RADIO-ISOTOPEN het kostbare
geschenk van de jonge kernphysica
Geoormerkteatomen treden op als verklikkers
Een Franse zusterscongregatie voor
zieken en gebrekkigen
In 1930 gesticht door een jonge vrouw
van zwakke gezondheid
Morgen
Geen vloek, maar
een zegen
en een
4 kloosters in Frankrijk
Amerikaans klooster in oprichting
r
De zusters van
Jésus Crucifié
LEVEN MET
HET ATOOM
PLEISTERZONDAG
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1954
PAGINA 7
e gezondheid is voor ieder mens essentieel,
want zij houdt het leven vast en bepaalt
de mogelijkheden voor het lichamelijk be
staan. Onze tijd, die van het lichamelijk welzijn
een ware cultus maakt, was er waarschijnlijk rijp
voor, om een instituut te doen ontstaan, dat in de
Kerk geheel nieuw is, namelijk een congregatie
waar zieke, gebrekkige of zwakke jonge vrouwen
kunnen intreden. Deze congregatie, die thans in
Frankrijk vier kloosters heeft, is niet een toe
vluchtsoord in negatieve zin voor pieuze vrouwen,
die, onmachtig om in de wereld te slagen, zich
hier veilig en geborgen voelen. Het is een mo
derne, contemplatieve congregatie, wier geest er
positief op gericht is van de ziekte of de invali
diteit het grote en voortdurende offer te maken,
waarlangs men naar de heiliging klimt, die met
Benedictijnse blijheid wordt nagestreefd.
Het is wel een heel schrille tegenstelling, om,
als verslaggeefster uit de sfeer der Parijse mode
wereld, waar alles om de krampachtige verheer
lijking van het lichaam draait, zich plotseling in
het andere uiterste te bevinden en te herade
men in het klooster te Brou, 2S km van Parijs,
temidden van de religieuzen van Jésus Crucifié,
die boven hun lichamelijke pijn en uitputting en
onvermogen trachten uit te stijgen door een leven
van heldhaftige zelfdiscipline, dat aan God is ge
wijd, wiens beschikking over hun onvolledige
levensmogelijkheid ze volstrekt aanvaarden.
(Ga vroeg naar de kerk
Een attractieve actie
met 'n spannend geheim.
f 25.000.- aan prijzen
Wegens poging tot moord
Ondersoek heropend tegen
instructeur
Liturgische weekkalender
Wanneer de naam radium genoemd wordt, wekt dat
de gedachte op aan een zegen voor de mensheid.
En terecht. Sinds op het einde van de vorige
eeuw Pierre en Marie Curie deze merkwaardige stof
wisten te isoleren en zij haar zegetocht over de wereld
begon, is zij een machtig bondgenoot geweest in de
strijd tegen de kanker en hebben duizenden de Schep
per geprezen voor dit kostbare geschenk.
Radium dankte zijn zegenbrengende werking aan zijn
radio-activiteit. Hieronder verstaat men het feit, dat
radium een „stralende" stof is. Het bezit het vermogen
om spontaan, d.w.z. zonder enige oorzaak van buiten
een zeer doordringende straling uit te zenden. Deze
straling bleek uit drie verschillende soorten te bestaan,
die alpha-, bèta- en gammastralen werden genoemd.
Onderzoek wees uit, dat de alphastralen eigenlijk uit
materie-deeltjes bestonden. Het waren heliumkernen,
de bouwstoffen van de radium-atoomkern. De geheim
zinnige stof radium was dus, spontaan, bezig zich, al
stralend, „af te breken". Ze schoot stukjes van haar
atoomkern weg, tengevolge waarvan het atoom-over
schot in een andere stof veranderde. De bèta-stralen
bleken met grote snelheid weggeschoten electronen te
zijn, en dus ook corpusculair van karakter. De gamma-
stralen bleken onzichtbare „lichf'stralen, ze waren fami-
Sie van de Röntgenstralen.
Het was de levend weefsel vernietigende werking van
deze radiumstraling, die de medische wetenschap een
kans bood voor het tot ontwikkeling brengen van thera
peutische methoden in een aantal gevallen, waarbij er
sprake was van een abnormale en te grote activiteit van
een bepaald weefsel. Zo bijvoorbeeld bij kanker. Daar
door werd radium een zegen voor de mensheid.
De zuster, die zich voortbeweegt op krukken en kunst-ledematen, heeft door een ongeluk haar oeide oenen verloren.
Radium had echter een gebrek.
Een groot gebrek. Het is heel zeld
zaam. En dientengevolge zeer duur.
Radium wordt geïsoleerd uit een
uraniumhoudend erts, dat de naam
pekblende draagt. Hier in Europa
vindt men het bijvoorbeeld te Joa-
chimsthal, in Bohemen. Eén ton Jo-
achimsthaler pekblende levert niet
meer dan 0,17 g radium. Geen won
der, dat het wereldbezit aan radium
in grammen wordt gemeten. In 1949
bezaten de Ver. Staten b.v. nog nau
welijks 800 gram radium.
Wat een zegen dus, als radium eens
rijkelijk op de aarde voorhanden was
en daardoor zo goedkoop, dat het al
lerwegen ter beschikking van de me
dische wetenschap kon staan. Deze
zegen nu heeft de atoomwetenschap
geschonken.
Niet, dat zij in staat is de op aarde
Het maakt diepe indruk wanneer men,
als buitenstaander, het koorgebed van
deze zusters mag meemaken, en haar
in de onopgesmukte kapel, met de psal
men van het officie Gods lof hoort zin
gen, zoals dat in honderden contempla
tieve vrouwenkloosters gebeurt. Maar
iets van de inspanning, die daarachter
verborgen ligt, speurt men, wanneer men
haar, op ceremoniële wijze, de kapel
ziet verlaten. De een loopt, zij het zo
onopvallend mogelijk, met een stok;
sommige gezichten hebben die scherpe
trek der vermoeiden of zijn opvallend
bleek, een ander verbergt krukken on
der haar koormantel. Een blinde tast
even met haar hand langs de wand en
wordt met een vriendelijk gebaar terecht
geholpen. De kapel is ruim, er is altijd
plaats voor een brancard of een lig
stoel, wanneer een bedlegere zuster al
leen op die wijze het Misoffer kan bij-
Wonen.
Na het officie gaan de zusters die
daartoe in staat zijn, weer aan haar
bezigheden, want het feit dat deze zeer
gedurfde onderneming: een communau-
teit van louter gehandicapten kon sla
gen, is juist dat men alle parate kracht
die aanwezig is, productief maakt.
Vier en twintig jaar geleden is dit
Instituut dat een eigen religieus leven
mogelijk maakt voor meisjes met roe
ping, maar een te gehavende gezond
heid om in een bestaand klooster in te
treden, werkelijkheid geworden. Nooit
eerder had iets dergelijks bestaan.
Mag men er geen bijzondere aanwijzing
tn zien, dat in deze tijd, zo arm aan
toepingen, het óók aan de zwakken, de
siekelijken, de invaliden, gegund is, om
die ,,tuin" binnen te gaan, waar de
geroepenen God glorifiëren door zich
zelf geheel voor Hem te verliezen?
Dat het instituut zo snel is uitgegroeid
en reeds spoedig canoniek werd goed
gekeurd, sinds op 11 April 1938 vijf
Zieke meisjes die met elkaar de opzet
bepaald hadden haar geloften aflegden
voor Abbé Gaucheron, in de crypte
?an de Sacré Coeur in Mont Martre te
parijs, bewijst dat er behoefte aan was.
Wie meer toil weten van deze
congregatie, de enige ter wereld,
die zich openstelt voor zieken en
lichamelijk gehandicaptenkan
zich wenden tot de Mère Prieure
générale in het moederhuis te
°jou-sur-Chantereine, (Seine et
•lame) Frankrijk.
Initiatiefneemster was de half Pool
se, half Franse jonge vrouw, Suzanne
Wrotnovska, die, zelf wegens naar ge
zondheid afgewezen voor het leven van
Benedictines, met haar geestelijke kracht
en superbe vertrouwen de grote inspi-
ratrice is geweest.
De congregatie telt thans reeds ruim
130 zusters en heeft in Frankrijk vier
huizen. Behalve het moederhuis in Brou
dicht dij Parys, in Chelles niet ver daar
vandaan en in Villers-en-Vexin in Nor
mandie, hebben de zusters kortgeleden
een vierde klooster betrokken, een oud
Cisterciënserklooster uit de 12de eeuw,
in het kleine plaatsje Andecy bij Eper-
nay in de champagne-streek. Plannen
om een Nederlands klooster te stichten
(er zijn 6 Nederlandse zusters in Frank
rijk) zijn niet doorgegaan. Maar over
enkele weken reist de stichteres en al
gemene overste Mere Marie des Dou-
leurs naar Amerika, om daar op ver
zoek een communauteit te beginnen.
Wi) hebben er van Parijs uit graag
een avondreis van een paar uu: voor
over gehad om deze geïnspireerde
vrouw te ontmoeten, die verbleef in
het pas betrokken historische klooster
uit de middeleeuwen, de Priorij Notre-
Dame in Andecy. Door de telefoon gaf
zü enkele snelle aanwijzingen. Zeker,
ik kon die avond komen en overnach
ten. Uitstappen in Epernay, daar
wordt u afgehaald. Laat, 's avonds in
het donker, kwamen wij benieuwd het
station in Epernay uit en daar was
ter begroeting een religieuze in wit
habijt, die ons naar de gereedstaande
auto bracht, zelf achter het stuur
plaats nam en ons, op de late avond,
30 kilometer door het eenzame land
van de champagnewijngaarden reed,
alsol het de gewoonste zaak van de
wereld was.
De volgende ochtend na de Lauden
en de H. Mis, door de meeste zusters
bijgewoond de vroege Metten die te
veel zouden vergen worden niet gebe
den hebben wij op een bank in de
historische uitgestrekte tuin het voor
recht gehad, uitvoerig met de stichteres
te spreken. Zij is zo vol verkwikkende
realiteitszin, deze vitale en beminnelijke
vrouw, dat men begrijpt hoe zij, met
haar exuberante aard en haar groot
warm hart, de aangewezene jvas om,
samen met Abbé Gaucheron die in
1951 is gestorven dit menselijk bijna
onmogelijke experiment te doen uit
groeien tot een aanvaardbaar instituut.
Zij is zelf ook ziek, deze Mère Prieure
Générale, haar blik verraadt felle hoofd
pijn, maar daar wordt nooit over ge
sproken. Dat is de regel. De zusters
weten van elkaar niet welke kwaal haar
teistert en ze spreken met elkaar nim
mer over haar ziekte. Degene die in
treedt legt haar gezondheid in de han
den van haar overste, dat is de priorin
van het klooster. Zij vraagt niet naar het
waarom van de wijze waarop ze behan
deld wordt, noch naar de geneesmidde
len die ze al of niet krijgt. Er is regel
matige medische controle en in ieder
klooster is een religieus-verpleegster.
Slechts in het noodzakelijkste geval
wendt een zuster zich tot haar.
„De naastenliefde is hier zeer groot",
zegt Mère Marie des Douleurs, „want in
geen klooster is men zo voor kleine
hulpdiensten op elkaar aangewezen. De
voortdurende gerichtheid op de naaste
is hier een essentieel deel van de daag
se heiliging, want dat kan hier zéér
moeilijk zijn. Vergeet U niet dat hier
vrouwen bij elkaar zijn die of altijd pijn
hebben of zich uitgeput voelen of een
groot ongemak moeten dragen. En daar
over niet kribbig willen zijn, maar dat
met blijdschap moeten proberen te
dragen. Want ons devies is: „Amen,
Alleluja". Wij aanvaarden maar in
vreugde."
Wij denken aan de zusters die wij
gezien hebben, moeizaam op haar
krukken, wier beide benen bij een on
geluk werden afgereden, wij weten dat
hier geparalyseerden zijn en blinden,
zusters die een zware operatie voor
kanker of t.b.c. ondergaan hebben,
zusters met gewrichtsrheumatiek, hart
kwalen of diabetes. Hier moet in het
lichaam fel geleden worden. Maar
zonder klachten.
„Voor elkaar moeten de zusters zo
min mogelijk een lijdende of gebrek
kige indruk maken, ieder moet trach
ten door haar eigen „zijn" en uiter
lijk het moreel der anderen hoog te
houden."
Een uitstekende therapie daarbij is,
dat ieder moet werken Sommige zus
ters, die vrijwel de gehele dag liggen,
slechts opstaan voor de H. Mis, doen
toch het beetje werk dat ze aan kun
nen liggend of zittend in een rolstoel.
Er zijn er die niet langer dan een
half uur per dag haar krachten aan
de instandhouding van het gezamen
lijk bestaan kunnen geven. Maar dat
half uur wordt gevraagd.
Het is de Benedictijnse wijsheid, dat
men niemand meer, maar ook niet min
der mag vragen dan hij geven kan, die
hier peilt en ordent.
De dag. die om 6 u. 15 begint, wijkt,
met koorgebed, recreatie en werk, niet
zozeer af van de dagorde van andere
beschouwende kloosters. Het grote ver
schil is echter dat ieder hier naar ver
mogen haar persoonlijk aandeel geeft.
„Onze organisatie is feilloos", zegt de
„moeder" van deze bewonderenswaar
dige stichting. „En daarom slagen we
er in, ziek, zwak en gebrekkig, en ter
wijl de ene de andere verpleegt,, toch
alle huiswerk zelf te doen. Bovendien
hebben de zusters als bron van inkom
sten een boekbinderij en drukkerij, een
kippenfokkerij en doen ze aan braille-
werk, breien en borduren."
In Brou, voorstad van Parijs, met in-
dustr'e-bevolking, hebben ze een druk
bezochte, modern ingerichte polikliniek.
De band die alle zusters bindt, onge
acht of ze universitaire studies hebben
gemaakt of boerendochter zijn, is dat
zij, nauw verenigt. met de Gekruisigde
Jezus, en in verbondenheid met wat Ujj
lijdt in Zijn Mystiek Lichaam, de Kerk,
hun lichamelijk lijden tot hun heiliging
maken. Waarbij ZÜ tot grote hoogten
kunnen stijgen, zonder enige dramatiek
en in de zuiverste eenvoud, zoals in
deze vier en twintig jaar is gebleken.
Men kan het lezen in de korte levens-
Deschrjjvingen der tien zusters die ge
storven zijn. De dood lijkt hier minder
verschrikking te hebben dan ergens an
ders.
Alle nationaliteiten treft men in de
congregatie aan, er zijn Franse, Ierse,
Spaanse en Belgische zusters. Er is een
zuster uit Burma en een Japanse, en
kortgeleden zijn een blind Duits meisje
ingetreden en een Amerikaanse, die ge
heel verlamd is. De leeftijdsgrens voor
intrede is dertig jaar. Restrictie wordt
alleen gemaakt voor geesteszieken en
besmettelijk zieken.
De „Amis des Malades" is een
vriendenkring over de hele wereld, die
de zusters materieel helpt. Want al
leen een heldhaftig vertrouwen kan
de kwellende zorgen overwinnen van
degene die verantwoordelijk is voor
deze contemplatieve gemeenschap die
zich weet staande te houden zonder
valide krachten. En die ieders respect
en steun en belangstelling verdient.
A. Bgl.
voorhanden hoeveelheid radium te ver
groten. Z|j is echter wel bij machte
een groot aantal vervangmiddelen ter
beschikking van het mensdom te stel
len, zo, dat zij zonder hoge kosten aan
ziekenhuizen en researchcentra ver
schaft kunnen worden.
Want de ontsluiting van de atoom
kern en de technische beheersing van
het atoomsplitsingsproces leveren de
mensheid niet alleen de beschikking
over een buitengewoon rijke energie
bron, ze stellen haar ook in staat
tot een nuttig gebruik van de daar
bij ontstane straling. En terwijl wij
voor wat het eerste betreft nog in
een experimenteel stadium verkeren
en nog op zoek zijn naar commer-
cieel-rendabele exploitatiemogelijk
heden, worden voor wat het tweede
aangaat reeds allerwegen op de meest
uiteenlopende terreinen de rijke
vruchten van de atoomkernphysica
geplukt.
Straling
Bij het atoomsplijtingsprocesin de
kernreactoren treedt n.l. een intense
radioactieve straling aan de dag.
Deze radioactiviteit is op de eerste
plaats een rem op de ontwikkeling
van de atoomenergie, want de onmid
dellijke omgeving van de atoomoven
is als het ware vergiftigd door deze
dodelijke straling. Alle onderdelen van
dat apparaat zijn radioactief geworden.
Ingewikkelde beschermingsmaatregelen
in die gedeelten van de „atoom-
fabriek" zijn daardoor nodig en de
techniek is druk in de weer geweest
om een heel stel mechanische appa
raten te ontwikkelen zoals b.v. me
chanische „handen" om de technici
in staat te stellen op veilige afstand
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiniiiiiimiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiniii
allerlei verrichtingen en handgrepen
uit te voeren. Deze straling vormt ook
een van de belemmeringen voor een
wiid verbreid gebruik van atoomreac-
toren van kleine afmeting. Aan de an
dere kant heeft zij de gelukkige mo
gelijkheid geopend om tal van andere
„gewone" stoffen op kunstmatige wijze
radioactief te maken. Ze te maken
tot „stralers". Deze kunstmatig radio
actief gemaakte stoffen zijn de z.g.
radio-isotopen.
Zo'n radio-isotoop wordt gemaakt
door een stof bloot te stellen aan
een stroom van snelle en lichte deel
tjes. Als zulke deeltjes komen in
aanmerking bijvoorbeeld de z.g. deu
teronen. Dat zijn kernen van zware
waterstof. Ook alphadeeltjes zoals
gezegd kernen van heliumatomen
of ook neutronen. Deze snelle neu
tronen worden in massa geproduceerd
door de kernreactoren.
Maar daardoor niet alleen. Ze wor
den ook geproduceerd door het z.g.
cyclotron, een vernuftig apparaat om
de atoomkerndeeltjes een zeer grote
snelheid te geven. De snelle deutero
nen en alphadeeltjes kunnen geleverd
worden door zo'n cyclotron en ook door
andere deeltjesversnellers. Al deze
deeltjes dienen dan als „projectiel",
waarmee de blootgestelde stof gebom
bardeerd wordt.
mische elementen een plaats te geven.
Koolstof had zo zijn eigen plaats in het
rek, ook natrium, uranium enz. Het was
een heel ordelijk en ingenieus systeem
en het aardige is, dat ter zelfder tijd,
en volkomen onafhankelijk van hem,
ook de Duitser Lothar Mayer er met-
voor de dag kwam. Iets wat men ove
rigens in meerdere gevallen in de ge
schiedenis der wetenschappen aantreft
Later kwam men tot de ontdekking,
dat men in de vakjes van het rek meer
dere soorten misschien is het beter
van vormen te spreken van een
bepaalde stof moest opbergen. Ze had
den alle precies dezelfde scheikundige
vliegen is niet in staat uit te maken,
waarheen zij de wijk nemen. Dat vo
gelkenners ons desondanks heel wat
weten te vertellen van de banen, waar
langs de vogeltrek plaats heeft en van
de plek waar zij overwinteren, is te
danken aan een bijzondere, vernuftige
methode, welke zij toepassen. De vo
gels worden „geringd." Gevangen, van
een metalen ringetje met een nummer
en een adres voorzien en daarna weer
vrijgelaten. Vogels kan men „ringen"
Biggen kan men „oormerken"
Ook atomen kan men „ringen", „oor
merken." Door ze radioactief te ma
ken. Zulke „geoormerkte" atomen kan
men in de gaten houden. Houtworm,
zegt men, kan men horen tikken in het
hout, waarin ze knagen. Ook die „ge
oormerkte" radioactieve atomen kan
men horen tikken. In een instrument
dat Geiger-teller heet. Ze verraden hun
aanwezigheid. En dat is voor de weten
schap van het grootste nut. Want de
mysteries op velerlei terrein zijn legio.
En door deze practische eigenschap
kunnen de radio-isotopen dienst doen
als detectives, of liever als spionnen,
verklikkers.
Een nieuw terrein, met uitgebreide
mogelijkheden, heeft zich hier geopend.
Een volgende maal stellen wjj ons
voor een kleine verkenningstocht op dit
zo interessante en voor de mens zo
belangrijke terrein te ondernemen.
Mr. H. C. M. EDELMAN
Dit zijn de tnagische of mechanische handen, waarover onze medewerker in
nevenstaande bijdrage schrijft. Zij worden, juist op dit ogenblik, voor het eerst
geëxposeerd in het „Marshall-House" in West-Berlijn. In werkelijkheid zit de
man, die deze handen bedient, niet achter een glazen wand. De straling zou
hem doden. Hij zit achter een grote en zeer dikke, speciaal geconstrueerde
ondoorzichtige muur. Toch kan hij, dank zij allerlei hulpapparaten, „zijn han
den" zo bedienen, dat naar deskundigen verklaren het er de schijn van
heeft, dat men zelfs zijn gevoel in de mechanische handen kan overbrengen.
Onder deze projectielen nemen de
neutronen een zeer aparte plaats in.
In tegenstelling tot de andere pro
jectielen bezitten zü zoals hun
naam trouwens aanduidt geen elec-
trische lading, ze zijn neutraal. Dit
heeft tot gevolg, dat ze gemakkelij
ker dan de wél electrisch geladen
projectielen tot in de „burcht", de
kern van de blootgestelde atomen,
kunnen doordringen. Zelfs langzame
neutronen zijn daartoe in staat.
Zo'n neutron blijft niet als een ouder
wetse kanonskogel in de vestingmuur
steken, maar wordt in die kern opge
nomen en er ontstaat een z.g. isotoop.
Deze naam is afgeleid van isos topos
zelfde plaats.
De Russische chemicus Mendelejeff
heeft in het jaar 1869 het zg. periodiek
systeem der elementen ontworpen. Hij
heeft als het ware een rek gen# akt
om daarin alle op aarde bekende che-
Zoveel mogelijk profiteren de zusters van de buitenlucht. Midden tussen haar een oblate, in afwijkende klederdracht.
eigenschappen, maar verschilden alleen
wat in massa (gewicht). Ze hoorden
dus zonder twijfel alle op dezelfde plaat
maar waren toch onderscheiden. Men
noemde ze daarom isotopen van die
stof.
Zo had men bv. uranium met een
atoomgewicht 238, maar ook een iso
toop met het gewicht 235. Deze laatste
is de splijtbare vorm van uranium, de
splijtbare isotoop, waaraan wij de
atoomsplijting danken. Isotopie bleek
een algemeen verschijnsel te zijn. Som
mige isotopen van sommige stoffen zijn
wat men noemt radioactief. Ze zijn niet
stabiel, maar vallen uiteen. Soms in
zeer korte tijd, soms na een zeer, zeer
lange tijdsduur.
Wat is dat verschijnsel der isotopie?
Ook dat heeft men ontdekt. Een atoom
kern bestaat uit protonen en neutronen.
Samen bepalen die zijn massa. Maar
alleen de protonen zijn beslissend voor
het scheikundige karakter van de stof.
Zo bv. bij uranium. In de uranium
kern zitten altijd 92 protonen. An
ders is het geen uranium, maar een
andere stof. Maar soms genieten die
92 protonen het gezelschap van 143 neu
tronen. Dan heeft men te doen met
een kern van uranium 235 (92 en 143)
Soms echter zijn er 146 neutronen. Dan
heeft men te maken met een kern
van uranium 238 (92 en 146), de niet-
splijtbare isotoop. Een vorige maal
hebben wij er al op gewezen, dat in
natuurlijk uranium helaas veel meer
atomen van de niet-splijtbare isotoop
voorkomen dan van de splijtbare. Er-
deze isotopen zijn met de gewone, che
mische middelen niet van elkaar te
scheiden. Het heeft bij de atoomsplij
ting een hoop moeite en kosten gegeven.
Maar men is er toch in geslaagd langs
een geheel nieuwe weg een methode
van isotopenscheiding te creëren.
Van verschillende „gewone" stoffen
kon men nu radioactieve isotopen ver
vaardigen. Van fosfor b.v.. Maar.
merkwaardig genoeg, niet uit gewone,
niet-radioactieve fosfor, maar uit zwa
vel, door dit met neutronen te bestra
len. Men kreeg een radioactieve fosfor
isotoop, die, al electronen uitstralend,
in veertien dagen tijd voor de
helft weer in stabiele zwavel is over
gegaan. Ook radioactieve koolstof kan
men vervaardigen, radioactieve cobalt,
natrium enz.
Deze radio-isotopen zijn een kost
baar, eerste geschenk van de jonge
atoomfysica. Want zij zijn voortreffe
lijke, zeer waardevolle hulpmiddelen
geworden bij het wetenschappelijk, tech
nologisch en medisch onderzoek. En het
is niet overdreven ze een zegen voor
de mensheid te noemen.
Advertentie
(Direct te ontvangen
Verklikkers
Wie een vlucht trekvogels ziet over-
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
heropening gelast van het onderzoek in
de zaak tegen de 29-jarige instructeur
van een autorijschool J. J. P. van der
P. uit Den Haag, die er van beschuldigd
wordt gepoogd te hebben zijn vrouw te
vermoorden. Het Hof meent dat het on
derzoek niet volledig is geweest. Het zal
prof. Baan uit Utrecht en dr. Zeegers
uit Loosduinen horen en wel op 22 Oc
tober a.s.
Van der P. was in eerste aanleg vrij
gesproken; van dit vonnis was de Offi
cier van Justitie in beroep gekomen. De
procureur-generaal had tegenn de 1 -
structeur een gevangenisstraf van drie
jaar gerequireerd.
ZONDAG 26 September: 16e Zondag na
Pinksteren; eigen mis: 2 geb. HH. Cy-
prianus en Justina; 3 geb. A cunctis;
Credo; prefatie van de H. Drieëenheid;
groen.
MAANDAG: H.H. Cosmas en Damianus,
martelaren; eigen mis; 2 geb. A cunctis:
3 geb. naar keuze; rood.
DINSDAG: H. Wenceslaus, martelaar; mis
In virtute; 2 geb. A cunctis; 3 geb. naar
keuze; rood.
WOENSDAG: Kerkwijdingsfeest van S.
Michaël, aartsengel; eigen mis; Credo;
wit.
DONDERDAG: H. Hieronymus. belijder-
kerkleraar: mis In medio; Credo; wit.
VRIJDAG: H. Remigius, bisschop-belijder;
mis Statuit; 2 geb. A cunctis; 3 geb. naar
keuze; wit. Ofwel; ter ere van het H.
Hart: votiefmis; Credo; prefatie van H.
Hart; wit. Haarlem: H. Bavo, belijder;
eigen mis; Credo; wit. Ter ere van
H. Hart in Haarlem: mis van H. Bavo:
2 geb. van H. Hart; Credo: prefatie van
H. Hart; laatste evang. van H. Hart;
wit.
ZATERDAG: H.H. Engelbewaarders; eigen
mis: (Haarlem: 2 geb. H. Bavo): Credo;
wit.
ZONDAG 3 October: 17e Zondag na Pink
steren; eigen mis: 2 geb. H. Theresia van
Lisieux: Haarlem: 3 geb. H Bavo: Cre
do; prefatie van H. Drieëenheid; groen.