Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | 4 augustus 1954 | pagina 3

Recht op vrije gewetensvorming

Pa

Ei

Sodaproject aanleiding tot veel critiek
in de Eerste Kamer

Partij v. d. Arbeid wederom
en bloc tegen het ontwerp

De eed in het Fries

Spanningen in Nederlandse houthandel

Obsessie van oplopende prijzen

Rechter niet vergelijkbaar
met ambtenaar

Z.H. de Paus in Castel Gandolfo

Ir. J. v. d. Toorn

lSsQgiere verlaat
Russisch schip

In Friesland ook verklaringen ter
sitting in het Fries

Colette overleden

Mr. Witteman bestrijdt opvatting
van minister Donker

Nederlandse hulp
afgewezen

I

WOENSDAG 4 AUGUSTUS 1954

PAGINA 3

PROF. ROMME SPREEKT TE ROLDUC

Reacties op mandement

Directeur-generaal

van de P.T.T.

ten halve gekeerd

BISSCHOPSWIJDING
MGR. H. v. ELSWIJK

Geen stemming maken
tegen de Belgen

R.L.M. -vlieger ontdekt
begin van bosbrand

Me

cVda!1Sje verdr°nken

WETSONTWERP INGEDIEND

Ik ben Moeder ran een gezin
mei acht kinderen

V vliegt nu door
de was heen!

Klachten over Russisch
hout

Beroemd. Frans romancière

Katholieke Illustratie

Hongaarse watersnood

Het onderwerp van de Rolducse
Sociale Studieweek „Democra-
R tie" gaf aan prof. mr. C. P. M.
omrne, die de laatste spreekbeurt
rvuide, volop gelegenheid in te
op de recente reacties na het

gaan

op ae recente rea
choppelijk Mandement.

Prof. Eomme vond het tragisch te
vonstateren wat na de verschijning
het Bisschoppelijk Mandement
in ?atholieken is overkomen. Het is
orn wezen der zaak een poging
een stuk terug te nemen van
etgeen ons in 1853 is toegezegd:
efi stuk van onze godsdienstige vrij
pa. Bewust geschiedt dit weliswaar
"let, maar wat hier gebeurt komt
aeer op het stellen van de eis, dat
°6 scheiding tussen Kerk en Staat
ai worden gevolgd door een schei-
?In§ tussen de Kerk en de Katholie-
Ke burgers van de staat.

democratie wordt door velen
j ^'söigbaar verklaard onze een-
Jle™'£e volgzaamheid aan het
ma°t van het Episcopaat, dat het lid
liik p van bepaalde maatschappe
J*e verenigingen ongeoorloofd en van
a J} bepaalde politieke partij onver-
"Woord verklaart. Wij zouden vol-
Vnlt *he velen geen democratisch
Wn meer zijn als we uit de

de °rden van het Bisschoppelijk Man-
Knt de voor de hand liggende con-
t^enties zouden trekken. Wat be-
«ent dit anders, dan dat men ons
1 recht ontzegt om als burgers aan
ten s'aat deel te nemen mét de plich-
w die wij als katholiek menen te
•"«eten vervullen.

tot 16-r men ons de mogelijkheid

t eigen vrije gewetensvorming ontne-
uebien.

g^h is een dwang, die we met de
£*ootste beslistheid, én in naam van
Christendom én in naam van de

het
deni,

oeratie moeten afwijzen.

^Vil in de gemengde staat onze sa
menwerking aan het gemeenschapsle-
®h mogelijk blijven, dan zal ons recht
Jh onze katholieke plicht te doen on-
®rkort moeten blijven gelden. Aan
al poging tot scheiding tussen ons
ls burgers van de staat en onze Kerk
jjeven wij geen handbreed toe. Hierin

ieder ons
Pr°f- Romme.

vrij te laten, aldus

^Prekend over democratie kon prof.
4a tte dat slechts doen wanneer men
ij Sronder wil verstaan een democra-
ggt die de gewetensvrijheid en de
V0?,s<henstvrijheid over en weer ten
oM;e. eerbiedigt. In zijn verder betoog
daf^ikkelde de spreker de stelling,
is ^eze democratie een concretisering
d Van de christelijke gedachte over
ifj persoonlijke waardigheid. Dat
ri; e r geroepen wordt tot beïnvloe-
ii,nS van het staatsbestuur is juist,
timers het voldoet aan de persoonlijke
hardigheid van de mens. Dat ieder
ven2elfde invloed heeft op het
Politieke gebeuren is met betrekking
,°t het gemeenschapswelzijn aanvaard-
aar. Hiertegenover staan allen im-
mers gelijk. Deze gelijkheid is niet
«anwezig m.b.t. het individuele wel-
Zljn. Toch geeft prof. Romme ook hier
aan de gelijkheid zijn voorkeur en
Wel, omdat de primaire behoeften en
rechten van het individu welke
voor allen dezelfde zijn dringender

eens omd^at daar°P en vervol-

nrestat; naarmate de mens groter

prestatievermogen heeft, hij de staat

Bij Koninklijk Besluit is ir. J. D.
van der Toorn, hoofddirecteur Al-
Qemene zaken en radio van het
staatsbedrijf der P. T. T., met ingang
van 1 October benoemd tot directeur-
Oeneraal van de P. T. T. De heer Van
fr Toorn volgt de heer LNeher op,
die met pensioen gaat

ook minder van node heeft, en de
noodzaak van steun van staatswege
groeit naarmate hij een zwakkere po
sitie inneemt

In feite is er dus wei een negatie
van de ongelijkheid tussen de mensen.
Dat daarmee in de politieke democra
tie ten onrechte onvoldoende rekening
gehouden wordt, vindt zijn oorzaak in
het feit, dat de staat zich nog te veel
me' van alles en nog wat moet be
moeien en dat de publiekrechtelijke
organen ontbreken, die de staat kun
nen ontlasten voor zijn eigenlijke taak.
De verdere ontwikkeling van de be
voegdheidsoverdracht aan publiekrech
telijke organen van het maatschappe
lijke leven stelde prof. Romme zich
voor in de richting van een stelsel,
waarbij deze organen ook een kie-
zerstaak zullen gaan vervullen voor
het parlement naast de individuele
kiezers.

Zo zal ook aan de in een democra
tisch stelsel vaak pijnlijk gemiste on
gelijkheid recht worden gedaan.

Dat op de laatste dag der studieda
gen een der Directeuren van de
Staatsmijnen in Limburg het woord
voerde, is symbolisch; niet alleen
voor de sfeer van deze studiedagen
welke gehouden worden in het hart
der Limburgse mijnstreek, maar ook
omdat de problemen die in Zuid-Lim
burg aan de orde zijn, vooral in en
rond het bedrijf der Staatsmijnen zich
afspelen.

De rede van Mr. F. Janssen, die
sprak over de doorvoering van de de
mocratische gedachten in het bedrijfs
leven, was niet alleenhet woord van
een terzake uitermate deskundige, die
sprak uit een jarenlange eigen erva
ring, maar vormde tevens een rustige
evenwichtige uiteenzetting waarnaar

het gehele gehoor - voor een groot
deel bestaande uit direct bij het be
drijf der Staatsmijnen betrokkenen -
met grote aandacht luisterde.
Mr. Janssen ging na, hoe in de laat
ste decennia in het bedrijfsleven de-
mocratiseringstendenzen zijn doorge
voerd, en kon daarover met een reëel
gefundeerd optimisme zich uitlaten. Er
zijn duidelijke vorderingen op de weg
naar het hoge doel: de samenwerking.
Ook richt het personeelsbeleid zich
meer en meer direct op de werkende
en levende mens, en de vakopleiding
niet meer uitsluitend op vakbekwaam
heid, maar tevens op de vorming van
de persoonlijkheid. De geesteshouding
van de Nederlandse ondernemer is van
dien aard, dat hij deze democratise-
ringstendenzen meestal ook loyaal
aanvaardt.

v an realistisch inzicht getuigde dat
deel van de rede van mr. Janssen,
waarin hij wees op de gevaren, welke
aan deze democratiseringstendenzen
verbonden zijn.

Bij het accentueren van de dienende
taak van de gezagdrager wordt wel
eens over het hoofd gezien, dat dit
geen afbreuk mag doen aan zijn recht
om leiding te geven. Het gezag in de
onderneming, hoe democratisch ook
van karakter, zal steeds zekere autori
taire trekken moeten blijven behou
den, met name in het geval, waarin
een grote mate van deskundigheid of
specialistische kennis wordt vereist.

Tevens wees spreker op het gevaar
van bureaucratisering.

Een plechtig pontificaal Lof, in de
oude abdijkerk door mgr. Lemmens,
bisschop van Roermond, opgedragen,
en waarin prof. dr. Fr. Féron een pre
dicate hield, besloot deze drie en
twintigste Limburgse Sociale Studie
week.

De onlangs benoemde bisschop van
Morogoro (Brits O. Afrika), Mgr. H. van
Elswijk C.S.Sp., zal waarschijnlijk de H.
Bisschopswijding ontvangen in de paro
chiekerk van de H. Adrianus in zijn ge
boorteplaats Naaldwijk.

(Van onze parlementaire redacteur)

Het project om door het exploiteren van nieuwe zoutlagen nabij Winschoten een
nieuwe chemische industrie met vele mogelijkheden voor werkgelegenheid in
eigen land en voor export aan onze industrialisatie toe te voegen, heeft ook in
de Eerste Kamer nogal wat critiek ondervonden. In het algemeen waren de
senatoren er wel voor nadat zij voor- en nadelen van het plan hadden afge
wogen. De P.v.d.A. echter was evenals in de Tweede Kamer en bloc afwijzend.
Van de Anti-Revolutionnairen kwamen twee sprekers aan het woord. De heer
Algra verdedigde de industrialisatie van het Noorden des lands als een nationaal
belang, waarin hij een compensatie zag van wat deze streek tot dusver te kort
IS gekomen daar de ontwikkeling van het Zuiden meer kansen heeft geboden.

ri„^"a,ar eerst thans bekend is gewor-
heeft de 27-jarige vrouw Lena H.
Va nden, die 19 Juli in de haven
37R7 Rotterdam arriveerde met het
b.r.t. metende Russische m.s.
•■Looperatzia", te Rotterdam de hulp
mgeroepen van de rivierpolitie om
zodoende naar Engeland te kunnen
terugkeren.

t;i^a de oorlog was de vrouw uit Li-
hi'! n afkomstig in Duitsland in ken-
gekomen mét een Engelse militair,
td tfouwden in 1947. Het echtpaar ves-
sae Zich in Londen. Enige jaren daar-
Ra tverd zij door haar man verlaten.
oc familie zou haar verzocht hebben
j^tamiliebezoek in Litauen te komen.
adat ze het bezoek had gearran-
sehf vertrok ze met het Russische
a:dri' °nderweg naar Rotterdam, zo
hehh6 ^et verhaal, zouze vernomen
ter dat ze in Rusland in een kamp
k zou komen. Toen de rivierpolitie
Qthd t°ord kwam riep ze haar hulp in,

De heer Hellema (AR) was echter
zeer critisch en noemde het in hoge
mate bedenkelijk, dat de staat het ri
sico neemt dat particulieren toekomt.
Hij moest echter toegeven dat het hier
een uitzonderlijk geval geldt, dat nog
net door de beugel kan. Ernstig vond
nij het dat de staat zich in de grote
internationale strijd van de kartels moet
gaan begeven. Zij zal zodoende niet
meer objectief tegenover haar eigen be
langen staan. Komt er géén samenwer
king met de internationale concerns,
dan maakt de heer Hellema zich geen
enkele illusie ten aanzien van de toe
komst van het spdabedrijf in Delfzijl.
Komt die samenwerking wèl tot stand,
dan wordt een internationaal kartel door
middel ^an staatssteun nog uitgebreid
met de Nederlandse fabriek. Hoe zal de
Staat ooit de wet op de economische
mededinging tegen deze haar eigen be
langen kunnen hanteren? Ook had de
heer Hellema vernomen, dat de Impe
rial Chemical Industries, wanneer de
plannen doorgaan, met een eigen soda-
fabriek zullen komen, die lagere kost
prijzen zal kunnen maken dan de Ne
derlandse fabriek. Hij was bevreesd
voor de overcapaciteit die onze export
dan gaat bedreigen en vond ook de di
recte werkgelegenheid (300 man) te ge
ring om de risico's aan te gaan.'

Pessimistisch oordeel

b00v.Hreis niets voelde. Ze ging van
u n Engelse consulaat ontferm
den over haar.

tiï^n de K.L.M.-vlieger G. O. Roos
Hjji?agmorgen met de PH-OTO, het
Ho0 "fotovliegtuig, op weg was naar
W ra-Brabant voor het uitvoeren van
^(Opdracht, ontdekte hij te Loon op
in de Drunense duinen een begin
''■„j bosbrand. De heer Roos zocht on-
jLjwllijk naar mensen die opmerkzaam
,\?°h kunnen worden gemaakt op de
Hij zag beneden zich een paar
J?%rs> gooide een briefje naar beneden,
W de fietsers konden het briefje niet
De heer Roos vloog een eindje
ïif, e'f en kwam boven een kampeerter-
waar hij wederom een briefje af-
Wp, kon zien, dat het kattebelletje
•fas gevonden. De kamperende
k1 ten a repten zich naar de leidster,
v d ken"' na van de boodschap te heb-
vu atin 'ï]ls genomen, in de richting
u asts v PH-OTO vloog. Boven de
JtÜ ^-Ustp,- i? brand liet de heer Roos

bfcSPbevoikWëtuig cirkelen- Hi-i zae de
g arriveren en de brand

voor de eindbestemming van

de9 Werd 1S' htV zesjarig meisje

die Pelender-f, ln Maren> vermoede-
klei achter ïp.1JZ®. m -dén sloot geraakt,
w.- 6 "et huis loopt. Toen de
en werd, bleken de le-
teeds geweken te zijn.

Op geheel andere gronden kwam de
heer Kapteyn (PvdA) tot een even pes
simistisch oordeel. Hij wilde niet eens
over de politieke verwikkelingen spre
ken die er uit het project kunnen voort
vloeien. Op zakelijke gronden alleen
reeds was het volgens hem niet ge
zond. Destijds werd tewerkstelling van
driehonderd man in het kleine ambacht
met werktuigencredieten op 750.000
berekend. Nu gaat eenzelfde werkgele
genheid eventjes 51 millioen kosten. De
heer Kapteyn vond dat de regering hier
suikeroomachtig optreedt.

Van de garantie die de overheid ver
leent zag hij 11 millioen a fonds perdu
gestort worden. Voorts meende hij dat
de conjuncturele omstandigheden die
zich zullen voordoen, structurele nade
len ten gevolge zullen hebben. Onze ex
port zal door de slechte leveringsmoge-
lijkheden worden benadeeld en er zal
een verder tekort aan arbeidskrachten
ontstaan. In Groningen zijn de juiste
vaklui niet te vinden.

„Als u zo redeneert dan kunt U de
hele industrialisatie wel sluiten", meen
de de heer Algra, die eraan herinnerde
dat steeds vaklui van elders moeten
worden aangetrokken.

De heer Kapteyn vond ook de finan
ciële opzet niet juist. Dat er 30 mil
lioen door het particulier initiatief wordt
opgebracht bestreed hij. Hij bracht het
cijfer eerst terug tot 12 millioen en la
ter tot niet meer dan een half millioen.
De staat zou in totaal 50 millioen op
tafel moeten leggen. De heer Kapteyn
kwam tot deze vergelijking door de stil
le reserves uit de belans van de Kon.
Ned Zoutindustrie te voorschijn te ha
len en te betogen dat de regering haar
claim op al die reserves opgeeft.

(De opzet van de financiering is als
volgt. De staat is garant voor een obli
gatielening van 21 millioen, die de in
stitutionele beleggers zullen overnemen.
De overige 30 millioen het aandelen
kapitaal worden door een combinatie
Van geïnteresseerde bedrijven gefour
neerd. Namelijk Kon. Ned. Zoutindustrie
12 millioen, Staatsmijnen 4 millioen en
de Mekog en Ketjen beide een kwart
millioen. Dan is er nog een grote bank
instelling die een garantie voor 7-en-Jialf
millioen heeft toegezegd, terwijl de com
binatie voor de resterende 6 millioen
garant blijft)

Fundamenteel verschil

De heer Vixseboxse (CH) zag in de
oppositie van de PvdA niets anders dan
een stelling nemen tegen te weinig zeg
genschap van de Staat. Een fundamen
teel verschil van inzieht dus. De socia

listen willen dat de Staat de ontwikke
ling van het economisch leven zó leidt,
dat meer en meer op socialisatie wordt
aangestuurd. Daartegenover stelde hij
dat de Staat zich van actief onderne
merschap dient te onthouden en zich
moet bepalen tot het stimuleren van
particuliere activiteit. Dat geschiedt in
het onderhavige géval door het uitvoe
ren van openbare werken in de kop van
Groningen. Het feit dat bekende des
kundigen zoals de directie van de Me
kog, Ketjen en de Staatsmijnen zich voor
zes millioen aandelen garant stellen,
was voor hem reeds een reden om ver
trouwen te hebben in de onderneming.
De Kamer moet bjj het beoordelen van
deze technische en commerciële pro
jecten toch afgaan op buitenstaanders
die ter zake kundig zijn.

De heer Regout (KVP) had geen be
wondering voor het tempo waarin de
regering het wetsontwerp door de Sta
ten Generaal laat behandelen. Dat over
heidssteun niet gemist kan worden is
de overtuiging van zijn gehele fractie.
De regering heeft haar zeggenschap met
voldoende waarborgen omgeven. Er is
een regeringscommissaris in het be
stuur, via de participatie van de
Staatsmijnen neemt de staat indirect
in het Aandelenkapitaal deel en er is
een clausule in de overeenkomst met
het sodabedrijf, volgens welke het pro
duct tegen concurrerende prijzen zal
worden geleverd.

Hij waarschuwde echter voor het
maken van stemming tegen de Bel
gische concurrenten van het Solvay-
concern. Het kan slechts in 't belang
zijn van de zaak waar het hier om
gaat, wanneer de onderhandelingen
met de Belgen tot een bevredigende
overeenkomst leiden, aldus de heer
Regout. Een Belgische deelneming in
het kapitaal van de Nederlandse on
derneming kan hij a priori niet ver
werpen. Ook Amerikaanse onderne-
nemingen participeren immers wel in
Nederlandse bedrijven en daar varen
wij wel bij. Hij moest echter waar
schuwen tegen een tendenz om met
beschermende maatregelen te werken
tegen het Belgische product.

Op dit punt was de heer Molenaar
(WD) het helemaal niet met de heer
Regout eens. De regering moet zich op
de Beneluxverdragen beroepen en niet
op Beneluxverhoudingen. Wij zijn vol
komen bevoegd deze fabriek op te rich
ten en onze markt met invoerrechten
te beschermen'. De heer Rgout onder
graaft de sterke positie van de .rege
ring. Mits de regering op dit punt niet
overstag g^iat wilde de heer Molenaar
wel met het ontwerp instemmen.

Minister Zijlstra zou vandaag de Ka
mer antwoorden.

Z. H. de Paus is Zaterdag aangekomen in zijn zomerresidentie Castel Gandolfo.
Nog gezeten in zijn auto werd de H. Vader begroet door de 27-jarige burge
meester van het dorp, Marcello Costa, de jongste burgemeester van Italië.

Een ontbijtzaal in een ho
tel 's morgens om 8 uur is
een toonbeeld van geruislo
ze beschaafdheid. Eenieder,
van de ober tot de gasten
toe, doet zoveel mogelijk
of hij er eigenlijk niet is.

Die morgen echter viel
er temidden van al die ge
dempte levenslust met gro
te nadruk een heer binnen. Hij
schraapte deskundig zijn keel en ver
schoof met grote nadruk zijn stoeL
Men keek hem pijnlijk getroffen aan.
Er trippelde met fluwelen pas een
ober nader en vroeg:

„Wenst meneer koffie of thee".

„Kaffee, bitte", schalde de man.

Iedereen zag nu geslagen toe:

„Gebruikt meneer een ei?" vroeg de
ober.

„Gewiss", antwoordde de gast.

„Hard gekookt?"

„Nein".

„Zacht gekookt dus. Of half zacht?"

Toen viel het antwoord, dat ieder
een in een pijnlijk nadenken stortte.

„Nein; halb hart."

Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp inzake enige rege
lingen betreffende het gebruik van de
Friese taal in het rechtsverkeer.

Overeenkomstig het eenstemmig ad
vies van de commissie-Kingma Boltjes
wordt in artikel 1 van het wetsontwerp
de mogelijkheid geopend een mondeling
af te leggen eed, belofte of bevestiging
in de Friese taal uit te spreken.

Artikel 2 van het wetsontwerp be
vat het beginsel, dat ieder, die op
een terechtzitting in Friesland
verplicht of bevoegd is zich monde
ling te uiten, dit zal mogen doen in
het Fries. De regeling zal gelden
voor alle gedingen voor de burgerlij
ke rechter, dus zowel voor civiele
als strafzittingen, en ook voor te
rechtzittingen van organen, die met
administratieve rechtspraak zijn be
last. Alleen voor de militaire rechts
pleging zal de voorgestelde regeling
niet gelden. Dé bevoegdheid zich
van de Friese taal te bedienen zal
er niet toe mogen leiden, dat gevaar
ontstaat voor een minder goede
rechtsbedeling.

Advertentie

TJ kon geen mooiere naam voor
Uw pak „CastellaParels" bedenken:
het is geweldig:, zo'n uitkomst. De
was, die ik twee maal per week
moet doen (geen kleinigheid met
ons grote gezin) is een lust om te
zien. Mijn man heeft vuil werk,
maar met „Castella
Parels" is dat niets;
ik ben nu echt uit de
brand. Mijn buur
vrouw vroeg mij,
wat ik aan mijn was
deed, omdat die veel helderder was
dan de hare en dan nog eerder klaar.
Zo schrijft ons één van de vele tien
duizenden huisvrouwen, die opgetogen
zijn over de snelle en fantastische re
sultaten die zij bereiken met Castella

Parels, het wasmiddel van de nieuwe
tjjd. Castella Parels strooit men zó in
het water en direct ontstaat verruk
kelijk schuim. Geen papje vooraf te
maken! Alle vuil trekt enorm snel uit
het goed: in paniek vluchten de vuilste
vlekken. Eén maal spoelen is genoeg.
Door de veel kortere behandeling gaat

het goed veel langer

mee: hier is nu ein
delijk eens een 100%
veilig wasmiddel.

En U staat ver
steld van de blank
heid, de helderheid en de zachtheid
van alle goed dat U behandelt met
Castella Parels.

Volè de beste raad, die U ooit werd
gegeven: haal nog vandaag Castella
Parels (47 ct. per pak) in huis!

(Van een medewerker)

T f et steeds maar duurder worden van het materiaal hout heeft in West-
r-J Europese importeurskringen een paniekstemming in het leven geroepen,
J- -*■ die geleid heeft tot een conferentie in Londen, waaraan door afgevaar
digden van negen landen werd deelgenomen. Zweden, Finland en Rusland, als
producenten, hadden ieder één man gestuurd, de zes importerende landen
stuurden er meer; Nederland niet minder dan vijf.

De bedoeling van deze conferentie was de grote producenten in hun totali
teit er van te overtuigen, dat de houtprijzen niet verder mogen stijgen, aange
zien anders hoe langer hoe meer terrein aan de vervangingsmaterialen verloren
gaat. De afgevaardigden der producenten gaven echter niet de minste hoop,
dat met deze wens rekening gehouden zal kunnen worden; zij betoogden, dat
er ook geen kans is op een daling van de prijzen in de naaste toekomst. Men
toonde over en weer begrip voor eikaars moeilijkheden te hebben, doch con
cessies of bepaalde toezeggingen werden niet gedaan.

haaldelijk klagen over het Russische
hout dat via de Handelsvertegenwoor
diging te Amsterdam van de Sowjet-
Unie wordt gekocht. Het betreft hier
een genre zaken, waarbij de voordelen
vrijwel geheel aan de zijde van de ver
koper liggen. De ladingen gezaagd vu
renhout, die verleden jaar uit het ge
bied van Archangel en Mesane arri
veerden, bevatten een aanzienlijk per
centage gescheurd en z.g. hartig hout,
zodat de ontvangers zich genoodzaakt
zagen een claim dienaangaande in te
dienen. De redactie van het contractfor
mulier dat voor deze affaires wordt ge
bruikt is echter van een zodanige elas
ticiteit dat men even goed niet kan
reclameren. Het risico dat men dus
neemt, wanneer men van de Sowjet-
Unie koopt, is niet in de prijs verdis
conteerd, want Moskou noteert dezelfde
prijzen, die voor de gerenommeerde
Zweedse merken worden gevraagd en
tot dusver hebben onze importeurs die
ook betaald, doch er zijn aanwijzingen
voor dat daarin verandering gaat ko
men.

Deze conferentie is dus op een fiasco
uitgelopen; zij was een manifestatie
van onmacht aan weerskanten, waarbij
bleek dat,het zuiver commerciële ele
ment in deze tak van handel zijn be
tekenis als elementaire factor groten
deels verloren heeft en dat er een
structuur bezig is te ontstaan, die met
handel en met koopmanschap weinig
meer te maken heeft.

De prijs van het hout in zijn vele
gedaanten wordt hoofdzakelijk door lo
nen gevormd; de boom in het bos kost
bijna niets, doch van het ogenblik af
dat hij geveld wordt zet de cumulatie
in: de uitvoer uit het bos, het vlotten,
zagen, drogen, laden, verschepen, los
sen, opslaan en al hetgeen er verder
volgt totdat het hout in een vloer, een
deur, een kist of iets anders zijn eind
bestemming bereikt heeft, het is één
aaneenschakeling van lonen, waarop bij
de huidige verhoudingen geen correctie
mogelijk is. Elke poging daartoe wordt
met het dreigement van een staking
beantwoord en daarom is het gewone
vuren en grenenhout, dat o.a. in het
bouwbedrijf in zulke enorme hoeveel
heden wordt gebruikt, reeds tienmaal
zo duur als in het begin van deze
eeuw en met de andere soorten ls bet
navenant.

Ook overigens heeft men de laatste
tijd in de houthandel hier te lande met
grote moeilijkheden te kampen, waar
van de voornaamste is dat de prijzen
in de detailhandel bij de noteringen op
de wereldmarkt ten aohter blijven.

ïfoorfcs hoort men de laatste tjjd her-

Het Russische vurenhout stond er
voorheen voor bekend dat het fijn
van nerf was, dat het met bijzondere
zorg gesorteerd en in langere leng
ten geleverd werd dan het vurenhout
van Zweden en Finland. Hierdoor was
een zekere premie wel gemotiveerd
en het is een bewijs van de conser
vatieve instelling van de Nederlandse
houthandel dat men die premie door
de jaren heen is blijven betalen, want
daarvoor is thans geen reden meer.
Eerder is het tegenovergestelde het
geval en zou men het Russische hout
met een zekere reductie moeten kun
nen kopen. In Zweden en Finland en
ove«al elders in de vrije wereld ken

men zijn hout betrekken van de pro
ductie, waaraan men óe voorkeur
geeft. Bij de Russen is dat niet mo-
gelyk, want zij behouden zich het
recht voor te leveren van de zagerij,
die zij zelf aanwijzen. Wie van de
Russen koopt, kan zijn partij" ook niet
vóór verscheping gaan bezichtigen of
ter plaatse speciale wensen kenbaar
maken, gelijk dat in andere productie
landen mogelijk is. Men heeft ook
niets in te brengen wat de afmetingen
betreft, die o p dek of onder dek ver
laden moeten worden, want van de
Russen koopt men op c.i.f.-voorwaar-
den, hetgeen impliceert dat men niet
de minste invloed heeft op de ver-
zekeringsvoorwaarden.

Dit zijn slechts enkele stenen des aan
stoots, maar er is nog veel meer, waar
mee een deel onzer importeurs geen
genoegen meer wenst te nemen. Ge-
iWooiUijki wordt met deRussen in groeps
verband onderhandeld, doch ten aanzien
van de usantiële taktiek, die daarbij
wordt gevolgd, wenst men hier nu van
koers te veranderen. Hoe Moskou hier
op zal reageren, dient te worden afge
wacht en zal in ieder geval afhanke
lijk zijn van de ontwikkeling van de
markt in andere productiegebieden. Het
zal «voorlopig weinig zin hebben dezer
zijds een vuist te zetten, want overal
ter wereld is de stemming vast.

Uit Duitsland worden nauwelijks nog
aanbiedingen ontvangen, omdat daar
de eigen binnenlandse behoefte al nau
welijks te bevredigen is. Voor bestek-
lijsten, voor het leveren waarvan in
Württemberg en Baden gemeenlijk be
langstelling bestaat en waarvoor men
hier gaarne een toeslag over heeft,
wordt het steeds moeilijker een be-
trouwbar leverancier te vin4en. Ook
het aanbod uit Oostenrijk neemt af,
aangezien men daar in andere landen
op voordeliger condities afzet vindt,
o.a. in Argentinië, dat sedert enige
tijd voor enorme hoeveelheden aan de
markt is en onverzadigbaar schijnt te
zijn. Daarbij komt dat door de jongste
overstromingen hier en daar in Oos
tenrijk het goederenvervoer stagneert,
terwijl er ook leveranciers zijn, die
zich eenvoudig op force majeure
beroepen en zich van hun verplichtin
gen trachten te ontdoen, omdat zij
elders een betere prijs kunnen bedin
gen.

Zo begint de toestand in de Europe
se houthandel langzamerhand iets weg
te krijgen van een heksenketel, waar
in met kruiden en toverdranken wordt
gemanipuleerd, zonder dat het tot dus
ver is mogen gelukken de juiste re
medie te vinden.

In overeenstemming met het advies
van de commissie-Kingma Boltjes zal
ten aanzien van in het Fries gestelde
stukken en opgaven, welke ingevolge
wettelijk voorschrift in openbare re
gisters moeten worden in- of overge
schreven, het voorschrift van artikel
8 van de wet van 6 Mei 1878 gehand
haafd moeten blijven, volgens hetwelk
in dat geval letterlijke vertalingen
moeten worden overgelegd. Aangezien
evenwel voor notariële akten door arti
kel 29, lid 1, van de wet op het Notaris
ambt wordt gewaarborgd, dat een akte
in de Friese taal slechts wordt verle
den door of ten overstaan van een
notaris, die die taal verstaat, achtte
de commissie in het geval, bedoeld in
die voorgaande zin, voorzover het no
tariële akten betreft, de tussenkomst
van een beëdigde vertaler overbo
dig en was zij van méning, dat in dat
geval met een vertaling van de betrok
ken notaris zou kunnen worden vol
staan.

De in artikel 8 van het wetsontwerp
voorgestelde regeling komt ook aan
deze wens van de commissie tegemoet,
zij het, dat ook hier een zelfstandige re
geling voor de in- en overschrijving in
openbare registers van in de Friese
taal gestelde stukken is opgenomen, en
niet, zoals door de commissie is voor
gesteld, de regeling is neergelegd in
een aanvulling van artikel 8 van de
wet van 1878.

Het door de commissie ingenomen
standpunt, dat het wenselijk is voor
de toekomst uitdrukkelijk vast te stel
len, dat de ambtenaren aan wie een
in de Friese taal gesteld stuk ter ze
geling, resp, ter registratie wordt aan
geboden, niet de bevoegdheid hebben
een in het Nederlands gestelde opgave,
resp. een letterlijke Nederlandse ver
taling van de inhoud van dat stuk te
vorderen, acht het kabinet niet juist.
Ook het subsidiaire desideratum der
commissie (een imperatief voorschrift
voor ambtenaren in de provincie

Gisterenavond is de beroemde Franse
schrijfster Colette in haar huis bij het
Palais Royal op 81-jarige leeftijd overle
den. Haar echtgenoot, Maurice Goudeket
een Nederlander van geboorte die de
laatste jaren, toen Colette door jicht ge
dwongen was zich in een rolstoel voort
te bewegen, voortdurend aan haar zijde
is gebleven, was aan haar sponde, toen
zij zacht en kalm overleed.

Sidonie Gabrielle Colette-Colette, zoals de
wereld haar kende, word 28 Januari 1873
tc Saint Sauveur de Puisaye geboren.

Tot aan haar eerste huwelijk met een
vriend van haar vader, de romancier Hen
ri Gauthier Villars, leefde zjj rustig op het
land. Tot haar twintigste jaar was zij nau
welijks buiten haar dorpje gekomen. In
1900 publiceerde haar man onder zijn eigen
naam het boek „Claudine op school
jeugdherinneringen van Colette, die hij hier
en daar verbeterd had. Het boek werd een
succes, eerder door de „lichte" inhoud dan
door de litteraire waarde. Hierop volgde
een reeks „Claudine-boeken" welke een
grote populariteit wonnen.

In 1906 liet Colette zich van haar echt
genoot scheiden. Zij kon echter niet met
het schrijven in haar levensonderhoud
voorzien en begon dans- en pantomimevoor
stellingen te geven.

In de jaren op het toneel verzamelde zfj
gegevens voor drie romans, waarvan „La
Vagabonde" (1910) later gekozen werd
als een van de twaalf beste Franse ro
mans van de eeuw.

In 1935 is zij Anna de Noailles opgevolgd
als lid van de koninklijke Belgische aca
demie voor de Franse taal en letterkunde.
Tien jaar later werd zij gekozen tot lid
van de Academie Goncourt. Niettegen
staande haar slechte gezondheid schreef zij
na de oorlog nog verscheidene werken.

Verscheidene van haar boeken werden
onder haar leiding voor het toneel en de
film bewerkt, zoals „Gigi", „Cheri", Julie
de Carpeilhan", „L'Ingenue libertine" en
„La seconde". Haar roman „Le blé en her-
be" is onlangs verfilmd.

Driehonderd millioen eieren worden
jaarlijks aangevoerd bij de Coöperatieve
Roermondse Eiermijn, het grootste ei-
erafzetbedrijf ter wereld! Van dit gi
gantische doorgangshuis voor eieren
brengt de K.I. deze week een reportage
van vijf pagina's, een erg interessant
verhaal. Dr. Melchior vertelt, bij een
reeks eigen tekeningen, boeiend over de
bonte oerwoudsamenleving in het gebied
van de Amazone. Een andere medewer
ker geeft een reportage van de produc
tie van gecultiveerde parels in Japan,
een belangrijke bron van deviezen voor
dit land. „Een visioen: de Taj Mahal"
is de titel van een nieuwe bijdrage van
een in India ievend Nederlander, die
daarin zijn bijna schroomvolle bewon
dering uit voor de etherische schoon
heid van dit meest indrukwekkende mau
soleum op aarde. Fred Thomas schrijft
over de ranke en fraaie lijnen van de
reddingsboten, tjalkmansboten, vletten
en vis bootjes die op Nederlandse wer
ven worden gebouwd. Jan Glissenaar
van de jeep-expres, geeft een impressie
van de woestijnstad Palmyra, waar eens
Romeinen, Grieken en Arameeërs han
del hebben gedreven. Van het „fantas
tische schip" wordt de periode beschre
ven, waarin het onderzeese kabels leg
de. Verder is er een artikel over de
katholieke ministerpresident van Viet
nam. Jan Cottaar heeft het over „kop-

Friesland) kan naar .de mening van het mannen" en „knechten" in goede har
kabinet niet worden verwerkelijkt, monie bij de Tour de France.

(Van onze parlementaire redacteur)

Bij de bespreking van het wetsont
werp, dat ten doel heeft de salarissen
van de rechterlijke macht op het peil
te brengen, dat na de huurverhoging
gewenst is, heeft senator Witteman in
de Eerste Kamer het standpunt van mi
nister Donker bestreden, dat hierbij
moet worden gedacht aan de conse
quenties voor de hoge ambtenaren.
Ook in de Tweede Kamer, waar een
amendement-Van Rijckevorsel om die
reden moest worden gewijzigd, had de
minister dit geluid laten horen en zijn
„onaanvaardbaar" tegen het oorspron
kelijke amendement daarop gebaseerd.
„Een rechter kan men misschien amb
tenaar noemen, maar dan is hij toch
een overheidsdienaar met een geheel
eigen karakter", aldus mr. Witteman.

Hij was van oordeel, dat de salaris
positie van de rechterlijke macht ge
heel los moet worden geregeld van
alle problemen, waarmede de rege
ring ten aanzien van de ambtenaren te
maken heeft en stelde als voorbeeld
van een onjuiste regeling de salarispo
sitie van de rechters bij de kleine
rechtbanken. Wanneer in hun gezinnen
moeilijkheden door ziekte of anders,
zins ontstaan, dan blijkt, dat zij niet
in staat zijn hun normale lasten te dra
gen. Bovendien, als men wil vergelij
ken, dan moet men ook durven consta
teren, dat de promotiekansen voor de
hogere f unties geringer zijn dan bij die
voor de ambtenaren. Hogere ambtena
ren kunnen met uitzondering mis
schien van die, welke bij het ministe
rie van Justitie werken gemakke
lijk in het bedrijfsleven terecht.
Mr. Witteman wees er op, dat bij de
staande magistratuur de promotiekan
sen nog geringer zijn. Hij wilde
wel met het wetsontwerp in zee
gaan, dat in ieder geval in de goede
richting werkt, maar hield de minister
aan zijn woord, dat de salarispositie
van de rechterlijke macht voortdurend
zijn aandacht zal blijven vragen.

Minister Donker bestreed de opvat
ting van de woordvoerder der K. V. P.
Er bestaat nu eenmaal een relatie tus
sen de positie van ambtenaren en le
den van de rechterlijke macht, althans
voor de regering, die met het probleem
der topfunctionarissen te maken heeft,
dat juist door deze relatie een zo moei
lijk probleem is. Voor de leden van de
staande magistratuur kan men nog
verder gaan en aeggen, dat htm positie

in zoverre vergelijkbaar is met die van
ambtenaren, dat zij niet voor het le
ven benoemd worden. De minister
wees er op, dat in de Tweede Kamer
het onaanvaardbaar niet alleen van
hem afkomstig was, maar ook van zijn
ambtgenoot, de katholieke minister
van Binnenlandse Zaken.

Hij deed de toezegging te zullen
trachten het aantal plaatsen voor vice-
presidenten bij de rechtbanken wat
te verruimen. Zodoende worden de
promotiekansen dan weer iets beter.

De minister bestreed ook het argu
ment van mr. Witteman, dat rechter
lijke ambtenaren wat hun positie be
treft minder mobiel zijn. Hij meende
dat dit niet geheel opgaat, omdat
slechts hoge rechterlijke ambtenaren
met topfunctionarissen vergeleken
worden. Bovendien is het ambt van
rechter door zijn aard voor bepaalde
naturen zo aantrekkelijk, dat men er
een wat lager salaris wel voor over
heeft.

Het ontwerp werd zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.

De Hongaarse regering heeft beslo
ten de gift van de Nederlandse rege
ring ten bedrage van 50.000,- bestemd
voor hulp voor de slachtoffers van de
watersnood in Hongarije, niet te aan
vaarden.

Tot dusver heeft de officiële Hongaar
se pers of de radio geen enkele mel
ding gemaakt van aanbiedingen van
het buitenland i

De Amerikaanse hulp, voornamelijk
bestaande uit voedsel en medische
voorraden, is inmiddels aanvaard door
Oostenrijk terwijl de regeringen van
Tsjechoslowakije, Hongarije en Oost-
Duitsland er het stilzwijgen over be
waren.

Wel heeft de Hongaarse pers grote
aandacht besteed aan de Russische gi'
300.000 forinten (f 87.000,-).