Limburgse lauwerkrans voor
het muzikale Kerkrade
W
Geen dik doenerij!
Zacht, mild, geurig
„LUCIFER" op felle wijze ontbrand
Het team Hollanweet
van biertappen alles af
Van
sokken tot
gelegenheid
tricotage
600
en werk-
voor
man
Lof van de regering
10 September einde
der tweede ronde
SPOED VEREIST
Finale Nationale biertapwedstrijd
Geschiedenis van een noodgebied
LTJZZ?""'
Oefening houdt rekening met deels
nog gebrekkige apparatuur
Strijd in het
C oncertgebouw
Brabantia nostra
In 1955Hunters
en moderne radar
SLOT YAN HET
FESTIVAL
Ferdinand Helmann
overleden
F
rappante gelijkenis met
Günther Fischer
VACANTIE-
FÓTO-
PRIJSVRAAG
1954
NATIONALE LUCHTVERDEDIGING IN TOUW
Luchtwachtdienst onder
hoogspanning
Delana, Dedemsvaart, gaat uitbreiden
Actief gemeentebestuur
en flinke ondernemers
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1954
PAGINA 3
concertmeester van het
C oncert gebouw orkest
be gestoorde
Amerikaan
^Qngen bij zwemmen
^oor stroom gedood
- katholieke Illustratie
noem ze maar op, al die goede
eigenschappen, ze slaan allemaal op Roxy -
de hoofdzaak is: karakter, constant karakter
dat vind je steeds weer in ieder pakje
maar
en
'Ct/t
Armband van Koningin
Juliana gevonden
A'damse kinderen met
vacantie naar Loosdrecht
sluitingsplechtigheid van
hacj p?^eWmuziekconcours te Kerkrade
Hiks /1erav°nd iets ongewoon feeste-
rnei-ó Kerkradenaren waren zich im-
bewust dat de daverende
sDele^SC en' afgevuurd tijdens het
ken v Van Wilhelmus en het strij-
dignenan c'e vlaggen, het einde aankon-
c°nco, Van het grootse wereidmuziek-
schotp rs; Voor hen leken het vreugde-
dit „n. 'er ere van het welslagen van
Van«,I muziekfestijn en niet minder
het het feit dat Kerkrade niet voor
in (je muziekstad is geweest. Ook
minj=r ,ruime concerthal was ds stem-
tevreH Jzonder vreugdevol.
vatiwe°te muziehfestijn en niet minder
h? h""
ln de
K,! -"v. t«uut;ct i:idi wd
leVrert Jzonder vreugdevol. Duizenden
chend n ^ac'hende Kerkradenaren, jui-
bloern en applaudisserend rond de met
Sticv,t?n omkranste voorzitter van de
f Wereldmuziekconcours
°Uder W. E. A. Scheelen,
»n^e 'auwerkrans
JCrs wilde
wet-
rood-wit blauwe
mr. dr F. Houben. com-
van de Koningin in Limburg,
j,aa a's het beste symbool van dank
en e'd van heel I.imburg ten opzichte
de Kerkrade. Elk blad immers, aldus
ge„e°Uverneur, geurt van de muzikale
je aegens in Limburgs klankstad be-
maar tevens trilt elk blad van de-
e Kr»»,
ns van erkentelijkheid voor de or
ris
lanj.
satie van het Wereldmuziekconcours.
hiiss-f andere gevoeic-ns wenste de com-
aris der Koningin met deze fraaie
W!ensdag is op 73-jarige leeftijd over-
de violist Ferdinand C. Helmann,
concertmeester van het Concert-
fiMAvorkest. De heer Helmann was
offj'nf 'n he orde van Oranje Nassau,
llv-C'er in de orde van Leopold de
dij. Oe van België en officier d'Acade-
h0 rrangaise. De teraardebestelling is
(jghderdag 2 September a.s. des mid-
„>®s om drie uur op de begraafplaats
st6f^|vhed" aan de Amsteldijk te Am-
De heer
'eidmg
°tterda:
Helmann ontving zijn op-
g voor viool, piano en theorie in
m en
e begon zijn loopbaan als
rste violist bij het Residentie-orkest.
ervolgens was hij concertmeester te
^esbaden en Hannover. Van 1916 af
heeft Helmann deel uitgemaakt van het
Concertgebouw-orkest, waar hij in 1940
Vet de overledene leraar aan
\>friw iyceum te Amsterdam en
fe ldleraar toonkunst te Rotterdam. Als
st is hij opgetreden onder dr. Wii-
Cv Muck en Pierre Mon-
i'. Met Meyer, Frederic Denayer en
/Ik van Wezel vormde hij het Am-
r; fdams strijkkwartet en een trio met
>M°rge van Renesse en Henk van We-
ViPp Politie te Enschede heeft Dinsdag
"6 prank£urt een foto gekregen, waar-
i^Ünther Fischer staat afgebeeld. De
Vi., vertoont een frappante gelijkenis
V die, welke de Enschedese politie
\aet H. K. Ziekenhuis aldaar heeft
S»?en- Het commentaar van de En-
Jjta ese politie was, dat men er zo
Mals zeker van is, dat het hier een
h ï!?elfde persoon betreft. Enige twij-
oee^luit de weg worden geruimd, wan-
i^itL- in Enschede genomen vingeraf-
'c Men in Frankfurt identiek blijken
met die van rischer.
lij^ vijftienjarige Hans van der Gracht
hoorn, die Dinsdagavond met een
al vrienden bij het z.g. Houten
ty, fd in de Hoornse haven aan het
hitnen was, heeft op tragische wijze
°°d gevonden.
'■r' iongen wilde een kledingstuk, dat
sehiiJa.ter was geraakt, ophalen. Hij
8ce-dt zich daarbij te hebben vastge-
n aan een electrische kabel van
!'As Tpbtopstand, waarvan de isolatie
W0, beschadigd. Onmiddellijk toege-
JV rfn hulp mocht niet meer baten.
moet onmiddellijk zijn inge-
h, 6 o
^er erste twee pagina's van het num-
Van 4 Sept. worden gevuld door
üVCr D10*' warmte geschreven artikel
er~e Gasperi, „een groot Europeaan
voorbeeldig christen"; er wor-
onige foto's uit zijn allerlaatste
h'ik. ,bij gereproduceerd. J. W. Hof-
ixïk'om reizende redacteur, na zijn te-
'V „p st. uit Nieuw-Zeeland en Austra-
h!tónï.Uime tijd wegens ongesteldheid
?®t ?j."akold, gaat thans weer voort
,Cfte]tjn onderhoudende reportages; hij
1 ebtmaal uitvoerig over Zuid-
- l3e le en zijn mooie hoofdstad Ade-
.'-'fa aT~ ,eri natuurlijk over Nederlan-
cisman er gesproken heeft. De En
sile"-! k)eane-Drummond doet
®hem v?rbaal over de strijd om
't a '"September 1944; hij behoor-
CA 3e r, itse Airborne Division, die
V^tes „geying van de stad met para-
ri^dt n neergelaten. Het verhaal
öl bew„'a' geïllustreerd door foto's uit
tv' ïvxpi'y. film „Theirs is the glory",
k.. nor schrijft over zijn tocht
ach-
ge-
volstrekt onvoldoende medi-
^tijke^t Amaname'
en toestanden
!,<l"de
Hulp L
er en over de
op hygiënisch
>h^evolC.- omstandigheden waarvan
De if de fatale gevolgen onder-
s"at e„ 6 karakteristiek --- df usp"1'
31b °Ver kteristiek van de week
ati 'ei(je_ fnrV Ford II, de tegenwoor-
Ar,(1sOciaal yan het enorme bedrijf, die
ciflt, Poeft 'rein verouderde opvattin-
heen8eruim<i en bet roer gede
a;. 01^eit omeepnnirl T„„
ttlinjtt ove?Io°m.?.eSooid- Jan Glissënaar
,~Vrió. waar de christelijke
n0? moeilijk heeft en bo-
indrui,0rg, y^beeld is. Er zijn
i TVr^^e^kende foto's over de
?a0 Jan ^labutde in het Bossche
na yen 1 - I
Cottaa
k'v U aantal"^; r maakt de balans
JjPftp alle,hai kampioenschappen op;
I>ye.rbaal optimistisch! Het
u'a dp ubbel misverstand" is
e Bourbon.
krans tot uitdrukking te brengen, o.a.
het feit dat duizenden Europeanen el
kaar hebben leren bennen en waarde
ren in Kerkrade, dat thans geworden is
tot een Europees cultuurcentrum. Met
dit succes, zo besloot mr. Houben, felici
teert Limburg heel Kerkrade op de eer
ste plaats zijn hartelijke, spontane en
doelbewuste burgemeester, de leden van
het stichtingsbestuur het Voortreffelijk
werkende politie-apparaat en geheel de
bevolking, die alle muziekklanken tot
één klankrijk accoord heeft doen samen
vloeien, namelijk dat van vriendschap
tussen de volkeren.
Voor dit alles mocht Kerkrade ook
de gelukwensen van heel Nederland in
ontvangst nemen, welke werden over
gebracht door mr. Reinink, secretaris
generaal van het ministerie voor O.,
K. en W.. Niet alleen het Westen, aldus
deze spreker, maar ook Zuid-Limburg
is een cultuurcentrum, waarvan sprei
ding kan uitgaan. Het concours in
Kerkrade is hier wel het beste bewijs
van. Sprekende over de organisatie
gaf mr. Reinink als zijn mening te
kennen dat deze de hoogste onder
scheidingen verdient.
Ook uit de woorden van muziekcriti
cus Wouter Paap klonk eenzelfde warme
hulde voor dit muzikale evenement. Het
Kerkraadse concours werd een succes,
omdat het drijft op de muzikaliteit van
de bevolking, waardoor deze in staat i»
van muziek te genieten.
In Limburg is muziek een waar be
standdeel van het leven en daarom is
het gerechtvaardigd, aldus spreker,
om heimwee te blijven hebben naar
gezegende land. Helaas, zo betreurde
Wouter Paap, hebben te weinig Noor
derlingen en te weinig componisten
genoten van deze Zuid-Limburgse
weldaad. De weinige Noorderlingen
echter die dit wel hebben kunnen
doen zijn vastbesloten in Kerkrade te
rug te keren.
Met Wouter Paap waren deze mening
ook zeer zeker toegedaan de duizenden
laatste concertbezoekers, die traditiege
trouw Dinsdagavond de hal bevolkten
om er te luisteren naar een voortreffe
lijk gala-concert, verzorgd door de Mu-
sique Principale des Equipages de la
Flotte uit Frankrijk. Maar niet alleen
deze luisteraars, doch ook de Franse mu
zikanten zelf waren vastbesloten in deze
unieke muziekstad terug te keren. Met
de laatste tonen, die dit korps over Kerk
rade liet weerklinken, is deze interna
tionale muziekstad weer de stille mijn-
gemeente geworden, die maar moeilijk
wennen kan aan de thans ingetreden
stille toestand, die zal duren tot in 1958
wanneer opnieuw een concours gehou
den wordt.
ij zijn een beetje teleurgesteld. Het aantal inzendingen voor het tweede
deel van onze vacantie-fotoprijsvraag 1954 valt ons tot dusver, eerlijk ge
zegd, tegen. En al trachten de collega's ons te troosten door te wijzen op
het bijzonder moeilijke karakter en de in verband daarmee toch zeer redelijke
deelname, wij blijven ons teleurgesteld voelen. Misschien zijn wij verwend. De
eerste maand men herinnert zich nog die prachtige tegenstellingen bete
kende een even éclatant als onverwacht succes en wij zullen ons over de tweede
dan ook niet eerder tevreden verklaren dan nadat een minstens even uitgelezen
schare deelnemers zich heeft aangemeld.
Gelukkig hebben wij ook voor deze situatie een plausibele redenering. Zij
luidt als volgt:
Het aantal inzendingen voor de tweede ronde van onze vacantie-fotoprijs
vraag is niet geweldig. De inzendingstermijn staat echter nog open tot 10 Sep
tember. Zend dus spoedig uw bijdrage, want de logica leert, dat in een wedstrijd
bij geringere concurrentie de kans op prijzen groter is.
En voor hen, die blijkens telkens weerkerende telefonades, niet goed weten
wat deze maand gevraagd wordt, herhalen wij nog eens de opgave:
Zend twee foto's in. die twee opeenvolgende gebeurtenissen in beeld brengen.
Bijv.: een heiblok, hoog in een heistelling en een heiblok, dat de heipaal treft.
Andere opeenvolgende gebeurtenissen: het schot en het doelpunt; de verloving
en het huwelijk; de repetitie en de uitvoering, etc. etc.
Deze twee foto's moeten uiterlijk 10 September a.s. in ons bezit zijn. Vermeld
s.v.p. ook achter op de foto's naam, adres en zoveel mogelijk technische
gegevens. Druk de beide foto's het liefst af op één formaat en sluit wanneer
terugzending wenst daarvoor postzegels in. Vóór de twintigste September
wordt de uitslag van de tweede ronde gepubliceerd. Er worden dan vijf win
naars aangewezen, die voor hun foto's het normale fotografenhonorarium ontvan
gen. Bovendien dingen zij eind October mee in de finale, wanneer een groot be
drag aan geldprijzen op het spel staat.
Zo. nu rekenen wij er vast op, dat de inzendingen weer binnen zullen stró-
men. Want wij zouden het toch niet echt op prijs stellen als ook inderdaad de
kans op prijzen door verminderde deelname moest stijgen. Op dus!
Advertentie
(Van onze speciale verslaggever)
De nationale luchtverdedigingsmanoeuvre „Lucifer", die vandaag zij'n
tweede dag is ingegaan, is Dinsdagmiddag om drie uur in volle hevigheid
ontbrand. Nadat gevechten op papier de motor van onze luchtdefensie al
hadden voorverwarmd, werd toen de strijd met het van achter het ijzeren
gordijn opgedrongen Fantasia „werkelijkheid". Op Volkel, Soesterberg en
het marinevliegkamp Valkenburg volgde „scramble" op „scramble". Kort
na elkaar gierden de straaljagers de lucht in en al spoedig hadden de eerste
luchtgevechten plaats van Nederlandse Meteors en Canadese Sabres tegen
Nederlandse Thunderjets, Britse Venoms en Sabres.
Rondom beschermd door luchtdoelartillerie staan de straaljagers tussen
bomen en struikgewas en onder netten zoveel mogelijk gecamoufleerd. En
hier en daar heeft men stokoude en vleugellamme Ansons, Oxfords en Proc
tors van stal gesleept en op de basis uitgestald om de vijand te misleiden.
Toen Dinsdagavond de vrijwilligers
van het Corps Luchtwachtdienst
drieduizend mannen en vrouwen
kantoor en werkplaats verlieten en
de burgerkleding voor hun blauwe
luchtmachtuniformen verwisselden, was
er al zoveel activiteit in de lucht,
dat er in de vijf deelnemende centra
al spoedig gespannen gewerkt werd.
Vanmorgen in alle vroegte, om vijf
uur, waren deze voor het merendeel
nog zeer jeugdige meisjes en hun
In het Concertgebouw te Amsterdam heeft Koning Cambrinus Dinsdagmiddag de scepter gezwaaid. In deze Tempel
der Muze werden n.l. de finales van de nationale biertapwedstrijd gehouden, welke door het Centraal Brouwerijkantoor
is georganiseerd. Hier ziet men het winnende team: links aan de tapkast mevr. M. A. de Winkel en rechts haar team
genoot de heer A. Grooteboer uit Rotterdam.
Winnaar werd het team bestaande uit
Mevr. M. A. de Winkel-van Heykoop en
de heer A. Grootenboer van 't café-res
taurant „Hollandia" uit Rotterdam. Het
ontving uit de hand van Jhr. Six van
Hillegom, directeur van de Amstel-
brouwerü, de fraaie wisselbeker van de
Nationale Biertap-wedstrijd 1954.
De tweede prijs werd gewonnen door
het team J. Scholma en mej. A. Schol-
ma van café J. Scholma te Groningen.
De derde prijs door het team C. C. Vis
ser en A. E. M. Hageman van café-res
taurant „De Beursbengel" uit Amster
dam en de laatste prijswinnaars waren
de heren H. H. Frenk en J. A. Koff van
het café-restaurant „Pax" te Arnhem.
(Van een verslaggever)
In het Concertgebouw werd gisteren
de finale gehouden van de grote Na
tionale Biertapwedstrijd 1954. De af
gelopen maanden hadden in 61 plaat
sen van 't land 1324 mensen gestre
den om de titel van de „beste bier
tapper" van den lande. Negen en
twintig teams hadden zich weten te
plaatsen in de finale voor Amster
dam. Maar uit die besten moesten
nog de allerbesten te voorschijn ko
men en dat werd Dinsdagmiddag be
slecht.
Op het podium zat een niets ont
ziende jury gevormd voor acht autori
teiten uit brouwerij- en caféhouders
kringen en gepresideerd door de heer
H. M. de Klark van het Centraal
Brouwerij Kantoor. Dit gezelschap zag
er op toe dat het bier op de juiste wijze
werd getapt en geserveerd. Voorts
stonden op het podium twee mobiele
tapkasten. Voor elk team een, want in
de wedstrijd kwamen telkenmale twee
teams tegen elkaar uit. Maar boven
dien lette bij iedere tapkast twee jury
leden met een stopwatch in de hand
streng op de tijd die de concurrenten
nodig hadden. Elk team bestond uit
een tapper en een serveerder of uit
een combinatie van een serveerster en
een buffetchef. Van ieder team moest
de tapper twee glazen Pilsener bier tap
pen en de kellner of serveuse moest
beide glazen bier en een flesje Münche-
ner op de tafel van de juryle
den deponeren. En daarbij lette
de jury streng op de wijze van ser
veren, op de kraag van het bier en op
het koolzuurgehalte. Het is geen een
voudige taak om aan alle eisen op de
voorgeschreven wijze te voldoen. Het
eist vakmanschap. Dat er gestreden
werd dat bewezen wel de in de felle
schijnwerpers schitterende en twinke
lende zweetparels van de werkers. Zo
waren er teams die met bevende han
den, trillende benen en met doorgezakte
knieën de glazen tapten en serveerden,
maar er waren er ook die met een ijs
koud gebaar hun werk deden. Alvorens
de finale aanbrak kwam en de 29
teams in drie voorronden tegen elkaar
uit. In de laatste ronde plaatsten zich
vier teams, die in de finale stre
den om het hoogst aantal punten. De
spanning steeg ten top, het publiek in
de zaal keek in alle ernst toe en het
strijkje van Jan Corduwener zweeg wan
neer elk van de vier teams met nog
grotere spanning streed. Zowel de tijd
als een serveerfout, een schuimspatje
of een vetspoortje kon de strijders
de overwinning kosten.
Het Griekse blad „Kathemerini" bevat
een bericht van zijn correspondent op
Rhodos, waarin wordt verteld, dat de
havenautoriteiten aldaar Zaterdag j.l.
een kostbare armband, eigendom van
Koningin Juliana, naar het paleis in
Athene hebben opgezonden.
Het sieraad, dat drie olifantjes ver
toonde, werd door de Koningin verloren
toen zij met andere leden van het gezel
schap van de „Agamemnon" op het
strand van Rhodos vertoefde. De arm
band is door havenpersoneel gevonden.
(U.P.)
VIETNAM De Vietminh-opstandelin-
gen hebben vijf Amerikaanse vliegers
vrijgelaten, die deze zomer in Indo-
China gevangen waren genomen. (Rtr./
UPJ.
mannelijke collega's weer op hun pos
ten, verspreid over het gehele land.
Op uitkijktorens hebben zij de lucht
afgespeurd, om de aanwezigheid van
ieder vliegtuig te melden aan de
Luchtwachtcentra. Plotsters, met kop
telefoons op het hoofd, schuiven daar
in een geroezemoes van stemmen en
onder het voortdurende ratelen van
bellen, vliegtuigen over grote kaarten,
op aanwijzingen van drie uitkijkto
rens, waarmee ieder van hen voort
durend in contact staat. In dertig se
conden moeten deze meldingen het
Sector Operatie Centrum bereiken,
waar vandaan straaljagers en lucht
doelartillerie ten aanval worden ge
leid. Na twee en een half uur hard
en enerverend werken heeft dit bur-
gerleger zich om half acht vanmorgen
uit de strijd teruggetrokken, omdat
daarna de normale dagtaak wachtte.
Toch is „Lucifer" een milde lucht-
manoeuvre. Bij de aanvallen houdt
men rekening met de deels nog zeer
gebrekkige radarapparatuur, die de
aanvallers op lang niet alle hoogtes
kan onderscheppen. En bij hét in
vallen van de duisternis wordt de
hele luchtverdediging eenvoudig
weg gestaakt, omdat Nederland nu
eenmaal nog niet over „all weather"-
jagers beschikt, die ook 's nachts
kunnen opereren. Als er thans wer
kelijk een oorlog zou uitbreken, zou
den in West-Duitsland gestation-
neerde Britse Meteors van het type
N.F.-ll geenszins de modernste
straaljagers in deze leemte moe
ten voorzien.
Maar oefening Lucifer is niet op
oorlogsomstandigheden gebaseerd. Men
Gisteren spuwde een auto
bus mij uit in een nietig
Brabants dorpje. Tot mijn
vreugde overigens. Want
het stulpje bestond uit één
café en, pakweg, zes dro
merige huizen. En ik houd
van dat knusse gedoe. Ik
richtte mijn schreden naar
het koffiehuis. En nauwe
lijks had ik besloten er mijn leven
verder op het terras te slijten, toen ik
mij herinnerde dat de plicht mij riep
en dat mijn aanwezigheid op een in
de nabijheid gelegen landgoed om
nauwelijks aanwijsbare reden werd
gewenst. Ik riep dus de waard en zei:
„Ik wil graag een taxi."
„Wat blieft u?", vroeg hij geschrok
ken.
„Een auto", zei ik, „zo'n dom,
eigenzinnig ding op vier wielen."
Na enige conversatie kwamen wij,
de caféhouder en ik, nader tot elkaar.
„Ik zal eens gaan bellen", zei hij
gul.
„Goed", antwoordde ik, „maar
haast u vooral niet."
Toen ik wakker werd stond de bra
ve man glunderend voor mij:
„Hij komt zó", zei hij, als stelde hij
mij het beloofde land in het vooruit
zicht.
„Nou ja", bromde ik gemelijk. Want
ik had zo gehoopt dat er geen auto's
zouden wezen.
Een half uur nadien stopte ineens
aarzelend, een puffend mechaniekje
voor het terras. Met welbehagen keek
ik toe. „Zo is die goeie Ford ook be
gonnen", zei ik tot mij zelf vol leed
vermaak.
DaaT stapte echter een man in
overall uit het metalen insect en riep:
„Taxi."
Ik meldde mij ontroerd.
„Ik moet naar het Landgoed", zei
ik toen ik zat.
„Waar ligt dat?", vroeg de chauf
feur schemerig.
„Weet ik niet", bekende ik.
Enfin, toen begon hij gewoon wat
rond te tuffen. Ik genóót van de
mooie bosrijke omgeving en van de
brillante benzinestank, die het blikje,
waarin ik mij had opgevouwen, af
scheidde. Niettemin: de plicht
„Het Landgoed", zei ik aarzelend.
Toen zei die heerlijke kerel:
„Waarom ga-de-gij niet naar d'n
IJzeTen Man met dit weer?"
En dat heb ik toen maar gedaan.
Sinds Coronet is de radar-appara-
tuur in ons land thans voor ongeveer
twintig procent gemoderniseerd. Zon
der tegenslagen hoopt men volgend
jaar over een geheel nieuwe radar
uitrusting te kunnen beschikken, ter
wijl de luchtmacht dan tevens de eer
ste Hawker-Hunter-straaljagers in
zijn bezit heeft. Als de nu nog ont
brekende 1500 vrijwilligers voor het
corps Luchtwachtdienst zich dan
eveneens hebben aangemeld, zodat
ook de centra Leeuwarden, Gronin
gen en Breda kunnen worden vol
tooid, dan zal onze nationale lucht
verdediging klaar zijn. Op de
vooral voor ons land zo onmisbare
„all weather"-jagers na natuurlijk,
tenzij de NATO inmiddels uit vier
types een keuze heeft weten te doen.
wil ditmaal niet zozeer het mate»
rieel beproeven dat is verleden
jaar tijdens de internationale ma
noeuvre Coronet al danig aan de tand
gevoeld. Het zwaartepunt rust nu vol
ledig op de militairen van luchtmacht
en luchtdoelartillerie en de burger
vrijwilligers van het Corps Lucht
wachtdienst. Men wil zien wat zij
thans na een intensieve training
waard zijn en of zij in staat zijn met
vrucht met elkaar samen te werken.
Daarom stelt men hun geen eisen,
waaraan zij door hun onvoldoende en
deels verouderde materiaal niet zou
den kunnen voldoen.
(Van onze redacteur)
Donderdag is het feest in het Overijsselse plaatsje Dedemsvaart. Een van
de bedrijven, die er de nodige werkgelegenheid scheppen in een streek, die
bedenkelijk aan migratie van jong volk ging lijden, zal wederom een fhnke
uitbreiding ondergaan en het leven in deze vergeten hoek van Nederland
wat meer mogelijkheden bieden. Stevige injecties van Rijk, Provincie en de
gemeente Avereest zijn hiervoor nodig geweest, maar zij zouden zeker niet
voldoende geweest zijn, wanneer er geen echte ondernemers in Dedemsvaart
woonden, die achter de plannen zijn gaan staan. Het is ditmaal^ de tricotage-
fabriek Delana, die opnieuw een stoot in de richting van meer industrie gaat
geven in dit afgelegen gebied, dat het nog zonder spoorweg moet stellen.
Wie naar Dedemsvaart komt, om er
zakén te doen, moet er minstens een
dag voor nemen. Hij komt, als hij
met een vroege trein uit het Westen
vertrekt, per bus zo ongeveer aan te
gen de tijd, waarop de fluiten van een
aantal fabriekjes het sein geven voor
de middagpauze. De reis per auto via
Zwolle in de richting Coevorden, duurt
van't Westen uit eveneens vele uren. De
directeur van Delana, die in zijn jeugd
niet z'n nieuwe blinkende Packard, maar
in de plaats daarvan van zijn vader de
turfstekersschop leerde hanteren, kreeg
met Sint Nicolaas onlangs een toepas-
selij: cadeau van zijn kinderen. Zij lie
ten een miniatuur helicopter naar De
demsvaart rijden. Het moge raar klinken
voor een gebied, dat in Den Haag en
bij de plaatselijke bestuurders als „nood
gebied" bekend staat, maar er wordt
hard aan gedacht dat miniatuur plan
netje tot een echte luchtverbinding uit
te werken. Het zal wel afstuiten op ge
brek aan bedrijfskapitaal, maar voor
de ondernemers in de verre omtrek zou
het een uitkomst zijn.
Delana is een familiebedrijf, dat bijna
een halve eeuw geleden werd opgezet
als sokkenfabriek. Thans snorren er
vele tientallen van de modernste brei
en stikmachines, die de fijnste tricotage
onder- en bovenkleding produceren. Er
werken een 150 mannen en een 360 vrou
wen. Met een flinke zuivelfabriek, de
grootste kwekerij van vaste planten in
West-Europa, die hier op de dalgrond
is gevestigd, een speelgoed-, een con
fectie-, een machine- en een meubelbe
drijfje weet men er zich te redden, om
althans de ernstige gevolgen van de
situatie als noodgebied tegen te gaan.
Maar een hotel heeft Dedemsvaart
niet ter beschikking, evenmin als een
middelbare school, een bioscoop of
een schouwburg. Er moet dus aan het
„industrieel klimaat" nog heel wat
verbeterd worden, wil men de op
waartse gang erin houden.
De plaats heeft echter een actief ge
meentebestuur en enige flinke onderne
mers, die met elkaar de zaken geest
driftig aanpakken. Zij zullen hun enthou
siasme voor een groot deel wel ont
lenen aan de legendarische figuur van
mr. Willem Jan Baron van Dedem, naar
wie het enige openbare communicatie
middel het kanaal de Dedemsvaart
is genoemd. Er gaat van baron van
Dedem een romantisch verhaal, waarin
hij voorkomt ais de held van de De-
demsvaartse turf, die alleen met dat
kanaal kans op ontginning bood. De ba
ron zag die mogelijkheden op een mo
ment, toen men in de meer Noordelijke
provincies al eeuwen aan het vervenen
toe was. Het kostte hem 'n mensenleven
en al zijn kapitaal, maar het kanaal
kwam er en daarmede was de schone
slaapster in het bos uit haar sluimering
gewekt. In 't verhaal spelen ook Koning
Lodewyk Napoleon en de stad Zwolle
een rol. De eerste hielp Dedem zyn
prinses ontwaken, de laatste was jaloers
en werkte tegen.
De tjjden zijn veranderd voor Dedems
vaart. Zwolle is niet langer jaloers en
zal Donderdag zelfs trots zijn op de on
dernemende mensen uit het al lang tot
de laatste turf afgegraven Noordelijk
veengebied der provincie. Het zal zeker
meeleven met de noden van dit achter
gebleven gebied, dat met een probleem
van structurele werkloosheid te kampen
heeft en zich daar met grote energie
doorheen slaat. De vele millioenen die
het Rijk in deze streek heeft gestopt
en vermoedelijk uit hoofde van de wet
tot ontwikkeling van achtergebleven ge
bieden nog niet stoppen zal, zijn zeker
goed besteed.
De geschiedenis van het tricotage-
bedrijf van Delana bewijst het. Toen
de huidige familie Minke de directie
over het wollen sokkenfabriekje in 1925
overnam, werkten er 60 man. Dat cij
fer is thans ongeveer vertienvoudigd.
Als het navenant met alle bedrijven
zo gaat, die zich de laatste tijd op
het nieuwe industrieterrein „De Rolle-
paal" hebben gevestigd, dan zal onge
twijfeld dit typisch Hollands turfge-
bied, dat na afgraving op de vinding
rijkheid van zijn bewoners is aangewe
zen, voor de industrialisatie van ons
land nog heel wat kunnen betekenen.
Het zal een waardige tegenhanger
van het Drentse Emmen kunnen vor
men, voor de AKU het toverstafje met
zoveel zwier hanteert.
Er zal dan echter nog iets meer moe
ten gebeuren dan alleen het scheppen
van werkgelegenheid en bedrijvigheid.
Men zal ook in Dedemsvaart de cost
iets meer voor de baet moeten laten
uitgaan, door ook de woningen en de
vrjje tijdsbesteding van de Dedemsvaart-
se arbeiders niet te vergeten en de
mensen althans een behoorlijk sport
terrein, een badhuis, een zwembad en
als het niet teveel gevraagd is, ook een
schouwburgje te gunnen. Thans is het
zo gesteld met de Dedemsvaarters, dat
zjj voor een uitvoering van hun talrijke
kleine zang- en toneelclubs zijn aan
gewezen op de open lucht. Wat dat in
de zomer van 1954 te betekenen heeft,
zullen alle vacantiegangers van de
maand Augustus licht begrijpen.
In het watersport centrum „Simmer
Wille" aan de Loosdrechtsche Plassen is
deze zomer een initiatief genomen, dat
kan uitgroeien tot een jaarlijks weer
kerend evenement.
De zomergasten hebben namelijk op
verzoek van de eigenaal- J. Poortinga
elk een klein bedrag gestort, dat zal
worden aangewend om kinderen uit
armlastige gezinnen een gratis vacantie
van een week te bezorgen.
Vanmorgen kwam de eerste groep van
vijfentwintig Amsterdamse kinderen
aan. Zij kregen een programma aange
boden, waaraan vele bekende figuren
meewerkten.
De heer Poortinga heeft reeds con
tact gezocht met de organisaties der
seizoenbedrijven, opdat volgend jaar ie
dere vacantie-gast een klein bedrag
stort om minder bedeelde kinderen in
de gelegenheid te stellen een prettige
vacantie te genieten.
