If
HET JAAR IN STAD EN STREEK
VRIJDAG 31 DECEMBER 1954 PAGINA 3
Heemstede vierde met veel en-
Wie wil op de laatste dag van
het jaar niet even stilstaan
bij de twaalf maanden ge
schiedenis, die nu zijn volgeschre
ven. Het is een goede traditie op
de 31ste December het algemeen
commando ,,Op de plaats rust" te
volgen en het voorbije jaar te be
peinzen in de geest van de dichter,
die zegt:
Alleen bij 't vuur, de mond nog
aan de wijn,
de ogen moe van 't lezen in
gedichten;
wat had het leven anders kun
nen zijn
dan wat het was: een jacht cp
droomgezichten.
In de Oudejaarspreek van van
avond zal die jacht op droomgezich
ten weer eens nadrukkelijk geïllus
treerd worden met de memorie
aan de doden, en een geestelijke in
jectie zal niet achterwege blijven.
In die geestelijke sfeer wil ik mij
niet wagen, maar als wij die do
denlijst voor ogen krijgen, schrik
ken wij allen toch even van de vele
namen, die destijds in de stad een
begrip waren en die ons jarenlang
vertrouwd in de oren hebben ge
klonken. Was mr. N. J. G. Sikkel,
officier van justitie bij de Haarlem
se rechtbank, vooral in de tijd der
bezetting geen figuur van formaat,
ging met oud-burgemeester C.
Maarschalk geen stukje voor-oor-
logs Haarlem heen? Theo van
Reijn, bekwaam beeldhouwer en vol
op levend in zijn kunst, overleed
in het zomertij en van vele ande
ren moesten wij afscheid nemen,
eenvoudige mensen ook, die hun
sporen ook op hun terrein verdiend
hebben. Ik denk maar aan onze
vriend Scholte van het Sint Bavo-
gebouw en aan Jos van Seggelen,
de pionier van de katholieke woning
bouw in Oost.
Ik heb slechts enkele namen ge
noemd, doch ik zou zeker onvolle
dig zijn, wanneer ik niet even her
innerde aan de sympathieke ver
schijning van Deken J. J. A. Kuil
man, aan het fijnzinnig karakter
van archivaris mgr. J. Henneman,
aan de onverzettelijkheid van pas
toor L. Beune en aan de vriende
lijke kracht van pastoor G. Jonge-
jan. Al die vrienden, bekenden of
relaties hebben wij ten grave ge
dragen, wij hebben er nog lang over
gesproken, maar het leven gaat
door, ook onze jacht op droomge
zichten.
Het is natuurlijk niet helemaal
juist de huldiging van me
vrouw Th. Vorstman-Coelen,
de zilveren jubilaresse van „Geloof
en Wetenschap", een droomgezicht
te noemen. Want met recht werd
zij als een „donna universale" ge
roemd. Dat zijn van die evenemen
ten, die vanwege de vorstelijkheid
niet gauw vergeten worden. Denk
maar eens aan Sint Deusdedit, dat
zijn gouden feest vierde, aan de
echte Jongensstad, die in de Zoete-
straat onderdak vond, aan de Tour
de France, die de Donderdag-
markt in Haarlem deed leeglopen.
Wanneer u vanavond bij elkaar
zit met bolle wangen vanwege de
oliebollen, dan denkt u vermoede
lijk niet aan de vele mannen en
vrouwen, die dienst hebben. De
mannen van de brandweer bij voor
beeld, die het afgelopen jaar, toen
hun commandant, de heer H. C.
Vernout zijn gouden jubileum vier
de, zo braaf en dapper gevochten
hebben om de brandweer-staf. En
dat natuurlijk" niet alleen. Zij zijn
er ook op uitgetrokken, toen de
Burgwal op een koude en besneeuw-
de winteravond in vuur en vlam
dreigde te raken en enkele maan
den later, toen er een vuurzee kolk
te in de Glasblazersstraat. De man
nen van de politie zijn daarbij niet
ten achter gebleven, en werkelijk
niet om maar zoveel mogelijk bon
netjes te schrijven of om de jeugd-
baldadigheid te registreren terwil-
le van de statistiek. Het is per
slot van zaken geen peuleschilletje,
wanneer je zo pardoes te maken
krijgt met vijf inbraken, die in één
nacht in Haarlem-Noord gepleegd
worden. Dat is echt zo'n geval om
te paard te gaan zitten, en de po
litie heeft ook het woord bij de
daad gevoegd; zij zit te paard, en
ik, publiek zijnde, wacht vol span
ning op inspecteur Endlich en zijn
Vele malen in 1954 moest de
brandweer er op uittrekken. De
meest spectaculaire brand was
wel die in de Glasblazersstraat,
waar een ontploffing voor een
enorme ravage zorgde. Het vuur
deed de rest.
mannen. Men fluistert trouwens,
dat Haarlem met het paardenvolk
nóg veiliger zal worden, met uit
zondering dan van de Rijksstraat
weg en de Schoterweg. Ondanks de
verkeersagenten op Kehnemer- en
Soendaplein is het daar in Noord
nog niet veel gedaan met dat ver
keer, en met veelal persoonlijke be
langstelling wachten duizenden op
het resultaat van de petitie, welke
dominee Van der Loos, pastoor
Van Rijn, dokter De Jongh en en
kele andere kloeke mannen op
touw hebben gezet.
Natuurlijk denkt u bij al die ver-
keer-de toestanden in Noord
ook aan het grote verkeers
plan, dat van gemeentewege is ver
schenen. Wethouder Happé is let
terlijk nog steeds in de running om
voor alle mogelijke verenigingen en
organisaties dat plan toe te lichten
in de hoop enkele waardevolle sug
gesties te ontvangen. Maar laten
wij toch vooral de heer D. L. M.
Smit niet vergeten, de man, die
niet alleen penningmeester-in-
veelvoud is, maar ook een onder
nemende geest, die rigoureus en ge
durfd zijn stad uit de verkeersna-
righeid wil helpen. Het is in ieder
geval gelukkig, dat er allerwegen
zo'n grote belangstelling voor onze
goede oude stad en haar inventa
ris bestaat. Het interieur van het
stadhuis krijgt weer z'n oude glo
rie, de Pandpoort heeft weer een
functie gekregen in het leven van
alledag en de Grote Markt nog
altijd zonder sierplaveisel wordt
langzaam aan ontstoft. Alleen de
Hoofdwacht staat wat weggedoken,
gesloten als een alkoof, die slechts
tot bergplaats dient.
Gelukkig, dat de vreemdeling
op zoek naar het schone in Neder
land steeds meer het oog richt
op de stad aan het Spaarne. Met
duizenden tegelijk zijn zij tijdens het
bollen-seizoen de stad binnengetrok
ken en ook later in het zomertij
heeft de cosmopolietische allure
van Haarlem een zekere glans ge
kregen. De stad zag er verjongd
uit, mede omdat Haarlems Bloei,
waar de heer W. van Willige onze
vriend Th. van Gink opvolgde als
directeur, andere wegen was inge
slagen. De Bloemenfee en haar
twee nimfen deden ons weer in een
sprookje geloven, de Maastrichtse
Keemeleers moeten leuker ge-
Tijdens het kortstondig pastoraat
van pastoor K. Lautenschütz heeft
de parochie van Haarlemmerliede
tenminste de vreugde kunnen
smaken van een nieuwe toren
spits op haar kerk.
weest zijn dan het ons voorkwam,
en deze maand nog hebben wij het
eindelijk kunnen beleven, dat Sint
Nicolaas als een en dezelfde' en
ondeelbare persoon een triomfale
intocht werd bereid. In vele stra
ten fonkelde een feestelijke verlich
ting en de koopavonden brachten
duizenden mensen op de been.
Even hebben wij dit jaar ge
droomd van een blijvende heliport
in Haarlem, toen in het voorjaar
de helicopters hun wieken in de
lucht sloegen. Het is met recht een
droomgezicht geworden, niet echter
de luxueuze wijze van vervoer,
waarmede de gemeente haar pa
tiënten naar de ziekenhuizen ver
voert.
Haarlem is echter een gezonde
stad. „Rijnland" zegt wel, dat onze
grachten vuil en ongezond zijn,
maar de G.G.D. heeft heftig zijn
medisch hoofd geschud en met een
zekere trots kan deze Dienst wijzen
op het gunstig resultaat van het
massale onderzoek op t.b.c. Trou
wens heeft ook de Haarlemse Ver
eniging tot bestrijding van de t.b.c.
zich niet met trots op de borst
kunnen kloppen bij haar gouden ju
bileum? Het wachten is alleen maar
op het pieuwe gebouw, dat aan de
Steenbokstraat langer op zich laat
wachten dan de polikliniek, die in
het nieuwe christelijk lyceum aan
de Planetenlaan is ingericht. U
ziet wel, alles bij elkaar is het Haar
lem nog niet zo slecht vergaan. En
dat heeft Oude Tonge mede tot heil
gestrekt, dit jaar kon de adoptie
van dit geteisterde dorp met dank
baarheid beëindigd worden.
Met veel weemoed heeft Haarlem
afscheid genomen van de zusters
van Sancta Maria. De zusters
hielden niet van officieel gedoe,
weshalve wij haar hier in herin
nering brengen met dit vlotte
sportplaatje.
Het befaamde rijke roomse le
ven, dat dag in dag uit zich
geplaatst zag „in het kader
van het Maria-jaar" beleefde zijn
traditionele hoogtepunten in tal van
priesterfeesten, waaronder dat van
mgr. J. P. Huibers 55 jaar pries
ter wel het belangrijkste was.
Maar vergeet ook niet de niet-rus-
tende emeritus-pastoor F. van der
Meer, die ridderlijk zijn 60-jarig
priesterschap vierde. Wij hebben al
len gouden, zilveren en Koperen ju
bilarissen gefêteerd en pastoor A.
Olierook kon zijn werk in de Bloe-
mendaalse dreven beginnen in een
nieuwe majesteitelijke kerk. De
tiende Haarlemse parochie (onge
veer in Alkmaar-Zuid) kreeg haar
beslag, Deken Zijlstra beklom reso
luut de dekenale zetel in de Jans
straat, de parochie van Sint Jan
glom van het goud en begroette
nog maar kort geleden haar nieuwe
herder, pastoor H. W. van Schie,
en het kapittel van Gent kwam pon
tificaal in onze Bavo-stad op be
zoek.
De oude binnenstad kreeg een
kostelijk Stoofke, een antiek begrip
met een moderne inslag, de Sint
Bavo-kerk in Heemstede kreeg
weer een jonge glans door het nieu
we hoogaltaar en de Katholieke Ge
zinszorg heeft een goed dak boven
zich georganiseerd.
Ja, ja, er was weer veel te doen
in onze geel-witte gemeenschap. De
bejaarden lieten zich niet in een
hoekje drukken, zij vonden een so
ciëteit in het vernieuwde parochie
huis aan het Teylerplein en in het
bekende gebouwtje aan de Linge-
straat, omgekeerd evenredig dus
aan het spreekwoord: zo de ouden
zongen, zo piepen de jongen.
Scholen hebben gejubileerd, het
Mendelcollege verrees voorlopig
nog eenzaam aan de Delftlaan
en tenslotte zal Haarlem z'n katho
lieke ambachtsschool toch krijgen.
Vicit vim virtus, nietwaar?
De deugd van het historische
Gortje aan de Ged. Oude Gracht
heeft het echter niet van het ge
weld kunnen winnen. Het is ge
sneuveld onder zware mokerslagen,
maar het volgend jaar zal het
nieuw en jong uit de puinhopen her
rijzen.
Zo gaat dat nu eenmaal. Het (de)
een verdwijnt, het (de) ander komt
terug. Pastoor Keijer b.v. bezette
met vlijt de pastorie, die door pas
toor Lautenschütz in Haarlemmer
liede was leeggelaten, de voorzit-
tersstoel van Sint Adelbert kreeg
een wat academisch cachet en mej.
dr. Maria Nolte heeft het er
op gewaagd de vertrouwde sfeer
van „Sancta Maria" te gaan be
vestigen, na het door velen als een
zwaar gevoeld vertrek der zusters
met Zuster Madeleine aan het hoofd.
Afscheid nemen is nu eenmaal een
steeds terugkerend evenement. Dit
maal hebben wij b.v. hoofdstations
chef Wijmans de hand moeten
drukken, en dr. J. J. v. d. Belt.
Dat ging allemaal tijdens een plei-
zierig onder-onsje evenals bij drs.
W. Hazevoet, die de huisvestings
problemen verwisselde voor meer
algemeen-maatschappelijke puzzles,
en bij dr. G. de Vries, die als di
recteur van het slachthuis met pen
sioen ging.
Officiëler ging dat bij dr. J. E.
Baron de Vos van Steenwijk, com
missaris der Koningin, en bij Bloe-
mendaals burgemeester, jhr. mr.
C. J. A. den Tex. Maar al dat af
scheid nemen geeft weer de sen
satie van andere gezichten in een
bepaalde functie: dr. M. Prinsen,
commissaris der Koningin, dr. D.
Peereboom Voller, burgemeester
van Bloemendaal, mr. B. v.d. Burg
officier van jüstitie, mr. G. Boot.
voorzitter van de Haarlemse Raad
.van Arbeid, de heer J. Limborgh,
directeur van de Bedrijven in
Heemstede, de heer Fr. van Rey-
sen, voorzitter van de R.K. Mid
denstandsvereniging en de heer Th.
van Beek, directeur van het Huis
vestingsbureau.
Cultuur en sport gaan hand in
hand, althans in portefeuilles
van ministers en wethouders;
ook in deze rubriek. De cultuur
heeft mij vaak gedreven naar de
schouwburg, waar „De Drie Zus
ters" een van de indrukwekkendste
voorstellingen is geweest. Ons
thousiasme het gouden priester
feest van pastoor Chr. van Mierlo.
De feestgave bestond uit een
nieuw hoogaltaar.
Noordhollands Philharmonisch Or
kest debuteerde op het televisie
scherm, maar de beste herinne
ring bewaar ik toch aan de
Mastreechter Staar.
In het Bloemendaalse openlucht
theater presenteerden onze katholie
ke amateurs „Mariken van Nieu-
meghen" en enkele weken later
diende zich met veel allure de
„Prins van Homburg" aan van
wege het Kennemer Toneelfestival.
In Heemstede waren het de Val
kenburg-parochianen, die Berna-
dette van Soubirous weer voor ons
deden leven.
Natuurlijk .concurreerden weer
de beste orgelisten tegen elkaar
op, en wel op internationaal niveau,
en de culturele memorie werd af
gesloten door Marinus Adam, die
Tijdens de Haarlemse feesten
bleek het bloemencorso op het
water een bijzonder attractief
evenement. De bloemenfee, haar
twee nimfen en elfjes gaven
aan het bloemenfestijn een extra
fleur.
als zilverling eens flink in de bloe
metjes werd gezet.
Hoe kan het verder anders, dat
in mijn bescheiden sportrevue
„good old" H.F.C. vooraangaat, dat
zo zwierig en amateuristisch zijn
vijf en zeventigjarig bestaan vier
de? „Leonidas" en „Hercules" lie
ten het evenmin op zich zitten
bij hun zesde lustrum, en volgend
jaar zal het in Haarlem nog meer
op rolletjes gaan, als de rolschaats-
baan een feit geworden is.
In vogelvlucht heb ik u meege
nomen door het voorbije jaar. Mis
schien zegt u: hé, dat is waar ook;
missschien vraagt u verbaasd:
waarom heeft-ie daaraan niet ge
dacht? Och, u wilt het mij niet ten
kwade duiden, dat mijn bril nog al
eens besloeg, toen ik in mijn archie
ven speurde. Anders had ik zeker
gememoreerd, dat de Holland Nau-
tic een roemloze dood is gestorven,
dat de Schipholweg eindelijk haar
Haarlems beslag heeft gekregen,
dat we afscheid hebben genomen
van adjudant Spee, dat de Prin-
dat de dieren-speel-tuin voorlopig
voor Bloemendaal behouden blijft.
Ik waag me tenslotte niet aan
concrete wensen voor het nieuwe
jaar. Natuurlijk hopen we allemaal
op een goed raadhuis in Bloemen
daal en op een fantastische uitwer
king van het Zandvoortse Boule
vard-plan. Laten wij het verder
maar houden op een stevige wo
ningbouw in Oost, dat dit jaar zijn
wijkcorpité heeft gekte gen, en in
Noord, waar „Sinnevelt" en „Delft-
wijk" met veel bravour werden vol
gebouwd.
U zult het na dit vogelvlucht-jaar
wel met mij eens zijn, dat er wel
veel te beleven is geweest. zult
dus niet helemaal ontevreden mo
gen zijn, tenzij u er vergeefs op
gerekend hebt in de lintjesregen te
zullen staan of begiftigd te zullen
worden met „Pro ecclesia" of
„Gregorius". Wanhoop dan niet,
want de hopelozen is een slecht lot
beschoren. Doe u best, misschien
dat u het volgend jaar in mijn ar
chief terecht komt; maar dat is
ook niet alles, want soms kan het
er stoffig zijn!-
Niettemin een Zalig
Nieuwjaar.
ouiuo rvcxii jicv
In 1955 hoopt Haar
lem zijn rolschaat-
senbaan te krij
gen. Dat betekent,
dat onze jeutV
zich ongetwijfeld
met nog meer
zwier zal bewe
gen. Laten wij ons
dit oude jaar spie
gelen aan deze
kleuter, die fi
guurlijk althans
een droomgezicht
is. Wanneer wij op
rolletjes het nieu
we jaar binnen
trekken, zal het
waarachtig wel
gaan.
Hoewel hij niet te paard arriveerde, werd Sint Nicolaas toch met enorm
enthousiasme in Haarlem ontvangen. Het was de eerste officiële intocht van de
Sint in de Bloemenstad en burgemeester Cremers greep de gelegenheid dank
baar aan, om de hoge gast persoonlijk op het stadhuis te begroeten.
De Haarlemse politie zit wel te paard, echter nog steeds binnen de besloten
heid van een rijschool. Hopelijk zal de politie-te-paard zich het volgend jaar
in het openbaar presenteren.
Bloemendaal nam afscheid van zijn burgemeester, jhr. mr. C. J. A. den Tex.
Bij die gelegenheid werd de scheidende burgervader diens portret, geschilderd
door Karei van Veen, aangeboden.