Mej Klompé over de katholiek
in internationale organisaties
In! IT
piRVRoy
Alweer een NIEUWE SPELLING
Bond Heemschut pleit voor
behoud van stedeschoon
Leiders Fakkelrallye geven
eerste traject vrij
EEN KLEURIGE REGENJAS
GEHEIMZINNIGE
AUTO
rKinderprijsvraagj
Jullie hebben
je er goed doorheen geslagen
76e Duitse Katholiekendag in Fulda
Binnenkort speciale cursus van het Genootschap
voor Geestelijke Vernieuwing
Verkeersproblemen door sanering
niet duurzaam opgelost
Professor op jacht
naar giraffe
Groot nieuws voor
kaartlezers
versterkt het moreel in de regen
BESTWili
(sCHÜPVAAgïBERICHïis)
Een goede
salarisverhoging
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
PAGINA
Zeepost voor Oost en West
Thijmgenootschap
vijftig jaar
Nieuwe Mis van Refice
Een Nederl. speurdersroman
SLUITZEGELACTIE
NED. FABRIKAAT
meter
V'1
N:
Gisteravond zijn in Fulda de openbare manifestaties van de 76e Duitse
Katholiekendag begonnen. In de namiddag werd een feestelijke bijeenkomst
gehouden in de grote stadsgehoorzaal. In de avonduren verzamelde alle deel
nemers, en dat zijn er duizenden, zich op het amphitheatervormige plein voor
de Dom. De West-Duitsers zeggen nu reeds: „Die avond hebben wij een ogen
blik de zware druk vergeten van de Russische dreiging, die al zoveel jaren
nu op ons ligt. Samen met onze Oost-Duitse broeders in Christus verheugen
wij ons in een gezamenlijke actie van geloof en hoop op een betere wereld."
De afgelopen dagen zijn besteed aan het bestuderen van het thema van het
congres. De werkgroepen, vijftien in getal, hebben de verschillende aspecten
van het thema afzonderlijk onder de loupe genomen. De Nederlandse dele
gatie van maar liefst veertig man, numeriek de sterkste buitenlandse ver
tegenwoordiging, heeft door haar referaten een belangrijk aandeel gehad in
de besprekingen.
De belangrijkste punten der werk-
commissies vormden wel de interna
tionale samenwerking der katholieken
en de verhouding van Oost- en West-
Duitsland.
Een opmerkelijk samenspel van idee-
en was hierbij bijzonder te constateren
in de referaten van mej. dr. M. A. M.
Klompé als lid van de Nederlandse De
legatie en dr. Rudi Salat, die als se
cretaris verbonden is aan het Duitse
gezantschap bij het Vaticaan. Mej.
Klompé, die sprak over de Kolen- en
Staalgemeenschap en dr. Salat, die de
Unesco en Ver. Naties behandelde, be
pleitten beiden hetzelfde: namelijk de
noodzaak van een steeds groeiende sa
menwerking der katholieken op inter
nationaal terrein en het doordringen van
katholieke ideeën en opvattingen in de
wereldstaatorganisaties en in de inter
nationale neutrale organisaties als het
Rode Kruis en de Artsenorganisaties.
Niet minder dan 3000 deelnemers tel
len de vijftien verschillende werkgroe
pen, die elk op het eigen gekozen le
vensterrein aantoonden, hoe het moge
lijk is voor katholieken te getuigen
voor God.Want dit is het algemene the
ma der katholiekendagen 1954: „Gij
zult Mijn .getuigen zijn."
Mej. Klompé gaf in haar referaat een
inzicht in het werk der kolen en staal
gemeenschap, niet slechts voor de eco
nomische eenwording van Europa, maar
ook op ander terrein. „Wij moeten er
voor zorgen, aldus mej. Klompé, dat
in de economische doelstellingen de
mens niet vergeten wordt. Wanneer in
de toekomst de fondsen van de kolen-
en staalgemeenschap zullen worden aan
gewend voor b.v. huizenbouw voor de
uitgewisselde arbeiders der verschillen
de landen, dan moeten wij katholieken
erbij zijn om te zorgen dat de huizen
bouw in overeenstemming is met de
christelijke beginselen daarover." Een
zelfde pleidooi hield ook dr. Salat maar
dan gezien in het licht der wereldorga
nisaties.
Met grote vreugde en instemming
begroetten de deelnemers aan deze
sectie der werkgroepen de medede
ling van mej. Klompé, dat het Katho
liek Genootschap voor Geestelijke
Vernieuwing dit jaar nog in Neder
land zal starten met een cursus, die
jonge katholieken zal opleiden voor
een zeer bijzondere taak, namelijk het
wetenschappelijk gevormde zuurde
sem te zijn in de neutrale internatio-
nele organisaties en de mannen dus,
die in de toekomst uit persoonlijke
overtuiging de katholieke ideeën zullen
brengen in deze organisaties. Het is
thans zo. dat in de cursussen van de
Unesco de Katholieken maar in zeer
geringe mate vertegenwoordigd zijn.
Het Katholiek Genootschap voor Gees
telijke Vernieuwing ziet het als een
belangrijke taak in deze angstwekken
de leemte te voorzien.
Op een ander gebied der internationale
samenwerking, nl. voor wat betreft de
missie, hield Baronesse van Voorst tot
Voorst, leidster van de lekenmissie-
school te Ubbergen een korte maar
zeer belangwekkende toespraak. In te
genwoordigheid van mgr. Blomjous,
bisschop van Mwanza in Afrika, wees
zij erop, dat de leken in de missie niet
maar hulpje zijn, maar dat zij een
wezenlijke en eigen taak hebben. Deze
sectie pleitte voorts voor de oprichting
van een internationale bemiddelings
dienst voor jonge academici, die naar
missielanden emigreren, alsmede voor
een grotere samenwerking tussen se-
culieren en religieuzen op missiegebied
en de bevordering van de missiegedach
te onder de jongeren.
De Nederlandse delegatie was echter
pas gistermiddag volledig, daar mgr.
Hanssen eerst deze dag arriveerde als
officieel vertegenwoordiger van het Ne
derlandse Episcopaat. Twee deelnemers,
mr. L. Baas uit Amerfoort, verte
genwoordiger van de aartsdiocesane ka
tholieke actie, en drs, J. H. A. Ver
meulen, professor aan het seminarie
Driebergen werden beiden onmiddel
lijk na hun aankomst in Fulda vanuit
Nederland opgebeld met het verzoek
naar Nederland terug te komen. De re
den waarom is niet bekend.
De in Fulda in hun jaarlijkse confe
rentie bijeengekomen Duitse bischoppen
hebben Donderdag vurig geprotesteerd
tegen de verkrachting van het geweten,
de minachting van het recht der ouders
op hun kinderen, en tegen de kwetsing
der godsdienstige gevoelens in het land
Nedersaksen. Door de in Hannover pas
aangenomen schoolwet zullen in Neder
saksen bijn alle katholieke scholen wor
den gesloten.
Uit een heden uitgegeven verklaring
blijkt, dat de bisschoppen ernstig ver
ontrust zijn over de cultuurpolitieke ont
wikkeling in sommige Duitse landen,
die door een liberaal-socialistische meer
derheid bestuurd worden. Volgens een
spreker van de Duitse Bisschoppencon
ferentie bestaan er nog altijd het Con
cordaat en de Duitse Grondwet, zodat
de Duitse Katholieken zich genoodzaakt
zullen zien om tegen deze wet bij het
constitutionele gerechtshof een klacht in
te dienen.
Gisteravond tijdens de openbare ma
nifestatie heeft de vice-voorzitter van de
76e Duitse Katholiekedag, Joseph Goc-
keln verklaard, dat de katholieken van
geheel Duitsland vastbesloten zijn hun ge
loofsgenoten in Nedersaksen eensgezind
ter zjjde te staan in hun strijd om het
behoud van eigen onderwijs. Er is een
actiecomité ingesteld dat in overleg met
Nedersaksische ouders en met de bis
schoppen passende maatregelen zal ne
men tot behoud van katholieke scholen.
Prof. Goetz, specialist voor de ziekten
van hart en vaatstelsel aan de univer
siteit van Kaapstad in Zuid-Afrika, is
gaan nadenken over giraffes. Hoe ziet
het beest kans, zo vroeg hij zich af, zijn
bloed door zijn lange nek naar zijn
hersens te pompen. En wanneer de
giraffe plotseling zijn kop opricht,
waarom raakt hij dan geen ogenblik
bewusteloos door het plotseling terug
lopen van de bloeddruk op de herse
nen? En wanneer de giraffe onver
wacht zijn hoofd benedenwaarts richt,
waarom springen dan niet de bloed
vaten in de kop door de plotselinge
hevige druk hierop?
Dat alles heeft prof. Goetz reeds ge
ruime tijd bezig gehouden en nu is
hij aan het hoofd van een expeditie
naar Transvaal vertrokken om een
giraffe te vangen. Het probleem werd
nu, hoe men een giraffe levend moet
vangen. Een lid van de expeditie had
eens een filmpje gezien, waar men dat
heel eenvoudig had opgelost: iemand
greep hem domweg bij de staart en
bleef daaraan hangen. Toen had men
het beest. Maar daar waren in de expe
ditie toch geen vrijwilligers voor te
vinden. Nu is men van plan het beest
met een pijl, waar een tijdelijk ver
dovend middel aan is vastgemaakt, aan
te schieten. Maar misschien bedenken
de expeditieleden onderweg nog wel
een beter middel.
Wanneer de giraffe gevangen is en
naar Kaapstad zal zijn overgebracht,
zal men het dier met een onderzoek
met x-stralen en andere technische
snufjes gaan hinderen en optimisten
verwachten, dat dan tenslotte een op
lossing gevonden zal kunnen worden
voor het probleem der „blackouts" bij
de piloten van de super-sonische straal
jagers.
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data, waar
op de correspondentie uiterlijk terpost
moet zijn bezorgd, staan tussen haak
jes achter de naam van het schip ver
meld. Indonesië: m s ,,Langkoeas"
(8 Sept) en m s „Sumatra" (16 Sept)
Ned. Nw.-Guinea: m.s. „Sumatra"
(16 Sept). Ned. Antillen: m s „Heli
con" (8 Sept.), Suriname: m.s. „Nestor"
(8 Sept). Unie van Zuid-Afrika en Z.
W. Afrika: m s „Pretoria Castel" (4
Sept). Canada: m s „Prins Willem van
Oranje" (6 Sept.). s.s. „Prins Willem
V" (8 Sept). M. s „Westerdam" (9
Sept.Zuid-Amerika, Argentinië, Chili
en Paraguay: s.s. ,Eva Peron" (4
Sept) en m s „Yapeyu" (8 Sept).
Brazilië: s s „Eva Peron" (4 Sept).
Australië en Nieuw-Zeeland: via En
geland (4 Sept).
(Van onze Utrechtse redacteur)
Een bezoek aan de kleinere oude ste
den van ons land, waar nog iets voort
leeft van de rust van vroegere tijden
en waar nog zoveel oude schoonheid
is bewaard gebleven, moet de bewo
ners van onze tegenwoordig zo chao
tisch en rommelig geworden grote ste
den wel een gevoel van weemoed ge
ven over wat in eigen stad verloren
ging. Wij vragen ons af hoelang nog
de kleinere steden hiervoor gespaard zul
len blijven, aldus dr J. A. Bierens e
Haan uit Amsterdam, voorzitter van de
Bond Heemschut, toen hij Vrijdagmor
gen in Culemborg de algemene leden
vergadering opende en als Amsterdam
mer kennelijk onder de indruk gekomen
was van de sfeer, die de talrijke leden
in het voor velen onbekende stadje aan
troffen. De voorzitter gebruikte zijn
openingswoord om een pleidooi te hou
den voor bescherming van de schoon
heid, die stad en land omgeeft.
Voor de kaartlezers van de zesde In
ternationale Fakkelrallye 1954 is er
groot nieuws: de organisatoren van deze
op 14 September startende automobiel-
sportrit hebben de route van het eerste
traject over een afstand van 696 km.
bekend gemaakt. Zoals bekend zijn er
drie startplaatsen naar keuze en wel
Tilburg, Luik en Reims, van waaruit
drie verschillende wegen naar de Franse
stad Arras zijn aangegeven, ongeveer
driehonderd kilometer van de start ge
legen.
Van Arras uit is de route voor alle
deelnemers gelijk tot aan Deauville, in
welke Franse badplaats men de avond
en de nacht zal kunnen doorbrengen, om
de volgende morgen op eigen gelegen
heid naar Bayeux te rijden, waar in de
vroege middag de hernieuwde start zal
plaats vinden voor het ruim zevenhon
derd kilometer lange geheime traject,
waarvan de routebeschrijving eerst en
kele uren van te voren zal worden uit
gereikt. Met de grootste rallye aller
tijden, die van de zegevierende bevrij
dingslegers, voor ogen, zullen de deel
nemers aan de Fakkelrallye in vreed
zame kamp, maar met inzet van hun
hoogste rijderscapaciteit en kaartlezers-
vernuft, trachten met de minste straf-
punten het in die tijd bevrijde Zuiden
van Nederland te bereiken, waar op 18
September Eindhoven, de finish van de
Fakkelrallye, zijn bevrijdingsfeest gaat
vieren.
De invoering van deze aanlooproutes
voor het eerst dit jaar betekent
een rallye met twee nachttrajecten,
want men start op 14 September zowel
in Tilburg als in Luik en Reims des
avonds om tien uur, om in de middag
van de I5e September in Deauville aan
te komen. De hernieuwde start te
Bayeux geschiedt in de loop van de
ochtend van 16 September; in de na
middag van 17 September worden de
deelnemers in Eindhoven aan de finish
verwacht. Alle drie de aanlooproutes
zijn voorzien van vijf tijdcontroles, te
weten aan de start, in Arras en verder
twee in Dieppe, waar twee uren rust
wordt gehouden in de ochtenduren en
tenslotte in Deauville. De gemiddelde
snelheid voor de aanlooproutes is be
paald op vijftig kilometer per uur; de
deelnemers zullen om de minuut wor
den gestart.
Van Tilburg gaat de route via de Ne
derlands-Belgische grens naar Turnhout,
verder over Lille, Booischot en Beerzel
naar Mechelen. Vandaar gaat het over
Nossegem en Mont St. Jean naar Nivel-
les, verder naar Soignies en over Mons,
Belgisch-Franse grens Valenciennes en
Douai naar Arras.
Van Luik gaat de route via Noville,
Didi en Jérusalem naar Nivelles. Verder
weer Soignies, Mons (Belgisch-Franse
grens), Valenciennes, Douai naar Arras.
De route van Reims blijft in Frank
rijk en loopt via Corbeny naar Laon;
verder via Crépy en Laonnois, Le Nou-
vion en Th. en Estrées naar Peronne en
via Bapaume, Bullecourt en Gavrelle
naar Arras.
Het gezamenlijke traject tenslotte gaat
over Bapaume en Hédauville naar
Amiens; verder via Conty en Grand-
court naar Dieppe en vandaar via Ouvil-
le, Rouen en Pont Audemer naar het
Casino van Deauville.
De bekendmaking van de aanloop
routes over bijna zevenhonderd kilo
meter betekent bij nauwkeurige bestu
dering van de routebeschrijving een uit
stekende training voor het haastige in
tekenen van de geheime route van
Bayeux naar Eindhoven. Een studie, die
vele kaartlezers welkom zal zijn in ver
band met de moeilijkheden, die zich tij
dens de laatste twee dagen zullen voor
doen, wanneer men eerst enkele uren
voor de start zijn routebeschrijving in
handen krijgt. Voor de doorgewinterde
kaartlezer begint echter eerst aan het
Monument du Débarquement te Bayeux,
waar de start plaats vindt van het ge
heime traject, de sport en in voorbeel
dige samenwerking met de rijder zal
ieder team alles op alles zetten om in
Eindhoven een van de vele fraaie en
waardevolle prijzen in de wacht te sle
pen.
Voor deelneming aan de Internationale
Fakkelrallye 1954 'wende men zich tot
het Verkeershuis van de V.V.V., Dom
melstraat 27. Eindhoven.
Wij vragen ons af, vervolgde de heer
Bierens de Haan, of het verdwijnen van
zoveel stedeschoon in onze grotere ste
den wel nodig en onvermijdelijk ge
weest is. Had een wijzer en meer voor
uitziend beheer niet veel verlies kun
nen voorkomen? Ook als we erkennen,
dat er in velerlei opzicht iets van een
onontkoombare noodzaak in deze ont
wikkeling steekt, vragen wij ons met
bezorgdheid af hoe dat verder gaan
moet en wat de toekomst voor de
schoonheid van onze steden brengen zal,
Het grote Heemschut-probleem van de
komende jaren zal de sanering der bin
nensteden zijn.
Wanneer men met deze „gezondma
king" slechts krotopruiming, woning
verbetering e.d. bedoelt, is zij als so
ciale maatregel toe te juichen. Maar als
men het begrip sanering gaat uitbrei
den tot verkeersverbetering wordt het
gevaarlijk en zal er ongetwijfeld veel
verloren gaan van wat ons dierbaar is.
Het is een dwangneurose, die velen ge
vangen houdt, dat in de grote steden
alles moet wijken voor het moderne
verkeer. Het is immers niet vanzelf
sprekend, dat iedereen die zich een
auto aanschaft daarbij tevens het onbe
perkte recht krijgt deze overal in de
stad te gebruiken en wat erger is
naar willekeur ergens neer te zetten.
Daardoor ontstaan verkeersstremmin
gen en dan komt men met een schijn
baar eenvoudig, maar in werkelijkheid
onlogisch en duur redmiddel: sanering,
het openbreken van een stad door dem
ping van grachten en het slaan van
doorbraken in stadsgedeelten, die hier
door hun harmonie en oude schoonheid
verliezen. Dit middel is ondeugdelijk
omdat een brede straat nieuw verkeer
aantrekt en aldus in enkele jaren weer
nieuwe verkeerscongesties veroorzaakt.
Wanneer men bovendien bedenkt, dat
het autoverkeer in ons land over enkele
decennia twee en een half maal zo
groot zal zijn, is het duidelijk, dat prin
cipieel andere middelen gevonden moe
ten worden om het verkeersprobleem
op te lossen.
Spreker denkt hierbij aan een
parkeerverbod in de binnenstad, slui
ting van bepaalde stadswijken voor
alle vrachtauto's, het maken van par
keerterreinen en -gebouwen aan de
rand van de stad en decentralisatie
van druk bezochte gebouwen in de
binnenstad.
Ook het jaarverslag van secretaris
Ton Koot handelde grotendeels over dit
probleem, speciaal met betrekking tot
Amsterdam. De heer Koot wees er op,
dat het niet voldoende is te zorgen voor
panden, die op de voorlopige monumen
tenlijst voorkomen, maar dat het gehele
Op 25 en 26 September viert het Thijm
genootschap het gouden bestaansfeest.
Tot 1947 droeg het genootschap de naam
van Vereniging tot het bevorderen van
de Beoefening der Wetenschap onder de
Katholieken in Nederland. Voorzitter is
momenteel prof. mr, W. Pompe te
Utrecht, als secretaris fungeert de Nij
meegse hoogleraar dr. J. A. Terlingen.
Het genootschap telt zes afdelingen, te
weten de juridische, de medische, de
wis- en natuurkundige, de literaire, de
economische en de psychologische afde
ling.
Advertentie
ie ook voor V weggelegd! V hoeft
slechts te tonen, dat U meer pres
teert dan anderen. Dit bereikt U
door meer kennis, door het behalen
van waardevolle diploma's. En de
beste opleiding om deze diploma's
snel en zonder moeite te behalen
geeft Resa-Hilversum, Bekende
Schriftelijke Cursus. Resa leidt U
thuis op voor alle Handelsdiploma's.
Vraag vandaag nog ons prospectus.
aanzien van straat, gracht of plein aan
dacht en verzorging moet hebben. Hjj
pleitte voor de benoeming van een Am
sterdamse stadsconservator, maar ver
zette zich tegen de opvatting, dat de
Bond Heemschut van de stad een mu
seum wil maken. De bond is niet te
gen sloping en nieuwbouw in het alge
meen; zij verzet zich pas wanneer de
schoonheid in het gedrang komt en no
deloos wordt opgeofferd.
Hierop aansluitend kwam uit de ver
gadering de suggestie naar voren een
commissie van 5 a 7 architecten te be
noemen om het probleem te bestude
ren van een moderne en verantwoorde
vormgeving, die in de oude stijlen past.
Dit met het oog op de noodzaak om
vervallen panden te vervangen in oude
stads- en dorpskernen, zonder het ka
rakter hiervan aan te tasten en ander
zijds niet te vervallen in een twintigste-
eeuwse gothiek. De stad Münster werd
hierbij als een goed voorbeeld aange
haald.
in het geval van de ge
slachtsbepaling, die ten
te onderdeel is van onze
eigen taal. Als het op feft
voel aankomt, voelen
ook niet dat „ik vind,
een d en „hij vindt „Hpn.
dt geschreven moet wor
We hebben dat op school
geleerd, maar we zoude
deze schrijfwijze evengoed
kunstmatig kunnen noe
als die van de kennis
het geslacht. Waarom
het onderscheid in het 8.
bruik van d, t of dt
maar niet radicaal afsch
fen?
U hebt het natuurlijk ook
al in de krant gelezen: we
krijgen weer eens een nieu
we spelling. Vermoedelijk
hebt u ook nog niet hele
maal begrepen, hoe u nu in
het vervolg uw moedertaal
moet schrijven, maar er be
staat in elk geval hoop, dat
we het wel weer leren zullen.
In verschillende opzichten
wordt het spotgemakkelijk,
want het begint er al erg veel
op te lijken, dat u precies mag
schrijven, zoals u spreekt. He
lemaal juist is dat niet,
maar als we zo de verschil
lende regels en opmerkingen
lezen, krijgen we toch het
gevoel, dat het wel niet zo
eeuwig lang meer duren zal
voor het zo ver komt. De ge
leerde samenstellers van de
woordenlijst zijn er niet van
uitgegaan, dat ten gevolge
van een grenzenloze slordig
heid het juiste taalgevoel bij
veel mensen verloren is ge
gaan en dat het dus nodig
is door beter onderwijs dit
verloren gegane taalgevoel te
herstellen. Dat zou b.v. kun
nen gebeuren door wat meer
jorg te besteden ook aan het
gesproken Nederlands, maar
dat schijnt te veel gevraagd
te zijn. We stellen ons dus
op het standpunt, dat veel
mensen het gevoel voor man
nelijk en vrouwelijk verlo
ren hebben en dat we dus
maar moeten ophouden met
dat verschil in het geschre
ven Nederlands nog langer te
handhaven. Met het gevolg,
dat we niet alleen niet meer
behoeven te weten, dat een
stoel taalkundig mannelijk
en een tafel vrouwelijk is,
maar dat we zelfs over vrou
welijke dieren als een koe en
een kat in het vervolg mogen
spreken als over „hij." Als
we nu toch zo ver gaan, wie
zal er dan nog bezwaar tegen
maken, dat we in een poging
om ons Nederlands eens mooi
op te smukken de tweede
naamval vrouwelijk gebrui
ken voor van oudsher man
nelijke woorden, zoals wij
reeds in bepaalde reclamefol
ders hebben zien gebeuren.
„De beklimming der toren"
en „de ingang der kelder"
hebben wij gelezen. Waarom
ook eigenlijk niet? Als zelfs
de overheid zo weinig eerbied
voor onze taal blijkt te be
zitten, waarom zou de gewo
ne burger zich dan nog moei
te geven?
Anders ligt de zaak voor
de bastaardwoorden. Zij zijn,
afkomstig uit andere talen,
naar ons land gekomen en
aan ons taalbezit toegevoegd.
Men kan in zo'n geval na
tuurlijk zeggen; Wij hebben
dit woord in onze taal opge
nomen, laten we het dus
ook een Nederlandse schrijf
wijze geven. Als een Ne
derlander ou schrijft spreekt
hij dat anders uit dan wan
neer een Fransman deze
letters neerschrijft. Beschou
wen we dus zo'n uit het
Frans overgenomen woord
niet langer als Frans, maar
als Nederlands, waarom zou
den we dan de uitspraak en
de schrijfwijze niet op Ne
derlandse wijze aan elkaar
aanpassen? In bepaalde ge
vallen heeft de praktijk
daartoe reeds geleid. Naast
het Franse „blouse" vinden
we al vrij algemeen het Ne
derlandse „bloesje". Wan
neer in dit opzicht de spel-
Waar het anderen schijn
baar zo weinig kan sch
of onze taal de eer krijgt, ai
haar toekomt, is de e K
manier om haar te red
dat de ouders er wat m
en wat beter op letten,
hun kinderen spreken
schrijven. Dan hebben w
minste nog de kans, da (e
genen, die nu nog het J
taalgevoel bezitten, niet
nen enkele jaren gedw°nge
worden, het ook te verlie
omdat er al zovelen zijn,
het kwijt zijn.
Er zou eigenlijk een soortgelijke in
stantie als de schoonheidscommissie
moeten bestaan, die verbiedt om bij
mooi weer in een regenjas te lopen.
Het gaat ook eigenlijk niet aan om over
regenjassen te schrijven nu de zon zo
haar best doet. Maar het seizoen rou
leert, de regenkleding-fabrikant heeft
zijn uitrusting klaar, en het publiek wil
dan toch wel weten wat er eventueel
voor nieuws is.
De Amsterdamse Sweda fabriek voor
regenkleding probeert voor heren de
rechte korte regenjas er in te brengen,
die sportief en wel interessant staat,
zowel in grijs loden als onder anderen
in een sprekende kleur blauw in de
stevige geprepareerde regenjassen-ka
toen die steeds maar geperfectionneerd
wordt. Een der kaki (mag nu zonder
h) jassen in dat genre is bewerkt met
een stiksel van leer-draad. Dat is een
stoere versiering, maar van iets dat
siert, mag men toch wel eisen dat het
perfect is uitgevoerd. Dat was bij het
getoonde model niet het geval. Stikwerk
is bij de Nederlandse industrie lang niet
altijd onberispelijk!
Genoemde regenkleding-fabriek legt
zich toe op de katoenen regenmantel
modieus en plezierig van kleur. Er is
paars en donker cerise, lindebloesem
en heikleur, petrole en cognac en er
zijn voeringen van felgekleurde Schotse
ruit. De doelmatigheid wordt echter wel
eens geofferd aan een aardige kraag, die
gedoemd is van voren in te regenen.
Maar we moeten toegeven dat de
ideale regenjas die dus afdoende be
schermt tegen een gietbui en tegelijker
tijd er zo modieus en vriendelijk uit
ziet dat het eigenlijk helemaal geen
regenjas lijkt, vijf poten aan een schaap
is. Naar die vijf poten is de regenkle-
ding-industrie echter, gelukkigerwijze,
de laatste tijd ernstig op zoek, en het
straatbeeld op een natte dag is dan
ook al heel wat fleuriger dan vroeger.
Waarmee iets goeds is geschied want
het moreel wint erdoor. De bijpassende
hoedjes, zoals ze hier ook waren, soms
als grappig trechter-model, helpen het
aspect van de vrouw in de regen ook
een eind vooruit.
Wat de resistentie tegen gekreuktheid
betreft, leken ons de mantels van een
mengmateriaal rayon met nylon, niet
slecht. Per slot is het allerbelangrijkste
van de regenjas hoe hij zich op de
duur houdt nadat er een paar maal een
fikse bui op is geweest. De katoenen
jassen, hoe plezierig ook als ze nieuw
i zijn, verliezen nogal eens hun fut, nadat
ze een tijd zijn meegegaan. Veel fiducie
hebben wij dan ook, eerlijk gezegd, niet,
in de bewering dat al de gedemonstreer
de jassen gewassen kunnen worden. De
Hollandse huisvrouw met haar puritein
se inslag is nu eenmaal idolaat van was
sen, als ze maar iets in de tobbe kan
stoppen, is ze gelukkig. Maar hoe zal
de arme regenjas uit het sop komen?
Wij vrezen als een verzopen kat. En
wie perst hem weer netjes op? Met dat
laatste valt en staat immers het aspe .t
van de mantel. Dat met stomen of
chemisch reinigen de waterafstotende ei
genschappen verdwijnen, is mogelijk.
Maar daar weet de moderne stomer wel
raad op. Op een label met reinigings
voorschrift, heren fabrikanten, aan elk
stuk dat met koopt, is het tegenjassen-
dragend publiek dan ook zeer gesteld.
Mgr. Refice van het Pauselijk Insti
tuut voor "erkmuziek heeft een Mis
gecomponeerd ter ere van de H. Paus
Pius X, die hem steeds heeft aangemoe
digd in zijn muzikale loopbaan.
De „Osservatore Romano" schrijft, dat
deze missa solemnis in D majeur muzi
kale ascese ademt. Mgr. Refice heeft
geheel nieuwe vormen gevonden, of
schoon hij zich baseert op het Grego-
door H. A. v. O.
60
die de anderen dachten: „Verrek, die
poot is gebroken!"
„Opschieten nou, anders moeten we
je hier laten liggen", riep de vreem
de ruw en hij maakte een beweging
naar de openstaande kelderdeur.
Het gelaat van de Witte vertrok van
angst. „Dat... dat kan je niet menen,
baas", bracht hij er moeilijk uit.
„Ik heb geen zin om voor jou stom
miteiten op te draaien", was het on
verschillige antwoord.
„As je mij hier laat liggen, zou ik
't een schoftenstreek van je vinden",
zei de Witte.
Het gelaat van de andere vertrok
van woede en een hand gleed snel
in zijn zak. „Geen geleuter verder,
Job, help hem overeind en als 't niet
lukt moeten we hem hier laten",
snauwde hij.
Met één hand de lantaarn vasthou
dend, tilde hij met de andere arm
Benny kwam de keldertrap naar de
tuin afrennen. „Hij kan niet door de
schuttingdeur zijn ontsnapt. Die is nog
gesloten", riep hij hijgend. „Misschien
zit hij in een van de tuinen en kunnen
we hem nog te pakken krijgen", voeg
de hij er gejaagd aan toe.
„We hebben geen seconde te verlie
zen", antwoordde de man met het
vreemde accent. „Als hij in één van
de andere tuinen zit, maken we bu- geholpen door Benny de gewonde
rengerucht en daar voel ik niets voor. overeind, die gillend van pijn de ar-
We moeten aannemen, dat hij ontsnapt men om Job's stierennek sloeg,
is en dat de overvalwagen al onder- „Vervloekt, dat gaat zo niet",
weg is. Nee, we moeten hier als de grauwde de man in de grijze jas. „Job,
drommel via het pakhuis vandaan laat 'm hier maar liggen. Als de politie
zien te komen". hem vindt, kunnen ze hem hoogstens
„V'ruit Witte, maak dat je weg pakken voor dat vechtpartijtje met die
komt", commandeerde Job en hij hees politieman. Tenzij ze hem gaan ver-
de man in zijn gespierde armen op de denken van de moord", voegde hij er
been. grijnzend aan toe.
Een doordringende kreet van pijn De bebloede mond van de Witte ver-
galmde door de kelder en van schrik trok zich van woede en terwijl hij met
liet Job de man los, die met een smak een snelle beweging de man zijn
op de vloer viel en met beide han
den naar zijn linkerbeen even bo
ven de knie 'greep.
Job stootte een vloek uit en richtte
het licht van zijn lantaarn op de vloer,
waar de Witte zich van pijn kronkelde.
Hij zag de vreemde houding van het
linkerbeen, dat zich vlak boven de
knie plotseling naar buiten scheen te
buigen en Job sprak de woorden uit,
hoed van het hoofd rukte, schreeuwde
hij hees: „Wie ben jij eigenlijk, dui
vel?"
Voordat de andere uit de stralen
bundel van de zaklantaarn kon weg
duiken, zag de Witte een ondeelbaar
ogenblik diens gezicht en het enkele
woord van zijn lippen „Jij!" klonk
als een kreet van verbazing.
Benny, die met de rug half naar
hem stond toegekeerd, draaide zich
snel om, maar net te laat, om zijn
nieuwsgierigheid te kunnen bevredi
gen, wie de geheimzinnige man was,
die hij en de Witte alleen maar ken
den als „de baas".
Op hetzelfde ogenblik, dat de vreem
de uit de lichtbundel dook, had hij vlug
zijn hand uit z'n zak getrokken en een
schot weergalmde hol en droog in de
kelderruimte.
Job en Benny voelden een kramp
achtige trekking door het lichaam
heengaan dat zij nog steeds onder
steunden. Daarna gleed het slap en
levenloos tussen hen in op de vloer.
„Laat dit een lesje voor jullie zijn,
als je soms 's een keertje nét zo
nieuwsgierig mocht worden als je ka
meraad", siste de vreemde man hun
toe. En daarna, als wilde hij zijn daad
verontschuldigen: „Ik moest 't wel
doen. De kerel meenemen zou ons te
veel tijd kosten en bovendien te veel
last veroorzaken".
„Als hij niet beslist met mij had
willen kennismaken (hij grinnikte
even), dan hadden we hem hier rustig
laten liggen en had de politie-dokter
zijn pootje keurig netjes gezet. Maar
om hem hier te laten, terwijl hij weet
wie z'n baas is... nee... dat wordt te
gevaarlijk voor me. Enfin Benny,
twintig procent van de opbrengst is
nou voor jou", besloot hij.
Ontzet staarde deze naar de dode
op de vloer en het noemen van zijn
naam bracht hem tot de werkelijk
heid terug. Hij wilde wat zeggen,
maar een doffe slag boven op de
deur van het café deed hem naar de
keldertrap snellen, op de voet gevolgd
door de beide andere mannen. In de
tuin ontsloot Job het deurtje in de
schutting en ze betraden nu een soort
binnenplaatsje, dat haaks op de tuin
lag. Een geblindeerde deur werd open
geduwd en in het licht van Job's zak
lantaarn snelden ze door de grote ruim
te van een pakhuis, waar behalve een
aantal kisten en een vrachtwagen
ook een oude Ford-auto stond. Terwijl
Benny de grote deuren opende, start
te Job de auto en geen halve minuut
later reden zij onopvallend uit het pak
huis aan de N.Z. Voorburgwal de duis
ternis in.
Drie zaklantaarns flitsten door het
donkere lokaal en terwijl Drost agent
Verburg opdracht gaf bij de deur post
te vatten om nieuwsgierigen op een
afstand te houden en tevens de kar-
renverhuurderij niet uit het oog te ver
liezen, snelde hij Bijlman achterna, die
met de revolver in de vuist het trap
je naar het hoger gelegen vertrek op
snelde. Een vluchtig onderzoek ook in
het daarachter gelegen slaapkamertje
overtuigde hen, dat zich daar nie
mand meer bevond. Een openstaan-
kast, waaaruit een paar kleding
stukken hingen, een omver geworpen
stoel, wezen op een overhaaste vlucht.
„Er moet hier ergens een kelderluik
in de vloer zijn", riep Drost en on
middellijk richtten Bijlman en agent
Zeilstra de zaklantaarns naar beneden.
„Daar!" baste Zeilstra en hij lag al
op de knieën en opende het luik. Lang
uit op de vloer liggend boog Drost het
hoofd voorzichtig over de rand, terwijl
de stralenbundels de ruimte onder hem
verlichtten.
Het bleef doodstil daar beneden.
„Verdraaid, ik geloof warempel, dat
de kerel, die ik tegen de grond heb
geslagen, daar nog ligt!" riep Drost
verbaasd en meteen liet hij zich over
de rand glijden en daalde hij de kelder
trap af, op de voet gevolgd door Bijl
man en de agent.
(Wordt vervolgd)
Donkerblauw met witte stikselsvoor
deze mantel in waterafstotende gabar
dine. Sweda Regenkledingindustrie.
De Vereniging „Nederlands Fabrikaat"
wil de belangstelling voor de producten
van de Nederlandse industrie nog meer
dan voorheen onder de aandacht van het
Nederlandse volk brengen. Zij heeft
daartoe een sluitzegelactie ontworpen
teneinde te bereiken, dat het nationaal
product zijn kans en zijn recht krijgt
bij gelijke prijs en kwaliteit in verge
lijking tot het buitenlandse product-
Er zuilen twee sluitzegeis in omloop
worden gebracht, een kleine en een
grote. De kleine draagt als opschrift de
oude leuze van de vereniging: „Koopt
Nederlandse waar, dab helpen wij
elkaar." Het ^schrift op de grote siuit-
zegel luidt: „Bij Neerlands fabrikaat
vindt heel de wereld baat."
Advertentie
b'l'KABU van Limasol n. Calamata.
STAD DORDRECHT p. 3 Ouess. n. PalerI",
SCHIEDIJK p. 3 Key West n. N. Orlean»
SLIEDRECHT 3 te Caripito.
TELAMON 3 te La Guaira.
THEMISTO p. 3 Scilly n. Montreal.
TANKHAVEN III 3 te Pt. Swettenh.
TASMAN 3 te Semarang.
TITUS 3 te Hamburg.
TJIKAMPEK 3 te Balik Papan.
THALATTA p. 3 Makalla n. Gibr.
TABINTA p. 3 Kp. del Armie n. Pb
TKAJANIS p. 3 Str. Yucatan n. Housw
TRITON 3 te Antwerpen.
TJILUWAH 3 te Soerabaja.
TALISSE 3 van A'dam n. Hollandia.
DALERDIJK p. 3 Kp. Chipeg. n. L.
EEMDIJK 3 te Rotterdam.
ESSO DEN HAAG 3 te Sidon.
EOS 3 van Tamag. n. Izmir.
FALCO p. 3 Kp. Clear n. Liverp. -.M,
GROOTE KERK 3 van Genua n. Pt. sd
GOUWE 3 te Hamburg.
GADILA p. 3 Cape Howe n. Curasao.
HERA p. 3 Cape Race n. R'dam.
HYDRA 3 van Pto. Hierro n. Guayab21'
HEELSUM p. 3 Ouess. n. Houston.
II,OS 3 van IJ'dam n. Barcelona.
IVOORKUST 3 te Antw.
KOTA cede 3 van Pt. Said n. Gerj^.,»
SgSTPSS PArlro°a4dalnUS He--
LANGLEECLYDE 3 te Anw.
LEERSUM 3 te Brownsville.
LUNA 3 te Ceuta.
LOMBOK 3 te Pt. Elisab.
MALEA p. 3 Natoena n. ShimonoseK''
MATARAM 3 van Lissab. n. Pt. Sal"-
MALVINA 3 dw. Bombay n. Fao.
MADOERA 3 te Singap.
MERWEDE 3 van Havre n. A'dam.
MYONIA 3 te Vizagapatan.
MIDAS p. 3 Dungen. n. Tunis.
NERO 3 te Triëst.
WOENSDRECHT p. 3 Malta n. Gibr. h
WALTER JONES p. 3 Aden n. PhiladelP»
I.TSSEL 2 van Alexandrië n. Cartage""
ZAAN p. 3 Brunsbuttel n. Oxelosund.
ZONNEWIJK 3 van Cristobal n. Golf va"
Mexico.
ZUIDERKRUIS 3 te New York.
ZEELAND KRL. 3 te Rotterdam.
NAGEKOMEN SCHEEPSTIJDINGEN
AALSDIJK 3 te Brownsville.
ALTAIR p. 3 St. Pauls R. n. L. Falma»-
AMSTELSTAD 3 te Amsterdam.
ALIOTH p. 3 Dungen. n. B. Aires.
ALDEGONDA 3 te Pladju.
ALMKERK 3 te Bremen.
AMSTELPARK p. 3 Kp. Henry n. BaltM"
AMOR 3 te Oran.
AMSTELKROON p. 3 Perim n. Suez.
ALCHIBA 3 te Antwerpen.
APPINGEDIJK 3 te Philadelphia.
BAARN 3 te Pto. Chicama.
BACCHUS 3 te Curacao.
BOREAS 3 te Rotterdam.
BLOMMERSDIJK 3 te Suez.
De puzzle in ons blad van 14 Augustus
was nog al moeilijk, geloven wij. Maar
jullie hebben je er weer kranig door
heen geslagen. Al werden er dit maal
meer fouten gemaakt dan anders. Maar
troost je, alle mensen maken fouten,
óók de grote.
En dit was dan de goede oplossing:
Horizontaal: 2. edel, 4. baars, 6. toren,
8. antenne, 12. grave, 13. neger, 14. bode.
Verticaal: 1. halma, 3. doren, 5. stoe
len, 7. ns, 9. naald, 10. erker, 11. eg.
De prijzen kwamen terecht bu-
le prijs (voetbal): Kees va^}pnneP-
Hillegommerdijk 375, Nieuw- yla y/i
2e prijs (portemonnare).
kei, Begastraat 9, Haarlem. gtte"°
3e prijs (meisjesboek):
Stumphiusstr. 22, Beverwijk. 0p
En nu gaan we maaf weer
lossingen ais gewoonlijk enhoek
van dit blad; in KinderP
ae briefkaart vermelden.
vraag".
Hou je taai.
