ZWITSARUB
Over onderwijs hebben deskundigen en
belanghebbenden het minst te
Te weinig echt M.O. en
werkelijk V.H.M.O.
K.A.B. achter loonrapport van
Stichting van de Arbeid
Minister dankt Nederlandse
delegatie bij V.N.
Tandartsen en apothekers tegen
verhoging loongrenzen
Tweede Kamer over loon-
en bezitsvorming
Stichting voor bejaardenzorg
in bisdom Haarlem
Kardinaal De Jong
eerste getuige in
het proces
Oplaaien van strijd
op Ambon
Dr. G. Muskens voor Haarlemse St. Adelbert:
Brochure over Mandement op komst
Nederland thans in gunstiger positie
Kortsluiting
Adres aan de Kamer
Prof Gerbrandy
te laat
Opera-arts
voor Van Kleffens
Lichtpunt in het
Triton-onderzoek
Mariabeeld in
Noodzaak van coördinatie bepleit
Verkouden kinderen?
DINSDAG 14 DECEMBER 1954
PAGINA 3
Zaligverklaring
Titus Brandsma
een Zwitsal preparaat
Indonesisch minister
naar de Molukken
Witte boord en overall
KAB-voorzitter over:
Samenwerking in de
RaaJ van Vakcentralen
Gouden munten gevonden
Waarschuwingslampje
uitgebrand
OPDRACHT VOOR
CH. BOOST
Naar wy vernemen, zal Z. Em. Kar
dinaal de Jong als eerste getuige op
treden in het proces ter zaligverklaring
Van prof. dr. Titus Brandsma O.Carm.
Voor de bisschoppelijke rechtbank,
Vvaarvan de reeds aangekondigde in
stelling binnenkort te verwachten is.
We menen te weten, dat prof. dr. F.
A. M. van Welie, hoogleraar in het ca-
"oniek recht te Nijmegen, is aange
kocht als president van de rechtbank
°P te treden. De vice-postulators, de
Paters Carmelieten dr. A. Staring en
Starman, zijn reeds ver gevorderd
biet hun voorbereidend werk.
Nader vernemen wü, dat het in de
bedoeling ligt de eerste officiële zitting
Van de rechtbank te houden in het
.Huis met de blauwe ruitjes" te Amers
foort, waar Kardinaal de Jong reeds
?nige jaren verblijft, teneinde Z. Em.
}n de gelegenheid te stellen een ver
klaring omtrent pater Brandsma als of
ficieel stuk voor het zaligverklarings
proces af te leggen. Reeds eerder heeft
de Kardinaal, die wijlen Titus Brandsma
indertijd opdracht gaf de betekenis van
de katholieke pers in Nederland tegen
over de bezetter te verdedigen, de gro
te figuur van de in het concentratie
kamp omgekomen Carmeliet geschetst
in het bijzijn van beide vice-postulators.
Advert ent it
Advertentie
Genezende warmte door wrijven met
Volgens in Djakarta niet bevestigde
berichten zouden ongeveer negenhon
derd aanhangers van de Republiek Zuid-
Molukkem op Ambon aan land zijn ge
bracht.
Dit zou geschied zijn door een Neder
landse onderzeeboot. Zowel Nederlandse
autoriteiten als de chef-staf van de In
donesische landmacht gen.-maj. Bambang
Sugeng echter ontkennen de medewer
king van een dergelijke onderzeeboot.
Sinds jaar en dag bevindt zich n.l. geen
Nederlandse onderzeeboot in deze wa
teren.
Intussen schijnt de toestand zo ern
stig te zijn dat de Indonesische minister
van Defensie het nodig oordeelde teza
men met Bambang Sugeng naar de Mo
lukken te vertrekken. Nader werd ech
ter medegedeeld, dat hij naar Makassar
gereisd is om veiligheidsproblemen te
bespreken. Er schijnen in Ambon wa-
Pchs aan land te zijn gebracht, waarvan.
Volgens Bambang Sugeng. een groot deel
'ff beslag is genomen. Door het snel op
treden van het Indonesische leger zijn
tie plannen van de R.M.S. doorkruist, al
dus weer de Indonesische chef-staf.
Enige tientallen ambtenaren, die zich
Voor de R.M.S. of Nederland hebben ge
toond. hebben de stad Ambon inmiddels
Verlaten.
Over het velen hevig interesserende onderwerp „Tekorten in ons Middelbaar en
Voorbereidend Hoger Onderwijs" heeft de Nijmeegse leraar dr. G. L. Muskens
gisteravond een vrijmoedige en mede daardoor boeiende inleiding gehouden voor
de Haarlemse afdeling der St. Adelbertvereniging. De belangstelling was opval
lend groot, vooral van de zijde der speciaal uitgenodigde docenten bij het V.H
M.O. uit Haarlem en omgeving.
„Laat u door geen mens ter wereld wijs maken, dat alleen maar enkele specialis
ten verstand hebben van onderwijs en dientengevolge recht van spreken hebben".
Met deze markante uitspraak opende dr. Muskens zijn bij voortduring door mar
kantheid gesierd betoog. Hij wenste een aantal evidente feilen aan te tonen, niet
negatief-afbrekend, doch alleen maar critisch.
Vooreerst: écht middelbaar onderwijs
is er weinig. Zeker, we hebben onze
HBS. Maar sinds jaren is deze de weg
van het voorbereidend hoger onderwijs
opgegaan. Sinds 1917 geldt de HBS zelfs
als het officiële voorbereidende onder
wijs voor meerdere hogescholen en vele
faculteiten. Aldus heeft de HBS niet
meer een voornamelijk middelbare be
stemming. Werkelijk voorbereidend ho
ger onderwijs is er echter al evenmin
veel: iedere leerling wordt gedwongen
een enorme ballast mee te nemen, wel
ke hij voor zijn universitair vak niet
rechtstreeks nodig heeft. Waar komen
de leerlingen in de praktijk om? Min
der om een kunnen dan om een kennen
te verwerven, terwijl toch op het kun
nen, in zoverre het een geschiktheid
tot begrip en tot oordelen betekent, de
nadruk dient te vallen bij de opleiding
tot een hogere studie.
Een ander gebrek: er gaan te veel
leerlingen naar het VHMO, hetgeen
blijkt uit de vele afvallers na enige
tijd. De mogelijkheid tot doubleren
werkt mede een teveel aan leerlingen-
zonder-perspectief in de hand. Tijde
lijk hoopt men, dat zij het wel zullen
halen, maar velen van hen vallen la
ter af. Niet alleen voor wat het belang
van de leerling zelf betreft, maar ook
met het oog op de behoefte der maat
schappij zijn er te veel leerlingen op
HBS en Gymnasium. Het „boordenpro-
letariaat" wordt erdoor bevorderd en
de afkeer van de overall wordt niet ge
corrigeerd.
Te weinig leraren
Eeri volgend punt: er zijn te weinig
leraren. Veertien procent is onbevoegd,
tot merkbare schade van het onder
wijs. Oorzaken van dit tekort? Er is
een neiging tot psychologische en maat
schappelijke devaluatie van het leraars
ambt, ironisch gesymboliseerd in het
De Verbondsraad van de Katholie
ke Arbeidersbeweging, gisteren in de
Jaarbeurs te Utrecht bijeen, heeft als
zijn oordeel uitgesproken, dat in het
algeniee de gedachten, die ten grond
slag liggen aan het rapport van de
fooncommissie van de Stichting Arbeid,
kunnen worden onderschreven. Bij de
^erdere behandeling van dit rapport zal
jf?or het Verbondsbestuur zoveel moge-
Mik rekening gehouden worden met de
PPmerkingen van de eigen commissie
fnzake de loonpolitiek.
Ver bondsvoorzitter Middelhuis gaf toe
Gat het rapport van de Looncommissie
yan de Stichting van de Arbeid enigs
zins afwijkt van het K.A.B.-rapport,
maar wees er op, dat de K.A.B.-ver-
mgenwoordigers te kiezen hadden tus
sen een compromis en totale verwer-
Net laatste heeft men niet gewild.
is het rapport van de Stich-
in dp «SM? voorlopig en komt het nog
trachten waar de K.A.B. alsnog zal
liiken m.Ainige desiderata te verwezen-
ke de toekomstige loonpolitiek.
de^ samen'werv °p gestelde vragen nu
clntf^en verKm? in de Raad van Vak"
broken is, hebben de vak-
v°or-overleg meer, het-
fnoo pp holft moeiHjkheden aanleiding
fnddethnis' LM benadrukte de heer
Middelhuis, dat de K.A.B. tot samen-
Klng'p,TSPH^?tel hiervan, bereid
lijft, maar dat zij de band niet ver
broken heeft en dan ook niet bereid
fs een knieval te doen. „Als het N.V V
het alleen kan, kunnen wij het ook!"
Ook over hetgeen de heer Middelhuis
met betrekking tot de prijsverhoging
had gezegd, werden opmerkingen ge
blaakt. Van de zjjde van de R.K. Bond
Jjan Bakkersgezellen werd betreurd, dat
he K.A.B. zich achter het besluit van
J*e minister tot opheffing van de mini-
yfum-broodprijs had geschaard en te-
oren de vakbond niet gehoord had,
me tegen de opheffing was omdat de
nimrnumprijs juist de consument be-
do jmt' ?e heer Middelhuis antwoord
er: dat dit een kwestie van algemeen
eieid was en dat het Verbondsbestuur
hor,®17?1,6 hjo moet blijven zien, ook als
Paalde vakbonden er uit begrijpelijke
verwegingen anders over denken.
Enige afgevaardigden pleitten voor
"voering van een werkweek van 5 da-
boo e" van sen 48 urige werkweek voor
wor branches, die buiten de arbeids-
delh,,Van ,1919 ZalleP- De heer Mid-
"eihuis antwoordde, dat de K.A.B. eerst
reeonLWensSn vervuld wil zien - nood-
famii'o? weduwe? en wezen. absoluut
sïï o n-~ alvorens hierop in te
gaan. Overigens is er reeds een com-
rnissie van de S.E.R. bezig met de be
studering van de arbeidswet 1919 om
onrw gaari wel,ke grepen er nog meer
ahooi ,zouden kunnen vallen. Wat het
bsolute familieloon betreft, deelde spr
.16de' Gat afschaffing van de kinderby-
orJL r 0t eerste en tweede kind gè-
W?Penleerd moet worden door een
nsverhoging, die ongeveer 10 pet. be
dragen zal, waaruit een premiebespa
ring van 3 pet. voortvloeit.
Binnen enkele weken zal er een K.A.B.-
brochure verschijnen over het Mande
ment. Zij zal een geheel ander karak
ter hebben dan de brochures van N.V.V.
en C.N.V. en voornamelijk antwoorden
bevatten van vragen der leden over het
Mandement, speciaal bestemd tot voor
lichting van ''et kader.
In verband met de uitbreidende werk
zaamheden wordt de leiding van de
cultuurdienst en van de centrale pro-
pagandadienst gesplitst. De heer L. Beu-
mer zal voortaan alleen de propaganda
leiden, terwijl de heer Th. Loerakker
leider van de cultuurdienst wordt. De
ledenwinst van 1 Januari tot 1 October
1954 (plm. 7500) achtte de heer Middel
huis aan de schriele kant. De grote
actie „Naar de 40.000" zal de stoot ge
ven tot grotere ledenwinst.
destijds (bij het rumoer om de sala
rissen der leraren) naar voren gebrach
te ideaal, dat de leraar qua salariëring
zou moeten worden gelijkgesteld met
een ingenieur in overheidsdienst.
Waar blijven nu de verbeteringen? On
danks de kreet tot vernieuwing, die se
dert de oorlog niet van de lucht is ge
weest,' blijven ook de gemakkelijk door-
voerbare correcties uit. Laat men be
ginnen met de HBS 6-jarig te maken
en volop het karakter te geven van
voorbereidend hoger onderwijs. Men
stichte daarnaast een school die écht
middelbaar onderwijs geeft. En men er-
kenne het lyceum eindelijk eens wette
lijk; het bestaat al 50 jaar, maar juri
disch kent men het nog steeds niet.
Over al deze punten is eenstemmig
heid onder de deskundigen. Maar toch
gebeurt er niets. Hoe komt dat? Over
onderwijsproblemen hebben het minst
te zeggen de deskundigen (de leerkrach
ten) f ii de belanghebbenden (de ou
ders), ook al zou het democratisch be
ginsel een tegengestelde praktijk met
zich mee moeten brengen. Hoogst merk
waardig is, dat op het gebied van het
onderwijs de volgende respectievelijk
door de diverse „zuilen" aangehangen
beginselen tot een farce worden: het
subsidiariteitsbeginsel (katholiek), de
souvereiniteit in eigen kring (protes
tants-christelijk) en de functionele de
centralisatie (socialistisch). Er is im
mers geen gebied, waarop de staat zo
veel vermag als op het gebied van het
onderwijs. Bij de potentieel uitzicht bie
dende omstandigheid, dat de politieke
partijen het tenslotte te vertellen heb
ben, voegt zich het tragische feit, dat
aan het onderwijs blijkbaar geen po
litieke winst te behalen is.
Droevig figuur van KVP
Het beeld van na de oorlog is in dat
opzicht droevig. Sinds 1946 is de por
tefeuille van onderwijs steeds door
KVP-figuren beheerd. Maar wat is er
gebeurd? Een door prof. Gielen opge
steld wetsontwerp is door prof. Rutten
ingetrokken. Laatstgenoemde bracht
een lezenswaardige nota plus een
nieuw wetsontwerp. Maar dat kon niet
meer door hem in de Kamer worden
gebracht. Bij de jongste kabinetsforma
tie is mejuffrouw dr. De Waal voor
heen deskundig op buitenlands terrein
secretaris van O. K. en W. gewor
den met speciale opdracht tot bestude
ring van het VHMO. Zij zal daar wel
licht eerst mee klaar zijn tegen het
vermoedelijke einde van de ambtspe
riode van de huidige minister. De be
kwame mejuffrouw Nolte is na de laat
ste verkiezingen niet in de Kamer te
ruggekeerd als onderwijsspecialiste. Al
les bijeen levert de KVP-politiek in de
zen een bedroevend beeld.
Moet de vernieuwing van de zijde
der Kerken komen? Zij hebben wel
een grote macht, maar zijn als zo
danig noch bekwaam noch geroepen
tot vernieuwing.
„Ouders aller leerlingen
Wat kan de niet-technisch-deskundige
doen? Hij zal, mits behorend tot de
meer ontwikkelden, iets moeten doen.
Anders doet niemand het. Belangheb
benden en deskundigen zullen elkaar
moeten vinden in een gezamenlijke,
krachtige, opinievorming, waarvan
nieuwe stootkracht kan uitgaan. „Ou
ders aller leerlingen, verenigt u!" En
organiseert u tegen het eenzijdig staats-
centralisme.
Wat de persoonlijkheidsvorming be
treft merkte dr. Muskens aan het slot
zyner inleiding op, dat het tijd werd
begrip voor orde bij te brengen in
plaats van voor systeem, voor eer
lijkheid in plaats van voor volgzaam
heid en angst.
Een te verwachten langdurige ge-
dachtenwisseling, waarbij constructieve
voorstellen werden gedaan en tegenge
stelde meningen werden geuit, maar
waarbij de spreker tevens de gelegen
heid kreeg zijn ideeën nader te ver
duidelijken en gewekte misverstanden
recht te zetten, vormde het (late) slot
van deze haast tot een werkvergadering
geworden bijeenkomst der Haarlemse
St. Adelbertvereniging.
In ons gisteren gepubliceerd verslag
van de openingsrede van voorzitter Mid
delhuis op de Verbondsvergadering der
K.A.B. is een alinea weggevallen, die
betrekking had op de verbroken samen
werking in de Raad van Vakcentralen.
De heer Middelhuis heeft er op ge
wezen, dat van katholieke zijde steeds
naar samenwerking is gestreefd. „Maar
als onder die samenwerking verstaan
moet worden, dat wij onze zelfstandig
heid ais katholieke organisaties zouden
moeten opgeven om in algemene organi
saties te treden, dan is het duidelijk, dat
er by ons aan zo'n nieuwe samenwer
king geen behoefte bestaat". Spr. ont
kende, dat de K.A.B. de grondslag van
deze samenwerking, de eerbiediging van
eikaars beginselen, zou hebben aange
tast. Uit de geschiedenis van de Neder
landse arbeidersbeweging blijkt, dat de
eigen vorm van drie richting-organisa
ties het resultaat was van de practijk
van het leven.
„Dat was het, wat men wenste te be
houden. omdat het in het verleden voor
ons volk, vooral op critieke ogenblikken,
doelmatig was gebleken. Men zou el-
kaars principes en zelfstandigheid eer
biedigen en, met het doel zekere een
heid in de Nederlandse arbeidersbewe
ging tot stand te brengen, permanente,
geregelde samenwerking tussen alle or
ganen van die Nederlandse arbeiders
beweging scheppen. Welnu, het behoort
tot het wezen van onze zelfstandigheid
als katholieke organisatie, dat we vrij
willig de richtlijnen van Pausen en Bis
schoppen aanvaarden".
In de gemeente Putten is bij graat
werkzaamheden een arinkkannetje van
Duitse makelij gevonden, dat een twin
tigtal gouden munten bevatte, n.l. 19
gouden rijders van Karei van Egmond,
hertog van Gelre en één Philippusgul-
den van Philips te Schone. De munten
zijn in het begin der 16e eeuw geslagen
ten zijde van het bewind der beide her
togen. De vondst is ondergebracht in
het gemeente museum te Arnhem.
(Van onze parlementaire redacteur)
Ook minister Kernkamp heeft bij de
behandeling van zijn begroting in de
Tweede Kamer de gelegenheid aange
grepen om zijn vreugde erover uit te
drukken, dat in de kringen van de Ver
enigde Naties meer begrip is ontstaan
voor het Nederlandse standpunt, dat de
kwestie-Nieuw-Guinea geen koloniaal
probleem is. Het verwerpen van de
resolutie in de Alg. Vergadering is
daarvan het bewijs. Prof. Kernkamp
bracht hulde en dank aan minister Luns
en de gehele Nederlandse delegatie voor
hun onvermoeid streven, om tóch aan
de onderhandelingen deel te nemen, ook
al was Nederland ervan overtuigd, dat
de Ver. Naties onbevoegd waren hier
over enigerlei uitspraak te doen. Inter
nationaal is ons land thans in een be
langrijk gunstiger positie gekomen,
doordat wij ons ook deze gelegenheid
niet hebben laten voorbijgaan om ons
standpunt krachtig naar voren te bren
gen, aldus minister Kernkamp.
Alvorens de Kamer, met alleen de
communisten tegen, de begroting van
Overzeese Rijksdelen aannam, heeft de
minister er nog eens op gewezen, dat
wij ons met Nieuw-Guinea toch niet
moeten vergissen, door een economi
sche, een sociale en een culturele ont
wikkeling te willen forceren in een
land. dat duizenden jaren bij Europa
ten achter staat. Bij de culturele ont
wikkeling en met name ook het onder
wijs, gaat het om een geestelijke aan
passing van een zeer primitieve geest
bij onze moderne cultuur. Tal van psy
chologen zijn van oordeel, dat er op
zijn minst drie generaties mee heen die
nen te gaan, alvorens daarbij van een
eigen cultuur zal kunnen worden ge
sproken.
De minister moest toegeven, dat op
één punt de ontwikkeling al op gang is
gebracht, maar dat is nu juist een be
denkelijke kant daarvan, n.l. de poli-
Advertentie
ontstaat door sto
ring in de leiding
Hoofdpi|n ver
koudheid en reu
mottek. ontstaan
door storing in
het lichaam
Hiertegen helpt
steeds
het beproefde
BuifCX preparaat
Het hoofdbestuur der Kon. Ned. Maat
schappij ter bevordering der Pharmacie
en het hoofdbestuur van de Ned. Maat
schappij tot bevordering der Tandheel
kunde hebben zich tot de Eerste en de
Tweede Kamer gewend met een adres
naar aanleiding van de indiening van
het wetsontwerp tot verhoging der loon
grenzen in de desbetreffende sociale
(Vervolg van pagina 1)
Over de loonvorming zei de heer Roe
mers (PvdA) dat hij verheugd was te
horen dat van verschillende zijden
thans de gevaren van de vrijere loon
vorming worden ingezien. De voordelen
daarvan werden door anderen uitvoe
rig uiteengezet.
De heer Zegering Hadders had ge
vraagd om liever de arbeiders een aan
deel in de winst te geven en zo de stij
gende kosten voor de bedrijven te ont
lopen. Dat zou onsociaal zijn, denk
maar aan groepen als de wijkverpleeg
sters, waarvoor uit de Kamer een mo
tie is ingediend omdat ze bij hun col
lega's in de ziekenhuizen achterblijven,
aldus de minister.
Hij kon dr. de Kort de toezegging
doen, dat er over de bezitsvorming bin
nenkort een mededeling komt met be
trekking tot het wegnemen van de be
lemmeringen die aan schenkingen door
werkgevers voor dit doel aan hun ar
beiders in de weg staan. De opmerking
van prof. Lemaire (KNP) dat zwarte
lonen in het rechtsgevoel zo zijn inge
burgerd, dat regeringsmaatregelen
daartegen als onrechtvaardig worden
beschouwd, bestreed de minister. Zijn
ervaring was dat juist in het rechtsge
voel van de arbeiders de strijd tegen
het zwarte loon gewaardeerd wordt.
De minister temperde het algemeen
optimisme van de Kamer, iie de hoog
conjunctuur als uitgangspunt van vele
beschouwingen had genomen. Op lange
termijn zijn er aanwijzingen dat wij
zeer voorzichtig moeten zijn. Onze ex
port en onze ruilvoet zijn tere objec
ten, die reeds nu beschermd moeten
worden, met het oog op een conjunc
tuuromslag, zo herhaalde minister Suur-
hoff wat enige ambtsgenoten van hem
reeds aan de Kamer hebben doen we
ten.
Het program van sociale wetgeving
dat de minister thans denkt uit te voe
ren bestaat uit de volgende punten: de
definitieve ouderdomsvoorziening, een
definitieve regeling van de kinderbijslag
ook voor zelfstandigen, een vernieuwde
invaliditeitsverzekering (met inbegrip
van weduwen en wezen), een nieuwe zie
kenfondswet en nog een aantal aan
vullende regelingen, waaronder een
blindenwet. De ouderdomsvoorziening
brengt grote technische problemen met
zich mee. De heer Stapelkamp, die ge
vraagd had om van de vier verschillen
de pensioenfondsen die er nu bestaan
(van de Ouderdomswet, de Invaliditeits
wet, de bedrijfspensioenen en de on
dernemingspensioenen) èèn enkel fonds
te maken, kreeg ten antwoord: tech
nisch onmogelijk. Wij kunnen niet het
verleden geheel afbreken.
Van verschillende zijden werd de
vraag gesteld, of niet de tijd is aan
gebroken om een kortere arbeidstijd
in te voeren. De consequenties van een
45-urige werkweek moeten nu al bestu
deerd worden, aldus de heer van Vliet.
In dit verband sprak men ook over
de arbeidsmarkt. De minister gaf een
overzicht van de maatregelen die de re
gering treft om de overspannen toe
stand daarvan zoveel mogelijk te ver
minderen. Men doet dat met scholing
en herscholing van arbeiders, met be
middeling voor moeilijk plaatsbaren,
Prof. Gerbrandy kwam gisteravond
een half uur te laat de vergadering
van de Tweede Kamer binnen. Als
vice-voorzitter was het zijn taak de
hoge vergadering te leiden, zodat de
heer Burger de voorzittersstoel ver
liet om voor de oud-minister plaats
te maken. Prof. Gerbrandy, die altiid
iets origineels verzint, maakte bij de
pauze zijn excuses en hing een ver
haal op over de onmogelijkheid om
enig vervoermiddel te krijgen, zodut
hij genoodzaakt was geweest de tram
te nemen, die een half uur stil ging
staan „Natuurlijk omdat men be
merkte dat er iemand in zat die naar
de Kamer moest", aldus prof. Ger
brandy.
met inkrimping van de aanvullende
werkgelegenheid en bevordering van
de binnenlandse migratie, en beperking
van het bouwvolume, maar dat alles is
maar een druppel op de gloeiende plaat.
Niemand was nog gekant tegen het
volhouden van de emigratie. De landen
die onze emigranten na alles wat wij
met hen geregeld hebben, niet meer
zouden krijgen, zouden raar opkijken, al
dus minister Suurhoff om het nog eens
uit te leggen.
Een felle sneer van de socialistische
minister aan het adres van de com
munisten, die over gewetensdwang had
den gesproken in verband met het Bis
schoppelijk Mandement, luidde: in het
huis van de gehangene spreekt men niet
over de strop
verzekeringswetten, waarin het stand
punt van de minister, thans niet langer
met de verhoging te wachten, wordt be
treurd. Het ware naar hun oordeel juis
ter, uit de huidige situatie, zoals de mi
nister die beschrijft, de tegenovergestel
de conclusie te trekken en met de ver
dere verhoging der loongrenzen dus nog
even te wachten.
In het adres wordt herinnerd aan de
voorgeschiedenis van het thans ingedien
de wetsontwerp. In een brief van de mi
nister, van 20 September 1954, deelde
deze o.a. mede te mogen aannemen, dat
tegen een verhoging van de loongrens
tot 6000,- per 1 Januari 1955 geen be
zwaar moer aou bestaan, omdat naar zijn
mening als gevolg van deze loongrens
verhoging geen nieuwe groepen van
werknemers in de verplichte zieken
fondsverzekering zouden worden opge
nomen.
Op uitnodiging van de minister heb
ben de organisaties van medewerkers op
13 October 1954 hun standpunt nog eens
mondeling kunnen toelichten. Zij heb
ben daarbij, onder handhaving van hun
reeds genoemde bezwaren, tevens opge
merkt, dat, ook al zou de voorspelling
juist blijken te zijn, dat de onderhavige
verhoging der loongrenzen geen aanzien
lijke uitbreiding van de kring van ver
plicht verzekerden ten gevolge zal heb
ben, de genoemde verhoging toch stellig
op grond van bij velen te dien aanzien
levende verlangens een prikkel zal vor
men voor de verhoging ook van de in
komensgrens voor de vrijwillige verze
kering, hetgeen dan in ieder geval tot
een omvangrijke uitbreiding van de
kring der verzekerden zou leiden.
Ten aanzien van de tandheelkundige
verzorging der ziekenfondsverzekerden
wijst het hoofdbestuur van de Neder-
landsehe Maatschappij tot bevordering
der Tandheelkunde nog in het bijzon
der op de omstandigheid, dat aan zie
kenfondsverzekerden een beperkte tand
heelkundige hulp wordt gegeven, waar
door een steeds groeiend deel der bevol
king bij het verkrijgen van de status van
verplicht verzekerde een andere, meer
beperkte hulp gaat ontvangen dan het
tot dusverre gewend was, terwijl de
tandarts een ernstig beletsel ziet ont
staan om een groot deel van hetgeen de
tandheelkunst vermag, in toepassing te
brengen.
tieke ontwikkeling, die vooral van In
donesië uit wordt aangepakt! Dit zal
dus heel bijzonder de aandacht moeten
hebben.
Met het Nederlands als voertaal wordt
reeds een proef genomen op enkele
volksschooltjes. Tot geruststelling van
pater Stokman kon de minister mede.
delen, dat dit juist scholen van de Ka
tholieke missie zijn.
Zonder zich bewust te zijn van de
mogelijkheid om de communisten op de
tenen te gaan staan, zei de minister, dat
slechts drie kranten en tijdschriften, die
daar aanleiding toe geven, uit Nieuw-
Guinea worden gfeweerd. Hij noemde
enkele politieke bladen en zei, dat er
verder nog een aantal pornografische
geschriften op de lijst staan, waarvoor
de heer Wagenaar wel geen belang
stelling zou hebben. De communist liet
via de voorzitter mededelen, dat hij
hierin de suggestie had gevoeld, dat hij
die belangstelling vermoedelijk wel zou
hebben! De minister ontkende natuur
lijk deze bedoeling te hebben gehad.
Mr. Eelco van Kleffens, de voorzitter
van de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties, kon gisteren als
gevolg van een plotselinge strotten
hoofdontsteking geen toespraak hou
den tijdens een lunch van de „United
Nations Correspondents Association".
Hij liet zich verontschuldigen door
jhr. Quarles van Ufford, die de jour
nalisten het volgende vertelde:
„Mr. van Kleffens vond het een on
prettige gewaarwording toen hij gis
teren met keelpijn wakker werd. Hij
vroeg zich af wat operazangers ple
gen te doen onder dergelijke omstan
digheden en belde daarom Rudolf
Bing op". Bing is de directeur van de
Metropolitan Opera. „De heer Bing
beval hem een geneesheer aan. Mr.
Van Kleffens wendde zich tot deze en
kreeg de stellige verzekering dat hij
voor vier uur 's middags van de ont
steking zou zijn verlost". (U.P.).
Bij de voortzetting van het onderzoek
naar de oorzaak van het verongelukken
van het K.L.M.-vliegtuig „Triton" heeft
Sean MacBride, vertegenwoordiger der
Ierse regering, Maandag gezegd, dat
het niet werken van een electrische lamp
mogelijk tot het ongeluk kan hebben
bijgedragen.
Het betreft hier een kleine electrische
lamp, die aangaat, wanneer het lan
dingsgestel. bij het opstijgen, nog niet
volledig is ingetrokken. MacBride zeide
dat de lamp, met vergunning van de
K.L.M., van het „Triton"-wrak is ver
wijderd en dat bij onderzoek was ge
bleken, dat zij uitgebrand was.
„Indien de gezagvoerder van de
„Triton", door het niet werken van de
ze lamp, niet wist dat het landingsge
stel nog niet volledig was ingetrokken,
toen hij beval gaf de klep te sluiten, kan
dit het intrekken van het landingsgestel
hebben vertraagd, daar beide mecha
nismen door hetzelfde hydraulische sys
teem bediend worden.
Dit op zichzelf zou, volgens de mij.
ten dienste staande gegevens, niet vol
doende zijn geweest om het omlaag stor
ten van het toestel te veroorzaken, doch
het zou er wel toe hebben kunnen bij
dragen," aldus MacBride.
Ter gelegenheid van de sluiting
van het Mariajaar is op de berg
Arrarat in Willemstad op Curacao
een Mariabeeld onthuld. Het beeld
is uit witte steen gehouwen door de
Venezolaanse beeldhouwer Don
Fernandes del Villar. Het steekt
hoog boven de stad uit.
Op uitnodiging van de Diocesane
Stichting vooi Bejaardenzorg in het
Bisdom Haarlem kwamen Maandag te
Haarlem veie vertegenwoordigers bij
een van verschillende organisaties, die
zich in het bisdom bezig houden met de
zorg voor bejaarden. De vergadering
droeg voor een belangrijk deel een in
formatief en oriënterend karakter, wes
halve hier in grote lijnen slechts het
besprokene zal worden weergegeven.
De voorzitter, de heer W. van Berkel,
deelde mede, dat deze diocesane stich
ting op 6 December j.l. is opgericht op
uitdrukkelijk verlangen van de bis
schop.
Vanwege het Diocesaan Charitatiet
Centrum werd reeds enkele jaren ge
leden een sectie „Bejaardenzorg" op
gericht. Inmiddels ontwikkelde de si
tuatie zich echter zo, dat een landelijke
stichting voor de bejaardenzorg te
Utrecht werd opgericht. Ondanks alle
goede intenties, waarmede gestart werd,
derailleerde deze stichting en werd zij
per 1 Januari van dit jaar geliquideerd.
Op instigatie van het Nederlands epis
copaat werd toen een landelijke fede
ratie opgericht met de bedoeling de
gehele bejaardenzorg te bundelen. Deze
federatie zou dan gevormd moet wor
den door vijf diocesane stichtingen.
Ter vergadering bleek gisteren, dat
voor de Haarlemse stichting reeds een
bestuur geformeerd is, dat tenslotte zo
aangevuld moet worden, dat daarin
vertegenwoordigers van diverse orga
nisaties voor bejaardenzorg zitting heb
ben. Bisschoppelijk commissaris is rec
tor W. Bokeloh uit Den Haag.
De secretaris van de stichting, drs. J.
Banens, gaf aan de hand van cijfers
uit een Kaski-rapport aan, hoe nood
zakelijk de nieuwe diocesane stichting
is. Het is namelijk gebleken, dat jaar
lijks bij de tehuizen een groot aantal
aanvragen moet worden afgewezen, n.l.
22% van de totale capaciteit.
In het bisdom zijn er in de tehuizen
samen 5700 bedden; 1200 aanvragen
moeten er dus worden afgewezen.
De aandacht werd er verder op ge
vestigd, dat 47% van de tehuizen in
het Haarlemse diocees van vóór 1900
dateert en in vele gevallen voldoen
die tehuizen niet aan de moderne
eisen. De financiële situatie kan bo
vendien in het algemeen niet roos
kleurig genoemd worden, want van de
84 tehuizen in het bisdom zijn er
slechts 23, die een sluitende begro
ting hebben.
Met nadruk wees de secretaris er nog
op, dat de tehuizen niet de belang
rijkste zorg van de stichting mogen
uitmaken. De huidige tehuizen vangen
namelijk 6.3% van de katholieke be
jaarden op; die zorg is natuurlijk wel
belangrijk door de millioenen-inves-
teringen, die met de bouw van de te
huizen gepaard gaan.
Zeer grote aandacht verdienen echter
de bejaarden, die - zelfstandig of inwo
nend - in de huiselijke kring vertoe
ven, en vaak in kommervolle omstan
digheden.
Samenvattend kan dus gezegd wor
den, dat de stichting zal stimuleren,
waar niets gedaan wordt, coördineren
waar verschillende organisaties werk
zaam zyn en adviseren waar dat - ge
vraagd of ongevraagd - nodig mocht
zijn. De penningmeester, de heer W.
v. d. Bruggen, deelde mede, dat de
Stichting voor het komende jaar een
bedrag van f 17.250 nodig zal hebben.
Velerlei op- en aanmerkingen kwa
men er uit de vergadering en men
achtte het niet geheel juist, dat men
zonder meer met deze nieuwe stichting
geconfronteerd werd zonder enig voor
overleg. Die critiek kwam vooral van
de zijde van de bejaardentehuizen, die
onderling geen enkele verenigingsband
kennen en dus moeilijk vertegenwoor
digers in het stichtingsbestuur kunnen
afvaardigen.
Met name door de heer D. L. M.
Smit uit Haarlem werd er op aange
drongen dat de verzorgingstehuizen
eerst een eigen vereniging zouden stich
ten, waartoe een commissie van leken
en religieuzen de voorbereidingen zou
moeten treffen.
De heer Smit wilde evenmin stante
pede een financiële binding, vooral niet
zoals die werd voorgesteld (1 cent per
bejaarde per verzorgingsdag), omdat
die belasting verhaald zou moeten wor
den op de bejaarden zelf of op de ge
meenschap, waartegen het bestuur van
een tehuis aanleunt. Staande de ver
gadering werd besloten de gevraagde
commissie te formeren.
Ir. C. H. Kluiters, hoofd ing.-directeur
van de wederopbouw en volkshuis
vesting in Limburg, sprak over de mo
derne huivesting voor bejaarden. Hij
verklaarde, dat de tijd nu voorbij moet
zijn, waarin het nog mogelijk is dat in
een gesticht man en vrouw gescheiden
moeten leven. Hij belichtte de moderne
eisen, die aan de tehuizen moeten wor
den gesteld. Hij bepleitte verder het
bouwen van aparte woninkjes en gaf
de vergadering enige belangrijke wen
ken en adviezen. Zo gaf hij de raad om
niet al te lichvaardig over te gaan tot
radicale modernisering van oude tehui
zen die veelal ingebouwd in een bin
nenstad liggen. Dan moet het vaak een
sanering worden, die grote kapitalen
zal vergen. Men doet er daarom beter
aan de moed op te brengen om - on
danks alle tradities - het oude gebouw
te verlaten en ergens anders buiten dt
binnenstad een nieuw gebouw te zetten.
Dan wordt het kostbare geld in ieder
geval goed besteed.
Het was tenslotte drs. J. Viester, die
de financiële aspecten belichtte inzake
de exploitatie van bejaardencentra.
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft aan Ch. Boost
een opdracht verstrekt tot het schrijven
van een monografie over de Nederland
se film.
De persdienst van bovengenoemd mi
nisterie deelt ter toelichting het volgen
de mede: De uitgeverij „Contact" te Am
sterdam verzorgt in samenwerking met
het ministerie van O. K. en W. een serie
monografieën op kunstgebied ten behoe
ve van het buitenland. De eerste uitga
ve was een boekje „Graphic Arts" (van
W. Jos de Gruyter).
In voorbereiding zijn. behalve het
hierbovenbedoelde werkje over de film,
monografieën over de „Nederlandse let
terkunde" (auteur P. Dubois), over „Het
Toneel" (auteur W. Ph. Pos) en over
beeldhouwkunst
