en desc/taMen, van MorfoCA
„Burgerlijke Stand" van het
vee tot in de vorige eeuw
Friese
Kruiswoordraadsel
Honderd vijf en twintig jaar
„onder oog des Konings"
Henry Ford in de Ford-fabriek
Eerst politieke
dan vrije Europese markt
Fries Rundvee stamboek 75 jaar
Ook in de V.S. lopen de beroemde
Pietertjesen Maaikesrond
Ruppert over het
Mandement
Ex-Landstormer
twee jaar
krijgt
Tram grijpt oude
man
Grenadiers en Jagers gaan jubileren
Portable'5 een
kantoormachine
Oud-verpleegster
veroordeeld
DONDERDAG 1 JULI 1954
PAGINA 5
Yan muiskleurig tot
tijgerblauwbont
Standpunt van het
Episcopaat juist
Sproeten? SPRUTOL
Onderscheiden
Principiële zaak voor econ.
politierechter
Opsporing verzocht
Oplossing van
Woensdag
In 1953 voor het eerst:
Tbc-sterfte minder dan 10
per 100.000 Nederlanders
Start Tour de France
op de televisie
Opiumgebruik leidde
tot diefstallen
Mir. Mansholt tot Voedselvoorzieningsorgaan:
België moet zich houden
aan landbouwprotocol
boekvee ook werkelijk stamboekvee
blijft. Ze hebben dat dikwijls al van
geslacht op geslacht gedaan, dat blijkt
(Van onze correspondent)
In de herberg De Drie Romers" aan de Rijksstraatweg onder Roorda-
huizum kwamen 1 Mei 1879 tweeëntwintig boeren uit de gehele provincie
Friesland bijeen, om na te gaan of naast het in 1874 opgerichte Nederlandse
Rundveestamboek nog een Fries Rundveestamboek noodzakelijk was. Hoe
men hierover dacht, blijkt wel uit het feit, dat het Fries Rundveestamboek
op 12 Juli, dus enkele weken later, werd opgericht. Daarmee is voor het
Friese vee en voor de Friese veefokkerij een zeer belangrijke periode ingeluid,
een periode van steeds groter wordende roem en glorie.
Het Friese stamboek bleek een gro
te levensvatbaarheid te bezitten en
maakte een voortdurende periode van
groei door. Bij de oprichting waren
er 144 leden, maar steeds meer fok
kers en veehouders zagen de grote
betekenis in van het vasthouden aan
de raszuiverheid, terwijl bij het groei
ende aantal leden ook de voorlich
tende functie die het stamboek allengs
kreeg op het terrein van het fokken
en van veeziekten een belangrijke
rol speelde. In 1930 had het stam
boek 2306 leden en thans bijna ze
venduizend.
De stijging van het aantal ingeschre
ven dieren was navenant. Bij de op
richting konden er 203 koeien en 26
stieren in de nog nieuwe registers wor
den opgenomen, in 1905 waren er 5764
dieren ingeschreven, in 1930 reeds
42.973 en nu meer dan 150.000
Dat stamboek is een interessant ge
val. Aanvankelijk werd er een soort
adresboek van het ingeschreven vee
uitgegeven. Daar zijn boeiende dingen
in te vinden. Vooral de kleuraandui
dingen zijn merkwaardig. Er komen in
de eerste aflevering muiskleurige, ge
vlekt roodbonte, witbonte, vaalbonte en
zelfs tijgerbonte koeien voor. Met de
koe Anna van Bouke Jorna in Leeuw
arden was het trouwens wel heel bont,
want die staat als „tijgerblaauwbont"
aangeduid.
Pas later is er een splitsing gemaakt.
Het werd toen roodbont of zwartbont
en bovendien werd er een hulpboek in
gericht voor de dieren waarvan de va
ders en moeders, dus hun afstamming
niet bekend waren, terwijl nog later
bovendien een puntenschaal is inge
voerd. Nu vormt het Rundveestamboek
een volledige „burgerlijke stand" van
het Friese stamboekvee, waarin de af
stamming is na te gaan tot 1879 en
waarin tal van gegevens over produc
tie en dergelijke te vinden zijn. In de
gebouwen van het rundveestamboek is
voor iedere koe en voor iedere stier
een kaart te vinden, aan de hand waar
van het hele doopceel van de dieren
te lichten is.
Zo houdt het Fries R.undveestam-
boek dit jaar 75 jaar de naam van
het Friese vee hoog. De voor- en na
jaarskeuringen trekken vele honder
den buitenlanders naar Leeuwarden,
waar in Mei en in September, de
kwaliteit van het Friese vee in vele
talen wordt geroemd en geprezen.
Het vee, dat wordt verkocht krijgt
een soort pas mee, waarop alle ge
gevens staan, soms tot in de vijfde
afstamming, zoals bijvoorbeeld voor
Argentinië wordt geëist.
Beroemde „Adema"
Niet alleen buitenlandse veekopers,
komen de kantoren van het stamboek
binnenwandelen. Ook de veefokkers ko
men er om voorlichting, want zij moe
ten er tenslotte voor zorgen, dat stam-
De voorzitter van het C. N. V.
de heer M. Ruppert heeft in zijn ope
ningsrede van het verbondscongres
o.m. gesproken over .iet Bisschoppelijk
Mandement.
Het standpunt van de bisschoppen
lijkt mij juist, aldus spr. Als ik er
critiek op zou hebben, dan zou dat
zijn, dat er nog andere en m.i. ster
kere motieven zijn voor het afraden
van het lidmaatschap der socialistische
vakbeweging.
Ofscnoon ik behoor tot een kerken
groep, zo zeide de heer Ruppert, waar
in de episcopale kerkvorm geen
vreemde figuur is, zal ik wel nooit
bisschop worden. Maar als ik het zou
zijn, dan zou ik stellig een brief aan
mijn mede-christenen schrqven en
daarin betuigen, dat het mij een vol
strekt raadsel is, hoe een christen-mens
in het huidige socialisme kan leven.
Hoe een christen-mens zich thuis
gevoelt in het huidige socialisme en
hoe hij bijv. regelmatig „Het vrije
Volk" kan lezen is mij volstrekt een
raadsel.
De bijzondere strafkamer van de
rechtbank te Amsterdam heeft Woens
dag de 33-jarige J. H. v. R. uit Oister-
wijk (N.B.) wegens dienstneming tij
dens de oorlog bij de Landstorm Neder
land, veroordeeld tot twee jaar gevan
genisstraf met aftrek van het voorar
rest. De officier van Justitie had één
jaar met aftrek tegen hem geëist.
Deze zaak is reeds verscheidene ge
rechtelijke instanties gepasseerd. Het
Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam
veroordeeld de man in 1947 tot zeven
jaar. Tegen het arrest van het Bijzon
der Hof was v. R. in verzet gekomen.
Via de arbeidsinzet was hij tijdens de
oorlog in Duitsland gaan werken. Hij
trouwde daar met een Duits meisje.
Daarna kwam een bepaling af, dat met
Duitse vrouwen getrouwde mannen in
dienst moesten en zo vertelde de
man ter zitting op een vergadering
was hem gezegd, dat als zij geen dienst
namen, zij als communisten zouden
worden beschouwd. In het uniform van
Grüne Polizei kwam v. R. met een
groep anderen in Nederland, waar hij
het uniform van de Landstorm Neder
land moest aantrekken. Hij was aan
het front bij Arnhem „ingezet", had
daar tegen de geallieerden gevochten
en zich onder leiding van zijn officier
overgegeven. Vooral dit deelnemen aan
de strijd bij Arnhem werd hem door de
officier van Justitie uiterst kwalijk ge
nomen.
zelfs uit het stamboek in Noord Ameri
ka. Daarin vindt men thans de namen
van de „Pietertjes" en de „Maaikes",
die op een Nederlandse afstamming
kunnen bogen en wier vaders en moe
ders nog voorkomen in de registers
van het Friese Stamboek.
Die naamgeving van het vee is over
igens een merkwaardige zaak. Vroeger
noemde men de koeien „Botermijn" en
„Botervat", maar die namen zijn er
al bijna uit.
Nu kiest men veelal namen uit
de krant en dat heeft tot gevolg, dat
men ergens in de Friese weilanden
de koe „Doris Day" of de stieren „Mo-
lotov" of „Faroek" kan horen loeien.
Er zijn stieren, die de naam „Kurt
Karlsen" dragen, of die „Lieftinck" of
Kees Broekman heten, terwijl prompt
na de jongste elfstedentocht een stier
kalf „Jeen" werd ingeschreven.
De meest beroemde stier, die ooit
in de annalen van het stamboek werd
ingeschreven was „Adema 197" van
S. A. Knol te Hartwerd. Die stier was
een nakomeling van een koe, die werd
gekocht van een zekere Adema waar
aan hij zijn naam dankte. En deze
Adema kreeg een enorme nakomeling
schap. Hij heeft grote invloed uitgeoe
fend op de kwaliteit van het Friese
vee.
4 Alweer een die het geld boven riddereer stelt," merkte Bedford op. ,Jtaar
wii zullen 'hem weten te vinden; die schatten behoren Engeland toep
Doch ik verzoek u," zei Aram ernstig, „er rekening mede te houden, dat de
hertog van Norfolk mijn gast is. Zolang hij tussen deze muren verblijft, mogen hem
cippTi belediairtam of letsel worden aangedaan.
Voordat Norfolk ping slapen, haalde hij een verkreukelde kaart te voorschijn,
die hiienioe tijd peinzend beschouwde. „Zal ik ooit in vrede kunnen genieten van
de schattendie daar verborgen zijn?" mompelde hij. Ten slotte rukte hv zich los
uit Hin somber gepeins en verborg de kaart onder zijn bed. Lange tijd. lag hij
slanoloos ovschrikkend van elk geluid, dat uit het kasteel opklonk. Ten slotte
deden dé vermoeienissen van de lange reis zich gelden en zijn ogen vielen dicht.
Langzaam kroop het maanlicht door het vertrek, toen plotseling een licht geknars
bij de deur Norfolks ademhaling deed stokken. Hij opende de ogen. Weer klonk het
geknars het was het slot van de deur.' Met een gesmoorde angstkreet rees Nor
folk overeind, toen de deur langzaam begon te wijken
Toen Aram zich naar zijn legerstede begaf, bleef hij plotseling staan. Was het
verbeelding, opgewekt door zijn sombere voorgevoelens, of had er werkelijk een
zwakke kreet weerklonken? Hij hield de adem in en luisterde... Stilte, slechts even
onderbroken door het gekras van een nachtuil. Juist wilde hij verder gaan, toen er
opnieuw een kreet klonk. Ditmaal was er geen twijfel mogelijk; het teas de stem
van Norfolk. „Nooit," gilde de stem in een vreemde mengeling van woede en doods
angst, „nooit, zult ge het weten!"
Advertentie
Bij weerbarstige: Sprutol-Sterk.
Een ernstig tramongeluk heeft Dins
dagmiddag op het Damrak te Amster
dam aan een 77-jarige voetganger het
leven gekost. Bij het oversteken van
deze drukke verkeersweg kwam de be
jaarde man op zo ernstige wijze met
een tramstel van lijn 5 in aanraking,
dat hij korte tijd daarna in het Wilhel-
i ina gasthuis aan de gevolgen is over
leden.
Het slachtoffer wilde ter hoogte van
de Oude Brugsteeg het Damrak over
steken, toen hij uit de richting van de
Dam de bewuste tram zag naderen. De
oude man, die enigermate slecht ter
been was, haastte zich daarom teneinde
nog vóór de tram de overzijde te
bereiken. Tot zijn grote verwarring zag
hij plotseling ook uit de andere richting
verkeer naderen. Hij trachtte zich nog
in veiligheid te brengen door naar de
zijde van het beursgebouw terug te ke
ren, maar de tram was hem reeds zo
dicht genaderd, dat een botsing niet
meer te vermijden was. De man werd
door de motorwagen gegrepen en tegen
het plaveisel gesmakt. Met een sche-
delbasisfractuur werd hij naar het Wil-
helminagasthuis overgebracht, waar hij
korte tijd later is overleden.
Benoemd tot officier in de orde van
Oranje Nassau, G. Th. Rietveld, archi
tect te Utrecht.
Wij Nederlanders gaan door
voor nuchtere mensen. Daar zal wel
'n fikse kern van waarheid in zitten.
Een van de uitingen daarvan is bij voor
beeld onze onverschilligheid voor uni
formen en militair vertoon. Niettemin
zien we allen gaarne het sprookjes
achtig schouwspel van Prinsjesdag
met de kleurige uniformen van de Ko
ninklijke Garderegimenten Grenadiers
en Jagers, die dan voor de Ridderzaal
de erewacht vormen. En is er in ons
land wel een muziekcorps, dat zich mag
verheugen in zo grote populariteit als
de Koninklijke Militaire Kapel?
Zó nuchter kunnen we niet zijn
of we hebben deel in de natio
nale sympathie voor onze Grenadiers
en Jagers, de fiere Koninklijke leger
corpsen met hun trotse geschiedenis.
Nog enkele weken en ze vieren feest, die
Grenadiers en Jagers. Dan zullen ze de
dag herdenken, waarop Koning Willem
I op 7 Juli 1829 - dus 125 jaar geleden -
de oprichting beval van een afdeling
Grenadiers en twee bataljons Jagers,
met de bedoeling, dat het keurtroepen
zouden zijn, bestemd om dienst te doen
„onder het oog des Konings". De Gre
nadiers en Jagers vormden dus van het
begin af de lijfgarde van Zijne Majes
teit de Koning der Nederlanden. Uit die
lijfgarde zijn later de tegenwoordige re
gimenten Grenadiers en Jagers voort
gekomen. Nog steeds echter verrichten
zij hun dienst „onder het oog des Ko
nings" hetgeen jaarlijks symbolisch
tot uiting komt op Prinsjesdag en bij het
bezoek van de Koninklijke Familie
aan de hoofdstad.
Er is gedurende al die 125 jaren
een sterke band geweest tussen de
Grenadiers en Jagers en het Huis van
Oranje. Toen ons Vorstenhuis dan ook
in de Meidagen van 1940 in onmiddel
lijk gevaar verkeerde, waren het de
Grenadiers en Jagers, die dit gevaar
wisten te keren. Neen, zij hebben de
vijand niet kunnen tegenhouden. Ze
hebben daarentegen alles gedaan wat
ze wél konden en dat was: beletten
dat de Duitsers onze Koninklijke Fa
milie gevangen namen, zoals regel
recht de opzet was.
De 22e luchtlandingsdivisie onder
commando van generaal graaf von
Sponeck had namelijk de opdracht 11
Mei 1940, na de snelle val van Waalha
ven, de vliegvelden Ockenburg en
Ypenburg te bezetten, vervolgens op te
marcheren naar de Residentie en daar
de Koninklijke Familie, de regering en
de hogere legerleiding gevangen te ne
men Bijna waren ze in deze opzet ge
slaagd. De Ie en He afdeling van het
2e Regiment Artillerie der Grenadiers
en Jagers hebben de Duitsers echter
van de reeds bezette vliegvelden ver
dreven en van de toegangswegen naar
Den Haag verjaagd. Zodoende kon de
Koninklijke Familie tijdig het land ver
laten. Niemand kan zeggen van welke
invloed het falen der Grenadiers en Ja
gers zou zijn geweest voor de bevrijding
van Nederland, wanneer de stem der
Koningin gedurende die verschrikkelijke
oorlogsjaren gedwongen zou zpn ge
weest te zwijgen. Nog altijd gaan de
Grenadiers en Jagers er trots op, aat
geen enkele van hun vaandels in JJuit.se
handen is geraakt. Op die vaandels prij
ken thans fier de namen Ockenburg en
Ypenburg, als herinnering aan de rea
ding van onze Koninklijke Familie.
Het eerste legercorps dat na de smar
telijke oorlogsjaren herrees was dat van
de Grenadiers en Jagers, althans een
roemrijk onderdeel daarvan: de Konink
lijke Militaire Kapel. Het was een tref
fend en onvergetelijk gezicht, de res
tanten van dat eens zo trotse corps -
slechts 12 man, gedeeltelijk in uniform,
gedeeltelijk in burger - voor het Paleis
Noordeinde te zien opgesteld om de ge
liefde Koningin te verwelkomen na
haar triomfale intocht in de Residen
tie. Nooit heeft het Wilhelmus ontroe
render geklonken.
Reeds 15 April 1946 werden de regi
menten Grenadiers en Jagers opnieuw
geformeerd. Zij zijn bovendien de enige,
die hun oude roemrijke naam in de
na-oorlogse formatie van de Land
macht hebben behouden.
Hoewel de Grenadiers en Jagers be
doeld waren als Koninklijke Garderegi
menten, d.w.z. als lijfwacht des Ko
nings, hebben ze deze benaming nimmer
officieel gekregen. Dat gebeurde eerst
bij besluit van de Regentes op 26 Mei
1948, bij wijze van onderscheiding. De
22e September 1948 was opnieuw een
grote dag voor de Grenadiers en Jagers.
Toen namelijk had op het Binnenhof de
plechtige overdracht der prachtige
gala-uniformen aan H.M. de Koningin
plaats; een geschenk van het Nederland
se volk en 'n huldeblijk aan de Konink
lijke Regimenten. Duizenden zijn daar
van getuigen geweest. Opnieuw beleef
den de Grenadiers en Jagers een hoog
tepunt toen zij in hun nieuwe, kleurige
kledij diest deden bij de inhuldiging
van Koningin Juliana te Amsterdam en
bij haar blijde incomste in de Residen
tie.
Bij Koninklijk Besluit van 1 Juli 1950
werd het Garderegiment Grenadiers en
Jagers geformeerd uit het Garderegi
ment Grenadiers en dat der Jagers,
waarmee de toestand van 1843 was
hersteld. Zoal geen roem dan toch na
tionale erkentelijkheid oogstten de Gre
nadiers en Jagers tijdens de beide po
litionele acties in Indonesië. En toen
in 1950 het eerste detachement Neder
landse soldaten naar Korea vertrok om
aan de zijde der geallieerden te vechten
tegen de bedreiging van de vrije we
reld, was een Grenadier - Majoor M. P.
A. den Ouden - de eerste commandant.
Hij sneuvelde 14 Februari 1951.
Heldhaftig was het optreden der Gre
nadiers en Jagers tijdens de stormvloed,
die ons land op 1 Februari 1953 teister
de. Onafgebroken zijn zij 24 dagen lang
in touw geweest om een weg van 1800
meter lengte bij Rilland Bath met be
hulp van 350.000 zakken zand en klei
enkele meters op te hogen.
Op 6, 7 en 9 Juli zal er feest zijn in
het militaire kamp de Harskamp bij
Arnhem, in Den Bosch en Vught, de
garnizoenen van de Grenadiers en Ja
gers. Op plechtige eh feestelijke wijze
zullen zjj het 125-jarig bestaan vieren.
In persoonlijke aanwezigheid van Ko
ningin Juliana, dus letterlijk „onder het
oog des Konings".
Een week lang heeft de economische
politierechter, mr. J. Peters, de tijd
genomen om zich te beraden over de
principiële vraag, die hem Woensdag is
voorgelegd: Is een „portable" schrijf
machine een kantoormachine of niet?
Een groot warenhuis, de N.V. Maga
zijn de Bijenkorf te Amsterdam, is ge
dagvaard, omdat het op 15 April j.l.
een portable in voorraad heeft gehad
en daarmee, volgens de dagvaarding,
„de Vestigingswet voor het kleinbedrijf
heeft overtreden door het bedrijf aan
het Damrak uit te breiden met een
afdeling, waar kantoormachines ver
handeld werden".
De officier van justitie vroeg een
boete van f 25 subsidiair vijf dagen
hechtenis terzake van deze overtreding.
Mr. H. J. Swagerman, optredende na
mens het warenhuis, betoogde, dat zijn
cliënt bestrijdt, dat de „portable'
schrijfmachine een „kantoormachine"
is. Hij ging uitvoerig in op de eigen
schappen van de „portable" en kwam
tot de conclusie, dat deze machine niet
geschikt is voor kantoorwerkzaamhe
den. „Als een „portable" voor kantoor
werkzaamheden gebruikt zou worden,
dus dag in dag uit, zou de machine aan
abnormale slijtage lijden", aldus plei
ter. „Het vestigingsbesluit voor de kan-
toormachinehandel omschrijft niet dui
delijk, wat een kantoormachine is. Als
de portable alleen in de kantoormachi-
nehandel verkocht zal mogen worden,
dan bereikt men een groot gedeelte van
het publiek niet". Mr. Swagerman con
cludeerde tot vrijspraak. De economi
sche politierechter zal in deze zaak op
6 Juli a.s. schriftelijk vonnis wijzen.
De waarnemende groepscommandant
van de Rijkspolitie in Haastrecht ver
zoekt namens de vader de opsporing,
aanhouding en terugbrenging van de
minderjarige Adri van Veen, geboren te
Gouda 1 Mei 1936. wonende te Goude
rak, die in overspannen toestand de
ouderlijke woning heeft verlaten. Een
ongeluk wordt gevreesd.
Signalement: lang 1.65 m., donker
blond haar, grijs-groene ogen, gekleed
in groen geruite rok, grijze sweater,
witte blouse, groen kort sportjasje, la
ge schoenen en jaeger sokken. Zij heeft
een nieuw sportrijwiel, merk DCR bij
zich waaraan twee vlaggen van Keu
kenhof en Valkenburg. Telefonische in
lichtingen onder K 18202639.
In het gisteren geplaatste ANP-be-
richt over de uitreiking van Franse
onderscheidingen aan Nederlanders is
meegedeeld dat de heer W. S. J. Cam-
pagne, die tot ridder in het Legioen van
Eer is benoemd, hoofdcommies is bij
het directoraat-generaal voor de bui
tenlandse Economische Betrekkingen
van het ministerie van Economische
Zaken. De heer Campagne is echter in
Januari tot referendaris bevorderd.
HORIZONTAAL:
1. typisch
9. meetlat
10. fijn drijfijs
11. vervoeging van
zijn
13. schrijfkosten
15. verbond van
volkeren (afk.
16. eerste echtgenote
van aartsvader
Jakob
18. galop
19. vat
20. Regentes 1890-1898
22. dringend verzoek
23. ooievaar
24. uitdrukkingswijze
26. berucht Spaans
landvoogd
28. zoon (Arab.)
29. ziekelijk
31. pin
32. Corps Consulaire
(afk.)
33. goudmunt in
N.-Amerika
35. illegale organisatie
(afk.)
36. treiteraar
37. Verenigde Stalen
(afk.)
39. keukengerei
VERTICAAL:
1. toevallijder
2. gewicht (afk.)
3. edel
4. lichaamsdeel
5. Duitse stad
6. reeks
7. dominee(afk.)
8. onderdrukt
lachen
12. hengelsnoer
14. goedertieren
15. lomp
17. hoofdstad van
Jordanië
19. kweeksel
21. paling
22. slang
25. alphabet
27. ambacht
29. gelijk
30. optelteken
33. water (Fr.)
34. boom
36. Eng. munt (afk.)
38. rivier in N.- etna; 15. ea; 16. An-
Brabant ton; 17. or; 18. kras;
20. tent; 22. arm; 24.
aar; 11. aas; 12. ent;
HORIZONTAAL: 1. 13. non; 14. art; 19.
pit; 3. twee; 5. avro; aap; 21. eli; 22. ans;
7. top; 9. gala; 12. 23. mom.
„Het jaar 1953 zal in de geschiedenis
blijven geboekstaafd als het jaar, waar
in het voor het eerst is gelukt een tu-
berculose-sterftecijfer beneden de 10
per 100.000 Nederlanders te krijgen",
aldus meldt het jaarverslag over 1953
van de Koninklijke Nederlandse cen
trale vereniging tot bestrijding der tu
berculose.
Het comité Tour de France Neder
land N.V. deelt mede, toestemming te
hebben verleend aan de Nederlandse
Televisie Stichting om Donderdagoch
tend 8 Juli een directe reportage te
verzorgen van de symbolische start van
de Tour de France in het Olympisch
Stadion te Amsterdam. Dit programma
zal naar het buitenland worden ge-
relayeerd.
Voorts zullen Woensdagavond 7 Juli
van 19.30 uur tot ongeveer 20.3(9 uur
wielerwedstrijden worden uitgezonden,
welke in het Olympisch Stadion plaats
vinden.
De Amsterdamse rechtbank heeft 'n
aan opium verslaafd geraakte oud-ver
pleegster uit Amsterdam, schuldig be
vonden aan diefstal van recepten-for
mulieren en valsheid in geschrifte. De
vrouw werd veroordeeld tot drie maan
den voorwaardelijk met een proeftijd
van drie jaar.
Daarnaast weid haar opgelegd een
boete van 50 gulden subsidiair tien da
gen, voorts onder toezichtstelling van
de „Centrale Vereniging ter beharti
ging van de belangen van geestelijk
gestoorden in de maatschappij", met
de bijzondere bepaling, dat de veroor
deelde zich zal laten opnemen in het
provinciaal ziekenhuis te Santpoort om
een behandeling te ondergaan ter
ontwenning van het opiumgebruik.
De oud-verpleegster had in 1953 en
dit jaar op verschillende tijdstippen
uit de spreekkamer van haar arts blan
co recepten weggenomen, deze inge
vuld met: 15 c.c. opium, en vervolgens
van een valse handtekening voorzien.
(Van onze Utrechtse redacteur)
Ten aanzien van de West-Europese sa
menwerking op het gebied van de land
bouw heeft de minister van landbouw,
visserij en voedselvoorziening gister
middag in Utrecht ernstige woorden ge
sproken. Hij betoogde, dat de West-Eu
ropese landbouwvraagstukken alleen
opgelost kunnen worden door het in
stellen van een gemeenschappelijke
markt, die voorafgegaan moet worden
door een grotere politieke samenwerking
en dat het onmogelijk is de landbouw
los te zien van economische en financiële
vraagstukken. Wanneer de West-Euro
pese landen op de volgende vergadering
in Parijs blijven weigeren ook handel
en industrie in de landbouw-samenwer-
king te betrekken, zal Nederland ern
stig moeten overwegen of het niet be
ter is zich uit de landbouw-pool terug
te trekken.
Ten aanzien van de politieke samen
werking wilde de minister niet pessi
mistisch zijn, al heerst er momenteel
een crisis rond de zwakke schakel
Frankrijk. Men kan niet verwachten, al
dus minister Mansholt, dat er binnen
tien jaar in Europa een politieke ge
meenschap ontstaat; hiervoor is een
langzaam groeiproces nodig. Tot dan zal
de gemeenschappelijke markt moeten
wachten.
De minister sneed dit probleem aan
tijdens een rede, die hij hield op de
jaarvergadering van het Algemeen Or
gaan Voedselvoorziening, een centrale
organisatie, waarbij 70 branche-organi
saties op het gebied van groot- en tus
senhandel in landbouw- en visserij
producten en levensmiddelen zijn aange
sloten. Het Orgaan vierde zijn eerste
lustrum, ter gelegenheid waarvan de
voorzitter, de heer Th. Boersma uit Gro
ningen, hartelijk gehuldigd werd voor
zijn grote activiteit en wijs beleid.
De minister ving zijn rede aan met
een overzicht te geven van de zeer be
vredigende export, die thans gestegen
is tot een waarde van acht milliard gul
den per jaar, waarvan 43 pet. voor reke
ning van de agrarische sector komt. De
agrarische bijdrage zal relatief echter
afnemen, omdat het iandbouw-areaal
niet belangrijk toeneemt, terwijl de in-
dustriiële productie steeds groter zal
worden en de binnenlandse consumptie
nog zal stijgen.
Opmerkelijk is, dat de landbouw-ex-
port grotendeels naar de buurlanden
gaat, die dezelfde agrarische structuur
hebben als Nederland; intensivering
van hun landbouw kan voor Nederland
zeer gevaarlijk worden. Men zal daar
om moeten zoeken naar landen van een
geheel andere structuur, zoals in het
Verre Oosten en daar nieuwe markten
scheppen.
Sprekend over de Benelux ak douane
unie, die overigens niet onbevredigend
werkt, was de minister zeer critisch
ten opzichte van de toepassing van het
landbouw-protocol, waartegen in Neder
land steeds meer bezwaren rijzen, met
name wat betreft de eenzijdige toepas
sing hiervan in België. Spreker kon de
Belgische ongerustheid hogere kost
prijs zeer goed begrijpen, maar achtte
het toch onaanvaardbaar, dat België
zich niet aan bet protocol houdt en dat
in dit opzicht van een douane-unie min
der sprake is dan in het handelsverkeer
met welk ander land ook. „Het gaat er
ons niet om de Belgische markt met
Nederlandse producten te overstromen",
aldus de minister, „maar het is onaan
vaardbaar, dat België de moeilijkheden
bi eigen land op Nederland afwimpelt".
Henry Ford 11, die op het ogenblik op zakentournée is in West-Europa, verblijft, zoals gemeld, op het ogenblik te
Nederland. Gisteren heeft hij (links) een bezoek gebracht aan de Fordfabriek in Amsterdam.
Henry Ford, die thans ons land be- Aan een door atoomenergie gedreven handen van de regering overgaan in
zoekt, heeft Woensdagmiddag op een motor wordt nog niet gewerkt, maar particulier bezit had zijn volledige ia-
persconferentie in het Amstelhotel te wel heeft Ford atoomenergie gebruikt
Amsterdam medegedeeld, dat de bespre- voor industriële doeleinden,
kingen over een eventuele uitbreiding
van de Fordfabrieken aan het Noord
zeekanaal te Amsterdam nog niet zijn
geëindigd, zodat daarover nog geen
mededelingen konden worden gedaan.
Vandaag zijn de besprekingen tussen
Henry Ford en de directie van de Ned.
Fordfabrieken voortgezet.
Gevraagd naar de samenwerking van
de Fordfabrieken in Engeland, Fran
krijk, Duitsland en Nederland zei de
heer Ford dat deze productiebedrijven
de gestelde doelen nog niet hebben be
reikt, maar zij streven, er paar de vraag
op de eigen binnenlandse markt te kun
nen voldoen en tevens te produceren u:V
voor de export. Volgens de heer Ford leIen in Amerika te verlagen
heeft de Ned. Ford-organisaite grote Ford op het ogenblik nog niet. Dat
vorderingen gemaakt. de gywtectteohe rubberfabrieken uk-
stemming. Hij meende dat het percen
tage van het gebruik van synthetische
.it°Sm^neJrgie..^r u-Y.40 s .acht rubber tegenover natuurrubber constant
zou blijven.
heer Ford de eerste halve eeuw on
mogelijk. „Het is te lomp, te log en
te zwaar, je zou de mensen in de au
to's met zware loden platen moeten Ter gelegenheid von het verblijf van
beschermen. Aan energie voor auto's Henry Ford II in ons land werd Woens-
geloof ik eerst als ze die in een luci- dagavond in het Amstel-hotel een druk
fersdoosje kunnen leveren. Maar al bezochte receptie gehouden. Vele lel-
ben ik niet zo erg gelovig, op dit punt dende figuren uit het Nederlandse be-
kan men er toch zeker van zijn. dat drijfsleven maakten van deze gelegen-
we de mogelijkheden van de atoom- heid gebruik om met de heer Ford ken
nis te maken. De gasten werden aan de
automobielkoning voorgesteld door de
heer Strenger, directeur van de Neder-
Plannen om de prijzen van a-utomo- landse Fordfabriek. Onder de aanwezi-
heeft ®en kevonc' zich ook minister Zijlstra
met wie Henry Ford langdurig conver
seerde. Ook burgemeester D'Ailly
ft im4» i^Liiirn umaaKz^wi iuat*
i uiwonnwi t Liwiiwjïi wi
energie niet over het hoofd zien", al
dus Henry Ford.