Per week minstens één planeen
nota of uitslag van een enquête
Het gehele Nederlandse
grondgebied kan nog niet
verdedigd worden
ZIJN WIJ EEN GEZOND VOLK?
K. V.P. wil eenheidsgesprek
niet voortzetten
Militairen raken vertrouwd met
uitwerking atoombom
i
|„Wat wil de P.v.d.A. eigenlijk?"
1954 WAS EEN GOED ADVIESJAAR
Geen organisatie met zelfrespect liet
een rapport achterwege
Minister Staf in Defensienota:
Pius X in luisterrijke plechtigheid
tot de eer der altaren verheven
Mendès-France
begint formatie
onder een zware
hypotheek
Holland-Festival geopend metElektra
Overleden in 1954
Terugkeer naar de K.V.P. is er niet
I „Wij willen geen anti-clericalisme"
Aartshertog Eugen van
Habsburg overleden
Voor het overige staat de beslissing
nog open
EERST STANDPUNT K..N.P. en K..W.G. NAAR
AANLEIDING VAN MANDEMENT
VRIJDAG 31 DECEMBER 1954
PAGINA 7
Vrijdag 7 Mei
Dien Bien Phoe is gevallen. Na een belegering van 57 dagen is de
geïsoleerde vesting vandaag om één uur Nederlandse tijd prijs
gegeven. Een bestorming van 20 uur is aan dit beslissende ogen
blik voorafgegaan. Volgens een voorlopige schatting hebben on
geveer 20.000 Vietminh-soldaten en circa 4000 soldaten van de
Franse Unie in de strijd om de vesting het leven gelaten.
De Castries krijgsgevangene.
Maximale zekerheid
Minimale premie
Liturgische weekkalender
Ons klimaat is niet ongezond, onze woningen
zijn redelijk goed en de voedingsmiddelen
staan onder voortdurende controle
ffl Voor de maand
JANUARI 1955:
1. Binnenlandse EENDRACHT
bij de volkeren.
2. De MALi^BAR-christenen
in Zuid-India.
Advertentie
CONCORfifft
Coöp. Levensverzekering Mij. u.a.
Ook voor collectieve personeelverxekering*
Hoofdkantoor:
Oudcnoord - Utrech»
Tal. 16591 (3 lljnan)
Zondag 30 Mei
Aan alle parochiekerken ls vandaag verkrijgbaar het Mandement 1954 van het
Nederlandse Episcopaat, handelende over de taak van de katholiek in het open
bare leven van deze tijd.
Na Oslo (40), Antwerpen (40) en Stockholm (61) levert ook Bern een
nederlaag voor het Nederlands Elftal op: 31.
Dinsdag 8 Juni
Na een geruchtmakend proces wordt de Berkelse arts door de Haagse arrondis-
sementsrechtbank tot levenslang veroordeeld.
Vrijdag 11 Juni
Vanmiddag ls de Franse premier Laniel bij het vertrouwensvotum in de Natio
nale Vergadering verslagen. De officiële uitslag luidde: 306 stemmen tegen en
292 voor. De vertrouwensstemming betrof het beleid der Franse regering inzake
Indo-China.
Maandag 14 Juni
(Van onze Haagse redacteur)
Wat men ook van 1954 moge zeggen als het jaar van de natte zomer oi
van het Mandement, voor ons staat huiten twijfel, dat dit jaar bovenal
het jaar is geweest van de Enqfiêtes en Studies, van de Adressen en
Nota's, van de Rapporten en de Plannen. Wij herinneren ons geen jaar, waarin
de belangrijke personen en instellingen uit geheel den lande zo druk van,
voor, over en met elkaar gerapporteerd en geadviseerd hebben als in 1954
geschied is.
Omdat wij de tekenen des tijds willen verstaan, hebben wij op onze beurt
ook een kleine enquête gehouden en als laatste Nota van dit jaar mogen wij
de lezer dan een bescheiden Rapport aanbieden over de waarlijk fenomenale
activiteit, welke in 1954 vertoond is op het stuk van Adviesgeving en Planning.
Donderdag 13 Mei
Na een ongewoon spannende match, die pas in de laatste partij werd beslist,
met Smyslov behoudt Botwinnik de titel wereldkampioen schaken. De wedstrijd
eindigde met 1212 gelijk.
Dinsdag 18 Mei
Woensdag 1? Mei
Stockholm: Débacle van Nederlands elftal tegen sterke Zweden (61).
Vrijdag 21 Mei
De onwaarschijnlijkste kop van het jaar:
Zaterdag 22 Mei
De traditionele „Vlaggetjesdag" wordt, ondanks regen en wind, in de kust-
steden met meer feestelijk vertoon dan anders gevierd. Bij IJmuiden duikt nie-
mand minder dan „Koning Haring I" uit zee op.
Zondag 23 Mei
Het Engelse voetbalelftal lijdt in het „Nep-stadion" te Boedapest tegen Hongarije i
de grootste nederlaag uit zijn historie: 71. j
Zondag 30 Mei
Gaan wij voorbij aan het „kleine werk"
zoals de rapporten over de Amsterdam-
se tram, een reorganisatieplan van de
Katholieke Middenstand, adviezen van
I de S.E.R. over de P.B.O. en onder-
zoekingen op het gebied van de emi-
gratie, dan wijst de balans van dit
jaar uit, dat er ruim zeventig Adviezen,
j Nota's en Rapporten het licht hebben
gezien. Dat is dus meer dan één studie
j per week en dan hebben we alleen
nog maar gelet op de stukken, die
j betrekking hebben op het binnenland.
j Daar was allereerst de overheid, die
j met lijvige documenten over de brug
j kwam als daar zijn de Middenstands-
nota, een Driejarenplan voor Nieuw-
j Guinea, de Defensienota, een Nota-Cals
j over de behoefte aan onderwijzers, een
j Nota over de broodprijs en een Nota
over het vraagstuk van de „equal pay",
j Maar men vlakke daarnaast de diver-
se hoge colleges van overleg, de ad-
j viescommissies en de publiekrechtelijke
organen bij de productie van indruk-
wekkende stukken ook niet uit. De her-
ziening van de Grondwet, de radio en
de vrijetijdsbesteding, de Belgisch-Ne-
derlandse Waterwegen, de herziening
i van de Provinciale Wetde oeverver-
bindingen voor het Noordzeekanaal, de
lectuürvoorziening, het Nationaal Bal-
let en de plaatsing van antennes, het
E zijn evenzovele onderwerpen, die in al
dan niet gedegen rapporten uit de doe-
E ken zijn gedaan.
Met kop en schouders steekt bo-
j ven dit alles nog uit de .nauwelijks
te breidelen activiteit van.de Sociaal-
Economische Raad, die eenvoudig-
weg lééft van de vergaderingen en
j het papier. Adviezen over de Land-
bouwwet, over de toekomstige ouder-
domsverzekering, over de kwaliteit
van landbouwproducten, over de kin-
derbijslag voor zelfstandigen - het kon
I niet op. Maar dit was nog niets ver-
geleken bij hetgeen zich in de maan-
I den Juli, Augustus en September
ging afspelen rond de lonen. Op een
gegeven moment kon men het bele-
ven, dat de departementen, de Com-
I missie Lonen en Prijzen van de S.E.R.
I en de S.E.R. zelf, de organisaties van
I werkgevers en werknemers, de Stich-
ting van de Arbeid en de Looncom-
I missie van deze stichting allemaal
voor en met elkaar aan net rappor
teren en adviseren waren over toon
hoogte, loonronde en loonvorming, een
waarlijk hartverwarmende activiteit.
i En nu hebben we nog niets gezegd
over alle Studies en Nota's, die dit
I jaar ontsproten zijn aan het zo be-
faamde Particulier Initiatief. Het orga-
nisatiewezen heeft zich tenslotte ook
niet laten kennen: geen instelling met
i zelfrespect of zij heeft in 1954 wel een
rapport gebaard, een enquête gehouden
I of minstens een adres verzonden. Men
i enquêteerde over de sociale positie van
burgemeesters en de Zondagswet, over
het programma van de K.V.P., de ge-
i zondheid van zuigelingen en het Mande-
ment.
De onderwijzers wierpen zich op de
gemeente-classificatie, de werkgevers
op het cadeaustelsel en de belastingen
en de Arka op de achterstand van ka
tholieken bij benoemingen. Wat een kos
telijke plannen zijn er dit jaar niet
gelanceerd (en soms nog uitgevoerd
ook)een streekplan voor de Zaan
streek, een plan voor het V.H.M.O. in
den Haag van het KASKI, een reor
ganisatieplan en een plan voor de we
duwen en wezen van de K.V.P., een
plan voor getrapte ziekteverzekering,
een millioenenplan voor een zomercen-
trum in Zandvoort en een tunnelplan
voor Nijmegen.
De commissie-van Schaik rapporteer
de over de artseninkomsten, de K.V.P.
over de Middengroepen en de commis-
sie-v.d. Grinten over de staatkundige
eenheid. Een commissie bestudeerde de
instandhouding van de Loosdrechtse
plassen en een andere commissie de
gebreken van het V.H.M.O.; de Ka
tholieke Middenstand adresseerde over
de Middenstandsrtota en de Vereniging
voor de Effectenhandel stelde een on
derzoek in. Er verscheen een Rapport
over de reorganisatie van de Voogdij
raden, een ander over de Limburgse
scheepvaart en er was zelfs een onder
werp, waar twee verschillende rappor- i
ten over uitkwamen: de wichelroede,
achtereenvolgens bestudeerd door de I
Koninklijke Academie voor Wetenschap-
pen en de Werkgroep Wageningen. Le- i
zer, wat een jaar!
En dan zal de opmerkelijke volger I
van dit, ons Rapport over de Rap-
porten Ongetwijfeld nog opmerken, dat
wij toch verre van volledig zijn. Wij
zijn voorbijgegaan aan de rapporten
over de Friese proefscholen en de
standaardovereenkomst ziekenfonds
- huisarts, over de opleiding van ver- j
plegenden en de levensscholen in
Brabant
Het zij zo. Wij zijn toe aan onze
conclusie en die kan niet anders luiden
dan dat 1954 een goed Adviesjaar is
geweest. Ons respect voor de vele des-
kundigen, die deze hoogconjunctuur in
Plannen en Nota's bewerkstelligd heb-
ben. Wij brengen een toast uit op alle
sub-commissies, werk-commissies en I
commissies-ad hoe, op alle werkgroe-
pen, vormingsinstituten en studiecen
tra, op alle secretarissen, rapporteurs
en adviseurs. En niet minder op onze
abonné's, die alles, wat dit jaar „het
licht zag", zij het dan in geëxcerpeer
de vorm, nog zouden gelezen hebben
ook.
Minderheidsnota
ZONDAG 2 Januari: Allerheiligste Naam
Jezus: eigen mis; 2 geb. (in stille mis
sen oct. H. Stephanus); Credo; prefatie
van Kerstmis; wit.
MAANDAG: Mis van octaafdag van H. Jo
annes; 2 geb. Deus qui salutis; 3 geb.
voor Kerk of Paus; (Den Bosch: geen 2e
en 3e geb.); prefatie van de apostelen;
wit.
DINSDAG: Mis van octaafdag van Onno
zele kinderen; 2 geb. Deus qui salutis;
3 geb. voor Kerk of Paus; prefatie van
Kerstmis; rood.
WOENSDAG: vigilie van Driekoningen;
eigen mis; 2 gen. H. Telesphorus; 3 geb.
Deus qui salutis; Credo: prefatie van
Kerstmis; wit.
DONDERDAG: Driekoningen; eigen mis;
Credo; eigen prefatie en communie:
wit.
VRIJDAG'; Mis van Driekoningen; 2 geb.
Deus; 3 geb. voor Kerk of Paus; verder
als Donderdag.
ZATERDAG: als Vrijdag.
ZONDAG 9 Januari: H. Familie; eigen mis;
2 geb. van Zondag onder octaaf; 3 geb.
oct.; Credo; prefatie en communie, van
oct.; wit.
Schrijver dezes stelt voor het volgend
jaar wat minder te enquêteren, te
„plannen", te rapporteren en te advise-
ren.
In 1954 zijn aan ons land o.m. de vol-
gende vooraanstaande persoonlijkheden
door de dood ontvallen:
Geestelijken
L. Beune, pastoor en oud-moderator
K.J.M.V.; Mgr. J. Henneman, archiva- i
ris bisdom Haarlem; L. Buve, deken
van Groningen; J. Kuilman, deken van I
Haarlem; Mgr. F. Hoowaarts SVD,
bisschop van Tsaochowfu (China)I
Mgr. J. Ingendael, deken van Maas- j
tricht; Mgr. B. Hilhorst CSSp., bisschop i
van Morogoro (Afrika)Mgr. dr. G.
Vesters MSC, oud-apost. vicaris van
Rabaul; Dom dr. P. Strijbosch, abt
Lilbosch; D. van Heel OFM, histori-
cus en schrijver; J. Lansu, provinci-
aal der Lazaristen.
Andere bekende personen
A. van der Vlugt, gezant in Finland; j
Dr. ir. W. Harmsen, oud-dir.-gen. rijks-
waterstaat; Mr. G. van Zinnicq Berg-
mann, oud-rijksadvocaatMr. dr. Ph.
Libourel, notaris; Mr. H. Bijleveld,
oud-minister van Marine en oud-voorz.
Rijksverzekeringsbank; Dr. J. van
Dijk, oud-minister van Defensie; Dr. E.
Heldring, oud-pres. Ned. Handel-mjj.;
W. Dreesmann, zakenman; H. A.
Bekker, oud-wethouder Utrecht; A. J.
de Goey, lid Eerste Kamer; R. G.
Doorman, gep. luit.-generaalAnnie
Meijer, oud-Tweede Kamerlid; Fr.
Mikkenie, circusdirecteur; Dr. P. Ba
ron van Harinxma thoe Slooten, oud-
comm. der Koningin in Friesland; R.
Jurgens, industrieel; Mr. A. Leesberg,
wethouder Alkmaar; Th. Schaepman,
oud-Tweede Kamerlid.
Aartshertog Eugen van Habsburg is
gisteren in een rusthuis te Merano in
de ouderdom van 91 jaar overleden.
Hij was enige dagen geleden naar Me
rano gekomen om te herstellen van
een longontsteking. De aartshertog is
indertijd veldmaarschalk in het Oosten
rijks-Hongaarse leger geweest. (R.M.)
Vrijdag 18 Juni
De Nationale Vergadering heeft hedennacht met 419 van de 466 uitgebrachte
stemmen de radicaal-socialist Mendès-France opdracht gegeven een regering te
ss vormen op basis van het door hem gistermiddag voorgelegde programma. Binnen
S recordtijd heeft Frankrijk deze Investituur tot stand gebracht.
Zaterdag 19 Juni
jE Pierre Mendès-France heeft zijn kabinet gereed. Hij gaat zelf contact zoeken
in Genève om de kwestie Indo-China tot oplossing te brengen.
1 Zondag 20 Juni
Eindhoven wint in een beslissingswedstrijd met 3—1 van DOS en is daarmee
kampioen van Nederland.
Dinsdag 29 Juni
Vanochtend zijn in de Grafelijke Zalen in Den Haag de Unie-besprekingen
tussen de Nederlandse en de Indonesische delegatie begonnen.
Eisenhower en Churchill hebben na afloop van hun besprekingen verklaard,
dat zij blijven vasthouden aan de E.D.G.
Zaterdagnamiddag heeft Z. H. Paus Pius XII in tegenwoordigheid van een im-
°fense menigte gelovigen ex cathedra verklaard, dat Zijn Zalige voorganger Pius X
•en Heilige in de hemel is en de Paus heeft Hem doen opnemen in de registeren
®n degenen, die tot de eer -der altaren verheven zijn.
(Van onze medische medewerker)
n deze dagen van de
jaarwisseling zijn wij
geneigd op allerlei
1 L gebied een blik terug te
I werpen en tevens onze
M gedachten over het ko-
|j mende jaar te laten gaan.
L Voor wat deze rubriek
J *1 betreft kunnen wij ons
afvragen, hoe het staat
N\ met de gezondheidstoe-
stand van ons volk en
hoe de perspectieven zijn
voor de toekomst.
Het is zeer moeilijk om in kort be
stek een absolute maatstaf aante
leggen, wel kunnen wij de gezondheids
toestand van ons land vergeljjfTen met
die van andere Europese landen en
dan komt ons land er zeker niet
slecht af. Nederland heeft een van de
laagste sterftecijfers van de wereld.
Toch is dit geen reden tot zelfge
noegzaamheid, want al hebben wij
enerzijds veel voordelen boven andere
landen, die ons deze voorsprong ge
makkelijk maken, anderzijds heersen
er in ons land op velerlei gebied toe
standen die verbetering behoeven en
waarmee de gezondheidstoestand van
ons volk vooruit zou kunnen gaan.
Eerst enkele punten die het leven
in Nederland gezond maken.
Ons klimaat, met alle bezwaren er
van, is toch geen ongezond klimaat.
De temperaturen zijn doorgaans ge
matigd. Het is niet vaak erg koud of
zeer warm. Het is waar dat veel men
sen sterk verlangen naar de warme
zon, maar het is te betwijfelen of de
meesten van hen in hun schik zouden
zijn als zij 's zomers maanden lang
in een tropische temperatuur zouden
moeten werken. Het is immers niet
hetzelfde of wij, al vacantie vierend,
van zon en hitte kunnen profiteren, of
dat wij ons dagelijks werk moeten
doen in diezelfde dan afmatten
de hitte.
Europeanen die een deel van hun le
ven in de tropen hebben gewerkt (in
een Europees tempo!) worden niet
voor niets vroeg oud.
Ook is er in ons klimaat minder
kans op rotting en bederf van levens
middelen en afval. Gevallen van ty
phus, paratyphus en dergelijke be
smettelijke darmziekten zijn hierdoor
uitzondering in ons land, maar in de
tropen komen zij zeer veelvuldig voor.
Bovendien kan in ons klimaat onge
dierte veel minder welig tieren. Dit
heeft weer tot gevolg dat er minder
kans is op verspreiding van infectie
ziekten die door sommige van deze
dieren en diertjes worden overge
bracht. Malaria b.v. wordt overge
bracht door enkele muggensoorten,
die in ons klimaat op een enkele uit
zondering na niet kunnen gedijen.
Vandaar dat malaria zeldzaam is in
onze streken.
Nauw met het klimaat verbonden
is de woning waarin wjj leven. De wo
ningen in ons land zijn in het alge
meen, vergeleken met die in het bui
tenland, ruimer en lichter; een be-
Wat het gebruik van de genotmid-
delen alcohol en tabak betreft is er
over het algemeen geen reden om Zaterdag 3 Juli
alarm te slaan.
De fiscus hQudt hierbij trouwens
ook een oogje in het zeil, al is het een
omstreden vraag of de fiscus hiervoor
de aangewezen instantie is.
Roken en longkanker is voor velen
nog steeds een groot probleem en te
recht, want de statistieken spreken
een onloochenbare taal. Roken is voor
veel mensen een slechte gewoon
te geworden inplaats van een genoe
gen. Overigens mag men zich niet la-
Op een te Utrecht gehouden kaderdag van de Partij van de Arbeid spreekt
Geert Ruygers naar aanleiding van het Mandement. Hij zegt:
langrijk punt voor de lichamelijke en
geestelijke volksgezondheid. Hierbij
laten wij het tekort wat door de oor
log is ontstaan buiten beschouwing,
omdat dit vrijwel gelijkelijk geldt voor
alle landen.
Op het lage cijfer van de zuige
lingensterfte mogen wij terecht
trots zijn. Ik hoef U wel niet te
zeggen van welk een onschatbare
waarde hierbij de praenatale zorg en
de consultatiebureaux voor zuigelin
gen zijn. Vanzelfsprekend speelt de
verstandige zorg van de Nederlandse
moeders hierbij de grootste rol.
Vrijwel ongemerkt maar niet onbe
langrijk is de controle op de voedings
middelen. De worst die U eet wordt
naar deugdelijkheid en samenstelling
regelmatig gecontroleerd; dit zelfde
geldt voor ons dagelijks brood, de
melk en nog tal van andere voedings-
middelen.
Er zijn ook nadelen verbonden aan
de Nederlandse levenswijze en dan
komt in de allereerste plaats de Ne
derlandse volksziekte: de vetzucht,
anders gezegd: de overvoeding. Voor
vandaag zullen wij dit tere punt la
ten rusten; in de afgelopen weken
hebben wij het hierover al eens ge
had en in de toekomst zullen wij ze
ker gelegenheid vinden er nog eens
op terug te komen.
ten leiden door de vrees voor kanker,
dit geldt ook in 't algemeen. Kanker
is een frequentere doodsoorzaak dan
vroeger, het lijkt dus alsof kanker
meer voorkomt, toch is dit maar ge
deeltelijk waar. Kanker is vooral een
ziekte van.de oudere leeftijd. Als er
steeds meer oudere mensen komen,
is het onvermijdelijk dat ook het aantal
gevallen van kanker toeneemt, zoals
ook andere ziekten van de oude dag
veelvuldiger zullen voorkomen.
De mens is nu eenmaal een sterfe
lijk wezen.
Afgezien van enkele vormen van
kanker, die wij misschien gedeeltelijk
zelf kunnen voorkomen, is er geen re
den tot bijzondere ongerustheid op
dit gebied.
Al met al komen wij tot de slotsom
dat de gezondheidstoestand van ons i
volk door de bank genomen niet on- j
gunstig is, waarbij wij dus niet uit het i
oog moeten verliezen, dat de toe
stand nog niet ideaal is.
Een interessante kwestie in dit ver
band is de verhouding arts-patiënten
de rol die de ziekenfondsen hierbij
spelen. Dit onderwerp leent zich er.
echter niet toe om in een paar regels
te worden afgedaan. Daarover dus
een volgende keer.
St.
En dr. W. Drees zegt:
In Dokkum wordt het twaalfde eeuwfeest van Bonifatius' marteldood nationaal
herdacht. H. M. de Koningin woont de plechtigheid in de bedevaartskapel bij.
k Prof. dr. J. N. Bakhuizen van den Brink, prof. dr. J. H. Bavinck en prof. dr. W.
Asselbergs houden redevoeringen.
1 Zondag 4 Juli
1§ De Bonifatius-herdenking in katholieke kring werd vandaag in Utrecht ge-
houden. De Aartsbisschop draagt des morgens in de kathedraal een pontificale
S Hoogmis op. Heel katholiek Nederland was des middags op de bijeenkomst in de
Utrechtse Schouwburg vertegenwoordigd.
Mr. H. W. van Doorn houdt een radio-rede en vraagt zich af:
Op sportgebied vallen twee grote gebeurtenissen te registreren:
De Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond besluit met ingang van September
het beroepsvoetbal in te voeren.
In Bern wordt de finale om het wereldkampioenschap voetbal gespeeld tussen
Duitsland en Hongarije. Tegen ieders verwachting in wint Duitsland met 32.
H V/oensdag 7 Juli
