Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | 22 januari 1955 | pagina 11

Wie schaakt moet
mat verwachten

c

3

De familie P. van Uzzel

li

SPIJKERSCHRIFT

Houd moed, Polycarpus!

Niet één...
maar acht

Robinson Crusoë

Tekencursus

Grootste diamant

gric öeoooRroan f

r

J

(^scheefvaariberichhn)

m

èieéM I

il

frr H K- N «ff m K- «r TT K-
H T= n «W w t<- r<y «TT m
T<T ?f Kr m -< «r-HM «TT fff T<r KT ?f T<-
<K K- <n -< fir "W Tf ïf -TtT m P W <K K-
fr <tt fr <K «TT m iff ff ff K-
- ff -TiT *W v sTtT ff- -hl v m <t <fr <m

ZATERDAG 22 JANUARI 1955

PAGINA 11

door

J. H. DONNER

Nieuw Russisch record
op 10.000 meter

De Russen naar Henley

K.G.KERSEN
DEIL

S. C RUIT
EPEN

T. O.HARK
E PE

T. KARMEER
E MST

E. E. ZOLI E
M AARN

W ANKER
AGHT

O.F. T /EN
ELST

W.R.RANK
BEEK

T.S.E.RUSTENE
ARUM

E.W. MASTER
ECHT

B.E. RAUM
ELL

A. R. POORTER
RIED

C.N. HARRE
KOTTEN

U- TORTEN
ERLECOM

R. ETS
METEREN

Mgjps

RENDICftANLAN
©DE©ES@RO®La|§)
SERIWI ROTTAN

XCETAAARRHOR
©EN^pPA^U 6®K E(fï)
«EL'PANERRLUI

RAAOU RPTI FFE
@00(5^1 7 A S ©V E(g)
EUGUPLXYDRVE

SPIOK ERS CWR.I FT"

E«kl

m

De tijd omstreeks Kerstmis en
Nieuwjaar schijnt bij schaakorga
nisatoren zeer gewild te zijn. Er
werden tenminste in de afgelopen drie
weken vier grote internationale tour-
nooien tegelijk gespeeld. Smyslov en
Keres wonnen te Hastings. Reshevsky
in New York, de Chileen Letelier zorg
de voor sensatie door zich boven Naj-
dorf te plaatsen te Mar del Plata en
Milic was no. 1 in Beverwijk.

Van al deze evenementen was toch
wel Hastings de belangrijkste. Hier ont
moetten twee van de topspelers van
Rusland en de kampioenen van West
en Midden-Europa elkaar. En laat ons
het dadelijk toegeven, de Russen heb
ben overtuigend hun meerderheid ge
toond. Broederlijk naast elkaar kwa
men zij met anderhalve punt voorsprong
door de finish, Szabo, Pachman, Un-
zicker, Alexander, Fuderer, onderling
streden zij hard, maar het was slechts
om de derde plaats. Het was zoals zowel
Unzicker als Fuderer tegen mij zeiden:
„Vroeger meende ik dat het verschil
tussen de Russen en ons toch niet zo
groot was, maar nu heb ik gezien: het

is een klasse apart."

Keres was ziek, hij speelde slecht, hij
blunderde zelfs tegen Fuderer, maar
ondanks dat maakte hij zeven punten
uit de mogelijke negen.

Smyslov was weer de tovenaar. Waar
om verloren Szabo, Unzicker en Fude
rer eigenlijk tegen hem? Maakten zij
fouten of speelden zij beneden hun
kracht? Zeker niet. Alleen, Smyslov
bleek juist iets verder gerekend, juist
iets dieper geoordeeld te hebben.

Hij stond vier remises af.

Van de overige spelers willen wij nog
vermelden, dat Fuderer ondanks zijn
jeugd (hij is 22 jaar) tot de grootmees
ters gerekend moet worden, al is hij
nog niet als zodanig officieel door de
FIDE erkend. Hij doet zeker niet onder
voor Unzicker of Pachman.

Het tournooi was goed georganiseerd.
Er heerste een uitstekende verstand
houding tussen de deelnemers. Dit bleek
wel toen er in een van de Engelse kran
ten een nogal dwaas artikel over de
Russen verscheen. De overige deelne
mers hebben toen een brief aan de re
dactie gestuurd, waarin dit artikel be
treurd werd.

De 500 meter voor dames van de

tweedaagse wedstrijd voor het Russi
sche kampioenschap is gewonnen door
de nieuwe wereldrecordhoudster op
deze afstand, Tamara Rylova, die een
tijd noteerde van 47.1 sec. Het we
reldrecord heeft zij tien dagen gele
den op 45.6 sec. gebracht. Tweede
werd Sofia Kondakowa met 47.2 sec.
en derde Rimma Menshova met 47.5
eec.

Op de 3000 meter werd Vera Postni-
kova eerste in de tijd van 5 min. 18.2
sec. Tamara Rylova bezette de tweede
plaats met 5 min. 22.2 .sec. en Rimma
Sjukova, de wereldrecordhoudster op
de 5000 meter, noteerde 5 min. 23.9
Sec.

Boris Tsybin blonk uit op de 10.000
meter, een wedstrijd, welke als aan
vullend nummer op het programma
was geplaatst. Hij noteerde een tijd
van 16 min. 36.5 sec., waarmede hij
een nieuw Russisc" record liet in
schrijven.

Russische roeiers zullen wederom
deelnemen aan de Henley-Regatta van
29 Juni tot 2 Juli a.s. Verleden jaar
verschenen de Russen voor het eerst
in Henley, waar zij enkele van de
belangrijkste nummers wonnen. De
inschrijving voor buitenlandse ploegen
sluit op 1 Juni.

Zoals te verwachten was van zulk een
schaakélite, de partijen stonden op een
hoog peil. Er waren geweldige gevech
ten bij, zoals b.v. Unzicker tegen Pach
man. In vier zittingen probeerde de
Duitser met Dame en vier pionnen te
gen Dame en Paard te winnen. Het bleek
uiteindelijk toch onmogelijk.

De partijen die het tournooi te Bever
wijk heeft opgeleverd, zijn over het al
gemeen van een veel minder gehalte.
Nu was de deelname hier zwakker, zoals
wel zonneklaar blijkt uit het feit, dat
schrijver dezes die te Hastings op 2J4
punt bleef staan, te Beverwijk met 6
punten de tweede plaats deelde.

Maar de gehele sfeer en bètekenis
van Beverwijk is een andere. Ongetwij
feld heeft het ontbreken van geldprijzen
invloed op het spel, maar ook de alge
mene gezelligheid (bonte avond, bridge
drive, gongwedstrijd, iedere avond is er
wel wat te doen) maakt de spelers mis
schien nonchalanter. Er ging geen ron
de voorbij of iemand vergooide een ge
wonnen partij of overschreed de tijd in
een remise-positie. Het is voorgekomen,
dat Pilnik de Dame in liet staan, dat
Perez in gewonnen stelling de tijd over
schreed, Czerniak verknoeide een mooi
opgezet eindspel tegen Pilnik. Och

eigenlijk speelden we allemaal slecht.
Met uitzondering van Milic, die trok
zich van alles weinig aan en zorgde
geen fouten te maken. Zijn overwinning
is daarom verdiend.

Van het tournooi te Mar del Plata
hebben wij nog geen partijen gezien.
Onder de achttien deelnemers vinden
wij de namen van Bernstein, Najdorf
en Toran.

Het schijnt dat Najdorf gedurende het
hele tournooi de leiding had, in de laat
ste ronde echter verslagen werd door
Bernstein in een schitterende offer
partij, waardoor niet alleen Letelier
hem juist met een halve punt passeerde,
maar ook Bernstein gelijke stand met
hem bereikte

Wanneer de partij NajdorfBernstein
in ons bezit is, zullen wij u die zeker
niet onthouden.

Ook van New York hebben wij nog
geen nauwkeurige gegevens.

Het was een tournooi van een voor
namelijk nationaal karakter.

Reshevsky bewees weer eens de sterk
ste te zijn. Evans was tweede. Bisquier
won van Rehevsky.

Ook over dit tournooi zult u nader
horen.

2. De Drakar, die Eric nu duidelijk kan onderscheiden, blijkt een Noor te
zijn en nauwelijks heeft deze hen opgemerkt, of hij verandert van koers en
stevent recht op hen af. Erwin en Axe beginnen verheugd te wuiven en opge
wekt roept Eric de bemanning van het schip toe: Hé daar, gegroet zeevaar
ders. Maar van het voordek slaat een aantal ongure, zware bewapende kerels
het vreugdevolle gedoe op Eric's schip gade. Saksers, gromt de aanvoerder
met een vloek. Kijk die dwazen eens zwaaien. Nou, dat zal hun gauw opbre
ken. Eric houdt op met roepen en wuiven, als hij merkt, dat op het andere
schip niemand hun vriendelijkheid beantwoord. Integendeel een gevoel
van naderend gevaar bekruipt hem, bij het zien van de troep ruige en drei
gend uitziende gasten, daar op het Norenschip! Zijn dit mannen van zijn eigen
volk? Doodstil blijft het daar aan boord en welhaast onheilspellend vaart de

Drakar naderbij. Plotseling scheren twee, drie zwaren speren over het water.
Met een kreet duikt Eric ineen en trekt Erwin, die naast hem staat, mee. Ra
kelings zweven de moorddadige lansen over hun hoofd en een der slaven
zakt dodelijk getroffen ineen, voor hij weet wat hem overkomt, terwijl de
tweede speer met een klap in de mast slaat. Een razende woede maakt zich
van de Noorman meester en ook Svein, Groke en de anderen staan te trillen
van drift. Ternauwernood zijn ze van de schrik bekomen, of ze zien de Drakar
een scherpe wending maken en in volle vaart recht op hen toekomen. Wan
hopig rukt Svein met alle macht aan het roer, in een laatste poging, hun
kleine scheepje te redden voor het welhaast onafwendbare lot, overvaren te
worden.

Dezer dagen heeft men in geveer twintigduizend kleita-
Irak een groot aantal kleita- bietten gevonden. Nee, denk nu
bietten opgegraven, waaruit niet aan aspirine-tabletten of
men nieuwe gegevens over het zo, maar wij bedoelen tablet-
oude Babyion en Assyrië hoopt ten of kleine leemtafeltjes ter
te weten te komen. De land- grootte van een boek en van
streek tussen de rivieren Eu- dezelfde dikte of dikker en
phraat en Tigris (Irak) was daarin is het spijkerschrift ge-
een paar duizend jaar vóór grift uit die oude tijd. Deze
onze jaartelling de bakermat bijzondere bibliotheek, om het
van het mensdom en van de bè- zo maar te blijven noemen, is
schaving. In de Bijbelse ge- in het Britse Museum te Lon-
schiedenis wordt het al ge- den overgebracht en is daar
noemd. Omstreeks duizend jaar nog steeds te bezichtigen. De
vóór Christus werd Babyion leemtabletten zijn uitgesneden
veroverd door de Assyriërs. uit grote, geperste, vochtige
(Je merkt wel, dat nu al, in leemmassa's; de schrifttekens
korte stukje, een aantal zijri daarna, terwijl de tablet-
ude woorden voorkomen, ten nog vochtig waren, inge-
voor de ouderen kunnen drukt in de voorzijde, dikwijls

ïvéor

of metaal.

De voetbalwedstrijd tussen Egypte en
Griekenland te Cairo is geëindigd in
een gelijk spel: 1—1, welke stand met
de rust reeds was bereikt.

Zo'n begin van een nieuw jaar is
voor Pa altijd een uitermate prettige
periode. Hij vindt het heerlijk al zijn
vrienden.sa*, kennissen IJSJieuwjaarsl
kaartjes te z.enden, In Augustus vdrig
jaar was hij reeds begonnerï lijsten
samen te stellen van personen, die
voor een kaartje in aanmerking kwa
men. Daartoe heeft Pavan Uzzel een
zeer ingenieus systeem opgebouwd.
Een kaartsysteem, dat zijn weerga niet
kent. Al de gegevens voor deze lijsten
heeft hij geput uit telefoonboeken, be
volkingsregisters, adresboeken, etc.,
etc. Het spreekt vanzelf, dat hij dan
ook enorme vrachten kaartjes ont
vangt en daarom is het voor hem een
eenvoudig werkje uit deze duizenden
en duizenden kaartjes juist die kaartjes
te zoeken, die een beroep in zich
hebben. De letters van deze kaartjes
kunnen dus door elkaai gezet tot een
beroep gevormd worden. Het grappige
daarbij is, dat de vijftien beroepen, die
u op deze wijze kunt vinden, weder
om een beroep vormen. De eerste let
ters van de beroepen vormen dus nog
een beroep. Kom, vrienden, neem de
kaartjes van Pa van Uzzel maar eens
in uw hand en tracht de beroepen te
vinden. Mooie prijzen wachten u.

ZONDAG

HILVERSUM I, 402 m. VARA8 00
nieuws, 8.18 lichte muz., 8.50 platteland
9.00 sport, 9.05 gram., 9.45 caus. VPRO-
10.00 kind. IKOR: 10.30 prot. pr. AVRO:
12.00 sport, 12.10 lichte muz., 12.35 Even
afrekenen, Heren 1 12.45 lichte muz., 13.00
nieuws, 13.05 gram., 13.10 militairen,
14.00 boek, 14.20 omr.ork en solist, 15 25
hoorspel, 15.50 meisjeskoor, 16.15 gram.,
16.30 sport. VPRO: 17.00 rep., 17.20 caus.
VARA: 17.30 jeugd, 17.50 sport, 18 15
nieuws^ 18.30 lichte muz., 19.00 Radio-
lympus, 19.30 cabaret. AVRO: 20.00
nieuws, 20.15 lichte muz., 20.45 hoorspel,
21.30 lichte muz., 21.45 Cavalleria rusti-
cana, opera. 23.00 nieuws, 23.15 gram.

HILVERSUM II, 298 m. NCRV: 8.00
nieuws. 8.15 orgel. IKOR: 8.30 prot. pr
KRO: 9.30 nieuws, 9.45 gram., 9.55 pl.
Hoogmis, 11.30 gram., 11.45 Radio Philh.
sextet, 12.20 apologie. 12.40 gevar lied
jes, 12.55 caus., 13.00 nieuws, 13.10 lunch-
conc.. 13.40 boek, 13.55 gram., 14.00 kin
deren, 14.30 Wiener Octet, 15.25 interv.,
15.35 gram.. 16.10 thuisfront, 16.15 Sport,
16.30 Vespers. NCRV: 17.00 prot. pr., 18.30
vocaal ens„ 18.45 kamerork., 19.00 boek,
19.15 cantate, 19.30 caus. KRO: 19.45
nieuws, 20.00 cabaret, 20.40 act., 20.55 de
gewone man, 21.00 symphonette-ork
koren en sol., 21.30 hoorspel, 22.15 strijk-
octet, 22.40 caus., Avondgebed. 23.00
inieuws, 23.15 Radio Philh. Ork., 23 40
kamerkoor.

ENGELAND. BBC, home service, 330
m.: 15.45 symph.conc., 19.25 conc.ork en
soliste. 23.00 recital.

BBC. light progr., 1500 en 247 m.:
14.15 gevar. muz., 21.15 pianospel, 22.00
amus.muz., 23.30 gevar. muz.

NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m., 12.00 lichte muz., 13.10 gevar.
muz., 16.30 lichte muz., 18.20 ork.cone..
18.50 baritön en piano. 20.00 gevar. muz.,
22.15 dansmuz.. 23.15 lichte muz., 0.15
ork.cone., 1.15 gevar. muz

FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
12.00 ork.cone., 15.30 Le jour et la nuit.
opera, 17.45 ork.cone., 20.00 lichte muz..
22.45 kamermuz.

BRUSSEL, 324 m.: 12.00 kinderliederen,
12.34 lichte muz., 14.00 operamuz., 15.30
dansmuz., 17.00 mannenkoor, 17.20 piano
recital, 17.35 mannenkoor, 18.05 zang en
piano, 19.30 orkconc., 22.45 dansmuz..
23.05 dansmuz.

,484 m.: 15.00 groot symph.ork., 21.15
omr.ork., 23.00 lichte muz.

ENGELAND, BBC, European Service.
Uitz. voor Nederl. 8.00-8.15 Engelse les
v. beginnelingen, lessen 94 en 95, deel 4
(Op 464 en 75 m.). 17.00-17.15 Eng les
v. beginnelingen, een uitspraakles en les
11, deel 1. (Op 224 en 49 m.). 22.00-22.30
Nws. Feiten v, d. dag. De Eng. geschie
denis: Romantiek en dagelijks leven,
door dr. Noach. (Op 224 m.).

WIJ KIJKEN NAAR TELEVISIE.
NTS: 16.28-17.30 Intern, zwemfeest 1. h.
Stedelijk Zwembad te Bochum.

MAANDAG

HILVERSUM I, 402 m. AVRO" 7.00
nieuws, 7.10 gram., 7.15 gym., 7.30 gram.,
8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.30 huisvr., 9.40
prot. pr., 10.00 gram., 11.00 vrouw, 11.15
kamerork., 11.45 voordr., 12.00 lichte
muz., 12.33 In 't spionnetje, 12.38 gram..
13.00 nieuws, 13.15 gram., 13.20 lichte
muz., 13.55 koersen, 14.00 caus., 14.20
piano, 14.50 hersengym., 15.10 gram

Bram., 15.50 wetenswaardigheden,
16.15 gram., 17.30 jeugdbeweging, 17 45
17.50 mil. comm., 18.00 nieuws,
18.15 lichte muz., 18.45 in en om de uni-
1®'55 orgel, 19.15 muzikale caus.,
19.45 regenngsuitz., 20.00 nieuws, 20.05
radioscoop, 22.30 viool en piano, 22.50
caus., 23.00 nieuws, 23.15 gram.

HILVERSUM II, 298 m. NCRV: 7 00
nieuws, 7.10 caus., 7.13 muz., 7.30 gram.,
7.45 prot. pr., 8.00 nieuws, 8.15 sport. 8.25
gram.. 9.00 zieken, 9.30 vrouw. 9 35
Mastklimmen, 10.05 gram., 10.30 prot. pr
11.00 gram.. 11.20 gevar. muz., 12.25 boer
en tuinder, 12.33 gram., 13.00 nieuws.
13.15 strijktrio, 13.45 gram., 14.05 school
radio, 14.30 gram., 14.45 vrouw, 15.15
gram., 15.25 viool en piano, 16.00 prot.
pr., 16.30 strijkkwartet, 17.00 kleuters,
17.15 jeugd, 17.30 gram., 17.40 beursber.,
17.45 regeringsuitz., 18.00 kerkkor, 18.20
sport, 18.30 gram., 18.40 Engelse les. 19.00
nieuws, 19.10 orgel, 19.30 caus., 19.45 ka
mermuz., 20.00 radiokrant, 20.20 koor
zang. 20.40 hoorspel, 21.25 pianotrio. 21.50
flitsen uit het leven op Curasao, 22.15
gram., 22.30 piano, 22.45 prot. pr., 23.00
nieuws, 23.15 gram.

ENGELAND, BBC, home service, 330
m.: 13.20 gevar. muz.. 16.40 ork.cone.,
20.30 ork.cone.

BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
12.30 dansmuz., 13.45 ork.cone., 16.00 mil.
ork., 19.00 ork.cone., 23.30 jazzmuz23.50
lichte muz.

NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
309 m.12.00 lichte muz., 13.10 ork.cone.,
16.00 moderne muz., 16.30 dansmuz.. 19.30
ork.cone., 23.30 lichte muz., 0.25 lichte
muz., 1.15 gevar. muz.

FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
12.00 ork.cone., 14.05 pianovoordr
15.00 ork.cone., 16.50 kamermuz., 20.00
orkconc.

BRUSSEL, 324 m.: 12.00 ork.cone., 13.15
pianoreciatl, 13.45 pianorecital, 15.00
ork.cone., 17.10 lichte muz., 18.00 Franse
les. 20.00 kamermuz., 21.15 ork.cone.

484 m.: 15.00 omr.ork., 16.05 lichte muz.,
17.30 viool en piano, 18.30 chansons, 21.15
bariton en piano.

ENGELAND, BBC, European Service
Uitz. voor Nederl. 8.00-8.15 Eng les v
beginnelingen, lessen 94 en 95. deel 4
(Op 464 en 75 m.). 22.00-22.30 Nieuws
Feiten v. d. dag. Eng. les v. gevorderden
door Hendrik Koolhoven: „odd" en
„even". (Op 224 m.).

Oplossingen uitsluitend op brief
kaart in te zenden tot en met 31 Ja
nuari aan 't Kasteel van. Aemstel, afd,
Prijsraadsel N.Z. Voorburgwal 65, Am
sterdam, met vermelding ouder 'of jon
ger dan 18 jaar.

OPLOSSING 8 JANUARI
Het gezegde luidt:

IETS GESTAND DOEN

De prijswinnaars zijn:

FPandelaar, Slangenweg 12, La
ren (N.H.); mevr. Ruijter, Sophia-
straat 41, Haarlem; J. v. d. Linden,
Overtoom 255, Amsterdam.

ALDERAMIN p. 22 Goa n. Colombo
ALGENIB p. 22 Ouess. n. Las Palmas.
ALTAIR p. 22 Pto. Alegre n. B. Aires
ALWAKI 22 te Bremen.

AMSTELKROON 22 te A'dam.
AMSTELSTAD p. 22 Balearen n. Valencia.
ARENDSKERK 22 te Singapore.

CALTEX PERNIS p. 22 Kp. Bone n Bidon.
CALTEX UTRECHT p. 22 Ouess. n. R'd.
CISTULA 22 te Mena al Ahmadi.
CLEODORA 22 te Brisbane.

ENA p. 22 Trinidad n. Recife.

ESSO AMSTERDAM p. 22 Kp. Böne naar
Sidon.

GANYMEDES p. 22 Dungen. n. Hamb.
GAROET p. 22 Bahrein n. Bombay.
GORDIAS p. 22 Ouess. n. R'dam.
KARIMÜN 22 te Genua.

LAAGKERK p. 22 Ouess. n. Genua.
MAAS p. 22 Kp. St. Vine. n. Bremen.
MARIEKERK 22 Kp. St. Vine. n. Mars.
RAKI p. 22 Sabang n. Suez.

RONDO 22 te Cheribon.

ROTULA p. 22 Helgol. n. Gotenburg.
TERNATE p. 22 Balearen n. Mars.
WIELDRECHT p. 22 Malta n. Sidon.
WILLEM RUYS 22 te Napels.

Schepen met passagiers, emigrerenden en

repatriërenden
ALDABI Rotterdam n. B. Aires 2 Febr

te Rio de Janeiro.

ALHENA 11 Febr. v. Rotterdam n. B. Aires.
ALNATI 23 te B. Aires, 29 Jan. v. B. Aires

naar Rotterdam.

BLOEMFONTEIN 10 Febr. v. Amsterdam

naar Durban.

BONAIRE 2 Febr. te Trinidad.
BOSCHFONTEIN 24 van Mombasa naar
Tanga.

BOSKOOP begin Febr. te Amsterdam.
COTTICA 1 Febr. te Amsterdam.

GRIOTE BEER 28 van R'dam via Havre

n. Halifax en New York.

INDRAPOERA 26 te Aden.
JAGERSFONTEIN 31 te Kaapstad.

JOH. V. OLDENBARNEVELT 26 te Surab.
MAASDAM 25 te Port au Prince.

NIEUW AMSTERDAM 24 te Port au Pr,
NOORDAM 22 van R'dam n. New York.
ORANJE 24 rede Belawan.
ORANJEFONTËIN 23 van Durban n. A'd.
ORANJESTAD 22 van A'dam n. Pto. Lim.
RIJNDAM 27 te Halifax, 29 te N. York.
SiBAJAK 28 van R'dam n. Sydney.
WATERMAN 31 te Papeete.

WESTERDAM 22 van New York n. R'd.
WILLEM RUYS 23 te Gibraltar 26 te

Southampton, 27 te Rotterdam.
WILLEMSTAD 23 te Aruba, 24 te Cura-

gao, 25 te La Guaira.

ZUIDERKRUIS 26 te Las Palmas.

AAGTEKERK 21 te Singap.

AGAMEMNON 21 te Bremen.
AMSTELVEEN 21 te Suez.

ATLAS 21 te Gibraltar.

ANTONIA 21 te Singap.

AMSTELVAART p 21 Scilly n. Halifax.
ARTEMIS 21 te La Guaira.

BOREAS p. 21 Gibr. n. A'dam.
BOISSEVAIN 21 van Mauritius n. Singap.
BARENDRECHT p. 21 Lizard n. Stanlow.
BLITAR 21 te Barcelona.

CALTEX DELFT 21 van Sidon n. R'dam.

A

oven gebrand, zodat de schrift
tekens nu nog, na vele duizen
den jaren, leesbaar zijn. Het
schrift loopt van links naar
rechts, in regels onder elkaar
en bestaat slechts uit één te
ken, in de vorm van een spij
ker met meer of minder grote
kop; in verschillende standen
en in een groot aantal samen
voegingen.

Natuurlijk zijn er heel wat
moeilijkheden geweest om dit
eigenaardige (beeldschrift)
te ontcijferen. Haar men heeft
op een rotsgesteente in de
buurt bij Bagdad drie dezelfde
teksten in spijkerschrift gevon
den, doch in drie talen: in het
Perzisch, het Medisch en het
Assyrisch. En op deze wijze
hebben de geleerden het oude
schrift kunnen vertalen. De ge
bakken kleitabletten (spijker
schrift dus) handelen meestal
over geschiedenis, sterrenkundi
ge berekeningen en andere ge
leerde onderwerpen. De Baby-
loniërs waren zeer deskundig
op het gebied van sterren- en
rekenkunde. Ook op beeld-
houwkundig gebied muntten
deze volken uit (denk maar aan
de toren van Babel, waar wij
een volgende keer eens over
zullen schrijven.

Tabletten (op tafeltjes) van gebak
ken leem waarin het spijkerschrift
is gegrift, uit de bibliotheek van
Ninivê.

De oude Assyriërs waren ook kun
dige bouwers en beeldhouwers.

Hier ziet U een Metershoog monu
mentaal kunstwerk uit steen
gehouwen.

(Slot)

Wij gingen naar onze woning,
ik gaf hem te eten en te drin
ken en wee? hem een plaats
aan, waar enig stro lag. Het
arme schepsel ging liggen en
raakte in slaap. Toen hij wak
ker werd beduidde hij mij met
allerhande tekenen, dat hij mij
gehoorzaam, dankbaar en ge
trouw zou zijn en beloofde m\j,
zolang ik leefde, nooit te ver
laten.

Het duurde niet lang, of ik
leerde hem spreken en wij kon
den goed met elkaar overeen
komen. Eerst onderrichtte ik
hem, dat zijn naam „Vrijdag"
zou zijn, omdat het Vrijdag
was, toen hij uit de handen
van zijn vijanden was verlost,
«ggÉMijgl

Vrijdag maakt het teken van diepe
onderwerping.

en deed hem begrijpen wat
„ja" en „neen" betekent.

Wij gingen ook eens kijken
naar de plaats waar de wilden
vertoefd hadden. Het bloed
kookte in mijn aderen bij het
zien van dit schrikkelijk
schouwspel. De plaats was met
mensenbeenderen bedekt, de
grond met bloed geverfd en
hier en daar lagen grote stuk
ken vlees. Vrijdag toonde zich
zeer dankbaar, dat hij ont
snapt was. Ik gaf Vrijdag or
der om de resten bijeen te
bréngen en een groot vuur te
maken om alles te verbran
den. Maar ik zag dat de maag
van Vrijdag jeukte om een stuk
van dit vlees te pakken en te
eten. Doch ik maakte zodanige
ffseiyke gebaren en beduidde
hem dat ik daarvan zoveel af
keer had en dat ik hem zou
doodslaan als hij durfde be
ginnen, dat hij alles verbrand
de. Toen gingen wij naar onze
woning. Ik gaf hem kleren en
wendde alles aan om hem zo
veel mogelijk te leren wat nut
tig was. Ik deed Vrijdag wel
duizend vragen ten opzichte
van het land, waaruit de in
woners van de naburige ei
landen bestonden en nog veel
meer.

Ook onderrichtte ik hem in
de godsdienst.

Het was een geruime tijd
daarna, dat ik mij op een hoge
top van een berg bevond en het
weer was zo lekker, dat het
vasteland in de verte was te
zien. Vrijdag keek er met grote
ernst naar en begon plotseling
te huppele# en te dansen. Ik
vroeg hem wat er te doen was.
„O blijdschap, daar zie ik mijn
land, daar zie ik mijn volk!"

„Wenst gij, dat ge weer in

(vervolg)

„Kijkt u maar in de papie
ren, dame!" sprak de soldaat
rustig.

„Villa Sunrise staat er. Kor
te Bergweg 8!"

„Ja, dat is hier!" moest de
freule toegevën.

Maar ze kon zich toch niet
voorstellen, dat ze zo'n doodge
wone soldaat ingekwartierd zou
krijgen. Een man zonder een
enkele ster of streep!

„Het moet een vergissing
zijn!" herhaalde ze nog eens.
„En al staat het nu op dat stuk
je papier van je: ik kan er geen
genoegen mee nemen. Ga jij nu
maar gauw naar je comman
dant terug en zeg hem, dat ik
hiermee niet accoord ga!"

„Het spijt me dame!" hield
de soldaat vol. „Maar ik heb
aan de orders van mijn meer
deren te gehoorzamen. Ik ben
hier ingekwartierd."

Nu begon de freule toch te
kenen van boosheid te verto
nen.

„Als je een beetje begrip van
maatschappelijke toestanden
had, dan zou je zelf inzien, dat
je hier niet thuishoort. Aan sol
daten zonder rang hoef ik geen
onderdak te verlenen!"

Even had Jan van der Mo
len, dienstplichtig soldaat, moei
te zijn kalmte te bewaren. Zon
der soldatenpakje, als meneer
van der Molen, was hij chef op
een grote bankinstelling. Moest
hij, de chef, nu maar gewoon
soldaat, zich zo iets laten wel
gevallen?

Maar de soldaat was verstan
dig en zweeg. Nog een verne
dering wachtte hem. De freule
drukte op een belletje, waarna
onmiddellijk een dienstmeisje
verscheen.

(Wordt vervolgd)

uw eigen land en bij uw eigen
volk was?" „Ja", antwoordde
hij. „Wat zoudt gij daar dan
doen", vervolgde ik. „Hebt gij
dan zin om weer wild te wor
den, opnieuw mensenvlees te
eten?" Hierop antwoordde hij,
zijn hoofd schuddend: „Neen,
neen, Vrijdag zal hun zeggen,
goed te leven, hun zeggen, te
eten korenbrood, bokkenvlees,
melk en geen mensen meer".
Maar Vrijdag beduidde, dat hij
hier bij mij wilde blijven, in
dien ik niet met hem tegelijk
wilde vertrekken.

Het is niet doenlijk alle
avonturen te vertellen, die Ro
binson Crusoë en Vrijdag daar
op het eiland beleefden. Je
moet maar eens proberen om
dat boek, bijvoorbeeld op de
leeszaal, te pakken te krijgen.
Wij vertelden slechts enkele
gebeurtenissen uit het dagboek
van Robinson. Op 19 December
van het jaar 1686 verliet dan
onze Robinson het eiland, na
dat hij acht en twintig jaar
daar had doorgebracht. Met
een schip kwam hij na een
lange reis in Engeland aan.
Zijn knecht Vrijdag maakte de
reis mee en toonde bij alle ge
beurtenissen, dat hij een zeer
getrouwe en eerlijke dienaar
was.

Zes en tachtig jaren oud was
hij, toen bisschop Polycarpus
door de Romeinen gegrepen
werd om gemarteld te worden.

Dat was in de eerste eeuwen
van ons Christendom, toen de
Romeinen alles deden, om de
voortgang van dat Christendom
tegen te houden.

Ook bisschop Polycarpus
werd één van hun slachtoffers.
Toen de vervolgers zijn stad
Smyrna in Klein Azië bereik
ten, raadden goede vrienden de
oude bisschop aan, te vluchten.
Polycarpus deed dat. Maar een
zwakkeling onder de Christe
nen verraadde zijn schuilplaats
en zo werd de oude man toch
gegrepen en op een ezel naar
Smyrna gevoerd.

Daar wachttte een overvolle
arena op de komst van de bis
schop. Niet om hem te be
danken voor de vele jaren
van harde arbeid, om het vele
goede/ dat hij voor Smyrna én
zijn mensen gedaan had,
maar... om zijn dood te eisen.
Maar daar, bij zijn intrede in
de arena, klonk ook een stem
uit de hemel, die Polycarpus
toeriep: „Houd moed, Polycar
pus. Wees sterk!"

DeJ oude, afgeleefde man
wist, dat hij niets meer van
het leven te wachten had.
Maar hij wist ook, dat hij nu
een glorievolle dood sterven
ging. God zou hem bijstaan,
om alles te verdragen. En dat
was wel nodig, want de Ro
meinse hoofdman ging nog van
alles proberen om de grijze
bisschop tot afval te brengen.

„Zeg aan het volk, dat je
Christus verloochent!" zo sprak
die Romein „en ik zal je vrij
laten!"

„Christus verloochenen?"
was het antwoord! „Zes en
tachtig jaren ben ik zijn die
naar geweest; nooit heeft Hij
mij enig leed gedaan. Hoe zou
ik dan op mijn oude dag hem
kunnen vervloeken?"

„Weet wat je zegt en doet!"
ging de Romein verder. „Je
bent volkomen in mijn macht.
Ik kan de wilde dieren op je
loslaten. Ik kan je door de
vlammen laten verteren. Wees
dus verstandig en zweer die
Christus af".

„Ik ben er trots op, Chris
ten te zijn en dat blijf ik",
riep Polycarpus uit.

De Romein liet dit woord
van de oude bisschop door zijn
herauten in de arena herhalen:

„Polycarpus bekent, dat hij
Christen is!"

Net of niet iedereen dat wist.
Maar deze bekentenis beteken
de in die tijd, dat men schuldig
was en ter dood gebracht
mocht worden.

Zo begreep het ook de men
senmassa in de arena. Een
luid gebrul brak los. Allerlei
beschuldigingen weerklonken.
Van alle kanten eiste men de
dood van Polycarpus.

„Hij moet levend verbrand
worden!" schreeuwde het volk
boven alles uit.

Onmiddellijk begon men aan
de uitvoering van deze eis.

Hout en takken werden aan
gesleept en weldra stond de
oude bisschop op de brandsta
pel. Nog een ogenblik en daar
slingerden de vlammen zich
omhoog om het lichaam van
Polycarpus.

Maar o wonder! De vlam
men grepen het lichaam zelf
niet aan. Zij omhulden het
slechts. Een grote woede
maakte zich van de Romein
en zjjn beul meester. De won
derbare bescherming zei hun
niets: ze wilden alleen maar
de dood van hun slachtoffer.
En daarom gebood de Romein
al heel gauw: „Beul, dood hem
met het zwaard!" De beul ge
hoorzaamde. En zoveel bloed
stroomde er uit het lichaam
van de martelaar, dat de vlam
men er door gedoofd werden.

Zo stierf bisschop Polycar
pus de marteldood in het jaar
155. 26 Januari vieren we zijn
feestdag.

Het tekenen van een eek
hoorn levert niet zoveel moei
lijkheden op als we eerst het
konijn hebben geschetst, (vori
ge week). De grondvorm komt
nogal overeen maar de eek
hoorn heeft grotere pluimoren
en een dikke grote staart, on
geveer zo groot als het li
chaam. Let ook op de klau
wen.

oorrv

26 Januari is het vijftig jaar
geleden, dat de grootste dia
mant ter wereld werd gevon
den (in Zuid-Afrika, bij Preto
ria) Cullinan, genaamd naar
de directeur van de mijn.

De Zuid-Afrikaanse regering
schonk deze ruwe diamant aan
koning Edward VII van Enge
land. In 1907 kreeg de bekende
Amsterdamse diamantslijperij
van de firma Asscher opdracht
van de Engelse koning om de
beroemde Cullinan-diamant,
die ruw 3024 karaat woog, te
slijpen.

Men kent verschillende slijp
vormen in de diamantindus
trie. De oudste is de Roos.
van onderen plat, van boven,
d.i. het in ring of broche zicht
bare gedeelte, voorzien van 6
tot 18 facetten. Daarna kwam
de Brillant met 58 facetten;
deze slijpvorm werd waar
schijnlijk in Venetië uitgevon
den, maar in het Venetië van
het Noorden, (Amsterdam),
vierde hij wellicht zijn grootste
triomfen.

In de jongste tffd kwamen
allerlei fantasie-vormen in ge

De beroemde Cullinan-diamant
oorspronkelijke, ruwe vorm.

De Engelse koningskroon waarin
(midden) een gedeelte van de Cul
linan-diamant is geplaatst (een
tweede Cullinan-steen is in de
scepter).

bruik, waarvan er enkele on
verdacht Nederlandse namen
als Achtkant, Vierkant of Drie
hoek dragen en andere sierlij
ke Franse als Pendeloque,
Marquise, Baquette en Poir.

De (gekloofde) stenen van de
Cullinan-diamant zijn geplaatst
in de Britse kroon en scepter.