Begum Liaquat Ali Khan
spreekt tot studenten
GERARD BRUNING en P. N. VAN EYCK
GEËERD EN HERDACHT
Sociaal-charitatief werk
I
Rijk worden
PULLMAN
Inauguratie bij St. Thomas
te Amsterdam
Ondernemingslust van Amsterdamse
studenten
Blijspel
blinden
GEHEIMZINNIGE
AUTO
EEN NIEUWE MAATREGEL
Genezen en
Voorkomen
RESA - HILVERSUM
BESTWIli
PULLMAN
nodigt U uit
vannacht eens heerlijk
te slapen
MATRASSEN
STAATSEXAMEN HBS en Gymn.
LITERAIRE KRONIEK
w
ZATERDAG 16 OCTOBER 1954
PAGINA 8
Liturgische weekkalender
FEESTDAG VOOR DE
GEPENSIONNEERDEN
61-JARIGE MAN
VERDWENEN
kinderen
RUITEN
ruitjes
meter
Een zuivere vlam
PULLMAN-
fmWÈ'
BON
N.V. PULLMAN MATRASSEN F ABRI EK - ZWIJNDRECHT
door H. A. v. O.
Een Nederl, speurdersroman
Waarden van het verleden
C. M. J. A. L. V. Aleven f
Pater G. Goll O.E.S.A.
50 iaar geprofest
(Van onze verslaggever)
De K.S.V. Sanctus Thomas Aquinas
heeft Vrijdagmiddag in de aula van de
universiteit een feestelijke vergadering
belegd bij gelegenheid der inauguratie
van de nieuwe leden: 54 jongens, 18
meisjes traden aan om de buile met het
grootzegel in ontvangst te nemen van
praeses P. Rommers, die kort tevoren
bet feit van hun toetreden tot de vereni
ging van katholieke studenten in de
hoofdstad had bekrachtigd met drie zeer
plechtstatige hamerslagen: hoe volo,
hoe mando, hoe iubeo, d w z. dat hij het
wilde, beval en gelastte. Een oude La
tijnse formule die men waarachtig niet
alleen bij Thomas tegenkomt. Een re
lict van heel vroeger, gehandhaafd van
generatie op generatie door de oude
coetuymen of mores waaraan de hui
dige studentenwereld wel tornt, maar
die nog steeds van kracht zijn in de ou
de corpora en de daaruit weer voortge
komen jongere verenigingen.
Het is nog altijd een schoon gezicht,
zo'n inauguratie. De meisjes, royaal
blozend nog van jeugd en onervaren
heid, allemaal in stemmig zwart. De jon
gens met hun kale, eironde 'hoofden in
een stijf, keurig costuum. De afgevaar
digden uit de andere universiteitssteden
met de kleuren van universiteit en fa
culteit die ze vertegenwoordigen en met
de linten van de functie dia ze bekleden,
als eregasten in de corona om het
spreekgestoelte. Altijd opnieuw weer
een plechtigheid die is doortrokken van
de eerbied voor de eeuwige tradities.
Een Europees relict dat vermoedelijk in
Nederland nog het best is bewaard.
En tussen al dat zwart van dit zo
ernstig gespeelde en altijd ook b ij n a
ernstig genomen spel zat op de eerste
rij de redenaar en eregast op het feest
waarlijk in een wolk van parelgrijze
zij: Begum Liaquat Ali Khan, ambas
sadrice van de jonge staat Pakistan.
Een beeldschone ranke verschijning;
die Zich voor de gelegenheid had ge
huld in een verrukkelijk Oosters ge
waad dat met zijn lichte tint en ge
heimzinnige losse zwier weldadig af
stak tegen het keurige en stijve zwart
van een zeer oud Europa op z'n best.
Alle lof aan het bestuur van Thomas
dat op de gedachte kwam juist deze
vrouw bij juist deze gelegenheid uit te
nodigen. De tegenstelling was zeer groot
en zeer schoon. En de ambassadrice was
er zich van bewust. Zij stelde het op
zeer hoge prijs I am happy, was haar
uitdrukking om in een dergelijke bij
eenkomst haar eerste officiële toespraak
in Nederland te mogen houden. Op een
feest met „such a typical aspect of Dutch
Zondag: 17 October: 19e Zondag na
Pinksteren; eigen mis; 2 geb. H. Mar-
garetha Maria Alacoque; (Utrecht,
Den Bosch, Roermond: voor geconsa
creerde kerken, behalve de kathedra
len: 3 geb. Kerkwijding); Credo; pre
fatie van de H. Drieëenheid; groen.
Maandag: H. Lucas, evangelist; eigen
mis; Credo; prefatie van de Aposte
len; rood.
Dinsdag; H. Petrus van Alcantara, be
lijder; eigen mis; (Utrecht, Den Bosch,
Roermond: als Zondag Credo);
wit
Woensdag: H. Joannes Cantius, belijder:
eigen mis; (Utrecht Den Bosch, Roer
mond: als Zondag Credo) wit
Donderdag: H. Hilarion, abt; mis Os
justi; 2 geb. HH. Ursula en gez.; 3 geb.
A cunctis; wit. Utrecht Den Bosch,
Roermond (in geconsacreerde kerken,
behalve de kathedralen): Mis van
Kerkwijding; 2 geb. H. Hilarion; 3
geb. HH. Ursula en gez.; Credo;
wit Haarlem: HH. gebroeders Ewald,
martelaren; 2 geb. H. Hilarion; 3 geb.
HH. Ursula en gezellen; rood.
VrUdag: Mis van de 19e Zondag na Pink
steren; geen Gloria; 2e geb. A cunctis;
,3 geb. naar keuze; geen Credo; gewo
ne prefatie; groen. Utrecht Den
Bosch, Roermond (in geconsacreerde
kerken, behalve de kathedralen): Mis
van Kerkwijding; 2 geb. Concede; 3
geb. voor Kerk of Paus; Credo;
wit
Zaterdag: Mis van O.L.Vrouw op Zater
dag; Gloria; 2 „eb. van de H. Geest;
3 geb. voor Kerk of Paus; prefatie van
O.L.Vr.; wit Utrecht, Den Bosch,
Roermond (in geconsacreerde kerken,
behalve de kathedralen): Mis van
Kerkwijding; Credo; wit.
Zondag 24 October: 20e Zondag na
Pinksteren; eigen mis; 2 geb. H. Ra-
faël; 3 geb. voor voortplanting van
het 'geloof; Credo; prefatie van de H.
Drieëenheid; laatste evangelie van H.
Rafaël; groen. Ofwel: Missie-Zon
dag; votiefmis van vqortplanting van
het geloof; geen Gloria; 2 geb. van 20e
Zondag na Pinksteren; 3 geb. H. Ra
faël- Credo; prefatie van H. Drieëen
heid; laatste evangelie van 20e Zondag
na Pinksteren; paars.
Uit vijftig tot zestig plaatsen ln den
lande zullen per trein en met ruim
honderd autobussen Donderdag 28 Oc
tober 2800 gepensionneerden met hun
vrouwen naar Amsterdam komen om
daar hetzij in Carré, hetzij in het Con
certgebouw getracteerd te worden op
een feestvoorstelling ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van het Pen
sioenfonds voor de Grafische Bedrij
ven, een der oudste pensioenfondsen
van ons land, waarbij thans 3000 werk
gevers met 35.000 personeelleden zijn
aangesloten.
De gepensionneerden zullen boven
dien een week extra-pensioen krijgen,
hetgeen het fonds ruim f 40.000 zal
kosten. Totaal kost de feestviering een
ton. Maar het fonds heeft in de af
gelopen 25 jaar aan premies rond 150
millioen gld. ontvangen, waarvan rond
77 millioen gld. werd uitgegeven.
De gepensionneerden uit Amsterdam
en omgeving zullen 28 October des
morgens in het Concertgebouw het
feest meemaken, de andere des mid
dags. Allen ontvangen een lunchpak
ket en zullen in Amsterdam aanzitten
aan een monsterdiner. Rode Kruis-
personeel zal de autobussen bege
leiden.
De chef van het politiebureau Lin-
naeusstraat te Amsterdam verzoekt na
mens de echtgenote opsporing van de
verblijfplaats van Antonius Comelis Jo
hannes Vinck, geboren in Bussum 30
Januari 1893, wonende Riouwstraat 23
twee hoog te Amsterdam.
Signalement: lang ongeveer 1,80 m.,
blond haar. Kleding groene regenjas,
bruin colbertcostuum en bruine schoe
nen. Hij heeft op 7 October 1954 om
8.15 uur de woning verlaten en is sinds
dien niet teruggekeerd. Hij is zwaar
moedig, zodat een ongeluk wordt ge
vreesd.
life". En daarna begon zij aan haar uit
eenzetting over het hedendaagse leven
in Pakistan met de Indian Independance
Act van 1947 te memoreren, die tot ge
volg had dat deze jonge Mohammedaan
se staat van bijna 80 millioen inwoners
de eigen vlag mocht heffen, een donker
groen dundoek met ster en witte, was
sende maan.
De rede van Begum Liaquat Ali Khan
liet aan duidelijkheid niets te wensen
over. Hoog op de rostra stond een ten
gere, donkere vrouw die maar van één
ding vervuld was: sociale rechtvaardig
heid. In Pakistan, in heel Oost, in heel
West. Dit ideaal doordrong haar woor
den, ook dan als ze uitsluitend sprak
over de ontwikkelingen die zich in haar
eigen land bezig waren te voltrekken.
Met dankbaarheid gewaagde zij van het
vele dat reeds was gepresteerd, waarbij
zij de volle nadruk legde op de rol die
de vrouw hierbij had gespeeld. Ons
dunkt, dat vooral de 18 pas ge-inaugu
reerde meisjes deze ernstige en op zó
veel verantwoording wijzende woorden
niet licht zullen vergeten. Hier in Ne
derland zijn we dat niet zo gewend dat
zó schone vrouwen met zoveel harts
tocht spreken over het recht op demo
cratie.
Maar zo verzuchtte de ambassadri
ce daarmee zijn we er nog niet. De
mocratische rechten in handen van on-
ontwikkelden zijn een gevaar. En met
haar opmerkingen over „education" en
„knowledge" juist in dit verband kan
mét Thomas heel de Amsterdamse Uni
versiteit het voorlopig doen. Een idealis-
te? Ongetwijfeld, maar tevens een rea-
liste. Pal naast het ideaal van sociale
rechtvaardighefd stelde zij en dit wa
ren haar laatste woorden a living
reality, een levende werkelijkheid.
De ondernemingslust van de jonge „Stichting voor literaire publicaties,
De Beuk", waarover hier al meer dan eens werd geschreven, blijft
verblijdend, al moet gezegd worden, dat haar uitgaafjes van „vergeten
klassieken" aanzienlijk waardevoller zijn dan haar edities van moderne en
nog onbekende jongeren. Belangrijke talenten heeft De Beuk niet aan te
kondigen, of het zou Egon Peter Koster moeten zijn, van wie zojuist een
typografisch goed verzorgd verzenboekje, het licht zag: „Blijspel voor blin
den", waarin mede een tiental gedichten zijn opgenomen, die verleden jaar
van regeringswege bekroond werden met een reistoelage.
„Blijspel voor blinden" is ongetwij
feld een zinrijk eigentijds geluid. Het
is in nogal bizarre beelden het klaag
lied van een jeugd, die het vertrouwen
kwijt is in de goedheid van dit leven,
maar die het geloof in de mogelijkheid
van een betere, zuiverder samenleving
niet wenst prijs te geven. Er klinkt
een verrukkelijke felheid in deze poë
zie door; een hartstocht, die soms oud
testamentisch aandoet, maar die zich
zo luchthartig mogelijk probeert te ui
ten. Door dit soort „luchthartige fel
heid" wordt ook de poëzie van de jpng-
gestorven Hans Lpdeizen gekenmerkt,
De Begum tijdens haar toespraak.
n onze vorige beschouwing over de
„Richtlijnen voor de geestelijke ont
wikkelingsgebieden" hebben wij er
op gewezen, dat de Bisschop met de
nieuwe maatregel niet onmiddellijk de
strikt kerkelijke zielzorg op het oog
heeft, hoewel deze uiteraard ten nauw
ste verbonden is met de werkzaamhe
den der adviescommissie. Hij is veel
eer op de eerste plaats voortgekomen
uit de overtuiging, dat er zoals St.
Thomas reeds constateerde voor een
bloeiend geestelijk leven een zekere ma
te van stoffelijke welstand onontbeer
lijk is. Deze voorwaarde van stoffelijke
welstand is vanzelfsprekend niet be
doeld als het uitsluitende bezit van vol
doende geld. Eerder ligt de nadruk op
behoorlijke, menswaardige levensom
standigheden. zoals passende woongele
genheid, redelijk betaald werk, sociale
en hygiënische verzorging enz.
Dat aan deze voorwaarde nog lang
niet in redelijke mate overal in ons
land is voldaan, blijkt duidelijk uit het
bisschoppelijke schrijven. Vooreerst
herinnert de> Bisschop aan de armen
en aan hen, die tengevolge van de snel
le maatschappelijke ontwikkeliifg soci
aal achterop zijn geraakt. Onder deze
laatste vallen natuurlijk vooral de ge-
brekkigen, de weinig-begaafden, dé zie
ken en de bejaarden. En het ligt voor
de hand, dat wij juist voor hen een
grote, liefdevolle en daadwerkelijke be
langstelling en bezorgdheid asm de dag
moeten leggen. Willen wij ware volge
lingen vem Christus zijn, dan dient
Zijn voorbeeld in dit opzicht ons steeds
voor ogen te staan. Tot de ongelukki-
gen onder de mensen immers ging voor
al Zijn liefde uit. Wat gij aan de min
sten der Mijnen hebt gedaan, dat doet
gij voor Mijzelf, heeft Hij gezegd. Deze
woorden zijn zwaar van betekenis. De
Verlosser identificeert Zich, stelt Zich
hiermee op één lijn met de armen en
gebrekkigen. En om dit nog sterker
op ons hart te drukken, voegde Hij er
aan toe, dat wij hen altijd btj ons heb
ben. Het onderricht vsm de Zaligmaker
komt altijd weer op hetzelfde neer, nl.
op de liefde, het eerste en voornaam
ste gebod. En deze liefde is het, die
ons dwingt met alle kracht de zorg
voor de maatschappelijk achtergebleve
nen op ons te nemen. Deze plicht rust
altijd en overal op ons, maar zeer ze
ker heel bijzonder in deze tijd, omdat
hen, juist nu, nog een apart gevaar
dreigt. De vijanden der Kerk maken
van de ongunstige levensomstandighe
den gebruik om bij voorkeur „juist bij
deze zwakken de distels en doornen
van het ongeloof te zaaien". Hiertegen
moeten zij tot elke prijs beschermd
worden. Gezonde, sociaal-economische
voorzieningen zijn hier een eerste eis.
Wanneer wij bedenken, dat een slech
te huisvesting reeds zeer ernstige ge
volgen met zich brengt voor het gees
telijk-zedelijk peil van normale ge
zinnen, hoeveel noodlottiger moet de
verkeerde invloed daarvan dan niet zijn
op de zwakkeren. Meestal wonen zij
dan ook nog in de grotere steden dicht
opeen in de „planloos en chaotisch
opgebouwde oude stadswijken, die rond
om de geheel verzakelijkte stadscen
tra liggen". Daardoor leven deze men
sen in de letterlijke zin volkomen ge-
isloleerd met alle ongunstige gevolgen
van dien. Men spreekt dan terecht van
een geestelijk en maatschappelijk iso
lement, dat onder de bevolking van zul
ke wijken een afzonderlijke, vaak a'so-
ciale en '-morale sfeer schept, waar
in het goede eenvoudig niet gedijen kan.
Daarom is het de wens van de Bis
schop, dat de Katholieke woning
bouwverenigingen aan de sane
ringsplannen van de overheid hun daad
werkelijke steun verlenen en bijdragen
tot de verheffing van de zwak-soclale
gezinnen. En onmiddellijk daarna stelt
Monseigneur, geheel ln de geest van
de opzet der Richtlijnen, vast, dat de
normale zielzorg en zelfs niet eventuele
nieuwe vormen daarvan op de eer
ste plaats in aanmerking komen om in
deze ongewenste en mensonwaardige
1 toestand verbetering aan te brengen.
Het is vóór alles de taak der leken om
op dit terrein georganiseerd werkzaam
te zijn en zodoende de weg te bereiden
voor de eigenlijke zielzorg.
De onmaatschappelijke gezinnen vor
men een groot probleem voor de rege
ring. De plannen om hierin verandering
te brengen zijn zeer grootscheeps opge
zet. Het is echter van het grootste be
lang, dat de Katholieken hierbij een
ernstig woord meespreken, omdat voor
de betrokken personen geestelijke waar
den op het spel staan, die te allen
tijde moeten verdedigd worden. Die
geestelijke waarden zijn immers het uit
eindelijke doel van de onmiddellijk nood
zakelijke maatregelen op sociaal-econo
misch terrein.
Behalve de zorg voor de onmaat-
schappelijken moeten er tevens voor
zieningen worden getroffen voor ouden
van dagen en lichamelijk en geestelijk
zwakken en gebrekkigen. Door de be
tere gezondheidszorg en de daarmee
samenhangende leeftijdsverlenging
neemt het aantal oude mensen voort
durend toe. De moeilijkheden in ver
band met de woningnood maken het
hoe langer hoe minder mogelijk, dat
ouders gaan inwonen bij gehuwde kin
deren. Afzonderlijke woongelegenheid
voor hen is er eenvoudig niet. Dit pro
bleem is nijpender dan men meestal
denkt, en hiervoor moet op zeer korte
termijn raad worden geschaft. Daar
mee alleen zijn de bezwaren nog niet
opgelost. Er zal bovendien hulp moeten
geboden worden voor de tijdsbesteding
van hen, die van hun rust gaan genie
ten. Wanneer men zich eens ernstig
tracht in te denken in de situatie van
dergelijke mensen, dan wordt het spoe
dig duidelijk, hoeveel nood daar heerst,
voor een groot deel tengevolge van de
snelle maatschappelijke ontwikkelingen,
die zij niet hebben kunnen bijhouden.
Wij mogen niet daaraan voorbij leven
en de tijd afwachten, dat wij zelf in
eigen familiekring met deze vraagstuk
ken in botsing komen.
Voor de lichamelijk en geestelijk
zwakken en gebrekkigen is sociaal-
charitatief werk en de inschakeling der
instanties voor geestelijke en lichame
lijke volksgezondheid eveneens drin
gend noodzakelijk. Daarom is het ge
boden, speciaal voor de ontwikkelings
gebieden, zo spoedig mogelijk te be
ginnen met het stichten van centra,
van waaruit deze verzorging kan ge
schieden. In dit,opzicht hebben wij een
prachtige katholieke traditie hoog te
houden.
Over het algemeen geldt van al de
ze maatregelen, dat de Katholieken er
voor moeten zorgen op hun post te zijri
om de eigen beginselen overal veilig
te stellen. En dit dringt te meer, daar
wi) hoe langer hoe beter voor deze
werkzaamheden uitgerust raken door
dat wij onder onze geloofsgenoten over
deskundigen beschikken, aan wie deze
taken kunnen worden toevertrouwd. En
juist om die reden zal de zorg voor
bovengenoemde achtergeblevenen zich
niet mogen beperken tot het genezen,
maar ook uitgestrekt dienen te worden
tot het voorkomen van ongewenste toe
standen. L.
Advertentie
De kortste e vooraeligste opleiding:
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Advertentie
De mogelijkheden om
geld te verdienen in deze
wereld zijn talrijk. Bijna
even talrijk als de onmo
gelijkheden om véél geld
te verdienen. Steeds weer
ontdek ik nieuwe vakken
en beroepen, van welke
niemand de reële be
staansreden kan aantonen,
tenzij men ze wil beschouwen als
moedwillig in het leven geroepen,
volslagen onnutte bezigheden, die
sommigen de gelegenheid bieden zich
ten koste van anderen te verrijken.
Ik noem ze niet, want ik wil met
niemand ruzie krijgen; en bovendien
juich ik het bestaan er van toe. Zo
lang er nog mensen zijn die op hun
geld „zitten", als kunnen zij er de
hemel mee kopen, vind ik dat er an
deren behoren te zijn, die deze ver
derfelijke verstarring met kracht
proberen te ondergraven.
Wat ik maar zeggen wil is dat ik
gisteren hoorde spreken van een man,
die in een krant een advertentie deed
plaatsen van de volgende strekking:
„Stuur mij een gulden en ik zal u
schrijven hoe ge rijk kunt worden".
En wanneer hij inderdaad een florijn
ontving, dan deed hij zijn „cliënt"
het volgende schriftelijke en zeer
bondige advies toekomen: „Doe zoals
ik".
Ik moet zeggen: ik vind dat een
aardige man, al zal ik hem géén gul
den sturen. Niet dat ik die hem niet
gun, maar ik heb geen behoefte aan
rijk worden. Een vraag interesseert
mij echter bovenmate. Stél dat ik ging
doen zoals hij, dat ik dus precies
zo'n advertentie plaatste, zou hij m ij
dan een gulden sturen? Zo nee, heeft
hij dan recht van spreken, om niet
te zeggen van adviseren? Zo ja, zou
hij dan nog rijk worden?
Want ziet u, het is met de rijkdom
gek gesteld. Het heeft geen zin el
kander guldens te sturen. Dit doen
de blijven wij allen even arm. Het
advies van genoemde heer is dus
vals. Het had moeten luiden: „Doe
zoals ik, maar stuur nooit guldens".
Want rijk worden is geen kwestie
van wisselwerking. Dat is alleen arm
blijven.
voor wie Koster kennelijk een innige
bewondering koestert en aan wie hij
verwant is, getuige het volgende vers,
onder de titel
HANS LODEIZEN
als de woorden splijten
valt er een regendruppel
van een tak meer niet
volkomen voldoende
langzaam in de loggia
hoedt hij zijn vogels
weegt ze bp de takken
van zijn naarstig ongeluk
dan weer scheert hij
stenen glad tot steden
met een rose nachtclub
en een gekortwiekte heer
zo was zijn hart
verzegeld met spiegels
een glimmende vaas
dampend en moe van het bloed.
De expressionistische jaren na we
reldoorlog I hebben eveneens een
kortstondig dichterschap gekend, dat
met een voor toenmalige begrippen on
gekende vurigheid de noden van de tijd
„bezong". Dit was de „jong-katholiek"
Gerard Bruning, overleden in 1926, 28
jaar oud. Nog altijd is hij, naar ik meen,
de indrukwekkendste dichter, die de
moderne katholieke gemoedswereld in
ons land heeft opgeleverd: geniaal, een
korte, maar onvergetelijke, zuivere
vlam. Het is geen wonder, dat juist nu,
na weer een wereldoorlog, zijn stem
opnieuw en beter dan ooit wordt ver
staan. Hij is nog altijd actueel, zowel
naar inhoud als naar vorm. Niettemin
was het, naar Gerards broer Henri in
zijn „ten geleide" tot het door De Beuk
uitgegeven bundeltje „Gedichten" op
merkt, pertinent onmogelijk er een uit
gever voor te vinden, totdat Wim Si-
De in 1926 op 28-jarige leeftijd over
leden geniale dichter Gerard Bruning:
een korte, maar onvergetelijke, zuivere
vlam.
mons van De Beuk er eigener bewe
ging om kwam vragen. De hier bijeen
gebrachte verzen zijn uit de jaargan
gen 1922 - 1928 der tijdschriften „Roe
ping", „Pogen", „De Morgen" en „De
Gemeenschap" bijeengeraapt. Ze vor-
Advertentle
's Werelds
beste India
schuimrubber
matrassen zijn
óók een
product
100°/o rust 100°lo warmte
U geniet hiervan alléén als U slaapt
op een PULLMAN-matrai. Het gepa
tenteerde, Ideale systeem van Pullman's
geruisloze blnnenvering steunt elke plek
van Uw lichaam gelijkmatig. Zó rust
U pasl En de dikke, isolerende laag
watten en kapok, die de blnnenvering
afdekt, zorgt voor gezonde warmte en
wering van vocht.
Let op dat men U de échte fULLMAN-
matras levert. Wees niet tevreden met
fantasie merken waarvan U niets weet!
PULLMAN beter bestaat niet!
GRATIS ontvangt U bij inleve
ring van deze bon onze rijk geïllustreer
de brochure. Wij vertellen U dan iets be
langrijks over matrassenU wéét dan
waar U op moet leiten bij de aankoop.
Naam
Adres
Woonplaats
97
Om ziog even op de zaak vooruit te
lopen: Tienhoven's achterdocht jegens
Geerling begon dus vanaf dit moment,
welke achterdocht nog versterkt werd
toen hij hoorde, dat Geerling voor die
avond een alibi had, hetwelk als het
ware door Hazelaar was bevestigd! Maar
Tienhoven was niet zeker van zijn zaak
in die donkere tuin, dus zweeg hij
Maar vanaf die tijd vertrouwde hij geen
van beiden en begon hij zelfs iets van
de waarheid te vermoeden. Hij zei im
mers eergisteren, dat hij de volgende
dag „meer" kon vertellen!
Maar laat ik nu terugkomen op de
moord op Rentenaer.
Hoe werd de overval op hem voorbe
reid?
Om deze vraag te beantwoorden, moet
ik teruggaan naar het ogenblik dat Zons-
veld in de vermomming van de beeld
houwer Geerling uit Haarlem weer in
Amsterdam terugkeerde. Hij parkeerde
zijn wagen op het Damrak op een der
gelijke wijze, dat hij de juwelierszaak
goed in het oog kon houden, want hij
verwachtte dat Rentenaer omstreeks
half elf de winkel zou verlaten. En hoe
wist hij ze zeker, dat Rentenaer de op
dracht zou moeten vervullen? Wel, zo
je weet, heeft de juwelier slechte ogen
en vooral in het donker kan hij zeer
slecht zien. Rentenaer was dus de aan
gewezen man! Bovendien vond Zons-
veld dit een zeker voordeel, want hij
meende in hem een laffe knaap te zien,
die straks bij de eerste sommatie zou
stoppen. Kort en goedZonsveld zag,
hoe een knecht uit de garage de Buick
van Van Bennekom voor de deur reed
en zich meteen verwijderde. Korte tijd
later stapte Rentenaer in de wagen,
gevolgd door een meisjeElly van
Bennekom! Hierop had Zonsveld geens
zins gerekend, doch hij dacht er geen
moment aan zijn plannen ook maar
enigszins te wijzigen, laat staan op te
geven.
Rentenaer reed weg en Zonsveld volg
de hem in de gestolen Chevrolet. Hoek
Amstelveenseweg en Kalfjeslaan wacht
ten Sylvia en de Witte en hij lieit dit
tweetal vlug instappen en haalde daar
na de voor hem rijdende Buick vlug in.
Ik kan me zo indenken, wat de Witte
wel gedacht moet hebben, toen hij in
Geerling niet dezelfde persoon her
kende, die zich in de vooravond bij
de Berlagebrug als „de baas" voorge
steld had. Maar enfin, dat interesseert
ons minder
„Maar wacht 's even," viel Drost hem
in de rede. „Hoe wist Zonsveld eigen
lijk, dat Rentenaer naar de Amstel
veenseweg zou rijden, waar Sylvia en de
Witte op hem stonden te wachten!?"
„Welzo je weet, had Benny in
zijn rol van prof de juwelier verteld, dat
hij 't beste de Kalfjeslaan kon nemen.
Dus twijfelde Zonsveld er geen ogen
blik aan, of Van Bennekom had deze
route ook zijn bediende opgegeven".
„Maar wat was eigenlijk het aandeel
dat hij dit tweetal in de overval had
toebedeeld?" wilde Drost weten.
„De Witte moest chaufferen, opdat
Zonsveld zijn handen vrij zou hebben,
als Rentenaer tot stoppen was gedwon
gen. En Sylvia?De geslepen moor
denaar had daarmede een bepaald doel!
Zelf had hij geen revolver, maar hij wist,
dat Sylvia een klein model automatisch
pistool had, hetwelk ze altijd bij zich
in haar handtasje droeg. Volgens haar
bewering had ze dit wapen reeds enige
jaren geleden aangeschaft, omdat ze op
een donkere avond na haar optreden
door een man was lastig gevallen. En
fin, niet zodra was Sylvia ingestapt,
of hij vroeg haar om de revolver. Waar
om? had ze gevraagd. „Met een der
gelijke onderneming moet je op alles
voorbereid zijn," had hij haar geant
woord. Bij voorbaat gezegd: Zonsveld
had al die tijd niet het plan om Ren
tenaer te doden. Hij scheen er zeker
van te zijn, dat de jonge man op eerste
sommatie zou stoppen en zich van de
zakjes juwelen zou laten beroven. Het
meisje telde hij niet eens meer mee......
De Buick werd ingehaald en half uit
het portier hangende beduidde hij Ren
tenaer te stoppen. Rentenaer scbeen ech
ter iets te vermoeden en zelfs het ge
schreeuw van „politie!" scheen hem
niet te imponeren. Integendeel, hij gaf
meer gas en vloog pijlsnel door de don
kere Kalfjeslaan. Zonsveld bemerkte tot
zijn schrik, dat ze reeds tamelijk dicht
bij de Amstel waren en hij schreeuwde
de Witte toe vóór de Buick te gaan
rijden. De Witte schoot direct voor de
andere wagen en remde toen plotseling
af om Rentenaer tot stoppen te dwin
gen. Deze was echter geenszins een laf
aard! Hij haalde links-uit en reed de
Chevrolet voorbij althans hij probeer
de het maar ook de Witte reed naar
links, waarna Rentenaer weer de rech
terzijde van de weg opzocht. Hierbij rem
de hij sterk af om een botsing te ver
mijden. Dit spelletje ging Zonsveld ver
velen, want als dat nog enige minuten
zo zou doorgaan, had Rentenaer de Am-
stel bereikt en zou hem de buit ont
gaan. Hij boog zich uit het portier en
loste een schot met Sylvia's revolver.
De man had practisch nooit met een
dergelijk schiettuig omgegaan, maar het
waarschijnlijk op goed geluk gerichte
wapen knalde de kogel door de voor
ruit precies in Rentenaer's voorhoofd.
Je weet, hoe Rentenaer 't 'm lapte nog
zijn wagen tot stilstand te brengen. Op
het moment, dat het schot viel, was
Elly Van Bennekom uit de wagen ge
sprongen, maar niet voordat ze een
wildé greep had gedaan in Rentenaer's
zijzak, waarin ze hem de zakjes juwe
len had zien stoppen. Eén zakje kreeg
ze te pakken en nadat ze in het gras
langs de weg was gevallen, stopte ze
het in haar blouse
Terwijl Zonsveld, de Witte en ook Syl
via koortsachtig de Buick doorzochten
naar dit zakje juwelen op Rentenaer
hadden ze slechts één zakje gevonden, en
Zonsveld wist zeker, dat deze er twéé
bij zich moest hebben! terwijl ze
haastig het interieur losscheurden en el
kaar in de nauwe ruimte verdrongen,
kroop juffrouw- Van Bennekom door het
hoge gras voorzichtig naderbij, inplaats
van zoals' eerder van een meisje te
verwachten is dat ze snel de benen
nam! „Terug!" hoorde ze Sylvia opeens
roepen, „die meid heeft 't natuurlijk
meegenomen, toen ze uit de wagen
sprong."
Op de betrekkelijk smalle weg werd
de Chevrolet gekeerd, doch Zonsveld
had nog gelegenheid om één van Mickey
Tienhoven's dropjes in de wagen te de
poneren! Je weet, hoe royaal deze met
zijn dropjes was en ongetwijfeld had !ijj
ook de beeldhouwer wel eens een dropje
gepresenteerd, hetwelk de kerel b'j
zich had gehouden, teneinde een onder
zoek, dat eventeel naar het pension zou
leiden, te bemoeilijken of beter ge
zegd: om de verdenking direct op Tien
hoven te schuiven.
(Wordt vervolgd)
De dichter en hoogleraar P. N. van
Eyck, overleden in de lente van dit jaar.
men ongewild een cyclus, die men niet
zonder er diep door aangegrepen te
worden leest en herleest. Hoe eigen
tijds is deze poëzie, hoe mooi en hoe
onomwonden de religieuze belijdenis die
er in wordt vastgelegd:
NACHT
Op de horizonten van Uw nacht
beeft de nerveuse licht-cirkel der ste
den,
langs alle einders
kreunt, "kreunt
het martyrium,
- en onze mond droog en weerbarstig.
Verlatenheid is over de menschen:
in een angstigen morse-sleutel
tasten de kontinenten naar elkaar»
nabijheid,
- op den wankelen rand van café-ta
feltje»
klemmen desperado's zich in feilloos
evenwicht.
Ergens wordt nu een wit meisje ver
brijzeld
en baart een moeder haar kindje
voor de Eeuwigheid.
Heer, hoe staat ons weten wankel in
den
storm van Uw toorn,-
de rivieren staan op,
de bergen breken,
volk vernietigt volk,
Gij hebt hen in Uw gramschap ge
malen
en hun wegen in duisternis gehuld,
- de nachttrein gilt een angstgordel
om de wereld.
Wij leven gelijkelijk op alle kontinen
ten,
de sterren hebben wij geteld,
de zeeën gemeten,
- ons weten waanden wij een oceaan
stomer
maar onze wijsheid werd wankel en
ongestaag:
in den plooi van een getailleerde jas
hebben
wij ons voor elkaar gered.
Geef ons de genade
Uw wil te verstaan
uit de Wijsheid van Uw boek:
dat de teekenen ons niet verwarren
als Gij tot ons spreekt.
Ten derde zij in deze kroniek belang
stelling gevraagd voor het speciale
nummer van het eveneens onder auspi
ciën van De Beuk verschijnende „Am
sterdams Tijdschrift voor Letterkunde"*
„In Memoriam P. N. van Eyck".
Onlangs heeft prof. Minderaa uit Lei
den op een Beuk-bijeenkomst ter her
denking van de dichter Van. Eyck, die,
66 jaar oud, op 11 April j.l. is overle
den, opgemerkt, dat velen van de jong
ste generatie, geobsedeerd door onge
twijfeld merkwaardige, maar nog al
leszins problematische pogingen tot
vernieuwing van onze poëzie, achteloos
voorbijgaan aan het in onze letterkunde
geheel op zichzelf staande oeuvre van
Van Eyck. Hij achtte het initiatief van
De Beuk deswege dubbel verheugend.
En inderdaad, deze jongeren hebben
al meermalen bewezen, dat zij, zo mo
dern als zij zijn, oog hebben voor de
cultuurwaarden van het verleden. De
piëteit, welke Martin A. Veltman in
zijn in-memoriamvers legde en waar
van ook de redactionele inleiding ge
tuigt, kenschetst het beschavingsniveau
waarop deze goeddeels uit studenten
bestaande Amsterdamse groep zich be
weegt. Hun activiteiten zouden wel
ééns een onschatbaar voornaam hoofd
stuk van de vaderlandse letterkundige
geschiedenis kunnen gaan vormen.
Hun streven verdient begrip.*)
NICO VERHOEVEN
De Beuk, Stichting voor literaire pu
blicaties, Adm. de Ruyterweg 507, Am
sterdam.
In de leeftijd van 65 jaar is t»
Hilversum overleden de heer C. M. J.
A. L. V. Aleven, oprichter-directeur
van de N.V. Gooi en Sticht.
Geboren te Amsterdam was de heer
Aleven in verschillende plaatsen als
journalist werkzaam, voordat hij zich
vóór de eerste wereldoorlog te Hil
versum vestigde. In 1919 richtte hij
daar de N.V. Drukkerij en Uitgeverij
„Gooi en Sticht" op, welke o.m. het
blad „De Gooise Post" drukte. In
1930 nam de heer Aleven het initia
tief tot de uitgave van de bekende
boekjes met misgebeden, die onder
de naam „Brn van Christelijke Geest"
Zondags aan alle kerkdeuren verkrijg
baar zijn. Daar voegde zich nog da
uitgave van de parochiebundels bij.
Ook de Nederlandse vertaling der en
cyclieken werden door Gooi en Sticht
gepubliceerd.
Tot aan zijn dood toe is de heer
Aleven journalistiek werkzaam geble
ven in het weekblad „De Gooise Post"
In de grafische wereld heeft hij zich
zeer verdienstelijk gemaakt door het
bestuurslidmaatschap van de R.K. Ver
eniging van Ned. Drukkerspatroon»
en zijn waardevolle arbeid in commis
sies voor vakopleiding e.d. Het stoffe
lijk overschot zal Maandag a.s. te Hil
versum ter aarde worden besteld.
Vandaag is het 50 jaar geleden, dat
pater G. Goll O.E.S.A. in de orde der
paters Augustijnen geprofest werd. Met
goud gekroond zal de jubilaris Zondag
24 October in de Utrechtse Sint Moni-
caparochie deze dag herdenken, samen
met een grote schare dankbare paro
chianen, die reeds meer dan twintig
jaar aan zijn ervaren zielzorg zijn toe
vertrouwd.
Pater Goll is Amsterdammer van ge
boorte (1883) en begon zijn priesterlijke
arbeid in 1909 in de St. Augustinuspa-
rochie te Utrecht, in welke stad hij
na werkzaam geweest te zijn in Wit-
marsum, Tuindorp-Oostzaan, Nijmegen
en Kornwerderzand in 1933 terug
keerde. Behalve voor de directe ziel
zorg ook in de St. Paulastichting
heeft pater Goll grote belangstelling
voor het sociale leven, getuige zijn ar
beid voor K.A.B. en K.V.P. Vóór alles
gaat bij hem echter de St. Monicaparo-
chie, waarin iedereen de vergrijsde,
maar nog vitale pater kent en waar
deert om zijn warm-menselijke belang
stelling voor het wel en wee van de
parochianen.