OLIESTOOKHAARDEN komen
meer
en
Goedkoop
tijd
meer m zwang
of duurhangt af van manier,
en intensiteit van stoken
jeugd, school en
beroep
In korte tijd warm in huis
Godsdienstzin van Sovjet-
jeugd is niet te stuiten
GEVAREN VAN GENEESMIDDELEN
D
POMPSTATIONS hoeven niet
lelijk te wezen
O
IfilHRrcJ
Koninginnenbrug bij Well geopend
r
Door de bank genomen is geen
geneesmiddel zonder nadelen.
Si"
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
PAGINA 9
J
Congres coöperatieve
organisaties te Parijs
K.S.G.
Productiestijging van 10
pet. binnen vier jaar
TT et is misschien niet aardig van ons, de lezer, die
J~j deze week eindelijk eens heeft kunnen genieten
van fraai zomerweer, te herinneren aan de ko-
lerJde winter, waarvan hij in Juli en Augustus een on
welkom üoorprWje heeft gehad. Maar, hoe fraai het weer
yjze maand nog worden kan, het zal niet lang meer duren
men moet weer van zijn haard of kachel gebruik
Waken. Velen, die een nieuwe haard nodig hebben,
u'Ien deze maand langs de haardenwinkels trekken, om
voor hen geschikt verwarmingsapparaat te kopen.
~.aarbij zal ook 'hun aandacht gevestigd worden op de
"nestookhaarden of -kachels, die sinds enkele jaren in
°ns land naast de gebruikelijke met vaste brandstof ge
kookte haard of kachel opgang maken. Verscheidene fa-
(Van onze redacteur)
brieken leveren reeds vijfhonderd van deze haarden of
kachels per week af en wij weten, dat een Heemsteedse
handelaar in enkele jaren reeds vijfhonderd oliehaarden
verkocht heeft.
Er is wel geen revolutie in de stookgewoonte in ons
land op til, maar de afname van dit soort haarden is
wel belangrijk genoeg om er de aandacht op te vestigen
en de adspirant-kopers van voorlichting te dienen. Voor
opgesteld moet worden, dat het gebruik van de oliehaar
den vooral afhangt van persoonlijke voorkeur en omstan
digheden. De aanschaffingsprijs ligt aanmerkelijk hoger
dan die voor de gebruikelijke haard en ook de brand
stof gasolie is bij een volledig branden per dag
duurder dan de beste soort anthraciet.
1 Van 69 September zullen in het Pa-
ais ,je chajnot te parjjs de afgevaar-
Saen van de coöperatieve organisaties
35 landen, welke hij de Internationale
«operatieve Bond ziin aangesloten,
Jeenkomen.
.Le Nederlandse coöperatieve bewe
eg heeft ditmaal een groter aandeel
u -de congreszaken dan gewoonlijk. De
„eer J. Roos, directeur van de Centrale
her Nederlandse Verbruikscoöperaties,
n.l. een prae-advies uitgebracht
h»t-r m°gelÜkheden fan nauwere inter
zonale samenwerking, in het bijzon-
e" op het terrein van de gemeen-
v"aPpelijke handel. Dit onderwerp is
.°or de ontwikkeling van de kracht der
oternationale coöperatieve Deweging
n grote betekenis.
Een tweede prae-advies is aan het
„°"gres voorgelegd door de directeur
de Internationale Coöperatieve
o°nd, de heer W. P Watkins, over de
"'wikkeling van do coöperatie in de
"der-ontwikkelde gebieden.
Eehalve deze beide
Ver:
prae-adviezen
v hieldt de agenda de benandeling
„a" een memorandum over de toekom-
"ge taak van de Bond. Daarin worden
rjhcrete richtlijnen neergelegd voor zijn
Aomstige werkzaamheid, zowel naar
j^rten als naar buiten. Deze richtlijnen
6 treffen o.m. een actie om de nog niet
'"gesloten nationale coöperatieve or-
'shisaties tot toetreding te bewegen,
r*»at de Bond volledig representatief
a' zijn voor alle vcimen van pchte co-
"Peratie over de gehele wereld, terwijl
itl toenemende mate aandacht zal
Roeten worden besteed aan een vrijer
,c°nomisch verkeer tussen de volkeren
r verhoging van de wereld-welvaart.
De Nederlandse delegatie naar het
ongres zal uit 15 leden bestaan. Hier-
«nder bevinden zich o.m.: mevr. M.
lótenBaars, secretaresse van de Ne
derlandse Coöperatieve Vrouwenbond,
de heren W. M. Metman (Den Haag),
yac. Alders (Utrecht»- H. A. Bastiaans
Gromngen), Prof. pr. H. J. Frietema
trichi7^mi i' H- VV- Frijns (Maas-
en H. Stok (Rotterdam).
(Vervolg van pag. 1)
\S[T e waren in de gelegenheid kennis
W te nemen van een rapport, dat
binnenkort aan de minister van
^"iale Zaken zal worden aangeboden
a inen het kader van de werkzaamhe-
j 11 van de commissie-Langeveld. Een
conclusies van dit sub-rapport
„De sub-commissie acht het nood-
"Kelijlü^ dat voorafgaande aan de mo-
uhikheid van beroepskeuzevoorlichting
/-roepenvoorlichting tot verplicht vak
c de lesrooster van de hoogste klas
ur.Lagere School wordt verklaard, als-
(•jde in de klassen van de V.G.L.O. of
V-O. school. Deze voorlichting behoort
JwWorden gegeven door erkende beroe-
'leskundigen."
V-^hdere landen zijn ons in dit opzicht
bij" vooruit. Met name denken we hier
in aan Amerika. Daar kan een jonge
ja], die de high-school bezoekt in 6
te]fr tijd, 10 tot 12 beroepen aan zich
j>e' testen en hij wordt al die tijd bij-
tjj/jtaan door vakleraren, uit de prac-
van het vak benoemd en door of-
v„ ®le „vacation-councelers" beroepen-
dichting.
vinden het jammer, dat de bij-
){i a6e, die in het hier meds in bespre-
is S zijnde boek door prof. Snijders
hn,s?'everd, zo uiterst summier is ge
iden.
flitst dit belangrijk onderdeel ver
ent in een boek als het onderhavige
tja], ruime behandeling. Men mag zich
Vaar beslist niet met 5 of 6 regels
bij' af maken. Deze zelfde tekortko-
Ehiif vertoont keel de bijdrage van prof.
t«re s aan dit zo belangrijke en in-
Jijn ante boek. Van de 238 pagina's
Het®1" kennelijk slechts 54 van zijn hand.
tp tweede, meer documentaire gedeel-
"d verzorgd door Drs. W. E. H.
rs. directeur-beroepskeuze-adviseur
de R.K. Bureaux voor beroeps-
jh,e te Rotterdam,
fuiaj Ssen »s bier
.'"-wetenschappelijk boek waarop in
"loefden huiskamers door vaders en
Mad ers werd gewacht. Zoals gezegd
-.teen- zij in een 50-tal pagina's een
"zetting van prof. Snijders over de
y®rteiien zÜn beroep. Het is zo vlot,
'Sch end bijna, geschreven, dat prac-
6fke n'emand moeite met het ver-
zal hebben. Ons is de beschrij-
'I fe en motivering hier en daar wat
jtiitj] 0rt en bovendien worden er een
aSst Pr°blemen in aangeduid, waar-
&I0 "f waar tegenover practisch geen
bf-t ?bg wordt gesteld. B.v. deze:
v" o,, seli)k gedeelte gaat maar zel-
""isge ®r bedrijf of dagelijks werk; de
- K10'en zouden er immers ook niet
de v?nen Pra'en- Daarmee is een
.jnta,,. belangrijkste mogelijkheden van
ssen man en vrouw afgesne-
b20]f H p» cf»lrlf n o o v /M-»-»/-. monrnrf
-zelfde geldt naar onze mening
iw' de verhouding ouders - kin-
*»-» :laar zou nrnf SniiHpr<5 nipf onpfl
r zou prof. Snijders niet goed
aeze oorzaak van veel ellende
Y g, °ndig door te spreken?
n^,twefde gedeelte kan iedere
Vo L 'iB?1nb('rwijzer, beroepskeuze-advi-
6i-^a"twnB iei^er> of wie dan 00k die
"i^6' naavrc^eI^kheid draaSt voor de
da-"sen Ji ue ,Y°Lvassenheid van jonge
dan it u ri^ voelen- In niet min-
"ih 'is-stel hoofdstukken wordt ons on-
ailt?SvOrm ln .zbn huidige verschij-
°nrir>, objectief weergegeven, met
LnCtlannIp?,rdelingen vooral van we-
tis'Si' dit en vakopleidingen.
"its verwo° urt Segevens snel veroudert
bt worden dat de eerste
1( Als""n twe°edèg Zal worden Sevolgd
Maar, het voordeel van de oliehaard
is dat men hem kan laten uitgaan en
aanmaken op eik gewenst ogenblik. Dit
kan men ook met een gashaard of elec-
trische kachel, maar deze zijn aanmer
kelijk duurder in het verbruik dan
oliestook. Petroleumvergassers doen hier
niet ter zake, omdat zij in het alge
meen geen voldoende capaciteit heb
ben. Bij niet regelmatig gebruik van
de verwarming in huis levert de olie-
haard financieel voordeel op. Is het
een zachte dag of werkt men overdag
buitenshuis, dan kan tegen de avond de
haard met minieme moeite aan
gemaakt worden en heeft men in een
oogwenk warmte in huis. Gaat men
's avonds uit, dan zet men de haard
enige tijd van te voren af. Winkels,
kantoren, zalen, kerken en scholen
kunnen met een oliekachel op een
practische en economische manier ver
warmd worden zonder dat bij het aan
maken van de kachel veel warmte ver
loren gaat. Is men op koude dagen ge
dwongen de oliehaard of kachel de ge
hele dag te laten branden dan is men
duurder uit dan wanneer men een
anthraciethaard had.
Een nadeel is ook, dat men bij
oliestook niet steeds een vaste, aange
name temperatuur in huis kan heb
ben, daar het branden de hele dag,
en zeker gedurende de nacht. zo
als reeds opgemerkt te duur is.
Daar staat weer tegenover dat de ,,op-
warmingssnelheid" veel groter is dan
bij 'n gebruikelijke haard. Wil men
bij de laatste bij een brandende haard
de kamertemperatuur van 10 tot 15 a
16 graden opvoeren, dan heeft men
hier anderhalf uur voor nodig; bij
een oliehaard is voor verhoging van
de temperatuur van 23 graden (bij
een niet brandende kachel) tot 15 a
16 graden slechts een goed half uur
voldoende. Er is dan echter heel wat
olie verstookt
Voordelen van de oliehaard 7.ijn voorts
de volgende: men behoeft hem nooit
aan te maken met hout en papier; het
bijvullen van de olie door middel van
drumnietjes van 15 liter is zeer ge
makkelijk, hygiënisch en levert geen
gevaar op; men heeft nooit stot en as;
de drums nemen zeer weinig plaats in.
Een nadeel is het gevaar voor „roeten"
De schoorsteentrek is zeer belangrijk.
Als deze niet voldoende is verbrandt
de olie niet volledig, met het gevolg
roetvorming. Het is eens voorgekomen
dat bij een abnormaal slechte trek de
schoorsteen binnen een half uur dicht-
geroet was. Als de trek niet goed is
wordt de adspirant-kachelkoper afgera
den een oliehaard aan te schaffen.
Het ziet er, naar men ons in kringen
van de brandstoffenhandel verzekerde,
naar uit, dat er de komende jaren een
aanzienlijk aantal oliestookhaarden of
-kachels aangeschaft zal worden. Men
moet bij een enigszins strenge winter
gegeven het Europees tekort aan
goede anthraciet grote moeite doen
voldoende anthraciet in te slaan. De
aanvoer is voorts veelal onzeker door
de kans op dichtvriezen der kanalen
en rivieren. De olie-aanvoer is veel ge
makkelijker te verzekeren. Dit zal de
verkoop van oliehaarden zeker ten gun
ste beïnvloeden.
Ook in het feit dat kolen waarschijn
lijk duurder zullen worden en de olie
mogelijk goedkoper ziet men een sti
mulans voor de verkoop van oliehaar
den.
Technische verbetering
De productie in ons land staat nog
min of meer in de kinderschoenen,
maar men werkt hard aan de techni
sche ontwikkeling en verbetering. Veelal
wordt er in licensie gebouwd met ge
bruikmaking van Amerikaanse bran
ders die zeer goed voldoen. Geen won
der: men heeft daar met dit soort
haarden al meer dan dertig jaar erva
ring. Ook Zwitserland, België, Duits
land en Engeland zijn ons op dit gebied
vooruit. Maar de Nederlandse industrie
presteert reeds veel: de schenkappara-
tuur van de olie, het z.g. kanon is
De wel zeer laat, maar uiteindelijk dan toch nog gekomen zomer is voor de
nu zesjarige Engelse vierling Good een feest. Met zijn vieren trokken zij
de velden in bij hun huis in Nettleton (Wiltshire). V. I. n. r.: Bridget, Frances,
Elizabeth en Jeniffer Good.
zeer practisch. Morsen is uitgesloten,
er is geen kans op stank en bij brand
zal er geen explosie voorkomen.
Als het gebruik van deze haarden gaat
toenemen ziet de brandstoffenhandel
zich voor een nieuwe situatie geplaatst,
waarbij hij overigens reeds bezig is „in
te groeien". Met het oog op het brand
gevaar is het niet toegestaan meer dan
dertig liter stookolie in huis te hebben.
Er zijn drums van vijftien liter inhoud
gemaakt, eerst van blik, nu van staal,
waarmee op zeer practische wjjze de
toevoer naar de kachel geregeld kan
worden. Geleidelijk aan is een deel
van de vaste brandstoffen-leverantie ge
wijzigd in die van vloeibare. Nu nog
worden de drums op de gebruikelijke
transportauto's vervoerd, maar bij toe
neming van de oliestook zal men spe
ciaal transportmaterieel zien verschij
nen. De brandstoffenhandel beschikt
reeds over een uitgebreid distributie
apparaat; hij acht zich aangewezen de
levering ook van olie in de hand te
hebben. Door gebruik te maken van zjjn
apparaat zijn grote investeringen niet
nodig. De samenwerking in de brand
stoffenhandel is in dit opzicht uitstekend
Het is opmerkelijk, dat in streken van
ons land waar de beter-gesitueerden wo
nen de oliehaarden meer verkocht wor
den, dan elders: in de Bollenstreek en
Haarlem, in het Gooi, Den Haag en
enkele plaatsen in het Zuiden van ons
land „gaan" de oliehaarden beter dan
in de grote steden met arbeidersbe
volking. De prijs van aanschaffing en
ook die van de olie is hier natuurlijk
de oorzaak van. Van het verschil in
„stookkosten" tussen een gebruikelijke
haard en een oliehaard kan men niet
goed op de hoogte zijn. Deze is immers
afhankelijk van vele omstandigheden als
tijd. manier en intensiteit van stoken,
soort van kachel, inhoud van vertrek
ken.
Tenslotte: als men een oliehaard öf
-kachel heeft gekocht moet men hiervan
kennis geven aan zijn brandverzeke
ringsmaatschappij. Laat men dit na
dan krijgt men bjj brand geen uitkering.
Gisteren is de nieuwe Baileybrug over de Maas bij Well (Limberg) officieel geopend. De brug de grootste in haar
soort in West-Europa is gebouwd door Engelse en Nederlandse genietroepen. Zij is 450 meter lang, 3.90 m. breed; zij
heeft een draagvermogen van 80 ton en ver heft zich 9H meter boven de waterspiegel.
(Vervolg van pag. 5)
Tot de oorlog vielen de vervolgings-
golven altijd samen met revolu-
tionnaire omwentelingen op het
gebied van economie en .politiek. Daar
entegen kregen de schuchtere anti-re
ligieuze campagnes van na de oorlog
een bijzonder tintje doordat de poli
tieke en economische offensieven van
de extremisten, waarmee de anti-religi
euze campagnes altijd gepaard gingen,
niet meer helemaal slaagden. Door de
oorlog is er zeer veel veranderd, de
nieuwe Sovjet-élite ontwikkelt zijn eigen
naar binnen conservatieve, naar buiten
Groot-Russisch-imperialistische tenden
ties, men moet zich bij zijn bestaan
en zijn gezindheid neerleggen. Dat
bleek, toen Zhdanov in 1947-48 aan
drong op een revolutionnaire oorlog, en
het blijkt op dit ogenblik, nu Khroesjt-
sjev aanstuurt op een nieuwe agrari
sche revolutie, die de laatste resten
van de onafhankelijkheid van de boeren
moet vernietigen. Onder deze omstan
digheden krijgt de anti-religieuze cam
pagne het karakter van een flankaan-
val tegen de conservatieve elementen,
die op zijn beurt echter op dezelfde
sociale en politieke tegenstand stuit als
de hoofdaanval op het politiek-econo-
mische front. Men kan met grote waar
schijnlijkheid aannemen, dat de plotse
linge verscherping van de atheïstische
propaganda samenhangt met de wan-
successen van het régime op het ge
bied van de landbouwpolitiek, die de
eerder genoemde voltallige vergadering
van het centrale comité in Juni nau
welijks verholen moest erkennen. Of
de extremisten met het atheïsme meer
succes zullen hebben dan met hun po
gingen de rand van de Turkestaanse
woestijn te bedekken met bloeiende
staatsboerderijen staat te bezien.
Het staat juist te bezien wegens de
kracht van de religieuze stroming, die
de atheïstische campagne zelf aan het
licht brengt. Ontelbare officiële klach
ten over het verval van het atheïsme
hebben betrekking op alle gebieden van
het Sovjet-leven. De kolchosen hebben
op het ogenblik blijkbaar voor een
groot deei hun bijzondere beschermhei
ligen en op menige staatsboerderij is
er zoiets als een onofficieel godsdienst
onderwijs, waar gebeden en kerkelijke
gezangen gezamenlijk worden ingestu
deerd. Bij sommige gelegenheden, zo
als bij het feest van de H. Tichon,
staat het werk op zo'n kolchose wel
drie dagen stil.
Aan de andere kant van de sociale
rangorde worden klachten geuit zoals
'ptls''s he* i een wens mogen formu-
ÏÜih sea >ze: dat vooral het „theo-
K- iets uitvoeriger moge
H"sth «gee et seheel ten goede ko-
beliVooral vele ouders zich dit
°ekwerk aanschaffen.
(Van onze medische medewerker)
Le moderne geneeskunde maakt
veelvuldig gebruik van allerlei
geneesmiddelen. Wij zouden
er nu niet meer buiten kunnen, maar
wist u, dat het niet zo lang geleden
is, laten we zeggen een halve eeuw,
dat de meeste van deze middelen nog
onbekend waren?
Iedereen kent wel het toverwoord
penicilline; het wordt nauwelijks tien
jaar toegepast! Gaan wjj ongeveer
honderd jaar terug, dan blijft er vrij
wel niets meer over. In die tijd moest
de chirurg bijvoorbeeld opereren zon
der verdoving. Denk u eens in: uw
blinde darm plaagt u de laatste tjjd
en de dokter stelt voor om het lastige
dingetje te laten verwijderen. U zult
niet lang aarzelen zo'n kleine operatie
te ondergaan. Van de operatie zelf
voelt u niets en daarna alleen gedu
rende een paar dagen wat trekken van
de wond. Zonder de wetenschap dat de
narcotiseur u in een vaste slaap zal
wiegen, zoudt u waarschijnlijk heel
wat meer bedenkingen hebben. De
mens van deze tijd is minder goed be
stand tegen pijn dan zijn meer gehar
de voorouders.
Er is dus reden tot dankbaarheid,
maar er is ook een keerzijde. Al deze
moderne middelen zijn helaas niet vol
maakt, zoals trouwens niets op deze
wereld volmaakt is.
Door de bank genomen is er geen
geneesmiddel zonder nadelen, hier
door wordt hun gebruik beperkt en dat
geeft allerlei moeilijkheden; voor de
arts het soms ernstige dilemma of hij
het middel zal toepassen, ja of nee en
voor de patient dat hij maar op zijn
dokter moet vertrouwen als deze hem
een gevaarlijk medicament toedient óf
het weigert als de patient er om
vraagt. Bijna alle geneesmiddelen zijn
min of meer giftig. Vaak ontlenen zij
hun werking zelfs aan deze giftigheid.
Hetzelfde geldt voor röntgenstralen
en radio-actieve stoffen. Deze stralen
zijn altijd schadelijk voor levende we
zens. Allerlei aandoeningen, o.a. kan
ker-gezwellen zijn er gelukkig nog
gevoeliger voor, zodat bij bestraling
van het zieke lichaamsdeel het zieke
weefsel veel sterker beschadigd wordt
dan de gezonde omgeving, hetgeen de
bedoeling is.
Ook bij het toepassen van giftige ge
neesmiddelen komt het er op aan de
ziekte te bestrijden zonder het lichaam
aan te tasten. Sommige stoffen zijn
echter altijd schadelijk voor het li
chaam, en zij worden alleen toegepast
bij ernstige ziekten. In normale om
standigheden zult u niet uit een raam
springen, maar als het huis in brand
staat en een sprong. ook al is die niet
zonder gevaar uw leven kan redden,
dan zult u het er misschien toch op
wagen.
an is er nog een groep stoffen
die ons voor heel bijzondere
problemen plaatst. Het zijn
stoffen die in het algemeen
weinig giftig blijken te zijn, maar af
en toe ernstige reacties bij een patient
veroorzaken. Men zou kunnen zeggen,
dat hun giftigheid wo/dt bepaald
door de gevoeligheid van degene die
ze inneemt. Het veel gebruikte Sari
don is hiervan een voorbeeld. Er zijn
mensen die dit pijnstillend middel ja
renlang regelmatig gebruiken zonder
hinderlijke gevolgen en dan plotseling,
zonder voorafgaande waarschuwing
ernstig ziek worden door aantasting
van het bloed. Gelukkig zijn dit uit
zonderingen maar de grote moeilijk
heid is dat van te voren niet is uit te
maken, wie wel en wie niet tot die uit
zonderingen behoort. In sommige lan
den mag het niet eens meer verkocht
worden, helaas is de wetgeving in ons
land niet zo streng en verkoopt elke
drogist het aan die er om vraagt.
Het is de drogist niet kwalijk te
nemen dat hij de gevaren van dit mid
del niet kent. Het behoort niet bij zijn
opleiding om de werking en de bijwer
kingen van geneesmiddelen te kennen,
maar de vraag komt dan op of het
juist is dat de drogist dergelijke
middelen mag verkopen. Aan deze
vraag zit zeer veel vast, te veel om er
in dit hoekje op in te kunnen gaan.
Het is trouwens een punt van overleg
tussen apothekers en drogisten met
het oog op de wet op de geneesmidde
lenvoorziening die in voorbereiding is.
Wat het genoemde middel betreft, ra
den wij u dus aan het alleen te kopen
op advies van uw dokter.
Het gaat er dus om bij het gebruik
van een geneesmiddel te overwegen
of de voordelen van de genezende wer
king opwegen tegen de mogelijke
gevolgen van de giftige werking.
Bij iemand die lijdt aan een ernsti
ge ziekte zal de dokter eerder geneigd
zijn een gevaarlijk medicament voor
te schrijven dan bij iemand die licht
ziek is. De voordelen moeten duidelijk
groter zijn dan de nadelen, terwijl het
bovendien altijd zaak is om na te gaan
of er een minder gevaarlijk middel is.
Er valt nog veel meer over
dit onderwerp te vertellen, een volgen
de keer dus verder. St.
die over de openbare kerkelijke huwe
lijkssluiting van hoge functionarissen
van de communistische jeugdbewe
ging en over het bezoek aan een won-
derbron nabij Moskou door hoge
Sovjet-geleerden en ambtenaren.
Van nog veel meer betekenis zijn de
omwegen, die de Sovjet-élite gebruikt
om de atheïstische reglementen van
de politieke agenten te ontwijken. Zo
sturen echtparen, die niet in de kerk
kunnen trouwen, omdat de man anders
zijn betrekking zou verliezen, hun rin
gen naar de pope, die ze dan wijdt,
en datzelfde doet men met een schepje
aarde van het graf van een familielid,
dat men niet kerkelijk ter aarde kan
bestellen.
Een convenfie
Het is bekend, dat het atheïsme
voor grote delen van de nieuwe Sov
jet-élite een even uiterlijke, ten dele
geridiculiseerde, ten dele met tegen
zin gevolgde conventie geworden is,
als kerkelijke ceremoniën dat dik
wijls zijn in landen, waar benoeming
in overheidsdienst en maatschappelij
ke positie onafscheidelijk zijn verbon
den met de practische beleving van
een bepaald geloof.
Uit het oogpunt van het régime is
het ergste evenwel het uitblijven van
ideologische successen bi) de jeugd.
Lenin had de oude mensen al opgege
ven, maar men rekende er vast en
zeker op, de nieuwe generatie, die men
systematisch verre hield van de gods
dienst, voor zich te kunnen winnen.
Het tegendeel is gebeurd; naast de
vakbonden is het de jeugdbeweging,
die de nieuwe atheïstische campagne
het heftigst, en volgens eigen bekente
nis met zeer gering resultaat voert.
Het gaat met de jeugd precies als
met de nieuwe bovenlaag en de mid
dengroepen, die in geestelijk opzicht
ontglippen aan het régime, waaraan
ziialles te danken hebben. En naast
de staatskerk komen, zoals thans voor
de eerste keer sinds het begin van
het régime wordt toegegeven, talloze
secten op en ook die worden blijkbaar
gedragen door de jeugd, die in de
door het communisme gecontroleerde
staatskerk met zijn geestelijke moeilijk
heden geen weg weet.
De religieuze stromingen in Rusland
mag men natuurlijk zeker niet zonder
meer onder de noemer van politieke
oppositie brengen, ofschoon het régime
alle reden tot bezorgdheid zou kunnen
hebben, als de in meerderheid gelovige
soldaten en de vermoedelijk ook voor
het grootste deel gelovige onder- en
subalterne officieren in het leger ge
noeg krijgen van de ophitsing. Veel en
veel belangrijker dan deze politieke
complicaties in het heden, die slechts
een hypothetische waarde bezitten, zijn
echter de gevolgen op de lange duur.
Of het nu tot een werkelijke ver
volging komt of niet, men kan met
zekerheid een totale mislukking van de
nieuwe atheïstische aanval voorspellen
en daarmee is de diepste kern van het'
communisme, zijn ideologie, aangetast.
Lenin, Stalin en hun generatie be
schouwden de godsdienst werkelijk als
de levensvorm van een ondergaande
wereld. Het blijkt nu, dat juist niet
de resterende ouderen, maar de leven
digste elementen van de nieuwe Sov
jet-maatschappij de godsdienst steeds
meer zien als de natuurlijke uitdruk
king van hun innerlijk leven.
Waar de godsdienst van het oude
régime inderdaad voor een belangrijk
deel uitliep op archaïsche boeren-ma-
gie, die men met wetenschappelij
ke argumenten kon bestrijden, geeft
de nieuwe godsdienstigheid van de
élite en van de stadsjeugd blijkbaar
n antwoord op de geestelijke afmat
ting, op de verachting van alle huma
niteit, op de bewuste erkenning van
de boosheid in dienst van de partij,
dat elke Sovjetburger in zich voelt.
Deze nieuwe godsdienstzin staat op
zichzelf nog helemaal niet in tegen
stelling tot de nieuwe maatschappelijke
ordening, maar wel zij het wellicht
onbewust tot de heerschappij van
de partij en tot de ideologie van de
partij.
Vier decennia, die de macht van het
régime naar binnen en naar buiten
enorm hebben doen toenemen, zijn niet
in staat geweest een binnenlandse vij
and tot onderwerping te brengen, die
zijn onoverwinnelijkheid bewezen heett.
Niet een nieuwe kerkvervolging, maar
de ondergang van het communistische
geloof in eigen machtsbereik is het
kenteken van de binnenlandse toestand
in Rusland. Het is een feit van we
reldhistorisch belang.
FRANZ BORKENAU
(Van onze correspondent)
Met het overhalen van een handle
bracht de commandant van het Britse
Rijnleger, Sir Richard Gale, Vrijdag
de vaste oeververbinding tot stand tus
sen de beide Maasoevers bij Well-Wans-
sum. In tegenstelling met de traditie
werd hier geen lint doorgeknipt, maar
bewoog generaal Gale een zware ijze
ren balk,die de laatste belemmering
vormde, van zijn plaats.
Het gaat hier nl. niet alleen om een
militair object, maar deze brug is te
vens, uit economisch oogpunt bezien,
voor heel Noord-Limburg van grote be
tekenis. Het is boven Venlo de enige
vaste oeververbinding in Limburg, hoe
wel binnenkort ook bij Oeffelt-Gennep
een dergelijke verbinding tot stand zal
komen. Deze „Koninginnenbrug", zo
genoemd naar de Nederlandse en Engel
se Vorstinnen, werd gebouwd in samen
werking van het Engelse 37ste Roval
Engineers Regiment van het Britse
Rijnleger met de A-Comp. van het 112
de Pontonniers Bat. Door het tot stand
komen van deze brug zal men niet lan
ger gebruik behoeven te maken van
de Veerpont. Veerman Mart. Drissen
een bekende en sympathieke figuur in
Noord Limburg, heeft met enige wee
moed afscheid genomen van zijn pontje
en voer de laatste overvaart met de
vlag halfstok.
De brug is slechts geopend voor een
richtingsverkeer. Er zal worden gewerkt
met knipperlichten, terwijl van 's avonds
10 tot 's ochtends 6 uur geen lang
zaam verkeer, hiertoe behoren geen
rijwielen, zal worden toegelaten. In ie
der geval is deze brug een stap op de
goede weg voor de ontsluiting van de
smalle strook tussen grens en Maas in
Noord-Limburg.
ok benzine-stations kunnen een
hevige schending van het land
schap teweegbrengen. Het mo
derne verkeer stelt zijn eisen; de we
gen worden steeds breder en zijn ster
ker in het landschap geprojecteerd en
de voorziening van brandstof voor de
voertuigen is uitgegroeid tot een sys
teem van bevoorrading, dat op geen
enkele manier meer te vergelijken valt
met de voederplaatsen voor de paar
den, die vroeger het transport op de
weg verzorgden. Het is daarom alles
zins noodzakelijk dat men zich gaat re
aliseren hoe men het pompstation tot
een aanvaardbaar element in het weg-
beeld maakt en verscheidene grote
maatschappijen hebben dan ook archi
tecten van naam opdracht gegeven
pompstations te ontwerpen die door hun
vormgeving passen in het stadsbeeld,
maar vooral in het landschap. Zo heeft
architect Dudok voor een grote benzi-
ne-maatschappij een aantal station-ge-
bouwen ontworpen, die door hun strak
ke en pretentieloze vormgeving bijzon
der goed passen in het landschapsbeeld
en zelfs als een architectonische aan
winst te beschouwen zijn.
Ook architect A. Staal ontwierp diverse
De investeringsprojecten in de Staa
industrie binnen de Europese Kolen- en
Staalgemeenschap, welke thans in uit
voering zijn, zullen leiden tot een pro
ductie binnen vier jaar van 54 milUoen
ton. De huidige capaciteit kan geraamd
worden op 48 a 49 min. ton.
Dit deelde de Hoge Autoriteit der
K.S.G. mede in een memorandum aan
het raadgevend comité der gemeen
schap.
Men gaat, aldus de Hoge Autoriteit,
bij de uitbreiding der productiecapaci
teit terecht uit van een verbruiksbe-
hoefte en een uitvoer van 50 min. ton
staal in 1957-58. Dit totaal zal gedekt
kunnen worden door gebruikmaking
van 90 pet. der capaciteit.
Wat gietijzer betreft meent de Hoge
Autoriteit, dat in 1957-58 een staalpro-
ductie van 50 millioen ton zal overeen
komen met een productie aan gietijzer
van 41 a 42 millioen ton. De investe
ringsprojecten voorzien een bruio-ij :er-
ertsproductie aan het einde van 1956
van 82 min. ton met een ijzergehalte
van 24 min. ton, terwijl 10 a 12 min.
ton zullen moeten worden ingevoerd.
Wat de steenkolen betreft is de Hoge
Autoriteit van mening, dat de gepro
jecteerde investeringen tot 1957 een pro
ductiestijging mogelijk zullen maken van
ongeveer 10 pet, d.w.z. van ongeveer
20 min. ton.
Aanvaardbaar benzine-station.
stations, die alleszins geslaagd te noe
men zijn.
Het tijdschrift „Wegen" en de bond
Heemschut hebben het dezer dagen
sterk opgenomen voor de bouw van
goede stations. De heer A. G. M. Boost
schrijft een zeer eritisch artikel, waar
in hij opmerkt: Reeds is het landschap
pelijk aspect van vele honderden kilo
meters eertijds fraaie wegen stelselma
tig verknoeid, deels door uitzicht ont
nemende lintbebouwing, dor en mono
toon of rammelend van lelijkheid, door
industrievestiging, opslagplaatsen, tele
foon- en laagspanningspalen in eindelo
ze opeenvolging en overigens door het
steeds meer verbreden van rijbanen,
waardoor de harmonische verhouding
tussen berm en verhardings-breedte is
verloren gegaan; bomen welke op ge
vaarlijke wijze tegen de rijbaan staan
moeten vallen en ruimte voor vrij-
liggende rijwielpaden en op veilige af
stand aan te brengen beplantingen op
de te smalle bermen ontbreekt. Nadert
men langs de weg een bebouwde kom,
dan geven de meeste entrées een gevoel
van beklemming door de benauwde
kloof van een eindeloze onaanzienlijke
lintbebouwing, die men doortrekt,
waarvan het rommelige aspect nog ver
ergerd wordt door
slonzige en schreeu
wende aanplakrecla-
mes en brutale
emaille reclameschil-
den, die alle in het
oog springende op
pervlakken bedekken.
Over de benzine
pompen merkt hij
op: om te beginnen
is al niet te vermij
den, dat deze pom
pen in de internati
onaal gestandaar
diseerde Mii-kleu-
ren zijn geschilderd:
elke andere effen
kleur, zo dit moge
lijk ware, zou het
aspect eerder scha
den dan verbeteren.
Indien de. installa
tie beperkt kan blij-
vén tot een zeer
eenvoudig, doch
met zorg afgewerkt
en onderhouden be
dieningshuisje op
of nabij het pomp-
eiland kan, mits
goede verhoudingen
in acht worden ge
nomen, een aan
vaardbaar geheel
worden verkregen.
Doch vele architec
ten scheppen te
vaak een object met
een zo sterk moge
lijke persoonlijke en
zelfstandige archi
tectuur en bunnen
er niet toe komen
hiervan afstand te
doen ter wille van
de aanpassing aan
de omgeving.