Krachtig protest van het Joegoslavisch episcopaat S.S.-generaal Oberg voor frans militair tribunaal BUISMAN Driedaagse bijeenkomst over arbeidersmissie in Frankrijk Mop Tussen neus en lippen Elf bisschoppen zwaar door demonstranten mishandeld Beschuldigd van groot aantal oorlogsm isdaden imat kdeteen op dedegi- Cadier en Keer doet beroep op katholiek Nederland Kweekschoolleerlingen stalen uit offerblokken tfcNADj Nederlandse K.A.J. steunt int. instituut in de missie Wee divisies op manoeuvre Vrouwen-bedevaart naar Lourdes Nieuw missiecollege kan in September 1.955 klaar zijn De weinige feestjes zijn simpel en kosten weinig geld Duitser Fischer het land uitgeleid OOST weer open voor WEST Onder leiding van kardinaal Liénart Priester-arbeiders worden geselecteerd Enquête onder jonge arbeiders p Rollins exit DINSDAG 14 SEPTEMBER 1954 PAGINA 3 Memorandum aan regering van Tito 0.000 Ned. militairen tiaar W.-Duitsland r°infietser dodelijk gewond Minister De Bruijn vestigt zich in Nieuwkoop Ontslag bij Avifauna w&sm mmm 19 September: Wereld-K.AJ.-dag V ancou verAmsterdam via het Poolgebied? Index groothandelsprijzen gedaald in Juli Grote daling bij voedings middelen MILITAIREN GAAN TER BEEVAART weten, dat wij op geen enkele ten tekort zijn geschoten in loyaliteit U0r?P7'lchte van land en regering. Deze dien°t ons bovendien door onze gods- Saar overtuiging opgelegd. Wij zijn tej ?m van mening, dat de demonstran- 'ifkp K- llun optreden tegen de katho- sle„?nisschoppen en priesters niet teven ue wet hebben overtreden, doch SthaH aanzien van het land ernstige Ven H hebben toegebracht." Dit schrij- a° Joegoslavische bisschoppen in s,.| Memorandum aan de Joegoslavi- lnen, r.®gering. De inhoud van dit docu- San V? eerst thans langs vele omwe nd entl geworden, ofschoon het Vig,,^ 7 October 1953 aan de Joegosla- e regering was toegezonden. Ven uitvoerig gedocumenteerde schrij- ber Vermeldt in 15 punten en in so- Öelin ewoordingen aanvallen en mishan- Pri Sen van bisschoppen, prelaten en l95,stfrs gedurende de jaren 1947 t.m. \va verscheidene van die overvallen en reeds bekend, andere niet. Uit sChinPsomraing blijkt, dat bij de ver bis 'Jende gebeurtenissen in totaal 11 W0M..°PPen min of meer ernstige ver dingen hebben opgelopen, ben -r' Vouk werd 20 Januari 1952 met Se~?Me overgoten en daarna in brand êUs» n- Mgr. J. Ukmar werd 24 Au- v0fUs 1947 zo ernstig mishandeld op bedmreis in Istria, dat hij 4 weken het van S0est houden. Mgr. Celik, bisschop toBanjaluka, werd 24 Augustus 1953 'ich ig aangevallen, dat zijn gehele toe m één wond was. Bovendien zijn et\ voortdurende nerveuze storingen et gevolg van. Het ernstigste geval betreft kanun- "'k Posa van Dubrovnik, die geran- werd en in het water gegooid. °en hij zich zwemmende trachtte te te<iden, werd hij steeds onder water ^duwd. Een nacht lang heeft de pries- ?r bewusteloos op de oever van een een meer gelegen. Ofschoon het voor val dateert van 7 September 1953, is kanunnik Posa nog steeds ernstig ziek. De Joegoslavische bisschoppen confe rentie constateert in haar memorandum, dat de politie steeds veel te laat dik wijls uren later ingreep. „De over vallers", aldus het schrijven, „gingen te werk alsof de bisschoppen buiten de wet staan en vogelvrij zijn. Wij weten niet of de daders door de betrokken autoriteiten ter verantwoording zijn ge roepen". Het memorandum stelt ver volgens vast, dat alle voorvallen regel recht in strijd zijn met de wet, die vol ledige vrijheid van godsdienst garan deert; doch bovendien aldus de bis schoppen hebben de demonstranten zich schuldig gemaakt aan andere ver boden handelingen, zoals huisvrede breuk, mishandeling enz. De bisschoppen releveren dan een uit spraak van Tito, waarin deze verklaart: „Wij kunnen deze dingen niet billijken, en wij keuren een dergelijk gedrag af, want wij hebben krachtiger strjjd-mid- delenWij wensen geen handtastelijk heden. Dit is onwaardig en onwettig; wij willen Jat in ons land de wetten ge ëerbiedigd worden." Het memorandum spreekt naar aanleiding van deze ver klaring van Tito de hoop uit, dat de verdreven bisschoppen en priesters weer naar hun werk kunnen terugkeren en dit onbelemmerd hervatten. De bisschoppen eindigen met een krachtig protest. Zij herinneren boven dien aan het verbod van het episco paat aan de priesters om lid te zjjn van de officiële priester-organisaties, welk verbod in vele gevallen z.g. de woede der bevolking had opgewekt en aanlei ding tot de aanvallen was geweest. De bisschoppen wijzen er in hun memoran dum op, dat zij dit besluit in plenaire zitting in September 1952 om godsdien stige en disciplinaire redenen hebben ge nomen, en dat zij er niet van kunnen afwijken. (KNP) Te Parijs is gisteren in de rechtszaal de militaire gevangenis Cherche ff IVtidi het proces begonnen tegen SS- l^eraal Karl Oberg en diens medewerker Ottel Helmut Knochen. Het is het proces dat in Frankrijk in het Nsrt. van de berechting van oorlogs- /,44fn wordt gehouden. Oberg, die 'tl,! jtoaam van slachter van Pu rijs" t),heeft reeds eerder terecht gestaan, dit proces kwam in Februari tot tJ.Motselinsre onderbreking, nadat de j, c*>ter zijn „vooroordeel had kenbaar "haakt door Oberg te kwalificeren als L'^rlogsmisdadiger" voordat het von- was geveld. i%erg was tijdens de oorlog geduren- f twee jaar commandant van de Duit- tu Politietroepen in Frankrijk, Knochen v^eerde van 1940 tot 1944 als chef de Gestapo in de Franse hoofdstad. Woorden o.a. aansprakelijk gesteld V --J-~ Vq, en 80.000 politieke gevangenen de deportatie van 140.000 joden kt^J.Wie er slechts 10.000 zijn terugge- V tide er in totaal minder dan 50.000 ^keerden. Jvi beschuldiging vermeldt voorts het uitvoeren van terreurovervallen, •^'terechtstellingen en het gelasten Vernietigingen van gebouwen, dor- tjj gehele districten. Ook worden Verantwoordelijk gesteld voor het 59s Mien van gevangenen en het zonder Vj ^'en des persoons doen schieten afnenscholingen. hjPberg was sigarenverkoper, voor is steeg tot de positie van derde man het Nazi-driemanschap, dat over v (Van onze correspondent) 'vgeM®. divisies van het Nederlandse in totaal ongeveer 40.000 man, n> zoals reeds bericht, deel aan 8r°°tscheepse manoeuvre, welke Je hiaand in West-Duitsland onder "hn? „Battle Royal" zal worden 0 n- ,VtnQ8eveer 4000 man van ons leger Ihfl eVen momenteel reeds in Duits- ,i(ig' Waar zij de nodige voorberei der, treffen. De Nederlandse mili- Vft?,- nemen niet minder dan 5800 rhs gen mee naar Duitsland. Vol- Gen schatting zullen deze voer- l'hks waaronder ook 144 Centurion- Jkr ruim drie en een half millioen v apnzine en olie verbruiken. Voor vilt» gorging van de inwendige mens Nhjrj 2°0 ton levensmiddelen nodig. v«lnP en Zaterdag gaan s „^.mende divisies van de twee ons land ei over. De eerste dagen zal er jaar ®en verband worden geoefend, 1- Sen(Vanneer He oorlogstoestand op JVjklse ,er invalt, zullen de Neder- °Ude m'iitairen met enige divisies v rta.fr aan schouder vechten onder „Noordland". 4 tw de tegenpartij, bestaat hs Belgische divisies en even- 6611 Paar Engelse divisies, hi v .Partijen worden ondersteund a, Amerikaanse legeronderdelen b* le°°mkanonnen. Ijlden Ifmber zal de „Battle Royal" •Oqq beëindigd, waaraan in totaal militairen zullen deelnemen. kvens W J4aa .Weg tussen Vaassen en Ernst kiN het j bagmiddag een ongeval plaats hl ?Ven heeft gekost aan de 49- n Essen, woonachtig te Ernst. ?b is«n ri auto, bestuurd door L. B. uit «bh?.! met5aide rechts een zijweg in en naHprHo Van F! nn ziin •etrT.nt «Bderde Van E. op zijn tacht "d reed in volle vaart tegen Plaats °P' De bromfietser over- het verslagen Frankrijk heerste. De uitstekend Frans sprekende Knochen verklaarde journalist van beroep te zijn. Oberg kwam uit Polen waar hij ook bij de politie werkzaam was naar Frankrijk. Met de 'hulp van Knochen bouwde hij een krachtige organisatie op, die over ruim vier duizend man beschikte en wier taak het was „de veiligheid te verzekeren der drie millioen man sterke Duitse bezettingsstrijdkrachten in Frankrijk." Bij het begin van de rechtszitting maakte de verdediger van Oberg be zwaren kenbaar tegen de samenstelling van het hof. Oberg stelt zich op het standpunt dat hij als generaal slechts berecht kan worden door een tribunaal dat uit generaals is samengesteld. Hij beroept zich daarbij op de oorlogscon venties van Genève. De president van het hof, Jacques Bouessel-Dubourg, on derschreef het standpunt van de rege ring dat Oberg een politieman en geen soldaat was en dat hij dientengevolge berecht kon worden door een militair tribunaal, samengesteld uit officieren be neden de rang van generaal. Vervolgens werd een begin gemaakt met het voorlezen van de acte van be schuldiging. Hiermede is men vandaag doorgegaan. (UP-Reuter). Advertentie Met interessante vliegtuigplaatjes De Katholieke arbeidersvrouwen van Nederland zullen binnenkort in verband met het Maria jaar in groten getale ter bedevaart gaan naar Lourdes. Rond 1200 leden van de K.A.V. uit alle stre ken des lands zullen aan deze tocht, welke geleid wordt door de Centrale Reiskas te Utrecht, deelnemen. Het bisdom Den Bosch leverde onge veer 700 deelneemsters, Breda 300, Limburg 150, Haarlem 150 en Utrecht 45. Met drie extra treinen, waarvan er één bestemd voor ziekentransport, zul len de bedevaartgangers Donderdag van Eindhoven en Maastricht vertrekken. Niet minder dan 360 zieken, waarvan ongeveer honderd K.A.V.-leden, reizen in een aparte trein mee naar Maria's genadeoord. De geestelijke leiding van deze massa le vrouwenbedevaart is toevertrouwd aan hoofdaalmoezenier K. Roncken, die daarbij zal worden geassisteerd door de diocesane "eestelijke leiders van de K.A.V. In Lourdes zal een bloemenmand wor den aangeboden, waartoe elk der deel neemsters een gift heeft geschonken. Een gedurende vele maanden onder houden spaaractie door middel van ze gels en een loterij in intieme kring heeft de deelneemsters in staat gesteld de tocht naar Lourdes te ondernemen. Van de 105 aan deze spaaractie deelne mende afdelingen verwierf Zoetermeer de in het vooruitzicht gestelde prijs voor do verkoop van de meeste loten, nl. de beschikking over een gratis Lourdes- reis. Wanneer alles naar wens verloopt, zal het in Maart van dit jaar totaal afge brande missiecollege van de sociëteit voor Afrikaanse missies te Cadier en Keer volgend jaar September uit de as herrezen zijn. Te oordelen naar het schetsplan van ir. A. H. Swinkels, archi tect te Maastricht, wordt het nieuwe college bijzonder aantrekkelijk. Een fraaie voorgevel, waarachter het inter naatsgebouw voor ongeveer 200 studen ten en het patersklooster, plaats bie den aan ongeveer 30 paters, zal schuil gaan, wordt links geflankeerd door een hypermoderne kapel en rechts door het schoolgebouw, met de bouw waarvan men reeds vóór de brand begonnen was. Inmiddels is de eerste schop voor ae „nieuwe Keer" de grond ingegaan en wordt ijverig gewerkt om de studenten, die momenteel in Lilbosch verblijven, het nieuwe schooljaar 1955/1956 in Ca dier en Keer te laten beginnen. Dit resultaat is slechts mogelijk, wan neer de sociëteit voor Afrikaanse Mis sies vierhonderd duizend gulden bijeen brengt. Vertrouwend op de steun van Katholiek Nederland hoopt men dit geld bijeen te krijgen. Zonder deze vier ton (Van onze correspondent) Twee jongens van twintig jaar, leer- j lingen van de Rijkskweekschool voor onderwijzers te Arnhem, zijn vorige week door de rechtbank te Arnhem veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Ze hadden geld gestolen uit offerblokken in ka tholieke kerken te Arnhem, Nijmegen en Eist, omdat ze vonden, dat ze niet genoeg geld hadden om mee te doen aan schoolfeestjes. Het is op zichzelf al een tragisch ge val en het is er niet beter op gewor den sedert de brede massa ln een persverslag heeft kunnen lezen, dat de officier van justitie te Arnhem zich in zijn requisitoir over de hoofden van de twee jonge mannen heen zou hebben gewend tot de leerlingen der kweekscholen. Het is bepaald niet zo, dal er op 's Rijks Kweekscholen danig wordt gefuifd met als gevolg, dat jongelui in de verleiding komen, zich op on- oirbare wijze geld te verschaffen, om met hun kornuiten te kunnen mee doen. Overigens moet men bij het geval (Van'onze Haagse redactie) De minister voor Publiekrechtelijke Be drijfsorganisatie, de heer A. C. de Bruijn, zal zich zeer binnenkort in Nieuwkoop ves tigen. Hij heeft daar een huis laten bou wen, dat nagenoeg gereed is. Nieuwkoop is 20 km. ten Oosten van Leiden gelegen aan de Nieuwkoopsche Plassen. Het is een van de dorpen die, hoewel grenzend aan de rand stad Holland, nog hun landelijk karakter bewaard hebben. van de beide jongemannen in het oog houden, dat de Rijkskweekschool met dit geval eigenlijk in het geheel niets te maken heeft, behoudens dan dat de twee jongelui daar studeren. Het ge val had zich overal ter wereld, waar Kweekscholen zijn, kunnen voordoen. Dit neemt niet weg, dat wij eens met de directeur van de Kweekschool te Arnhem, de heer J. Lukkes, zijn gaan praten. Daarbij bleek ons, dat de twee jongens buiten de school om heb ben deelgenomen aan een fuif met oudere studenten van een andere school. De Kweekschool zelf houdt eens per jaar een feestje in een buurthuis of iets dergelijks en in aanwezigheid van ouders, leraren, personeel en oud-leer lingen. Daar wordt geen druppel ster ke drank geschonken, niemand draagt avondkledij, het gaat er allemaal dood eenvoudig toe onder deze jongelui, die trouwens voor het merendeel uit een voudige gezinnen komen. Verder or ganiseren de klassen zelf wel eens 'n feestje bij een of andere leerling thuis. Dat gebeurt misschien eens per maand in het winterseizoen, maar ook voor zulk een avondje is niet veel geld no dig. Om precies te zijn; voor zo'n avondje betalen de deelnemers drie kwartjes voor versnaperingen e.d. Het schoolbestuur hoort zelden of nooit klachten. Wat de leerlingen buiten de school om doen, is natuurlijk niet be kend en het zou ook dwaas zijn, de leiding van de Arnhemse Rijkskweek school thans verantwoordelijijk te stellen voor verkeerde dingen, die buiten de school mochten gebeuren. Men vindt verkeerde karakters zowel in een kleuterschool als in het oude mannenhuis en in alle daartussen lig gende categorieën. In het algemeen spelen daarbij ook gezinsomstandighe den een grote rol. zal hoogstens een internaat voor onge veer 110 jongens kunnen gebouwd wor den. Samenwerkend in het Maastrichtse comité hulpactie afgebrand Missiehuis starten de vrienden van Cadier en Keer onder leiding van hun onvermoeibare voorzitter, de heer J. Peeters uit Maas tricht, met een grootscheepse hulpactie. Zij bestaat hierin, dat in de loop van deze week meer dan een half millioen folders over Nederland verspreid wordt, die de katholieken oproepen de weder opbouw van „Cadier en Keer" te helpen verwezenlijken. Beseffend de noodzaak van een goede vormingsschool voor mis- sionaressen heeft mgr. Paulissen, oud-bis schop van Kumasi, de Maastrichtse feest gave (f 15.000) bij zijn gouden priester feest in haar geheel gestort op giro nummer 102964 van het Missiecollege. Maandag is door de Kon. mare chaussee via Glanerbrug naar Duitsland uitgeleid de mysterieuze „Amerikaan" David Samuel Rollins, die wekenlang in het R.K. Ziekenhuis te Enschéde heeft verbleven. Later bleek het de Duitser Günther Fischer te zijn. Zoals men weet veronderstelde men inder daad te doen te hebben met een Ameri kaan die aan geheugenverlies leed. De betrokkene is door de Duitsers in af wachting van nadere maatregelen van de Duitse politie ingesloten in een cel van het Duitse douanegebouw bij de grensovergang Glanerbrug Waarschijnlijk in verband met de financiële moeilijkheden, is de dienstbe trekking van de reclamechef van Avi fauna, de heer Ladendorff, niet ver lengd. Enkele bladen hebber, bericht, dat ook de vogeldeskundige, de heer Joosten, ontslagen was. Tot heden is dit echter nog niet geschied. ixmm iscses Leden van de communistische „Volkspolizei" onderzoeken de legitimatiepapie ren van voetgangers (groepje rechts), die gebruik maken van de pas weer geopende grensovergangen tussen de Russische en Amerikaanse sectoren te Berliin in Düppel. Volkomen bij verrassing heeft de Oostelijke regering zes overgangen herc-pend tussen Berlijn en de Russische sector. In Juni 1952 werden tal van doorgangen gesloten, toen de communisten een zgn. „dode zone" schie pen om spionnen en saboteurs" te weren. Advertentie Alle Nederlandse emigranten daar kennen Buisman en gebruiken het natuurlijk, want Buisman is, als in zovele andere landen van de wereld, ook dlér vertegenwoordigd. Maar ook de Canadezen nemen de goede Nederlandse gewoonte over, omdat zij ontdekt hebben dat koffie lek kerder en goedkoper wordt door Gisteren is in het klein-seminarie te Charenton (Seine) een driedaagse bij eenkomst begonnen, waaraan alle leden van de Mission de France deelnemen. De bedoeling is de richtlenen te be studeren, welke zullen worden gevolgd als het nieuwe seminarie te Pontigny spoedig wordt geopend. Driehonderd geestelijken, met kardinaal Liénart aan het hoofd, nemen er aan deel. Met grote zorg bestuderen de bis schoppen nu een nieuw statuut voor de priesters van de Arbeidersmissie, dat te zijner tijd ter goedkeuring aan het Vaticaan zal worden voorgelegd. An derzijds wordt stap voor stap de selectie onder de vroegere priester-arbeiders uit gevoerd. Het grootste deel hunner i" gelukkig aan de H. Kerk trouw geble ven, anderen helaas blijven voortgaan op de verkeerde weg. Met de afkondiging van de Aposto lische Constitutie „Omnium Ecclesia- rum" heeft Frankrijk nu de gelukkige oplossing gevonden voor de missie on der de arbeiders. Zoals men weet, be zit de Mission de France nu een auto nome jurisdictie in de vorm van een prelatura nullius, rechtstreeks aan Ro me onderhorig en ondergebracht in het oude en beroemde Trappistenklooster van Pontigny. De door de betrokken bisschoppen te kiezen prelaat zal het be stuur uitoefenen en ten behoeve van de Missie in Frankrijk clerici kunnen wij den. Hij zal ook voor hun onderhoud zorg dienen te dragen. De clerici der prelatuur kunnen voortaan met toestem ming van de betrokken bisschop in een diocees tijdelijk of voor goed met ar beid belast worden, ook hun terugroe ping geschiedt volgens kerkelijk recht, met dien verstande, dat de priester van de Mission bij de uitoefening van zijn ministerie aan de plaatselijke ordina rius onderworpen is. Katholiek Frankrijk is oprecht ver heugd over de oplossing van een moei lijke situatie, welke geleid heeft tot de sluiting van het seminarie te Li moges. Daarbij deden zich netelige kwesties van allerlei aard voor, zo als de juridische status van de priester-arbeiders. Andere bezwa ren kwamen voort uit het feit, dat de handenarbeid vele priesters op de rand bracht van de beperkingen, aan welke zij krachtens hun ambt gebonden zijn. Het is opmerkelijk, dat de Constitutie Omnium Ecclesiarum dit punt geheel onvermeld en onom- schreven laat. Dit doet het vermoe. den rijzen, dat het verbod, hetwelk kardinaal Pizzardo vorig jaar in naam van de H. Congregatie der Semina ries heeft uitgevaardigd, zal worden verzacht. Een vraag, welke in de komende da gen waarschijnlijk haar beantwoording zal krijgen, is die van de nieuwe be zetting van het seminarie. Toen in Oc tober 1953 Limoges werd gesloten, her bergde 't 300 toekomstige priesters, van wie alleen die der hoogste klas hun stu dies mochten afmaken. De rest werd naar huis of naar hun diocesane se minaries teruggezonden. Twaalf dezer seminaristen zijn dezer dagen gewijd, van wie drie tot priester. Men kan hieruit besluiten, dat het voortzetten van de Mission terdege voorbereid is en dat na de begincrisis zich prachtige per spectieven openen voor een nieuw en vruchtbaar apostolaat. In een brief over de nieuwe Consti tutie heeft kardinaal Liénart zijn blijd schap over de beslissing van de H. Va der uitgedrukt en gezegd, dat de Mis sion de France van nu af aan haar eigen plaats in de Kerk veroverd heeft. Ten slotte spoort hij allen aan gewetensvol na te gaan welke wetten de Kerk stelt en bereid te ziin de offers te brengen, die zij vraagt voor het volbrengen van Haar goddelijke zending. (KNP) Het nieuwe jaarprogramma van de K.A.J. begint Zondag met de viering van de Werelddag der K.A.J. Op deze dag zullen tienduizenden jonge arbeiders zich verbonden weten in gebed en offer. Een speciale H. Mis zal in honderden parochiekerken worden opgedragen ter intentie van de internationale K.A.J. De leden en vrienden van de katholieke arbeidersjeugdbeweging zullen een per soonlijke gift offeren voor hulp aan de K.A.J. en V.K.A.J. in de missielanden. Deze gift zal worden overhandigd aan mgr. Jos Cardijn, de internationale aal moezenier, die momenteel een interna tionaal instituut voor leiders- en leid stersvorming voorbereidt. Dit instituut zal speciaal ter beschikking staan voor de vorming van militante leiders en leidsters in de missielanden, waar het sociale vraagstuk dringt om inschake ling van jonge lekenleiders(sters) uit de arbeidersjeugd. De K.A.J. start met een grote enquête onder de jonge arbeiders, waarbij 40.000 formulieren moeten worden ingevuld. De enquête richt zich op de toestand van scholing, arbeidstijd en arbeidsbe- loning der jonge arbeiders. Elk formu lier telt 40 vragen, waardoor een alge meen beeld van deze vraagstukken moet worden verkregen. De enquête heeft ten doel de jonge arbeiders zelf meer te betrekken in de oplossing van hun eigen vraagstukken. Na voorbereiding in de kerngroepen worden bijeenkomsten voor jonge ar beiders georganiseerd. Dezelfde vraag stukken welke in de enquête zijn be handeld worden in de afdelingen nader onderzocht en bestudeerd. Dit is de voorbereiding van het Sociaal-Econo misch Jeugdcongres der K.A.J., dat 12 Februari 1955 te Utrecht wordt ge houden. Daar zal de uitslag der en quête behandeld worden en door des kundige inleiders worden aangegeven welke oplossing men dient na te stre ven. Dit eerste Sociaal-Economische Jeugd congres, dat op initiatief van de K.A.J. plaats vindt, is tevens een uiting van de samerwerking met de katholieke vak bonden, waarmede zij in de K.A.B. is verbonden. De K.A.J. meent hiermede een daad te stellen, welke, geheel volgens de richtlijnen van het Bisschoppelijk Man dement, de katholieke jonge arbeiders bewust wil maken van eigen katholieke verantwoordelijke taak in het openbare leven. Er zijn mensen, die hun aardse bestaan trachten te rechtvaardigen met het ver tellen van moppen. Ik doel daarbij niet op wezens als Lou Bandy of op schrijvers van grappige hoekjes in de krant, die omderwille van den brode vrolijkheid om zich heen pogen te zaaien, maar aan die merkwaardige per sonen. die geen gesprek kunnen aan vangen dan met de woorden: „Ken je die van die...." Ik vind overtuigde moppenvertellers gevaarlijke mensen. Soms snap ik hun „witzen" niet; in dat geval ben ik veroordeeld tot een wezenloos grijnzen-op-het-verkeerde- moment. Een andere keer begrijp ik wél wat ze bedoelen, maar dan vind ik er weer geen aardigheid aan. Maar hoe dan ook: zij bezorgen mij pijn in mijn kaken. Verplicht lachen is name lijk een bijzonder vermoeiende bezig heid. Sterker: verplicht lachen is om te huilen. Vandaar dat ik mijn vriend Max zo veel mogelijk mijd. Hij. immers, ver telt moppen met dezelfde onvermijde lijke frequentie als een politicus zijn leuzen herhaalt. Max is het vlees ge worden „even lachen"-rubriekje. Hij dénkt in jolige uitroeptekens en in de pupillen van zijn ogen staat het woord je „sic" geschreven. Kortom, het is altoos opletten bij Max. Anders lach je vóór of, erger nog, na je tijd. En dat is fnuikend voor je prestige. Ik ontmoet hem, Max. meestal on verhoeds; in de tram. bij het uitgaan van de kerk of aan de tapkast. En al tijd gaat het dan hetzelfde. „Dag Max, hoe gaat het," zeg ik. „Goed" antwoordt hij. „Ken je die van die schoonmoeder?" „Nee Max," zeg ik gelaten. „Luister," begint hij in de verhaal toon. „Hein is pas getrouwd. Komt zijn schoonmama op bezoek Ik mis natuurlijk de pointe, maar als een nauwkeurig gezette wekker loop ik tóch op tijd af. „Die van Moos en Sam kén je na tuurlijk al," zegt hij. „Welnee." antwoord ik; en dat is de waarheid, want moppen zakken altijd onverantwoordelijk vlot door mijn ge heugen heen. Ditmaal komt de clou dreunend op mij af. En ik schater dus nét iets te vlug. Dan spint Max zich in, in een bijzonder gecompliceerde anec dote. Koortsachtig speur ik met mijn brein naar een uitweg, en meestal raak ik dan aan de drank. Laatst maakte Max zich, evenals Mephisto, weer ineens los uit het niets en zat hij bij verrassing naast mij aan de café-tafel. En bij ingeving besloot ik op hetzelfde moment het niet meer te nemen. Ik ging tot de aanval over. „Dag Max," zei ik abrupt, „ken je die van die glazenwasser?" Max staarde mij met open mond aan. „Wat zeg je?" vroeg hij droef. „Of je die van die glazenwasser kent," donderde ik. „Welke glazenwasser?" vroeg hij. „D i e glazenwasser," brieste ik. „Nee," fluisterde hij. Ik haalde adem en zei: ,Nou dan, er was eens een glazenwasser, die waste glazen. En terwijl ie dan die glazen stond te wassen, kwam z'n schoon moeder er aan. Zei die schoon moeder. Max luisterde ademloos toe. „Ken je hem?" jammerde ik. „Nee," knikte hij ingetogen. „Nou dan," zei ik, „vroeg die schoon moeder: welk glas ben je nou aan het wassen? Zei die glazenwasser: daar heb je nou het gedonder in de gla zen Toen zweeg ik. Want ik wist niet meer waar ik héén moest. „Max," smeekte ik, „kén je 'm nou niet?" Max schudde stil het botte hoofd. ,Max," zei ik, „Max, vertel me een mop." Even was het stil. Toen vroeg hij murmelend: „Ken je die van die brand weerman?" „Nee Max," zei ik blij, „en die van Moos en Sam óók niet." De Canadese luchtvaartmaatschappij „Canadian Pacific Airlines" heeft aan het ministerie voor de burgerluchtvaart in Ottawa toestemming gevraagd voor een luchtlijn van Vancouver via het Poolgebied naar Amsterdam. Op het ogenblik mag de „Canadian Pacific" al leen diensten onderhouden in het ge bied van de Stille Oceaan. De „Trans- Canada Airlines", die in handen is van de regering, heeft het exclusieve recht van de Trans-Atlantische diensten. De nieuwe route, die de „Canadian Pacific" zou willen vliegen, kan in 17 uur worden afgelegd. Nergens zou den de toestellen verder dan anderhalf uur verwijderd zijn van bestaande air strips. (U. P.). Loze visser Sam Erskine uit Sto- nington in Connecticut zag een vis van 15 pond in ondiep water zwem men. Hij had geen hen gel of net bij zich. Daar om probeerde hij de vis met zijn handen te pak ken, maar het beest was hem te glad af. Toen schopte hij woedend er naar en zie, met een fraaie parabool landde de on vrijwillig vliegend gewor den vis op het droge. Van de regen in de drup. Jerry Fife uit South Haven in Michigan werd bekeurd, omdat hij met zijn wagen de maxi mum-snelheid had over schreden. Woedend zette hij zijn auto langs de kant, om zijn ergernis met een biertje weg te spoelen. Toen hij terug kwam, werd hij opnieuw op de bon geslingerd, daar zijn geparkeerde wagen het verkeer had gehinderd. Atoomenergie tegen insecten. Een Britse deskundige op het gebied van onder houd van gebouwen, een zekere mr. Pikington, wil de kevers, die bij zonder verzot blijken te zijn op het oude hout in oude Engelse kerken, Moeilijk beroep gaan verdelgen met want anders duurt het atoomenergie. Natuurlijk natuurlijk langer. Om de niet met een A-bom, beesten het zich verme- want dan zouden met de nigvuldigen te beletten, kevers ook de kerken heeft men een kortere verdwijnen, maar met tijd nodig, een stralingsbron, die ongeveer 200 gulden moet kosten. Dat het harde kevers zijn, die de Een uiterst moeilijk oude Engelse kerken beroep in Amerika is dat trachten te ruineren, van handelsreiziger in blijkt uit het feit, dat leugendetectors. Hoe men men met een gewone effectieve reclame kan Kobalt-60-bom vier uur maken voor deze appa- nodig heeft om de kevers raten zonder ze tevens te te doden, indien ze ten- demonstreren, lijkt ons minste blijven zitten, een hachelijk probleem. Het Interim-indexcijfer van groothan- delsprjjzen is per uit. Juli j.l. gedaald met drie punten tot 134. Voor de groep voedingsmiddelen be droeg de daling niet minder dan 13 pun ten tot 118. Het index-cijfer voor de groep grond- en hulpstoffen daalde met één punt tot 154 en dat van de groep af gewerkte producten eveneens met één punt to 133. Zondag 26 September organiseert Na tionaal Katholiek Thuisfront een bede vaart naar O.L. Vrouw, Hertogin van Drente, te MunsterseveldEmmercom- pascuum. Om half drie zal in de tuin van de pastorie een plechtig Lof wor den gehouden waaronder preek door Aalmoezenier J. B. Croonenburg. In aan sluiting op dit Lof is, er in de tuin van de zusters aldaar, een Maria-omme- gang, waarna Mariaopdracht voor de kapel van de H. Maagd, Hertogin van Drente. Katholiek Thuisfront nodigt alle militairen, aanstaande en oud-militai ren uit, alsook hun familieleden en elk een die deze bedevaart voor de mili tair wil maken, daaraan deel te nemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 3