en de Bijbel
De katholiek
'l
Het geboorte-niveau der Rooms-
Katholieken in Nederland
O
De zweer van
Nederlanders in Australië zijn
uitermate populair
Werk van MONDRIAAN en MARC
Twee zoekers naar synthese
Met VELP0N zie je er geen b&FSt van
Sacrament en Woord
Eigendomsvorming
V
V
Nieuw Sovjet-voor
stel over Formosa
Velen willen nog graag éénmaal een
poosje terug naar Nederland
Konvooi over het
l'Jsselmeer gevaren
Otto Strasser
in Ziirich
aangekomen
v ».«f ïSE?;*;5£ürs
JUAN ANTONIO DE ZUNZUNEGUI
RESA-HILVERSUM
Genadewerking door
het Woord
m
'mm
m
PAGINA 7
Inhoud onbekend
Minister Suurhoff na zijn reis:
E
Ondanks veel ijs be
houden in Amsterdam
Huurverhoging in
W.-Duitsland
im
Een demografisch-sociologi-
sche studie van prof. dr. F.
van Heek over een geëman
cipeerde minderheidsgroep.
Vraag
de Juiste
soort
door
Uit het Spaans vertaald door dr. G. J. Geers
ONDERWIJZERSEXAMEN
ATOOMPROEVEN
IN NEVADA
BEGONNEN
Abbé Pierre naar V.S.
Prof. Pompe te Leuven
Verleden week hebben wij de aan
dacht erop gevestigd, dat er van
het Bijbellezen een regelrechte
genadewerking uitgaat. Om dat goed
te begrijpen is het nodig eens grondig
na te denken over de betekenis van
het woord in het menselijk verkeer in
het algemeen en van daaruit op te klim
men tot de bijzondere zin en waarde
van Gods Woord. De voornaamste con
clusie is dan, dat het woord gemeen
schap schept tussen spreker en toe
hoorder. Het is een werkzaam teken
van gemeenschap en leven, omdat het
waarheid mededeelt. Toegepast op God,
Die immers door Zijn Woord in de H.
Schrift tot ons spreekt, kunnen wij der
halve zeggen, dat God door de Bijbel
aan de lezers gemeenschap mededeelt
met Zijn eigen leven.
Deze overtuiging is op zich zelf al
een afdoend argument om het Bijbel
lezen als een uitermate voorname be
vordering van het geestelijke leven te
beschouwen. Wij zullen dit nog duidelij
ker inzien, wanneer wij begrijpen dat
er tot op zekere hoogte een vergelij
king mogelijk is tussen de genadewer
king van een sacrament en die van
het Bijbellezen. Het sacrament schenkt
ons zijn genade uit eigen werkdadig-
heid, d.i. uit de kracht van Christus.
In zekere zin doet het Woord Gods in
de Bijbel hetzelfde, ook al is het Bij
bellezen zelf geen sacrament. Wat wij
boven genoemd hebben „het gemeen
schap schenken met het goddelijk le
ven" is immers een genadewerking on
geveer op de wijze van een sacrament,
uit*eigen werkdadigheid dus van het
Woord Gods.
Wij weten, dat een sacrament, hoe
wel het genade schenkt uit eigen werk
dadigheid, toch ook weer niet zuiver
mechanisch werkt; er moeten bij de
ontvanger enige voorwaarden vervuld
zijn; diens medewerking is onmisbaar.
Iets dergelijks geldt voor het vrucht
baar lezen van en luisteren naar Gods
Woord in de H. Schrift.
Wanneer een Sacrament onder de ver
eiste voorwaarden ontvangen wordt,
brengt het een werkelijke inlijving in 1
Christus tot stand. Het lezen van de
Bijbel doet dat niet, maar wijst wel
op de echte mogelijkheid van die inlij-
ving. Het Sacrament veroorzaakt en
bewerkt het lidmaatschap der Kerk. Be- J
schouwen wij nu het Bijbelse Woord
Gods in dit opzicht, dan moeten wij
zeggen, dat het de gegrepen lezer brengt
in de situatie van het geroepen-zijn tot
dit lidmaatschap en minstens de ge
nade schenkt om aan die oproep te be
antwoorden. En als wij in deze rich
ting verder denken, dan mogen wij
gerustzeggen, dat het lezen van het
Woord Gods, evenals het eerbiedig luis
teren naar de prediking ervan, een
werkzaam teken is van de voorberei
dende genade tot het geloof. Dat gelat
zowel voor hem, die het ware geloot
nog niet bezit als voor de gelovigen
zelf, die dan in hun geloof worden ver
sterkt.
Wij kunnen nog verder gaan en
'n zekere overeenkomst consta
teren tussen het sacrament en
het Woord Gods, een overeenkomst, die
verder gaat dan wat wij boven een ver
gelijking noemden. Die overeenkomst
steunt dan op de grote betekenis
van het Woord Gods voor ons geeste-
Vervolg van pagina 1)
Inmiddels mogen we niet vergeten
dat het ideaal van niet langer be
zitloos te zijn, steeds duidelijker ook
voor de arbeiders ging spreken vooral
door klanken die tot hen kwamen niet
op de eerste plaats van de zpde van
hun eigen leiders, maar vooral ook van
katholieke sociologen. Sinds de profes
soren Romme en Van den Brink hun
voortreffelijk boekje over bezitssprei-
ding kort na de oorlog publiceerden, na
men we in toenemende mate bij vele
arbeiders een stemming waar, die de
verwachting uitdrukte dat er toch mis
schien nog wel iets van terecht zou
kunnen komen. We zien de bevorde
ring van de rechtmatige eigendomsvor
ming langzamerhand verschijnen op de
verlanglijsten van vakcentrales en po
litieke partijen. De sporadische pogin
gen om dit verlangen te steunen van
de zijde van werkgevers beginnen zich
uit te breiden. Er komt een staatscom
missie die het vraagstuk van de bezits
vorming moet bestuderen. Winstdeling
wordt een gangbare klank. En tenslotte
beleven we de benoeming van een mi
nister die onder meer tot speciale taak
krijgt de bezitsvorming.
Bij dit alles mag het natuurlijk niet
verwonderen, dat de verwachtingen in
arbeiderskringen stijgen. Misschien zijn
ze zelfs wel iets te hoog opgelopen en
is dientengevolge de aandacht mm of
meer afgeleid van het feit dat de toe
enomen sociale zekerheid de gelegen
heid tot eigendomsvorming reeds in niet
geringe mate heeft bevorderd. Dat hier
van is gebruik gemaakt moge blaken
uit het feit, dat het eigen woningbezit
vooral ten plattelande beduidend is toe
genomen. Maar evenzeer uit het feit
dat b.v. een !>rboiderss"r,arbank, De
Centrale Volksbank te Utrecht, rond
60.000.000,- spaargelden beheert, voor
het overgrote deel afkomstig van ar
beiders. Evenzeer dat het bedrag van
de volksverzekeringen een veel hoger
gemiddelde per polis aanwijst dan voor
heen.
Deze laatste verschijnselen zijn uiter
mate verheugend, want eigendomsvor
ming is wel op de eerste plaats een
kwestie van eigen initiatief, offerbereid
heid en doorzettingsvermogen. Dat
neemt niet weg, dat omwille van het
algemeen belang dat met deze zaak is
gediend, de overheid een uiterst ge
wichtige taak behoudt. F.n in dat opzicht
zijn we wel enigszins teleurgesteld. Van
de staatscommissie horen we practisch
niets en het lijkt ons, dat de minister
voor de bezitsvorming daar als maar
op zit te wachten, alvorens hij iets kan
ondernemen. Die teleurstelling werd
versterkt toen bij de mondelinge be
raadslagingen in de Tweede Kamer de
minister van Binnenlandse Zaken m
antwoord op een desbetreffende vraag,
verklaarde: „huiverig te zijn om met
betrekking tot de bezitsvorming (voor
het overheidspersoneel) enige toezeg
ging te doen".
De Eerste Kamer heeft thans op deze
verklaring van minister Beel ingehaakt
en verklaard dat dit wel „een erg so
ber antwoord is op de terzake gestelde
vraag. Een antwoord, waaraan feitelijk
niemand iets heeft en waardoor wel
licht het particulier initiatief in dit op
zicht eerder zal worden afgeremd dan
gestimuleerd." Het is verheugend dat
vanuit onze Senaat dit geluid heeft ge
klonken, want indien de overheid niet
bereid is een verlangen, dat van onde
ren groeit en dat van alle kanten wordt
gestimuleerd, te bevorderen op die pun
ten waar het die overheid mogelijk is
lijk leven, terwijl het woord bij het
sacrament zij het in veel hogere ma
te eveneens van bijzondere invloed
is. Bij de sacramenten onderscheiden
wij immers vorm en stof. De vorm
nu het woord is juist het „sacra
ment teweegbrengende- element" de
zer heilige handelingen.
Evenals het toedienen der sacramen
ten is ook het lezen van en het luis
teren naar Gods Woord een in zich bp-
vennatuurlijke handeling, die heilig is
en op God wijst. Om misverstand te
voorkomen leggen wij hier echter nog
eens sterke nadruk op de voorwaarden,
die de lezer moet vervullen, wil het
Woord Gods die genade inderdaad in
hem uitwerken. Hij dient zich dan eer
biedig en volgzaam open te stellen voor
de inspraken van de H. Geest en be
reid te zijn tot een persoonlijke ont
moeting met God om zo te komen of
tot het geloof zelf of tot een dieper
geloofsleven. Zijn deze voorwaarden
eenmaal naar mogelijkheid vervuld, dan
maar ook dan pas is het overige
al, het overige het werk van Gods
genade. Dan treedt het Woord Gods ons
inderdaad uit de H. Schrift tegemoet
als werkdadig, machtig, scheppend, ver
vullend en gestand doend, dan schenkt
het waarachtige gemeenschap met het
goddelijk leven zelf.
Men zal er goed aan doen het boven
staande niet te beschouwen als een of
ander vroom getheoretiseer. Het is
niets anders dan de zuivere leer en
opvatting der kerk. Feitelijk is het dan
ook zo, dat deze beschouwingen wel zeer
duidelijk het grote nut van het Bijbel
lezen in het licht plaatsen. Dat men
daarover wel eens anders heeft gedacht
althans voor de onontwikkelde le
zers vindt mede zijn oorzaak in his
torische gronden en praktische overwe
gingen. Altijd echter is de H. Schrift
in de Kerk de voornaamste bron van
het geloof geweest, tezamen met de
overlevering. Wij hebben immers geen
andere bronnen voor de openbaring van
God. Deze openbaring is eenmaal ge
geven, voor alle mensen van alle tij
den en plaatsen. En daarom juist, om
dat in de H. Schrift God zelf tot ons
spreekt, is het aandachtig en eerbie
dig lezen en overwegen van de Bijbel
van zo gx-oot belang.
Mocht men nog niet aanstonds kunnen
besluiten de H. Schrift zelf ter hand
te nemen, dan doet men er in elk ge
val goed aan voorlopig te beginnen met
een meer dan gewone aandacht voor
de teksten der Zondagsmissen. Verre
weg het grootste deel daarvan is aan
de H. Schrift ontleend. Die teksten heb
ben ons iets te zeggen. Ze passen in
het leven van ieder van ons, zó zelfs,
dat het vaak de schijn heeft, dat ze
voor ons persoonlijk geschreven zijn.
ook echt, d.i.
Advertentie
Aspirin is thans onontbeerlijk!
Zorg er echter voor, dat U wer-
kelijk Aspirin krijgt. Aspirin
herkent U aan het Bayer-kruis
en de oranje-band. Meer dan
ooit geldt thans het devies
ASPIRIN HOORT IN HUIS
Het officiële Sovjet-Russische persbu
reau „Tass" heeft medegedeeld, dat
de Sovjet-Unie een nieuw voorstel
ter regeling van de kwestie Formosa
heeft gedaan. De Sovjet-Russische mi
nister van buitenlandse zaken, Molotov,
heeft gisteren de Britse ambassadeur,
Sir William Hayter, ontvangen en hem
het plan overhandigd.
„Ongerust over de situatie in de
Straat van Formosa, geschapen door
de inmengingen van de V.S. in de bin
nenlandse aangelegenheden van de
Chinese Volksrepubliek", heeft de Sov
jet-regering een nieuw voorstel „voor
de handhaving van de vrede in het
Verre Oosten overhandigd", aldus ra
dio-Moskou.
Over de inhoud van het plan werd
niets meegedeeld. Wel werd herinnerd
aan het onlangs gedane Sovjet-voorstel
over de kwestie Formosa, welk voor
stel althans volgens radio-Moskou, door
de publieke opinie in de wereld gun
stig is ontvangen.
(Van onze Haagse redactie)
De Australische regering tracht mo
menteel de immigratie aantrekkelijk te
maken. De factoren welke de laatste ja
ren de trek naar de emigratielanden
stimuleerden hebben in Nederland veel
van hun kracht verloren. De autoriteiten
zien wel in, dat de rol van Australië in
het economisch verkeer goeddeels be
paald zal worden door de kracht en het
aantal van de bevolking. Dit heeft er
reeds toe geleid dat de eisen voor se
lectie verruimd zijn en dat de maxi
mum-leeftijd voor toelating met tien
jaar verhoogd werd. Waarschijnlyk zul
len van Australische zijde ook financi
ële tegemoetkomingen gedaan worden.
Het streven is om in 1955 15000 immi
granten toe te laten. Aldus de Minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezond
heid, de heer Suurhoff tijdens een Vrij
dag gehouden persconferentie.
hele wezen daarnaar? Zolang wü dat Ia N,leuw Z.e®land' a d",s de mimsta£
nog niet gedaan hebben, kinnen wh bestaft. er met zoveel drang om het
ook de onmetelijke geestrijke rijkdom eantBl immigranten on te voeren. tLand
niet,die daarin verborgen ligt. En de
komende Vastentijd is een pracht ge
legenheid om een ernstig begin daar
mee te maken.
Vrijdag half zeven zijn de laatste
schepen van een konvooi, dat des mor
gens om zeven uur uit Lemmer was
vertrokken mét bestemming Amster
dam, de Oranjesluizen bij Schellingwou-
de binnengevaren. Het konvooi bestond
uit twee kustvaarders, vijf sleepboten,
zeven onderlossers en een rijnaak. De
kustvaarders hadden reeds om vijf uur
de tocht over het IJsselmeer vol
bracht en waren, in gezelschap van een
paar tankschepen, in de haven aange
komen.
Van de Prinses Margrietsluis bij Lem
mer af tot ongeveer vier kilometer van
de kust, waar open water werd bereikt,
had men grote hinder van het ijs on
dervonden. Tijdens het overige deel
van de tocht ging het beter. Een motor
schip liep vast, terwijl een ander mo
torschip naar Muiden voer.
De passagiersboot „Jan Nieveen",
die de dienst tussen Lemmer en Am
sterdam v.v. onderhoudt, is wel in de
Oranjesluizen binnengekomen, doch
zal de terugreis naar Lemmer niet aan
vaarden.
richt zich minder op de wereldeconomie
en er heerst nog enigszins een eiland
mentaliteit. Men wil dit jaar het aantal
immigranten tot ongeveer ."000 opvoeren,
maar over het algemeen is men in zijn
politiek zeer voorzichtig. Het streven
naar gezinsimmigratie wint er steeds
meer veld.
De minister was van oordeel, dat 97-
98 pet van de Nederlandse emigranten
na enige jaren slaagt. De eerste jaren
zijn meestal moeilijk/ Hoewel een land
als Australië in drie jaar t.ijds 200.000
woningen gebouwd heeft, bestaat er voor
de eigen bevolking nog een tekort. Men
zou verwachten, dat de Nederlanders
in dit opzicht om begrijpelijke redenen
ten achter gesteld worden, maar dit is
behalve in Nieuw Zuid-Wales nergens 't
geval. Er bestaat bij toewijzing een ge
lijkstelling van Australiërs en immigran
ten. De Nederlanders weten zich echter
meestal zelf te redden.
Min. Suurhoff zei zeer gedecideerd:
„De Nederlandse immigrant is in Aus
tralië uitermate populair." Wrijving
met de bevolking ontstaat door de snel
le opkomst van de immigranten slechts
zelden, want daarvoor heeft men hen te
hard nodig. Dit komt wel eens voor bij
degenen die in loondienst zijn. Door na
ijver zien zij hun promotiekansen wel
eens vertraagd, hetgeen overigens niet
onbegrijpelijk is."
Over het algemeen zijn de emigran
ten zeer tevreden. Er bestaat niet veel
tegenzin om zich te zijner tijd (na 5
jaar is dit mogelijk te laten natura
liseren. Het algemeen geuite ver
langen is echter om nog éénmaal een
poosje naar Nederland terug te gaan.
Over het probleem der vrijgezellen
merkte de minister nog op, dat het een
oplossing zou zijn, wanneer de emigra
tie van niet-verloofde jonge meisjes zou
toenemen. Geestelijken zijn van mening,
dat men deze meisjes zou moeten onder
brengen bij degelijke gezinnen, waar zij
geen gevaar lopen van het goede spoor
te raken. Werkgelegenheid is er ook
voor 'deze meisjes in overvloed.
Dr. Otto Strasser, de voormalige Na
zi-leider die in 1933 door Hitier werd
verbannen, is gisteren op weg van
Canada, waar hij in ballingschap heeft
geleefd, naar West-Duitsland, te Zii
rich aangekomen, waar hij begroet
werd door zijn vrouw, zijn dochter en
zijn zoon, die hij in 14 jaar niet heeft
gezien.
Strasser, die in November j.l. zijn
(West) Duits staatsburgerschap heeft
teruggekregen, is van plan enige we
ken in Zwitserland te blijven alvorens
naar West-Duitsland door te reizen.
(Reuter-UP)
De West-Duitse regering is voorne
mens de huren voor de 5 millioen wo
ningen in West-Duitsland te verhogen
met percentages tot 20 procent. De
huurverhoging zal gelden voor huizen
gebouwd voor 1948. De regering stelt
voor de huren voor alle oude huizen
te verhogen met 10 procent, voor huizen
gebouwd tussen 1924 en 1936 en uitge
rust met meer dan gemiddelde facilitei
ten zal de verhoging 15 procent bedra
gen en voor alle huizen met centrale
verwarming 20 procent.
Met dit plan wordt beoogd de huren
voor oude huizen op gelijke basis te
brengen met die voor de 2,5 millioen
woningen welke sinds 1948 zijn ge
bouwd.
De minister voor de Woningbouw
heeft erop gewezen, dat de kosten voor
deze huurverhoging van 200 millioen
D.M. ongeveer een derde bedragen van
het geld, dat de West-Duitsers uitgeven
voor voetbalpools en bioscoopbezoek.
„Molen" in blauw, geel en rood, Zeeuwse periode van
Piet Mondriaan
„Paarden" schilderij van de Duitse expressionist Franz Mare
Mare zijnsc_ k„tA- (in 1954) blijkt, wanneer men zijn werk
.w.% m A nnrtrpkkprs on- overziet, een zeldzame geest te zijn ge-
stijl, beiden waren het v weest, die gegroeid is tot steeds groter
der hun tijdgenoten. Het zyn twee iten verinnerlijking en tot een indrukwek-
toonstelhngen die op Het ogenbhfc de kg haast absolute, synthese van
aandacht op hun werk vestigem in het kleur wie Mondriaan 's werk
Gemeentelijke Museum worat
Haagse Gemeentelijke Museum worai uU Zeeland beziet< bemerkt hoe sterk
een overzichtstentoonstelling gehouden colorisUsch zijn persoonlijkheid opbloeit
uit de zware, traditioneel geverfde,
landschappen van vroeger. Na een ver-
Compositie van Piet Mondriaan.
van Piet Mondriaan; de nieuwbouw van
het Stedelijk Museum te Amsterdam
herbergt een verzameling werken van
Mare. De Haagse expositie duurt tot 12
April, de Amsterdamse tot 7 Maart.
Franz Marc, die in de oorlog van
'14'18 gestorven is aan het front te
Verdun, was een der grondleggers van
de „Blaue Reiter", een groep vooruit
strevende Duitse schilders uit de jaren
vóór de eerste wereldoorlog. In zijn
werk zocht hij naar een synthese, naar
elementaire opbouw van kleurvlakken
en plastische werkingen.
De Nederlander Piet Mondriaan, die
blijf in Parijs (rond 1910) en na zijn
contact met de Stijl-groep komt hij tot
de composities, die hem groot gemaakt
hebben.
Toen hij in 1939 uit Parijs vertrok
meende men, dat hij aan een eindpunt
was aanbeland, dat er niets meer kon
volgen op de zwarte streep op een wit
doek. Maar zijn laatste doeken uit New
York geven te zien, dat er een nieuw
rhythme en een nieuwe spanning
groeien konden.
Advertentie
{Jan kan men moeilijk verwachten dat
"et particulier initiatief door zal zetten
htndat hier nu eenmaal offers van men-
gliteit en van geld worden gevraagd.
Hier dient de overheid niet te volgen
maar voor te gaan.
I
W ?liiJen dr°ng de lente met zijn
B M ontelbare groene vingertjes hei-
I B melyk door jn de iucht.
Kff "U bezocht de röntgenoloog en
M de analyst, en hij ging zitten in
de parken en op de terrassen van
de cafes. Vooral op de café
terrassen, want dat vond de zweer het plezierigst.
Want de zweer hield van een zittend leven, zoals
elke zweer die zichzelf respecteert.
Bovendien, omdat elke Indiaan, wanneer
hij alleen nog maar een schets van een Indiaan is en
vooral indien hij actief is, het grootste deel van de
dag gewoonlijkstaaten snel eeten weinig
slaap,,, daarom houdt de Indianenzweer er later zo
van te zitten, langzaam te eten en uit te rusten. Na
tuurlijk schijnen ook de overige zweren daarvan te
houden
Zoals ik dan zei, toen hij de röntgenfoto's en de
analyses had, ging hij de dokter weer opzoeken. De
dokter was een elegant man, die altijd voor de
deur van zijn huis genoot van een lange rij auto's
van grote heren en grote dames.Hij liet hem
de foto's zien en zag, hoe zijn gezicht begon te
stralen.
„Wat een zweer,, wat een mooie zweer! Iets der
gelijks heb ik nog nooit gezien en u voelt wel, dat
ik ontelbare zweren gezien en behandeld heb...,
kijkt u eens goed!"
Hij bracht de röntgenfoto dichter bi. zijn gezicht
en wees hem de donkere depressie van de nis.
„Wat is ze mooi!.... En dan, ze is zo koket,
zo zoet, zo jong; want deze zweer is, om zo te zeg
gen, nog maar een paar maanden oud; men ziet
het haar onmiddellijk aan, het is een zweer, die
Haar eerste communie nog niet gedaan heeft
p overtuigende wijze heeft professor Van Heek in deze voortreffelijke
studie het overheersend belang van de godsdienstfactor ter verklaring
- van het hoge geboorte-niveau der katholieken in Nederland aangetoond.
Hetgeen door katholieken als vanzelfsprekend altijd beweerd is, werd door
niet-katholieke auteurs ontkend, betwijfeld of tenminste sterk onderschat.
Door de waarde van de godsdienstige gesteltenis naar voren te halen en
door anderzijds toch ook de sterk variërende kracht van het religieuze norm
besef duidelijk te demonstreren, heeft professor Van Heek met de over
tuigingskracht, welke aan degelijke en gewetensvolle wetenschappelijke
arbeid eigen is, een belangrijke bijdrage geleverd tot beëindigingvan de lang
niet ongevaarlijke mythe-vorming op het terrein van het bevolkingsvraagstuk.
Na een statistisch onderzoek: in welke
mate het Nederlandse geboorte-niveau
hoger ligt dan dat van andere met ons
land vergelijkbare West-Europese lan
den en welke invloed hierin aan de
katholieke, bevolkingsgroep moet wor
den toegekend en na een uitermate
voorzichtige beantwoording van de
vraag, of een minder snelle bevolkings
groei uit economisch oogpunt wenselijk
is, behandelt Professor van Heek de
volgende problemen: Welke factoren be-
invloeden het feit, dat het geboorteni
veau van de Nederlandse katholieke be
volkingsgroep hoger is dan van de niet-
katholieke groepen in ons land? Beleven
de Nederlandse katholieken de moraal-
voorschriften van hun Kerk, in het bij
zonder die, welke op het geboortevraag-
stuk betrekking hebben, op andere wijze
dan hun geloofsgenoten elders?
Zo ja, is het mogelijk door aanwen
ding van sociologische en sociaal-psy
chologische begrippen en methoden
meer inzicht in dit verschijnsel te ver
krijgen? Professor van Heek preten
deert niet de aldus aan de orde gestel
de problemen volledig te behandelen.
Zijn studie wil niet meer zijn dan een
verkenning ten dienste van later onder
zoek.
Vergelijking met het geboorte-niveau
van katholieken in andere landen
Advertentie
De kortste en voordeligste- opleiding
(Bekende Schriftelijke Cursus)
ouder een zweer is, hoe dikker is de diepste laag,
die soms tot de vochtige laag doordringt en door
zijn armoede aan bloedvaten de genezing moeilijk
maakt; daarentegen, hoe jonger ze is, des te actie
ver en dikker de granuleuze laag is, en die is hst
welke het litteken veroorzaakt, dat de zweer sluit.
Is dat duideli'k?"
„Heel duidelijk."
„Maar het is jammer een dergelijke, een zo.,
zo gedistingeerde zweer te genezen; als ik de eige
naar ervan was, heus, dan zou ik er niet toe over
gaan haar te genezen".
De Indiaan legde devoot zijn beide handpalmen
op zijn ingewanden als een H. Tarcisius van de
gastroduodenaal Terstond hoorde hij iets
als een stemmetje uit de verte:
„Wel ja, en dan moet jij nog klagen!Ik ben
nu eenmaal een zweer, die jij niet waard bent....
Nu hoor je eens wat die mijnheer zegt, en dat is een
reuze-dokter, en niet zo'n dorpsveearts, in wiens
onbekwame handen je mij gesteld hebt".
De Indiaan bleef trots en verward zitten.
De doctor behield een van de röntgenfoto's, om
die de volgende dag op college aan zijn studenten
te laten zien.
„Wat zullen die jongelui genieten als ze haar
zien!.
Hij zei dat op een toon alsof hij het over een
knappe meid van 18 jaar had.
Toen bleef hij hem met een glimlach aankijken.
„Ik geloof niet in genezingentenminste, ik
streef er nooit naar. De werkelijke medicus is hij,
die tot een accoord komt met de zieke zonder te
proberen die te genezen. Het leven is van zichzelf
een meer of minder lange ziekte, die uitmondt in
Wat bent u een geluksvogel, mijn beste Don....!" de dood. die de werkelijke gezondheid is. Die
„Don Lucas'
De Indiaan betastte zijn ingewanden vrezend,
dat ze hem zijn zweer in de tram hadden gesto
len...., maar neen, ze zat daar nog stilletjes in
zijn twaalfvingerige darm.
„En kan ze genezen worden, dokter?"
„Als u wilt, zeker. Ziet u niet, dat het een heel
Jong, vers zweertje is, dat nog niet eens gespeend
is? Daar is een anatomische reden voor. Als u een
zweer onder de microscoop waarneemt, zult u drie
lagen zien: een aan de oppervlakte, necrotisch, met
meer of minder afscheiding; een tweede, granuleuze,
en de derde, vezelachtig, als van een litteken. Hoe
naïeve medici, die trachten een eind te maken aan
de ziekten, zijn.,., arme drommels. De ziekten
moet men niet overwinnenmen moet ze mel
ken".
De Indiaan vond dit alles een grap.
„Uw mond? Hoe staat het met uw mond?"
„Goed".
„Ik vraag dat omdat dikwijls een onvoldoend
kauwen de oorsprong is van zweren(Hij reikte
hem een visitekaartje toe). Alstublieft, ga u eens
uit mijn naam naar deze tandarts.... En uw ge
zicht, hoe gaat het daarmee?"
„Om te lezen gebruik ik een bril".
„Laat u zich dadelijk eens onderzoeken door mijn
oogarts".
„En eten! Wat mag ik eten?"
„Wel, behalve dan vleesextracten en vleessappen,
evenals grove spijzen, die zonder twijfel een be
langrijke rol spelen bij het ontstaan van gastritis,
zoals het interessante onderzoek van Konjetzny
heeft aangetoond, mag u van alles etengekookte
vis, gekookte of gestoofde vruchten, vruchtenge
leiwat nog meer?houdt u van een kui
kentje?wel, u kunt nu en dan een gestoofd
kuikentje nemen...., en hersens, zacht gekookte
of rauwe eieren, als u daarvan houdt, en melk,
een beetje melk"
Hij bleef hem aankijken met een ondeugende
glimlach.
„Later, als u en uw maagzweer tot een overeen
komst komen, kunt u wat mager vlees gebrui
kenmaar een beetje, anders wordt de zweer
weer boos".
Hij bezocht de tandarts en de oogarts en de rest
bracht hij door in het Retiro Dat beviel de
maagzweer het best in Madrid: in het Retiro zitten.
De hemel had zich een heerlijke Meimaand op het
hoofd gezet en tegen de avond ontlokte het windje
aan de hoge, ronde bomen violonceltremolo's.
„Ach! wat zit men hier heerlijk!" zuchtte de
zweer. „Hoe een Indiaan je ook bent, mij bekomt
jouw stad in het Noorden, met al zijn vochtigheid,
niet best."
„Als je zoet bent en me niet te veel hindert, zal
ik je ieder jaar hierheen brengen".
„Ik zou hier de lente en de herfst willen door
brengen en dan de beste doctoren consulteren....
Hag een Indiaan wel minder doen voor zijn zweer?"
„We zullen eens zien hoe de zaken gaan".
„Welke zaken?"
„Wel, de aardse zaken, meid".
„Je zult nu toch niet gierig gaan wordenvoor
ja zelf! Er is maar één fatsoenlijke manier voor een
Indiaan om er een maagzweer op na te houden."
„Welke dan?"
„Door haar met alle soorten van égards te behan
delen; haar door de matadors van de Medicijnen te
laten onderzoeken.die, al genezen ze niet, ten
minste troosten.
(Wordt vervolgd.)
De twaalfvingerige darm.
Het grootste en oudste park van Madrid.
maakt duidelijk, dat een beroep op
de specifiek katholieke moraalvoor-
schriften niet voldoende is. Voor de
verklaring van de situatie in Neder
land moeten factoren van bijzondere
aard genoemd worden. De ondertitel
van het boek duidt aan, dat Profes
sor van Heek de verklaring zoekt in
de karaktertrekken van de katholie
ken in Nederland als geëmancipeerde
minderheidsgroep.
De positie van een gedurende lange
tijd onderdrukte minderheid, d.i. van
een groep, die in haar mentaliteit
scherp van de omringende meerder-
heidsgroepen is afgegrensd, heeft aan
de katholieken in Nederland een krach
tige verinnerlijking en intensivering van
het geloofsleven en een sterk besef
van morele normen gegeven. Door de
invloed van min of meer vigoristische
tendenzen en door de samenleving met
de Calvinisten werd in het bijzonder de
strenge beleving van de morele normen
nog versterkt.
De meest voor discussie vatbare fac
tor, door Profesor van Heek ter ver
klaring van het hoge geboorte-niveau
van de katholieken in Nederland naar
voren gebracht, is. sociale beheersing,
d.i. de door de katholieken verlangde
en nagestreefde quantitatieve meer
derheid. Ook hier is het belangrijke
winst, dat Profesor van Heek af
wijst wat de meeste Nederlandse
niet-kathoieken, met wie hij dit pro
bleem besprak, hierover denken, n.m.:
de verzwegen propagandistische bijbe
doeling om de protestanten te over
vleugelen en te onderdrukken. Van
Heek ontkent een direct bedoelde, maar
bevestigt een indirecte, feitelijke soci
ale beheersing. Zolang deze indirecte
beïnvloeding van het geboorte-niveau
niet meer betekent dan een feitelijk ver
band tussen de algemeen katholieke,
maar in Nederland op bijzondere wijze
beleefde Idealen en normen en de reeds
aanwezige en te verwachten stijgin;
van het percentage katholieken, ka
hier weinig bezwaar tegen worden ge
maakt. Maar ook hier blijkt het moei
lijk tussen direct en indirect een scher
pe grens te trekken; uit sommige pas
sages kregen we de indruk, dat de ge
dachten van Professor van Heek toch
nog te sterk in de richting gaan van
de directe beïnvloeding, ,ook al ontkent
hij de scherpe vorm van een „algemene,
bewuste en directe bevolkingspolitiek".
Enkele uitspraken of leuzen, vooral
wanneer deze in politieke of andere re
devoeringen voorkomen, zeggen weinig.
De vraag is, of enige vorm van sociale
beheersing, die in de richting gaat van
de directe beïnvloed' J, ook al ontkent
uitoefent op het aantal geboorten. We
menen dit te moeten ontkennen, zolang
geen degelijke argumenten gegeven
z(jn.
Van Heek blijkt ook voor de keerzijde
van de katholieke strenge moraal aan
dacht te hebben: „Dat de Katholieke
Kerk aldus het risico van aanzien
lijke geit 3fsa?val op zich neemt van
een verloren gaan van vele zielen,
is duidelijk". Hier blijkt wel het meest
evident, dat dit vraagstuk niet op so
ciologisch, maar op theologisch ter
rein beslist wordt.
Voor de katholieken mag dit echter
geen reden zijn, de sociologische en
psychologische studie van het bevol
kingsprobleem en van de hiermede sa
menhangende vraagstukken te verwaar
lozen. De veronderstelling van Profes
sor van Heek, dat de terughoudendheid
van de katholieke auteurs vermoedelijk
uit principiële redenen verklaard moet
worden, is in zoverre juist, dat de aan
dacht al te eenzijdig op de theologische
aspecten is gericht en dat. er, vooral
onder geest./ 'jkh- ld een sterk wan
trouwen bestond en nog bestaat tegen
over sociologische en psychologische
onderzoekingen, die zich met het gods
dienstige en morele leven bezighouden.
Maar dit soort van principiële motieven
moeten zo spoedig en radicaal mogelijk
uit de weg worden geruimd. Als de
tekenen niet bedriegen, zijn de katho
lieken druk bezig ook deze achterstand
in te lopen.
Het Katholiek Sociaal-Kerkelijk Insti
tuut, in negen jaar tijds uitgegroeid
tot de grootste katholieke instelling voor
toegepast sociaal-wetenschappelijk on
derzoek in Nederland, hee.ft zich in de
afgelopen jaren met deze vraagstukken
beziggehouden en het zal met de resul
taten van zijn studies in afzienbare tijd
in de openbaarheid treden.
Dr. B. VAN LEEUWEN O.F.M.,
Socioloog van het Katholiek
Sociaal-Kerkelijk Instituut,
's-Gravenhage
Prof. Dr. F. van Heek: Het ge
boorte-niveau der Nederlandse rooms-
katholieken. Een demografisch-socio-
logische studie van een geëmancipeerde
minderheidsgroep.
Publicaties van het sociologisch in
stituut der Rijksuniversiteit te Leiden,
III, Leiden, H. E. Stenfert Kroese N.V.,
1954. XI 201 bl.
„Operation Teapot", de reeds enige
malen uitgestelde reeks atoomproeven
in de Amerikaanse staat Nevada, is
gisteren begonnen. Een op grote hoogte
vliegende bommenwerper van de Ame
rikaanse luchtmacht wierp een projeo-
tiel af boven de „Yucca Flat", een
woestijngebied, dat ongeveer 120 km van
Las Vegas is gelegen. In Las Vegas
kon men een felle lichtflits waarnemen
daarna werd een langdurig gerommel
gehoord. De bekende „paddenstoel
wolk" werd door hoge winden spoedig
uiteengewaaid.
Tengevolge van de ongunstige weers
omstandigheden was de proef al ver
scheidene dagen uitgesteld en ook gis
teren werd het tijdstip twee maal ver
schoven, aangezien men vreesde, dat de
wind radio-actief stof naar bewoonde
streken zou overbrengen. Vandaag
wordt wellicht een atoomapparaat tot
ontploffing gebracht, dat op een toren
is geplaatst. (Reuter-UP)
Abbé Pierre, de apostel der daklozen,
zal zich binnenkort op uitnodiging van
de Franse philosooph Jacques Maritain,
die momenteel professor is aan de Prin-
ceton-Universiteit, naar de Verenigde
Staten begeven. In een interview, ge
publiceerd in het Katholieke weekblad
„The Pilot" in Boston, verklaarde Ab
bé Pierre, dat de grote milddadigheid
van het Amerikaanse volk jegens an
dere volkeren dikwijls verkeerd begre
pen is. ,,Ik zou aan deze landen zeg
gen, dat de helft van de geschonken
dollars verkeerd is aangewend, en ik
wil de betrokken landen duidelijk ma
ken hoe de gelden in de toekomst ef
fectiever tegen ,,de ellende" ingezet
kunnen worden," aldus Abbé Pierre.
Prof. dr. W. Pompe van de universi
teit van Utrecht, die op bet ogenblik
aan de Leuvense universiteit verblijft
in het kader van de culturele uitwis
seling tussen België en Nederland, heeft
op uitnodiging van de studenten van
het le doctoraat die hun half-time vie
ren. het woord gevoerd op een acade
mische zitting.
In aanwezigheid van mgr. Van
Waeyenbergh, rector magnificus en tal
rijke professoren van de Rechtsfaculteit,
sprak prof. Pompe in dialoogvorm over
.strafrecht en geweten".
