Cals ontwerpt hoofdlijnen onde rwijsstelsel Minister voor het Aanvulling en wijziging van plan-Rutten Dynastieke puzzle rond prins A li Patrick Engeland gaat I I-bom maken MACMILLAN: Ik hoop dat de bom gereed is, wanneer de Russen het gebruik ervan nodig souden Splijtzwam Fin. gelijkstelling voortgezet onderwijs Nota voor technisch onderwijs Herman Field in Engeland Franse moeder van de prins wil haar zoon bij zich houden Geen hockey en korfbal Derde in de rif Britse defensiebegroting ruim een milliard lager Beroep van Dominici ver worpen Zeeslag in wateren rond Formosa Pineau op het Elysée Twee kinderen aan nekkramp overleden Het weer I Teddy gevoerde windjackets De minister en de staatssecreta ris van Onderwijs hebben vanmor gen bij de Tweede Kamer een „Tweede Onderwijsnota" inge diend, die is samengesteld naar aanleiding van het verslag der Tweede Kamer op de Nota-Rut- ten. De grote lijnen daarvan vindt men weergegeven op pag. 5 in het verslag van de rede, die minister Cals Donderdagavond in de Kamer gehouden heeft. De bewindslieden beperken zich tot die vraagstuk ken uit de Nota-Rutten, die h.i. een nadere uitwerking behoeven en tot die ten aanzien waarvan zij een afwijkende mening hebben. Hieronder geven wij beknopt de gehele schoolstructuur weer, zoals de beide bewindslieden die zich voorstellen. Het gaat daarbij, zo als de minister in de Kamer te verstaan heeft gegeven, niet zo zeer om een gedetailleerde wet- In Luxemburg Blijde gebeurtenis in Prinselijk gezin De Belgische schoolstrijd Britse vrouw vraagt Russen politiek asyl telijke voorziening, als wel om een „raam", waarbinnen onderwijs- en schoolorganisaties van ouders en onderwijsdeskundigen verenigd in representatieve organen, zelf de nieuwe vormgeving van het on derwijs nader kunnen bepalen. Opvolger van de Sjah of niet? STRENGE VORST VRIJDAG 18 FEBRUARI 1955 78ste JAARGANG No. 25224 Tegelyk met de „Tweede Onderwijs nota" is een nota over het Technisch Onderwijs verschenen, die een ant woord is op een verslag van de Tweede Kamer op een vroegere nota over het zelfde onderwerp. Wij stippen er enkele feitelijkheden uit aan. Bij het lager technisch onderwijs be gint de noodzaak van een verlenging van de cursusduur van 2 tot 3 jaar zich Steeds meer af te tekenen. Wat betreft het leerlingstelsel met aanvullend theoretisch onderwijs op teren minister en staatssecretaris voor aanvullend onderwijs gedurende één dag per week in Stede van enige avon den per week. T.a.v. het uitgebreid technisch onder wijs willen de bewindslieden het opti misme temperen; de u.t.s. zal nog nioe- ten bewijzen, dat zij een opleiding geeft die voor ambacht en industrie van be tekenis is. Een degelijk voorbereid leerplan is nodig. Het aantal scholen voor middelbaar technisch onderwijs behoeft niet, dan wel slechts met grote voorzichtigheid uitgebreid. De toelating tot de m.t.s. zal langs verschillende wegen mogelijk worden. Tenslotte worden de maatregelen ge noemd, die zijn of worden genomen om in het lerarentekort té voorzien. Herman Field, de vroegere architect Uit Cleveland, die in October van het vorig jaar is vrijgelaten na vijf jaar achter het IJzeren Gordijn gevangen te hebben gezeten, is gisteren in Engeland gearriveerd. Field, wiens broer Noel in Hongarije om asyl heeft gevraagd, arriveerde in gezelschap van zijn in Engeland gebo ren vrouw Kateper Kanaalboot uit Frankrijk. Hij was daar per trein uit Zwitserland gearriveerd, waar hij rust heeft genomen sedert Polen hem op 25 October had vrijgelaten. Van Dover ver trok Field onmiddellijk naar Londen. ,,Ik ben blij in Engeland te zijn. Dit is het moment waarvan ik vaak ge droomd heb tijdens die lange jaren. Al les wat ik thans wens is vrede en rust" verklaarde Field. (U.P.) Prinses Josephine Charlotte, de echtge note van prins Jean van Luxemburg, ver wacht in Mei haar tweede baby, aldus werd gisteren officieel bekendgemaakt. Mgr. Philippe, bisschop van Luxemburg, heeft gevraagd in alle kerken van het groot hertogdom te bidden voor de gezondheid van de prinses. Prinses Josephine Charlotte van België trad in April 1953 met prins Jean, de opvolger voor de Luxemburgse troon, in het huwelijk. Hun eerste kind, prinses Maria Astrid, werd gisteren precies een jaar geleden geboren. De raad van het Internationaal Bu reau voor het Katholiek Onderwijs, dat fisteren te Brussel heeft vergaderd, eeft aan Z. Em. kardinaal Van Roey, primaat van België, een telegram ge zonden, waarin de raad zijn bewonde ring uitspreekt voor de houding van het episcopaat in de schoolstrijd en voor de vastberadenheid, waarmede de Belgi sche bisschoppen stelling hebben ge nomen ter verdediging van het katho liek onderwijs. Het telegram was gete kend door de voorzitter van de raad, mgr. F. op de Coul, directeur van het Katholiek Nationaal Bureau voor Onder- Wijs en Opvoeding te Den Haag. (KNP) Een Britse vrouw heeft gisteren de ■^hssen in Oostenrijk om politiek asyl ^erzocht. Zij noemde zichzelf E. E. W. r°ssett, is geboren op 23 Maart 1896 'n is afkomstig uit Edinburgh. De leerplicht, zij vooraf opgemerkt, zal binnen afzienbare tijd met één, op de duur met twee jaar worden verlengd. De structuur van het gehele onder wijs wordt als volgt gesteld; HET KLEUTERONDERWIJS: op pae- dagogische indicatie zal het moge lijk zijn op de kleuterschool één jaar aan de leerplicht te voldoen. HET BASISONDERWIJS: zesjarig; binnen de zesjarige cursus zal niet geheel aan de leerplichtwet mogen worden voldaan; 13-jarigen gaan over naar school voor voortgezet dagonderwijs. Voortgezet onderwijs Het VOORTGEZET ONDERWIJS wordt ingedeeld in: 1. VOORBEREIDEND WETEN SCHAPPELIJK ONDERWIJS (v.w.o.), waaronder begrepen hui dig gymnasium, h.b.s. en lyceum, in grote lijnen overeenkomstig het v.h.o.-ontwerp. 2. HOGER VOORTGEZET ONDER WIJS, onderscheiden in: a. hoger algemeen voortgezet on derwijs (h.a.v.o.), dat in het ontwerp-Rutten a.m.s. genoemd wordt, maar nu met een cur susduur van vijf i.p.y. vier jaar, zoals de m.m.s., die in het nieu we plan een h.a.v.o.-school voor meisjes wordt; b. hoger beroepsonderwijs, waar onder de huidige m.t.s., school voor maatschappelijk werk, on derwijzersopleiding. 3. MIDDELBAAR VOORTGEZET ONDERWIJS, onderscheiden in: a. middelbaar algemeen voortge zet onderwijs (m.a.v.o.), waar onder begrepen de huidige u.l.o. met vernieuwd leerplan, voor al als voorbereiding op de mid delbare beroepsopleidingen; b. middelbaar beroepsonderwijs, waaronder begrepen het uitge breid lager nijverheidsonder wijs en de handelsavondscho len. 4. lager voortgezet onderwijs, onder scheiden in a. lager algemeen voortgezet onder wijs (l.a.v.o.) waaronder begre pen: 7e en 8e klassen g.l.o.v.g. l.o.; primair huishoudonderwijs voorbereidende klassen lager tech nisch onderwijs. b. lager beroepsonderwijs, waaronder begrepen de lagere technische scho len en het secundair huishoudonder wijs. De onderscheidingen lager, uitge breid en middelbaar zijn bij het tech nisch onderwijs vervangen door la ger, middelbaar en hoger, zodat de M.T.S. hogere technische school zal heten. Voor de oprichting en financiering van scholen in alle takken van on derwijs (behoudens het wetenschap pelijk onderwijs) gaan de be windslieden uit van het beginsel van de volledige financiële gelijkstelling tussen openbaar en bijzonder onder wijs, die zij voor het gehele voortge zet onderwijs' willen doortrekken. Wat de verwezenlijking van de plannen betreft denken de bewinds lieden o.a. aan de opstelling van één wet voor het voortgezet onderwijs. Zij opperen het denkbeeld de gehele onderwijswetgeving onder te brengen in een soort van wetboek voor het onderwijs. De 30-jarige we duwe van prins Ali Reza, de op 29 Oc tober van het vorig jaar bij een vlieg tuigongeluk omge komen broer van de Sjah van Per- zië, is enkele da gen geleden te Ro me aangekomen met haar zoontje, de 7-jarige prins Ali. zy zijn onder geleide van een functionaris van het Perzische mi nisterie van onder wijs uit Perzië ver trokken om de jonge prins naar Gstaad in Zwitser land te brengen, waar hij op school zou gaan. Nu heeft de moeder, een Francaise van ge boorte, eensklaps besloten met de jongen naar Frank rijk te gaan. Zij be zit zowel een Per zisch als een Frans paspoort. De Per zen zyn het met dat besluit biyk- baar niet eens en de moeder heeft de bescherming inge roepen van de Franse ambassade te Rome, die offi cieel echter niet veel kan doen. Dc eerste-secreta- ris van de Perzische ambassade te Rome, dr. Marzban, wil de tegenover de pers niet antwoor den op de vraag, of prins Ali als erf genaam van de Perzische troon wordt beschouwd (de sjah heeft zelf geen zoons). Hij zei dat het wachten is op instructies uit Teheran. In het hotel waar moeder en zoon verblijven, is politiebewaking ingesteld. Dr. Marzban zei dat dit gebruikelijk is. Op de vraag of de politie ook tot taak had te verhinderen dat de prins en zijn moeder vertrekken, gaf hij geen ant woord. Volgens de moeder van de weduwe van prins Ali Reza waren er in Per zië moeilijkheden over de vraag of de kleine prins evenals zijn vader, die erkend werd als opvolger van de Sjah, als zodanig erkend zou worden. ,,Wij hoopten, dat alles in orde zou komen als wij in Europa zouden zijn, doch mijn dochter moest haar Frans paspoort in Teheran achterlaten en daarom erkennen de Italianen ons niet als Fransen". De zoon van prins Ali Reza heet Ali Patrick. De meisjesnaam van zijn moe der is Christiane Cholewsky. Zij heeft ook nog een zoon van dertien jaar uit een vorig huwelijk bij zich, Christian genaamd. Haar moeder zei verder, dat zij en Christian het hotel mochten ver laten, doch dat haar dochter en prins Ali Patrick reeds twee dagen in hun De Kon. Ned. Hockeybond heeft alle voor Zaterdag 19 en Zondag 20 Februari vastgestelde wedstrijden afgelast, in verband met de gesteldheid van de ter reinen. Ook de Kon. Ned. Korfbalbond heeft allé wedstrijden afgelast. (Van onze weerkundige medewerker) In een groot deel van ons land is Donder dag en in de afgelopen nacht opnieuw sneeuw gevallen, vooral in Friesland en Drenthe, waar gisteren een sneeuwstorm woedde. De sneeuw ligt daar plaatselijk 30 tot 40 cm hoog. In het Zuiden van ons land kwam in de afgelopen nacht strenge vorst voor. In De Bilt werd - 10 gr. C. gemeten. In het Westen daalde de temperatuur tot - 8 gr. C. In Twenthe en Brabant ligt nog vrij veel sneeuw, namelijk 10 tot 15 cm. Nu de barometers boven Scandinavië niet on belangrijk zijn gaan stijgen zal de wind naar het Noord-Oosten draaien. Wij verwachten de komende nachten in een- groot deel van ons land meer dan 10 graden vorst. Er zal minder sneeuw vallen. Tijdens het weekeinde zal het koud en vriezend winterweer aanhouden, al kan het overdag, wanneer de zon schijnt, mooi win terweer zijn. De theeprijs blijft dalen op de Londense veiling, gisteren zelfs bijna 40 cent per ons. Op bovenstaande foto zijn een aantal experts uit de Amerikaanse thee-handel samen met een „chef-theeproever" bezig de nieuwe thee-standaard vast te stellen. In verband met de dalende prijzen hebben de heren blijkbaar nog maar een extra kopje genomenZelf» voor een liefhebber een beetje te veel van het goede! Engeland zal na Amerika en Rusland de derde mogendheid worden die de waterstofbom bezit. In een Witboek, dat gisteren door de Britse minister van defensie, Harold MacMillan, aan het Lagerhuis is voorgelegd, wordt ge zegd, dat Groot-Brittannië in staat is thermonucleaire wapens te vervaar digen. Dat is de omschrijving die op de waterstofbom slaat. De Britse rege ring zegt zorgvuldig te hebben overwogen, wat dit meebrengt, en zij acht het haar plicht tot de ontwikkeling en de productie van deze wapens over te gaan. Als het Westen niet een volledig gebruik maakt van de nieuwe mogelijkheden op het gebied der bewapening, aldus het Witboek, kan Europa niet tegen invasie en bezetting worden beschermd. Prins Ali Patrick met zijn moeder. kamer waren gebleven. Zij zeide, dat de Sjah mogelijk zelf naar Rome zou ko men om de kwestie op te lossen. De weduwe van prins Au Reza heeft onder meer tegenover journalisten ver klaard, dat het haar om het even was of haar zoon al dan niet Sjah zou worden. Het belangrijkste voor haar was, dat zij by hem kon blijven. Zelf wilde zy by haar ouders in Frankrük gaan wonen en zy had pas op reis ver nomen, dat zy haar zeven-jarige zoon slechts twee maal in de maand kon bezoeken als hy in Zwitserland op school zou gaan. Er is een officiële Italiaanse verkla ring uitgegeven, waarin gezegd wordt, dat beschermingsmaatregelen zijn ge troffen, omdat de kleine prins nog niet meerderjarig is en onder voogdij van de Sjah staat. Een woordvoerder van de Franse ambassade deelde nog mede, dat het zeer wel mogelijk was, dat „Christiane Maximilienne Cholewsky, zoals zij zegt, op 20 November, 1946 in het 16e ar rondissement van Parijs in het huwelijk is getreden met prins Ali Reza Pahle- vi", maar dat desondanks haar zoon pas op meerderjarige leeftijd de Fran se nationaliteit krijgt. Het Hof van Cassatie te Parijs heeft het beroep verworpen van de 77-jarige Franse boer Gaston Dominici, die vo rig jaar ter dood veroordeeld is we gens moord op het Britse echtpaar Drummond en hun elf-jarig dochtertje. De verdediger van Dominici, André Mayer, had aangevoerd, dat het requi sitoir van de openbare aanklager des- tijds als gevolg van een technische fout door een geluidswagen was uitgezonden, zodat de talrijke menigte voor het ge rechtsgebouw te Digne daarvan, in strijd met het gebruik, kennis kon nemen. Ook maakte Mayer bezwaar tegen het feit, dat familieleden van Dominici, die niet de eed hadden afgelegd, als getui gen waren gehoord. De openbare aan klager bij het Hof van Cassatie be streed beide argumenten. Slechts als nieuwe feiten worden ont dekt, aldus de aanklager, zal het Hof een verzoek voor een nieuw proces in behandeling nemen. Tot dusver is namens Dominici nog geen verzoek om gratie ingediend bij de Hoge Raad, die daarover onder voorzitterschap van president Coty moet beslissen. In ieder geval wordt een terechtstelling van de oude boer de eerste vier tot zes maanden niet ver wacht. (Reuter) Het nationalistisch Chinese ministerie van defensie heeft bekend gemaakt dat natio nalistische oorlogsschepen vanmorgen in een zeeslag in de wateren rond Formosa. 50 km ten Zuiden van het eiland Nan Tsji Sjan en 125 km ten Zuiden van de ont ruimde Tatsjerj-eilanden, zeven communis tisch Chinese landingsvaartuigen tot zinken hebben gebracht. Een ander communistisch schip werd in brand geschoten en drie kanonneerboten zijn waarschijnlijk gezonken, aldus een na tionalistisch woordvoerder. De nationalisti sche luchtmacht nam aan de strijd deel. Het gevecht ontstond bij de Taisjan- eilanden bij de kust van de provincie Foe- kian, toen een aantal nationalistische oor logsschepen meer dan tien communistische kanonneerboten en landingsvaartuigen ont moette. Na een gevecht van enige uren vluchtten de overgebleven communistische schepen. De nationalistische schepen liepen geen schade op bij het vuurgevecht, aldus het ministerie van Defensie. Communistisch-Chinese batterijen op de kusteilanden Lienho en Tatang heb ben gisteren het eiland Quemoy, dat in handen is van de nationalisten, ge durende 46 minuten gebombardeerd. Zij vuurden negentig salvo's af. De nationalistische batterijen beantwoord den het vuur en brachten de vijande lijke batterijen tot zwijgen. Aan Chi nees-nationalistische zijde vielen geen slachtoffers. Het was het eerste artil lerieduel sedert 13 Februari, de dag van de evacuatie van d« Tatsjen-eilan- den. Toen minister MacMillan later op een persconferentie gevraagd werd, wan neer de Britse waterstofbom gereed zou zijn, antwoordde hij: „Ik hoop, dat dat het geval zal zijn, wanneer de Russen 't gebruik ervan nodig zouden maken." In het Witboek wordt gezegd, dat de overtuiging veld wint, dat de afschrik wekkende perspectieven, die de nieuwe wapens bieden, een belangrijke factor vormen bij het behoud van de vrede. Hoewel de Britse regering zal blijven streven naar 'n systeem van aanvaard bare ontwapening, acht zij het haar plicht, daar op een dergelijke ontwape ning thans nog niet veel uitzicht be staat, haar verdediging op te voeren tot een peil, dat zo afschrikwekkend moge lijk is. De Verenigde Staten maakten reeds op 5 Mei 1951 bekend, dat zij aan de vervaardiging van de waterstofbom werkten. In totaal hebben de Verenig de Staten, in en buiten Amerika, vijf tig atoombommen (dus niet uitsluitend waterstofbommen) tot ontploffing ge bracht. Dat aantal bedraagt voor de Sovjet-Unie 11 tot 20 en voor Engeland 3. De Britse regering schenkt in dit verband ook grote aandacht aan de ontwikkeling van snelle bommenwer pers, die op grote hoogte atoombom men kunnen meevoeren. Met het oog op de vernietigende kracht van deze wapens, acht men het minder nood zakelijk. de ontwikkeling van de richtapparatuur met kracht voort te zetten. Voor Engeland zijn hiertoe op 't ogen blik de bommenwerpers van de V-klas se het meest geschikt, toestellen met vier straalmotoren. De snelste twee zijn de Victor' en de Vulcan. Die zouden met snelheden van omstreeks duizend kilonieter per uur en op een hoogte van ruim 15.000 meter tot boven het hart van Rusland kunnen doordrin gen. Later zal men deze bommenwer pers wellicht aanvullen met onbemande raketten met grote actie-radius. De Britse regering deelt mede, dat zö naar schatting 1.537.200.000 pond sterling (ruim 16 milliard gulden) aan de landsverdediging zal besteden in het belastingjaar 1955-56. Dit is 102.700.000 pond (bijna 1,2 milliard gul den) minder dan de begroting voor het lopende belastingjaar. Op 1 April 1956 zal de militaire sterk te ongeveer 788.000 man zijn. Dit is 35.300 man minder dan het geschatte cijfer voor het lopende jaar. In het Wit boek wordt gezegd, dat de opkomst van de waterstofbom alle andere wapens overschaduwt. „Nieuwe en revolution- naire problemen worden gesteld, die by hun oplossing moed en verbeeldings kracht vereisen." e heer F. H. van de Wetering, die lid van de Tweede Kamer is en daar deel uitmaakt van de C.H.- fractie, heeft op een jaarvergadering van tot zün partij behorende gemeente raadsleden verklaard, dat een eventu ele opheffing van het processieverbod een der grootste blunders van het kabi net zou zyn. Waarom? Omdat door het tolereren van processies (door hem aan. geduid als „katholieke provocaties") de splijtzwam der verdeeldheid onder het Nederlandse volk zou worden vergroot. Het is de moeite waard om by de vrees voor laatstvermeld gevolg te blij ven stil staan. Want dan zal blijken, dat de spiytzwam, die de heer Van de Wete ring vreest, een waanidee is, maar dat de splijtzwam welke hij zelf groeien doet door zijn ondoordachte en opge wonden uitlatingen tot de teleurstellen de werkelijkheden behoort. Hoe staan de zaken precies? De ka tholieken zijn van mening dat het hou den van processies een vorm van openbare belijdenis van de godsdienst juridisch geoorloofd moet zijn, en *U voelen het desbetreffende verbod als een onvolledigheid in de gelijkberech tiging. Het gaat dus minder om het fei- telgk gebruik van een vrijheid dan om de onjuistheid, dat zij indertyd is ont nomen en niet meer hergeven. Of en in hoeverre van die vrijheid, als zij werd herkregen, gebruik zou worden ge maakt is een kwestie van takt en van een zich kunnen inleven in de gevoelens van andersdenkenden. Men mag aan nemen, althans hopen, dat de katholie ken onder leiding van hun geestelijken in dat opzicht prudent te werk zouden gaan, rekening houdend met het feit dat er buiten de openbare processies waar achtig nog andere mogelijkheden zijn om eer te brengen aan God en Zijn heiligen. Wanneer men de gezindheid der ka tholieken tegenover het processieverbod aldus ziet in haar evidente redelijkheid, dan begrijpt men des te minder van uit latingen ais die van de heer Van de We tering. Zij getuigen in hun ongenuan ceerdheid van een onverdraagzaamheid, die eerder het beeld van de spiytzwam oproept dan een wettelijke mogelijkheid tot het houden van processies zulks doet. Wg menen, dat het pathetische beeld van „spiytzwam" .geheel kan verdwijnen, wanneer de protestanten zich verdraag zaam tonen jegens wat op verdraag zaamheid aanspraak mag maken: een openbare godsdienstige plechtigheid, en wanneer de katholieken van een even tueel herstelde processievrijheid met takt gebruik zouden maken. Laatstge noemden zouden er dan goed aan doen ook rekening te houden met de f e i - telgkheid van een ergernis, waar van zü de gerechtvaardigdheid terecht betwisten. Dat de heer Van de Wetering een bijzonder duidelijk blijk heeft gegeven van het reële bestaan van zulk een ergernis is de onmiskenbare (toevallige) verdienste van zyn uitval. Christian Pineau, de Franse kabinetsformateur, heeft met president Coty het ver loop van zijn formatiepogingen besproken. Hij verlaat hier het Elysée na het onderhoud met de president. Van het gezin Wagenmaker te Assen zijn waarschijnlijk ten gevolge van nek kramp Donderdag overleden de vier jarige Elly en de twee-jarige Peggy. Woensdag kwamen de meisjes met zwa re hoofdpijn thuis. In verband daarmee is de R.K. Kleuterschool te Assen tot 28 Februari gesloten. De moeder, een enkele maanden oude baby en twee kinderen uit het gezin Wagenmaker zijn naar het ziekenhuis gebracht, maar achteraf bleek dat zij slechts griep had den. Waarschijnlijk zullen meer scho len worden gesloten. Advertentie (Tot Zaterdagavond) Wisselend bewolkt met plaatselijk enkele sneeuwbuien. Meest zwakke wind uit uiteenlopende richtingen. Vannacht en morgenochtend matige tot strenge vorst, morgenmiddag lichte vorst tot temperatuur om het vriespunt. Zon: 7.52-18.02. Maan: 6.05-14.33. BUREAU SMEDESTRAAI b - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. IJmulden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: J. W Boerrlgter en Mr. W. A. M. van der Kallen Hoofdredactie: Or* H. v. Run en W. Severln. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERlfcNllfclARIfcë 28 cents per millimeter* hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 50 cents per week, f 2.13 per maand, t 6.40 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 'i avonds tel. 21544

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | | pagina 1