De lijdensweg der 30.000 van Kerkrade Evacuatie dwars door de vuurlinie nu ook in KING SIZE Kanon gestolen Eerste atoomgranaten vallen bij „BattleRoyal Aanval echter toch doorgezet Monument van Lely onthuld H.M. de Koningin arriveerde per helicopter P Verbruik van suiker, fruit en vlees gestegen Kortsluiting Tien jaar geleden Vele weduwen verkeren in nood Twee doden bij Battle Royal Prachtig bet Marechaussee ge dood bij autobotsing Melk met hoger vetgehalte? Geen overmatige vermoeienis VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1954 PAGINA 3 Consequentie loons verhoging Geen communistische interpellatie Geen audiëntie wêf PARAMOUNT Commando-overdracht bij korps mariniers Voorts één zwaar- en negen lichtgewonden Militaire opdrachten aan textielindustrie meer Voeding Nederlandse volk Advertentie Paramount Tien jaar geleden, 25 Sept. 1944. Maastricht feestte al bijna veertien dagen met de jonge Amerikanen, die het er best konden vinden. Val kenburg, Heerlen, Geleen en Sittard waren eveneens bevrijd, doch £°or Sittard dat bijna in de vuurlinie van de onverwachte stellingsoorlog was komen te liggen, gingen de benarde dagen, vanwege artilleriebombardemen- J®b, nog aanbreken. Ook Kerkrade hoopte rond de 20ste wel door het ergste "een te zijn; de hachelijkste dagen van zijn geschiedenis moesten evenwel "eg aanbreken. Het was eigenlijk wel een beetje te voorzien. Onze tweede •hijngemeente lag immers aan de voet van de Westwall, de geweldige Duitse Verdedigingslinie die ook Aken beschermde en die de terugtrekkende v'jand niet zonder fel verzet zou prijs geven. De sombere periode die men van 25 September tot 24 October in de scha duw van het aloude Rolduc meemaakte konden we, opgesloten binnen de 5 km |fens °m Maastricht, niet meemaken. Kerkrade heeft evenwel zijn eigen chro- 0lqueur gehad, een journalist van het plaatselijk nieuwsblad, de literator Bek man, die onder de titel „Kekrade u" i^nge dagen" een boeiend werkje aa~ Kerkrade's lijdensdagen wijdde. Aan dit berkje, evenals aan „Limburg in de V'ereldbrand", waarmee we iets meer 'e maken hadden, zullen we een en an der aangaande de lijdensweg der 30.000 van Kerkrade ontlenen. In Kerkrade was men, evenals in an dere plaatsen van ons land, wat voort- Varend geweest, toen de Duitse aftocht ®"miskenbaar bleek; men had er zelfs ®et „Duitse Huis'' bestormd en geplun derd. Doch de bezetters vluchtten zo '"aar niet de Siegfriedlinie of Westwall 'n, ze boden nog flink weerstand en •haakten van het „Millioenenlijntje" iets dis een vooruitgeschoven stelling. Men Voorzag, dat de stad wel eens strijd toneel zou kunnen worden. Er vielen dl granaten in de straten, storingsvuur, dat slachtoffers maakte. Reeds op 10 September liepen er geruchten omtrent evacuatie. Het zou echter nog een week duren eer de uittocht aanving. Het le ven begon er hachelijk te worden. 'edereen woonde in kelders. Er was Seen gas meer en de waterleiding werk- geen aanleiding om het artillerieduel te onderbreken. De gevolgen bleven niet uit. De treurige stoet van weer loze burgers raakte onder vuur, grana ten begonnen in te slaan op de mod derige wegen, waarover de duizenden zich voortbewogen. Ontploffingen da verden, noodkreten klonken; weldra zag men tientallen bloedende slachtof fers op de natte weg liggen. Eerste hulp was moeilijk te bieden, wegens het ge brek aan middelen van vervoer. De Amerikanen hielpen naar best vermo gen, legden de doden onder dekens langs de wegen en zorgden dat de ge wonden uit het gedrang kwamen. Om de ellende volkomen te maken, begon ook nog een trieste regen te vallen. Het einde der beproeving was even wel nabij, tenminste voor de vluchte- Advertentie te nog slechts bij momenten. Met de Voedselvoorziening werd het moeilijker, •vant bij de meeste mensen raakte de Voorraad op. Op 25 September achtte de bezet ter het noodzakelijk de stad te eva cueren. Het electrisch licht was in middels ook al afgesneden en levens middelen konden niet meer aange voerd worden. Het evacuatiebevel trof niet minder dan dertigduizend mensen, die wisten welk risico ze gingen lopen: levensgevaar vanwe ge een tocht dwars door de Duits- Amerikaanse frontlijn en kans dat ze, Wanneer ze terugkwamen, hun eigen dommen vernield en geplunderd zou den vinden. Toch moest men de narde maatregel wel billijken als het min dere kwaad; blijven was onmogelijk geworden. Op het kruispunt Grupellostraat— Einderstraat, zo leren ons de berichten Uit die dagen, vloeiden de stromen van vluchtelingen samen; hier stonden nog enkele „Feldgrünen" met veel ge schreeuw te ordenen. Dan trok de lan ge trieste stoet, over wegen die kort 'evoren door ontplofte granaten waren omgewoeld, in Westelijke richting voort, Wel de vrijheid tegemoet, doch gemar teld door angst om hetgeen ze nog te Verduren konden krijgen eer ze buiten "e krijgshandelingen waren. Bij de Schifferheide werd de Amerikaanse li- He bereikt, wat evenwel niet beteken de dat men naar willekeur zijn wegen hemen kon. De vluchtelingen kregen de dichting Ubachsberg als voorlopig doel Aangewezen. De exodus van meer dan "#.000 mensen, onder wie ouden van dagen die niet vlug ter been meer wa- ten, en kinderen die gedragen of aan de hand geleid moesten worden, een Vlucht met arme tobbers, die nog Wat huisraad of leeftocht op allerlei primitieve vervoermiddelen wilden red der., kon natuurlijk niet vlot verlopen. Aanhoudend stagneerde de stroom van Eeëvacueerden. Voor de strijdende partijen werd dit Dr. J. G. M. Delfgaauw heeft aan de financiële situatie van weduwen een belangrijke beschouwing ge wijd in het jongste nummer van de Economisch-Statistische Berich ten. De weduwen beneden 65 jaar met hun kinderen vermen een spe ciaal vraagstuk door het ontbreken van voldoende sociale voorzienin gen. Schrijver vat de resultaten samen van een onderzoek, waarin getracht wordt aan de hand van een reeks cijfers te kornettot een beeld van de financiële situatie van Weduwen in ons land. Van de ge huwd geweest zijnde vrouwen be neden de leeftijd van 65 jaar, waar- ln de gescheiden vrouwen begre pen zijn, blijkt 56 pet. een inkomen van minder dan duizend gulden te ontvangen, terwijl bovendien nog 13 pet. een inkomen had tussen huizend en vijftien honderd gul hen. Schrijver concludeert op grond van deze cijfers, dat de Sltuatie ernstiger is dan wordt ver- moed. IVan onze parlementaire redacteur) gjw communisten hebben geen kans ®v6r68en om een interpellatie te houden Uit^ de noodzaak tot verhoging van de fietj.j lnëen aan ouden van dagen en ge- ^0ver)Clr,neerden na de beslissing tot het •het Van een vergunning om de lonen liet S pc*' te verh°gen. d<3rSt verzoek werd door niemand on- Jje kaUn^' nadat de voorzitter de Twee de aiA"®" had geadviseerd deze zaak bij Atellejf118 kesc'10uw'n§en aan de orde ÏT -r-, ?al tv' ,Xc- de bisschop van Haarlem ^hiber 8 28 en Woensdag 29 Sep- Eeen audiëntie verlenen. omstaat door sto ring in de leiding. Hoofdpijn ver koudheid en reu matiek. ontstaan door storing in het lichaam. Hiertegen helpt steeds het beproefde preparaat lingen van 25 September. Over Ubachs berg werden de beklagenswaardige Kerkradenaren naar Wylre doorge stuurd, waar men, zo goed en zo kwaad als deze kleine gemeente vermocht, de ontvangst van zoveel gasten had voor bereid. Kerk, brouwerij, schuren en stallen en natuurlijk alle particuliere woonhuizen liepen vol geëvacueerden. Tegen de nacht had iedereen weer een dak boven het hoofd, al moest ook me nigeen gedurende de volgende dagen nog verder Westelijk pelgrimeren, tot Maastricht, toen overdruk van militair verkeer, toe. 30.000 waren er weggetrokken uit Kerkrade, doch de stad was daardoor toch niet geheel en al ontruimd. Zie ken en medisch personeel waren in het hospitaal achtergeleven; ten slotte werd hun toestand zo onhoudbaar, dat ook zij moesten evacueren. Toen begingen de bezetters de harteloosheid de laatste, voor het vervoer van zwaar zieken on misbare auto te vorderen. Men heeft de lijdende mensen toch nog in veiligheid kunnen brengen, in het hospitaal van Heerlen, in een groot hotel van Valken burg en in een klooster te Hulsberg. Niets te vroeg, want kort nadien is het ziekenhuis herhaaldelijk door gra naten getroffen. In de weken van ver latenheid deed zich te Kerkrade ook voor wat in andere evacuatiegebieden. als te Venlo en Roermond, ook al te betreuren was; plundering door ver achtelijke elementen uit de bevolking zelf. De geruchten hieromtrent, die spoedig in de omgeving doordrongen, heeft menig verdrevene geprikkeld om zodra mogelijk terug te keren. Het werd toch nog 24 October, na de val van het tot in het onzinnige verdedigde Aken, eer dit kon geschieden. Hiermee ein digde dan de epische lijdensweg van de 30.000 van Kerkrade, waaromtrent men indertijd, benoorden de grote ri vieren, wel weinig kan hebben verno men. Bij de oefening „Battle Royal" in West-Duitsland zijn enige ernstige on gelukken gebeurd. In Westfalen botste een Britse jeep met grote vaart tegen een boom. Hierbij werd een soldaat ge dood en twee ernstig gewond. Bij Arnsberg kantelde een Belgisch militair voertuig en ook hierbij kwam een soldaat om het leven; drie werden ernstig gewond. In het district Detmold gebeurden tjjdens de eerste oefening tien ongeluk ken, waarbij enerzijds geallieerde en anderzijds Duitse voertuigen betrokken waren. Deze verkeersongevallen had den geen ernstige gevolgen. nu in twee lengten Eén prijs: fl. 1.per pakje! Eén kwaliteit: de beste! De groenen van het Collegium Studiosorum Veritas hebben Don derdagavond in Breda bij het Mast- bosch een kanon, dat eigendom is van de K. M. A., ontvreemd. Dit kanon wordt ieder jaar door de jongerejaars-cadetten op de oudere jaars-cadetten veroverd en in triomf met muziek door de stad Breda naar de K. M. A. gebracht. Maar dit jaar zijn de groenen van Utrecht op eigen initiatief deze mensen vóór geweest en hebben dit kanon in Utrecht neergezet, waar het op het ogenblik op de So ciëteit „Eigen Huis" staat. Toen zij om negen uur in Breda aankwamen, werden zij aanvanke lijk in hun activiteiten gestoord door een manoeuvre van militai ren, die in de buurt van het Mast- bosch aan de gang was, maar een prettige omstandigheid was, dat de lichtkogel, die toevallig werd af geschoten, hun werk een beetje belichtte. Waarschijnlijk zullen de leden van de K. M. A. dit niet op zich laten zitten en dezer dagen in Utrecht verschijnen, om hun trofee terug te halen. xzqI H c tnpcfohranBt Moe (Van onze speciale verslaggever) De eerste atoomgranaten zijn in de oefening „Battle Royal" gevallen. Een ongeveer drie kilometer ten Noorden van Halle en een niet ver van Oerlig- hausen. Hoe groot de scheidsrechters de schade van deze aanval hebben be paald, wordt strikt geheim gehouden. Men wenst niet prijs te geven wat de uitwerking van de atoomgranaten is. Een feit is echter, dat de paddenstoel ontploffing ten Noorden van Halle, het hoofdkwartier van de zevende Britse pantserbrigade, een deel van het hoofdkwartier van een infanterie-regiment en een deel van het commando van een pantserregiment geheel buiten ge vecht heeft gesteld. Voorts zijn op aanwijzing van de scheidsrechters een groot aantal als vernield aangemerkte voertuigen dwars over de wegen neer gezet, waardoor het verkeer in dit gebied volledig is versperd. (Van onze speciale verslaggever) redes om zeven minuten over vier, gistermiddag, trok Koningin Ju liana in Den Oever het touw los van het doek dat het standbeeld van ir. C. Lely omhulde. Er weerklonk luid applaus, maar direct daarna viel er on der de menigte een diepe stilte, toen de kapel van de Staatsmijn „Wilhelmina" onder leiding van Martin Koekelkoren, het „Wilhelmus" speelde. De ogen van allen waren gericht op het majesteitelij ke, in brons opgetrokken en door Mari Andriessen ontworpen beeld, dat gestal te geeft aan de indrukwekkende figuur van een groot vaderlander. Onder de genen, die zich rond de sokkel hadden geschaard, bevonden zich de minister president dr. Dreés en de ministers Beel, Zijlstra en Mansholt. Vóór de plechtige onthulling, die zich voltrok onder een wolkenloos blauwe hemel, hadden twee sprekers in een rede uitvoerig gewezen op de betekenis van ir. Lely, de droog- legger van de Zuiderzee, zoals die in het kort is samengevat in de tekst, uitgebei teld in de voor het standbeeld gelegen platte steen: „Cornells Lely, Amsterdam mer, ontwierp als ingenieur der Zuid er- zeevereniging de afsluiting en droogleg ging der Zuiderzee, waarop hij als mi nister van Waterstaat in 1918 de goed keuring der Staten-Generaal verwierf. Ongevallenwet en Staatsmijnbedrijf tel len onder het vele heilzame dat hij be vorderde of tot stand bracht. Het Neder landse Volk richtte hem dit standbeeld op, onthuld op zijn eeuwfeest 23 Sep tember 1954 door Koningin Juliana." Mr. dr. R. H. baron de Vos van Steen- wijk, voorzitter van het Lely-comité, sprak de eerste redevoering uit. Hij eer de ir. Lely als de man „met de vooruit ziende blik", die zich destijds o.a. met kracht verzette tegen een voorstel tot schrapping van het subsidie aan de K.L.M., omdat hij voor het luchtverkeer een grote toekomst zag en voorspelde en die aandrong op de vaststelling van een Rijkswegenplan. Spr. schetste Lely ook als grondlegger van onze Sociale Wetgeving. Minister-president dr. Drees gaf ver volgens in een uitvoerige rede een gron dige karakterschets van de drooglegger van de Zuiderzee. Hij herdacht ir. Lely vooreerst als staatsman: een overtuigd liberaal, thetisch van karakter en steeds bedacht op positieve arbeid; een man, die bijna heel zijn leven de publieke Een overzichtsfoto tijdens de onthul lingsplechtigheid van het Lely-monu- ment bij Den Oever op de Afsluitdijk. zaak heeft gediend. „Al is de droogleg ging", aldus dr. Drees, „ontstaan door de gedachten en het streven van velen, toch zien wij Lely als de g-rote man, die 27 jaar lang er voor streed, vóór de wet in het Staatsblad verscheen. Ook hij streed de strijd tegen het water, die een wezen lijk kenmerk is voor het leven van ons volk." Deze plechtige onthulling is overigens geworden tot een bijzonder feestelijke gebeurtenis. Om kwart voor drie daal de een helicopter neer op een stuk grond aan het begin van de Afsluitdijk. Ko ningin Juliana stapte uit het toestel, ver gezeld van dr. Drees en diens echtgeno te. De zevenjarige Jan Lely en de tien jarige Titia Lely, achterkleinkinderen van de beroemde ingenieur, boden respectie velijk Hare Majesteit en mevrouw Drees bloemen aan. Nadat het doek gevallen was bezichtigde de Koningin het stand beeld aandachtig en vervolgens begaf zij zich, omringd door een illuster gezelschap, naar een gebouwtje, waarin een ten toonstelling over de Zuiderzeewerken was gearrangeerd. Hier onderhield zij zich ook enkele ogenblikken met de fa milieleden van ir. C. Lely. Om kwart over vijf verliet de Lands vrouwe Wieringen op dezelfde wijze als zij er was gekomen: per helicopter. Het toestel maakte zich langzaam los van de grond en vloog vervolgens in een wijde kring rond het zojuist onthulde standbeeld. Een exceptionele hommage aan de figuur van ir. C. Lely. De commandant van de Zuidelij ke troepen, de Belgische lt.-gen. Trom- me, had aanvankelijk aan de leiding van de oefening verzocht op vijf plaat sen atoomgranaten te mogen lanceren. Slechts twee werden er goedgekeurd. Die werden afgevuurd omstreeks vier uur gistermiddag door twee atoomka nonnen ofwel „Atomic Annies" die tussen twee en vier uur posities hebben ingenomen in de omgeving van Rheda en Gütersloh op ongeveer 17 ki lometer afstand van hun doelen. De in dienst van Noordland staande lucht macht beweert echter terzelfdertijd twee 280 mm atoomkanonnen te hebben waargenomen en vernietigd. Hoewel dit laatste officieel is medegedeeld, hebben de scheidsrechters zich over deze aan val niet uitgesproken. De atoomgranaat- inslagen hebben zij echter wél erkend. Over de ontploffing bij Oerlighausen laten zij echter niets los. Deze toch reeds ingewikkelde zaak wordt er niet simpeler op door de ge ruchten dat de Amerikanen met van planken, triplex en rubber nagemaak te atoomkanonnen door het manoeu- vregebied rondrijden en vriend en vijand in de war brengen. Het is bekend dat de Amerikanen van en kele van hun zware kanonnen zoge naamde „dummies" bezitten, die als misleiding voor de luchtmacht wor den gebruikt. Van hun 105 mm hou witser hebben zij gummi namaakka- nonnen, die opgeblazen kunnen wor den en half gecamoufleerd in het veld worden neergezet. Wanneer de luchtmacht erop afgaat slaat zij als een moderne Don Quichote een slag in de lucht, omdat zij op ballonnen jaagt. Met de namaak „Atomic An- ny" doet men erg geheimzinnig. „Ik kan me niet voorstellen dat we zo knap zijn en dat wij, wanneer wij zo knap zijn, zo dom zijn om ze nu on der ieders neus te gebruiken", zei een Amerikaanse voorlichtingsofficier. Ondertussen heeft de zevende Britse pantserdivisie ondanks deze atomische tegenslag kans gezien haar gelederen weer te sluiten en de aanval op de Belgische infanterie die er tegenover ligt voort te zetten. Het Nederlandse legerkorps is volgens de plannen opge rukt naar de Ems, die echter op pa pier dan altijd buiten haar oevers is getreden en zeer moeilijk te over schrijden is. De luchtmacht is dank zij het prachtige weer de gehele dag bij zonder actief geweest. Straaljagers van de 2de en 83ste tactische groepen heb ben aan beide zijden zware schade aan In tegenwoordigheid van de bevel hebber der zeestrijdkrachten en chef marinestaf, vice-admiraal A. de Booy, heeft de generaal-majoor der mariniers P J. van Gijn op het voorterrein van de Willem Joseph baron van Ghent- kazerne te Rotterdam met het ge bruikelijke ceremonieel het commando over het korps mariniers overgedragen aan de generaal-majoor der mariniers, H. O. Romswinckel. Generaal-majoor Van Gijn richtte al lereerst het woord tot officieren, onder officieren en manschappen er waren deputaties mariniers ook van buiten Rotterdam en zei o.m. het niet te wil len hebben over de omstandigheden, die tot zijn ontslagaanvrage hebben geleid, noch over zijn korte ambtsperiode. Hierna droeg de scheidende comman dant het vaandel en daarmee het com mando over aan zijn opvolger, generaal- majoor H. O. Romswinckel, die vervol gens een toespraak hield en zei zich bewust te zijn van de grote verant woordelijkheid, die hij met dit bevel op zich neemt. de troepen te velde toegebracht. Meer dan 150 vluchten werden aan weerszij den uitgevoerd. De Nederlanders bewe ren het hoofdkwartier van de 16e Bel gische pantserdivisie van de kaart te hebben geveegd. Vannacht trekt een andere oefening dwars door „Battle Royal" heen. 140 Canberra's van het Bomber Command in Engeland hebben op verschillende plaatsen in West-Duitsland aanvallen met atoombommen ondernomen. Het zwaartepunt van de aanval lag op Nordhorn, waar drie vlagen bommen werpers hun vernietigende last op neer lieten. Nachtjagers van de in West- Duitsland gestationneerde squadrons zijn opgestegen om de Canberra's te onderscheppen. De lucht daverde van het motorgeronk van honderden vlieg tuigen. Ook midden in het oefengebied van „Battle Royal" is een atoombom afge worpen dicht in de buurt van Gü tersloh. De paddenstoel die daardoor zou moeten zijn ontstaan heeft de oefe ning echter geenszins beïnvloed. Indien dat wèl het geval zou zijn geweest, zou „Battle Royal" een vroegtijdig einde zijn beschoren. Dit was de eerste grootscheepse nach telijke aanvalsoefening met atoom bommen die ooit op West-Duitsland is ondernomen. Donderdagmiddag is een wachtmees ter van de Kon. Marechaussee gedood en zijn negen andere marechaussees gewond, toen twee trucks van de bri gade der Kon. Marechaussee uit 's-Gra- venhage op de Rijksweg tussen Woer den en Gouda op een stilstaande aulo met oplegger reden. Het ongeluk ge beurde onder de gemeente Zwammer- dam. De ongehuwde wachtmeester A. J. L. uit Den Haag werd gedood, de mare chaussee M. van der S. uit 's-Graven- zande, eveneens ongehuwd, werd zwaar gewond. Negen anderen werden min der ernstig gewond. Het zijn: De marechaussees eerste kl. C. M. A. uit Haarlem en C. J. F. uit Den Haag, beiden gehuwd, en de marechaus sees tweede klasse E. D. van B„ uit Bodegraven, W. B. uit Sexbierum (Fr.), L. A. D. uit St. Laurens (Zld), W. H. uit Bruinisse, J. S. uit Utrecht en F. J. M. V. uit Delft, allen ongehuwd. Zij zijn allen overgebracht naar „Oog in Al" te Utrecht, uitgezonderd van B., die is opgenomen in het militaire hos pitaal aan de Springweg te Utrecht. Alle gewonden maken het naar om standigheden redelijk wel. Voorts werd licht gewond de mare chaussee tweede klasse W. V. uit Scher- penzeel, die na in het militaire hospi taal behandeld te zijn, naar huis kon terugkeren. Het commissariaat voor de militaire productie heeft aan vijf Nederlandse textielfabrieken een order verstrekt voor veldtenue laken tot een geza menlijke waarde van f 1.324.807. Bovendien werd o.m. bij Neder landse textielfabrieken voor f 221.022.50 aan kamgaren besteld en voor f 229.775 aan overhemdenstof. Advertentie Ik heb nu een was van 2 personen van 2 weken gedaan met Uw „C a s t e 11 a P a r e 1 s" en ik kwam tot de ontdekking, dat ik nu in een dag mijn hele was kon afwerken, dank zij het verlichtende werk van maar lx spoelen. Geen geloop naar de warmwaterkraan, geen overmatige vermoeienis meer met telkens nieuwe teilen water. Het goed ziet er helder uit en is zeer soepel, ook na bin nenshuis drogen. Zo schrijft ons één van de vele tien duizenden huisvrouwen, die opgetogen zijn over de snelle en fantastische re sultaten die zij bereiken met Castella U vliegt nu door de was heen Parels, het wasmiddel van de nieuwe tijd. Castella Parels strooit men zó in het water en direct ontstaat verruk kelijk schuim. Geen papje vooraf te maken! Alle vuil trekt enorm snel uit het goed: in paniek vluchten de vuil ste vlekken. Eén maal spoelen is ge noeg. Door de veel kortere behande- ling gaat het goed veel langer mee; hier is nu eindelijk eens een 100% vei lig wasmiddel. En U staat versteld van de blankheid, de helderheid en de zachtheid van alle goed, dat U behandelt met Cas tella Parels. Volg de beste raad, die U ooit werd gegeven: haal nog van daag Castella Parels (47 ct per pak) in huis! Nu de tijden van rantsoenering en schaarste alweer een aantal jaren tot het verleden behoren en ook de sub sidiëring van belangrijke levensniidde- len, melk uitgezonderd, tot zéér ge ringe omvang is teruggebracht, kan worden geconstateerd, dat de Neder landse voedselvoorziening zich in de huidige omstandigheden zonder ingrij pende maatregelen van de overheid met betrekking tot hoeveelheid of prijs voltrekt, aldus minister Mansholt in zijn toelichting op de begroting van Landbouw voor 1955. Bü een vergelijking van de ge- bruiksgewoonten van vóór de oorlog met die van thans blijkt, dat het ver bruik van graanproducten, aardappelen en peulvruchten alsmede van kaas en eieren gemiddeld op een lager niveau ligt dan vóór 1940. Suiker en vetten, alsmede fruit, vlees en melk worden daarentegen meer gebruikt. Het ge bruik van groenten is ten naaste bij gelijk gebleven. De consumptie van de volksdranken koffie en thee alsmede het gebruik van cacao heeft zich niet hersteld tot op het vóóroorlogse peil. Bp de behandeling van de begroting voor het jaar 1954 zegde de minister toe, dat nader zou worden bezien, of het mogelijk zou zijn om naast gestan daardiseerde melk met een vetgehalte van 2.5 pet. melk met tenminste 3.5 pet. vet in consumptie te brengen teneinde tegemoet te komen aan de door enkele leden der Staten-Generaal aanwezig ge achte vraag naar melk met eén hoger vetgehalte. Hierbij is hem gebleken, dat naar de mening van vertegenwoor digers van het bedrijfsleven tegen het in consumptie brengen van twee soor ten melk bezwaren bestaan, welke o. m. betrekking hebben enerzijds op de kostprijs verhogende werking ook voor de melk met 2.5 pet. wegens uitbrei ding van werkzaamheden en outillage bij melkinrichtingen en distribuanten en anderzijds op de mogelijkheid van knoeierijen ten nadele van de consu ment. Toch onderzoekt hij welke de moge lijkheden zijn voor het beschikbaar stellen van melk met een hoger vet gehalte, uiteraard zonder dat de consument zal worden gedwongen tot afname van dit duurdere product. Voor de verwezenlijking van het plan zullen waarschijnlijk wijzigingen noodzakelijk zijn van de bestaande wettelijke bepalingen op het terrein van de Warenwet en het Melkstan- daardisatie-besluit. De minister deelt mede, dat zodra de gedachtenwisselingen in de Staten- Generaal over de nota inzake de sa nering van de zeevisserij zullen hebben plaatsgehad, hij op korte termijn tot uitvoering van de verschillende In deze nota vermelde maatregelen hoopt over te gaan. De bouw van het nieuwe laboratorium in IJmuiden ten behoeve van het vis- serijonderzoek vordert goed, zodat de verwachting mag worden uitgesproken, dat binnenkort de ingebruikneming mo gelijk zal zijn. De daling van de uitvoer in agrarische producten in 1952 is behalve door een daling van het volume veroorzaakt door een prijsdaling, welke zich in 1953 heeft gehandhaafd. Dit verloop zou de indruk kunnen wekken, dat in de naaste toe komst een gelijkblijvende export of wel licht een lichte daling te verwachten is. Deze verwachting vindt wellicht mede enige grond in het feit, dat de wereld markt tekenen van oververzadiging be gint te vertonen en in het feit, dat de Nederlandse agrarische export voor het overgrote deel is gericht op enkele West-Europese landen, waarvan het niet is uitgesloten, dat zij binnen niet al te lange tijd hun valuta's convertibel zullen maken. Indien dat geschiedt, zul len enerzijds de mogelijkheden, die het voeren van een bilaterale handels politiek voor het verlenen van steun aan de Nederlandse export nog bood, kleiner worden, terwijl anderzijds de concurrentie op onze afzetmarkten zal toenemen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 3