij te wer ken en ook het personeel hier heeft geen onraad bespeurd. Men vermoedt derhal ve, dat de „kraak" tussen deze twee tijdstippen is „gezet". 3 Mei 1946 overleed te Warffum na een kort ziekbed de 49-jarige landar beider Pieter van der Veen. Dezer da gen is het stoffelijk overschot op last van de Justitie opgegraven op de open bare begraafplaats te Warffum. Ver moed wordt dat dit sterfgeval niet door een natuurlijke dood werd veroorzaakt, doch dat een misdrijf in het spel is ge weest. De politie heeft deze zaak in onder zoek. In verband hiermee is thans aan gehouden de 53-jarige J. v. B., destijds de echtgenote van Van der Veen. Deze vrouw kwam in 1932 als huishoudster bij de familie Van der Veen in dienst. Na een scheiding van haar man. trad ze in 1933 in het huwelijk met Pieter van der Veen. Eind 1947 is zij voor de derde keer getrouwd. Dezer dagen is in de miniatuurstad Madurodam een proef genomen met iets in miniatuur dat tot dusver waar schijnlijk nog nooit tot dit voor het doel ondoenlijk lijkende niveau is af gedaald. Men heeft namelijk in het stadje met zijn dwarsdoorsnede van Holland in eigen land een tentoonstel ling georganiseerd van beelden in de openlucht. Het merkwaardige is dat vele beeldhouwers, met wie het plan goed was voorbereid, er spontaan hun medewerking aan hebben gegeven. Dit dezen zij niet alleen door zo maar een of ander prutsbeeldje af te staan maar door serieus in te gaan op de opstelling en de verzorging van de omgeving. Dit laatste is geschied in samenwerking met de tuinarchitecte mevr. van Eek en de directeur van het park Sonsbeek in Arnhem, de heer John de Goeye. De heer en mevr. Maduro, ter nage dachtenis aan wier zoon dit stadje des tijds is gebouwd, met het liefdadig doel het studentensanatorium te steu nen, waren aanwezig om dit alleraar digst experiment mee te maken. Er zijn inzendingen bij van beeldhouwers van naam zoals Theo van Rejjn, Cor- rine Franzen Heslenfeld, A. Rietbroek, Gra Rueb, Rudi Rooyackers, Dirk Wol- bers en vele anderen. De heer Wolbers sprak met enthousiasme over zijn ont dekkingen op het gebied der silhouet werking, die hij nog nooit zo bij open luchttentoonstellingen in het groot had kunnen waarnemen. In de nacht van Zondag op Maandag is de 66-jarige Nederlandse automobi list Otter uit IJmuiden te Ottersberg in het district Verder in Neder-Saksen door twee jongelieden overvallen en neergeslagen. De aanranders verdwenen na de overval met de auto van de heer O. die met zware verwondingen Op de vloer naast de dode, lagen enige Drost ging kalm achter de wagen in 'n 11 nïrron/lnTvi Lot rrroc -rittnri tortinil Riilmor» rlzx mm gaatje, waar omheen een aantal kleine scheurtjes en barsten als een web ge weven waren. Drost wilde het portier openrukken, doch juist op tijd sloeg Bijl man zijn hand weg en met zijn leren handschoen draaide hjj voorzichtig de kruk om en opende de deur, waarna zijn tastende vingers het lichtschakelaartjë - - - in het interieur zochten. Hij knipte het oogopslag gezien en toen Drost jprak, aU een geest in de lichtbundel van zqn van de man achter het stuur. Juist tus- sen de ogen ontdekte hij een klein zwart eaatie waaruit een dun straaltje bloed blik in de richting van de bontmantel lanes de wang en linker-mondhoek over zei hij: „En een vrouw in 't spel." door H. A. v. O. papieren wélke kennelijk zijn eigendom het gras zitten, terwijl Bijlman de mo- waren want de zakken van zijn colbert tor startte en er als een pijl uit de boog hingen binnenstebuiten gekeerd. En ge- vandoor ging. De weg was stil en ver heel achterin, half verborgen onder de laten en dus gaf hij vol gas, doch nauwe- losgerukte bank, lag een damesbontman- lijks had hij een goede 300 meter gere- tel, een zogenaamde tijgerjasden, of een tiental meter voor hem uit Dit alles hadden beide mannen in één sprong plotseling een slanke gestalte „jgopslag gezien en toen Drost sprak, als een geest in de lichtbundel van zijn was het de onuitgesproken gedachte van koplamp. Een ogenblik later schoot hq de ander:„De blauwe auto" „Hm, hm, hm," deed Bijlman. Geen teken van leven in de auto... geen verschrikt geluid van jonggelieven, die wreed uit een gelukkige droom wor den gerukt Inspecteur Bijlman, op de voet ge volgd door Drost, begaf zich thans re soluut naar de zwarte wagen en tuurde door de ruit naar binnen en opeens za- langs de wang en de kin vloeide Biilman trok zich terug en keek Drost auto van door is recht in de ogen en hij bemerkte hoe zijn „Zou je die wagen niet direct achterna jongere collega hem met een zeker ont- zag aankeek. In de strakke straal van er rakelings voorbij, maar boven het ge> Bijlman knikte ernstig en met een luid van zijn kopklepper hoorde hij een kreethelp!"en een fractie van een seconde had hij in 't angstig bleke Die er waarschijnlijk met de blauwe gelaat gekeken van een jonge vrouw, die vulde Drost aan. beide armen boven het hoofd zwaaide. Bijlman remde bijna roekeloos, want het achterwiel gleed gierend over de gaan „In de eerste plaats is die blauwe au- weg en hij had moeite de zware motor de&ntotörlamp "stonden ze daar als twee to er al lang vandoor en in de tweede overeind te houden. Een ogenblik later roerloze standbeelden, die zich het dra- plaats zie ik niet het verband tussen was het meisje reeds naast hem en hij ma in de donkere auto niet konden rea- deze bontmantel en de eigenares daar- voelde zich gejaagd bij de arm grijpen. liseren, totdat Drost er opeens uit- van. Ik wil hiermee zeggen, als de in- „Vlugvlugnaar de politie Jaöö'éiuiniiêt van een stootte: „Allemachtig kerel, iets sinis- zittende of inzittenden van de blauwe ze hebben hem vermoord!" stootte ze gen ze beiden het vage siinouei vanterg,t lijkt wel> of je -t geroken auto iets met deze moord uitstaande er hijgend uit. man, die ineengedoken, het hoofd voor over, achter het stuur scheen te slapen. „Als hij een beetje boven z'n theewa ter is en van plan is hier z'n roes uit te slapen, heeft ie slimmer gehandeld dan verder te rijden, want dan zou ie waarschijnlijk met een prachtige duik in de Amstel zijn terecht gekomen. In dat geval zou ie natuurlijk ook dadelijk hebt!" Op dat moment kwam Bijlman weer tot de werkelijkheid terug en voelde hij bontmantel eveneens medeplichtig is, intuïtief, hier plotseling voor een raad sel te zijn geplaatst, hetwelk onmiddel hebben, dan acht ik het zeer onwaar- De inspecteur greep haar bij de pols, schijnlijk, dat de eigenares van deze toen ze reeds aanstalte maakte op de duo te klimmen. „Bent U de eigenares van die tijgerjas daar in die auto?" want dan zou ze niet op een dergelijkeL wijze als het ware haar naamkaartje vroeg hjj kalm en maakte een beweging lijk een kordaat initiatief eiste, wilde de in deze wagen hebben achtergelaten." met z'n duim naar achteren, recherche niet voor de grootste moei- „Da's waar," gaf de ander toe. „Maar „Jaantwoordde ze verbaasd. 1-41-1— -3 r\l 4—4 /\v* m 4- —3 n 4- K llfQ Qï* 1 C TT/AO 1K7 O ol TT H 511 lijkheden geplaatst worden, want dat het waar is volkomen nuchter zijn, maar mijn tante hier een moord betrof, daaraan twijfelde zei altijd rend'ïebaa'Jfüj8boog zïch%even over loge: 23.05^uur en zijn eerste werk was hoogte wordt gebracht. Luister: we in het weinige licht, dat zijn lamp naar de motorkapen terwijl hij daarop leunde deze tijd te noteren, waarna hij het zijn hier slechts een goede 500 meter achteren wierp, doordringend in de ogen om door de voorruit te kijken, merkte hoofd nogmaals in de coupé stak. Drost van de Amstel verwijderd en er zal dus te kunnen kijken. hij geen ogenblik. „Later, vriend Drost, nu moeten we eerst eens maatregelen nemen, dat het Hoe weet U dat „Dat doet er niet toe," zei hij kort. „Wie is de dader?" vroeg hij snel, zich Hii wiem een blik op z'n polshor- hoofdbureau van deze misdaad op de even voorover buigend om het meisje J i. iiLz t 4—4 KnVit r)ot -ziin lamn naar hij, dat de motor nog warm was. Plot- seling, als door een adder gestoken, portier aan de rechterkant geopend, sprong hij achteruit, rende naar zijn mo tor en ontstak de grote koplamp, die hij met een ruk op de geheimzinnige auto richtte. En nu zag Drost het ook In het glas bevond zich een klpin rond de vloermat eigens naast het stuur lag, was inmiddels omgelopen en had het wel hier ergens in de buurt een villa „Ikik weet 't werkelijk niet. Ik weet niet eens hoeveel personen in die staan, die telefoon heeft. Ik vraag je bij Het inwendige van de auto toonde de deze auto te blijven en nergens aan te blauwe auto zaten. Toen er geschoten grootste wanorde: Hier en daar was de komen. Voor toevallige voorbijgangers werd en ik zag, dat Arnold getroffen donkergroene bekleding met ruwe hand houd je je gedekt. Mocht iemand toch was, ben ik uit de auto gesprongen, losgetrokken, de achterbank lag in een nieuwsgierig worden, dan kom je pas zei ze sneL hoek met stukgesneden pluche, terwijl te voorschijn en houd je 'm op een af- stand." W or at vctvolqclj in het ziekenhuis van Verden moest worden opgenomen. De Nederlander had de jongelui, die hem gevraagd hadden te mogen mee rijden, in zijn auto meegenomen. On derweg gaf hij een van hen het stuur in handen, waarop deze de wagen in plaats van naar de grote verkeersweg Bremen-Hamburg naar Ottersberg reed en de wagen op het goederenemplace ment van net station liet stoppen. Hier overvielen de jonge bandieten de arge loze automobilist en sloegen hem met een hard voorwerp op het hoofd. Er ontspon zich een hevig gevecht, waar bij de Nederlander een van de aanran ders met een zakmes verwondde. Het gelukte de hevig bloedende heer O. tenslotte, de auto te verlaten. Toen hij naar de post van een spoorwegwachter liep. werd hij door een der onverlaten ingehaald en van zijn geld beroofd. De heer O. was op weg naar Zweden. Behalve zijn auto zijn ook vier koffers met kleren en 180 gulden, 160 Zweedse kronen en 150 Deense kronen hem ont stolen. Maandag is de auto van de heer O bij Wintermorr in het district Soltau (Neder-Saksen) aangetroffen. De daders zijn Maandag aangehouden. Het zijn de 17-jarige verkoper Erich Lichtenberger en de 16-jarige vulkanl- seur Wilhelm Bayer, beiden uit Wenen. Zij hebben een bekentenis afgelegd. Het gestolene is achterhaald. Het bestuur van de pas opgerichte rijwielbedevaartclub „Sub Tutela Ma tris" legt een grote activiteit aan de dag. Na de goed geslaagde bedevaart naar Renkum op 12-13 Juni j.L staat er voor Zondag 4 Juli een bedevaart op het programma naar Onze Lieve Vrouw ter Nood in Heilo. Inlichtingen en opgave bij de volgende adressen: P. Heerschop, IJsbaanweg 18, P. Bronger, De Mees 17 en J. Sprayt, Remiseweg 2, Blaricum.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 3