Fiasco Nieuw- Guinea-politiek verscherpt tegenstellingen KONINGIN ELIZABETH HAAR KINDEREN EN De planeten omstreeks Kerstmis Zwitsaletten üECOVITOLïfe^^^fc^SSE De zweer van Don Lucas Jupiter in zilveren luister aan de avondhemel O Rijdende school voor kinderen van kermisexploitanten Regering en oppositie beschuldigen elkaar Militairen verrast met taarten Demonstratie in Nieuw-Guinea 1 JUAN ANTONIO DE ZUNZUNEGUI Politiek asyl voor echtpaar Field Op den duur wellicht vier of vijf KOORTSIG, RILLERIG MAANDAG 27 DECEMBER 1954 PAGINA 4 Indonesië verdeeld Kerstbijeenkomst op ministerie van Marine Posthume koninklijke onderscheiding Index groothandels- prijzen gestegen in October Aanbod theeveiling Amsterdam Heersend wantrouwen Vreugde over beslissing der Verenigde Naties wtr „t ZIEKE KOEIEN AANGEVOERD Zware boete tegen veehouder geëist Ziekenhuistarieven hoger P rij zenbeschikking in de Staatscourant ..'n Z.W/TSALpreparaat/ Man vermoordt zijn vrouw Bisschop van Berlijn vermaant gelovigen Jeugd verre houden van politieke bijeenkomsten WONDEN GENEZEN SNELLER MET door Uit het Spaans vertaald door dr. G. 1 Geers Venus sfralend aan de ochtendhemel Mars Jupiter Venus ■Saturnus Cctdfor of/ux. Ëzlipiica ysgAsus Zij/bel r/s L V „Meesterspion" blijft liever achter IJzeren Gordijn Russen laten vijftig Oostenrijkers vrij Franse gezinstoelagen verhoogd Vier slachtoffers van sneeuwlawines Nieuwe commandant 7 December-divisie Dat de Indische resolutie, waarin op Nederland en Indonesië een beroep werd gedaan om de besprekingen over Nienw-Guinea te hervatten, door de Al gemene Vergadering van de Verenigde Naties is verworpen, is in Indonesië als een verrassing gekomen. Nadat de- se resolutie in de politieke commissie van de Verenigde Naties was aangeno men had men stellig verwacht dat de Algemene Vergadering hetzellde zou doen. Zelfs wilde men daar de eigen Indonesische resolutie, die scherper gesteld was, nog in stemming doen brengen. In plaats daarvan is echter selfs de Indische resolutie, die toch zo voorzichtig en gematigd gesteld was als maar enigszins mogelijk was, niet aangenomen. Wat er dus op neerkomt, dat de Verenigde Naties Nieuw-Guinea erkend hebben als een binnenlandse aangelegenheid van Nederland. Voor Indonesië kan dit moeilük anders dan teleurstellend zijn. Premier AU Sastro- amidjojo en andere Indonesische voor mannen hebben echter verklaard, dat zy zullen blijven streven naar een „vreedzame" oplossing van het ge schil. De oppositie in Indonesië heeft in middels in het gebeurde nieuwe stof gevonden om de regering aan te val len. Zij stelt, en niet ten onrechte, dat uit het verwerpen van de Indische re solutie in de Verenigde Naties duide lijk blijkt dat Indonesië in de internati onale wereld geen goodwill meer heeft. De hoofdreden daarvan is natuurlijk, dat de Indonesische regering regeert bij gratie van de communisten. Daar naast heeft men echter uiteraard ook niet voor de buitenwereld geheim kun nen houden, dat in Indonesië nog steeds geen verkiezingen gehouden zijn, dat grote delen van het land nog steeds on veilig zijn en dat de welvaart van het land steeds achteruit gaat. Dit zijn overigens feiten, die de hui dige Indonesische" regering met klem blijft ontkennen. Zij stelt, dat onder haar bewind de onveiligheid in Indo nesië verminderd is, dat de voorberei dingen voor de verkiezingen bijna ge reed zijn, dat zij niet bij gratie van de communisten regeert en dat de wel vaart niet achteruit gegaan is, doch dat zij er zelfs in is geslaagd de rijstprijs te stabiliseren. Dit laatste is overigens waar: rijst is veel minder dan in vroe ger jaren een speculatie-artikel in Indo nesië, men kan deze thans .het gehele jaar door in voldoende mate voor vrij wel dezelfde prijs krijgen. Hoe belang rijk rijst als volksvoedsel echter ook is, dat neemt niet weg dat vele andere ar tikelen wel steeds in prijs stijgen of zelfs helemaal niet meer te krijgen zijn. De goedkope kwaliteiten textiel bijvoor beeld zjjn sterk in prijs gestegen, en de lasten van de bevolking zijn dus wel de gelijk toegenomen. Ten bewijze dat de onveiligheid ver minderd is verstrekt de Indonesische regering cijfers, waaruit o.a. blijkt dat in het eerste halfjaar van 1953 2008 mensen werden vermoord tegen in het eerste halfjaar van 1954 „maar" 1612. Veilig kan men In donesië dus echter zeker nog niet Ook dit jaar hebben schoolkinderen van Nunspeet, Elspeet en Vierhouten de militairen in de legerplaats Nun speet, die de Kerstdagen aldaar moe ten doorbrengen, een aardige verras sing bereiu. Vrijdagavond boden hon derd kinderen evenzovele taarten aan. Met de in dozen verpakte taarten in de handen paradeerden de schoolkin deren door de enorme eetzaal. De kin deren werden met een luid gejuich be groet. Vrijdagmiddag heeft het personeel van het ministerie van Marine in de Kloosterkerk zijn jaarlijkse kerstbijeen komst gehouden. Na de Introitus en het gezamenlijk zingen van ,,'t Licht dezer wereld is reddend verschenen", las het jongste personeelslid, de 16- jarige piccolo Leo Groeneweg het Kerstevangelie voor. Aan deze kerstbijeenkomst werd me dewerking verleend door het koor van de personeelsvereniging onder leiding van Jan van de Waart, door een ba zuinkwartet, bestaande uit leden van de marinierskapel, door sergeant muzi kant J. Dekker, trompet, en de orga nist Freek C. de Boer. De meditaties werden gehouden door de vlootaalmoe- zenier, J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst en de hoofdvlootpredikant ds. J. H. Sillevis Smit. De minister van Oorlog en Marir.e werd vertegenwoordigd door zijn adju dant, de luitenant ter zee eerste klasse Van der Veen. Het heeft H. M. de Koningin behaagd de kapitein-vlieger W. Schippers die met een door hem bestuurde straal jager een noodlanding moest uitvoeren en daarbij de heldhaftige beslissing nam zijn toestel buiten de bebouwde kom van de gemeente Eindhoven aan de grond te zetten, te onderscheiden met de eremedaille in goud voor menslie- ve - hulpbetoon. De kapitein-vlieger Schippers kwam bij deze noodlanding om het leven. De posthume onderscheiding zal door de luitenant-generaal-waarnemer A. Baretta, chef van de luchtmachtstaf, aan de echtgenote van de vlieger worden uitgereikt. Het C.B.S. heeft indexcijfers van groothandelsprijzen samengesteld per 30 October 1954. Het algemeen indexcij fer is ten opzichte van September 1954 met twee punten gestegen en bedraagt thans 136 op basis 1948 100. Deze stijging is in hoofdzaak het ge volg van de stijging van het indexcij fer voor de groep voedingsmiddelen met 6 punten tot 122. De indices voor de groepen grond- en hulpstoffen en afge werkte producten bleven onveranderd op 156 en 135. De eerste theeveüing te Amsterdam ln het nieuwe jaar wordt gehouden op Don derdag 13 Januari. Het aanbod bestaat uit 3.039 hele en 66 halve kisten Java-thee, 912 hele en 126 halve kisten Sumatra-thee, alsmede 21 kisten India-thee. noemen. Dat de regering alleen door de steun van de communisten in het parlement aan het bewind kan blij ven valt met een eenvoudig optel sommetje te bewijzen. En dat de voorbereidingen voor de verkiezingen vorderen is wel waar, doch tegelij kertijd is het juist de wijze waarop deze voorbereidingen getroffen wor den die de oppositie zozeer veront rust. Zij vreest met grote vreze dat de regeringspartijen van hun machts positie misbruik zullen maken. In elk geval: het behoeft geen be toog dat de binnenlandse situatie in In donesië er in sterke mate mede voor verantwoordelijk is dat Indonesië in de Verenigde Naties deze nederlaag heeft geleden. Jaren geleden heeft vice-pre sident Hatta reeds gezegd, dat het geen zin heeft om demonstraties voor de toe voeging van Nieuw-Guinea tot het In donesische grondgebied te houden, doch dat als men hard werkt en In donesië weer welvarend maakt men dit gebied vanzelf wel zal krijgen. Dit is een grote waarheid. Als Indonesië er niet zo slecht voorstond zou de stemming ten opzichte van dit land in de Verenig de Naties stellig anders geweest zijn. Trouwens, in dat geval zou men waar schijnlijk ook in Nederland minder scherp gekant zijn tegen de Indonesi sche aanspraken. De verwerping van de Indische re solutie geeft de oppositie in Indonesië dus nieuwe grond om de regering, die hier naar haar mening wederom ge faald heeft, aan te vallen. De regerings partijen van hun kant geven echter de oppositie hiervan de schuld. Zij stel len, dat als de oppositie niet een mo tie van wantrouwen tegen de regering had ingediend, daarmede het vertrou wen van het buitenland in het Indone sische bewind ondermijnend, Indonesië meer kans gehad zou hebben op aan name van een voor Indonesië gunstige resolutie in de Verenigde Naties. En in dit verband wordt natuurlijk steeds de uitspraak van president Soekarno, dat leiders (van de oppositie) zich hebben laten omkopen door het buitenlands ka pitaal om te trachten de regering ten val te brengen, te berde gebracht. Het is langzamerhand in Indonesië zo ge worden, dat als men althans de woordvoerders van de Indonesische regeringspartijen en de hun welgezinde kranten geloven mag geen enkel lid van de oppositie ook nog maar iets uit overtuiging doet. Ieder lid van de op positie wordt voorgesteld als een land verrader in dienst van de Amerikaanse, de Nederlandse of de nationalistisch Chinese regering. Dat er in deze sfeer van wederzijdse beschuldigingen in In donesië weinig constructiefs tot stand komt behoeft geen verwondering te baren. Om uiting te geven aan haar vreugde over de beslissing der Verenigde Na ties met betrekking tot Nieuw Guinea (het verwerpen der resolutie inzake overleg tussen Nederland en Indonesië, op 10 December) en voorts om uiting te geven aan haar gevoelens van trouw en aanhankelijkheid aan en verbon denheid met Nederland, heeft de Pa poea-bevolking te Hollandia het verzoek ingediend, vandaag, de datum van de souvereiniteitsoverdracht, behalve over Nieuw Guinea, aan Indonesië, een grootse demonstratie te mogen houden. De gouverneur van Nieuw Guinea heeft dit verzoek ingewilligd. Teneinde eenieder in de gelegenheid te stellen, aan de demonstratie deel te nemen, dan wel haar bij te wonen, bepaalde de gouverneur, dat het vandaag een vrije dag zou rijn. Een recente opname van Hare Majesteit Koningin Elizabeth, Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Charles en Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Anne van Engeland. Een 54-jarige Amsterdamse veehouder heeft zich in hoger beroep voor het Am sterdamse Gerechtshof moeten verant woorden, omdat hjj met twee zieke koeien naar de markt was gegaan en de nummers van twee mond- en klauwzeer- attesten heeft vervalst. De Amsterdamse politierechter heeft hem 1500 gld. boete en een maand voor waardelijk opgelegd en voor het Hof werd dezelfde straf geëist. Ben contro leur heeft de vervalsing op de markt bemerkt. De Procureur-Generaal achtte een strenge straf nodig, omdat gevaar voor besmetting voor de andere koeien op de markt had bestaan. De verdediger voerde aan, dat de ver valsing zo duidelijk was, dat alleen een stekeblinde ze niet had kunnen zien. Hij pleitte vrijspraak op juridische gronden en verzocht subs, een lagere straf. Uitspraak 6 Januari. In de Staatscourant is een prij zen beschikking afgekondigd van de minis ter van Economische Zaken, welke een calculatievoorschrift bevat, dat de ziekenhuizen en sanatoria dienen toe te passen voor de doorberekening in de verpleegprijzen van de kostenstij ging, welke het gevolg is van de per 1 Januari ingaande bindend voorge schreven herziening van de salarissen van het verplegend personeel. Aan gezien het personeel der overheids- verpleeginrichtingen reeds hoger ge salarieerd werd dan het personeel in dienst van particuliere inrichtingen, zullen de verpleegprijzen van laatst genoemde inrichtingen in het alge meen met een groter bedrag stijgen. Advertentie verjaag dat lome griepgevoel met: De 33-jarige textielarbeider N. G. te Hengelo heeft vermoedelijk in een vlaag van godsdienstwaanzin in de Kerstnacht zijn 26-jarige vrouw, die in verwachting was, door messteken van het leven beroofd. Vrijwel op het zelfde moment is een kindje geboren, dat ongedeerd is gebleven. De man werd op de Eerste Kerstdag met twee zoontjes en het pasgeboren kind, dat in een deken was gewikkeld, op straat aangetroffen. Zijn gedragingen waren van dien aard, dat een agent van po litie het noodzakelijk vond met behulp van burgers de man te beletten de kinderen leed te berokkenen. Het stof felijk overschot van de vrouw, dat na dien ontdekt werd in de woning, werd in beslag genomen. De man is gearres teerd. Het pasgeboren kind is in een ziekenhuis opgenomen. De rooms-katholieke bisschop van Berlijn, mgr. Weskamm, heeft Zondag een herderlijk schrijven uitgegeven, waarin er bij de Rooms-Katholieke ouders in Oost-Duitsland op wordt aan gedrongen hun kinderen verre te hou den van speciale jeugdbijeenkomsten, waarbij de jeugd wordt ingelicht over politiek en sociale wetenschappen. Deze bijeenkomsten zijn kortgeleden door de communistische autoriteiten ingevoerd. De protestanten hebben zich reeds eer der tegen deze bijeenkomsten gekeerd. (Reuter) Advertentie Aan onze planetenvrienden biedt de natuur in de tweede helft van de ze maand een welvoorzien pro gram. Omstreeks Kerstmis zijn name lijk van de vijf met het blote oog waar neembare planeten niet minder dan vier zichtbaar, twee aan de avondhemel en twee aan de ochtendhemel. Voor de no dige variatie is dus gezorgd, We schen ken dan eerst onze aandacht aan: Ruim een uur na zonsondergang prijkt hoog aan de zuidelijke hemel het in drukwekkende vierkant van Pegasus, een weinig naar rechts overhellend. On der dit vierkant glinstert de ovaalvor mige figuur van de Zuidelijke Vis, die, met de kop naar het westen gekeerd, rustig schijnt te drijven in een oceaan van duisternis. Zij wekt bij de waarne mer met enige verbeeldingskracht als vanzelf gedachten aan een lichtende vis uit de donkere diepzee, waar geen zon nestraal meer door dringt. Recht onder de kop van de vis, nabij het verlengde van de rechterzijde van het Pegasus-vierkant, vindt men tegen het einde van December een vrij helde re rossige „ster", eenzaam op een don ker hemelveld. Deze „ster" is de pla neet Mars, onze eerste buitenbuur in het zonnestelsel. Hij is ditmaal gemak kelijk te vinden, daar nergens in de naaste omgeving een ster staat van dezelfde helderheid. Bovendien is hij terstond te herkennen aan zijn roodach tige kleur. Mars is in de renbaan der planeten een der snelste lopers. Dit blijkt wel hieruit dat hij één rondreis om de zon volbrengt binnen de tijd van 2 jaar. De volgende buitenbuur, Jupiter, doet er maar even 12 jaar over en Saturnus niet minder dan 30 jaar. Mars zet er dus spoed achter, en het behoeft ons dan ook niet te verwonde ren, dat hij zich snel aan de hemel verplaatst. Eén blik op fig. 1 leert u dat er werkelijk schot in zit. In deze figuur zijn namelijk de plaatsen van Mars getekend resp. op 1, 11, 21 en 31 December van dit jaar. Alleen in deze maand is hij 23 booggraden naar het Oosten naar links opgerukt, een afstand die vrijwel gelijk is aan de dia gonaal van het Pegasus-vierkant. Dat is toch zeker een behoorlijke prestatie. Op Oudejaarsavond a.s. staat Mars ongeveer 10 graden, ruim een vuist breedte, rechts onder het lentepunt, d.i. het punt der ecliptica (is zons- weg) waar de zon zich op 21 Maart,' bij het begin van de lente, bevindt. Dit punt is in de figuur aangeduid met de hoofdletter L en het gebrui kelijke astronomische symbool. Het is een der beide snijpunten van ecliptica en hemelaequator. De eerste cirkel is in de figuur getekend als een streep-punt-lijn, de tweede als een doorlopende horizontale lijn. Het loont beslist de moeite Mars op zijn oostwaartse reis door de dierenriem te volgen. Kort na Nieuwjaar steekt hij de ecliptica over om dan full speed zijn tocht door het sterrenbeeld Vissers voort te zetten. Zodoende handhaaft hij zich nog lang aan de avondhemel. mstreeks 20 uur verschijnt Jupi ter op het toneel, laag boven de oostelijke gezichtseinder. Lang zaam klimt hij hoger en reeds om 22 uur prijkt hij in volle glorie aan de donkere avondhemel, links onder de be kende rechthoek van de Tweelingen met de heldere tweelingsterren Castor en Pollux. Een schitterende verschijning, die ongetwijfeld reeds door vele avond wandelaars zal zijn opgemerkt. Jupiter is van alle planeten onbetwist de grootste, een ware geweldenaar. Wanneer wij bedenken, dat hij meer dan 1300 maal zoveel ruimte in beslag neemt als de aarde en dat zijn aequa- toriale middellijn ruim 11 aardmiddel- Hjnen telt, dan hebben we zeker wel reden om hem met enig ontzag te be schouwen. Zoals reeds gezegd heeft Jupiter 12 jaar nodig om éénmaal zijn baan om de zon af te leggen. Vergeleken met Mars, de snelle loper, is hij dus een kalme wandelaar, die zich niet over haast. Geen wonder dat hij zich tussen de sterren slechts langzaam verplaatst. Het gaat met Jupiter steeds moderato. Een en ander moge blijken uit fig. 2, waarin Jupiter getekend is op de plaats waar hij zich op 31 December a.s. bevindt, even ten westen van het ver lengde van de verbindingslijn Castor- Pollux. Voorts zijn, met de cijfers 1 t.m. 5, aangegeven de plaatsen der planeet resp. op de 15e van de maanden No vember en December van dit jaar en van de maanden Januari, Februari en Maart 1955. Waarom juist deze data ge kozen zijn? Omdat Jupiter gedurende het tijdvak van 15 November 1954- 15 Maart 1955 in plaats van naar het Oos ten naar het Wéten loopt. In deze pe riode le^t hij een afstand af van 10 booggraden, dat is nauwelijks 2 en een halve graad per maand. Men ziet dat Jupiter het kalmpjes aan doet. De oor zaak dat Jupiter thans de „verkeerde" kant uit loopt, moet daarin gezocht wor den, dat de aarde in deze wintermaan den tussen de zon en Jupiter door snelt, met het gevolg, dat wij de planeet aan de hemel a-h.w. zien „achterblijven." We hebben hier dus te doen met een soort gezichtsbedrog. Jupiter is thans opvallend helder. In zilveren glorie prijkt hij deze winter aan de avondhemel. Geen enkele ster kan momenteel met hem wedijveren in schoonheid en glans, zelfs Sirius niet, de helderste ster van de gehele hemel. Toch heeft Jupiter het toppunt van zijn helderheid nog niet bereikt. Dat zal pas het gevai zijn op 15 Januari, wanneer hij recht tegenover de zon is komen te staan. Dan vertoont hij zich in volle luister, in een stralend licht- habijt, de opperste der planeten waar dig. En nog lang daarna blijft hij blin ken op het avondlijk toneel, tot zijn glans begint te tanen bij het naderen van de lentezon. Ruim een uur voor zonsopkomst schittert aan de zuid-oostelijke hemel in stralende schoonheid de binnenpla neet Venus, de „zuster der aarde." Op 21 December, precies op de kort ste dag, bereikt zij haar grootste hel derheid. In de kijker vertoont zij zich dan als een smalle, blinkende sikkel met de bolle zijde naar de zonkant, naar links, gekeerd: een der mooiste schijn gestalten van deze planeet. Men behoeft Venus heus niet te zoe ken; wanneer de hemel helder is, valt zij onmiddellijk in het oog. Men kan haar zelfs nog vinden, als de zon reeds boven de kim gerezen is. Venus blijft nog enkele maanden aan de ochtendhemel zichtbaar, maar haar helderheid neemt na 21 December ge leidelijk af. Voor hen die vroeg op pad moeten, een zeer interessant waarne mingsobject. Rechts onder Venus, slechts twee vin gerbreedten daarvan verwijderd, staat ten slotte nog de zwakke planeet Sa turnus. Deze is minder goed zichtbaar dan Venus, maar toch vrij gemakkelijk te vinden, mits men niet wacht tot de Jupiter in het sterrenbeeld Tweelingers op 31 December van dit jaar. De cijfers 1 t.m. 5 duiden de plaatsen der planeet aan resp. op 15 Nov. en 15 Dec. 1954 en op 15 Jan., 15 Febr. en 15 Maart 1955. Jupiter loopt deze winter in west- waartse richting. Mars (4) op de grens van de sterren beelden Vissen en Waterman. De cijfers, t.m. 4 duiden de plaatsen der planeet aan resp. op 1, 11, 21 en 31 December 1954. L Lentepunt. sterren in de achtendschemering begin nen te verbleken, want dan is de kans zeer gering geworden. Voor de waarne mer die ook Saturnus, het slotnummer van het December planetenprogram, zien wil, is het dus zaak op zijn qui-vive te zijn. Het Amerikaanse echtpaar Noel en Herta Field, dat vijf jaar in Hongarije gevangen heeft gezeten, heeft aan de Hongaarse regering om politiek asyl gevraagd. Het verzoek is ingewilligd, aldus heeft radio-Boedapest bekend ge maakt. Noel Field is werkzaam ge weest op het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Op 16 November is de vrijlating uit de gevangenis door de Hongaarse re gering bekend gemaakt. Twee dagen later ging het echtpaar naar een sa natorium in Boedapest voor „rust en behandeling". Dit gebeurde nadat een gesprek met de Amerikaanse gezant in Hongarije had plaats gevonden. Noel Field werd tijdens verschillen de communistische spionnageproces- sen van na de oorlog de „Ameri kaanse meester-spion" genoemd. Tij dens het proces van Alger Hiss in Amerika werd hij er echter van be schuldigd een communistische spion te zijn en hij werd uit zijn functie bij de hulpactie van de quakers in Europa ontslagen, omdat hij, naar men zeide, communisten had aange steld, In de oorlog werkte hij voor de Ame rikaanse Geheime Dienst. Hij ging in 1949 met zijn vrouw Herta naar Praag om volgens eigen verklaring „een boek over de volksdemocratieën te schrij ven". (UP-Reuter) De Sovjet-Unie zal 50 Oostenrijkers, waaronder een vrouw, die langer dan 10 jaar in Russische kampen werden vastgehouden, vrijlaten, zo heeft h^-t Oostenrijkse ministerie van Binnenland se Zaken bekend gemaakt. In een com muniqué wordt gezegd dat de Russi sche autoriteiten het ministerie hier van op de hoogte hebben gesteld en dat het transport morgen Oostenrijk per trein zal bereiken. Er worden nog 1500 Oostenrijkse krijgsgevangenen en burgers in Rus land gevangen gehouden. De gezinstoelagen zullen in Frank rijk per 1 Januari worden verhoogd. Het Franse kabinet heeft hiertoe Zon dag besloten. De minister van Finan ciën, Faure heeft meegedeeld, dat de verhoging waarschijnlijk ongeveer even groot zal zijn als die van vorig jaar, namelijk tien procent. De grootte van de gezinstoelagen hangt af van de groot te van het gezin, de landstreek en het aantal kostwinners in het gezin. In het Zwitserse kanton Wallis zijn eind vorige week vier personen door een lawine om het leven gekomen. Een persoon wordt vermist en twee werden ernstig gewond. Nieuwe sneeuwlawines dreigen in Zwitserland, Oostenrijk en Zuid-Duitsland. Het Zwitserse instituut voor sneuw- en lawineonderzoek nabij Davos heeft medegedeeld dat er aan zienlijk gevaar bestond voor sneeuwver- schuivingen op buitenhellingen. Het heeft skiërs en toeristen gewaar schuwd dicht bij de vacantieoorden te blijven en in de buurt van de officiële skibanen en geen excursies te maken „Dan zal ik weggaan." „In dat geval hoe eerder hoe beter." Aangezien het leven onaange naam voor hem werd, verstond hij zich met een kapitein die op La Habana voer en op een morgen nam hij voor enige dagen afscheid van zijn moeder en scheepte zich in. Hij was daarginds vertegenwoordiger van een Spaanse firma in wijnen. Bookmaker in een kaats baan. Gaf onderwijs in de laagste klasse van een jongensschool. Hij was journalist. Hij kreeg een be trekking op een suikeronderneming te Matanzas. maar moest gaan, omdat hij een dag, dat de eigenaar een negertje, die een paar suikerrietstengels had gesnoeid, afranselde, voor deze in de bres gesprongen was. „Waarom slaat u die jongen op zo'n laffe ma nier?" „Dat is geen jongen, het is een neger". Hij had zich op hem geworpen en het had moeite gekost hen te scheiden. Toen was hij naar de Verenigde Staten gegaan, maar daar beviel het hem niet en hij was dadelijk naar Mexico gegaan. Hij had er allerlei betrekkin gen, baantjes en zaken, maar overal kwam hij slecht weg. Hij was niet nederig en had ook geen door zettingsvermogen bij de arbeid. Voordat hij iets bereikte, had hij er al genoeg van. In Mexico-City leerde hij een Montenegrijnse kennen, een heel mooie vrouw die getrouwd was met een heel rijke en heel jaloerse mesties die een schoenfabriek had. Hij wist haar liefde te winnen en haar te overreden haar man te verlaten en met hem ervan door te gaan. Ze wachtten het ogenblik af dat de mesties een reis naar Californië moest maken en zij, onder voorwendsel dat haar moeder ziek was, kon achter blijven om haar te verplegen. Niets stond hun meer in de weg, maar de avond voor de dag dat ze van plan waren scheep te gaan naar Rio de Janeiro overviel hem een verschrik kelijke depressie hij vluchtte alleen naar Costa Rica. Nooit wist hij met zekerheid wat hij wilde. Hij zwierf het hele continent door tot aan Montevideo. Hier keerde hij terug in de journalistiek. Hij kreeg daar samen met een Italiaan een tijdschrift dat hun wat geld inbrachtmaar ze kozen te duidelijk partij voor de regerende generaal en bij het revolu- tietje om de volgende beurt verbood hun de win naar, die ook de titel van generaal droeg, verder te verschijnen. Hij stak over naar Buenos Aires en met het geld dat hij had weten over te houden zette hij een reclamebureau op. Dat ging niet slecht. Hij was nu 45 jaar en voelde zich oud geworden. Dat is een gevaarlijke leeftijd die zowel het verleden als de toekomstplannen, zowel herinneringen als verwachtingen kan oproepen. Nog enige jaren verder en het beeld van het verleden zal het winnen van de plannen en de herinnering ach! die herinnering! zal de verwachting op slokken. Maat in hem, ver van zijn geboorteplaats waar hij vrjjwel uitgegooid was, gingen het beeld van het verleden en de herinnering reeds eerder met de overwinning strijken, en het stadje aan de Can- tabrische kust, waar hij geboren was en zijn kin derjaren had doorgebracht, kwam hem onafwijs baar, vol felle attracties voor de geest, en hij be sloot erheen terug te keren. Nergens ter wereld had hij zich zo thuis gevoeld als in zijn geboorte stad. Hij was geen man voor grote steden, daar ging hij in onder. Hij was een man voor kleine zee havens met een kade, met kroegjes en vissers en met praatjes en familiemoppen... en een discrete hoofdplaats dicht in de buurt om er eens in de maand een middag te kunnen doorbrengen. Maar wanneer men als jongeman zijn stad heeft verla ten, kan men er eenmaal volwassen geworden al leen maar rijk terugkeren „Indiaan is alleen maar wie met geld uit Indië terugkomt, uit welk Indië dan ook, uit de Oost of uit de West. En ik ben niet rijk. Als ik nu alles liquideerde, zou ik 8 of 10 jaar zonder te werken in mijngeboortestad kun nen leven. Het zijn enige duizenden duro's... En als mislukkeling terugkeren Toen kwam hij op het idee dat hij met dat weinige geld een zaak in zijn stad zou kunnen opzetten en daar rijk worden. Hij herinnerde zich het volksliedje dat ze in de streek zongen toen hij een kind was: A las Indias van los hombres, a las Indias por ganar; las Indias aqui las tienen si quisieran trabajar. (Vei. naar Indië gaan de mensen, ver naar Indië om de poen; hier vlakbij al ligt hun Indië, als ze hun best maar wilden doen.) Maar hi) was ook niet echt vastbesloten om te werken. En toch zou het een prachtige onderneming zijn: jong je geboorteplaats verlaten om geld te verdienen in Amerika en zonder geld terugkeren en het dan hier te verdienen.* 't Was een machtige zaak en hoogst origineel en hij was nu juist de man die gek was op iets origineels. Zo kwam het dat toen op een morgen het geluk bij hem aan klopte, hij zijn zaak overdeed aan twee broers uit Guatemala en zich inscheepte naar Europa op een boot die van Buenos Aires op Londen voer. Hij bleef enige dagen de schoonheden bekijken van de hoofdstad van het Britse Rijk en stak toen over naar Parijs. Het was eind April en de mor gens stegen reeds elastisch en glad uit de Seine op. Alles wat maar élégance, orde en maat be tekent, kortom cultuur, kortom Parijs, verblindde hem. Maar zijn godsdienstige opvoeding niet voor niets was hij een weggelopen seminarist verlokte hem met de naam Rome en daarheen begaf hij zich tenslotte. Op een morgen bevond hij zich in de Sixtijnse kapel, gezeten op de vloer en kijkend met een toneelkijker naar het plafond van Michel Angelo en op een middag aanschouwde hij de stad van boven van de basiliek van St. Pieter af. Maar er zijn twee manieren om na lange jaren van afwezigheid naar zijn geboorteplek terug te keren: met mooie of met slechte bagage; en toen hij door Florence kwam, waar men het leder zo schoon bewerkt, kocht hij zich de mooiste valiezen van het land. En aldus betrad hij op een Juni-morgen zijn ge boortestad: in een onberispelijk costuum van grijs flanel, met een Borsalino van grijs vilt, een over hemd van echte zij, ivoorkleurig, een ernstige das uit Londen en fijne fantasieschoenenOh! èn drie valiezen en een portefeuille en een handtas van varkensleer krakend en geurig lederwerk! En bij het uitstappen van de trein een kortaf en slecht gehumeurd „Naar het Grand Hotel aan de Nieuwe Kade." (Wordt vervolgd.) In verband met de vele navragen naar de uitgever van Living Christianity van Michael de la Bedoyère, geven wij hieronder zijn adres: Burns Oates and Washbourne, 28 Ashley Place, London S.W. 1. (Van onze correspondent) Nderland heeft thans een rijdende school voor kinderen van kermisex ploitanten. Dezer dagen is de school de „Beatrix-school" gereed gekomen bij de N.V. Damster Carosseriefa- briek P. Medema te Appingedam. Een grote autobus met volgwagen, speciaal gebouwd als school en wo ning van het schoolhoofd. Het ont werp is tot stand gekomen door sa menwerking van de architect de heer J. H. M. Wilhelm, gemeente-archi tect te Groningen en deskundige op het gebied van scholenbouw, de tech nische ambtenaren van de RAC en de wagenbouwer Medema te Appinge dam. De schoolwagen is tien meter lang en uiterst practisch en comfortabel in gericht. Er bevindt zich een rollend schoolbord in het langgerekte lokaal, waar 24 kinderen les kunnen krijgen. Enkele reliëfs van Wladimir de Vries accentueren cte aantrekkelijkheid. Ook de woning van het schoolhoofd, de heer D. C. van Ladensteyn afkomstig uit Rotterdam, wiens vrouw ook in het onderwjjs werkzaam is, is practisch en modern van inrichting. Elke centimeter is benut voor bergruimte.. Deze rijdende buswoning bevat een woonkamer, keu ken en slaapkamer. Het schoolhoofd rijdt zelf de schoolbus van kermis tot kermis. Tot dusver geschiedde het onderwijs aan kinderen van houders an kermis- inrichtingen voor de goed gesitueerden op een internaat maar voor de meeste kinderen alleen des winters op een nor male school of op een schippersschool. De school zal een bijzonder neutraal karakter dragen. Twee zuilen was voor dit onderwijs niet wenselijk en derhalve is men tot samenwerking gekomen. In het stichtingsbestuur van de stichting „De Rijdende School", bestaande uit kermisexploitanten en leerkrachten van schippersscholen, is de helft van de leden katholiek. In het bestuur is even eens opgenomen pater Brox, de geeste lijk verzorgen van de katholieke ker misexploitanten. Pater Brox regelt het godsdienstonderwijs op deze rijdende school. Als het experiment slaagt, zul len er op den duur vier of vijf van der gelijke scholen „optournée" gaan. Als opvolger van de eervol ontsla gen generaal-majoor C. D. Toet is per 1 Januari benoemd tot commandant van de 7 December-divisit brigade generaal C. J. Valk, thans chef staf Eerste Legerkorps. Deze wordt opge volgd door kolonel P. Gips, thans plv. commandant vierde divisie.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1954 | | pagina 4