IDEEEN van personeel vaak zeer waardevol voor bedrijven Critisch denken wordt aangemoedigd Ideeën - koning Straatsburg neemt resolutie aan over Europese politiek Geen neutralisatie van Duitsland I Van goed tot grappig Legering Amerikaanse troepen in ons land de GEHEIMZINNIGE AUTO Winstmogelijkheid of originaliteit PRAKTIJKEXAMEN RESA-HILVERSUM Wetsontwerp bij Kamer ingediend 5 doktoren het misbruik van laxeermiddelen ZATERDAG 25 SEPTEMBER 1954 PAGINA 8 Minister Suurhoff bezoekt scholingscentrum H.H. Wijdingen Wereld-K.A.J. Professor Witmeur overleden Fantastisch Radicaal Sabena-prijs GEOGRAFISCH ONDERWERP waarschuwen tegen Er gaat hem een licht op! De Ideeënbus van de K. L. M. Vier maal in de minuut gaat het licht op het hoofd van het mannetje aan, terwijl hij er met zijn be weegbare arm naar wijst. Is u ook een licht opgegaan? zo schijnt hij te vragen. Hebt u een goed idee? f en paar nylons zal er misschien wel op overschieten, rJ zo dacht het achttienjarige Eindhovense meisje Lina -*van Grootel, toen zij enkele jaren geleden een een voudig voorstel ter besparing van mica in de Ideeënbus van Philips liet glijden. Zij had al geruime tijd met het idee rondgelopen, doch vond het eigenlijk de moeite niet waard. Aangemoedigd door een collega, die eens 25 met een idee gewonnen had, trok ze eindelijk de stoute schoenen aan. Het resultaat? f 500.in de spaarpot van een totaal verrast meisje, f 250.voor het idee, dat voor het gehele bedrijf een grote besparing inhield, en nog eens f 250.als eerste prijs in de prijsvraag, die op het moment van indiening gehouden werd. Het was maar een eenvoudige opmerking, die echter getuigde van gezond verstand.' Een ander gezond idee, nu van twee K.L.M.-mensen: Waarom wordt er door de verzekeringsmaatschappijen geen polis in het leven geroepen, waardoor de emigrant verzekerd is van een terugreis binnen vijf a zes jaar? Wanneer een der ouders zou komen te overlijden, zou de emigrant per vliegtuig direct naar Nederland kunnen reizen. Dit denkbeeld, dat met diverse verzekeringsmaat schappijen is opgenomen, en dat zonder twijfel zal wor den uitgevoerd, betekent voor de K. L. M. (trouwens ook voor andere luchtvaartmaatschappijen) het schevpen van totaal nieuwvervoer. Tot nu toe kwam gemiddeld 35 pet van de emigranten, natuurlijk als hun maatschappelijke positie in hun nieuwe vaderland het toeliet, nog wel eens terug naar Nederland. Maar nu kan bij doorvoering van dit idee iedereen, die de verzekering afsluit, eens terug naar ons land. Bij de droeve situatie, dat een der ouders overlijdt, kan men, dank zij de gesloten verzekering, bin nen weinige uren aanwezig zijn. Met duizend gulden werd dit idee beloond. Waarom moeten de rollen verbandgaas, aldus dacht enkele jaren geleden een werkster in een pharmaceutic sche fabriek in de Ver. Staten, steeds in twee stukken papier verpakt worden? Waarom niet in één vel, dat dan iets groter moet zijn? Haar idee betekende een enorme besparing. Het bracht haar 2500 dollar op. Niet alleen technische of theoretische kennis, vooral interesse voor het bedrijf, waar men werkt, gezond ver stand, zelfstandig denken, los van de sleur en vooral een critische instelling, dit zijn voorwaarden, waardoor een denkbeeld ontstaat, dat een bedrijf jaarlijks duizenden kan besparen of winst opleveren en.dat een employé een welkom douceurtje bezorgt. De minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer J. G. Suur hoff, heeft een bezoek gebracht aan het scholingscentrum voor emigranten te Oploo. Hij was vergezeld van de heer L. Zegers, de voorzitter van de N.C.B. Nadat het centrum in ogenschouw was genomen en de ministers zich had laten voorlichten, werd een bezoek gebracht aan drie boerderijen, waar de aan staande emigranten een practische op leiding ontvangen. Z. H. Exc. mgr. C. Kramer O.F.M., bisschop van Luan, zal Woensdag 29 September het H. Subdiaconaat toe dienen aan de eerw. fraters J. van Duijnhoven en L. de Raadt, beiden van de Congregatie der Oblaten van de H. Franciscus van Sales, en net H. Priesterschap aan de eerw. frater An- tonius Mattheus van Dartel, van de Congregatie der Priesters van bet Al- lerh. Sacrament. In opdracht van het Nationaal Ver bond der K.A.J. verscheen dezer dagen een colportage-blad onder de naam „Wereld-K.A.J." De omslagtekening is van Sacha van Beek. Merkwaardiger wijs werkt dit omslag niet zo sterk als de rest van het blad. Daarin wordt n.l. een uitstekend over zicht gegeven zowel van wat de K.A.J. in de wereld betekent als van wat zij zich tot taak gesteld heeft. De typogra fische verzorging is zeer goed en het inzicht van deze nationale organisatie op internationale noden hoopgevend. ALB. W. Uit Luik wordt het overlijden gemeld van prof. Em. Witmeur, ondervoorzitter van het Belgische comité-Benelux. De overledene werd in 1873 te Jupille geboren en studeerde aan de Luikse uni versiteit, waar hij de titel van doctor in de wijsbegeerte en letteren behaalde. In 1929 werd de heer Witmeur hoogleraar aan de rechtskundige faculteit te Luik. Nadat hij in 1946 met emeritaat was gegaan, wijdde prof. Witmeur zich ge heel aan de Belgisch-Nederlands-Luxem burgse samenwerking. Tijdens het aca demische jaar 19501951 was prof. Wit meur docent aan. het Europa-college te Brugge. In de Vlaamse Gids verscheen in 1950 nog een bijdrage van zijn hand over „Jacques Perk in Wallonië". Naar het voorbeeld vooral van Ame rika, waar in tienduizenden bedrijven een of andere vorm van „employee suggestion" bestaat, waar leger, vloot, luchtmacht en het bestuursapparaat jaarlijks honderden millioenen besparen dank zij de goede ideeën van 't perso neel, zijn er de laatste jaren in ons land bij tal van bedrijven Ideeën- of Opmerkingsbussen ontwikkeld De oud ste is waarschijnlijk die van Stork, waar men reeds vijftig jaar geleden is begonnen. Bij andere bedrijven be stond ook reeds geruime tijd het sys teem van gratificatie of beloning voor een goede suggestie die een besparing, een betere werkmethode of kans op gro tere winst betekende, maar de Ideeën bus in zijn geperfectionneerde vorm da teert bij de meeste bedrijven van na de oorlog. In personeelsbladen wordt het personeel van hoog tot laag aange moedigd zijn gedachten te laten gaan over de werkwijze in het bedrijf en er worden voor goede ideeën flinke belo ningen in uitzicht gesteld. Komt er een belangrijk idee uit de bus, dan wordt hieraan reliëf verleend door uitreiking van de prijs door de bedrijfschef in aanwezigheid van het personeel (Phi lips), soms door de hoogste „baas" zelf (Plesman, Aler) of door een per soonlijk waarderend schrijven (Neher), Een en ander vindt zijn weerslag in de personeelsbladen, waarin met vette koppen, grote verslagen en foto's van de gebeurtenis wordt verhaald. Op die manier wordt een maximum aan good will geschapen, worden ook andere em- ployé's op het spoor van ideeën gezet. Initiatief beloond Uit bedrijfspsychologisch oogpunt vooral is de Ideeënbus interessant. Op de eerste plaats wordt het critisch den ken over eigen en anderer werk aange moedigd, men kan er een stimulans in zien om meer dan normaal bü het werk te denken, het voorstellingsvermo gen en het initiatief worden er door be vorderd, men heeft het gezonde idee een steentje te hebben bijgedragen tot de groei van het bedrijf, men ziet dat initiatief naar waarde wordt beloond, en tenslotte heeft men de voldoening niet alleen van de geldelijke beloning, maar vooral als men zijn idee inge voerd ziet. Denk daarbij ook aan de verheffing van het individu en de binding van het personeel van hoog tot laag. Vaak ziet een outsider een voor de hand liggende verbetering, die degene die ja ren lang in een fabricageproces is in geschakeld door routine en gewenning niet ziet. Echter kan critiek op ander mans werk, ook als er naar de me ning van de inzender van een idee het een en ander aan verbeterd kan wor den, niet steeds succes opleveren. Veel al kan 't idee niet doorgevoerd worden omdat men niet steeds goed op de hoogte is van eisen en omstandigheden. De Ideeënbus in verscheidene bedrij ven is uitgegroeid tot een omvangrijke instelling met een bureau, waaraan soms een zestal mensen werk vindt. Er is een uitgebreid systeem ontwor pen van formulieren, kaartenregisters, beoordelingsstaten. Er zijn allerlei ad viserende en beoordelende commissies, het idee wordt van alle kanten bezien, tal van technische instanties moeten het beoordelen, het wordt gewikt en gewo gen, naar aanleiding er van worden al lerlei berekeningen of schattingen op gemaakt van de besparing of winst die er uit kan voortvloeien. Sommige be drijven zijn er een heel eind in ge slaagd de winst bij doorvoering van 't idee te berekenen. Een percentage van de winst wordt voor het idee uitge keerd. Zo kan het voorkomen dat voor een bepaald gezond denkbeeld in een bedrijf het op het oog vreemde, want niet afgeronde bedrag van f 215,- wordt uitgekeerd. Andere bedrijven, waaronder bij voorbeeld de P.T.T., zien meer naar het belang van de inzending dan naar de besparing. Vaak komen er bij de PTT- ideeënbus namelijk suggesties binnen, die een betere service voor het publiek beogen. Dat kan natuurlijk alleen maar geld kosten. Meer waarde hecht men hier aan de originaliteit en de getoon de belangstelling voor het bedrijf, dan aan de mogelijke winst. Hoewel natuur lijk een idee, dat financiële baten op levert, ook zeer welkom is. Lang niet altijd komt een idee dat meestentijds op technisch terrein ligt voor beloning in aanmerking. Is het gezond, doch moeilijk uit te voeren, dan worden er vaak aanmoedigingspremies gegeven Kan het idee door foutieve berekeningen of verkeerde veronderstel lingen niet uitgevoerd worden, dan wordt in een vriendelijk briefje aan de inzen der uiteengezet waarom het vaak op onderdelen niet goed is. Bij de P.T.T. heeft men er een systeem van gemaakt alle inzenders persoonlijk te beantwoorden. Zij krijgen een keurige uiteenzetting waarom hun suggestie niet doorgevoerd kan worden. Op deze ma nier wordt ontmoediging voorkomen en wordt de weg geëffend naar ófwel verbetering van het idee ófwel een ver dere verdieping in het bedrijf met het oog op andere ideeën te komen. Het gaat te ver om in ons land van een „ideeën-industrie" te spreken. Maar de zeer grote belangstelling voor de ideeënbussen en het omvangrijke aantal inzendingen hebben het Ned. Instituut voor Efficiency er toe ge bracht vorige week de deskundigen op het gebied van de ideeënbussen bijeen te roepen, om van gedachten te wisselen. Het is heel goed moge lijk, dat er binnen niet al te lange tijd een ideeëncentrum ontstaat, een instituut, dat aan bedrijven, die een ideeënbus willen invoeren, voorlich ting geeft. it is de Eindhovense ideeën-koning, J. Vorstenbosch, die reeds f 1 vier keer een beloning heeft ontvangen. Zijn laatste en J-S grootste werd hem uitgekeerd in October van vorig jaar, duizend gulden, de vijfde maal sinds 1951, dat bij Philips een der gelijke hoge beloning werd gegeven. Bij het fabricage-proces van de televisieschermen had men te kampen met kleine onvolkomen heden, die beschadiging van de kostbare vormen en soms vervlak king van het beeld in de hand werkten. De veertigjarige Vorsten bosch wist deze feilen op te sporen en een verbetering aan te geven. Tevens wist hij de perstijd aanzienlijk te verkorten. Drie door hem in de ideeënbus gedeponeerde ideeën werden al eerder beloond: één met vijftig gulden, één met vijfentwintig gulden en één met een troostprijs van vijf gulden. „Ik ben maar een een voudig man", zei Vorstenbosch, „maar ik geef mijn ogen goed de kost en de ideeënbuscommissie kan er op rekenen, dat ze van tijd tot tijd nog meer inzendingen van mij te beoordelen zal krijgen" Flinke bedragen Enig idee van de omvang van de ideeënbussen krijgt men uit het volgen de overzicht van enkele willekeurig ge kozen bedrijven. K.L.M.In 1953 kwamen er in totaal 1250 ideeën binnen. Hiervan werden er 156 beloond. 126 kregen een aanmoe digingspremie. Totaal uitgekeerd f 5.100 aan beloningen en f 1.550 aan aanmoe digingen. Dit jaar werd er gemiddeld 1000,- per maand uitgekeerd. Verhou ding beloonde ideeën tot niet beloonde: 16. Hoogste beloning f 1000, laagste f 10. Werkspoor: In het eerste half jaar van 1953 in totaal 101 wenken, waar van 57 beloond. Totale beloning in dit half jaar f 1790, d.i. gemiddeld f 30. Stork: In de eerste 43 jaar van het bestaan van de ideeënbus waren er 1700 inzendingen. In de laatste 7 jaar 2500, de laatste 3 jaar gemiddeld 500 per jaar "De hoogste beloning was f 400. Van 1946 tot 1953 werd 25.500 uitge keerd. Philips: Er bestaat sinds 1925 geen limiet: de hoogste beloning is f 1000. hoewel er in April boven een dergelij ke beloning nog 250,- gegeven werd. Een grote actie in Mei leverde 852 ideeën op, tegen 137 in dezelfde maand in 1953. Er was zelfs een gedichtenwed strijd gebaseerd op de ideeënbus. P.T.T.: In 1953 werden er 193 ideeën beloond, 185 kregen een aanmoediging. Totaal uitgekeerd in dit jaar: aan be loningen 4760,- aan aanmoedigingen f 2690. In 1952 voor 100 beloningen f 2655 en voor 69 aanmoedigingen f 915. Belangrijk werkstuk Een zeer interessant staal van een veelomvattend en uitgewerkt idee kre gen w|j bij een van deze bedrijven on der ogen: een uitvoerig rapport van 44 bladzijden over een uitermate inge wikkelde technische aangelegenheid, op gemaakt door een dame werkzaam in de administratieve sector. Een zeer be- langrjjk werkstuk, met grafieken en al. Het zal door tal van afdelingen minu tieus onderzocht moeten worden. Ook al blijkt het geen levensvatbaarheid te hebben, het zal zeker op een of andere manier beloond moeten worden. Een flinke gratificatie is het meest waar schijnlijk, er zit mogelijk ook een pro motie in. Zulk een liefde en opgaan in een bedrijf is zeldzaam. Betrekkelijk zeldzaam is ook de fi guur van de maniak, die avond in Advertentie Boekh., Ned., Fr., Duits, Eng. en Spaans De kortste en voordeligste opleiding (Bekende Schriftelijke Cursus) avond uit er eens voor gaat zitten om ideeën te bedenken. De man die bij de P.T.T. meer dan honderd denk beelden heeft ingezonden is wel uit zonderlijk. Vele ervan moesten worden afgevoerd. Verscheidene echter kre gen een beloning, zij het een kleine, omdat de onderwerpen die behandeld werden niet zo belangrijk waren. In tussen heeft de man er een aardige bijverdienste aan gehad. De bedragen die in de V.S. (trouwens ook niet overal) uitgekeerd worden zijn bepaald indrukwekkend. De General Motors keerden in een jaar voor 145.000 ideeën 5.750.000 dollar uit; daarbij wa ren 728 prijzen van duizend dollar. Een van de grootste beloningen reikte de Cleveland Graphic Bronze Company eens uit aan een arbeider, die een goe de ingeving in de bus liet glijden. De man kreeg er ruim 28.000 dollar voor. GERARD GROOT (Van onze speciale verslaggever) STRAATSBURG, Vrijdagavond. „De zitting is geschorst, de vergadering is gesloten," kondigde de voorzit ter van de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa hedenavond aan. Omtrent Sint Nicolaas zal het derde deel van de zitting van 1954 worden voortgezet. Hopelijk komt dan als surprise de oplossing van de politieke vraagstukken, die in Europa na de verwerping van het verdrag van Parijs acuut geworden zijn. De vergadering heeft nochtans haar werkzaamheden niet met lege handen besloten. Met enkele amendementen werd de resolutie over de Europese politiek, waarvan wij gisteren de strekking hebben weer gegeven, met een meerderheid van 65 stemmen vóór, 13 onthoudingen en 8 stemmen tegen aangenomen. Tegenstemmers waren de Duitse socialisten en de Belgische socialist Rolin. De Nederlander Schmal onthield zich van stemming, terwijl de heer Vixseboxse zich in een stemverklaring de vrijheid voorbehield zijn eigen interpretatie te geven van de term „zo vroeg mogelijk" waar het betrof de verkiezingen van een Europees parlement. Het politiek belang van deze eind- discussie lag vooral in een vrij vinnig debat tussen de Duitse socialisten ener zijds en de rest van de vergadering in het bijzonder de Duitse C.D.U.-leden over een amendement van de Belgi sche socialist Rolin. De heer Rolin wil de namelijk, dat de vergadering uit drukkelijk de wens zou uitspreken, dat de maatregelen die genomen zou den moeten worden de onderhandelin gen met Rusland teneinde de eenheid van Duitsland te bewerkstelligen niet in de weg zouden staan. De leden van de Duitse C.D.U. zaten met deze tekst in een moei lijk parket, daar zij toch moeilijk tegen een onderhandelen konden zijn over de eenheid van hun eigen land. De heer Kiesinger begroette dit amendement wel, doch wilde eerst gaarne ingelicht worden op welke voor waarden deze onderhandelingen zouden gevoerd kunnen worden. Als niet dui delijk zou zijn, dat de neutralisatie van Duitsland werd uitgesloten, was hij als rechtgeaard C.D.U.-lid tegen. De ver klaring die de heer Rolin gaf liet deze mogelijkheid open, weshalve de ver gadering dit amendement met een ver pletterende meerderheid afwees. Van belang is overigens nog te ver melden dat te midden van de veie resoluties die vandaag werden aange- n April heeft de heer J. H. Breumelhof, werkzaam in de admi nistratie bij Philips, een idee ingezonden, dat een belangrijke technische verbetering inhield. Hij wees er op, dat de bedrijfs- spanmng van electrolytische condensatoren in radiotoestellen verlaagd kon worden. Er werd volgens hem een te grote zekerheidsmarge aange houden. Uitgebreide proefnemingen hebben aangetoond, dat deze marge lager, dus goedkoper kon worden. Beloning voor dit idee: f 1000.bene vens f 250.als extra prijs voor een ingenieus of lumineus idee. Tevens werd inzender in de administratieve sector de eerste drager van het zilveren 1. D.-insigne Een eenvoudig arbeider uit de herscholing bij Werkspoor heeft een gecombineerde langgatboor ontworpen met verschillende soorten staal op de punt. Tot dan toe moest men steeds een nieuwe boor inzetten. Dit leverde een belangrijke besparing op. Beloning f 350.— plus f 100.extra premie voor het beste idee van het jaar. De interne enveloppes, die de K. L. M. met een mogelijkheid van veertig adresseringen over de gehele wereld gebruikt, werden bij de sluiting steeds stuk getrokken, zodat er niet het maximum profijt van werd getrokken. Een employé kwam met het idee de gleuf te versterken. De enveloppen worden nu alle veertig maal gebruikt. Beloning f 50.—'. Een eenvoudig, maar practisch idee: Op de achterlichten van de tracto ren, die op Schiphol de vliegtuigen moeten verslepen, is een stukje rode verf uitgespaard. Het licht schijnt nu 's avonds precies op de kop peling, zodat men niet in het donker behoeft te werken. De „tester" bij de P. T. T., die de fouten in de telefooninstallatie moet opsporen, was, naar de mening van een monteur, verre van vol maakt. Na langdurige proefnemingen thuis, o.m. met behulp van een Vim-bus, kwam hij met een idee, waardoor men de storingen overzich telijker en sneller kon aflezen. Beloning: f 250. Een P.T.T.-employé vond bij de mechanisatie van de postbehande- ling op het nieuwe' kantoor in Den Haag een „electrisch oog" uit. Hier door wordt op ingenieuze wijze een zo gelijkmatige aanvoer van de post over een lopende band verkregen. Laat koeien langs de spoorlijnen lopen met dekjes, waarop de let ters K. L. M. voorkomen, aldus een K. L. M.-employé, die het in de propagandistische sector zocht. Hoe echter de koeien zo te dresseren, dat ze een file vormen langs de spoorlijnen? Waarom plaatst men geen papegaaien op de Jaarbeurs, die steeds „Fly K. L. M." roepen, was een ander idee. Maar wat, als ze eens minder gepaste uitdrukkingen van hun vorige baas hebben overgehou- i en? Geeft de K. L. M.-piloten een noodafweerpistool met traangas. Moch ten zij in de cockpit overvallen worden, dan kunnen zij hun belagers in een ommezien buiten gevecht stellen. Aldus schreef een fantast, die te veel Wild-West-romans gelezen had of op wiens verbeelding de ont snappingen per vliegtuig van achter het IJzeren Gordijn sterk gewerkt hadden. En de piloot zelf dan in een afgesloten ruimte vol met traangas? Wat doe ik hier eigenlijk? zo vroeg een employé in 1902 in een fabriek van kasregisters aan zijn directeur, van wie het denkbeeld van de Ideeënbus afkomstig is en op wiens voorbeeld Stork haar hier te lande heeft ingevoerd. Mijn werk is totaal overbodig, zo zei de arbeider. De directeur kon het slechts met hem, eens zijn. De betrekking werd afge schaft. De arbeider kreeg voor zijn lumineus idee f 120.de hoogste toen bestaande prijs. We behoeven er natuurlijk niet bij te vermelden, dat hij niet ontslagen werd. Een employé van een onzer gerespecteerde overheidsbedrijven vroeg zich geruime tijd af, waarom er steeds een bepaald stempel op een label moest staan. Hij zag het nut er niet van m. Allerlei chefs werden er bij gehaald. Hun was het ook niet duidelijk. Tot tenslotte iemand vroeg: Maar waarom gebruiken wij eigenlijk de label?Ook deze is afge schaft en het bedrijf werkt op dit onderdeel evengoed als mét label en mét stempel. nomen er één was over de godsdienst vervolgingen in Centraal- en Oostelijk Europa. De Raadgevende Vergadering be treurt in deze resolutie, dat in de sa tellietstaten van Centraal- en Oost' Europa mensen om hun godsdienstige overtuigingen worden vervolgd en spreekt haar verontwaardiging uit ov6* het feit, dat, hoewel de grondrechten en de grondvrjjheden van de men9 theoretisch in officiële verklaringen erkend worden, niettemin in de prac- tjjk deze ontkend en geschonden v/or* den. Zp spreekt daarbij als haar over' tuiging uit dat de onderworpen volke* ren van de Baltische tot de Zwarte Zee verzekerd kur len zijn van het leed en de ongerustheid die hun licha melijk en zedelijk lijden hier te weeg brengen, en betuigt haar solidariteit en gevoelens van broederlijke verboh" denheid met deze volkeren. De reso lutie sluit met de verzekering dat de Raad van Europa uitziet naar de dag waarop hun de vrijheid zal worden teruggeschonken. Het is jammer dat deze belangrijke resolutie onder zovele andere teksten dreigt verloren te gaan. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp, houdende goedkeu ring van de overeenkomst inzake le gering van Amerikaanse troepen in Nederland. Dit wetsontwerp ,zal Woensdag 29 September in de afdelin gen der Kamer worden onderzocht. Het ontwerp van wet is noodzakelijk geworden nu de Tweede Kamer kort geleden de wens te kennen heeft ge geven, dat de overeenkomst tussen de Nederlandse en de Amerikaanse regering inzake legering van Ameri kaanse troepen in ons land aan de uitspraak van de Staten-Generaal zal worden onderworpen. Uit de memorie van toelichting blijkt, dat de verdeling van de kos ten voor iedere eventuele legering afzonderlijk zal worden bekeken; de duur van het verblijf van een be paalde legereenheid wordt van geval tot geval, in onderlinge overeenstem ming, vastgesteld. Overeenkomstig de hier te lande reeds ten aanzien van Amerikaan se militairen bestaande praktijk wordt bepaald, dat de berechting van personen, aan de rechtsmacht van de Amerikaanse militaire rechter onderworpen, als regel aan deze rechter zal worden over gelaten. Van Amerikaanse zijde wordt mededeling gedaan van de opgelegde straf of disciplinaire maatregel. Indien in belangrijke zaken van Nederlandse zijde tot berechting zal wórden overgegaan, zullen de Amerikaanse autoritei ten steeds verantwoordelijk zijn voor de bewaring van de ver dachte. Uitdrukkelijk is bepaald, dat de verdachte voor het onderzoek ter beschikking van de Nederlandse justitie zal worden gesteld, als mede, dat een en ander in het belang' van het onderzoek de Nederlandse autoriteiten de Ame rikaanse commandant kunnen ver zoeken de bewaring op een bepaal de wijze ten uitvoer te leggen. Volgens het NATO-status-verdrag heeft de vreemde krijgsmacht het recht, de vereiste maatregelen te nemen binnen de eigen kampementen ter verzekering van orde en veilig heid. Thans wordt bepaald, dat ten aanzien van terreinen, die in gemeen schappelijk gebruik zijn bij de strijd krachten der beide landen, veilig heidsmaatregelen slechts in onderling overleg zullen worden genomen. Hoewel het verdrag er van uitgaat, dat aankopen door de krijgsmacht als regel door tussenkomst van de auto riteiten van de staat van verblijf zul len geschieden, is hiervan afgeweken, daar het de regering in het algemeen efficiënter en voor de Nederlandse economie in dit geval niet bezwaar lijk voorkomt, dat de krijgsmacht rechtstreeks hier te lande aankopen kan doen. Overigens zij opgemerkt, dat zo nodig van Nederlandse zijde om beperkingen van zodanige aankopen kan worden verzocht. Om te voorkomen, dat de Ameri kaanse overheid concurrerend op de Nederlandse arbeidsmarkt zal optre den, is voorzien in overleg ter zake tussen de beide regeringen. Dit over leg, dat bereids is begonnen, zal, naar verwacht kan worden, er toe leiden, dat de Nederlandse overheid zelf deze arbeidskrachten ten behoeve van de vreemde krijgsmacht zal aantrekken Conform de daartoe in het NATO- status-verdrag geopende mogelijkheid wordt vrije invoer toegestaan van goederen, bestemd voor gebruik, uit sluitend door de civiele dienst en ge zinsleden. Voor zover goederen, met vrijstelling van rechten ingevoerd, be stemd zijn voor Je leden van de krijgsmacht, leden van de civiele dienst en hun gezinsleden, zullen zij aan deze verkocht worden in Ameri kaanse militaire winkels en cantines. De vrije invoer van persoonlijke goederen door leden van de krijgs- macht, leden van de civiele dienst en hun gezinsleden, is volgens het ver drag beperkt tot invoer bij eerste bin nenkomst. Die mogelijkheid is uitge breid tot de invoer van zodanige goe deren binnen een termijn van zes maanden na eerste binnenkomst. In aansluiting op het NATO-status- verdrag wordt in het bijzonder gere geld de wijze, waarop de strijdkrach ten van de Verenigde Staten zich de nodige middelen kunnen verschaffen ter voldoening van de in Nederland te verrichten uitgaven. Besloten is, dat de normale marktkoersen voor aankoop van dollars door de Neder- landsche Bank van toepassing zullen zijn. Van de zijde der beide regeringen zullen maatregelen worden getroffen om de Nederlandse deviezenbepalin- gen veilig te stellen, voor zover zulks niet reeds van Nederlandse zijde is geschied. Ter gelegenheid van de 30ste veriaar* dag van haar oprichting heeft de Sa bena in 1953 een internationale Pr'Js in" gesteld, die beurtelings aan een )°P®e kunstenaar of wetenschappelijke °nfnJj zoeker zal worden toegekend. werd de prijs gedeeld door twee D®eic|" houwers, een Spanjaard en een Ameri kaan. Voor 1955 zal de internationale Sabe na-prijs worden toegekend aan de win naar van een geografisch concours. De deelnemers, die niet ouder dan 30 jaar mogen zijn, zullen een proefschrift in het Nederlands, Frans 0f Engels moeten schrijven over het thema „Luchtvaart en de menselijke aardrijkskunde", waar- blJ invloed moet worden aangetoond van het luchtvervoer op de menselijke elementen van de aardbol. Het bedrag yan de prijs is vastgesteld op fr. 75.000, in principe onverdeelbaar. Advertentie Als u geregeld laxeermiddelen slikt, ls er ntt een manier om er van af te komen. 83 van de 100 personen lukte het; u kunt het ook. En wel zos Drink in de loop van elke dag enkele glazen water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang. Neem dele week elke avond twee Carter's Le verpilletjes. 2e Week - elke avond één. 3e WeelC om de andere avond één. Daarna niets meer» want Carter's Leverpilletjes stellen uw inge wanden in staat weer op eigen kracht t# werken, zonder laxeermiddelen. Wanneer zorgen, vermoeidheid ofte veeleteü het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertra gen, neem dan tijdelijk Carter's Leverpilletje# om u weer op gang te helpen. Zo raakt u uw ver stopping kwijt en vervalt u niet in de laxeer middelen-gewoonte. Haal direct Carter's Le» verpilletjes, f 1.20 per flacon. 67 door H. A. v. O. rende Geerling achter de humorist en de aanwezigheid van de danseres Rodney schrok even, doch direct ver in11?3 r'e eerste traP baar beneden, niet eens scheen te bemerken. De hu- nauwden zijn waterige ogen zich tot Vlak achter hem kwam Sylvia, gevolgd morist keek als gehypnotiseerd naar een sluw lachje. „Mag ik u met het door de huisknecht, die vlug een pan- de roerloze gestalte op het bed. Mies zelfde recht vragen, wat u op dit ogen- talon over zijn onderkleding had aan- Koning was uiterlijk kalm en hield nog blik in de hal deed?" vroeg hij. geschoten, benevens het dienstmeisje in steeds beide handen in de zakken van Bak deed een greep in z'n vestzakje haar lange witte nachtjapon. haar ochtendjapon. Naast haar stond en toonde zijn politie-penning. Dit alles had Bak binnen een seconde Freddy Snabel met zijn eeuwig onbe- „Ik hoop, dat dit voor u allen vol- „Aorernmnn °v®rzien en tevens had hij vastgesteld, wogen gezicht, doch de grote rookwol- doende is," zei hij ernstig. ILen LVeaerl. SpCUYLLlilun dat zowel Wim Hazelaar als Mickey ken, die hij achter elkaar uit het nog Hij hoorde een algemeen verwonderd Tienhoven op het appèl ontbraken. steeds tussen de lippen bungelende gemompel en John Rodney scheen nog Een soort voorgevoel deed hem de peukje sigaret zoog, verrieden ook zijn bleker te worden, dan hij reeds was. 'y beur van Tienhoven's kamer openen, beroering. John Rodney hield zich het „Nu wat is uw antwoord?" drong „Ah...mijnheer Rodney," gromde hp hij trad er binnen, op de voet gevolgd meest achteraf en leunde tegen de Bak aan. en hü liet de man weer los. door de anderen. Terecht vermoedde deurpost en zijn bleke gelaat en de „Wel eh... ik lag reeds enige tijd Razend snel vlogen zijn ogen nu hij rechts van de deurpost de schake- trillende lippen deden een bezwijming in bed, maar kon niet meteen de slaaP heen en weer. Terwijl hij Rodney los- laar en plotseling werd het donkere nabij vermoeden. De huisknecht en het vatten. Net toen ik zo'n beetje weg' liet, had hij reeds in één oogopslag interieur helder verlicht. Zijn eerste dienstmeisje stonden in de hal bij de dommelde, hoorde ik het schot, althan9 gezien, dat de man in pyama was en blik gleed langs het opengeschoven deuropening. ik realiseerde mij langzamerhand, da' op blote voeten liep. Links in de hal venster, waardoor het gordijn nu door „Vreselijk," bracht Sylvia er fluiste- het een schot moest zijn geweest, da' trad Mies Koning uit haar kamer, de de tocht naar buiten wapperde, doch rend uit. mij uit de eerste slaap wekte. Ik sprong handen in de zakken van een licht- het volgende ogenlbik vestigde hij zijn. „Verschrikkelijk," zei de beeldhou- uit m'n bed en opende de deur CJ] blauwe ochtendjapon en een half op- ogen op het ledikant, rechts in de ka- wer en hij veegde met de handdoek bijna op hetzelfde ogenblik greep u ff1" gerookte sigaret tussen de rode lippen, mer, waarop Mickey Tienhoven schijn- het klamme voorhoofd af. beet." Ze werd bijna onmiddellijk gevolgd baar rustig lag te slapen. Een sner- „U allen hebt het schot dus gehoord?" jj zegt, dat u zich langzamerhand door Freddy Snabel, nog gekleed in pende gil van Sylvia Snabel, die iets vroeg Bak. realiseerde, dat u een schot moest heb- het lichtgrijze costuum, waarin hij die meer naar rechts stond en haar aan- Ieder knikte bevestigend. ben gehoord. Hoe lang taxeert u "a avond was weggegaan en thuisgeko- dacht onmiddellijk op het bed scheen „Uitgezonderd mijnheer Hazelaar," dit realiseren heeft geduurd?" men. Ook bij hem bungelde achteloos te hebben gevestigd, gaf Bak de over- merkte Bak onwillekeurig overluid^ op. „Welda's moeilijk na te gaan--' o o I o v o r f f vv Cli \_l Cl o n in 11 d tc een half opgerookte sigaret tussen de tuiging, dat zijn voorgevoel hem niet Het was hem nèt te moede, alsof Tien- misschien een halve, één of een P.aa lippen. bedrogen had, want als in een rustige hoven hem deze woorden influisterde... seconden," ai Dit alles moest Bak in de fractie slaap verzonken zag hij daar Mickey En opeens schoot het hem door de zins verward n A.-.M «I A ,-,T'/\MPvï MM tim Vl4 L/%4 r I 1 1 AwU/\T*/\W li L *- J i ,i —1. J „1.2.. -1 J 1i AA tTIrn van een seconde overzien, want het Tienhoven liggen, het hoofd juist boven gedachte, dat het steeds Mickey Tien- moet u thans verzoeken, bnö11* volgende moment moest hij zijn aan- de deken op het kussen, de ogen ge- hoven was geweest, die herhaaldelijk heer Rodney, al uw collega's en oo* dacht besteden aan de mensen, die nu sloten. Doch precies midden in het zij het dan ook in bedekte termen het personeel enige ogenblikken in u op de trap en overloop van de eerste voorhoofd vertoonde zich een klein de naam Hazelaar naar voren bracht, kamer te herbergen." zei Bak. verdieping stonden. Hij zag Flip Brug- rond gaatje, waaruit een dun straaltje En hoe kort geleden had Tienhoven Terwijl allen Rodney's kamer binnen geman in een rood-wit gestreepte pya- bloed op het hoofdkussen druptenog gezegd, dat hij „meer" wist! gingen, belde Bak inspecteur ma halverwege de trap naar beneden Bak twijfelde er geen ogenblik aan „Is iemand mijnheer Hazelaar op de en het hoofdbureau op, waarna hp zlc - - Terwijl allen Rodney's kamer binn geman in een rood-wit gestreepte pya- bloed op het hoofdkussen druptenog gezegd, dat hp „meer" wist! gingen, belde Bak inspecteur BUlrrj"h ma halverwege de trap naar beneden Bak twijfelde er geen ogenblik aan „Is iemand mijnheer Hazelaar op de en het hoofdbureau op, waarn komen. Sylvia boog zich juist over de of de man was dood. trap tegengekomen, toen u naar bene- weer bij de gasten voegde. leuning van de overloop, een blauw Snel gleden zpn ogen langs de pen- den kwam?" vroeg Bak in het alge- ze hadden het zich zo gemakkeiy zijden ochtendjapon losjes over haar siongasten: Sylvia leunde met bleek en meen. mogelijk gemaakt én een zitplaats B pyama geslagen, en hij hoorde de bons, vertrokken gelaat tegen de beeldhou- Wederom een ontkennend gebaar van vonden op het ledikant, een paar sw waarmee Kees Geerling, gehuld in een wer, die met gefronste wenkbrauwen alle artisten. ien en 0p de tafel, lange donkere kamerjas, blootsvoets voor zich uit naar het openstaande „En u, mijnheer Rodneywat deed t ,oigd) van de tweede trap met een sprong raam staarde, terwijl hij een handdoek u eigenlijk in de hal, toen ik uit de op de eerste overloop belandde. Direct in zijn handen tot een prop frommelde tuin kwam en u vastgreep?" (Wordt

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 8