Ondanks merkbare verbetering in de
situatie grote inspanning vereist
Noodtoestand in de industriegebieden
Tek°rt van20.000 Plannen voor kerkenbouw
^EK NAAR HET WESTEN
stelt Bisdom Haarlem voor
problemen
H. VADER opent het congres
der Maria-congregaties
De Paus zelf zestig jaar lid
f
KERKENBOUW IN HET BISDOM HAARLEM
Werkplaatsen
A
Aanklacht tegen
doelverdediger
Roekeloze Kanaal
zwemmergevonden
Binnen vijf jaar 20
nieuwe zieken
huizen
J
DE MACHT
van het kleine
PURMEREND een
voorbeeld
Wegens overtreding van
de Arbeidswet
Rechter rijdt te hard
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1954
PAGINA 3
(Van onze redacteur)
Onder de Nederlandse bisdommen is er geen zo verwikkeld in
allerhande problemen als het Haarlemse diocees, waarin on-
w r geveer 45 procent van de Nederlandse bevolking woonachtig
i', ,7 e van deze problemen hangen ten nauwste samen met de
l ceyibouw. Deze kerkenbouw is van de grootste urgentie in ver-
,na met de bevolkingstoename, de city-ontvolking in oude centra,
r verval van oudere kerken en het ontstaan van véle belangrijke
?reatie-gébieden aan de kust op de Zuidhollandse en Zeeuwse
ijden. Treffend werd de betekenis hiervan geaccentueerd in de
}jrf Vering, die de B.P.M. gaf voor haar subsidiëring van de kerken-
ter voorkoming van het gevaar, dat arbeiders
'tik,
Zi ri Woestiin belanden. Enkele gemeentebesturen in i\ oora- en
4vd-H0iiand zagen eveneens in de subsidiëring een groot geestelijk,
een geeste-
Noord- en
^(lar
ook sociaal belang.
Eu nu het Zondag opnieuw Kerkenbouw-Zondag is, verdient het
^beveling om de stand op te maken van de kerkenbouw-actie, die
^ordt^^ ^aar^emse diocees met voortvarendheid gevoerd
Buitengewone inspanning
V..
Kerken in uitvoering
Sgsa6kend
TOENEMING VAN DE BEHOEFTE AAN KERKPLAATSEN IN HET BISDOM HAARLEM
EN VAN DE IN FEITE GEREALISEERDE KERKPLAATSEN SINDS 1939
sr
BOERDERIJ IN DE AS
GELEGD
Schade op f 35.000 geraamd
nl>:
sommige gevallen herstel of vervanging
nog een aantal jaren uitgesteld worden,
toch is het onvermijdelijk, dat ook uit
dezen hoofde in het kerkenbouwpro-
gramma projecten worden opgenomen
(Nieuw-Vennep, Purmerend). Speciaal
wordt dit urgent, wanneer door een
langzame, maar gestadige groei van de
katholieke bevolking op kleinere plaat
sen een uitbreiding van het aantal zit
plaatsen nodig wordt, die wellicht bij
een nieuwere kerk nog op enigerlei wij
ze opgelost zou kunnen worden, maar in
de oudere en vaak reeds bouwkundig
niet meer zeer hechte kerkgebouwen
niet verwezenlijkt kan worden. Het
moet helaas geconstateerd worden, dat
omtrent de bouwkundige toestand der
verschillende kerkgebouwen en de ca
paciteit daarvan nog steeds geen uni
forme en gemakkelijk controleerbare
gegevens aanwezig zijn. Er kan der
halve ook nog geen berekening worden
gemaakt van het kapitaal dat benodigd
zal zijn om restauratie en nieuwbouw
op deze gronden te bekostigen.
balans vermeldt de volgende
kouwii Sinds 1939 werden 19 nieuw-
^rk Gn tot stand gebracht, zijn 7
«n herbouwd, 4 kerken uitgebreid
bjn noodkerken gebouwd. Bovendien
biw^ns nog in uitvoering 4 nieuw-
fe-^'kerken en 2 herbouwkerken. Een
ge^ctabele lijst, doch de vraag blijft
tr?(j nigd of deze bouwactiviteit gelijke
lO, houdt met de ontwikkeling van de
6e,a°'ieke bevolking in het Bisdom,
ite, immers groeide tussen 1939 en
Hm v&n 646.101 paschanten tot 807.038.
ghetto aantal kerkplaatsen dat tot
kwam bedroeg 31.762, dat is on-
t\t,®er 20.000 minder dan eigenlijk
"Zakelijk is. Hierbij mag echter niet
H:;,-t oog worden verloren, dat in
'tel de verhouding tussen de aantallen
üASangers en kerkplaatsen niet ideaal
V,er was, omdat in 1935 tengevolge
sv financiële moeilijkheden 'n bouw-
n Was afgekondigd.
de dertiger jaren was de situatie
al
van ideaal. Tengevolge
en de na-oorlogse om-
"n a
stana-°orlog
Wuiëheden zijn de moeilijkheden nog
het ®nornen. 'n 1949 v°nd de Bisschop
^2» °°k noodzakelijk om tegenover
eeri steeds verergerende noodtoestand
nieuw actie-plan te ontwerpen,
bat - 9 niet alleen werd gedacht aan
hotjj'l'open van het tekort en het bij-
°0k van de toename, maar waarbij
C, gelet werd op voorziening in de
va„0rnstige behoefte en het bereiken
een meer gedifferentieerde en ge-
'"liseerde zielzorg, eventueel door
v" langzame en verantwoorde afname
de gemiddelde parochiegrootte.
Hij?d nieuwe en wetenschappelijk ver-
hie»v?ord actieplan heeft sinds 1949 een
"bare verbetering gebracht.
q VEREIST.
k, ,'h de komende jaren zal echter
ultengewone inspanning en buiten-
Ojjj urie offervaardigheid vereist blijven
Ut-, aan de noodtoestand een einde te
dpk h. Temeer omdat de bouwkosten
Lfhlate gestegen zijn, dat voor een
0 rk thans 4 en een half maal het voor-
rlogse bedrag noodzakelijk is.
STAD EN PLATTELAND
V Opvallend is bij het nagaan van de
auschillende kerkbouwprojecties, dat
4jfefrst de grote steden hun aan-
tp.j hebben geëist in de kerkbouw-
«C'teit. Dit is verklaarbaar als
W" bedenkt dat juist in de grote
'klngsconcentraties het gebrek
^kerkruimte het meest evident
10e5,b-v- in een stad als Amsterdam
van de periode 1939-1949 de
j>h Ho?elde parochiegrootte gegroeid
nu blijkt dat aldaar de parochie
A2® in 1954, dank zij de bewonde
rt] Aardige activiteit op het gebied
e kerkenbouw wederom is terug-
°ht kunnen worden tot het overi-
h?" l£ok nog niet ideale gemiddelde
tr'Voor 's-Gravenhage is de ge-
t 'de parochiegrootte weliswaar nog
p 15h ket Peil van 1939 teruggekeerd,
jtt] .ten opzichte van 1949 is ook reeds
'ttpk. ,angrÜke verbetering te consta-
S'bg in Rotterdam wordt de verkrij
gt een juist inzicht bemoeilijkt
v'iep] gewelddadige verwoesting van
AkjJ de stadskern, waardoor een be-
[Jtfe gsspreiding niet alleen over an-
rt°tterdamse parochies, doch ook
°hd Urige gemeenten heeft plaats-
ft ^t] h n
h^enatS ''Kt de situatie echter voor de
In6 kt met de middelgrote en klei-
A dp2ieden. alsmede voor de dorpen.
°chi ekenaten blijkt de gemiddelde
'egrootte t.o.v. 1939 te zijn toege-
In 1955 zullen vermoedelijk de volgende kerkbouwplannen in uit
voering komen:
VIER NIEUWBOUWKERKEN, waarvan twee te Amsterdam, de
Votiefkerk en de O. L. Vrouw van Lourdes (900 zitplaatsen); één te
Beverwijk, Regina Caeli (1.000 zitplaatsen); één te Haarlem-Noord,
H.H. Petrus en Paulus (1.000 zitplaatsen).
TWEE HERBOUWKERKEN: te 's-Gravenhage, H. Antonius (1.200
zitplaatsen), welke kerk zonder financiële hulp van het Fonds tot stand
komt, en te Rotterdam-Pendrecht, een kerk met 800 zitplaatsen.
TWEE KERKEN WORDEN UITGEBREID: de H Liduina te Rotter
dam met 342 zitplaatsen; de H.H. Martelaren van Gorkum te De Lier
met 240 zitplaatsen.
VIJF NOODKERKEN: waarvan twee te Amsterdam (Geuzenveld en
Slotervaart), Amstelveen, Delft en Rotterdam (Zuidwijk).
In 1954 komen nog in uitvoering: Amsterdam, H. Catharina
(Slotermeer) met 817 zitplaatsen; Purmerend, H.H. Nicolaas en
Catharina, 950 zitplaatsen; Nieuw-Vennep, O. L. Vrouw Onbevlekt
Ontvangen, 600 zitplaatsen.
In uitvoering of vrijwel gereed zijn 4 NIEUWBOUWKERKEN: Bloe-
mendaal, H. Drievuldigheid, 720 zitplaatsen; Krommenie, H. Petrus
Banden, 922 zitplaatsen; 's-Gravenhage, O. L. Vrouw van Fatima, 1.000
zitplaatsen en eveneens in 's-Gravenhage, H. Paulus, 960 zitplaatsen.
TWEE HERBOUWKERKEN: beide te 's-Gravenhage, O. L. Vrouw
van Goede Raad (950 zitplaatsen) en H.H. Mart. van Gorkum (750 zit
plaatsen); één kerkuitbreiding te Warmond, H. Mathias met 100 zit
plaatsen.
nomen met percentages van 17 tot zelfs
64 pet. Het is dus alleszins voor de
hand liggend, dat naast de aandacht
voor de grote steden, die relatief en
absoluut toch de sterkste groei te zien
blijven geven, in de eerstkomende ja
ren ook de middelgrote en kleinere
plaatgen nog meer dan tot heden het
geval was. de aandacht voor zich zul
len opeisen.
DE CITY-ONTVOLKING
Niet alleen de absolute toename van
het aantal katholieken in het Bisdom,
maakt het treffen van voorzieningen
noodzakelijk. Er zijn nog meer facto
ren, die een bijzondere inspanning vra
gen. Allereerst de omstandigheid, dat
zeker niet alle bestaande kerkruimte
volledig en intensief in gebruik kan zijn.
Geheel buiten de directe invloedssfeer
van de kerk speelt zich het proces van
de city-ontvolking af, zodat het onver
mijdelijk is, dat soms in buitenwijken
kerken moeten worden gebouwd voor
die bevolkingsgroepen, die weliswa..r
geen vermeerdering van het totaal be
tekenen, maar die door verplaatsing tot
ontvolking van de binnenstadskerk lei
den.
HERSTEL VAN KERKEN
Vervolgens dient bedacht te worden,
dat een niet onbelangrijk gedeelte van
thans bestaande kerken in het Bisdom
is gebouwd in de laatste helft van de
vorige eeuw, dat wil dus zeggen, thans
70 tot 100 jaar oud is. Ook al kan in
Het bisdom helpt de bisschop ker
ken bouwen. Van September 1953 tot
Mei 1954 werd een bedrag van
1.329.853 bijeengebracht. Dat is
5% meer dan in de overeenkomstige
periode 1952—1953.
Indien echter atle gelovigen weke
lijks slechts één cent meer gaven, zou
dit betekenen, dat per jaar één kerk
meer gebouwd zou kunnen worden.
O'^ge *aak ket treffen van voor
al het bisdom Haarlem is in
i'utf t P'aats een gevolg van de ab-
"iöÜ.' ®er> 4anie van het aantal katholie-
opvaii name' die ïuist dit bis-
'>a<S"hO(A., d is- Deze mag de resultan-
'in.G. ""d Word,
worden van drie elementen:
over de natuurlijke bevol-
d i. het geboorteoverschot,
'q.Tjt gPK ,onstateerd worden dat deze
KI ef ?Biie van het Bisdom Haarlem
'*it delen er "iet groter is dan in an-
m' dat i„ het land, maar gezien het
St,Vah provincies ongeveer 45
Nf ^Onn= sehele Nederlandse bevol
kt arekenin ilg 'A moet men hier toch
NAsoiut g "ouden met een zeer
1Do h 6 Sroei. In de laatste eei
^9- r'~ - Volkinvan do nrnvi
ster-
- .oa.o.c eeuw is
h «Vin en £ev°iking van de provincies
nAn!, h^Uld-Holland verviervoudigd.
'Stj 'hg katholieke deel van deze
V, Ha meer dan verviervou-
vSf de-,
rtl,id.bttht v natuurlijke bevolkingsaan-
'f1"5 d °"ahcl°0r de Provincies Noord- en
de bevolkingstoename.
provincies Noord- en
t°°k de vestiging uit an-
r" At j an het land, een belangrijk
hr1. C:!? ahs5 bevolkingstoename. Uit
?traal ï,erschenen publicatie van
A vAn ..„bureau voor de Statistiek
t," dio°rd- sinds 1830 de provin-
Zuid-Holland constant
ehov6r Vestigingoverschot verto-
een verder in het land
vrijwel algemeen vertrekoverschot; het
is bekend dat met name de grote ste
den, vooral Rotterdam en Den Haag
een grote zuigkracht uitoefenen; Rot
terdam is b.v. sinds 1830 ongeveer acht
maal zo groot geworden, Den Haag
eveneens. Bijzonder vertonen ook de
jaren 1948-1952, ondanks de verhoogde
drang naai buitenlandse migratie, nog
een duidelijk vestigingsoverschot voor
de bovengenoemde provincies; hierbij
blijkt echter, dat in deze periode nu
niet alleen de steden doch ook zeer
duidelijk de industriegebieden in klei
nere plaatsen hun aandeel hebben in
deze vestigingen.
Typische voorbeelden daarvan vor
men het gebied rondom Beverwijk,
waar dit jaar de Kerkenbouwzondag op
speciale wijze wordt geaccentueerd
door de persoonlijke aanwezigheid van
de Bisschop, alsmede het Petroleumge-
bied ten Westen van Rotterdam, waar
bij voornamelijk betrokken zijn de
plaatsen Vlaardingen, Pernis en Hoog
vliet.
Een laatste factor van bevolkingstoe
name wordt gevormd door de beke
ringen, welke in het Bisdom Haarlem
met zijn sterk gemengde bevolking,
de laatste jaren een gemiddelde aanwas
van ruim 2000 zielen meebrengt. Hoe
wel hiertegenover een zekere mate
van vervreemding van de Kerk plaats
vindt, dient men toch te bedenken, dat
deze katholieken nog altijd blijven val
len onder de zorg van de Kerk.
VORMGEVING RECREATIE
GEBIEDEN.
Tenslotte staat het Fonds Kerkenbouw
in dit Bisdom met zijn uitgebreid kust
gebied nog voor de onontkoombare
noodzaak om ook voorzieningen te tref
fen voor de talrijken, die in de vacantie-
maanden enige weken of zelfs alleen
maar weekends doorbrengen in de bad
plaatsen en andere recreatiegebieden.
In de periode van 1 Maart 1953
tot 31 Juli 1954 brachten de ka
tholieken van Purmerend 76.407.81
bijeen voor hun nieuwe kerk, de
H.H. Nicolaas en Catharina, waar
aan nog dit ja ar begonnen wordt.
Dit betekent, dat in genoemde pe
riode 27.20 per persoon geofferd
werd. In dezelfde tijd werd boven
dien nog 11.369 aan het fonds
Kerkenbouw afgedragen. Een vei
linggebouw werd tot noodkerk in
gericht. Parochianen wisten door
zelf in de avonduren daaraan werk
te verrichten een bedrag van
minstens f 10.000 uit te sparen.
Een voorbeeld, dat tot navolging
dwingt.
DE SINDS DE OPRICHTING VAN DE..STICHTING FONDS VOOR
KERKENBOUW IN HET R K.BISDOM VAN HAARLEM" OP 6-1-1939
GEREALISEERDE EN IN HET EERSTKOMENDE JAAR TE
BOUWEN KERKELIJKE VOORZIENINGEN IN HET BISDOM
HAARLEM
NIEUWBOUW - KERKEN
HERBOUW-KERKEN
NOODKERKEN EN NOODVOORZIENINGEN
UITBREIDING VAN KERKEN
BISDOMSGRENS
DEKENAATSGRENS
oo
SChaGEN
AL «MAAR
BEVERWIJK
PURMEREND
ARLEM
AMSTERDAM
NOORDW
alRhem
DEN maag
ZOETER
6 DELFT
OOOO
BOTTERDAM
m.DOElBuRG
30.000
SINDS 1936
TOEGENOMEN
BEHOEFTE AAN
KERKPLAATSEN
I I
60.000
TOENEMING VAN HET BENODIGDE
AANTAL KERKPLAATSEN SINDS I93B
TOENEMING VAN HET IN FEITE DOOR
DE BOUW OF UITBREIDING VAN KERKEN
SINDS 1938 TOT STAND GEKOMEN
AANTAL KERKPLAATSEN
SINDS I93B
GEREALISEERDE
KERKPLAATSEN
30 OOO
iOOOO
IO.OOO
Het is immers zo, dat in deze plaatsen
ofwel geen ofwel veel te kleine kerken
zijn en vooral bij de steeds voortschrij
dende intensivering van het recreatie-
forensisme, is het onvermijdelijk in
deze plaatsen kerkruimte te creëren
voor diegenen, die hier tijdelijk verblij
ven; in feite betekent dit, dat voor deze
mensen dubbele kerkgelegenheid moet
worden gebouwd. Met name op de Zuid-
Hollandse en Zeeuwse eilanden, waar
de autochthone katholieke bevolking
zeer gering in aantal is, doch waarop
voornamelijk de bewoners van de ste
den in Zuid-Holland voor hun recreatie
zijn aangewezen, vormt dit gebrek aan
kerkelijke voorzieningen een speciaal
en urgent probleem.
Intussen gaat het tot dusver nog
slechts om incidentele gevallen waarin
kerkruimte geschapen moet worden,
welke slechts gedurende een gedeelte
van het jaar ten volle gebruikt wordt.
Voor de toekomst moet men echter
verwachten dat met name in het ge
bied van Zuid-West-Nederland, dat on
der het Bisdom Haarlem ressorteert,
planmatig recreatieruimte aangelegd
zal worden voor de massarecreatie,
een verschijnsel, dat steeds meer een
rol gaat spelen, nu het vacantiehouden
doordringt tot alle lagen der bevolking
en er zelfs vrij algemeen voorzieningen
worden getroffen m.b.t. vacantietoela-
gen.
Gezien zijn ligging temidden van een
millioenenbevolking in de omliggende
Nederlandse en Belgische stedenconcen-
traties (ongeveer 8 millioen mensen bin
nen een straal van 100 km.) kan het
Zuidwesten een belangrijker recreatieve
functie gaan vervullen dan dit tot nu
toe het geval was; de vacantiebewe-
ging in West-Nederland richtte zich tot
voor kort in vrij geringe mate op de
Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden,
maar er bestaan plannen om de re
creatiemogelijkheden die hier liggen
meer uit te buiten en meer ruimte hier
voor te reserveren.
CONCLUSIE
De conclusie is duidelijk: De zorg
voor kerkenbouw betekent tevens zorg
voor de geestelijke belangen van ieder
katholiek gezin. Een zorg, die de ge
zinnen moeten delen door krachtigé fi
nanciële en morele steun.
TEKENING N°930 J 0 3 9 I95A
1953 1955
ABSOLUTE TOENEMING VAN HET AANTAL KATHOLIEKEN
IN DE DEKENATEN VAN HET BISDOM HAARLEM
IN DE PERIODE 1939-1954
IOO KATHOLIEKEN
IOOO KATHOLCKEN
loooo katholieken
20.000 KATHOLIEKEN
BISDOMSGRENS
DEKENAATSGRENS
DEN MAAG
DELFT
GOUDA
MiODCLBuBG
N.
TEKENING N*927 j w 19 «5*
(Van onze correspondent)
De economische recherche van de En-
schedese politie is voornemens een
proces-verbaal op te maken tegen de
oud-doelman van Enschedese Boys, M.
Kosters, wegens overtreding van de Ar
beidswet. Volgens de bepalingen van
deze wet mag iemand, die langer dan
twaalf uur in een bepaalde fabriek of
werkplaats werkzaam is, niet elders
werkzaam zijn. Ook mag hij niet langer
dan 8 en een half uur per dag of 48 uur
in totaal per week of op werkdagen
tussen achttien uur 's avonds en de an
dere ochtend zeven uur of op Zater
dagmiddagen na dertien uur werkzaam
zijn. Tenzij de betrokkene van deze be
palingen ontheffing heeft aangevraagd
en verkregen van het Districtshoofd der
Arbeidsinspectie of de betrokken minis
ter. Welnu, M. Kosters is gedurende
een volle werkweek werkzaam in de
textielfabriek der N.V. Rigtersbleek en
bezit bedoelde ontheffing niet. Op grond
hiervan is de Enschedese economische
recherche van oordeel, dat de betrok
ken semi-prof. de Arbeidswet over
treedt. Thans wordt nog terdege uit
gezocht of dit oordeel juridisch ook
steekhoudend is. Eventueel wil men
een proefproces uitlokken. Mocht de
oud-doelman van Enschedese Boys. die
thans contractueel aan de NV Twent
se Profs is verbonden, in het ongelijk
gesteld worden, dan zal dit ongetwij
feld ook consequenties meebrengen voor
voor de overige NBVB-spelers.
De vier en veertig-jarige Britse werk
tuigkundige Ted May, vader van negen
kinderen, is Woensdagmiddag te Calais te
water gegaan voor zijn tweede pogmg om
zonder volgboot over t Kanaal te zwem
men. Achter zich aan sleepte hij een op
geblazen rubberband met twee flessen
rum erin. Toen hij vijftien uur later door
geen enkel schip of kustwacht was ge
signaleerd, kwamen reddingsploegen in
actie, daar men ongerust begon te wor
den omtrent zijn lot.
Even vóór twaalf uur Woensdagavond
werd hij eindelijk door de bemanning
van een vaartuig gevonden. May zwom
nog steeds en weigerde de raad op te
volgen, om uit het te water te komen.
De boot zal hem nu blijven escorteren.
tekening N9920 j W i 0 >954
De Delftse kantonrechtei heeft
Woensdag een rechter woonachtig te
Rotterdam, veroordeeld tot 20.- subs
10 dagen. De ambtenaar van het O.M.
had 25.- subs tien dagen geëist. Aan
de rechter was ten laste gelegd dat hij
op de Prinses Beatrixlaan nabij de
kruising Kralingseweg te Rotterdam
niet voldoende doorgang had vrijgehou
den voor een naderende automobilist,
een handelaar te Rotterdam. Een aan
rijding was hiervan het gevolg geweest
doch persoonlijke ongelukken hadden
zich niet voorgedaan.
De handelaar werd als getuige ge
hoord en verklaarde de indruk te heb
ben gehad dat verdachte met een „be
hoorlijk grote" snelheid reed.
Een felle brand heeft Woensdagavond
de boerderij van de heer K. Smit aan de
Dorpsstraat te Assendelft grotendeels in
de as gelegd. De brand ontstond vermoe
delijk door kortsluiting. Het gelukte de
plaatselijke brandweer het woonhuis te
behouden. De boerderij en de hooiberg,
waarin een grote hoeveejheid hooi was
opgeslagen, gingen geheel verloren. De
schade, die geschat wordt op f 35000,
wordt gedeeltelijk door verzekering ge
dekt.
De H. Vader heeft gisteren in de Sint Pieter te Rome het Congres van
Maria-congregaties geopend met het uitspreken van een rede, waarin hij
aandringt op samenwerking van alle krachten, die ten goede werken in de
strijd tegen het kwaad. De Paus spoorde aan tot nauwgezette gehoorzaam
heid aan de kerkelijke hiërarchie en tot ingrijpende zelfheiliging door het
veelvuldig benutten van de genadebronnen om de zozeer begeerde ver
nieuwing van het geestelijk leven te bewerken. Meer dan 12.000 afgevaar
digden, die in totaal acht millioen Maria-congreganisten over de gehele
wereld vertegenwoordigen, zijn in Rome samen gekomen om gedurende drie
dagen zich te bezinnen op het thema van het congres: selectie, eenheid met
de hiërarchie en apostolische samenwerking. De H. Vader was voor de
opening van het congres speciaal uit Castel Gandolfo naar Rome terug
gekeerd.
Om half zes gisteravond arriveerde
de H. Vader per auto uit Castel Gan
dolfo. Hij zag er gezond en gebruind
uit. Vaticaanse autoriteiten verklaar
den, dat hij er beter uitzag dan ooit
sedert zijn ziekte van de afgelopen
winter. Temidden van de juichende me
nigte die in de Sint Pieter was sa
mengestroomd behalve de congres
gangers bevonden zich nog ongeveer
13.000 pelgrims in de basiliek werd
de H. Vader, gezeten op zijn Sedes
Gestatoria, naar het Belijdenisaltaar ge
dragen, waar zijn troon stond opge
steld. Het enthousiaste „Viva il Papa",
„Leve Maria" waren niet van de lucht.
„Leve Maria" was niet van de lucht.
Een Zwitsers koor, dat op het ogen
blik in Rome vertoeft, zong het „Tu
es Petrus".
Leken-afgevaardigden van verschil
lende Maria-congregaties, boden vervol
gens de H. Vader geschenken aan ter
herinnering aan het feit, dat gisteren
juist zestig jaar geleden de H. Vader
zelt als lid werd opgenomen in de
Maria-congregatie. Onder de geschen
ken bevond zich ook een urn, die het
symbool bevatte van het totaal van
de gebeden van de Maria-congregaties
voor de drie intenties die de H. Vader
voor het Maria jaar heeft opgesteld:
de eenheid van de Kerk, de vrede en
de vervolgde christenen achter het
ijzeren gordijn.
In het Frans richtte de Paus zich
vervolgens tot de 12.000 afgevaardigden
en heette hen welkom in Rome en
dankte hen voor de meegebrachte
geschenken. Hij herinnerde er aan, dat
hij over het thema van het congres
reeds geschreven had aan de direc
teur van het centrale secretariaat van
de Maria-congregaties en dat het the
ma overeenkwam met de voornaam
ste richtlijnen, die hij in zijn Aposto
lische Constitutie „Bis saeculari" had
samengevat.
Uitwijdend over het thema van het
congres, herinnerde de H. Vader er
aan. dat de Mariacongregaties niet
slechts simpele vroomheidsgenoot
schappen zijn, maar ook scholen van
volmaaktheid en apostolaat. Zij rich
ten zich tot die christenen die niet
tevreden zijn met het strikt-noodza-
kelijke, maar die meer willen doen
en groeien willen in de genade en
het leven volgens Gods wil. De goe
de congreganist zal veelvuldig de
H. Sacramenten ontvangen omdat de
deugd niet vanzelf komt en omdat
Geloof, Hoop en Liefde goddelijke
gaven zijn, waarom men nederig
moet vragen. De vereniging met de
kerkelijke hiërarchie is het uiterlijk
kenteken van onze verbondenheid
met Christus, zo vervolgde de Paus.
De Mariacongregaties behoren tot de
meest-authentieke vormen van Katho-
lieKe Actie, omdat zij haar leden
inleiden tot de geest van de Kerk.
Welnu, de hiërarchie bepaalt op wel
ke plaats degenen moeten worden
ingezet, die zich op bijzondere wijze
geroepen achten het werk van Chris
tus voort te zetten. De samenwer
king met andere apostolaatsgroepe-
ringen is niet slechts van practische
waarde, maar symboliseert de tegen
woordigheid van Christus temidden
van allen die in gebed en daad een
zelfde inspiratie volgen.
Tenslotte vroeg de H. Vader: „Hoe
veel edelmoedige initiatieven worden
niet verstrooid en werken zelfs elkan
der tegen? Maar tegelijkertijd woekert
het kwaad voort en overal waar de
krachten die ten goede werken falen
in hun samenwerking, slaat het zijn
slag. Aan het slot van zijn toespraak
smeekte de H. Vader Maria om haar
hoge bescherming voor het welslagen
van het congres en gaf hij de afge
vaardigden zijn Apostolische Zegen.
Tweemaal nog verscheen de Paus op
het middenbalkon van de Basiliek,
waar hij door de duizenden aanwezi
gen werd toegejuicht. Om tien voor
half acht keerde hij terug naar zijn
buitenverblijf in Castel Gandolfo.
(Van onze correspondent)
In ons land zijn momenteel tien alge
mene ziekenhuizen in aanbouw, waar
van er twee deze maand in gebruik
worden genomen: het Juliana Zieken
huis te Hengelo (O) (258 bedden) en het
Protestants Christelijk Ziekenhuis te
Terneuzen (146 bedden). De komende
5 jaar is nog de bouw te verwachten
van minstens een tiental algemene zie
kenhuizen. Dit zei gisteren dr. II. Slet-
tenaar, Inspecteur bij het Staatstoe
zicht op de Volksgezondheid, tijdens
zijn inleiding over „Ziekenhuisbouw na
de oorlog", die hij hield op het te En
schede gehouden congres van de Ver
eniging Instellings-Technici, tijdens welk
congres ook de jaarlijkse leergang „Zie
kenhuisbouw en Techniek" van deze
vereniging werd gehouden.
Naast de genoemde ziekenhuizen, al
dus dr. Slettenaar, zijn van 110 van de
200 bestaande algemene ziekenhuizen
de plannen tot sanering of uitbreiding
beëindigd, begonnen of goedgekeurd.
Een dertigtal plannen is momenteel
nog in behandeling. De kosten van een
nieuw algemeen ziekenhuis van 250 tot
300 bedden bedragen momenteel onge
veer 25.000.per bed zonder inven
taris, die te stellen is op ongeveer
4000.- per bed.
Vandaag bezochten de congressisten,
die door het gemeentebestuur vai. En
schede officieel werden ontvangen, het
R. K. Ziekenhuis te Enschede, terwijl
tevens een excursie naar de Koninklijke
Machinefabriek Gebr. Stork en Co N.V.
te Hengelo plaats vond.
