Zandvoort had geducht te lijden van de beukende storm Voor 25 mille aan sieraden gestolen in Aerdenhout «■■lil Tussen neus en lippen De zweer van Don Lucas Schade geraamd op'f 10.000 Verstrekkingen van verplichte ziekenfondsen uitgebreid (schiepymiberichten) Ir. Alph. Roebroek commandeur O.-N. Duur ziekenhuisverpleging gebracht op ten hoogste 70 dagen I =J«1 v 5 doktoren het misbruik van laxeermiddelen JUAN ANTONIO DE ZUNZUNEGUI Jan Bata eigenaar van Bata-concern Statuut-exemplaren naar de West Ook Spierpijn VRIJDAG 24 DECEMBER 1954 PAGINA 7 En voor V200 gulden aan contant geld Examens m W Drie Soedanese ministers ontslagen Ir. Den Hollander: 37 pet. van ontvangsten N.S. voor vernieuwing en onderhoud Gestolen auto bevat voor f 15.000 bont mmi Het statuut voor het Koninkrijk Aanpassing van regelingen in de West waarschuwen legen MOSASAURUS GEPREPAREERD Indonesische troepen per K.P.M. naar Ambon Veteranenlegioen Neder land verontrust Weerbaarheidsloten uitgeloot door Uit het Spaans vertaald door dr. G. 1 Geers V. Uitspraak van het Amsterdams Gerechtshof Omstrekes elf uur gisteravond is in de villa van de familie S. in de Aster laan te Aerdenhout ingebroken. Er is voor een waarde van f 25.000 aan siera den en 1200 guden contant geld gestolen. De bewoners waren op dat uur niet in hun woning, maar zij bevonden zich niet buiten de gemeente. Hun afwezig heid was dan ook van korte duur. Bij hun thuiskomst is de diefstal ontdekt en" onmiddellijk de politie ge waarschuwd. De dader (s) heeft (heb ben) zich toegang weten te verschaffen tot de woning via de tuin, door op het balkon te klimmen en een ruit te for ceren. De sieraden bestaan uit een platina broche, gouden en zilveren arm banden, eén parelcollier, diamanten oorknoppen, brillanten en andere kost bare voorwerpen. Van de dader(s) is geen spoor te bekennen. Het slechte weer belemmerde een nauwgezet on derzoek (bijvoorbeeld met politiehon den) in de buurt van het huis. De sie raden zijn verzekerd. AMSTERDAM, 23 Dec. M.O. handels wetenschappen B: P. J. Vervort en C. van Nes. AMSTERDAM, 23 Dec.. (V.U.). Docto raal economie H. C. J. Koning, D. van Beek en F. Haselhoff. UTRECHT, 23 Dec. Cand. wis- en nat.: d: A. C. E. Wessels, J. P. M. de Kroon, e: W. van de Colk, f: H. J. Vree- kens, R. E. P. A. Ballieux, W. Brouwer, k- mej. L. P. M. Timmersmans, J. Li. P'. A. Gerold, H. J. Nijkamp, L: F. N. Ydenberg; doet. sterrekunde: C. Zwaan (cum laude); doet. natuurk.: J. W. Broer (cum laude), C. J. A. M. van Lierop, J. Kortlandt, A. L. Nagel, G. van de Leun; doet. scheikunde: J. van Driel, W. Takens, J. A. van Lier, W. J. H. M. Möller, J. Witmans, H. F. van Sprang, J. G. Tönis; doet. examen mineralogie: J. E. J. M. van Landewijk; doet. biolo gie: G. van Nigtevegt, mej. L. G. de Vries, mej. H. E. van Heyningen, J. L. van Haaften. Donderdagmiddag werden de Zand- voortse politie en de dienst van Publie ke Werken in alarmtoestand gebracht. Tussen twee en drie uur was de toe stand critiek te noemen, want het was toen hoog water. Gelukkig was het „dood tij", dat wil zeggen het tijdstip tussen laag water en springvloed (wel ke tweede Kerstdag zal intreden), zo dat het water, ondanks-de veel sterkere wind, niet de hoogte bereikte welke in de rampnacht van 1 Februari 1954 werd geconstateerd. Hierdoor is het verleden jaar herstelde wandelpad langs de Noord Boulevard behouden kunnen blij ven. Niettemin waren de politie en de dienst van Publieke Werken in alarm toestand gebracht; want de woedende zee begon geducht aan de duinreep te knagen. Door het werpen van dennen takken trachtte men het wegschuiven van het zand tegen te gaan. Voor de rotonde lag een cederhouten boomstam van enkele duizenden kilo's. Een vloed golf was voldoende om dit gevaarte ze ven traptreden omhoog te brengen en te' deponeren op het terras voor de toi letten. Een uur later werd deze boom stam weer weggespoeld. De strandjut ter Bol zag met lede ogen duizenden trottoirtegels, die hij in de duinreep had ingegraven, in de zee verdwijnen. Alle strandafgangen werden voor een derde of vierde deel weggeslagen. Hierdoor dreigde voor het argeloze publiek groot gevaar, want wie van het ondermijnde wegdek zou afvallen, zou in de sterke stroom van het zeewater reddeloos ver loren zijn. Daarom heeft de politie de ze toegangen tot het strand afgezet. Niet alleen de geboren Zandvoortérs, die naar de „werf" gingen (zoals zij het strand noemen), ook honderden andere belangstellenden trotseerden het geweld der elementen, om het zeldzaam en Het Amerikaanse Hof van Appèl heeft gisteren met twee stemmen voor en een stem tegen beslist, dat de commu nistische partij onder controle staat van de Soviet Unie. Het Hot was van me- nine dat de wet op de Binnenlandse Veiligheid, die in 1950 vén kracht is geworden in werking moet blijven. De verrassende mededeling van mi nister Mansholt, dat het H.M. de Ko ningin behaagd heeft ir. Alph. L.H. Roebroek bij zijn aftreden als voorzit ter van de Centrale Cultuurtechnische Commissie te benoemen tot comman deur in de orde van Oranje Nassau, was het hoogtepunt van de afscheids bijeenkomst, die Donderdagmiddag in het Utrechtse Esplanade ge houden werd. Een bijeenkomst waarop slechts woorden van lof gehoord werden over het veeljarige en belangrijke werk van ir. Roebroek voor de cultuurtechniek in het algemeen en de ruilverkaveling in het bijzonder. Honderden relaties uit de landbouwwe- reld defileerden na afloop van de bij eenkomst voor de heer en mevr. Roe broek, die niet moe werden gelukwen sen in ontvangst te nemen en handen te drukken. Het moet voor de scheiden de voorzitter, die met gerechtvaardig de trots de versierselen van zijn com mandeurschap droeg, de mooiste be kroning op zijn werk geweest zijn, die hij zich had kunnen indenken. Op korte termijn kan de afkondi ging worden verwacht van enige be schikkingen van de minister van So ciale Zaken en Volksgezondheid be treffende uitbreiding van verstrek kingen der verpLchte ziekenfonds verzekering. Ziekenhuisverpleging De duur der ziekenhuisverpleging wordt van ten hoogste 42 op ten hoog ste 70 dagen per geval gebracht. Het ligt in de bedoeling dat deze bepaling, zo enigszins mogelijk, met ingang van 1 Januari in werking zal treden. Klinisch-specialistische hulp Erkend wordt eeh recht van ver- plicht-veVzekerdsn op klinisch-specialis tische hulp na het verstrijken Van de termijn van 70 dagen, althans voor zo ver de verzekerde nog op grond van een medische indicatie in het ziekenhuis verblijf houdt. Een uitzondering wordt echter ge maakt voor psychiatrische patiënten, aangezien de minister zich op het standpunt stelt dat de erkenning van dit recht bij deze soort van patiënten tot niet te overziene consequenties zou leiden. De klinisch-specialistische hulp na de 70ste dag wordt onderworpen aan het toezicht en de controle van de contro lerend geneeskundige van het londs. Sanatoriumverpleging In de beschikking sanatoriumverple ging blijft de vergoeding gehandhaafd op 75 pet. van de kosten, doch het is de bedoeling, dat het maximum van 6. per dag met ingang van 1 Januari komt te vervallen. In de beschikking wordt tevens voor verzekerden, die tijdens hun verblijf in het sanatorium een operatie moeten on dergaan, het recht op volledige vergoe ding van de kosten daarvan erkend. Het recht op volledige vergoeding van de kosten van longoperaties heeft de Ziekenfondsraad het vorig jaar reeds Advertentie en rheumatische pijnen wrijft U weg met De gouveneur-generaal van de Soe dan. Sir Robert Howe heeft op verzoek van premier Ismail el Azhari drie ministers ontslagen. Het zijn de mini ster van Onderwijs, de minister van Staat* en de minister van Defensie. De premier beschuldigde hen vorige week ervan gedreigd te hebben zich bij de oppositie, de Oemmapartjj, die voor algehele onafhankelijkheid is aan te sluiten, indien hij niet bepaalde an dere ministers ontsloeg. De nationale Unionistische partij van Azhari is ten gunste van vereniging met Egypte. erkend. Toen is echter geen melding gemaakt van operaties wegens andere tuberculeuze aandoeningen en evenmin van operaties van geheel andere aard, die incidenteel wel eens in een sanato rium worden verricht. Om alle twijfel uit te sluiten, wordt in de beschikking thans een bepaling opgenomen, die deze kwestie in een voor verzekerden gunstige zin beslist. Brilleglazen In de beschikking kunst- en hulp middelen wordt een recht op een ver goeding voor brilleglazen opgenomen. Het bedrag der vergoeding wordt af hankelijk gesteld van de aard en de sterkte van het glas De vergoedingen zijn vastgesteld op een bedrag van 75 pet. van de minimum verkoopprijzen voor ronde en z.g. pan- to-glazen, die in 1952 door de. Federatie van Nederlandse opticiens-organisaties zijn vastgesteld. Aangenomen, dat de beschikking 1 Januari in werking treedt, kan de ver goeding worden toegekend voor alle brilleglazen, die na deze datum worden aangeschaft, ook al is het recept vóór 1 Januari afgegeven. Vergoeding voor brilmonturen wordt alleen verleend ten behoeve van kinde ren. Voor kinderen tot en met 11 jaar bedraagt zij ten hoogste f 6.voor kin deren van 12 tot 16 jaar ten hoogste f 9.De vergoeding kan worden ver leend voor alle monturen, die na 1 Ja nuari worden aangeschaft, onverschillig of het recept vóór die datum is afge geven. Hoortoestellen Ten slotte wordt een vergoeding inge voerd voor de kosten van een hoortoe- stel. Deze verstrekking geldt echter, evenals bij brilmonturen alleen voor kinderen tot 16 'aar. De vergoeding bedraagt 75 pet. van de aanschaffings- koste met een maximum van f 250.—. Het recht op vergoeding wordt voor kinderen tot en met 11 jaar afhankelijk gesteld van een audiometrisch onderzoek, te verrichten door een z.g. audiologisch centrum. Voor kinderen van 12 jaar en ouder kan met een voorschrift van een keel-, neus- en oorarts worden volstaan. Voor een tweede of verdere verstrek king moet een termijn van vier jaar in acht worden genomen in verband met de normale levensduur van deze toestellen. In de kosten van vernieuwing van elec- trische batterijen en van het snoer, die als kosten van normaal onderhoud worden beschouwd, wordt geen bij drage verleend. In verband met deze uitbreiding voor de verplichte verzekering is het van belang, dat de "ondsen zich beraden over de vraag, welke maatregelen met betrekking tot de vrijwillige en de aan vullende verzekeringen moeten worden genomen. Het spreekt vanzelf, dat het (aldus de voorzitter van de Ziekenfondsraad in een aan de algemene ziekenfondsen gericht rondschrijven, waarin hy van het bovenstaande mededeling doet) uitermate wenselijk zou zijn, dat de vrij willige verzekering zich voor de om vang der verstrekkingen geheel zou aan sluiten by die van de verplichte. kokende zee, herhaaldelijk opgezweept door opstekende buien, in ogenschouw te nemen. Ook per auto en tram kwa men velen haar Zandvoort, zelfs toen de duisternis was gevallen. Omstreeks elf' uur 's avonds was het water zover gezakt, dat enkelen zich op het strand konden begeven. Vandaag, toen het rustiger geworden was, kon de schade bepaald worden, die is aangericht aan bestratingen, strandafgangen en duinen. Men schat, dat er in totaal voor ongeveer tiendui zend gulden vernield is. Vanmorgen zijn werklieden begonnen met het storten van zand op de strand- afgang ten Noorden van de rotonde, die grotendeels is weggeslagen. Het strand zelf is ongeveer een meter weggesleten, waardoor de weerstand tegen een even tueel volgende storm aanzienlijk min der is geworden. Het strand ligt be zaaid met stukken brand- en wrakhout, zodat er momenteel menig sprokkelaar verblijft. De president van de Nederlandsche Spoorwegen, Ir. F. Q. den Hollander, heeft in de radiorubriek „Uit het be drijfsleven" een toespraak gehouden over „Heden en toekomst van het rail- vervoer". Hierin bracht hij o.a. naar voren dat uit de opbrengsten van jaar tot jaar middelen verkregen moeten worden om het bedrijf op de hoogte van de tijd te houden. Deze bedragen zijn hoog. De N.S. moeten thans jaarlijks aan vernieuwing een f 62 millioen besteden. Voegt men daarbij de kosten van on derhoud, waarvoor f 88 min. per jaar worden uitgegeven, dan wordt het in totaal f 150 min. in een jaar of ruim 37 pet. van de ontvangsten, die thans rond f 400 min. bedragen Te Zaandam bood in een café de muzikant P. S. aan enige onbekenden een Chevrolet te koop aan voor f 4500. De aspirant-kopers gingen hierop niet in en toen de muzikant bovendien nog vertelde, dat hij' de wagen van een onbekende Belg in Amsterdam had gekocht, lichtten zij de politie in. De recherche toog op onderzoek uit en lichtte S. des nachts van zijn bed. Ook tegenover de politie hield de man zijn verhaal vol. Rechercheurs ont dekten de wagen in een garage te Westzaan en in de gesloten koffer ruimte vonden zij een grote partij kostbaar bont ter waarde van f 15.000. S.' ontkende iets van het bont af te weten. Daar de wagen nog een num- merbewijs had, kon de eigenaar, ,die te Antwerpen woonde en inderdaad bonthandelaar is, worden opgespoord. Er was reeds aangifte gedaan van diefstal van de wagen, die door de eigenaar in Zaandam als zijn eigen dom werd herkend. De storm zweept de watermassa's hoon tegen de duinen op. Onze fotograaf maakte deze foto bij IJmuiden; zij geeft een goede indruk van de geweldige kracht van het woelende water. Een aantal leden van de Antilliaanse en Surinaamse delegaties, die hebben deelgenomen aan het overleg om te komen tot het statuut voor het Ko ninkrijk. is van Schiphol naar de West vertrokken. De eerste groep is intussen al bijna overzee aangekomen, de tweede groep, die Donderdagmor gen zou vertrekken, moest wachten tot vanochtend, daar het toestel eerst een reparatie moest ondergaan. Beide delegaties, die van de Antil len en van Suriname, hebben een exemplaar mee van het K. B., waarbij het koninkrijksstatuut wordt beves tigd. Dit statuut-exemplaar, dat een leng te heeft van 70 cm., en een breedte van 40 cm., is ingelegd in een geheel geitenleren cassette. Aan het K. B. is bevestigd het grootzegel van H. M. de Koningin, vervaardigd van was en ontworpen door prof Wenckebach. Het. zégel bevat aan de ene zijde de beeltenis van de Koningin, met rand schrift, en aan de andere zijde het Rijkswapen. In de cassette bevindt zich voorts de acte van bevestiging. Voorts zijn meegegaan acht copieën van een film over de bevestiging van het statuut. Deze film heeft een óer-- toningsduur van een half uur. Vier der copieën zijn bestemd voor Suri name, drie voor Curagao en één voor Aruba. Daar het arbeidsveld van het Zuid- Hollands Orkest niet meer alleen in de provincie Zuid-Holland ligt, maai over geheel Nederland is verspreid, heeft het bestuur besloten de naam „Zuid-Hollands Orkest" te wijzigen in „Nederlandse Orkest-vereniging". Advertentie Als u geregeld laxeermiddelen slikt, ls er nu een manier om er van af te komen. 83 van de 100 personen lukte het; u kunt het ook. En wel zo: Drink in de loop van elke dag enkele glazen water en bepaal een vast uur voor uw stoelgang. Neem de le week elke avond twee Carter's Le verpilletjes. 2e Week - elke avond,één. 3e Week om de andere avond één. Daarna niets meer. want Carter's Leverpilletjes stellen uw inge wanden in staat weer op eigen kracht te werken, zonder laxeermiddelen. Wanneer zorgen, vermoeidheid ofte veel eten het tempo van uw ingewanden tijdelijk vertra gen, neem dan tüdelljk Carter's Leverpilletjee om u weer op gang te helpen. Zo raakt u uw ver stopping kwijt en vervalt u, niet in de laxeer middelen-gewoonte. Haal direct Carter's Le verpilletjes. f 1.20 per flacon. 91 In hef voorjaar werden in een mer gelgroeve te Bemelen nabij "Maastricht de resten gevonden van de kaak van een Mosasaurus, een slangachtig zee dier dat ongeveer 70 millioen jaren ge leden geleefd heeft. Tot dusver werden dergelijke resten een enkele maal ge vonden in de Pietersberg. De eerste vondst dateert van 1766. Dank zij de medewerking van de heer Caselli te Valkenburg, werden deze resten verza meld en aan die gemeente aangebo den. Valkenburg heeft aan het Leidse rijksmuseum voor mineralogie en geo logie verzocht, de beenderen te prepa reren. De afdeling Amsterdam van het Ve teranenlegioen Nederland heeft in te legrammen aan dr. Drees en de K. P. M. haar ernstige verontrusting geuit over de „medewerking van de K. P. M. bij de overbrenging van Indonesi sche troepen naar Ambon ter bestrij ding van Zuidmolukse vrijheidsstrij ders". In het telegram aan dr. Drees zegt zij nog: „Hierdoor verleent een Ko ninklijke Nederlandse Maatschappij tand- en spandiensten aan een bui tenlandse mogendheid, nota bene ten opzichte van de Nederland bevriende en rechtens erkende republiek Zuid- Molukken". Zij dringt ten sterkste aan op maatregelen, die leiden tot stop zetting van genoemde medewerking van de K. P. M. In het telegram .aan de K. P. M. wordt geprotesteerd tegen „deze on waardige houding" en wordt ten sterkste aangedrongen' op „stopzet ting van uw medewerking bij de ver dere onderdrukking van het Zuidmo lukse volk". Uitloting heeft plaats gehad van 12 series van elk 50 Weerbaarheidsloten. Met f 1000 wordt afgeloot'serie 6712 no. 17, met f 100 serie 6344 no. 17, met f 50 serie 4618 no. 5 en met f 25 serie 6712 ro. 2 en serie -7676 no. 5. De overige 470 uitgelote nummers wórden afgelost met f 1.50. Lijk op een brand stapel wandelt weg Een 55-jarige Hindoe uit de staat Cooch-Behar kwam dezer dagen tot grote schrik van de om standers van zijn brand stapel afwandelen. Bu ren hadden het „lijk" van de Hindoe naar een crematorium gebracht en legden het neer op een houten balk. Zij besloten te wachten met het aan steken van de brandsta pel tot de zoons van de Hindoe aanwezig waren. Plotseling zagen enige omstanders de lippen van de „dode" bewegen. Men dacht, dat een geest van het lichaam bezit nam. Allen vluchtten weg. Even later hoorden voorbijgangers de Hin doe om water vragen. Men ging het gebouw binnen en liet hem drin ken. Spoedig hierna kon hij naar huis gaan. Onplezierige ver warring De magen van de tweelingen John Henry en Lee John Gibson uit Los Angeles werden al lebei uitgepompt, omdat de in de war geraakte ouders niet meer wisten wie van de baby's een motten bal had ingeslikt. Verstandige rechter Een rechter heeft aan de 25-jarige Earl Wiley Bottomlee toestemming geweigerd, om zijn naam te mogen laten verande ren in „Aearlygodlet Wi- leyelectonspirit Leegravi- ty". Vreemde sinjeur Soldaat Kirby, die al ruim zeven maanden als „afwezig zonder verlof' op het rapport stond, is teruggevondenin de kazerne, waar hij thuis hoorde. Een schildwacht heeft hem ontdekt in een ketelkamer van de ka zerne in Catterick in Yorkshire. Kirby had een baard, zijn haar was heel lang en hij droeg burgerkleren. Blijkbaar heeft hij die zeven maanden doorgebracht in zfjn eigen kazerne, waar 20.000 man gele gerd zijn. Zijn eten heeft hij uit de keukens wel bij elkaar kunnen krij gen. Waarom Kirby dit gedaan heeft, is zijn su perieuren vooralsnog een raadsel. - Relativiteitstheorie en politiek Een inspecteur van politie in Brooklyn, een zekere Shea, had gewed, dat hij er achter zou kunnen komen, welke politieke inzichten pro fessor Albert Einstein er nu wel precies op nahield. Deze waren ter sprake gekomen, toen de grote wiskundige onlangs had verklaard, dat hij, als hij het leven opnieuw zou kunnen beginnen, liever loodgieter dan geleerde zou zijn. De politieman had hem een brief hierover ge schreven en Einstein had hem vriendelijk geant woord in een brief uit Princeton. „Dank u voor uw brief. Een goede re gering resp. grondwet verleent naar mijn mening de burger, die maximale vrijheid en politieke rechten als in zijn eigen belang wense lijk is. Aan de andere kant moet de staat voor zieningen treffen voor de persoonlijke veilig heid van de burger en voor een bepaalde mate van economische zeker heid. Deze situatie maakt een compromis tussen beide voorwaarden nood zakelijk, welke gevonden dient te worden naar gelang van de omstan digheden. Hoogachtend, Albert Einstein". Shea zeide, dat het „een grote eer voor hem was" een brief van zo'n groot man te hebben ontvangen. Hij zal de brief bly- ven lezen desnoods jarenlang tot hy de inhoud volkomen onder de knie zal hebben ge kregen. (Van onze verslaggever) Het Amsterdamse Gerechtshof heeft de uitspraak van de Amsterdamse rechtbank bevestigd, die in het ge schil tussen Tomas Bata Jr., de zoon van de stichter van het Bataconcem, en diens oom Jan Bata, laatstgenoem de gelijk heeft gegeven, toen beslist moest worden, wie van de twee als eigenaar van het Bataconcem moet worden beschouwd. Uiteraard geldt deze uitspraak alleen voor het Neder landse deel van het concern, de schoenfabriek in Best en de winkels in Nederland. De uitspraak staat tn tegenstelling tot die van buitenlandse gerechtshoven, die alle Tomas Bata als de rechtmatige eigenaar hebben aangewezen. Het gaat hier om enige schriftelijke stukken, die bij de plotselinge dood van de stichter van het Bataconcem, tengevolge van een vliegongeval, in diens brandkast zyn gevonden en die de verkoop van het concern aan Jan Bata behelsden. Tomas Bata kreeg van zijn vader een legaat van mil lioen kronen. Het Amsterdamse Ge rechtshof heeft al net als de rechtbank de rechtsgeldigheid van deze stukken aanvaard en het namens Tomas Bata aangevoerde argument, als zou deze verkoop aan Jan Bata slechts een schijnhandeling zijn geweest om de successierechten te kunnen ontduiken, verworpen. Het Hof bestreed uitvoe rig alle grieven, die tegen Jan Bata zijn ingebracht en concludeerde., dat de politieke houding van Jan Bata tijdens de oorlog niets afdoet aan zijp eigendomsrecht. Het is juist om deze politieke houding, dat de buitenlandse gerechtshoven Tomas Bata als de eigenaar van het concern hebben aan gewezen. In het gebouw van het Commissariaat voor Surinaamse Zaken te Den Haag worden vandaag en eventueel volgende dagen bijeenkomsten gehouden onder leiding van de algemeen vertegenwoor diger van Suriname in Nederland, mr. R. H. Pos. Dit houdt verband met de uitvoering van artikel 59 van het Ko- ninkrijks-statuut, dat voorschrijft, dat binnen drie maanden na het in werking treden van het statuut, de landsregelingen van de Ned. Antillen en van Suriname, alsmede het reglement voor de gouver neurs en de defensiewetten, moeten wor den aangepast aan de nieuwe rechtsorde. Hiertoe werden in Nederland ontwer pen gereed gemaakt, die aan de lands regeringen zijn overgelegd. Van Surinaamse zijde is thaqs ge bruik gemaakt van de aanwezigheid in Nederland van enige leden der daartoe ingestelde aanpassingscommissie, om over het ontwerp in Nederland overleg te plegen. Op een discrete manier, zonder dat men merkte wat een hekel hij aan hem had, trachtte hij ach ter de levensloop van „de Ameri kaan" te komen. Hij vernam dat hij het 'kind was van een wasvrouw die de was deed bij een heel rijke oude dame die een huizinge met tuin in het hoge gedeelte van het stadje bewoond had. De wasvrouw, een berustende weduwè, die veel deed aan vromigheid en bidden, zorgde stipt voor haar zoontje, een lang en mager kind, dat in die tijd naar schooi ging. De oude dame heette Adelaide en behoorde tot een deftige familie uit de streek. Ze was een heel gierige vrouw. Ze had een grote hoeveelheid geldstukken van twee en een centimo en als de armen aan de bel van haai deur trokken, had ze de tuinman order gegeven een stuk van een centimo aan mannen en een van twee aan vrouwen te geven en als de brutaaltjes, zoals zij bedelaars noemde, kinderen wa ren drie hazelnoten. Daarvoor had ze in de keuken talrijke blikken dozen, waarin biscuitjes hadden ge zeten, vol met hazelnoten. Zij, die haar van jongsaf gekend hadden, beweer den dat ze een heel mooie vrouw was geweest. Ze was altijd ongetrouwd gebleven, en nu op haai oude dag. lang en ongebogen, liep ze er goed ge kleed, welverzorgd en elegant bij. Ze kwam nooit buitenshuis, 's Winters zag men haar met een hand werkje in de glazen galerij, die op het Zuiden, boven de tuin, lag. Alleen van half Juli tot eind Augus tus wandelde ze in de uren midden op de dag door de tuin of hield ze zich wat bezig met bloemen te begieten uit een zilver gietertje of met onkruid uittrekken. Zij had een soort bezeten zorg voor linnengoed. Ze hoopte beddegoed van Hollands linnen in ge weldige hoeveelheden op. Het was linnen dat ze ge deeltelijk al had van haar moeder en haar grootmoe der die aan dezelfde manie hadden geleden, maar zjj werd nog sterker in die oerwitte liefhebberij, tot ze de enorm velé kasten van het huis gevuld had. Alle zeelui van het 'stadje, die met de familie be vriend waren, hadden nooit een andere opdracht gekregen dan in hun schepen de allerfijnste stukken linnen mee te brengen. Bij wijze van eerste maat regel werd het hele stuk in de week gezet in water dat geurde naar kweepeer, munt en kaneel, totdat het er goed mee doordrenkt was, en als het dan eenmaal geknipt was, werd het naar de nonne tjes van Santa Clara gestuurd om het te bordu ren, steeds met dezelfde zoom en dezelfde initalen. De huizinge die aan haar voorvaderen had behoord had de adellijke bekoring van alle oude huizen van het land. In alle slaapkamers en dat waren er heel wat waren de bedden opgemaakt. En elke Zaterdag werd het beddegoed verschoond. Toen de wasvrouw haar betrekking van „tijdelij ke" aanvaardde, was haar voorstel: „Vindt mevrouw ook niet, dat we al die bedden, die toch niet gebruikt worden, eigenlijk niet hoefden te verschonen? Als je dat fijne linnen zo dikwijls was wordt het maar lelijk en dat is jammer". „U moet alleen maar de orders opvolgen die er hier in huis gegeven worden", en meer zei ze niet. Door het hele huis, uit alle kamers, drong een geur van kweepeer, munt en kaneel. Daar vertoefde dan de arme weduwe was-je niet zo heb-je niet! van de ochtend tot de avond, waarop ze naar haar huis ging. Haar zoon Rodolfo was 'n ondeugende en nadenkende jongen. Mevrouw woonde dagelijks de mis bij die een priester las in de kapel van de huizinge. Oy een morgen werd ze ziek en de wasvrouw begon s nachts tc blijven om haar te verzorgen. Toen ze van de attaque her stelde, kreeg ze last om met haar zoon in de be nedenverdieping van de huizinge te komen wonen, naast de woning van het tuinmansgezin. Rodolfo begon door de tuin te hollen en de vogels te verschrikken met zijn katapult. Dona Adelaide ging veel van hem houden. De knaap was spichtig en brutaal in zijn spreken. „Wat zou jij wel willen worden?" vroeg ze hem op een keer. „Dat weet ik niet", antwoordde het joggie. „Maar, kom, denk nu eens naWelk beroep zou je het prettigst vinden?" „Het prettigst? het prettigst? ik weet het niet. Er zijn zoveel dingen tegelijk die ik leuk vind". Kort daarop stierf mevrouw en liet wat legaten na vooi de tuinman en zijn vrouw en voor de was vrouw, en voor Rodolfo genoeg geld om voor pries ter te studeren. Rodolfo had geen zin om priester te worden, maar op aandringen van zijn moeder, dat hij de gelegenheid om te studeren en een ont wikkeld mens te worden niet ongebruikt rqoest laten voorbij gaan, ging hij naar een plaats in Navarra in huis bij een priester die hem klaarstoomde om toegelaten te worden op het seminarie van Vitoria. Hij hield het daar enige jaren uK en studeerde rhetorica en philosophic, 's Zomers kwam hij op het dorp bü zijn moeder. Hy wandelde dan met de pastoors van de parochie en met andere semina risten er. speelde pelota (1) in de galerö onder de school en op het kerkplein. Hy was toen al 20 jaar en keek voortdurend naar de meisjes. Hy was lang, zijn ogen waren groot en melancholiek en hij kon heel lang zwijgen om dan in snel praten los te barsten. 's Zondags als de muziek op de markt speelde, ging hjj naar het kerkplein om de paren te zien dansen. Later, op de avond leed hij thuis onder een eindeloos gevoel van dorheid en verslagenheid. Een onmetelijke droefheid overstroomde hem. Toen hij met theologie zou beginnen, kwam hij tot zeker heid en zei aan zyn moeder dat hij geen roeping had en dat hij niet verder zou studeren voor pries ter, Die winter, op het seminarie, was hem een vertaling van „Madame Bovary van Flaubert in handen gevallen en die had een enorme verwoes ting in hem aangericht. Hy bleef in het dorp bij zijn moeder wonen. De bedroefde vrouw beschouwde haar zoon als een ITl&lcl£ltS6 „Wat zullen de mensen wel zeggen! Mijn hemel, wat zullen ze zeggen". De zoon zweeg en boog zijn hoofd. Inderdaad, vele inwoners bekeken hem als een pestlijder. Op een dag riep de pastoor hem en vroeg hem waarom hy niet naar het seminarie terugging. „Omdat ik geen roeping heb ik ben liever een goed burger dan een slecht priester". „Heb je er wel eens over gedacht hoeveel kwaad jé door je desertie kunt aanrichten onder de andere seminaristen van de stad?" „Neen, daar heb ik niet bij stil gestaan en dat hoef ik ook niet", antwoordde hij kortaf. „Goed, goed, je zult wel zien Onder die om standigheden zal het leven hier heel moeilijk voor je worden". (1) Eigenlijk Baskisch belspel, verwant met het Friese kaatsen; men speelt het tegen een muur. (Wordt vervolgd.) AMSTELBRUG p. 23 Bahamas n. N. Orl. ALETTA 23 te Pladju. ADONIS 23 te Cumana. ALIO TH 23 te Rio Janeiro. ANNENKERK p. 23 Vliss. n. R'dam. ATLAS 23 te Ceuta. aGATHA 24 te Surabaja. AMERSKERK 24 te Prt. Swettenham. ARENDSKERK p. 24 Finist. n. Genua. ALAMAK 24 van Karachi n. Bombay. ALDABI 24 te Antwerpen. ALPHARD 24 te Rio Grande. ALPHERAT 24 te Monteviedo. ARTEMIs 24 te. Pt. au Prince. AXELDIJK p. 24 Demerara n. Vitoria. BAARN p. 24 Cartag. n. Aruba. BLIJDENDIJK 24 te Baltimore. BOSKOOP 24 te Laguaira'. BONAIRE 23 van Param. n. A'dam. BENNEKOM 23 van Arica n. Tocopilla. ERITSUM p. 23 Vliss. n. R'dam. BANTAM 23 te Belawan. CELEBES p. 23 Napels n. Genua. CALTEX UTRECHT p. 23 Malta n. R'd. CALTEX DELFT p. 23 Finist. n. Sidon. CALTEX PERNIS 23 te Rotterdam. CONGOSTROOM 23 te Amsterdam. C1STULA 24 te Niigata. CLEODORA 24 te Singapore. DELFLAND p. 24 Recife n. Las Palrr.as. DELFSHAVEN 24 te Buenos Aires. DUIVENDIJK 23 te Antwerpen. DALERDIJK p. 23 Wight n. Curasao. DRACO p. 23 Kp. St. Vine. n. Tanger. ERINNA 24 te Bangkok. ETREMA p. 23 Ouess. n. Coryton. ELSENBURGH p. 23 Ouess. n. Casabl. ENA p. 24 Rio Grande n. Curasao. EOS p. 24 Alg. n. Palermo. ETREMA 24 te Coryton. ELMINA 23 te Amsterdam. FF.LIPES 23 te Pladju. FLEVO 23 te Hamburg. GROOTEKERK 23 van Pt. Said n. R'd. GOUWE 23 te Monrovia. GAASTERKERK p. 23 Vliss. n. R'dam. GRAVELAND p. 23 Fern. Nor. n. Bahia. GROOTE KERK p. 24 Kreta n. Genua. GORDIAS p. 24 Kreta n. Alexandrië. HEELSUM 24 te New Orleans. HOUTMAN p. 24 Alg. n. Prt. Said. HESTIA 24 te Cartagena. HEEMSKERK p. 23 Djeddah n. Aden. HATHOR 23 te Alexandrië. HYDRA 23 te Cumana. HAARLEM 23 van Chimbote n. Pto. Chic. HESTIA 23 te Cartagena. 1NDRAPOERA 24 te Tarakan. JOH. v. OLDENBARNEVELT p. 24 Prt. Sudan n. Aden. JUPITER 23 te Antwerpen. KORATIA p. 23 Kp. Leeuwin n. Fahah. KOTA AGOENG p. 23 Vliss. n. R'dam. KiELDRECHT p. 23 Djeddah n. Suez. KARIMATA 24 te Penang. LEERSUM 24 te Havre. LINGE p. 24 Dungen. n. Rotterdam. LANGKOEAS p. 24 Kreta n. Casablanca. LEOPOLDSKERK 23 te Basrah. LUNA 23 te Amsterdam. I.ISSEKERK 23 te Hamburg. LAURENSKERK 23 te Hamburg. IIEVE VROUWEKERK 23 van Chittag. B. Calc. I.OOSDRECHT 23 te E. Shapur. LINDEKERK 23 te Amsterdam. MALEA 23 van Townsv. n. Miri. MAETSUYCKER p. 23 N.W. kaap.n. Sin#. MAUREEN 23 te Shellhaven. MODJOKERTO p. 23 Daedalus n. Calc. MACOMA 24 te Algiers. MOLENKERK 24 te Kobe. MIDAS 23 te Amsterdam. MEERKERK 23 te Pt. Amelia. MALVINA 23 te Miri. NIGERSTROOM 23 te Abidjan. OVERIJSEL 23 te Duinkerken. OMALA p. 23 Finist. n. Curasao. OBERON 23 te Ft. Liberté. ORANJEFONTEIN p. 23 Kp. Blanco n. Kpst ONDINA 24 te Genua. OOSTKERK 24 te Marseille. OUWERKERK 24 te Sydney. ORANJE 24 te Amsterdam. PRINS WILLEM IV 24 te Halifax. PLAGIOLA p. 23 Hatteras n. Sewaren PRINS FR. HENDRIK 23 te Hansweert. PR. WILLEM 3 p. 23 Ouess. n. Cartag. PHIDIAS p. 23 Burl. n. Piraeus. PAPENDRECHT 23 van Curasao n. Arub». RUFINA 23 te Guadaloupe. RAKI 23 te B. Papan. ROTULA 24 te Trinidad. ROTULA 24 te Trinidad. SLIEDRECHT p. 24 Gibr. n. Antw. STAD ROTTERDAM p. 23 Azoren n. Hpt.R. SHERATAN p\ 23 Kp. Bon n. Fahah. STENTOR 23 te Paramaribo. SUMATRA 23 te Suez. SLIEDRECHT p. 23 Kp. Gata n. Landsend. SIBEROET 23 te Cochin. SARPEDON 23 te Aruba. SIRRAH 23 van Newcastle n. Panama. SLAMAT p. 23 Kp. Gata n. R'dam. SINABANG 23 te Brisbane. STAD MAASSLUIS p. 23 Kp. Wrath n. Card. SAPAROEA p. 23 Kp. Bon n. Hamb. THELIDOMUS 23 te Pta. Cardon. TERO p. 24 Pto. Alegre n. Montev. TANKHAVEN III 23 te Soerabaja. TRAJANUS p. 23 Finist. n. Guadal. TIBERIUS p. 23 Str. Yuacatan n. Marae. TJIWANGI 23 te Singapore. TAR A p. 23 Bahia n. Antw. UTRECHT 23 te New Orleans. VAN LINSCHOTEN 23 van Lagos n. Freet WIELDRECHT p. 23 Turks Isl. n. Curag. WESTERTOREN p. 23 Ouess. n. Gdthenb. W.ALTON JONES 24 te Suez. WESTERTOREN p. 24 Dungen. n Gotenb. ZEELAND p. 23 Guardaf. n. Djib. PASSAGIERSSCHEPEN ALDABI 26 te Rotterdam verw. ALHENA 25 van Montev. n. Par. ALHENA 25 van Montev. n. Paran. ALNATI 25 van Rotterdam n. B. Aires. BLOEMFONTEIN 26 van Durban n. A dam. BONAIRES 10 Jan. te Amsterdam verw. BOSCHFONTEIN 29 te Marseille verw. BOSKOOP 26 te Curacao verw. COTTICA 6 Jan. te Paramaribo verw. INDRAPOERA 28 van Tarakan n. Surgaja. JOH. v. OLDENB. 26 te Aden verw. MAASDAM 3 Jan. te New York verw. NIEUW AMSTERDAM 24 te Curacao. NOORDAM 24 v. R'dam n. N. York. ORANJE 24 te Amsterdam. ORANJEFONTEIN 3 Jan. te Kaapstad verw. RIJNDAM 29 v. R'dam n. N. York. SIBAJAK 24 van Tj. Priok n. R'dam. WATERMAN 4 Jan. van R'dam n. N. Zeel. WESTERDAM 24 van N. York n. R'dam. WILLEM RUYS 30 te Tj. Priok verw. Blijkens Staatsblad 557 zal de wet van 30 Juni 1954, houdende wijziging van de handelsregisterwet in werking treden met ingang van I Januari 1955k

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 7