DE KOOPMAN VAN VENETIË IS NIET DOOD
Heel Venetië viert het zevende
eeuwfeest van zijn geboorte
E
Grootste reiziger
voor het
aller tijden doet Azië
Westen leven
ft
1
Indon
esie
r n
Prent uit een
oude uitgave
J
Maria in de kunst
in de lens
TENTOONSTELLING GEWIJD
AAN DE LIMBURGSE ADEL
Portrettenmeubelsmunten en zilver
werk in Hasselt bijeengebracht
Schrijver dank zij
kerkerstraf
fèfiS tfi öet cöd aintr-tnagttjo pilo oon
Geschiedenis van
het Joodse volk
J
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1954
PAGINA 9
T
tentoonstelling als open
luchtspel in Antwerpen
n, n niet
^oningeri ten behoeve
van industrieën
immm&Mm&m rrn? aifiij ju
11 mmt i?» m êmw
Expositie van uitgaven door de eeuwen
heen van „Libro delle Maraviglie
MARCO POLO
voorbijgaat zonder evene-
Itet
Jjej sPreekt welhaast vanzelf, dat
"lariajaar in het katholieke Vlaan-
jj^n °P kunstgebied,
ste l Antwerpen, waar steeds een
e r e Mariadevotie leefde, bereidt
er°te tentoonstelling voor, die zal
Mart' aan het onderwerp: „De
Dal °nna 'n de hunst". Deze intcrnatio-
jlej6 exPositie zal worden gehouden in
°P J^USeUm voor Schone Kunsten en
aterdag 28 Augustus worden ge-
n(t Ze zal duren tot in November.
tyeML^tUoonstelling zal een indruk-
Voo-.t^.overzieht geven van de Maria-
éeuw S van omstreeks de zevende
ttenri tot in het begin van de acht-
de vf eeuw- Behalve schilderijen van
Pet»®se primitieven Jan van Eijck,
deri .Christus, Rogier van der Wejj-
Gera a Bouts, Hugo van der Goes,
bieptt David en anderen, zullen ook
Üuitt Werken van de Italiaanse,
2ijn e Franse schilderkunst te zien
'mPosante wijze zal ook de middel-
diedSe beeldhouwkunst vertegenwoor-
thoePi^0rUen- Een en ander zal het
land iL ntaken de sculptuur uit Duits-
thet 'a rankrijk en Italië te vergelijken
Ze dle .uit de Nederlanden. Een keu-
ïen t 'v?ren, kerkgewaden, miniatu-
geh'p tokeningen en tapisserieën zal het
i, el aanvullen en opluisteren.
■>vg
SfQOt
ports zal in het Sportpaleis
- een
wG „Mariaspel van Antwerpen"
22 <?e n opgevoerd en wel van 18 tot
fyjg^Ptember. Dit modern spel, ,,De
Eva" werd geschreven door
De V Naamse auteur Anton van
hy .eMe. Het zal ook onder zijn regie
w s wel de belangrijkste voortzetter
Zijn de traditie van De Gruijter en
''Vlaams Volkstoneel" door een
t aantal spelers en speelsters wor-
ais opgevoerd. Voor dit spel zowel
Da j °r de tentoonstelling ,,De Madon-
bela11 de kunst" verwacht men ook
gff.J^Sstelling van over de Noorder-
Venp minister van Wederopbouw en
linn huisvesting heeft 'n contingent van
Vri" woningen beschikbaar gesteld ter
een eniI?g 'n de woningbehoefte die
tri "i gev°lg 's van onvoorziene indus-
j de ontwikkeling in bepaalde gemeen-
n. Van dit contingent zijn thans 1390
Woningen verdeeld. Deze woningen zijn
b„„°ron_d.er.scheidene Gedeputeerae Sta-
Her d(
tde ge
van de huisves
- vjcuc^ULtl
ten toegewezen ter verdeling over de
ting van
drijven
personeel
van bepaaide be
deling dzeijn139„°ptWOninSen die voor ver-
Nngen "ïnn Êeko.men phtvingen: Gro-
juigen 100 woningen, Friesland 119
Waarvan er reeds 50 eerder wei-den toe
gewezen), Drenthe 105, Overijssel 120
.Uelderland 150, Utrecht 100, Zuid-Hol-
i3hd 120, Zeeland 100 (waarvan er reeds
jP eerder werden toegewezen), Noord-
Brabant 350 (waarvan er 225 reeds eer
der werden toegewezen), en Limburg
133.
De verdeling van deze woningen is
Geschied na een onderzoek door de mi
nister van Economische Zaken inzake
pijzondere industriële huisvestingsbe-
Ppeften die niet uit de normale gefneen
dp en provinciale contingent kon-
h worden bevredigd.
H '^an onze correspondent)
eioiti-'dschrift. Pudjangga Baru, het
ltldr,i opgerichte eerste culturele
Ih uesische tijdschrift, is overleden.
Schriff Plaats daarvan is nu het tijd-
Schii Konfrontasi begonnen te ver-
Diei - Redactiesecretaresse van dit
Dijk e blad is Beb Vuyk. Als belang-
Voo hd' van de redactie verdient
Ali ts genoemd te worden Takdir
Ig'^ahbana, dezelfde, die twintig jaar
IjjjS Pudjangga Baru op zo voortreffe-
te e wijze geleid heeft. Men was ech
ten conclusie gekomen, dat Pud-
d„ g8a Baru niet langer aan de eisen
«en tljds voldeed. Aan Konfrontasi is
sip, sludieclub verbonden, die succes-
oJTeljjk verschillende onderwerpen
deJrer de loupe zal nemen, waarop een
«rtii schrijvers het besprokene in een
Op in Konfrontasi zal vastleggen.
VENETIË, Augustus.
r kwamen twee Amerikaanse meisjes aan, met erg
blonde haren, rolluiken voor hun ronde gezichten
en boeken over kunst onder hun arm. Voor hen
begon een gondelier te zingen.
Hij zong met de stem van een gevulde tenor met
ringen aan zijn vingers en een gouden ketting over zijn
rok-vest; maar hij had de kop van een visser en het
postuur van een athleet. Zijn nek was tanig, bruin en
gerimpeld en zijn haar werd reeds grijs. Hij ging voor
de meisjes staan en spreidde zijn armen uit; zo hard
zong hij, want Amerikaanse meisjes hebben Dollars en
de koopman van Venetië is nog lang niet dood. Integen
deel, hij leeft in de overal, tot bedelens toe opduikende
gondeliers, in de obers op de terrassen, die met char
mante onbeschaamdheid hun bediening hoger aanslaan
dan de waarde van de kostelijke wijn die zij serveren;
hij leeft in de geslepen handelaren in de exquise win
kels onder de arcaden van het Piazza di San Marco; hij
leeft in de runners en in de hele Marken- en Volendam-
santekraam, die voor deze hemelse stad aan de Adriati-
sche kust de reden van haar bestaan is gaan uitmaken.
Hij leeft echter niet meer in de glans van weleer, toen
hij schatten uit alle delen van de wereld vergaarde,
toen goud, kostbaar gesteente en zijde zich ophoopten
in zijn kelders, toen hij alle wereldzeeën bevoer, in
trigeerde en de machtigste was in Europa en het ganse
Byzantium; toen hij paleizen liet bouwen en zijn stad
de glorie schonk, waar zij thans nog op teert. Die glans
van de oude koopman is getaand, evenals de onthut
sende pracht van de vele koopmanshuizen in wat nu
nog slechts sloppen zijn, is vervallen en verdaan. De
gondelier, eertijds een nederige dienstknecht, is onder
zijn Alkmaarder kaashoed een uitdagende heerser ge
worden over de kanalen, waar nu, inplaats van rijk-
beladen schoeners en galjoenen, gore, volgepropte rond
vaartboten voortploffen en met hun uitlaatstank de
kristalheldere zonneluchten tarten. De koopman is een
kleine handelaar geworden, die leeft van wat de tourist
hem in de paleizen van zijn voorvaderen voor de voeten
werpt. En toch is deze stad, deze lichtelijk ontluisterde
kapitool van het roemrijk verleden, ons lief. Wellicht
houden wij nog meer van die kleine, zwarte, brutale
handelaar dan van de rijke kooplui en wij zijn verrukt
van dit volgepropte lagunen-eiland, waar men Oh
schamel Amsterdam de kanalen niet gedempt heeft
voor het ijzeren geraas dat tram heet, voor stinkende
motor- en bromfietsen, voor zwoele auto's en voor de
hartstocht van de Nederlander, de fiets. Een eiland is
het gebleven, met alleen maar mensen, kerken, palei
zen en water, een enclave, waar de luiheid meer wordt
aanbeden dan het vernuft, dat zo vermoeiend is en daar
alleen maar zou vernietigen. In dit dorado van haast
wellustige zon en weelderige schoonheid herdenkt men
in deze maanden met een reeks van meer of minder
opzienbarende gebeurtenissen de geboorte van een
man, die zeven eeuwen geleden, niet alleen de grootste
koopman van de geschiedenis, maar ook de grootste
zoon van het oude Venetië is geworden. Marco Polo, de
man, die de geheimenissen van het Oosten voor de Wes
terse wereld onthulde, de man die de grootste reiziger
van alle tijden wordt genoemd, die een gunsteling was
van het Mongoolse hof en, door zijn fantastische ver
halen over de verblindende rijkdommen van het Verre
Oosten, Hendrik de Zeevaarder, Vasco di Gama en
Christoffel Columbus dreef tot het zoeken van nieuwe
wegen, om dat uitzonderlijke onbekende te vinden.
(Van onze Limburgse redacteur)
Laten we vooraf opmerken dat de
tentoonstelling die we hier bespreken
gehouden wordt in het „andere Lim
burg", te Hasselt, want evenzeer als de
Limburgse schrijvers aldaar zijn geor
ganiseerd, zien we ook de Limburgse
adel er verenigd. Natuurlijk de Bel
gisch Limburgse adel, doch dit zijn voor
een deel dezelfde geslachten die innig
betrokken waren en nog zijn bij Neder-
VHtftmt, 84.|.8i*S
Venetië stuurt thans geen ontdek
kingsreizigers meer uit. Het laat
zich ontdekken, zoals het nu ook
in een reeks van exposities Marco Po
lo, die de wereld openlegde, laat ont
dekken. Een van de meest interessante
exposities is die van de uitgaven door
de eeuwen heen, van het waarschijnlijk
meest gedrukte, meest gelezen en meest
vertaalde boek aller tijden, „Libro delle
Maraviglie", het boek der wonderen,
ofwel „II milione", waarin Marco Polo
zijn reisverhalen heeft opgetekend.
In de laatste jaren van de der
tiende eeuw werd Marco Polo tijdens
een slag tussen Venetiaanse en Ge-
nuese Galjoenen, die immer een
hevige strijd leverden om de verove
ring en het behoud van de rijkste
markten langs de Middellandse Zee,
bij Lajazzo door de Genuezen gevan
gen genomen. Dit voorval zou voor
de avontuurlijke Venetiaan, die in de
veertig jaren van zijn leven reeds zo
veel had meegemaakt, die woestijnen
had bereisd en de grootste ontberin
gen had geleden, niet zoveel beteke
nis hebben gehad, ware het niet dat
in 1298 hij zijn Genuese gevangen
schap moest delen niet een man uit
Pisa, een zekere Rustichello, een man
met een middelmatig schrijverstalent.
Om de, tjjd in zijn naargeestige ker
ker te doden begon hij met behulp van
zijn celgenoot de wederwaardigheden
van vijf en twintig jaren reizen door de
onbekende streken van gans Azië op te
schrijven, meer om daardoor verschoond
te blijven van het als maar weer te
moeten vertellen aan jonge Venetianen,
die niet moe raakten te luisteren naar
zijn zeldzame belevenissen en steeds
meer wilden weten over de wonderen
die hij had gezien, dan om een his
torisch boekwerk te schrijven, dat de
leidraad zou worden voor de Azië-vor-
sers na hem en dat verslonden zou wor
den door een ieder die lezen kan.
Onbekende wereld
Hniatuur, voorstellende het bezoek van Matteo en Nicolo Polo aan de Paus
in een oud Frans manuscript.
Wij reizen thans met de Baedecker in
de hand. de trouwe gids die ons alle
wederwaardigheden over alles zal me
dedelen. En wij kunnen misschien nog
slechts in de ingewanden van Afrika's
oerwouden, in de duisternissen van Ti-
bets bergen plaatsen vinden, waar
niet vóór ons reeds Amsterdammers
hebben gekampeerd. Wij moeten het
ontdekte herontdekken. Wij doen „The
world in six days" en vinden het vlie
gen over de toppen van de Himalaya
al bijna even belangrijk als een moei
zame bestijging, die slechts aan enkele
knappe, uitgerekende waaghalzen zal
gelukken. Voor ons geen onbekende
hoven meer, waar wij als profeten van
verre landen zullen worden verwel
komd en als gunstelingen van de kei
zer mogen ronddwalen. Voor ons nog
slechts de koninklijke bezoeken aan
het romantiekloze paleis op de Dam en
de foto's van liefdes van afgetreden
of afgezette vorsten aan de stranden
van Capri en Cannes. Wij reizen geen
jaren meer om zijde in China te kopen,
nu de nylon ons in staat stelt binnen
twee uur een-schoon hemd aan te heb
ben. En daarom wordt Marco Polo in
onze ogen nog groter, stijgt hij hoger
dan Sir Hilary op de Mount Everest,
hoewel wij de Nieuw Zeelander graag
naast Marco Polo plaatsen, omdat hij
in wezen dezelfde is.
Eeuwfeest zonder kransen
Venetië viert nu het eeuwfeest van
deze grote reiziger. Geen kransen
voor zijn graf echter, want dat is
niet meer te vinden. Hij moet in de
kerk van San Lorenzo begraven zijn,
naast zijn vader Nicolo. Maar in een
zucht om deze kerk te restaureren,
werden zijn graf en zijn gebeente
verwijderd. Zijn woonhuis is al even
min te vinden. Dat werd twee eeuwen
na zijn dood door een verschrikkelij
ke brand verwoest en op de puin
hopen werd het Malibran theater
gebouwd. En wie nu in de buurt van
de San Crisostomo dwaalt vindt vele
stenen waarop staat dat daar het huis
van Marco Polo heeft gestaan.
In het trotse Palazza Ducale, rechts van de San Marco, is de grote tentoonstelling van Chinese kunst ingericht. in het trotse Palazza Ducale heeft men
Nhrner prof."Takdir Alisjahbana over
sti-o gebruik van het Indonesisch en de
®ektalen.
V;!,1! dit nummer van Konfrontasi
men ook een artikel van Usmar
ad- de grote man van de Indonesi-
Vf.6 film, waarin deze wijst op de
.VgU1116 moeilijkheden, waarmede de
filjjaardigers van goede Indonesische
Vc,., geconfronteerd worden. Zo is het
filjJ^komen, dat een Indonesische
Ojj/1 door de censuur verboden werd,
vA3.! er een scène in voorkwam,
cle An gekust werd. Enerzijds tracht
to^Urgemeester van Djakarta het ver-
van Indonesische films te bevor-
tjjn6n door dit voor alle bioscopen in
stad verplicht te stellen, doch aan
V0 atldere kant wordt het op deze wijze
i de producers onmogelijk, om
°e films te maken.
de film naar de bioscoop: Dja-
'A:a is een nieuwe bioscoop rijk: het
"ay-theater. Deze bioscoop is gro-
V en moderner dan welke andere
Nauwelijks was de bioscoop ech-
(k- efficieel geopend, of in de dagbla-
W.ln Djakarta verscheen een adver-
'e, waarbij bekend gemaakt werd,
DVo-^en weer tot sluiting had rhoeten
A f?aan. Het bleek, dat het dak van
%0lo?coop zo slecht gebouwd was, dat
bezoekers in het theater natre-
jr
Je over slecht bouwen gesproken:
OjA^gangspoort van de jaarbeurs in
rl<A3Ua, 25 meter hoog, is ingestort.
a ig kwam het gevaarte alleen
er voor staande kraanwagen
jjike en deden zich geen persoon-
ia 0l?gelukken voor. De opening van
«arbeurs is nu een week uitgesteld.
deze wijze schreef in dit eerste
rt^ltaA3* Euwe heeft in Pretoria si-
v*fs gespeeld tegen 40 tegenstan-
lf'bisR Won 36 partijen, speelde twee
verloor van G. van Dijk en J.
Voordat Marcp Polo zijn reis dwars
door het vasteland van Azië maakte, wist
het Westen maar weinig over de zon
derlinge wereld van de Mongolen en de
Indiërs. De oude Romeinen wisten
slechts wat hun legioenen erover had
den verteld en wat de Grieken er uit
de tijd van de glorieuze tocht van Alex-
ander over hadden opgetekend. Hun na
komelingen ervoeren in hun handel met
jii j en langs de kusten van de Mid
dellandse Zee dat uit het Aziatische
Dinnenland enorme rijkdommen naar de
havens vloeiden, maar verder werd
missionarissen en kooplieden, die van- die een plaatselijke heerser zond naar
uit de Levant langzaam het aanvan- de grote Chinese keizer Kublai. Deze
kelijk ongastvrije en onbarmhartige wijze heerser, nieuwsgierig naar wat de
Azië binnendrongen. En in die tijd, twee Westerlingen hem hadden te ver-
rond het midden van de dertiende tellen, ontving hen gastvrij aan zijn hof
eeuw, komt de naam van de familie' en overlaadde hen bij hun vertrek met
Polo in de geschiedenis. Eerst schuch- geschenken,
ter, maar later stralend en onmis-
Toen Nicolo na een avontuurlijk leven
van tien lange jaren weer op het la
gunen-eiland Venetië terugkeerde, ont
dekte hij dat zijn vrouw de benen had
genomen en zijn vijftien jaar oude zoon
Marco had achtergelaten. Voortgedre
ven door onrust aanvaardden de beide
broeders weinig later opnieuw de reis
kenbaar.
Ondernemende kooplieden
De Polo's waren kooplieden, die de
Middellandse-Zeekust afvoeren en de
slechts hun nieuwsgierigheid geprikkeld rijkdommen van het donkere Azië naar
naar wat dat achterland meer te verber- het Westen verscheepten. Twee van hen, naar het hof van Kublai, Khan van de
gen had. Want het bleef gesloten en wie Nicolo en Matteo, die hun zaken dreven Mongolen en op die tocht namen zij de
er vermocht binnen te dringen werd op- in Constantinopel en in Soldaja op de jon„e Marco mee. Zij trokken door Ana-
St» hetmysterieenkwam nooit Krim, trokken rond de helft van de toIi door Armenia, door de grote woes-
n Totdat ln,de dertiende eeuw dertiende eeuw met een grote expedi- tijn val, centraal Perzië, door de bergen
dwarf h°rd?n voortjoeg, tie Azie m, naar Bokhara en Perzie, van Khorassan, de valleien van Hindu-
uwars door Azie en Rusland tot voor waar zij zich aansloten bij een karavaan hush, de hoogvlakten van Pamir, de
woestijn van Takla Makan, de verlaten
dorre zandvlakte van Gobi, dwars door
Noord-China naar de residentie van Ku-
blai-Khan. Zeventien jaar bleven zij daar
Zij waren de gunstelingen van de grote
keizer en vooral Marco Polo genoot meer
voorrechten dan de hoogsten aan het
keizerlijk hof. Hij werd belast met eer
volle opdrachten die hem in staat stel
den heel China te doorkruisen. Hij raak
te békend met de uitgestrekte Aziati
sche wereld zoals wellicht niemand an
ders na hem. Toen na zeventien jaren
het vertrek was bepaald zond keizer
Kublai een beeldschone Prinses on
der hun geleide mee, die de vrouw van
de Koning van Perzië moest worden.
Twee jaar zeilden de Polo's langs de
Aziatische kusten, vijf en twintig jaar
lang waren zij op reis geweest.
de poorten van
Kiev en later tót
in Silezië, waar
hem door de hel
denmoed van de
Polen en Duitsers
een halt werd toe
geroepen. De Wes
terse wereld was
geschokt en beze
ten van angst. Paus
Innocentius IV en
de Franse koning
Lodewijk IX zon
den vredesbood
schappers naar het
verre hof van de
grootmongool, me-
de in de hoop het
volk van deze
drieste veroveraar
te kunnen kerste
nen. Onverrichter-
zake keerden de
boodschappers ech
ter terug. Zij
brachten aan de
Paus en de koning
rapporten uit over
hun tocht, over de
landen die zij had
den bereisd en
over de volkeren
die zij hadden ont
moet. Merkwaardi
ge documenten die
in de Middel
eeuwen de kennis
over Azië belang
rijk hebben be
ïnvloed. Maar zij
bleven aan het
volk bespaard, be
stemd als zij waren
voor de hoogste
dignitarissen van
het Pauselijk en
Koninklijk Hof.
De vrome am
bassadeurs van
Paus en Koning
werden echter
gevolgd door
ta rt.rfnirti.fr
mmm
033$
geworden, al was het slechts uit angst een grote Chinese tentoonstelling in-
voor de lange en moeizame weg terug, gericht, waar een rijke schakering uit
de grote Chinese kunstwereld bijeen is
Niet Marco Polo. Hij kruiste door ggbracht, kostbare zijde-schilderingen,
naakte woestijnen van Centraal kostbaar aardewerk en zeldzaam beeld-
Perzie, hij bezocht de keten van hoog houwwerk. Voorts is er een tentoon-
gecultiveerde steden aan de rand van stelling van prachtige kaarten van het
de Takla Makan woestijn en de ge- verre Oosten en ook kan men er dan
bieden aan de Gobi. Hij trok door de (je kostbare verzameling van uitgaven
Noordelijke Mongoolse steppen en be- Van „II milione" zien. Verrukkelijke
zocht heel China, reisde door Tibet oude drukken met prachtige miniaturen
en maakte kennis met de primitieve en zeldzame gravures, waarmee de fan-
bevolking, stond verbaasd bij de glin- tastische avonturen van de grote Tei
sterende tempels in Burma, in die ziger zijn uitgebeeld,
smeltkroes van rassen. Hij zag Java Aan deze evenementen, die alle toch
en Sumatra, de kleine eilanden in de slechts zijdelings betrekking op de fi-
Golf van Bengalen, Nicobar en de An- guur van Marco Polo hebben men
daman eilanden en Ceylon. En hij mist werkelijk een tentoonstelling over
luisterde intussen nauwgezet naar de reizen van de man zelf, een uitge-
wat hij van andere reizigers hoorde breider illustratie van zijn boek dus
over Noordi-Siberië, over de uitge- viert Venetië een internationaal theater-
strekte ijsvelden, de witte beren en festival, schalt de volgende maand uit
de zwarte vossen die daar huisden, de concertzalen contemporaine muziek,
over Japan met zijn gouden paleizen, is er een filmtentoonstelling en trekt
over Oost-Indië en Oost-Afrika. En men de mensen naar een tentoonstel
dat alles heeft hij beschreven, dik- ling over de ruimtevaart, alsof men
wijls gebrekkig, maar met een groot daarmede de nieuwe Marco Polo zoekt
gevoel voor het detail, voor vreemde om voor ons, eenzame westerlingen, de
situaties, zo zelfs dat degene die het ruimte rond onze aardbol te explore-
leest, steeds weer wordt meegenomen ren. Wij zullen hem met gejuich be-
op die vreemde réizen in een totaal groeten
onbekend gebied. JAN VAN BEEK.
lands Limburg, om slechts enkele te
noemen: d'Ansembourg, de Selys, de
Geloes, de Crassier, de Liedekerke,
Lamberts de Cortenbach, de Loë, Mi-
chiels van Kessenich, Kerens, Hoens-
broek, Menten de Horne, enz. Deze ex
positie houdt dus ook verband met ons
eigen „Limburgs dierbaar oord". Ze
werd ingericht in het Begijnhof, waar
we nu nog voor enige dagen de al
reeds besproken tentoonstelling van
Middelnederlandse handschriften uit
beide Limburgen kunnen bewonderen.
De keurig verzorgde cataloog is, in
Nederlandse editie, getiteld „Limburgse
adel en kastelen. Portretten, meubels,
munten, zilverwerk". Van iconografie is
geen sprake, en inderdaad ontbreken
de afbeeldingen van de Limburgse kas
telen we kunnen niet gissen om welke
reden in dit indrukwekkende geheel.
Nochtans beide Limburgen hebben spec
taculair in deze nog wel iets te bieden,
om ons nu te beperken tot W.-Limburg,
de kastelen van Hex. Aldenbiesen
(grootste kasteel der Nederlanden, wijl
eigenlijk tegelijk kasteel, klooster en
kazerne, dat jammerlijk dreigt te ver
vallen), om slechts enkele te noemen.
Het feodale is in dit Limburg beter
bewaard gebleven dan in ons Overmase,
wat gezien de later inzettende industri
ële ontwikkeling wel begrijpelijk mag
heten. We hebben te doen met een
gebied dat het aloude graafschap Loon
omvat. Het heeft zijn raakpunten met
de Noord-Nederlandse geschiedenis ook
enigermate, zo lezen we in de Franse
uitgave van de cataloog „Louis II
échoua dans 1'annexion du Comté de
Hollande, dont sa femme, Ade de Hol-
lande. était l'héritière." De hertog van
Brabant verijdelde de snod.e plannen
van Lodewijk van Loon, die graaf van
Holland wilde worden, waarna dit ge
bied wellicht vanuit de Limburgse Kem
pen zou zijn bestuurd geworden! Ook
Surlet de Chokier, regent van de nieuwe
staat België na 1830, tot de troonsbe
stijging van Leopold I, was een gebo
ren Limburger. Wanneer we de toelich
tingen bij de portretten doorlezen mer
ken wij op dat enkele van deze adel
lijke geslachten geparenteerd waren aan
Nassauers.
Van de 266 genummerde onderdelen
dezer tentoonstelling blijken er niet min
der dan 80 portretten, voorouders van
verschillende nog hier wonende edelen.
Daartussen komen enkele doeken voor
die ook kunsthistorische waarde heb
ben; een achttal daarvan werd in de
cataloog gereproduceerd. De afdelingen
meubels en zilverwerk komen ons uit
oogpunt van kunstnijverheid wel be
langrijk voor. We hebben te maken
met veel van Luikse makelij, en Luik
was in de 16e tot 18e eeuw vermaard
om zijn begaafde meubelmakers en
zilversmeden. We zien hier ware pronk
stukken, en men kan ze met gerust
hart bewonderen, want voor geraffi
neerde vervalsing behoeft men in dit
betrouwbare milieu wat we niet van
alle Franse kastelen durven getuigen
niet beducht te wezen. Dit Limburg Is
voor dolle opkopers uit Engeland en
Amerika, nog niet zo grondig verkend
binnenland. Hier hangen en liggen en
kele zeer mooie tapijten. Met een enkel
woord dienen we voorts melding te ma
ken van enkele specimina van het zo
weinig voorkomende oude Maastricht
se zilver, dat natuurlijk verband houdt
met het Luikse. Enige inzendingen, o.a.
een zestal portretten bleken afkomstig
van de Gravin de Liedekerke te Eys-
den; ook de gravin d'Ansembourg uHrri
Gulpen stond een en ander af.
Men zal zich misschien afvragen of -
deze tentoonstelling georganiseerd door
een nog betrekkelijk jonge adelsvereni-
ging die men kan beschouwen als de
ideële voortzetting van het vroegere
Corps d'Equestre de Limburg in onze
dagen nog belangstelling kan trekken,
buiten het eigen kleine kringetje. Dit
bleek inderdaad het geval. Toen wij de
ze bezochten bleek uit alle lagen der
bevolking niettegenstaande 'n entrée
van 1,50 ruime interesse. De drukte
der Virga-Jesse feesten alleen kan die
toeloop niet verklaren.
„Binnenkort zullen tachtig geleerden
een geschiedenis van het Joodse volk
gaan schrijven. Men denkt voor dit
werk vijf tot tien jaar nodig te hebben
Aldus Dr. Abraham A. Neuman, rector
van het Dropsie College in Philadel
phia, die begin Augustus in Jeruzalem
dit plan bekend maakte.
De geschiedenis zal bestaan uit
twintig delen. Zeven daarvan zijn aan
de oudheid gewijd, zes aan de Middel
eeuwen en nog eens zeven aan de mo
derne geschiedenis. Professor Joseph
Klausner voert de redactie van de
eerste groep, Dr. Neuman die van de
tweede en Prof. Salo Baron uit Phi
ladelphia van de jongste geschiedenis.
Er zijn twee colleges van redac
teuren, een in Israël en een in Ameri
ka. Dr. Neuman zei dat de reden hier
van ligt in het feit, dat er vandaag
zo goed als in Oud-Testamentische tij
den twee gezichtspunten heersen on
der de Joden. Hjj kenschetste deze als
de nationalistische richting in Isra
el zelf en de universele richting, die
sterker is onder de Joden, die over
de wereld verspreid zijn.
Het is de bedoeline dat dertig ge
leerden in Israël en vijftig in de V. S.
hun bijdragen voor de geschiedenis
leveren Alexander Gurevitch in Isra
ël en Theodore Sondov in Amerika
zijn degenen, die verantwoordelijk zijn
voor de financiering van het plan.
Sondov is directeur van de Jewish
History Publications, die speciaal voor
dit doel in het leven zijn geroepen.
Elk van de delen zal gelijktijdig in het
Engels en in het Hebreeuws verschij
nen.
Ongekende interesse
Als eerste West-Europeaan heeft hij
streken bezocht, waarvan het Westen
het bestaan nauwelijks kon vermoeden.
Hij was een man met een ongekend
grote interesse voor alles wat zich aan
hem openbaarde. Hij stond wijd open
voor alle nieuwe indrukken die zich
aan hem voordeden en hij was intens
geïnteresseerd in de zeden en gewoon
ten van de volkeren die hij ontmoette.
Wanneer men zijn „boek der wonderen"
leest vraagt men zich verbaasd af, hoe
het mogelijk is dat een man zoveel kan
beleven en zonder moe te worden jaar
in jaar uit, vijf en twintig volle jaren
lang kan reizen; te paard door de step
pen, per kameel door de woestijnen, te
voet door de dichte wouden en over de
bergen, steeds wakend voor dreigende
gevaren, steeds enthousiast, steeds licht
ontvlambaar voor al het nieuwe. Ieder
ander zou zich in het vreemde geves-
Gravure met de 'beeltenis van Marco Polo in een van de tigd hebben, zodra hij dat zodanig ge-
eerste uitgaven van „II Milione". exploreerd had dat het hem eigen was
SIAVAT;
Kaart met de reisroute van Marco Polo.
