HALF MILLIARD belasting verlaging 400 millioen in de persoonlijke waarvan 215 millioen verlichte Inkomstenbelasting Primaire kinderaftrek wordt verhoogd van f 300 tot f 330 Gemiste kansen NIEUWE KU KLUX KL AN? Bankoverval in de morgenuren Ministers willen lagere melkprijs via winkelverkoop NIEUWE ONTPLOFFING VAN ATOOMWAPEN IN VERENIGDE STATEN Prijsverhoging taboe, zegt de industrie Twaalf soorten van belastingverlaging Lading van Nederlandse schepen uit zeventiende eeuw wordt uit Scandinavische wateren opgevist ORR TEGENOVER SOBERE HUURVERHOGING: De voornaamste onderdelen 4 6 7 8 Waarschuwing uit Zuiden van V.S. Filmheldin mag gekregen juwelen voorlopig houden MELKBOER DE STRAAT AF Amsterdam heeft de meeste kansen Goudgeel licfu boven de bergen Zeemonster dwarsboomt „Waterman Oproep aan alle werkgevers Toestand volkomen bevredigend Het weer DINSDAG 8 MAART 1955 o 78sfe JAARGANG No. 26239 (Van onze parlementaire redactie) Uit de thans ingediende wetsontwerpen inzake belastingverlaging en huurverhoging blijkt, dat de regering is teruggekomen van haar voornemen om de belastingdruk met 550 millioen te verminderen. De voorgestelde verlaging van de belastingen, die over twaait ver schillende fiscale posten is uitgesmeerd, blijft beperkt tot ƒ502 millioen: het minimumbedrag dat de regering het vorig jaar heeft genoemd. Als argument wordt aangevoerd, dat enkele grote destijds niet voorziene uitgaven tot beperking nopen. Genoemd worden de versterking van de dijken (nog vóór de uitvoering van het Delta plan) waarmede 30 millioen gemoeid is, de melksubsidie, welke 40 tot 50 millioen zal vereisen en de verhoging van de salarissen van het overheidspersoneel, waarvoor enige tientallen millioenen dienen te worden gereserveerd. Ook is er minder behoefte aan com pensatie in verband met de huurverhoging, die immers beperkt zal blijven tot 10 pet. Bedienden en klanten moeten op de grond liggen Hogere tarieven bij de Spoorwegen ;i I m (Van onze Haagse redactie) De ministeries van Landbouw en Economische Zaken willen met behulp van een vergaande Reorganisatie van de detailhandel tot ver laging van de melkprijs komen. De plannen bevinden zich nog in een pril stadium. Naar verluidt zullen morgen de eerste officiële bespre kingen plaats vinden. Het doel is de melkdistributie te verschuiven van straatverkoop naar winkelverkoop. In de winkel zou de melk dan per liter 3 tot 4 cent minder kosten. mmm $i|i u u Gearresteerden van W. Ruys zijn Indonesiërs Prinses Beatrix KOREAANSE boeren krijgen Nederlandse eendeneieren cadeau NOORSE SOKKEN f3.95 BUREAU SMEDESTRAAT 5 - HAARLÊN/T Telefoon: Redactie 21544, Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkant. Beverwijk: Breestraat 171, tel. 4790 Bijkantoor en Red. Dmuiden: Leeuweriklaan 30 Telefoon 5790 Directie: 3. 3. W. Boerrigter en Mr. W. A. M. van der Kallen. Hoofdredactie: Drs. H. v. Run en W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter hoogte. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRI3S 50 cents per week, f 2.13 per maand, f 6.40 per kwartaal. Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds tel. 21544. Met de verkiezingen van 1956 in zicht, treedt onze regering voor het front met een reeks maatregelen tot belastingverlaging, respectievelijk huurverhoging, die er op berekend schijnen vooral goodwill te verwerven, op basis waarvan straks weer het vertrouwen van het volk kan worden gevraagd. Elders in dit nummer vinden onze lezers uit voerig details en strekking weerge geven der reeks wetsontwerpen, die thans bij de Staten-Generaal zijn ingediend. Wij zullen daarop nader terugkomen. Voor vandaag bepalen wij ons tot het geven van een alge mene indruk. Deze indruk nu het spijt ons dat wij het moeten zeggen is niet gunstig. Het is altijd prettig, een belastingverlaging van 502 millioen te kunnen incasseren, maar daar mede is de kous niet af. Wat bete kent dit halve ei tenslotte nog in verhouding tot de aanzienlijke in komstenaccressen, die 's Rijks Schat kist de laatste jaren heeft weten te verwerven en blijft verwerven paral lel aan de stijging van het nationale inkomen, waarvan het eind voorals nog niet in zicht is. Er is nog een ander aspect. Toen de welvaartsloonronde in September van verleden jaar hals over kop werd doorgevoerd, gaf de Sociaal-Econo mische Raad te kennen, dat tegelij kertijd daarmede een beginselbesluit diende te worden genomen ten aan zien van een nieuwe huurverhoging. Een huurverhoging, welke van zo danige omvang moest zijn, dat hier mede een belangrijke stap op de weg naar een economisch verantwoord huurpeil zou worden gezet. Daarvan komt niets terecht. Vijf en zestig percent der huren wordt niet ver hoogd, acht percent daarvan onder gaat een verhoging met vijf percent, zeven en twintig percent der huur ders krijgt tien percent meer te betalen. De huur-,.aanpassing" is zo gering, dat daarvan niet de minste invloed voor de opheffing, althans vermin dering van de woningnood langs natuurlijke weg te verwachten is. Het gaat daarbij om zo weinig, dat de regering, tegen haar aanvankelijk voornemen in, er van afziet, verband te leggen tussen de voorstellen tot huurverhoging en die tot belasting verlaging. Compensatie wordt niet gegeven. Huurders van niet verhoog de woningen profiteren evenveel van de belastingverlagingen als de huur ders die wel door huurverhoging getroffen worden. (Vervolg op pag. 7) Enige van de voornaamste onder delen van het belasting- en huren- complex zijn de volgende: i De verlagingen betreffen zo wel directe als indirecte be lastingen. O Het grootste deel, n.l. f233 A, millioen, heeft betrekking op verlichtingen in de Inkomsten- en Loonbelasting. Hiervan komt f 15 millioen ten goede aan belasting verlichting voor bejaarden. 3 De verlichting in de omzet belasting bedraagt f142 mil lioen. Margarine, oliën en huishou delijk energieverbruik worden vrij gesteld. Voor textiel komt een be langrijke reductie van 5 op 2 pet. De regering blijft vasthouden aan een slechts gedeeltelijke de extra defensiehef fing bij de vennootschapsbelasting. Andere defensieheffingen verdwij nen geheel. 5 Verlichting wordt ook aange bracht in de vermogensbelas ting en de personele belasting (in verband met de huurverhoging). reductie van De belasting verdwijnt. op bromfietsen Huurverhoging geldt alleen voor vooroorlogse woningen. De grens waarop de verhoging be gint hangt af van de klasse van de gemeente waarin de woning staat De verhoging bedraagt slechts 5 pet. voor de eerste marge. Dit zijn de woningen die een huur doen van niet meer dan 10 pet. boven de grensbedragen. Voor 65 pet. van de vooroor logse woningen komt geen huurverhoging. Dit zijn de wonin gen die vergelijkbaar zijn met de sobere woningen van de nieuw bouw, die met rijkssteun worden gebouwd. 9 Voor bedrijfspanden blijft de bestaande regeling van kracht: geen huurverhoging dan na aparte overeenkomst tussen huurder en verhuurder. Motivering der verlagingen Yele verdagingen van de be- o Y°°r bedrijfsleven in het verleden staat het huidige plan in het teken van de persoonlijke welvaarts sfeer, een verlaging dus van de belas ting op het inkomen van personen. Aan gezien tussen deze belastingen en de kostprijsverhogende belastingen (vooral omzetbelasting) in ons stelsel een ver houding bestaat van ongeveer 5050. Hodding Carter, een bekend Ameri kaans journalist en winnaar van de Pulitzer prijs, heeft in het deze week Verschenen nummer van het tijdschrift ,,Look" een artikel geschreven, waarin hij erop wijst, dat er in de Zuidelijke staten der V.S. een nieuwe Ku Klux Klan dreigt te ontstaan. Deze ontwikke ling wordt volgens hem door de fede rale overheid met gezorgdheid gadege slagen en het F.B.I. zou reeds een on derzoek hiernaar instellen. In het artikel, dat tot kop draagt >,een goif van terreur bedreigt het Zui den," wordt gezegd, dat er in tal van zuidelijke staten zogenaamde „burger- raden" zijn opgericht, die tot taak heb ben de rassensegregatie tot elke prijs te handhaven. De groep, van wie de vorming van deze raden uitgaat, werd Vorig jaar Juli in Sunflower, Mississip pi opgericht teneinde doorvoering van bet besluit van het Amerikaanse Op- Perste Gerechtshof om de segregatie op de openbare scholen op te heffen, te bestrijden. Sindsdien heeft de beweging zich wiet grote snelheid verspreid over de staten Mississippi, Alabama, Georgia, f ennessee, Arkansas, Louisiana, South Carolina en het Noorden van de staat lorida. De anti-segregatiebeweging zou alleen al in Mississippi over niet minder dan 25.000 leden beschikken. Carter schrijft, dat de beweging niet alleen anti-negertendenzen bezit, maar ook anti-semitisch en anti-katholiek ge zind is. Als grootste gevaar van deze beweging signaleert Carter de mogelijk heid, dat het „extreme" element, de „kwaadaardig oncontroleerbaren" en „de straatschenders en herrieschop pers", de overhand in deze organisatie zouden krijgen en haar zouden leiden naar „een wijdverspreid, georgani seerd en op rassendiscriminatie geba seerd terrorisme." is om structurele redenen ook een ver laging van deze belastingen, voor zover zij zich in de persoonlijke sfeer doen gelden, gewenst. Verlaging van de inkomstenbelas ting heeft naast verruiming van de welvaart eveneens ten doel de finan ciële moeilijkheden te verzachten wier inkomen niet vergroot werd in even redigheid met de na de oorlog geste gen prijzen. Verder verwacht men er een rem voor onnutte bedrijfsuitga- ven mee te bereiken, op grond van het feit, dat de fiscus minder „mee betaalt". In samenhang met de ver lichte vermogensbelasting betekent het verder een tegemoetkoming voor de eigenaren van kleine en middel bare ondernemingen. De verhoging van de belastingvrije minima voor de vermogensbelasting steunt op het inzicht van de regering dat de klei nere vermogens, die geen draag krachtsfactor van betekenis vormen, te beschouwen zijn ais een zeker bezit, dat als bestedingsreserve op langere termijn kan worden beschouwd. Bij de afschaffing van omzetbelasting wordt speciaal gedacht aan de grote ge zinnen, de vergeten groepen en de groe pen met geringe inkomens, op wie een verlaging van directe belastingen min der invloed heeft. De textielsector on derging slechts een verlaging van om zetbelasting. Afschaffing stond men met voor, omdat textiel ook door andere dan particulieren gekocht wordt. Een uit zonderingspositie voor particulieren kon om technische redenen niet doorgevoerd worden. Bejaarden en invaliden worden be dacht met faciliteiten voor inkomsten-, loon- en vermogenbelasting. Zozeer ligt het accent der verlagingen op de persoonlijke sfeer, dat de be windslieden geen aanleiding vonden om de in 1951 ten bate van de defensiever hogingen tot 46% verzwaarde vennoot schapsbelasting weer tot de oorspron kelijke 40% te verlagen. Zij werd slechts verlaagd tot 43%, hetgeen 60 millioen gulden uitmaakt. De ontbrekende 60 millioen zijn benut voor een verdere verlaging van de loon- en inkomsten belasting. Vervolg op pag 5) Drie bandieten, met zakdoeken voor het gezicht gebonden, zijn Maandag te Forest Hills (V.S.) een bankgebouw bin nengegaan, kort nadat de deuren ge opend waren, zuj heooen employe's en klanten onder bedreiging met revolvers gedwongen op tie grond te gaan liggen en zijn verdwenen met medeneming van 24.000 dollar die in papieren zakken op geborgen waren. Enige uren later is in een kelder op verscheidene kilometers afstand van de bank een der bandieten gevonden. Hij had geen cent v::n de buit bij zich. Waarschijnlijk zullen de Ned. Spoorwegen dit jaar de tarieven moeten verhogen. Aldus deelt minister Algera aan de Eerste Kamer mede. Voor dit jaar zijn de perspectieven zodanig, dat de rekening zonder tariefver hoging niet sluitend kan worden gemaakt. Een rechter in Californië voor wie de zaak dient tegen de filmheldin Lin da Christian, van wie door een New- Yorks juweliershuis teruggave wordt ge- eist van voor een half millioen aan ju welen die zij zegt ten geschenke te hebben gekregen van een vermogende bewonderaar, heeft bepaald dat de ju welen verkocht werden aan de schen ker, de 36-jarige Robert Schlesinger, en dat deze niet van de bezitster konden worden afgenomen. Het staat wel vast dat hier geen sprake is van een losstaande maatregel. In het kader van de momenteel fel op laaiende strijd tegen prijsverhoging moet men deze plannen zien als een terreinverkenning op het gebied van de kleinhandel. Het is zelfs niet onwaar schijnlijk dat de activiteit zich spoedig ook zal richten op de verkooporganisatie van brood en groente. Over het resul taat van het komende overleg met de organisaties valt uiteraard nog weinig te voorspellen. Vast staat echter wel, dat de direct bij de verkoop betrokke nen deze gang van zaken om meerdere redenen niet zullen toejuichen. De genoemde mogelijkheid van prijsdaling wordt in twijfel getrokken. De huidige winstmarges zijn geba seerd op straatverkoop, welke veel goedkoper zou zijn dan winkelverkoop, waarvoor weer bepaalde nieuwe -kos ten gemaakt moeten worden, zoals aankoop van grote koelkasten e.d. Deze eisen zullen ook gesteld worden wan neer bijvoorbeeld de kruideniers bij de Sergeant-vlieger F. E: J. Christoffels uit Haarlem, die op een vliegbasis in Ar,zona (Ver. Staten) zijn opleiding voltooide, bracht bij zijn terugkeer in Nederland een speciale trophee mee. Het ivas de beloning voor het tonen van een staaltje heldenmoed, dat men niet voor werkelijkheid zou willen houden als het verhaal niet van hogerhand bevestigd zou zijn. Op een zomerse dag waren sergeant Christoffels en zijn instructeur, beiden in een F 84 Thunderjet, bezig het luchtruim boven Arizona „in stukjes te scheu ren". Het was de eerste keer, dat Christoffels zelfstandig een F 84 vloog. Plotseling haperde er iets aan de motor. Er deed zich een lichte explosie voor en het vliegtuig reageerde prompt met vreemde manoeuvres. Sergeant Christoffels hield het hoofd koel. Hij sloot de gastoevoer af, zette de radio aan en vroeg zijn instructeur wat ie doen. Vanaf dat moment begon een schitterend samenwerkend team aan de redding van een kostbare machine. Met uitgepompt landingsgestel vloog de Nederlander zij aan zij met zijn instructeur naar een nood-landingsbaan. Tijdens het raken van de baan, nog altijd met een snelheid van 150 mijl per uur, een ogenblik dus waarop alles verkeerd kan gaan, verliep alles naar wens. De zeven bemanningsleden van „Willem Ruys", die verleden week zijn gearresteerd, zijn Indonesiërs. Wat hun ten laste is gelegd, is nog steeds niet bekend. (UP). Twintig minuten voor de opkomst van de zon is Maandagmorgen op het Ame rikaanse atoomproefterrein in Nevada tie voor de vierde maal van dit jaar een kernwapen tot ontploffing gebracht. De ze proefneming do grootste van de huidige serie produceerde het felste Wat doe je als gezag voerder, wanneer er des avonds tegen elven een schok dooi je schip gaat. De uitkijk daarna rappor teert dat er „iets" voor de boeg ligt en er tenslotte blijkt, dat je twee mijl minder maakt dan nor maal is? Dan ga je kijken wat er aan de hand is. Zo deed ook kapitein Olivier, toen hij met de „Waterman" verleden week op weg was van Australië naar Soeraba- ja. Hij ging in de nach telijke duisternis, met een sterke electrische lamp voor zich uit, poolshoog te nemen en zag tot zijn verbazing iets, dat naar ,meenr,e alleen een Olivier mèt Adriaan als compagnon kon bele ven: een vis van een klei ne 15 meter lengte en ze ker 3 tot 4 meter mid dellijn lag dwars voor de boeg het schip als 't ware tegen te houden, de kop met een drietal meters romp naar bakboord, de rest met een geweldige staart eraan naar stuur boord. De vorm van de kop was niet goed te on derscheiden, doch scheen meer spits dan plat te zijn. Het dier had don kerrode en donkergele strepen en spikkels op de bovenhuid, maar de buik was blank. Kapitein Olivier krabde zich achter de oren. De befaamde zeeslang kon het niet zijn, want die duikt niet meer op sinds vliegende schotels de aandacht zijn gaan vra gen. In ieder geval was het zaak het monster zo spoedig mogelijk kwijt te raken. Eerst werd er vaart geminderd, maar dat hielp niet. Dan maar volle kracht achteruit. Het effect was verrassend. Toen de „Waterman" na genoeg stil was komen te liggen zwom het monster met een nerveuze maar elegante slag aan bak boord Jveg en verdween uit het gezicht. Het eerste wat kapitein Olivier vervolgens deed was een boek over zee dieren naslaan. Toen kwam hij tot de conclu sie, dat hij enige tijd ge chaperonneerd was ge weest door een zeldzaam voorkomende walvishaai. witte schijnsel, dat tot dusverre in Las Vegas, ongeveer 120 kilometer van de plaats van de ontploffing, is waargeno men. In zeven staten in het Westen lichtte de hemel op. Ongeveer 400 kilo meter naar het Zuid-Westen, in Los Angeles, werd ten tijde van de proefne ming boven de bergen een goudgeel schijnsel waargenomen, waardoor het een ogenblik leek of de zon bijzonder vroeg opkwam. Een vijftigtal waarnemers, die de proefneming gadesloegen, beschreven het resultaat als een van de meest in drukwekkende, die zij tot dusverre had den gezien. Onmiddellijk na de verblin dende flits schoot de vuurbol de hoogte in en bleef ongeveer twintig seconden als een compacte massa bestaan. De vuurbol rees tot grotere hoogte dan tot dusverre het geval is geweest. De wolk steeg snel en de normale pad denstoel was in Las Vegas bij het eerste ochtendgloren duidelijk te zien. De „steel" van de paddenstoel was rood achtig van kleur en dikker dari gewoon lijk het geval is. De paddenstoel be reikte een hoogte van ongeveer 10.000 meter en viel in twee delen uiteen. Aan de proef namen ruim honderd vliegtuigen deel, die deden alsof zij het getroffen gebied aanvielen. Een afde ling van 550 militairen, die op 5.500 me ter van het op 'n toren bevestigde kern wapen zaten verschanst, rukte na de ontploffing op. Er hebben zich geen per soonlijke ongelukken voorgedaan. (Reuter-UP) (Van onze Haagse redactie) De dagelijkse besturen van het Ver bond van Nederlandse Werkgevers, het Centraal Sociaal Werkgeversverbond, het Katholiek Verbond van Werkgevers- vakverenigingen en het Verbond van Prot. Chr. Werkgevers in Nederland hebben zich in een gezamenlijk schrij ven tot hun leden gericht met een op roep de prijzen van hun producten niet te verhogen. Bij de recente prijsstijgingen is, vol gens het schrijven, gebleken dat deze zich overwegend buiten de industriële sector hebben voltrokken. Indien in de naaste toekomst ook het prijspeil van die producten belangrijk zouden veran deren, zouden spanningen kunnen ont staan welke tot zeer ongewenste gevol gen zouden kunnen leiden. De besturen zijn van mening, dat moet worden vermeden, dat zich in een snel tempo algemene loonsverhogingen, ge volgd door prijsaanpassingen, zouden voordoen, omdat dit dan weer kan lei den tot verdere loonsverhogingen met als resultaat, dat het kostenpeil en de werkgelegenheid in ongunstige zin be ïnvloed worden. Onder de gegeven om standigheden is rust in de lonen en prijzen geboden. De industrie moet medewerken met het streven van de regering om voorlo pig een stijging van het loonpeil tegen te gaan, hetgeen inhoudt, dat ook op het gebied van de prijzen rust ge wenst is. Dit vraagt van de onderne mer dat hij ernstig nagaat in hoeverre een verlaging van de prijzen tot de mogelijkheden behoort. Resumerend zegt het schrijven: Ne derland als geheel, en dus ook de in dustrie, heeft thans behoefte aan rust op het gebied van Ionen en prijzen en niet aan een van regeringswege opge legde prijsbeheersing met een daarmee gepaard gaand diep ingrijpen door de overheid. De Besturen zijn van mening, dat de industrie aan het eerste haar medewerking dient te verlenen en het laatste moet afwijzen. melkverkoop worden ingeschakeld. Uiteraard kan men voor dit laatste van de melkslijters weinig enthousias me verwachten. Hoewel dit bij de plannen geen direct punt van bespre king schijnt te zijn, acht men een streven in deze richting niet uitge sloten. Een open vraag is nog hoe de huis vrouw over een dagelijkse gang naar de melkwinkel zal oordelen. In dit opzicht schijnt Amsterdam, dat een grote win kelverkoop heeft, de meeste kansen te bieden voor een verwezenlijking der plannen. Dit is verder ook het geval en daarover is men wel gebelgd! in de gebieden, die goed gesaneerd zijn. De slijters bevinden zich daar te midden van hun diverse klantenkringen, het geen natuurlijk een gunstige voorwaarde is voor een overgaan op winkelverkoop. Prof dr J. F. Nuboer, die prinses Beatrix wegens blindedarmontsteking operatief behandeld heeft, deelt het volgende mede: „Prinses Beatrix heeft een relatief goede nacht doorgemaakt. De temperatuur is nog slechts licht ver hoogd, Zij heeft hedenmorgen voor het eerst het bed verlaten. De toestand is volkomen bevredigend". Maandag heeft de Prinses bezoek gehad van haar ouders en prinses Irene. Vandaag heb ben haar ouders haar uiteraard weder om bezocht. Vanmiddag zou Prinses Margriet een bezoek brengen, alsook een enkele vriendin. Zestigduizend Nederlandse eendenei eren zullen op het eind van deze maand naar Korea worden verzonden, waar ze zullen worden uitgebroed. De eieren, die een bedrag van 15.000 vertegenwoor digen, zijn een geschenk van de Stich ting oecumenische hulp aan kerken en vluchtelingen" aan de boerenbevolking van Korea. De KLM zal de eieren tot Bangkok vervoeren, waar ze weer worden over geladen in een ander vliegtuig. De KLM neemt speciale maatregelen om de eieren te vervoeren. De partij zal in drie gedeelten worden vervoerd. Het eerste gedeelte gaat op 27 Maart met de lijnmachine naar Bangkok. Advertentie (Tot Woensdagavond) Aanvankelijk zwaar bewolkt met plaatselijk sneeuw. Later enkele op klaringen. Vannacht liechte, hier en daar matige vorst, morgenmiddag temperaturen iets boven het vries punt. Aanvankelijk zwakke veran derlijke wind, later zwakke tot ma tige Noordoostelijke wind. Zon: 7.12—18.34. Maan: 20.04—6.57. De twaalf soorten van belastingverlagingen kunnen worden ondergebracht in de volgende drie groepen: I ALGEMENE VERLICHTINGEN UIT HOOFDE VAN DE GESTEGEN WELVAART INKOMSTEN- EN LOONBELASTING: 1. Verhoging belastingvrije minima en verzwakking der progressie 2. Aftrek premiën voor uitkering ziek ten enz 3. Vrijstelling bij overdracht van be drijf etc VERMOGENSBELASTING: 4. Verhoging van belastingvrij mini mum 215 min. 20 II TEGEMOETKOMING IN STEGEN KOSTEN VAN LEVENSONDERHOUD GE 5. Verminderingen in de Omzetbelas ting 6. Extra tegemoetkoming Inkomsten belasting bejaarden 7. Afschaffing belasting op bromfietsen 8. Personele belasting i.v.m. de huur verhoging 142 min. 15 4 P.M. Ill GEDEELTELIJKE AFSCHAF FING EXTRA DEFENSIE VERHOGINGEN 9. Reductie extra-verm.belasting 10. Afremmen belasting progressie Vermogens- li. Motorrijtuigenbelasting 12. Vermindering Successierecht 60 min. 12 25 Drie Nederlandse schepen uit de zeventiende eeuw, een koopvaarder, een brander en het vlaggeschip van Witte de With, de „Brederode", die in de zeventiende eeuw in de Scandinavische wateren zijn vergaan, zullen wor den geborgen. Björn Helmfrid, archivaris van de textiel- en papierfabriek „Holmens Bruck" in Norrköping, heeft verklaard, dat de werkzaamheden over enkele dagen zullen beginnen. „Holmens Bruck" was in de zeven tiende eeuw het eigendom van de NederlandsZweedse wapenfabrikant Louis de Geer. Men begint met de berging van het wrak van de koopvaar der. Het ligt bij Varberg aan de Zweedse Zuidwestkust. De plaats ervan is op 125 meter nauwkeurig bepaald door echolood. Het wrak ligt op veertig meter diepte. Pas kort geleden kwam men tot de ontdekking dat een Nederlandse koopvaarder honderden jaren geleden op deze plaats was vergaan. Men vond de gegevens in de archieven van Holmens Bruck", waarin stond, dat het schip op weg was naar Amsterdam. Louis de Geer dreef namelijk een levendige handel met Amsterdam. Omstreeks 1630 ech ter verbood Denemarken het passeren van Nederlandse wapenschepen door de Sont. Maar De Geer trok zich er niets van aan. Hij liet een vlgot uitrusten en gaf toen de Zeeuw Maerten Thijszoon opdracht de Sont open te breken. Thijszoon slaagde niet. Hij kwam niet verder dan het Listerdyb, de zee straat tussen het Duitse waddeneiland Sylt en het Deense waddeneiland Roemoe. Daar ligt, als overblijfsel van de geleverde slag, het wrak van de brander uit De Geer's oorlogsvloot. In Zweden bestaat grote belangstelling voor de berging van het wrak van de koopvaarder. Een deel van de lading zou hebben bestaan uit koperdraad, baren koper en ijzer en geweren, pro ducten van „Holmens Bruck" Als deze berging een succes wordt zal men waarschijnlijk ook overgaan tot het zoeken naar de resten van de „Brede rode", die bij Snekkersten ligt, vlak ten Zuiden van Helsingoer.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | | pagina 1