Resultaat van Londen mag
geen vermomde EDG zijn
i
Viruly's relaas van het reddingswerk
A
m
Adenauer wenst uitstel ter betere
voorbereiding
GEHEIMZINNIG BEZOEK VAN
HALLSTEIN AAN PARIJS
ationalisten in actie met
Hiegtuigen, schepen en geschut
mm
m
Zegenbrengende
energie
Hij handhaaft zijn lezing van
gebeurde met de Triton
VLEUGELLOOS Brits vliegtuig
stijgt recht omhoog
ORR
MENDES-FRANCE WAARSCHUWT ENGELAND
ergeldingsactie
tegen roden
\*y hoold en hart
Vrouw vermoord
te Wellerlooi (L.)
Dank van geredde
passagiers
Diamanten in de
1 nton
Thomas Dewey
trekt zich terug
Het weer
WOENSDAG 8 SEPTEMBER 1954
78sfe JAARGANG No. 26087
km
li
Roof waarschijnlijk
het motief
Ierse regering stelt
openbaar onderzoek in
Oudshoorn vliegt al weer
V eiligheidsraad
V.S. stellen verzoek om
spoedzitting uit
Nog Meer Uitgebreid Kleuter-Onderwijs (N.M.U.K.O.)
..Een vliegtuigmotor
met een piloot erop"
Lamshuid Pantoffels 19.75
Arabische Liga be
spreekt Nieuw-Guinea
BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
elefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543
jpbonnementen 20800 Postgiro 143480
Ukant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
antoor en Red. IJmuiden: Leeuweriklaan 30
ft. Telefoon 5790
ractle: w Boerrigter en
■I Mr. W. A. M. van der Kallen,
ibofdredactie: Drs H. v. Run en W Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENIIEIARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich hei recht voor
adv^rtentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week,
1 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 't avonds tel. 21544
temk^WeI a"e 'an(Jen die Engeland van plan is uit te nodigen om op 14 Sep-
Br f 'n Londen over de kwestie van de Duitse herbewapening te komen
aten, hebben zich in principe accoord verklaard met een dergelijke negen-
e ^ndheden-conferentie. Bondskanselier Adenauer van West-Duitsland wil
Vo k con^eren,Ue later doen beginnen, terwijl hij tevens een degelijke
j, °rbereiding van de besprekingen wenst. Premier Mendès-France van
j ankrijk gaat met het Britse plan accoord, maar is van mening, dat de con-
entie het karakter moet dragen van een algemeen overleg en dat zij geen
icrete besluiten moet nemen. Zowel Canada als de V.S. zijn het hier mee
In deze kringen hecht men meer waarde aan een vergadering van de
0 ®*,sterraad van de NATO. Uitstel van de Londense conferentie is moeilijk,
'at de betrokken politici al op 21 September in New York moeten zijn,
aar dan de Assemblée van de V.N. wordt geopend.
b
pndskanselier Adenauer
jCfpidskanselier Adenauer van West-
J|0 s'and heeft gisteren aan de Britse
dej5e Commissaris in Duitsland, sir Fre-
bj: "'k Hoyer-Miller laten weten, dat
G onmogelijk op 14 September naar
'<an ®<omon' omdat hij op die
tpm een regeringsverklaring over de
V» andse Pohtiek wil afleggen in
"ondsdag. Deze verklaring zal wor-
JJ gevolgd door een tweedaags debat,
de conferentie pas op 16 of 17
b Pteniber zou kunnen beginnen. De
irn!)('sdag kan niet eerder bijeenkomen,
'lol - °P September in Sleeswijk-
'D ,Je'n verkiezingen worden gehouden
f-A parlementaire gewoonte eist, dat
„«"rende een week voor die datum het
'ement niet bijeen komt.
^Adenauer heeft tegen vandaag zijn ka-
®n spoedzitting bijeen geroepen om
tio definitief besluit te nemen ten aan-
ha n van de Londense voorstellen. Ade-
k„Her wenst vast te houden aan zpn
."itenlands debat in de Bondsdag, om-
A hij zich in Londen gesteun wil we-
£a door een parlementaire meerderheid.
1- rgen komt de buitenlandse commis-
»'e van de Bondsraad, de West-Duitse
„haat, bijeen om over een en ander te
«esliSSgn De West-Duitse regering houdt
haf?t aan haar eis tot herstel van de
Uitse souvereiniteit, inclusief het recht
Op? herbewapening. zij is bereid de uit-
t^nmg van dit laatste recht vrijwillig
^perken. De liberale coalitie-genoten
Menauer dringen aan op toetreden
4Toeh nationaal Duits leger tot de
b gemier Mendès-France heeft de
p.dse ambassadeur in Parijs, sir
rdadwyn Jebb, gisteren ontvangen. Hij
heeft hem meegedeeld, dat zijn rege-
r'hg hoopt op een spoedig alternatief
Voor de verworpen EDG, maar hij heeft
er de nadruk op gelegd, dat ook niet
°verhaast mag worden beslist. Wan-
heer een voor Frankrijk en Duitsland
?anvaardbare formule voor West-Duits-
,ands herbewapening wordt gevonden,
s he premier bereid deze binnen veer
tien dagen aan de Nationale Verga
dering voor te leggen. Hij waarschuw
de echter voor een „vermomde EDG"
De Franse Assemblée, aldus Mendès-
France, is momenteel, blijkens het re
sultaat van het EDG-debat, niet bereid
de Franse souvereiniteit op te geven,
omdat Frankrijk, evenals Engeland, be
langen in èn buiten Europa heeft.
In de VS heeft men laten weten,
dat men „gehoord had van de Britse
plannen". Er was nog geen uitnodiging
ontvangen en het was de vraag of mi
nister Dulles de conferentie zou kunnen
bijwonen. Dulles vertrekt morgen uit
Manilla, waar hij het SEATO-verdrag
heeft ondertekend. Op de terugreis naar
Washington zal hij de nationalistisch
Chinese hoofdstad Taipeh en Tokio nog
aandoen. Men wees in de Amerikaanse
hoofdstad op het voorstel van Dulles
om een ministerraad van de NATO bij
een te doen komen om over de West-
Duitse herbewapening te spreken.
In Canada stelt men zich achter de
Londense voorstellen, al hecht men even
eens veel belang aan de NATO-Raads-
vergadering. Volgens de Canadese mi
nister van Buitenlandse Zaken, Lester
Pearson, is de herbewapening van de
Bondsrepubliek alleen maar mogelijk
door Duitsland een gelijkberechtigde
plaats in de Nato te geven. Noorwe-
f;en en Denemarken zullen niet aan-
ringen op een uitnodiging voor de negen-
landen-conferentie in Londen. Ook hier
wedt men op de NATO. Den Haag en
Brussel hebben al laten weten dat zij
de uitnodiging uit Londen graag zullen
aanvaarden. Vanmiddag komt het Britse
kabinet bijeen om een besluit te nemen
over de vraag of de conferentie moet
doorgaan en onder welke omstandig
heden.
De poging van Adenauer om de ne-
gen-landen-conferentie uitgesteld te krij
gen, houdt verband met de wens van de
Duitse regering om eerst Frankrijk zich
uit te laten spreken. Men hoopt in Bonn
nog altijd op een val van Mendès-Fran-
Chinese nationalisten hebben
Co °V, een haven op het vasteland van
le^lrnunistisch China, en andere doe-
rood-China „met schepen, ge-
en vliegtuigen aangevallen", al-
G/j disteren officieel op Formosa
«c, en(t gemaakt. Er werd „zeer zware
0cie aangericht". De aanvallen
htjr^en op het tijdstip, dat het com-
Qeniqué werd uitgegeven, nog voort.
1>r fwordt, dat de resultaten be-
e^i9end zijn.
de aanval werd onder meer
i°oti n°men door de twee torpedo-
•tort 8ers, die de Verenigde Staten
geleden aan de nationalistisch-
^rr,0^Se marine hebben
marine hebben overgedragen,
werd ook beschoten door ge-
PP het in nationalistische han-
2ynde eiland Quemoy, dat op
afstand ligt. Meer dan hon-
Pationalistische vliegtuigen na-
aan de luchtaanvallen deel. De
at}6 degon vandaag bij het aanbreken
t)e 6 dag.
ja nationalistische oorlogsschepen
.„^'bommenwerpers hebben zware
8,chote ®es van Chinese jonken be-
oaihenn' die tegenover Quemoy waren
jtUejAjSstrokken, om een invasie op
fi Hlf) u»ij uuii in aoJ-c V_1
0 rd iQy,,uit te voeren. Meer dan hon-
tnt en 6611 havenveerboot wer-
i;et] zmken gebracht.
„Pertid nationalistische woordvoerder
ding" deze actie de „grote vergel-
voor het bombardement van
fjijdaa ffoor de communisten, dat j.i.
''otiglil °egon. De aanvallen der na-
I® n waren ook gericht tegen
se>,ie, ',re' in Rusland gebouwde artil-
yhie't lp zo nu en dan Quemoy be-
>'e®' tii, aanvallen waren gericht op
GVen "Pten op het vasteland n op
U^Hiov ?den' die om het bedreigde
W*1 hia u ggen Nationalistische pilo-
t^^Vuif melding van zwaar af-
ba^.Zijn .maar volgens de nationalis-
n tery ^vliegtuigen veilig op hun
c°mmunistische persagentschap
is
te 'hoeilijk de zaken zuiver i
V ~l°n als men de ogen vol
tranen heeft.
„Nieuw China" meldde gisteravond,
dat drie nationalistische toestellen
werden neergeschoten en twintig be
schadigd De nationalisten hadden, al
dus het persbureau, bommen laten val
len op een eiland nabjj Amoy, terwijl
burgers en woonhuizen werden bestookt
in Sji Tsjoen en Woe Sji ten Zuiden
van Tsinkiang. Bij de aanval op Amoy
waren acht personen gedood en twee
gewond, terwijl twaalf huizen verwoest
werden. Volgens Nieuw China hebben
42 nationalistische vliegtuigen in twee
golven vijfduizend bommen laten vallen.
ce en een terugkeer van de „Europea
nen" in de Parjjse regering. Vandaar
waarschijnlijk, dat de West-Duitse staats
secretaris, Hallstein, dit weekeinde on
verwachts en onder de grootst mogelijke
geheimzinnigheid en geheimhouding een
bezoek heeft gebracht aan Parijs, waar
hij in de Duitse ambassade een aantal
prominente voorstanders van de EDG
ontving. Ook heeft Hallstein een bezoek
gebracht aan Brussel, waar hij minister
Spaak heeft ontmoet. Over het onder
werp der besprekingen werd niets be
kend gemaakt.
De West-Duitse Bondskanselier, Dr.
Konrad Adenauer, en de Franse pre
mier, Pierre Mendès-France, hebben
in gefilmde interviews voor de Ame
rikaanse televisie verklaard, dat West-
Duitsland en Frankrijk moeten samen
werken om een verenigd Westelijk de
fensiestelsel tot stand te brengen.
Dr. Adenauer zeide in zijn zomerver
blijf in het Zwarte Woud, dat West-
Duitsland, wanneer het souvereiniteit
heeft verkregen, altijd bereid zal zijn
een deel van die souvereiniteit aan een
verenigd Europa op te offeTen. Zijn
land wenst geen onbeperkte herbewa
pening.
Mendès-France, die in Parijs geïnter
viewd werd, verklaarde, dat hij er ze
ker van is, dat er vöör 1955 een nieuwe
overeenkomst tot stand zal worden ge
bracht, waarbij de strijdkrachten van
een souverein West-Duitsland in een
Europees defensiestelsel geïntegreerd
worden. „Een overeenkomst zal, zodra
zij bereikt is, bij de Franse Nationale
vergadering worden ingediend". Hij
geloofde, dat er een meerderheid in het
Franse parlement is, welke voor een
West-Duitse bijdrage tot de Westelijke
verdediging is.
<Reuter-ANP-AFP-UP)
Commodore A. Viruly, gezagvoerder van de verongelukte Triton", is hedenmorgen op Schiphol aangekomen. Voor de
persconferentie, die hij meteen na aankomst gaf, bestond zeer veel belangstelling.
(Van onze correspondent)
Maandagavond tegen elf uur is de 33-
jarige echtgenote van de tuinder Len
ders, Johanna Janssen, in Tuindorp
Wellerlooi, gem. Bergen (L.) door een
Ambonees uit het kamp Well vermoord.
De dader heeft het slachtoffer met
een dolksteek in het hart van het le
ven beroofd.
Tegen ell uur klopte de dader aan
bij de familie. Mevrouw Lenders, die
reeds te bed lag, liet de Ambonees bin
nen, waarna een vechtpartij is ont
staan blijkens de aangerichte ravage
in keuken, gang en slaapvertrek, al
waar hij haar de doodsteek heeft toe
gebracht. Vermoedelijk is hier sprake
van een geval van roofmoord. De da
der nam twee portemonnaies mee, met
een gezamenlijke inhoud van honderd
gulden, welke later met het dolkmes
in een bos weiden teruggevonden. In
het kamp Well is de dader later van
bed gelicht. Hij is gehuwd en vader
van vier kinderen.
Een buurmeisje, dat du de familie
Lenders in dienst is, waarschuwde de
echtgenoot van het slachtoffer, die be
zig was met het sorterer van augur
ken in de tuinbouwloods. Deze spoedde
zich naar huis en deed daar de gemeL
tragische ontdekking. Het slachtoffer
was moeder van zes kinderen en .n
verwachting van het zevende. De ver
slagenheid in deze kleine dorpsgemeen
schap was uiteraard zeer groot.
Te Dublin is Dinsdagavond officieel me
degedeeld. dat zo spoedig mogelijk een
openbaar onderzoek zal worden ingesteld
naar het ongeluk van de „Triton" De Ne
derlandse regering zal worden gevraagd
mede te werken.
(Van onze speciale verslaggever)
„Wel moe", maar overigens „nog met
dezelfde ideeën over het luchtvaartwe
zen als een week geleden", is commo
dore Viruly, de gezagvoerder van de
bij Shannon verongelukte „Triton", van
morgen met de KLM Superconstellation
„Positon" op Schiphol teruggekeerd.
Eerste vlieger Parfitt en eerste boord
werktuigkundige Rademaker vergezel
den hem, zodat thans alle bemannings
leden die de ramp hebben overleefd
in het vaderland zijn teruggekeerd. Com
modore Viruly handhaafde volledig de
verklaring die hij op Shannon heeft af
gelegd, dat hij de naald van de stijg-
snelheidsmeter zag teruglopen en toen
tevergeefs gitracht heeft de machine
nog op te trekken. Deze verklaring is,
zoals bekend, in strijd met die van de
president-directeur van de KLM, de
heer Aler, die bij zijn terugkeer op
Schiphol gezegd heeft dat de beman
ning niets ongewoons bemerkte en ver
onderstelde dat de „Triton" zich op de
normale hoogte bevond, toen r>ij op de
modderbank terecht kwam.
Maar op de kwestie van deze tegen
strijdigheden wenste commodore Viruly
begrijpelijkerwijs niet nader in te gaan.
„Het lijkt mij voorbarig", zei hij, „nu
kwesties aan te roeren die alleen voor
de commissie van onderzoek van belang
zijn. Er is bovendien bij een ramp als
(Van
Een
onze speciale verslaggever)
van de geredde Amerikaanse
passagiers, de heer Bettman, heeft een
telegram gezond,en naar commodore
Viruly en naar de K.L.M., waarin hij
zegt: „Hartelijk dank voor alles wat u
voor ons hebt gedaan. Joseph Conrad
(de bekende schrijver van verhalen
over de zee) zou een boek over u moe
ten schrijven. Ik wil u graag weer eens
terugzien".
Dr. Farrington, de Amerikaanse pas
sagier. die met zijn vrouw en twee
kinderen gered is, heeft het volgende
telegram gezonden aan de K.L.M.: „In
weerwil van alles wat er gebeurd is,
zijn wij u bijzonder dankbaar voor
alles wat de K.L.M. voor ons heeft
gedaan. Morgen vlieg ik naar de Ver
enigde Staten, met de K.L.M.".
a
deze altijd enige tegenspraak. Alleen
de commissie van onderzoek, die over
alle informaties beschikt, heeft een vol
ledig beeld, vollediger zelfs dan mijn
eerste piloot Parfitt en ik, die het ove
rigens wel met elkaar eens zijn."
Commodore Viruly acht het vrijwel
zeker, dat de Britse luchtmacht er in
zal slagen de „Triton" met behulp van
een groot aantal luchtballonnen te ber
gen. „Dat is een methode, die ook tij
dens de oorlog door de R.A.F. met veel
succes is toegepast". Na de berging zal
het nog even duren eer de commissie
van onderzoek de oorzaak van de ramp
heeft vastgesteld, zo meent hij.
Daarna gaf de heer Viruly een kort
en sober verslag, hier en daar aange
vuld door zijn vrij goed Nederlands
sprekende Britse eerste piloot, van
de redding. „Het ging allemaal vrese
lijk vlug. Nadat de rubberboten au
tomatisch naar buiten waren gepompt,
deelden we noodlantaarns ui.. De pas
sagiers waren inmiddels tezamenge-
stroomd voor de deur waar ze waren
ingestapt, in de staart van de machi
ne. Maar die deur ging niet open, om
dat het achterste gedeelte onder wa
ter lag en de romp bovendien ontzet
was. Alleen door de deur bij de cock
pit konden we in- en uitgaan."
„Niet voor ons ouderen", zo ver
volgde Viruly, „maar vooral voor de
jongere leden van de bemanning
was het een verdienste dat zij zich
zo kranig hebben gedragen bij het
reddingswerk. Zij hebben zichzelf
prachtig in bedwang gehouden. Op
zulke momenten, als de mensen het
echt slecht hebben, bemerk je pas
hoe goed ze zijn. Ik weet niet meer
met wie ik het laatst in de cabine
ben geweest, maar door het stijgende
water en de benzine, die met luid
gedruis de machine instroomde, en
door de sterke benzinedamp kon je
het er hoogstens één minuut uit
houden. Wij vingen toen nog een
glimp op van de overige inzittenden,
die voor het merendeel al door het
water werden overspoeld. Zij hadden
allen het bewustzijn verloren en za
gen eruit alsof zij niet meer leefden.
Wij hebben nog wanhopig getracht
een van hen, die nog boven het steeds
stijgende water uitstak, te bevrijden,
maar dat is mislukt omdat hij tussen
de stoelen beklemd zat.
Toen een van de rubberboten al weg
was ben ik met de andere nog zo lang
mogelijk bij het wrak gebleven. In de
duisternis hoorden we toen hulpgeroep
van de staart komen. We hebben ge
weldig gepeddeld om de staart te be
reiken, maar wind en stroom waren
sterker en heel langzaam dreven we
van het toestel weg."
„Het is wel tragisch", zo vervolgde
Viruly, „dat vier uur later een van de
twee mannen, die op de staart bleken
te zitten, in het water is gegleden en
verdronken". Jn antwoord op vragen
over het uitblijven van hulp van het
vliegveld Shannon zei Viruly, dat naar
zijn mening alleen deze man het er bij
een eerdere reddingspoging waar
schijnlijk wel levend had afgebracht.
De 26 slachtoffers in het vliegtuig wa
ren niet meer te redden.
„Tijdens de oorlog", zo besloot de
heer Viruly zijn relaas met een bewo
gen stem, „ben ik met een Brits vlieg
tuig onder mijn commando neergestort
en wij hadden toen één gewonde. Maar
dit was de eerste keer van mijn leven,
dat ik onder de inzittenden van mijn
vliegtuig eert dodelijk slachtoffer had".
De drie bemanningsleden werden
op het platform hartelijk begroet door
hun familieleden en directieleden van
de KLM. De heer Viruly werd o.a. op
gewacht door zijn vader en moeder,
zijn vrouw en kinderen.
np
Een woordvoerder van de KLM op
Shannon heeft medegedeeld, dat zich in
de vrachtruimte van de verongelukte
„Triton" diamanten bevinden, die mo
gelijk een millioen dollar waard zijn.
(Van onze speciale verslaggever)
De radiotelegrafist van de „Triton",
Henri Oudshoorn, die Maandagavond
van het toneel van de ramp op Schip
hol terugkeerde en Dinsdag de gehele
dag heeft doorgebracht bij zijn ouders
in Rotterdam, is gisteravond per Con
stellation naar New York vertrokken.
Commodore Viruly, aan wie dit van
morgen op Schiphol verteld werd, glim
lachte toen daaraan werd toegevoegd:
Oudshoorn vertrok niet als passagier
maar gewoon als bemanningslid.
De president-directeur van de KLM,
de heer Aler, heeft de radiotelegrafist
een bouquet bloemen meegegeven voor
zijn echtgenote, die in New York vei-
toeft.
De republikeinse gouverneur van de
staat New-York, Thomas Dewey, heeft
tijdens een televisie-uitzending gezegd,
dat het ogenblik voor hem was geko
men zich uit het openbare leven terug
te trekken. De' ey, die twaalf jaren
gouverneur van de staat New-York
was, vertelde niet de reden voor zijn
besluit, dat tot het laatste ogenblik ge
heim was gebleven. (AFP)
Er is vertraging opgetreden bij het
zenden van het officiële verzoek van
de Verenigde Staten om een spoed-bij-
eenkomst van de Veiligheidsraad van
de Verenigde Naties over het neer
schieten van een Amerikaans marine
vliegtuig in de Japanse Zee. Een woord
voerder van de Amerikaanse afgevaar
digde zei, dat de brief, die aanvanke
lijk gisteren verzonden zou worden, nog
wordt vastgehouden, omdat men meer
inlichtingen over het incident afwacht.
Men achtte het waarschijnlijk, dat de
brief nu vandaag zou worden verzon
den. (Rtr)
KENYA Jomo Kenyata, bijgenaamd
„Brandende Speer", die beschouwd
wordt als de grote man achter de scher
men van de Mau Mau, zal niet meer
in Kikoejoeland mogen terugkeren, wan
neer hij zijn gevangenisstraf heeft uit
gezeten. (UP).
et gebruik van atoomenergie voor
vreedzame doeleinden kan voor
de hele mensheid van uitzonder
lijk belang zijn. De geleerden hebben
voor de toekomst grote verwachtingen
van de experimenten op dit gebied. De
vorige week heeft de leider van het
Britse atoomonderzoek, Sir John Cock-
croft, in een vergadering te Oxford ver
klaard, dat „de energie van de fusie
van lichte elementen in plaats van op
destructieve op vreedzame doeleinden
gericht moest worden, om aldus een
onmetelijke bron van kracht te vor
men."
In zijn rede maakte Sir John
voorts melding van de belangrijke vor
deringen die er in Groot-Brittannië ten
aanzien van dit probleem waren ge
maakt, en in dit verband noemde hij de
atoomcentrale Calderhall, gelegen in het
graafschap Cumberland. (In ons blad van
Zaterdag jl. heeft een bijzondere cor
respondent een uitvoerige beschouwing
gewijd aan deze atoomcentrale, die nog
groter is dan die van de Sovjet-Unie).
In Amerika heeft president Eisenhower
dezer dagen de nieuwe Atoomenergie-wet
ondertekend. Deze wet staat de uitwis
seling van atoomgegevens tussen Ame
rika en de bondgenoten van de
V.S. toe. Bovendien opent de wet
voor Amerikaanse particuliere onderne
mingen de mogelijkheid om deel te ne
men aan de toepassing van atoomener
gie voor niet-militair gebruik. De Ame
rikaanse regering heeft aldus weer eens
getoond hoe belangrijk in Washington
de bouw van atoomcentrale's en derge
lijke instellingen wordt geacht. En dit
is Maandag door de president persoon
lijk benadrukt toen hij het sein gaf
voor de werkzaamheden aan de eerste
Amerikaanse atoomcentrale, die bij de
stad Pittsburgh in de staat Pennsylva
nia wordt gebouwd. Ter gelegenheid
van deze plechtigheid maakte Eisenho
wer een zeer gewichtig project bekend,
dat feitelijk het vervolg was op een
voorstel dat hij negen maanden geleden
in de Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties te New York heeft gelan
ceerd.
Op 8 December 1953 had hij de Assem
blee van de V. N. de volgende sugges
tie gedaan: De regeringen die in de
eerste plaats betrokken waren bij de
atoombewapening moesten gedeelten va
haar voorraden uranium en splitsbare
materialen onder toezicht stellen van
een internationaal bureau voor atoom
energie. En Eisenhower was van me
ning dat een dergelijk bureau zou kun
nen worden opgericht onder auspiciën
van de V.N. Voorts zei hij nadrukkelijk
dat hij vooral met de Sovjet-Unie zijn
plan zou willen uitwerken. Met Rusland
zijn intussen door de Amerikaanse re
gering inderdaad besprekingen over de
ze kwestie gevoerd. Vooral minister
Dulles heeft zich daarbij verdienstelijk
gemaakt. Maar helaas hebben de on
derhandelingen geen succes opgele
verd, en in Washington is men onlangs
tot de conclusie gekomen dat het in
ternationale atoomenergiebureau dan
maar zonder deelname van de Russen
zou moeten worden opgericht. Dat ge
beurt nu ook. Voorlopig zullen zeven
Westelijke staten gaan samenwerken, zo
is in Washingt"- bekend gemaakt. Be
halve de Grote Drie zullen aanvankelijk
Canada, Australië Zuid-Afrika en Bel
gië zich bij het bureau aansluiten. Aan
deze nieuwe regeling zijn wekenlange
diplomatieke besprekingen tussen de t:
trokken naties vooraf gegaan. Washing
ton heeft krachtig op een spoedige op
lossing aangedrongen, omdat de Ame
rikanen de organisatie van het bureau
aangekondigd wilden hebben vöör de
komende zitting van de Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties.
Het woord atoom^iergie doet ons over
het algemeen denken aan A- en H-bom-
men. Het wekt associaties met de meest
afschuwelijke vorm van oorlogvoering.
Het herinnert ons aan Hiroshima en Na
gasaki. Dat die atoomenergie de wereld
ook van onnoemelijk nut kan zijn wordt
nog niet voldoende beseft. Maar toch
is het van belang dat de mensheid zich
van de positieve mogelijkheden der mo
derne atoomuitvindingen bewust wordt.
Het is een bijzonder tragisch feit dat
de Sovjet-Unie alle na-oorlogse pogin
gen om de atoombewapening op effec
tieve wijze onmogelijk te maken heeft
gesaboteerd. Zolang decommunisten
zich niet eerst aan internationaal toe
zicht op de nationale atoomindustrie wil
len onderwerpen heeft een verbod van
de atoombom door de V.N. geen zin.
Want terwijl de Amerikanen hun voor
raad atoomwapens zouden vernietigen
zouden zij geen enkele garantie hebben
dat de Russen dit ook zouden doen of
hebben gedaan.
Nu Rusland de atoombewapening
voortzet kan Amerika niet achter
blijven, al zou de Amerikaanse rege
ring al deze inspanningen oneindig veel
liever op vreedzame doeleinden willen
richten.
De hele „atoombewapeningswedloop
betekent een kolossale afschuwelijke
krachtsverspilling, die onmiddellijk ge
staakt zou kunnen worden als de Sov
jet-Unie de A- en H-wapens maar wer
kelijk wilde uitbannen. Maar alle re
cente beweringen der Sovjet-leiders ten
spijt, is er geen enkel betrouwbaar
symptoom van een dergelijke bereid
heid.
Advertentie
Een Brits vleugelloos experimenteel
straalvliegtuig, dat uit een normale ho
rizontale positie verticaal opstijgt, heeft
enige weken geleden een geslaagde
proefvlucht gemaakt, aldus heeft de
Britse minister van Bevoorrading me
degedeeld. De Amerikaanse luchtvaart
heeft enige tijd geleden eveneens een
vliegtuig in de practljk beproefd, dat ver
ticaal omhoog stijgt, maar dit type
wordt daarvoor op zijn staart geplaatst
en heeft bovendien vleugels. Bij de
Britse machine echter zijn de motoren
anders geplaatst.
Het bestaan van deze nieuwe gril
van de luchtvaarttechniek werd onthuld
in een rede, die minister Duncan San
dys gisteravond hield voor het genoot
schap van Britse vliegtuigbouwers ter
gelegenheid van de opening van de
jaarlijkse luchtvaartshow te Farnbo-
rough.
„De noodzakelijke naar boven gerich
te hefkracht", aldus Sandys, „wordt
voortgebracht door twee benedenwaarts
gerichte straal-stromen. Ik kan het
moeilijk een vliegtuig noemen, want het
is in werkelijkheid niet meer dan een
vliegtuigmotor waar een piloot op zit.
Enige weken geleden", aldus Sandys,
„heeft deze vreemdsoortige constructie,
welke een gewicht van 3)4 ton heeft,
zichzelf op succesvolle wijze in de lucht
verheven zonder behulp van vleugels of
roterende bladen van welke soort ook.
Daarna cirkelde het ongeveer tien mi
nuten rond, terwijl de piloot het volle
dig onder controle had, waarna het zon
der enige moeite een geslaagde landing
uitvoerde", aldus Sandys. „Het is zeer
goed mogelijk, dat deze nieuwe en op
windende experimenten te zijner tijd
zullen leiden tot een ware ommekeer in
de ontwikkeling van de aeronautica,
welke op alle punten even belangrijk
is als de revolutie, die door de invoe
ring van de straalmotor is teweegge
bracht", zo besloot de minister.
(tot Donderdagavond)
Veranderlijke bewolking met hier
en daar wat motregen. Zwakke tot
matige wind tussen Zuidwest en
Zuid. Minder koude nacht. Morgen
overdag ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag.
Zon: 6.03-19.11. Maan: 17.29-1.32.
De politieke commissie van de Ara
bische Liga, die op het ogenblik in Cai
ro bijeen is, heeft de kwestie Nieuw-
Guinea op haar agenda geplaatst.
Voorts zal worden gesproken over het
overbrengen van 1200 Palestijnse
vluchtelingen naar Libye en over de
gebeurtenissen in Frans Noord-Afrika.
