INDONESIA RAYA eist onderzoek
naar het optreden van de politie
Indonesische pers laakt
open brief van Pieter
tHoenin „Het Parool"
N
In Bunschoten worden thans
auto's gebouwd
Spreker
Gedrieën bekroond.
STROPERS knuppelen
aangeschoten reebok
dood op de Veluwe
Standard Motor Co. bij Polynorm
Nederlandse medici
naar Zuid-Afrika
Bevrijdingszegel
„Ook een duit in
Regeling bij de
wet gevraagd
Vragenaan minister
over publicatie
Flinke straffen van
politierechter
Trage vorming van
bedrijfschappen
Gezondheid school
kinderen niet o veral
bevredigend
Kindje verkouden?)
t zakje
De weldaden van de
"Lanoline Melk S": wonder-
reiniger voor uw teint
J
VRIJDAG 25 MAART 1955
PAGINA J
VRIJGEZELLEN
VRAGEN BELASTING
VERLAGING
LIEFDADIGHEID
BETRACHT
De rijmprentaffaire
Prent van O., K. en W. met
boodschap Koningin
Verzending van zeepost
Bandoeng-conferentïe
Kolonialisme voornaamste
programmapunt
Verhuur zonder chauffeur
aanbevolen door de beste schoonheidsspecialisten
voor het gelaat van de Parijse instituten.
OE ZOMERZEGELS VAM 1955
ELAN
Specialistenhonoraria
Aart Blom
Michel van der Plas
Louis Povel
Kamerlid Andriessen
stelt vragen
Minister Suurhoff:
Op 9 Mei Heilig-Bloed-
processie in Brugge
Advertentie
De Nederlandse Vrijgezellenbond heeft
in een verzoekschrift aan de minister
van Financiën met klem aangedrongen
cp een substantiële belastingverlaging
voor groep I. Er wordt op gewezen dat
de ongehuwden nog steeds betalen naar
een onder de Duitse bezetting ingevoerd
tarief, dat vergeleken met dat van groep
II (de gehuwden zonder kinderen) ab
normaal hoog wordt geacht. Er bestaat,
aldus het adres, een wezenlijke wanver
houding tussen deze beide tarieven, wel
ke in het nieuwe, thans voorgestelde,
tarief onverminderd wordt gehandhaafd,
zelfs nog iets verder wordt scheefge
trokken.
De leden van de Staten-Generaal is
een afschrift van het request met bij
behorende stukken gezonden.
(Van onze correspondent te Djakarta)
a de in Surabaja verschijnende Indonesische dagbladen de Tromp:!
Masjarakat en de Vrije Pers heeft thans ook het in Djakarta verschij
nende dagblad Indonesia Raya geëist, dat een onderzoek wordt ingesteld
naar de juistheid van de beschuldigingen, als zouden in Indonesië Nederland
se arrestanten zijn mishandeld. Dit blad betoogt, dat het niet voldoende is
om de Nederlandse protesten zo maar zonder meer af te wijzen, doch dat
deze een nauwgezet onderzoek vereisen. „Dat er leden van de staatspolitie
zijn, wier handen wat los zitten bij het uitoefenen van hun plicht, is geen
geheim", aldus het blad, dat memoreert dat bij een andere zaak die dezer
dagen voor de rechter in Djakarta werd behandeld een verdachte ook ver
klaarde door de politie met mishandeling tot een „bekentenis" gedwongen
te zijn.
De reacties van deze bladen, die thans een onderzoek eisen naar de Neder
landse beschuldigingen, zijn kennelijk een direct gevolg van het protest van
prof. mr. J. M. van Bemmelen en mevrouw prof. mr. D. HazewinkelSuringa.
Zij hebben weten te bewerkstelligen, dat men geschrokken is en dat thans
ook een vooraanstaand Indonesisch blad als Indonesia Raya (journalistiek
bezien het beste, dat er is) vraagt om een grondig onderzoek.
Gisteren was Lord Tedder, de Britse Luchtmaarschalk, in Bunschoten ter
opening van. een assemblage-bedrijf. Links de maarschalk, terwijl een Bun-
schoter schone koffie offreert.
(Van onze verslaggever)
Bunschoten gaat auto's bouwen. De
Britse luchtmaarschalk Lord Tedder,
chairman van de Standard Motor Co.
te Coventry heeft Donderdag, met bet
plechtig ontsluiten van het fabrieksen-
tree, het sein gegeven tot de aanvang
der productie: voorlopig zo spoedig mo
gelijk vijf Standard 8 de Luxe-auto's
per dag, aangepast aan de speciale
wensen van het Nederlandse publiek.
Deze auto's worden in contract ge
bouwd bij het bestaande bedrijf van
Polynorm, dat reeds aanhangwagens,
bromfietsen en scooters de wereld in
zendt.
Het bedrjjf van Polynorm is van 1948
af in Bunschoten gevestigd en geeft
thans werk aan meer dan vijfhonderd
arbeidskrachten, voor zestig procent
afkomstig uit Bunschoten-Spaken
burg. Vooral voor Spakenburg is dit be
drijf belangrijk omdat het aan mannen
werk geeft, die uit de afvloeiing van de
visserij ter beschikking komen. Geble
ken is, dat juist de Spakenburgse vis
sers een grote mate van intelligentie
bezitten en zich gemakkelijk tot bekwa
me vaklieden laten omscholen. Op kor
te termijn hoopt Polynorm het aantal
arbeidskrachten tot duizend op te voe
ren. De onderdelen voor de autofabri-
cage moeten voorlopig nog grotendeels
uit Engeland komen, maar het ligt in
de bedoeling het Nederlands fabricaat
hierbij in toenemende mate in te scha
kelen.
Bij de officiële opening, Donderdagmor
gen, van de nieuwe Assembly Plant van
Standard Motors in het gebouwencom
plex van Polynorm zorgden meisjes in
Bunschoter dracht voor de lokale sfeer.
Onder de vele belangstellenden waren
de heer F. W. Verwoerd, adviseur van
de minister van economische zaken, de
generaal mr. H. J. Kruis, de algemeen
directeur van Polynorm, ir. H. van
Waveren, en burgemeester D. v.d. Berg
van Bunschoten. Ingeleid door de heer
Louwman namens de firma Louwman
en Parqui te Den Haag, sedert begin
1953 importeurs van de Standard-auto's,
hield luchtmaarschalk Tedder de ope
ningsrede.
Naar Reuter meldt, heeft de Zuid-
Afrikaanse medische en tandheelkun
dige raad besloten om in dit jaar en in
1956 aan twaalf Nederlandse praktise
rende geneesheren toe te staan in Zuid-
Afrika als geneesheer werkzaam te zijn.
Zulks op grond van een wederzijdse
overeenkomst tussen Zuid-Afrika en Ne
derland. Dit besluit betekent een eerste
stap tot een erkenning van de Neder
landse medische diploma's door Zuid-
Afrika en een versoepeling van de emi
gratieregeling; voor zover het Neder
landse medici betreft, die naar Zuid-
Afrika wensen te emigreren.
De directie van de chemische fabriek
„Naarden" had bij haar gouden jubi
leum haar relaties, die van plan waren
bloemen te zenden, verzocht het daar
voor bestemde bedrag te storten op een
rekening ten bate van het kindersana
torium „Hoog Blaricum". De directeur
geneesheer van dit sanatorium, dr. W.
Steyling, heeft thans medegedeeld, dat
op deze speciale rekening een totaal be
drag van f 12.600 is binnengekomen.
De bedoeling is dat het geld wordt be
steed voor de eerlang te bouwen recre
atiezaal voor de patiëntjes van dit Am
sterdamse kindersanatorium.
Naar aanleiding van de toezending
van een rijmprent aan gemeente- en
schoolbesturen deelt het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
mede, dat deze toezending geheel buiten
de regering om geschiedt en dat van de
zijde der regering ter zake geen enkele
aanbeveling tot de scholen is of zal
worden gericht.
Wel zal zoals reeds eerder is mede
gedeeld de minister van O.K. en W.
zich binnenkort richten tot de gemeente
besturen en besturen van bijzondere
scholen met een verzoek om medewer
king bij de uitreiking van een plaat,
waarop is afgedrukt de tekst der bood
schap welke H.M. de Koningin op 4 Mei
zal richten tot de Nederlandse jeugd.
Deze platen zullen kosteloos door de
regering ter beschikking worden ge
steld.
Omdat het 5 Mei tien jaar geleden is,
dat geheel Nederland werd bevrijd,
geeft de P. T. T. een speciale zegel,
zonder toeslag, uit in de waarde van
10 cent. De zegel is ontworpen door
R. Draijer en heeft als hoofdmotief
een vlammend zwaard. De kleur is
scharlakenrood. Van 4 Mei a.s. af zul
len de zegels de gehele maand Mei
aan de postkantoren verkrijgbaar zijn.
De grootte van de beeldrechthoek is
21.25 bij 28.55 mm.
Met de volgende schepen kan zeepost wor
den verzonden. De data, waarop de corres
pondentie uiterlijk ter post moet zijn be
zorgd, staan, tussen haakjes, achter de naam
van het schip vermeld.
Indonesië: m.s. „Willem Ruys" (5 April),
Ned. Nw. Guinea: m.s. „Bintang" (7 April),
Ned. Antillen: m.s. „Delft" (29 Mrt.), m.s.
„Adonis" (5 Apr.), Suriname: m.s. „Schie"
(5 Apr.), Unie van Z. Afrika en Z.W. Afri
ka: m.s. „Winchester Catle" (26 Mrt.), m.s.
„Boschfontein" (5 Apr.), Canada: s.s. „Wa-
termann" (30 Mrt.), m.s. „Westerd'am" (31
Mrt.), Argentinië: m.s. „Yapeyu" (26 Mrt.),
m.s. „Brasil Star" (29 Mrt.), Chili: m.s.
„Westerdam" (31 Mrt.), Brazilië: m.s. „Bra
sil Star" (29 Mrt.), s.s. „Présidente Peron"
(2 Apr.), Australië: via Engeland (26 Mrt.),
s.s. „Stratheden" (31 Mrt.), Nieuw Zeeland:
via Engeland (26 Mrt.) en (2 Apr.).
5. 1
Heeft het protest van de beide hoog
leraren dus een „goede" invloed ge
had, hetzelfde kan helaas niet gezegd
worden van het protest dat Pieter 't
Hoen (pseudoniem van het Tweede-Ka
merlid van de P.v.d.A., Frans Goed
hart) vervatte in zijn in Het Parool
gepubliceerde „open brief aan presi
dent Soekarnoe". Noch de Nederlan
ders in Indonesië noch de Indonesiërs
hebben veel bewondering voor de wijze
waarop hij er met de botte bijl op los
heeft geslagen. Goedhart is met deze
open brief zijn doel zeker voorbijgescho
ten.
De Nieuwsgier, een in Djakarta ver
schijnend Nederlands dagblad, schreef
naar aanleiding van het protest van
Goedhart onder het hoofd „Pieter doet
ook een duit in 't zakje" onder meer:
„de vraag waarvoor wjj ons gesteld
zagen tijdens en na de lezing van
het stuk van de heer Goedhart is in
tussen: in welke richting zou de in
vloed van dit stuk, gesteld dat het
invloed had, zich bewegen? Op deze
vraag is maar één antwoord mogelijk:
de heer Goedhart heeft, vrezen wij,
de heren Jungschlager en Schmidt en
hun eventuele medebeklaagden een
bijzonder slechte dienst bewezen." En
De Nieuwsgier eindigt zijn commen
taar: „Om kort te gaan: als de heer
Goedhart iets zou bereiken met zijn
stuk zou dat precies het omgekeerde
zijn van wat hij, naar men moet ver
onderstellen, tracht te bereiken. Dit
risico is echter niet groot: niemand
hier neemt de heer Frans Goedhart,
alias Pieter 't Hoen, meer au serieux."
Het in Surabaja verschijnende Indo
nesisch dagblad in de Nederlandse taal,
de Vrije Pers, schreef: „Zijn brief zaait
haat; zijn brief zal de Nederlanders in
Indonesië geen dienst bewijzen." Dit
blad trekt voorts van leer tegen het feit,
dat Goedhart in zijn open brief gezegd
heeft dat de Indonesische politie „bezig
is een monsterachtig complot te fabri
ceren, waarbij tot nu toe niemand dan
hijzelf beweert dat het de bedoeling is
Nederland en de NMM van samenzwe
ring te beschuldigen." Ook wijst de Vrije
Pers erop, dat Goedhart het hoofd van
de Indonesische staatspolite, Soekamto,
beschuldigt dit complot te leiden, terwijl
zelfs de verdediger in zaken van de
gearresteerde Nederlanders, mr. Bou-
man, verklaard heeft ervan overtuigd te
zijn dat Soekamto hier buiten staat. Ten
slotte echter zegt de Vrije Pers: „Het
feit dat een niet onbelangrijk man ais
Frans Goedhart zo scherp stelling kiest,
evenals het feit dat vooraanstaande en
onverdachte hoogleraren in het straf
recht hun mening scherp weergaven, be
wijst dat de hele kwestie der lopende pro
cessen buiten onze grenzen nauwlettend
en critisch wordt gevolgd. Laten we op
passen dat we op het terrein der recht
spraak niet het respect der wereld ver
liezen. Een eenmaal besmette naam is
moelijk te zuiveren." Het blad dringt
dan nogmaals aan op een nauwgezet on
derzoek naar de beschuldigingen van
Nederlandse zjjde.
Waar dus De Nieuwsgier het protest
van Goedhart onvoorwaardelijk afwijst,
verbindt de Vrije Pers hieraan nog de
conclus'e dat er blijkbaar toch wel iets
aan de hand is, en dat dit onderzocht
moet worden.
Andere perscommentaren kwamen
van de in Djakarta verschijnende Be-
rita Indonesia en de in Medan ver
schijnende Waspada. Beide bladen ver
werpen Goedhart's protest zonder
meer en zien dit alleen als een uiting
van zijn „koloniale" geest.
Protest aangetekend tegen de open
brief van Goedhart heeft voorts ook com
missaris van politie drs. Soehardjo in
Medan, die zich hiermede tot de ter
plaatse verschijnende bladen wendde.
Commissaris Soehardjo stoot zich ken
nelijk het ergst aan het feit dat Goed
hart hoofdcommissaris Soekardjo
genoemd heeft als degene, die
in eerste instantie verantwoordelijk ge
steld zou moeten worden voor de mis
handeling van Nederlandse aangehoude
nen. Commissaris Soehardjo zegt hoofd
commissaris Soekardjo van dichtbij te
kennen als een vriendelijk en zachtzin
nig man en het daarom uitgesloten te
achten, dat deze verantwoordelijk zou
zijn voor mishandeling van gevangenen.
Dit alles neemt natuurlijk niet weg,
dat een onderzoek dringend noodzakelijk
is. Commissaris Soehardjo zegt dat de
„koloniale" methoden bij de politie zijn
afgeschaft, maar Indonesia Raya zegt
juist: „Wij adviseren de leiding van de
staatspolitie om een grondig onderzoek
in te stellen naar de mogelijkheid of
mishandeling of geweld is gebruikt tegen
beschuldigden tijdens het politieonder
zoek, en forse maatregelen te nemen
tegen de politie-ambtenaren die verant
woordelijk zijn voor deze gebeurtenissen.
Wij weten dat als er zulke dingen voor
vallen dit een erfenis is van de kolo
niale politiementaliteit, doch juist daar
om is het extra belangrijk dat de po
litie in ons vrije land de koloniale poli-
tiemethoden laat varen en zich went
aan de methoden van onderzoek, zoals
deze passen bij de politie in een demo
cratisch land. Het komt nog herhaalde
lijk voor dat in ons land mensen maar
raak worden gearresteerd en dat pas
later hun schuld wordt aangetoond. Als
men die schuld niet kan bewijzen, laat
men ze weer -los.
In een vrij en democratisch land moe
ten er eerst bewijzen zijn dat iemand
de wet heeft overtreden alvorens men
hem kan arresteren. De goede naam
van de staatspolitie kan daarom niet
worden gewaarborgd met een spelletje
van profesten en ontkenningen, maar
wel door te bewijzen dat de staatspoli
tie en de regering in hoge mate be
zwaar hebben tegen het gebruik van
mishandelingen en dwang tegen arres
tanten. Om deze houding te bewijzen
dient de staatspolitie de beschuldigingen
te onderzoeken en maatregelen te ne
men tegen haar eigen ambtenaren, die
ten deze verantwoordelijk zijn, als de
beschuldigingen juist blijken, aldus In
donesia Raya.
Naar de Indonesische minister van
Buitenlandse Zaken, Soenarjo, heeft ver
klaard, zal op de aanstaande Afrikaans-
Aziatische conferentie te Bandoeng het
kolonialisme het voornaamste punt van
behandeling vormen. Soenarjo zeide
voorts dat de conferentie zich o.a. ook
zal bezighouden met de vijf beginselen
van coëxistentie en wereldvrede. Deze
beginselen zijn indertijd verkondigd door
de premier van communistisch-China.
Tsjou-En-Lai.
Sprekers op recepties en
aan diners zijn altijd heel
bijzondere persoonlijkheden.
Sommigen van hen zeggen
bij hun optreden altijd, dat
de vorige spreker „het gras
voor hun voeten heeft
weggemaaid". Zij hebben
ongetwijfeld gelijk, wat hun
overigens zelden belet het
genoemde, niet meer aanwezige gras
nogmaals weg te maaien. Anderen
beloven zonder meer dat zij het kort
zullen maken. Met dezulken moet men
oppassen. Zij pogen hun breedspra
kigheid via de weg van de intimida
tie te verdoezelen. Wat alle sprekers
echter met elkaar gemeen hebben is
dit, dat zij steevast beginnen met een
anecdote te vertellen, om vervolgens
over te gaan tot de ernst en vooral
tot de moraal, die al lang in de grap
te sluimeren lag.
De spreker is altijd belangrijker
dan de jubilaris. Het spreker zijn na
melijk is een kwestie van genade, het
jubilaris wezen een zaak van lang ge
noeg blijven zitten.
Ik wil maar zeggen, dat ik laatst
een bijzonder wijs spreker heb mo
gen aanhoren.
„Beste vriend", zo zei hij, „je weet
dat ik nooit zo heel veel met je op
heb gehad."
Iedereen begon begrijpend te lachen
om het aardige begin. De jubilaris
incluis.
Maar toen vervolgde de spreker-
„Ik zal daar echter verder niet op
ingaan, want over zes maanden jubi
leer ik."
Het algemeen gelach, dat daarop
volgde, klonk iets minder overtui
gend.
Advertentie
förmartttttt
Keelpij"
rkoudhei
Griep
In buisjes a 20
en flacons a 50 tabletten
Advertentie
pen recente enquête bij de
s- J nteestgezaghebbendeschoon-
heidsexperts te Parijs bevestigt
het fantastisch succes van de
f s nieuwe "Lanoline Melk S" (Lait
de Lanoline) zij.verbaast de experts zelf,
omdat ze er in slaagt aan de teerste gelaats
tint zachtheid en frisheid te geven, reeds na
het eerste gebruik. Dank zij deze vinding
zijn nu de vele weldaden van de lanoline
in het bereik van iedere vrouw, onder de
nieuwe vorm van een assimileerbare schoon-
heidsmelk, verkrijgbaar in Nederland onder
de naam Lait de Lanoline S (Lanoline
Melk S) de ware wonderreiniger die
uw huid tegelijk zuivert en verzorgt.
"Lanoline Melk S" is verrijkt met isofoline,
lecithine en cholesterine (de 3 schutsengelen
van de natuurlijke frisheid van uw teint).
Het is inderdaad een volledige schoonheids
behandeling, die het niet alleen mogelijk
maakt, de huid al zuiverend te verzachten
en te revitaliseren, maar die ze daarna
bovendien voedt en beschermt tegen irritaties
door microben en schadelijke invloed van
het weer wind, regen, koude, mist.
Bevochtig een watje met enkele druppels
"Lanoline Melk S", ga hiermee over uw
gelaat en zie hoe uw teint direct zuiverder
en helderder wordt. De verdroogde cellen,
die aan uw huid dat ruwe en oneffen
aspect geven en ze zo droog doen
aanvoelen, worden zachtjes meegenomen,
zodat uw teint weer verschijnt in al zijn
onvermoede zachtheid. Tevens wordt de
huid in diepte gevoed, soepel gemaakt en
verlevendigd. Uw gelaat is weer één uit
straling van herwonnen frisheid Vraag
"Lait de Lanoline S" (Lanoline Melk S)
vandaag nog bij uw leveran- yl
cier. Sénart, Parfum.. Parijs. t
Distributeur voor Nederland
Imp. C. F. G., Bierkade 10,
Den Haag.
pyyUMiffc
t>* I.lAfif Im&vt AMïyoiBAir
SA18 vjroiz
De jaarlijkse serie Zomerzegels, met
toeslag, waarvan de extra-opbrengst
ten goede komt aan culturele en so
ciale doeleinden, staat dit jaar in het
teken van de gebouwen. De bedoeling
heeft voorgezeten een aantal gebou
wen uit te beelden, die representatief
zijnivoor de Nederlandse architectuur
van de laatste 50 jaar. Van 25 April
tot en met 24 Juni 1055 zullen de
zegels verkrijgbaar zijn; zij zullen tot
31 December 1956 geldig voor franke
ring zijn. De zegels van 2 en 25 cent
zijn ontworpen door F. Lammers te
Haarlem, die van 5, 7 en 10 cent door
A. Frederiks te Utrecht. De waarden,
voorstellingen en kleuren zijn de vol
gende: 2 3 cent. Fabrieksgebouw te
Rotterdam. Grijs. 5 3 cent Postkan
toor te 's-Gravenhage. Lichtgroen.
7 5 cent Beurs te Amsterdam. Don
kerkarmijn. 10 +5 cent Stadhuis te
Hilversum. Groenblauw. 25 8 cent
Kantoorgebouw te 's-Gravenhagb.
Roodviolet. Het zijn éénkleurige zegels,
uitgevoerd in plaatdruk. De grootte
van de beeldrechthoek is 21.25 bij
28.55 mm.
De contactcommissie „Verhuur zonder
chauffeur", bestaande uit vertegen
woordigers van de Bond van Automo
biel- en Garagebedrijven „Bovag", de
Ned. Vereniging van Transportonderne
mingen „NVTO" en de federatie van
Nederlandse Organisaties voor het per
sonenvervoer „FNOP", heeft zich tot de
minister van Verkeer en Waterstaat ge
wend met het verzoek het vraagstuk
van de „verhuur zonder chauffeur" in
studie te geven bij de onder het depar
tement van Verkeer en Waterstaat res
sorterende „Commissie veiligheid weg
verkeer".
In haar schrijven deelt de contact
commissie de minister mede, dat zij be
zorgd is over de wijze, waarop de laatste
jaren het bedrijf van de „verhuur zon
der chauffeur" wordt uitgeoefend. Er
hebben zich tal van gelegenheidsver
huurders gevestigd, die enerzijds ern
stige hinder veroorzaakten aan de bona
fide en vakbekwame ondernemers en an
derzijds vele klachten veroorzaakten bij
het publiek, met name door het op de
markt brengen van ondeugdelijk mate
rieel.
Op grond van de bestaande bezwaren
tegen een vestigingsbesluit en gemeente
lijke verordeningen, zouden de organisa
ties een zelfstandige wettelijke regeling
op het gebied van verhuur zonder
chauffeur toejuichen, waarvan zowel de
totstandkoming als de uitvoering, al
dus het schrijven, in handen moet zijn
van de minister van Verkeer en Water
staat.
Het lid van de Tweede Kamer de
heer Mol (K.V.P.) heeft aan de minis
ter van Sociale Zaken en Volksgezond
heid een aantal vragen gesteld over de
publicatie van het rapport van de
„commissie van onderzoek ter zake de
specialistenhonoraria". Daarin wijst de
heer Mol erop dat de kwestie der
specialistenhonoraria op dit moment in
een stadium verkeert, dat sterk ver
schilt met dat wat in het rapport wordt
gesteld. Het kamerlid vraagt o.a. of
het de minister bekend is, dat de on
derhandelingen welke over deze kwes
tie sinds geruime tijd zijn gevoerd,
zich ontwikkelen in een richting, die
uitzicht opent op een vergelijk tussen
de hierbij betrokken partijen, en of de
minister de publicatie van het rapport
op dit moment en onder deze omstan
digheden bevorderlijk acht voor het be
reiken van de nagestreefde overeen
stemming.
Een soort verdelende rechtvaardig
heid heeft de jury er toe gebracht
de eerste prijs van de K.R.O.-hoor-
spelwedstrijd over drie inzenders te
verdelen, een dichter, een correspon
dent en een student in de economie.
Voor een dichter lijkt zulk een be
kroning het meest voor de hand te
liggen, maar het merkwaardige is,
dat de naam van Michel van der
Plas nog nimmer door de aether
geklonken heeft, om de auteur van
een hoorspel aan te duiden, en die
van de correspondent in de moderne
talen bij de N.V. Philips Telecommu
nicatie-industrie te Hilversum. Louis
Povel, al ongeveer 80 maal. „Als ik
geweten l\ad, dat zij meedongen,
had ik er nooit aan durven begin
nen", zegt Aart Blom, 26 jaar, stu
dent in de economie en ook ambte
naar op het ministerie van Sociale
Zaken. Maar is hij, strikt genomen,
met al een Kerstspel voor Anton
Sweers en enkele cabaretteksten op
zijn naam, op dit gebied wel zoveel
meer een beginneling dan de dich
ter?
pelaan in dit geval, zal doen, om zich
op de dood voor te bereiden; wat
dan wèl en wat niet belangrijk
schijnt.
Aart Blom heeft het probleem van
de collectieve schuldvraag behandeld
in zijn hoorspel „De luitspeler". Hij
heeft dat gedaan, zegt hij, als een
aardige oefening. De bekroning met
die beide anderen, zegt hij ook, is een
hele eer, maar hij vat het verder
nogal nuchter op en is bijvoorbeeld
ook erg blij met het geld. Wie zou
dat niet wezen? Zijn al genoemde
Kerstspel dateert uit de tijd, dat hij
op het seminarie was. Maar zijn
„Luitspeler" beschouwt hij als zijn
eerste serieuze werk met literaire
pretenties. Hij denkt nu aan een
blijspel.
Michel van der Plas, 27 jaar nu,
heeft, zoals men weet, behalve zijn
gedichten ter herinnering zijn
bundels: I hear America singing,
Dance for you, Going my way, Als
ik koning was ook wat caba
retteksten geschreven, niet zo maar
toevallig, ook niet helemaal als
Spielerei, eerder als oefening. Hij
heeft, vertelt hij, zelf geconstateerd,
dat zijn dichtkunst, die oorspronke
lijk lyrisch was, zich langzamerhand
verschuift in de richting van de dra
matiek. Schrijven voor het toneel
werd daarom aanlokkelijk. Hij begon
cabaretteksten te schrijven om na te
gaan, hoe een zaal publiek op zijn
wijie van uitdrukken zou reageren.
Het hoorspel, dat hij nu geschreven
heeft, „De Kans", is een stap verder,
het is een eerste experiment met de
dialoog, en blijkens de bekroning ook
een geslaagd experiment. Het spel is
niet in verzen geschreven, tenzij op
de lyrisch-dramatische hoogtepun
ten wel in een enigszins rhythmisch
gehouden proza.
Michel van der Plas, even wegge
lopen van zijn redactiewerk bij El-
sevier's weekblad, praat over die
vormproblemen, die hem hevig blij
ken bezig te houden, met een inten
siteit, die de schuchterheid, welke
men altijd geneigd is bij hem te ver
moeden, beperkt tot een blijvende
beheersing van zijn stemgeluid. Hij
buigt zich voorover naar zijn luiste
raar, is met zijn volledige aandacht
bij wat hij zegt, formuleert zeer snel
en gemakkelijk, zeer geanimeerd
ook en met een levendige intonatie,
maar nooit verheft zich zijn stem in
een plotseling opstekende geestdrift.
Maar behalve de vorm is er ook de
inh.oud: in het geval van „De Kans"
te danken aan een oude krant, in een
trein gevonden, met daarin het be
richt: Toen de weleerwaarde heer Ju-
lien Brusse werd verteld, dat hij aan
een ongeneeslijke vorm van kanker
leed, zei hij: „Ik beschouw het als een
voorrecht, dat ik aan kanker zal
sterven. Bij kanker heb je de tijd om
je op je dood voor te bereiden". Het
hoorspel geeft nu antwoord op de
vraag, wat een geestelijke een ka-
Louis Povel, de schrijver van „Ik
wou dat ik Dinges was" is van bin
nen en van buiten een echte toneel
man. Zijn stem, zijn dictie, zijn ma
nieren, alles wijst er op. Hij speelde
dan ook al toneel, toen hij nog geen
19 jaar was en hij schijnt in Berlijn
eens in een toneelstuk, dat geregis
seerd werd door de beroemde Max
Burckhardt, te hebben meegespeeld.
Louis Povel is Amsterdammer van
geboorte en woont sinds 1946 in Hil
versum. Van die tijd af heeft hij ge*
regeld hoorspelen geschreven, het
eerste in 1935, een bewerking van
een door hem geschreven toneelstuk,
dat „Nachtboot Dover--Calais" heet
te, daarna nog een kleine tachtig,
waarvan er minstens 75 voor de
KRO-microfoon zijn opgevoerd. Hij
heeft er dus wel slag van een be
hoorlijk hoorspel in elkaar te zetten.
Louis Povel is regisseur geweest
van de toneelvereniging van de NSF
in Hilversum. Deze vereniging hield
in 1953 op te bestaan en toen heeft
hij de Hilversumse Comedie gesticht,
waarvan de kern gevormd wordt
door ex-leden van de NSF-toneel-
vereniging.
Op zijn kantoor heeft hij op
taartjes getracteerd, want hij wou
iedereen mee laten genieten van de
prijs, die hij met zijn tachtigste luis
terspel had gewonnen.
(Van onze correspondent)
Het is een ergerlijk staaltje van die
renmishandeling geweest, dat op 29 Sep
tember van het vorige jaar door vier
mannen in het kroondomein op de Ve
luwe werd gepleegd. De vier mannen
waren aan het stropen en hadden op
zeker moment een reebok met de licht
bak weten te lokken. Een van de man
nen, een scherpschutter in zijn dienst
tijd, loste twee schoten op het dier, dat
zwaar gewond werd, maar desondanks
nog trachtte te ontkomen. De mannen
sloegen het toen met een ijzeren staaf
op de kop, waarna de dood intrad.
Voor deze daad stonden de mannen
Donderdag voor de Zutphense politie
rechter terecht. De expediteur J. uit de
Harskamp, beweerde van de hele zaak
niets af te weten. Al spoedig bleek ech
ter, dat hij zelfs de leiding van de
strooptocht had gehad. De man heeft al
vijf vonnissen achter de rug en staat
onder de Veluwse stropers bekend als
een minderwaardig individu, zo deelde
de officier van justitie mede. Hij werd
overeenkomstig de eis veroordeeld tot
drie maanden gevangenisstraf.
v. d. S. uit Barneveld, de eigenaar
van lichtbak en geweer, kreeg overeen
komstig de eis van de officier een
maand gevangenisstraf met verbeurd
verklaring van geweer en lichtbak.
De scherpschutter v. d. B. uit de
Harskamp werd veroordeeld tot drie
maanden voorwaardelijk, met drie jaar
proeftijd, alsmede een boete van f40.
De vierde verdachte, de Rot
terdammer van S., was alleen meege
gaan, omdat hij wel eens wilde zien,
hoe de stropers te werk gaan. Hij heeft
dit inderdaad kunnen ondervinden. Zijn
leergierigheid werd door de rechter ge
honoreerd met een boete van vijf en
twintig gulden.
Het lid van de Tweede Kamer de heer
Andriessen (K.V.P.) heeft aan de minis
ter voor Publiekrechtelijke Bedrijfsor
ganisatie gevraagd om welke redenen
in de industriële sector de totstandko
ming van bedrijfschappen overeenkom
stig de wet op de publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie in zo traag tempo
plaats vindt. Voorts, waarom met name
in de textielindustrie, de bouwnijverheid
en het grafische bedrijf, in welke bedrijfs
takken de sociale verhoudingen toch
geen beletsel voor het' vormen van be
drijfschappen behoeven te zijn, de komst
van deze „schappen" op zich laat wach
ten. Ten slotte vraagt de heer Andries
sen, of de minister niet van oordeel is,
dat èn op grond van deze sociale ver
houdingen, én om wille van het alge
meen belang, dat bij het tot stand ko
men van bedrijfschappen in genoemde
bedrijfstakken betrokken is, zo nodig
op initiatief van de regering, de instel
ling bij de wet dient overwogen te
worden.
Blijkens zijn antwoord op de vragen
van het Tweede Kamerlid de heer Mol
(K.V.P.) is de minister van Sociale Za
ken en Volksgezondheid eveneens van
oordeel, dat inderdaad de gezondheids
toestand van vele schoolkinderen te
wensen overlaat. Uit verslagen van
schoolartsen en uit andere onderzoe
kingen is gebleken, dat ofschoon
geen abnormale ziektefrequentie valt
vast te stellen toch een aantal school
kinderen niet in een thans bereikbare
optimale gezondheidstoestand verkeert.
Het is dus niet wel mogelijk, aldus de
minister, de mate van gezondheid in
exacte cijfers uit te drukken, daar de
grens tussen een matige en een optimale
gezondheid moeilijk te trekken is. Ge
vallen van niet optimale gezondheids
toestand komen over het gehele land
voor.
Het is voorts gebleken, dat deze kin
deren onder alle groepen der bevolking
voorkomen. De indruk is dan ook, dat
niet zozeer het in de gezinnen beschik
bare inkomen de primaire oorzaak is,
doch dat andere, nog onvoldoend onder
zochte factoren hiervoor ten minste mede
verantwoordelijk zijn.
In afwachting van verder onderzoek
ligt een intensivering van de voedings
voorlichting in het voornemen, waarbij
in het bijzonder de aandacht zal wor
den gericht op de groepen, welke aan
de voorlichting in het bijzonder behoefte
hebben.
De Heilig-Bloecïprocessie in Brugge, zal
dit jaar op 9 Mei worden gehouden. De
processie vindt haar oorsprong in de twee
de kruistocht, toen de graaf van Vlaan
deren als beloning voor betoonde dapper
heid van de koning van Jeruzalem een re
likwie van Christus' bloed ten geschenke
kreeg. De relikwie wordt in Brugge be
waard en eenmaal per jaar tijdens de pro
cessie, aan het publiek getoond.
