Uitgeputte piloot brengt op
vliegveld de onheilsboodschap
1 Vorsteling met
de zuigende
modder
Sober relaas van de redding
„Ik sloeg een ruit stuk en haalde
mijn gezin erdoor'
K./Iopnieuw door vliegramp getroffen
in de rivier de Shannon
28 inzittenden door benzinedampen
versuft en in het wassende
water omgekomen
Zwarte dag
VFRMOFIDF DRENKELINGEN KEREN TERUG
Nog twee vlieg
ongelukken
Tot hoofd en hart
Het weer
ÜJANDAC 6 SEPTEMBER 1954 o
78ste JAARGANG No. 26085
-
>^1
(Van onze speciale verslaggever)
SHANNON. Zondag.
regen zes uur Zondagmorgen strompelde een geheel met modder bedekte, dodelijk vermoeide man
de brandweer af deling van het vliegveld Shannon in West-I erland binnen. „We crashed", was
f. het enige dat hij kon uitbrengen, voor hij uitgeput ineen zakte. Van dat moment wist men dat de
-h-M.-Super-Constellation PH-KLY, de „Triton", die aanvankelijk sedert half vier werd vermist, was
Jfr°ngelukt. Aanvankelijk nam men aan dat alle zes en veertig passagiers en tien leden van de be-
Mining waren gered. Enkele uren later zou echter blijken dat acht en twintig opvarenden in het
°hkere water van de brede rivier de Shannon waren verdronken.
terwijl sleepboten en kotters voor dé kust bij Egmond nog steeds zoeken naar wrakstukken van
f* dertien dagen geleden verongelukte K.L.M.-toestel de „Willem Bontekoe", is de Nederlandse lucht-
f'xrt opnieuw door een afgrijselijke ramp getroffen. Op normale wijze was de Triton, die op weg was
J"1 Amsterdam naar New York, Zondag in de vroege morgenuren op het vliegveld Shannon geland.
Jh twee minuten voor half vier vroeg de gezagvoerder, een van de meest ervaren piloten van de
Commodore A. Viruly, verlof om te starten. Hij kreeg toestemming, want alles bleek in orde.
minuten later stortte het reusachtige toestel neer op een modderbank in de delta van de rivier
Shannon, op ongeveer vier kilometer afstand van de startbaan. Eén en twintig passagiers en zeven
t 'h-n van de bemanning, onder wie de gezagvoerder, wisten zich door de noodluiken en stukgeslagen
nipjes uit het toestel te bevrijden. Met de twee rubberboten die het toestel aan boord had konden
J de oever bereiken. Twee en twintig passagiers, de stewardess Helga Löwenstein en de twee
ettards verdronken, voordat zij het toestel konden verlaten, twee inzittenden verloren het leven in een
v*ying om zwemmend de kust te bereiken en een Amerikaanse overleed na haar redding aan bekomen
er"iuondingen.
DE RAMP VAN
DE TRITON
Nken
Shk
V
Ven
Noodlanding op Shannon
AH0BAKS - SWEATERS
PLAATS VAN
HCT WRAK
Vhiqvtl<f
Shannon
FOYNES
MALLOW
killarney
lantry
NOQRTL
Shannon-
LOUDEN
V PELT I 54 3 54
een van hen reeds zo uitgeput, dat hy,
terwijl de boot nog maar drie meter
van hem verwijderd was, moest los
laten en onmiddellijk door het wilde
water werd meegesleurd. Mevrouw Ca
roline Platz, een Amerikaanse passa-
giere, is Zondagavond in een ziekenhuis
in Ennis County aan de bekomen ver
wondingen overleden. Zij had zeer
zware brandwonden en een hekkenfrac
tuur opgelopen.
Toen Zondag in de namiddag het
water in de Shannon-delta zakte kon
den de slachtoffers van deze verschrik
kelijke ramp geborgen worden. Toen
bleek met afschuwelijke zekerheid dat
alle hoop die men op Schiphol en in
het gehele land gekoesterd had, dat alle
opvarenden zouden zijn gered, volko
men ijde! was geweest.
De stoffelijke resten van een en twin
tig passagiers, van de stewardes en de
beide stewards konden worden gebor
gen. Die van de beide mannen, die bui
ten het toestel zijn verdronken, worden
nog vermist. De redders, die Zondag
middag tegen vijf uur het wrak betra
den, vonden de meeste slachtoffers nog
met hun riemen vastgebonden aan hun
stoelen. Verschillenden waren bedekt
met brandwonden, die veroorzaakt
moeten zijn door de aanraking met
vliegtuigbenzine, die een zeer hoog oc
taangehalte heeft. De stewardes Helga
Löwenstein moet zich, volgens de ver
klaringen van ontroerde passagiers,
zeer heldhaftig gedragen hebben. Zij is
in de passagierscabine gebleven tot de
benzinedampen ook haar overmanden.
th nt de oorzaak van dit droeve
^iceval, het tweede dat de K.L.M. bin-
|)e^ Veertien dagen treft, is nog niets
Na z'Jn redding heeft Corn
ell °Fe V'ruly meegedeeld dat de din-
Ml de start normaal verlopen wa-
scheen niets mis te zijn. Op zijn
Rijzingen had de bemanning het
.s'e' op gewone wijze na de start op-
totdat enkele minuten na het
'•/ek het toestel een zwaai naar rechts
„Toen moet ik mijn bewustzijn
verl°ren"> zo zeide de in de
^%art vergrijsde gezagvoerder.
eerstvolgende dat ik mij kan
yhe ren is, dat iemand mij vertelde
h) vleugel te klimmen. De reddings-
kr, '°od-operaties waren toen reeds in
Jtyjh hg gesteld. Ik zag dat een van
Collega's de handle, waardoor de
„dinghies" (rubberboten) worden
CEb
f>(1 sehaald. Daarna zijn we als gek-
ezig geweest om zoveel
moge
halen.
E bi--*
bijmensen uit het toestel te
Nr ual beil ik zelf van de dinShies
het vliegtuig teruggegaan. Toen
j^lj niet meer en moest men mij
„F. naar toe dragen. Het toestel
^teJ ina helemaal in het modderige
kj. Weggezakt.
Mey het neerkomen was even voor de
Je's een breuk in de romp ontstaan
de bodem opengereten. Olie en
"eifjne stroomden naar binnen. De
hlet ,van de passagiers was versuft en
S "J staat iets te doen. De damp
■jtW.iie vliegtuigbenzine bedwelmde
a11wn" "n het water steeg met de
7 caK- totdat het tot manshoogte in
k th„ne reikte hebben we geprobeerd
tlSen eruit te halen. Toen was er
"leer aan te doen. Daarna hebben
betracht met de kleine roeispa-
'ln de dinghies rond het wrak te
0,n te zien of daar nog mensen
'hter De sterke stroom dreef ons
a,L Wij moesten de redding op-
0,'"""
de J?.et vliegveld Shannon ook
ïijjjillem Bontekoe" maakte hier
'aatste landing wist men twee
flg FLn half uur lang niet wat er met
hve'prf ton" was gebeurd. Het was de
flaa,. e vlieger, Evert Webbink, die
de fatale boodschap van het
eci"st bracht. Webbink was een der
hwdie het wrak verlieten. Zwem-
ri„wist hij in het nachtelijk duis-
';ier e modderige oever van de bijna
Shanrf1 een halve kilometer brede
hiiepv,0n te bereiken. Tot aan zijn
Nddo w®dend door de dikke, vuile
i6th v beeft hij de kilometers die
:at>en aijL het vliegveld scheidden ge-
i tschiii vermoeidheid viel hij
f-lijk "hende malen, maar onverzet-
'e'te hij door, zich bewust van
st'cndf, dat de redding van de in-
K r- van •■Triton" van hem
h^cikte ..was" Volkomen uitgeput
„'"t vi;,° hij de brandweerpost op
\>2fs Daar kon hij niets an-
vritwi, FenSen dan dat de „Triton"
i\6®zonu. Was en steeds verder
_ln de Shannon.
heeft
V Zo
hB, hi
het nog een uur ge-
de eerste reddingsboot
,s van de ramp was. Toen
meer te doen. De vloed
gestegen dat nog slechts
van de staart van het
water uitstak.
">t ?®erj ent-directeur van de K.L.M.,
IQIYn - A Al1J "L.
cht A. Aler, bevond zich op
2oru?n de ramP in Dublin. Om
"dagmorgen werd hij op de
Commodore A. Viruly.
hoogte gesteld van het gebeurde. Met
een speciaal toestel begaf hij zich zo
spoedig mogelijk naar Shannon, waar
hij de leiding van de reddingspogingen
en het onderzoek op zich nam. Ook voor
hem viel er weinig meer te doen. Hij
liet zich uitvoerig voorlichten door de
geredde bemanningsleden, maar kon
niets mededelen omtrent de oorzaak van
de ramp. Wel wist hij te verklaren dat
de dood van de passagiers en beman
ningsleden vermoedelijk te wijten is
aan het feit dat zij bedwelmd zijn ge
worden door de sterke benzinedamp.
Zij zijn waarschijnlijk bewusteloos ge
raakt en buiten kennis verdronken toen
het toestel door de snel opkomende
vloed werd overspoeld.
Twee mensen, die zich uit het zin
kende toestel wisten te bevrijden, maar
geen kans zagen in een van de dinghies
te komen, klampten zich aan de staart
van de „Triton" vast. Gezagvoerder Vi
ruly probeerde hen te bereiken, maar
de sterke stroming maakte dat onmoge
lijk. Vier uur lang hebben zij in het ijs
koude water gehangen, alvorens een
reddingboot kwam opdagen. Toen was
(Van onze speciale verslaggever)
SHANNON, Zondag.
/neengedoken en vermoeid zaten vanmorgen de overlevenden van de trieste
vliegtuigramp met de K. L. JVf. Superconstellation „Triton in het kleine
ziekenhuis en de chalets op het vliegveld Shannon aan de delta van de
verraderlijke, hrede rivier, die uitmondt aan de Westkust van Ierland. Zij waren
besmeurd met modder en hun kleren hingen als doorweekte flarden aan hun
lichaam. Hun ogen stonden mat en zij waren deerniswekkend. Na een moei
zame tocht van enkele uren over zwart water en over een modderige oever,
waarin zij tot over hun oren wegzakten, waren zij op het vliegveld terugge
keerd, nadat zij daar nog maar kort tevoren als zelfbewuste mensen waren
vertrokken. Enkele uren lang hadden zij, terwijl het licht van de nieuwe dag
levend werd, met de dood gestreden. En de inspanning, om de dood te ont
lopen, is groot. De uitputting van hun urenlang en onzeker gevecht was op
hun droeve gezichten te lezen. Het leek, alsof zij er verwonderd over waren,
dat zij het er levend hadden afgebracht, juist zij, terwijl acht en twintig
anderen het licht niet meer zagen ontwaken. Vrijwel allen waren geschokt,
omdat alles wat de jongste uren gebeurd was hun begrip te boven ging. En
met horten en stoten vertelden zij ons het verhaal van hun redding. Zy kon
den zich bijna geen van allen precies herinneren wat er gebeurd was. Als
in een reflex uit een instinct tot zelfbehoud, moeten zij de raampjes naast hen
hebben stukgeslagen en de rubberboten, die langszij de „Triton" dreven heb
ben gegrepen want zij waren versuft door de schok waarmee het toestel
het water raakte en bedwelmd door de damp van de vliegtuigbenzine, die
het toestel binnenstroomde. Hier volgt hun relaas.
Wij hebben meer dan twee uur nodig
gehad om aan land te komen, vertelt
Eitel Haver, een Duits zakenman uit
Oelde. En zijn verhaal is het meest vol
ledige; zijn zenuwen hebben wellicht
het minst te lijden gehad van het ge
beurde. „Laat ik proberen mijn herinne
ring zoveel mogelijk te rangschikken.
Het was ongeveer half vier vannacht
toen het gebeurde. Het vliegtuig zal zo
wat tweehonderd meter hoog gezeten
hebben, toen het ineens begon te duiken,
zonder dat we gewaarschuwd waren.
Plotseling voelde ik een schok en merk
te ik dat we in de modder van de
Shannon waren terechtgekomen. Rond-
Hulpeloos als een lamgeslagen vogel ligt het gebroken wrak van de K. L. M. superconstellation „Triton" in het water
van de delta van de Shannon. Twee scheepjes liggen langszij in een poging, om de stoffelijke resten van de 28 slacht
offers te bergen.
om het toestel stond ongeveer vijf voet
water.
De meeste passagiers zaten versuft
in hun stoelen, zich niet bewust van
wat er gebeurde. Er kwam een lid van
de bemanning naar binnen en deed een
raam open aan de tegenovergestelde
kant vanwaar ik met mijn vriend
Heinrich Anton, ook uit Oelde, zat. De
man zei me dat ik naar buiten moest
klimmen. Ik merkte dat onze cabine
zich met benzine vulde. Ik rook een
sterke benzinedamp. We klommen naar
buiten, ons nog steeds niet helemaal
rekenschap gevend van de situatie
waarin we ons bevonden. Daar dreef
een rubberboot en naast me stond een
vrouwelijke passagier. Die duwde ik
eerst in de boot en klom er toen zelf
ook in. Tenslotte waren we met z'n
twaalven. Er was een lid van de be
manning bjj en die zette een zeil op.
Toen we wegvoeren konden wc zien
dat de leden van de bemanning rond
het toestel nog altijd bezig waren om
met zaklantaarns naar overlevenden
te zoeken.
We gingen zover we konden met de
boot en het zal tien over half vijf ge
weest zijn toen we de boot verlieten. Zo
goed en zo kwaad als het ging waadden
we door de modder naar de kant. Daar
hebben we bijna anderhalf uur over
gedaan. Bij elke stap zakten we tot
aan onze knieën in de drek. Ik kon niet
meer toen we aan wal waren en was
dolgelukkig dat we daar werden opge
vangen en hier naar het hospitaal wer
den gebracht. Ik vind dat de beman
ning zich tijdens de ramp bewonderens
waardig heeft gedragen. Ik moet nu
naar Oelde terugkeien, want ik ben
alles kwijt wat ik btzit.
De verhalen van ae anderen zijn kor
ter. Het is alsof zij er liever niet over
spreken-, misschien omdat zij nog steeds
niet begrijpen wat er gebeurd is. Zij
hebben tijd nodig om het allemaal te
verwerken. Mej. E. Snyder, van een
advertentiebureau in New York, had en
kele uren na de ramp nog geen idee van
wat er was gebeurd. Willoos had ze zich
laten meevoeren door een medepassagier,
die haar uit het toestel sleepte.
Hans Solden, «en kledingfabrikant
uit Johannesburg, zei, dat hij er een
voorgevoel van had dat er iets zou ge
beuren. „Bij de start had ik al het
vreemde gevoel dat niet alles was, zoals
het wezen moest. Verder weet ik alleen
nog dat ik uit het toestel geklommen ben
en in een van de rubberboten aan land
ben gebracht." Albert Rheinfeld, een stu
dent van Harvard zei: „We stortten
neerdat is alles wat ik zeggen kan.
Twee minuten later was ik in het water."
Dr. J. Farrington uit St. Petersburg
in Florida reisde met zijn vrouw, zijn
12-jarige zoon Cari en zijn negen-jarig
dochtertje Sharri naar huis. „Net keek
ik naar beneden om de lichten van de
luchthaven te zien wegzakken, men het
vliegtuig afboog en scherp naar beneden
dook. Ik sloeg een tuit stuk, kroop er
door en haalde daarna mijn gezin er
door. Gevieren vonden we een piaats in
een van de boten. En nu zijn we
hier
Het zyn sombere verhalen, onopge
smukt. Over enkele dagen zullen ze
eerst werkelijk loskomen, wanneer de
eerste schok voorbij is en men weer
thuis zal zijn in de eigen omgeving. Nu
zjjn het nog maar enkele zinnen, stame
lend uitgesproken door mensen die de
schok van hun leven hebben gehad. De
dood is in hun nabijheid geweest
Vrijwel op hetzelfde ogenblik, dat de
K.L.M.-Super-Constellation „Triton" in
de delta van de Shannon-rivier neer
stortte, kwam op de vliegbasis Shannon
een Amerikaanse Constellation binnen
op drie motoren. Halverwege de Atlan
tische Oceaan viel een der motoren van
de TWA-Constellation uit, waarop het
toestel terugkeerde naar Shannon en
daar een geslaagde noodlanding uit
voerde.
Een Amerikaans marine-toestel is gis
teren nabij Chesapeak bij Norfolk in de
staat Virginia neergestort. De zeven
inzittenden van het toestel kwamen om
het leven.
Een BE A-machine uit Parijs is giste
ren brandend geland op London Air-
port. Alle inzittenden konden veilig de
machine een Elisabethan verlaten.
Een 81-jarige dame moest een sprong
maken van anderhalve meter en be
zeerde daarbij haar elleboog. (Rtr./UP).
Advertentie
ff rok bederft, de gezondheid van
ziel en lichaam.
SMtDESTRAA I b HAARLEM
oon; Redactie 21544, Advertenties 21543
£D°rmementen 20800 Postgiro 143480
Bi'Pant' Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
kantoor en Red. Ilmuiden: Leeuweriklaan 50
jl. Telefoon 5790
ectle: 3. j. w Boerrigter en
Ma Mr W. A. M. van der Kallen.
o'dredactie: Drs H. v. Run en W. Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTtNI IETARIEF 28 cents per mlllimeier-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week,
f 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 't avonds tel. 21544
TRITON" NEERGESTORT OP MODDERBANK
Commodore A. Viruly, de gezagvoer
der van de verongelukte Super constel
lation „Triton", heeft zich tijdens de
redding van bemannnig en passagiers
bijzonder onderscheiden. Urenlang is
hij daarmee bezig geweest, totdat hij
tenslotte volkomen uitgeput in een
van de rubberboten moest worden ge
dragen. Op bovenstaande telefoto
wordt hij uit de rubberboot, die hem
aan land bracht, geholpen.
Terwijl op de Noordzee vissers
schepen nog dagelijks bezig zijn
wrakstukken van de enkele we
ken geleden verongelukte „Willem
Bontekoe" te bergen, wordt de K.L.M.
opnieuw door een verschrikkelijke
ramp getroffen. Eerst laat op de stille
Zondagochtend dringt het vreselijke
nieuws ons land binnen: de super-
Constellation „Triton" is verongelukt
en neergekomen in een modderbank
van de rivier de Shannon, slechts en
kele minuten nadat het vliegtuig was
opgestegen voor de grote sprong over
de Atlantische Oceaan. Er is, naar uit
de eerste berichten blijkt, gelukkig
een deel van passagiers en bemanning
gered, er is nog hoop, dat de vermis
ten zullen worden gevonden. Het
mocht niet zo zijn. Daar in die eerste
Zondagochtenduren had zich op die
rivier bij oplopend getij een ver
schrikkelijk drama afgespeeld. Er zijn
door commodore Viruly en de be
manning heldendaden verricht. Zij
hebben gevochten met de dood, die in
het vliegtuig nog tientallen passagiers
omklemde, tot zij er zelf bij neervie
len. Benzinedamp verstikte vele le
vens. In rubberboten voeren zij weg,
He gelukkigen, die aan de greep van
de dood ontkomen waren.
Schijnt de oorzaak van de ramp met
de „Willem Bontekoe" uiterst moei
lijk na te speuren, de oorzaak van de
ondergang van de „Triton" zal mis
schien gemakkelijker te achterhalen
zijn, daar de commodore en een deel
der bemanning nauwkeurig kunnen
zeggen, hoe het drama zich voltrok, al
staan, naar uit de berichten blijkt, ook
zij voor een raadsel.
Intussen zijn wij ons bewust, dat
ook de meest volmaakte techniek het
werk van mensenhanden blijft, dus
beperkt en begrensd. De techniek
moge voortschrijden tot het in men
senogen schier onmogelijke, er is nog
altijd een Voorzienigheid, Die alles
leidt en bestuurt.
Twee rampen in enkele weken tijds
hebben onze K.L.M. getroffen. Onze
deelneming gaat uit naar de slacht
offers. Het is niet de eerste maal, dat
twee opeenvolgende rampen de
K.L.M. treffen. Zij heeft in
tegenspoed nooit versaagd. Integen
deel, zij sloeg altijd spoedig daarna
nog krachtiger en wijder haar vleu
gels uit.
Still going strong. Zo zal het ook
nu zijn.
(tot Dinsdagavond)
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
plaatselijk enige regen, later enkele
opklaringen. Zwakke tot matige wind
tussen Zuid en Zuid-West. Weinig
verandering in temperatuur.
Zon: 6.00-19.16. Maan: 16.30-—
