Spanning en
onzekerheid
Dramatisch hoogtepunt in
Franse spionnage-affaire
Documenten werden zowel
Russen als Amerikanen
in handen gespeeld
Speelde Baranès de
van dubbel-agent?
rol
Een monument voor de
mannen van ïwo
Britse artsen moeten het hun
patiënten gezelliger maken
Mendès-France veroorzaakt
nieuwe impasse te Londen
EDEN: Wensen wij nu over
eenstemming of niet?"
Arbeiders en
arbeiderspolitiek
ARRESTATIE VAN TWEE HOGE BEAMBTEN
Tank met straalaandrijving
Aanmaning van het medisch
genootschap
Tot hoofd en hart
J
Aantal doden tot
19 gestegen
Maatregelen tegen
Londense mist
Twee arbeiders
gedood
Tsjechen laten twee
Amerikanen vrij
Ju nUKKIO oefoteifca Wj!
Het weer
Kinderverlamming op
Aruba
SÉ?
Ramp op de Cauberg
Weer twee diefstallen
in Londen
Buit 6000 pond
Ontploffing te Vaassen
ZATERDAG 2 OCTOBER 1954
78ste JAARGANG No. 26108
«fc. s
Sociaal
commentaar
FALCON GABARDINEJASSEN
BUREAU SMEDESTRAA1 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790
Bijkantoor en Red. IJmuiden- Leeuweriklaan 50
Telefoon 5790
Directie: 3. 3. W Boerrigter en
Mr. W. A. M. van der Kallen
Hoofdredactie: Ors H. v. Run en W Severln.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week.
f 2.15 per maand, f 6.40 per kwartaal.
Voor klachten over de bezorging na 5.50
uur 's avonds tel. 21544
Het is de laatste tijd tamelijk rus
tig geweest rondom het raak
punt van het bisschoppelijk
Mandement met de politieke toe
stand. Mensen en dingen behoeven,
een soms vacantie geheten, rust om
daarna met herstelde kracht en in
gezuiverde conditie hun werk, res
pectievelijk hun werking, voort te
zetten. Er is daarom alle reden, met
enige spanning te verbeiden wat zal
gebeuren op en na Dinsdag 5 Octo
ber, als de Algemene Beschouwingen
over de Rijksbegroting in de Tweede
Kamer een aanvang zullen nemen.
Die spanning wordt evenzeer gevoed
door de gesignaleerde stilte als door
de spaarzame geluiden, welke haar
markeerden.
Nog altijd heeft de vraag van de
KVP aan de P.v.d.A. naar een dui
delijke uitspraak over de in ondui
delijke termen met verbreking be
dreigde samenwerking geen ander
antwoord gekregen dan dat deze
vraag niet terzake dienende en geen
antwoord waardig was. Nog altijd
heeft de Katholieke Werkgemeen
schap in de P.v.d.A. geen beslissing
genomen over wat zij doen zal of
niet doen zal. Met deze laatste om
schrijving bedoelen wij de nog weinig
geopperde mogelijkheid te stellen,
dat de KWG geen collectieve beslis
sing in de ene of andere zin neemt,
maar de weg kiest van een onafhan
kelijke individuele beslissing door
haar leden. Dat vooral een collec
tieve beslissing door de P.v.d.A. zou
worden opgenomen als van groot ge
wicht met betrekking tot het voort
duren der samenwerking met de
KVp is al in Juni door het bestuur
Van de P.v.d.A. verklaard.
Het enige markante schisma dat
zieh tot nu toe Jieeft voorgedaan is
Selegen op sociaal terrein: het uit-
eehvallen van de Raad van Vakcen-
tralen, doordat het NVV de samen-
Werking met de KAB en het CNV
heeft verbroken. De betekenis hier
van kan alleen juist worden geschat
Wanneer men blijft bedenken dat de
verwantschap tussen P.v.d.A. en
NVV sterker is dan van enige andere
vakcentrale jegens een politteke par
tij Wat men voorts, tegen het dagen
van de Algeme ie Beschouwingen,
waarneemt is een stemming van
groeiende grommigheid in de kam
pen van KVP en P.v.d.A. en een
daaraan gepaard gaand benadruk
ken van de onzekerheid. Over die on
zekerheid bevat het jongste nummer
van het „Katholiek Staatkundig
Maandschrift" een inzicht gevende
beschouwing aan de hand van een
samenvatting der feiten. En het is
opmerkelijk, dat prof. Romme in „De
Opmars", bij wijze van officieus
praeludium op zijn aandeel in de Al
gemene Beschouwingen, van onte
vredenheid heeft getuigd over enke
le punten uit de Troonrede, welke
ten dele schijnbaar voor de verant
woordelijkheid van katholieke minis
ters komen, maar welker teleurstel
lend karakter, zoals de ingewijden we
ten, ten slotte moet worden geweten
aan de invloed welke uitgaat van de
door socialistische ministers ingeno
men sleutelposities.
Welke stellingen de VVD, belang
rijk als oppositiepartij, zal innemen,
is nog niet helemaal duidelijk. Blij
kens uitlatingen van prof. Oud en an
dere VVD-figuren heerst er daar
geen eenstemmigheid over de poli
tieke gevolgen, welke het Mandement
heeft dan wel behoort te hebben. De
heer Oud, die zich in een eerste me
ningsuiting over de gevolgen van het
Mandement een brood etend profeet
noemde, is tevens een niet alleen
brood etend, doch ook dynamisch en
handig roerganger. Hij zal weten te
laveren naar de hoek waar voorde
len te behalen zijn. Van meerom
vattend belang is of de VVD en "de
P.v.d.A. elkaar mentaal, en dus nog
afgezien van de daaraan verbonden
politieke gevolgen, zullen vinden in
een reactieve „vrijzinnigheid" ten
opzichte van het door 't Mandement
geaccentueerde confessionele ele
ment in de politieke partijformatie.
Mocht er een breuk komen in de
brede basis van het ogenblik -
hetzij met een practisch poli
tiek punt als aanleiding daartoe, het
zij op grond van het tot nu toe in
liberale en socialistische kring gre
tig geslikte simplisme, dat de KVP
geen democratische partij meer zou
z'in dan dient zich onmiddellijk
de moeibikheid aan. dat er geen al
ternatieve regeringscombinaties voor
de hand liggen. Met betrekking hier
toe is de houding der beide chris
telijke partijen tegenover de door het
Mandement in het leven geroepen si
tuatie belangrijk. Zowel bii de C.H.
als in de A.R. heerst in dit opzicht
verdeeldheid, ook al heeft de poli
tieke naragraaf van het Mandement
in A.R.-kring herhaaldelijk en na-
drukkeliik instemming gevonden.
Omdat de houding der christelijke
Partnon een alternatieve regerings-
pombinatie nonit duidelijk in het zicht
hepff gebracht, staat het vooralsnog
hiet va=t of de confessionele partij-
grondslag, ter wille waarvan een
breuk zou kunnen ontstaan, ook het
bindmiddel zou kunnen ziin voor een
hieuwe politieke constellatie.
Zoveel onzekerheid over zaken, die
Voor de toekomstige politieke verhou
dingen in ons land var fundamenteel
belang zijn, rechtvaardigt, dat men
de komende parlementaire periode,
en vooral het begin daarvan, met
spanning tegemoet ziet. Mocht er
geen klaarheid komen, dan zou dit
de regeerkracht van het huidige ka
binet danig remmen. Komt er een
door 'n breuk geforceerde klaarheid,
dan zou het, voor zover thans te zien
valt, slechts een betrekkelijke en
voorlopige kunnen zijn.
daags voor zijn aanhouding gedineerd
met de juridische adviseur van de
Amerikaanse ambassade in Parijs, Rol
land 1 Allier. Hoewel de Amerikaanse
ambassade beweert, dat het hier een
normaal contact betrof tussen d°
juridisch adviseur en een commisa-
rlsL-uer/. P®r«se Politie, menen ver
schillende Franse bladen, dat l'Allier
werkte voor de Amerikaanse centrale
Frankrijk's recente, opzienbarende spionnagegeschiedenis, waarbij ultra-
geheime documenten van de Nationale Verdedigingsraad in handen gevallen
bleken te zijn van de communistische partij, heeft gisteren een dramatisch
hoogtepunt bereikt. Niet alleen werd officieel bekend gemaakt, dat twee
hoge functionarissen van het secretariaat van de Nationale Verdedigingsraad
bekend hebben de documenten te hebben doorgegeven aan de voortvluchtige
journalist Baranès, maar tevens is het duidelijk geworden, dat de documen
ten niet alleen in communistische richting zijn verdwenen. Daarbij doen in
toenemende mate geruchten de ronde, dat de onlangs geschorste Parijse
politiecommissaris, Dides, nauwe verbindingen onderhouden heeft met de
Amerikaanse centrale inlichtingendienst. De beide functionarissen van het
secretariaat van de Nationale Verdedigingsraad, Turpin en Labrusse, zijn in
staat van beschuldiging gesteld en overgedragen aan de auditeur-militair bij
liet militaire gerechtshof in Parijs. Hun chef, de secretaris-generaal van de
Nationale Defensieraad, Jean Mons, is in zijn functie geschorst.
De centrale iiguur in de affaire van
de verdwenen defensiedocumenten
blijkt wel de journalist Baranès te zij",
die kort na zijn ondervraging op 21 Sep
tember spoorloos verdwenen is. Bara
nès heeft gewerkt voor een communis
tisch blad. Hij is het geweest, die de
geschorste politiecommissaris Dides de
geheime defensie-documenten, welke in
het bezit waren van de communistische
partij, in handen heeft gespeeld. Maar
volgens de verklaringen van de giste
ren gearresteerde ambtenaren Turpin
en Labrusse was hij het ook, aan wie zij
de geheime documenten ter hand heb
ben gesteld en die de documenten heeft
doorgegeven aan de communistische
partij. Als deze gegevens juist zijn, heeft
Baranès dus de rol van „dubbelagent"
gespeeld en heeft hij de documenten
meerdere malen verhandeld.
De documenten zijn de ultra-geheime
notulen van de vergaderingen van de
Nationale Verdedigingsraad op 26 Mei,
28 Juni en 10 September, De leden van
de Raad hebben niet het recht tijdens
de vergadering potloodaantekeningen te
maken. De secretaris-generaal van de
Raad, Jean Mons en nog twee andere
functionarissen hebben dit recht ech
ter wel. Jean Mons gaf deze potlood
notities na afloop van de vergadering
door aan de chef van zijn kabinet, René
Turpin, teneinde de notulen samen te
doen stellen. Turpin maakte echter een
doorslag, die hij in handen stelde van
de chef van dienst van het secretariaat,
Roger Labrusse. Labrusse gaf ze door
aan de journalist Baranès, die ze op
zijn beurt aan verschillende „afnemers"
zou hebben overhandigd. Volgens de
ambtenaren van het Franse ministerie
van Buitenlandse Zaken, die het onder
zoek in deze affaire leiden, zou het de
bedoeling van Turpin en Labrusse zijn
geweest, dat de documenten in handen
kwamen van de communistische partij.
Hoge staatsfunctionarissen mogen in
Frankrijk geen lid zijn van een poli
tieke partij. Labrusse is volgens zijn in
tieme kennissen echter een overtuigd
links socialist. Hij was sterk gekant te
gen het voortduren van de Indo-chinese
oorlog.
Aangezien de Nationale Defensieraad
alle belangrijke militaire en strategi
sche beslissingen neemt in Frankrijk, is
niet slechts de Franse regering, maar
zijn ook de geallieerde regeringen ang
stig benieuwd naar de omvang van de
bekendgeworden gegevens. Turpin en
Labrusse hebben op hun ondervragers
de indruk gemaakt van „crypto-commu-
nisten". Zij zouden de geheimen aan de
communisten hebben onthuld omdat zy
tegen de oorlog in Indochina waren en
een atoomoorlog wilden helpen voorko
men. De geheime besluiten betreffen
de de te volgen politiek in Indochina
en de daarmee verband houdende stra
tegie zijn op deze wijze in handen ge
komen van de communisten, die daar
van tijdens de conferentie van Geneve
een goed gebruik hebben kunnen ma
ken.
Andere afnemers?
Behalve aan de communisten, zijn de
defensiegeheimen ook anderen ter ore
gekomen. Men herinnert zich, dat eind
Juni in het blad „L'Express" geheime
besluiten van de Verdedigingsraad wer
den gepubliceerd. De oplage van het
blad werd toen in beslag genomen en
er werd een onderzoek ingesteld. Vol
gens sommigen heeft Mendès-France,
die nauw verbonden heet te zijn met
de „Express-"groep, o.m. gebruik ge
maakt van deze gegevens, toen hij op
zo snelle wijze de kabinetscrisis tot een
oplossing bracht, die ontstaan was na
het aftreden van de regering-Laniel.
De geheime documenten zijn ook te
ruggevonden in handen van de com
missaris van de Parijse politie, Dides
Dides heeft niet willen zeggen hoe hij
aan de documenten was gekomen en
voor wie ze bestemd waren. Aanvan
kelijk meende men in Parijs, dat Di
des nog altijd bezig was een onder
zoek in te stellen naar de gedragin
gen van de communistische partij in
Parijs zoals vroeger zijn opdracht
was Dides zou op eigen houtje zijn
onderzoekingen hebben voortgezet uit
een soort jalousie de métier ten op
zichte van de chef der Franse con-
tra-spionnagedienst, Wybot. De recen
te berichten werpen echter een nieuw
licht op de zaak. Volgens bevesti„le-
berichten, heeft commissaris Dides
inlichtingendienst en dat hij de Fran
se plannen ten aanzien van Indochina
aan zijn regering in Washington zou
hebben doorgegeven. Volgens enkele
bladen neemt de Amerikaanse cen
trale inlichtingendienst deel aan een
particuliere inlichtingendienst van
een rechtse groep in Frankrijk.
De arrestatie en de bekentenissen van
Turpin en Labrusse hebben in Parys
gewerkt als een bominslag. Tot in de
hoogste kringen van het Franse bestuur
bleken dus lekken te bestaan. Van hoe
groot belang deze affaire geacht wordt,
blijkt wel uit het feit, dat de Franse
minister van Binnenlandse Zaken, Mit-
térand en de Prefect van de Parijse
politie persoonlijk aanwezig zijn geweest
bij het elf uur durende verhoor van de
beide functionarissen. De chef van bei
den, de secretaris-generaal Jean Mons,
is geschorst, hoewel de politie ver
klaart, dat hij niet bij de lekken be
trokken is. Turpin en Labrusse zijn er
thans officieel van beschuldigd militai
re geheimen te hebben onthuld. Hierop
staat in Frankrijk een gevangenisstraf
van 1 tot 5 jaar. Mocht hangende het
onderzoek blijken, dat de defensiegehei
men metterdaad zijn doorgegeven aan
buitenlandse mogendheden, dan kunnen
zij beschuldigd worden van verraad,
waarop de doodstraf staat.
(UP-Reuter-AFP).
Op Aruba heeft zich een geval van
lichte kinderverlamming voorgedaan.
Volgens mededelingen van de genees
kundige dienst zijn alle maatregelen ge
troffen om besmetting te voorkomen. Er
is dan ook volgens deze dienst geen
enkele reden tot bezorgdheid.
De Indonesische regering heeft een Neder
lands onderdaan N. Mau Simon, te Malang,
gelast het land te verlaten, omdat zijn
verblijf een „gevaar voor de publieke mo
raal" wordt geacht, aldus meldt U. F.
•a??- -
's Werelds eerste tank met straalaandrijving werd gedemonstreerd tijdens een
show van de nieuwste Britse militaire voertuigen te Chettsey in Surrey.
De Britse artsen hebben aanzegging
gekregen hun wacht- en spreekkamers
een beetje aantrekkelijker in te rich
ten. Het Britse medisch genootschap
heeft laten weten, dat zij een controle
zal gaan houden en iedere arts, wiens
praktijk niet aan de eisen voor com
fort voldoet, wordt uit het genootschap
gebannen. Een en ander is het gevolg
van de vele klachten die het bestuur
van het genootschap heeft gekregen
over de toestand waarin zich vele
wachtkamers bevinden.
Ongeveer 20.000 huisartsen zijn aan
gesloten bij het medisch genootschap.
In een circulaire van het bestuur wordt
111111111
j „'r
Li Wus.ï.ng*on, op hel Arlington National Cemetery, richt men een indrukwekkend standbeeld op ter ere van de
Amerikaanse Marine. Het beeld herinnert aan de landing van de Amerikaanse mariniers op two Jima en in het
bijzonder aan het illustere feit, dat zij daar de Amerikaanse vlag hebben geplant. Het beeld is geïnspireerd op de
befaamd geworden foto van de landing.
Advertentie
De Franse minister-president en minister van Buitenlandse Zaken, Pierre
Mendès-France, heeft gisteren op de conferentie van Londen voor een onaan
gename verrassing gezorgd. De acht andere ministers, die deelnamen aan de
beraadslagingen over het herstel van de Duitse souvereiniteit en de herbe
wapening van West-Duitsland, meenden, dat ook Mendès-France in beginsel
accoord was gegaan met de compromis-oplossing, die de Belgische minister
Spaak had gevonden voor de controle op de bewapening. Maar de leider van
de Franse delegatie liet gisteren weten, dat er naar zijn mening niet vol
doende aandacht is besteed aan zijn eigen voorstellen voor gemeenschappe
lijke vervaardiging en verdeling van wapens voor de nieuwe Europese defen
sie-organisatie. Minister Eden, die de conferentie presideert, werd rood van
ergernis: „Vergaderen wij hier nu om overeenstemming te bereiken of niet?"
zei hij. Het heeft er alle schijn van, dat de Franse staatsman zich thans ge
dwongen voelt openlijk kleur te bekennen.
De voorstellen, waar Mendès-France
aan vasthoudt, zijn ook voor de Bene-:
luxlanden van het grootste belang. Vol
gens de Franse premier zouden deze
landen ondergebracht worden in een
z.g. gevarenzone B, waar bepaalde be
perkingen op de zware industrie van
toepassing zouden zijn. West-Duitsland
zou in gevarenzone A komen, waar nog
veel striktere bepalingen gelden.
Mendès-France geeft voor, dat hii
slechts bezorgd is om de kwetsbaar
heid van Europa bij een aanval uit het
Oosten. Maar in veel delegaties wordt
de mening geuit, dat hy op deze ma
nier ook de Franse economie in een
voordelige situatie tracht te brengen,
en dat ten koste van die van West-
Duitsiand en de Beneluxlanden.
De Nederlandse minister van buiten
landse zaken, mr. J. W. Beyen, heett
zich daarom al de tolk gemaakt van
diegenen, die de Franse voorstellen
niet zonder meer willen aanvaarden.
Hij heeft dat op zeer voorzichtige wijze
gedaan door alleen te betwisten, of
het wel juist is over dergelijke be
langrijke zaken reeds „hier en nu" te
beslissen.
Een andere mogelijkheid is, dat Men
dès-France, ondanks de beweringen van
het tegendeel, helemaal niet gebrand is
op het bereiken van overeenstemming.
Men verdenkt hem er nog steeds van,
dat hij niet afkerig is van het zoeken
van toenadering tot Rusland. Hijzelf i#
door de gang van zaken wel het minst
geschokt.
Alle compromis-voorstellen, die door
de ministers Dulles, Pearson en Spaak
zijn ingediend om aan de Franse voor
stellen tenminste enigermate tegemoet
te komen, zijn door hem zonder uit
zonderling afgewezen. Men vroeg hem.
of hij zich niet eenzaam voelde, zo
alleen tegen acht anderen. „Ik ben
dat wel gewend", zei hij lachend.
Ondanks deze impasse is het wel
waarschijnlijk, dat de negen mogend
heden, die in Londen zijn vertegen
woordigd, hedenmiddag een verklaring
zullen uitgeven, waarin zij aankondigen,
dat West-Duitsland begin volgend jaar
souverein wordt. (Reuter-AFP-UP).
Het kostbaarste komt soms uit
de onaanzienlijkste hoek.
de artsen aangeraden hun praktijkver-
trekken voortaan te verwarmen en
op te knappen. Er zal een nationale
inspectie worden gehouden, Dr. Talbot
Rogers, die voorzitter is van de com
missie algemene medische diensten,
heeft bekend gemaakt, dat er veel
klachten binnen komen over te koude
en overvolle wacht- en spreekkamers.
Roger verklaarde „Reinheid en com
fort zijn belangrijk". Hij heeft een aan
tal normen vastgesteld, waaraan de
praktij kvertrekken der huisartsen dienen
te voldoen. Op de eerste plaats dienen
de artsen een aparte kamer te heb
ben voor onderzoek of een afgescherm
de onderzoektafel. De wachtkamer dient
goed verwarmd te zijn en moet een
redelijk aantal zitplaatsen tellen. Het
moet er niet somber zijn, maar opge
wekt, prettig, goed verlicht, schoon en
goed geventileerd. Het meubilair moet
een huiselijk cachet hebben en niet
zakelijk en de patiënten moeten vrij
toegang hebben tot het toilet en een
gelegenheid om de handen te wassen.
(UP)
In de loop van Vrijdag en Zaterdag is
het aantal doden van de Valkenburgse
ramp met vier vermeerderd. Rond kwart
over zes Vrijdag overleed in het Heer-
lense St. Joseph-ziekenhuis de zwaar ge
wonde gids van de Valkenburgse ge
meentegrot, A. Vijghen. Het Valkenburg
se slachtoffer was 64 jaar oud en ge
huwd. Later op de avond is nog overle
den de 60-jarige ongehuwde Belgische
vrouw Maria Devillers. Vanochtend stier
ven de 70-jarige gehuwde Angèie M. J.
J. Delbrouck-Jacquet en de 68-jarige ge
huwde Rosalie E. Lhoest-Limbor. Het
totaal aantal doden is hiermede tot
negentien gestegen.
Onder grote belangstelling zijn gister
middag om vier uur de vijftien do
den van het rampzalige verkeersonge
luk te Valkenburg, die in het St. Anna-
dalziekenhuis te Maastricht lagen opge
baard, door vijf Luikse lijkwagens af
gehaald. Op een der vijftien lijkkisten
lagen enkele kransen, o.a. van het ge
meentebestuur van Valkenburg en van
de rijkspolitie uit het district Zuid-Lim
burg.
Zoals reeds in een groot gedeelte van
onze vorige oplaag werd gemeld, is de
Belgische chauffeur van de verongeluk
te bus in het belang van het onderzoek
in verzekering gesteld.
Gisteren hebben juwelendieven hun
slag geslagen in twee winkels waarbij
zü voor meer dan 6.000 pond aan kost
baarheden buit hebben gemaakt. De po
litie heeft medegedeeld dat de inbra
ken opvallend zorgeloos in elkaar wa
ren gezet en uitgevoerd.
In de eerste diefstal waren dieven
over de daken geklommen om zich een
weg te banen naar een juwelierszaak
in Oxfordstreet in het Londense West
End. Hierbij werd voor 4000 pond buit
gemaakt. Een spoor van gebroken glas
en stukgeslagen cassettes werd door de
rovers achtergelaten. De tweede in
braak in het district Edmonton
had tussen de 2 en 3000 pond opgele
verd. De dieven hadden zich hier toe
gang verschaft door op primitieve wijze
een rooster te slopen. De mogelijkheid
wordt niet uitgesloten geacht dat een en
dezelfde bende aan het werk is geweest,
(UP).
De gemeenteraad van Groot-Londen
heeft het publiek verzocht tijdens dich
te mist cokes te gebruiken of andere
vaste brandstoffen die weinig rook af
geven opdat er geen herhaling zal ko
men van de tragedie van twee jaar
geleden, toen zeer velen het leven ver
loren in een vergiftigde mist. De raad
geeft het publiek de raad nu al cokes in
te slaan. Verder vraagt zij automobi
listen bij dichte mist in dicht bevolkte
gebieden niet te rijden en de motor van
staande auto's niet te laten lopen.
(UP)
(Van een bijzondere medewerker)
Het N.LP.O.-onderzoek over de
vraag hoe het Nederlandse pu
bliek denkt over het Mande
ment heeft de aandacht weer eens ge
vestigd op mogelijkheden voor een po
litieke katholieke arbeidersgroepering.
„Weer eens" duidt er op, dat dit althans
voor ons geen nieuw geluid is. Ook
voor de oorlog hebben we reeds enige
pogingen gekend om katholieke arbei
ders in een „vooruitstrevende" katho
lieke groepering samen te brengen.
Maar ook tijdens de bestaansduur van
de K.V.P. is meer dan eens bij som
mige arbeidersgroepen de vraag gere
zen of het niet verstandig zou zijn de
verwerkelijking van hun groepsbelan
gen aan een speciale politieke groepe
ring toe te vertrouwen. Verder dan
het bespreken van de gedachte is het
naar ons weten nooit gekomen en voor
zover wij de mentaliteit der katholieke
arbeiders kennen, durven we ook de
stellige verwachting uitspreken, dat
het niet niet zo ver zél komen. De uit
slag van het N.I.P.O.-onderzoek zou er
inmiddels op kunnen duiden, dat deze
verwachting minder solide is gefun
deerd dan wij zelf wel menen.
Niet minder immers dan 34% van hen,
die thans op de K.V.P. stemmen, zou
den het een goed idee vinden, wanneer
bij een eventueel verbod voor de ka
tholieken, lid te zijn van de P.v.d.A.,
er een katholieke partij van de arbeid
tot stand zou komen.
Hoe valt deze te-
genstelling te rij
men? We hebben
er immers reke
ning mee hou
den dat het N. I.
P. O. zijn werk
zo serieus en objectief mogelijk doet.
En toch kunnen we in de uitslag van
dit onderzoek niet voldoende vertrou
wen hebben. Meer dan eens is geble
ken, dat een onderzoek, aan een be
paalde reactie voorafgaande, er nogal
naast was. Maar op de tweede plaats
rijzen zoveel vragen, die onder de hui
dige situatie moeten meetellen, dat
men wel per se veel reserves tegenover
deze uitslag in acht moet nemen. Wa
ren de ondervraagden practizerende
katholieken? Tot welke maatschappe
lijke groep behoorden de ondervraag
den? Waren de geënquêteerden, indien
zij tot de arbeidersstand behoorden,
sociografisch goed gemêleerd? Waren
er geschoolden en ongeschoolden bij?
Waren zij georganiseerd in de K.A.B.?
Deze laatste vraag is veel belangrijker
dan schijnt. Verscheidene onderzoekin
gen hebben aangetoond, dat vooral de
geschoolde en beter gedisciplineerde ar
beiders beter zijn georganiseerd dan
de ongeschoolden en de massamensen.
Overigens trekke men ook hier geen
voorbarige en subjectieve conclusies
uit. Zeker mag men uit het opsommen
van deze vragen niet afleiden, dat de
beter ontwikkelde, georganiseerde ar
beider meer slaafs eventuele aanwij
zingen In verband met zijn politieke ge
dragingen zou volgen dan andere stand
genoten, ofwel dat hij b.v. minder be
langstelling voor de actuele politiek zou
hebben. Dank zij het ontwikkelings
werk in de K.A.B., in twee- en driejari
ge cursussen, in kader- en gespreksavon-
den, is de georganiseerde arbeider poli
tiek beter georiënteerd dan de meeste
anderen van zijn standgenoten. Toch, of
misschien zelfs juist daardoor speelt bij
velen van hen van tijd tot tijd de vraag
of het niet verstandig zou zijn een
eigen politieke groep te gaan vormen.
(Vervolg op pag. 7)
(Van onze correspondent)
In een klein pharmaceutisch fabriek
je nabij het station te Vaassen heeft
zich Vrijdagmiddag tegen zes nur een
hevige ontploffing voorgedaan, waarbij
twee arbeiders de dood hebben gevon
den.
Door de explosie vloog het dak de
lucht in. Twee van de viêr arbeiders,
die hier werkzaam waren, werden on
der de neerstortende stukken bedolven
en vrijwel onmiddellijk gedood. Het zijn
de 25-jarige R. van Velzen en de 14-
jarige H. Vos, beiden uit Vaassen.
Onmiddellijk na de explosie ontstond
er brand, waardoor het hele fabriekje
uitbrandde. De eigenaar van het be
drijfje, alsmede een andere arbeider
en arbeidster liepen hierdoor enige
lichte brandwonden op. De oorzaak is
vermoedelijk het tot ontploffing komen
van benzinedampen.
De Tsjechische autoriteiten zouden
vandaag twee Amerikaanse militairen
die op 17 September nabij het plaatsje
Eslarw de Tsjechisch-Duitse grens
hebben overschreden en bij die gelegen
heid werden gearresteerd, vrijgelaten
en naar West-Duitsland terugzenden. De
beide militairen waren van spionnage
beschuldigd, hetgeen door de Amerika
nen wordt bestreden.
Advertentie
BARTELJ0RISSTR. HAARLEM TEL 13439
FERD B01 SIR 48 A DAM TEL 717162
(tot Zondagavond)
In de nacht en ochtend hier en
daar tijdelijk mist of laaghangende
bewolking. Later op de dag vrij
zonnig en warm weer. Zwakke tot
matige wind uit Zuidelijke richtin
gen.
Zondag: Zon: 6.43-18.15. Maan:
13.39-21.04.
Maandag:
14.24-22.04.
Zon: 6.44-18.13. Maan: