Het geschenk
Jeugd-bundel
FABRIKANTEN HATEN NU
HUN SCHADE IN
wot 'f en de havik
Door God geroepen!
Hoe laat is het?
Het einde van
de Tsing toe
Troepentransport
Tekencursus
TWEE BOEKENWEEK-UITGA VEN
Ongenoegen bij detaillisten
(scheefvaartbericbten)
GROMYKO bij
Zweedse koning
op bezoek
Libanese President
bij de II. Vader
Raab spreekt met
zijn ambassadeurs
r
A
No» 13
Melk
AVONTUREN van Martje
Maakjenietdruk
Croesus
Réaumur
De handelsmargebeschikking
GR IC
SH
J
ZATERDAG 26 MAART 1955
PAGINA
Onderscheidingen voor
Oostenrijkers
FILMFESTIVAL VAN
CANNES
De benoeming van dr. Loen
te Utrecht
UNIVERSITAIRE
BENOEMING
Tüéer
De gebruikelijke prijsvraag, waaruit
men vroeger het jaarlijkse boekenweek
geschenk koos, heeft de laatste jaren
teleurstellende resultaten opgeleverd.
Van het jaar heeft men daarom maar
van die prijsvraag afgezien en kortweg
Clare Lennart opgedragen een aantal
Nederlandse schrijvers op te zoeken en
daarvan in een klein boekje verslag te
doen. Zij heeft zich van die taak ge
kweten in „Op schrijversvoeten door
Nederland," welke titel men beter zal
begrijpen als men weet dat de geïnter
viewde schrijvers door heel Nederland
verspreid wonen: Antoon Coolen in
Deurne, Belcampo in Groningen, Ber-
tus Aafjes in Hoensbroek, Harriet Free
zer in Bilthoven, Anne de Vries waar
die woont staat niet in het verslag,
maar de schrijfster is met hem in Dren
te geweest Aar van de Werfhorst,
die in Overijsel woont maar tijdens het
interview in Wageningen verbleef, J.
C. van Schagen in Domburg, Fedde
Schurer in Heerenveen, Anne H. Mul
der in Amsterdam. Guillaume van der
Graft, toen nog in Nijmegen, Gabriël
Smit in Kortenhoef, de drie experi
mentelen 1) weer in Amsterdam, evenals
A. Viruly. Clare Lennart babbelt vlot
jes over de sfeer van hun omgeving,
over hun werk en een beetje over hun
persoonlijkheid. Niet bijzonder goed,
niet bijzonder slecht, journalistiek
werk, waarbij men, terwijl men zat te
twijfelen of men het wel of niet zou
opnemen, zou verzuchten: het is wel
aardig, maar had het nu wat meer pit.
Nico Jesse, tandarts te Ameide, de
laatste tijd in de fotografische pers en
vogue vanwege zijn foto's in het boek
over de vrouwen van Parijs, heeft de
geïnterviewde schrijvers geportretteerd
in hun eigen omgeving. Zij hebben braaf
geposeerd. R.
1) Bert Schierbeek, Remco Campert en
Lucebert.
Het is een uitstekend idee geweest
van de Vereeniging ter bevordering van
de belangen des boekhandels om ter
gelegenheid van de Boekenweek 1955
Jan Engelman en Wouter Paap te ver
zoeken een verzameling Nederlandse
gedichten handelend over muziek te ver
zamelen.
Het boekje heet „Twee Muzen". Het
is, zoals men weet, in het bijzonder voor
de jeugd bedoeld. Wat het resultaat van
de samenwerking tussen Engelman en
Paap betreft, zullen de twee geen ruzie
krijgen want de muzikaliteit van Paap
en de fijne smaak op het gebied der
poëzie van Engelman hebben gezorgd
dat de een noch de ander te kort kwam
in deze bundel die voor de jeugd be
stemd is. Wouter Paap, die een zeer
lezenswaardige inleiding schreef, be
treurt het dat dichters en musici heden
ten dage in een apart wereldje leven
alsof zij vergeten zijn, dat zij dezelfde
muzen dienen. Deze gedichten, die alle
iets met muziek van doen hebben, zijn
stuk voor stuk mooie verzen en hebben
alle die innerlijke muzikaliteit die Paap
terecht als noodzakelijk beschouwt voor
alle gedichten in de toekomst, wil de
dichtkunst niet gaan verdorren. Van de
anonieme schrijver die het verrukkelij
ke vers over Jezus' Bloemhof dichtte,
tot en met Lucebert, wiens romance ze
ker de moeite waard is, leest men stuk
voor stuk verzen die, niet te duister
van inhoud, zoveel muzikaliteit in zich
bergen, dat aan de bedoeling van de
bloemlezing zeker beantwoord is. „Het
Carillon" van Ida G. M. Gerhardt ge
schreven in het oorlogsjaar 1941, zowel
als Slauerhoff's „De Schalmei", het
unieke gedichtje over Wankja die Iwan
heette en anderen sandalen laat ma
ken of kerken en volkomen genoeg
heeft aan het blazen op zijn schalmei,
behoren tot de mooiste voortbrengselen
van de Nederlandse dichtkunst. En van
deze kwaliteit is het overgrote deel van
het bundeltje, dat met aardige tekenin
gen en een artistiek bandje van Bert
Bouman is versierd.
(Van onze Haagse redactie)
De correctie van de marges, zoals
die door de Handelsmargebeschikking
wordt voorgeschreven, kan voor bepaal
de artikelen tot interessante gevolgen
leiden. Het blijkt ons, dat dit onder
meer het geval is voor enige schoon
maakmiddelen en voor enige artikelen
in de electro-technische branche.
Bij de wijziging van de omzetbelas
ting op 1 Januari 1955, werd de heffing
van deze belasting verschoven van de
detaillist naar de fabrikant. Sommige
fabrikanten verhoogden toen echter niet
de inkoopsprijzen voor de detaillist. De
marge voor de laatste bleef ongewij
zigd, waarbij dus het voordeel ontstond,
dat van deze marge nu geen omzetbe
lasting meer behoefde te worden afge
dragen. De fabrikant had de omzet
belasting voor zijn rekening genomen.
Nu eist echter de uitgevaardigde Han
delsmargebeschikking, dat de marge
voor de winkelier verlaagd wordt met
de voor hem vervallen omzetbelasting.
Enige fabrikanten, gevolg gevend aan
deze beschikking, zijn nu als volgt te
werk gegaan. Zij handhaven de winkel
prijzen, doch verhogen de inkoopsprijzen
voor de detaillist zodanig, dat de ver
eiste marge inderdaad bereikt wordt.
Hiermee is dus volledig aan de eiseii
van de beschikking voldaan.
In handelskringen hoort men nu ech
ter het verwijt, dat dit zou indruisen
De Nederlandse gezant te Wenen, mr.
E. Star Busmann, heeft op het gezant
schap aan een aantal Oostenrijkers de
versierselen uitgereikt van de Konink
lijke onderscheidingen die hun zijn ver
leend wegens hun verdiensten bij de
hulpverlening ten tijde van de waters
nood in 1953.
De consul der Nederlanden te Inns
bruck heeft aan de aldaar woonachti
ge professor dr. Burghard Breitner,
president van het Oostenrijkse Rode
Kruis, het Grootofficierskruis in de or
de van Oranje-Nassau overhandigd.
TASMAN 25 te Djakarta.
TAMO p. 24 St. Vine. n. R'dam.
TJIPONDOK 23 op 300 m. W. v. Manilla n.
Niihama.
UTRECHT 23 te Bahrein.
VAN SPILBERGEN 24 te Dakar.
VAN HEUTSZ 26 te Singapore verw.
WALTON JONES p. 25 Ouess. n. Fahaheel.
ZEELAND 23 te Damman.
ZAAN 25 te Leixoes.
AMSTELDIJK 19 te Vancouver.
ALBLASSERDIJK p. 25 Finist. n. N. Orl.
ALGENIB p. 25 Rio Jan. n. Bahia.
BAWEAN 24 te Los Angeles.
CHARIS 23 v. Pto. Plata n. Baltim.
SCHERPENDRECHT p. 24 Kp. Orange n.
Rio Jan.
SCHIEDIJK p. 23 Mona eil. n. Liverp.
DIDO p. 25 Malta n. Ceuta.
DEO FAVENTE p. 25 Dungen. n. Bord.
ELSENBURGH p. 25 Finist. n. Duinkerken.
GOOTE 24 te A'dam.
PLAGIOLA p. 24 Mona Pass. n. Sewaren.
PR. ALEXANDER p. 24 Lizard n. St. John.
WICKENB. p. 25 Kp. St. Vine. n. Casabl
PASSAGIERSSCHEPEN
BOISSEVAIN p. 24 Kp. Paderan n. Singap.
BOSCHFONTEIN 24 te Bremen.
BOSKOOP 24 te Curacao.
JOH. v. OLDENB. p. 25 Guardaf. n. Sydn.
MAASDAM p. 25 Sable eil. n. R'dam.
NIEUW AMSTERDAM 24 te Tripoli.
ORANJE 24 te Djakarta.
WATERMAN 24 te R'dam.
WILLEM RUYS 24 te R'dam.
WILLEMSTAD 23 v Barbados n. Londen.
ZUIDERKRUIS 24 te Walvisbaai.
KLEINE VAART
BAVO 23 v. Nantes n. Bordeaux.
BAB T. 23 v. St. Nazaire n. Bordeaux.
TILLY 22 v. Bayonne n. Londen.
ADM. NELSON 23 v. Swansea n. A'dam.
ALGARVE 23 v. Gent. n. Watert.
ARION 23 te Rammelton.
ARY SCHEFFER 23 te Liverp.
ATT S 23 te Antw.
BATAVIER I 23 te Bordeaux.
BATAVIER III 24 te Casabl.
CAPELLA 23 v. Teingm. n. R'dam.
DA COSTA 23 te Paisley.
DENEB 23 v Londen n. Duink.
DENI 23 te Antw.
DEPA 23 v. Fowey n. A'dam.
DE RUYTER 23 te Gent.
DOKLAAN 23 te P. Talbot.
FIDUCLA 23 v. Maassl. n. Boston.
DANIEL 23 v. Bilbao n. Pasages.
tegen de strekking van deze margebe
schikking. Men acht het minder juist,
dat de fabrikant, die in Januari bereid
was de omzetbelasting geheel of gedeel
telijk voor zijn rekening te nemen,
thans verstek laat gaan. Een conse
quente handelwijze zou namelijk geleid
hebben tot een verlaging van de win
kelprijs bij handhaving van de inkoops
prijs voor de detaillist.
Naar wij vernemen, doet het gesig
naleerde geval zich ook voor bij toilet
zeep. Een verlaging van de winkelprijs
wordt hier echter bemoeilijkt door het
feit, dat de omzetbelasting op dit arti
kel, voor zover het de vroegere detail
listenmarge betreft, niet in hele centen
uit te drukken is.
Rusland's eerste vice-minister van
Buitenlandse Zaken, Andrei Gromyko
is gisteren officieel door koning Gustaaf
Adolf in audiëntie ontvangen. De ko
ning weigerde met Gromyko samen ge
fotografeerd te worden. Gromyko zelf
hield zijn grijze hoed stijf op het hoofd,
toen iedereen zijn hoed afnam.
Na zijn bezoek aan de koning, begaf
Gromyko zich naar het ministerie van
TTUitenlandse Zaken, waar hij minister
Unden en staatssecretaris Lundberg
ontmoette. Later op de middag bracht
hij een bezoek aan premier Erlander
om tenslotte een diner bij te wonen dat
minister Unden te zijner ere aanrecht
te. Over de reden van Gromyko's plotse
bezoek aan Stockholm is nog niets be-
kend. (UP-Rtr)
Gisteren heeft de H. Vader de presi
dent van de Libanese Republiek, Z.E.
Camille Chamoun, in bijzondere au
diëntie ontvangen. De president was
vergezeld van de ministers van Buiten
landse Zaken en van Financiën van de
Libanon alsmede van zijn echtgenote,
van de ambassadeur van de Libanon
bij de H. Stoel, en van de leden van
zijn persoonlijk gevolg. De Libanon
is onder de Arabische landen van het
nabije Oosten het enige waarvan de
bevolking grotendeels katholiek is.
De republiek had in 1952 een be
volking van 1.339.298 zielen, waarvan
526.996 katholieken en 250.200 afgeschei
den christenen, terwijl van de overigen
591.109 Islamieten en 5.993 Joden wa
ren. De President is katholiek.
De Paus heeft zich gedurende ruim
20 minuten met het Libanese staats
hoofd onderhouden. Vervolgens werden
mevrouw Chamoun en de beide minis
ters tot de H. Vader toegelaten en door
de president aan de Paus voorgesteld.
Met hen heeft de H. Vader zich gedu
rende enkele ogenblikken onderhouden,
waarna de ambassadeur van de Liba
non bij de H. Stoel en de leden van het
gevolg van de president de zaal betra
den en de Paus begroetten. De presi
dent heeft aan de Paus een kunstig be
werkt kruisbeeld van cederhout uit de
Libanon ten geschenke aangeboden, ter
wijl hij door de H. Vader begiftigd werd
met het Grootkruis van de Pius-orde.
De overige leden van het gezelschap
van het Libanese staatshoofd ontvingen
kostbare devotie-voorwerpen.
Kanselier Raab van Oostenrijk zal
Dinsdag beslissen of hij de uitnodiging
van minister Molotov zal aanvaarden
en naar Moskou zal reizen. Molotov
wil met Raab spreken over de regeling
van de laatste moeilijkheden die een
Oostenrijks staatsverdrag nog in de
weg staan. Gedurende dit weekeinde
en Maandag zal Raab overleggen met
zijn ambassadeurs in Washington, Mos
kou, Londen en Parijs, die voor over
leg naar Wenen zijn ontboden. Dinsdag
komt het kabinet bijeen.
Norbert Bisschof, die Oostenrijk in
Moskou vertegenwoordigt, is reeds in
Wenen gearriveerd. De ambassadeur in
Washington, Gruber, is eveneens naar
Wenen vertrokken. Tevoren had hij nog
een onderhoud gehad met .minister Fos
ter Dulles.
In Londen toonde men zich erg ver
baasd over de Russische uitnodiging
aan kanselier Raab. In deze kringen
wijst men er op, dat het Westen nooit
accoord zal kunnen gaan met een bila
terale regeling van het Staatsverdrag.
De organisatoren van het jaarlijkse
filmfestival van Cannes hebben zich ge
noopt gezien de duur van het achtste
dit jaar met twee dagen te verlengen
vanwege het grote aantal»inschrijvin
gen. Het zal nu lopen van 25 April tot
11 Mei.
Minstens 40 landen zullen deelnemen.
Tot de voornaamste inzendingen be
horen: „The country glrl" en „Marty"
(beide uit Amerika), „A kid for two
farthings" (Engeland), „Die Mucke"
(Duitsland)
Behalve de internationale jury van
elf, zijn er vijf aparte juries voor de
documentaires. Vermoedelijk zal de
Nederlandse filmer Herman van der
Horst voorzitter zijn van de jury voor
de korte documentaires. Nederland
heeft voor deze groep de film „The
dutch ballets" ingezonden.
Dr ir A. E. Loen, die, zoals werd
bericht, benoemd is tot hoogleraar in
de theologische faculteit te Utrecht,
zal samen met prof. dr de Graaf uit
Arnhem de gesplitste leerstoel van
prof. dr J. Severyn bezetten. Prof. de
Graaf, die onlangs reeds is benoemd,
zal in de theologische faculteit ethiek
doceren en prof. Loen philosophie.
Met ingang van 1 Januari 1955 is be
noemd tot lector in de faculteit der
geneeskunde aan de Rijksuniversiteit
te Leiden, om onderwijs te geven in
de anaesthesiologie, dr. La Boere, thans
tijdelijk als zodanig werkzaam.
ZONDAG
HILVERSUM I, 402 m. VARA: 8.00
nieuws, 8.18 gram., 8.45 caus., 9.00 sport.
9.05 gram., 9.45 caus., 10.00 gram., 10.30
Met en zonder omslag. 11.00 carillonmuz.,
11.10 lastpostigheden, 11.25 Promenade-
ork. AVRO: 12.00 sport, 12.05 amus.muz.,
12.35 Even afrekenen, Heren, 12.45 lichte
muz., 13.00 nieuws, 13.05 gram., 13.10
militairen, 14.00 boek, 14.20 Concertge-
bouwork., 15.35 gevar. progr., 15.55 dans
muz., 16.30 sport. VARA: 17.00 strijksex-
tet, 17.30 jeugd, 17.50 sport, 18.15 nieuws.
VPRO: 18.30 prot. pr. IKOR: 19.00 jeugd,
19.30 prot. pr. AVRO: 20.00 nieuws, 20.05
radiojourn., 20.15 amus.muz., 20.45 hoor
spel, 21.20 gevar. muz., 22.10 hersengym.,
22.30 gram., 23.00 nieuws, 23.15 gram.
HILVERSUM II, 298 m. KRO 8.00
nieuws, 8.15 gram., 8.25 pi. Hoogmis,
NCRV9.30 nieuws, 9.45 koorzang, 10.00
prot. pr., 11.30 gram., 11.45 orgel. KRO:
12.15 gram., 12.20 apologie, 12.40 jeugd,
12.55 caus., 13.00 nieuws, 13.10 lunchconc.,
13.40 boek, 13.55 gram., 14.00 kleuters,
14.30 Stabat Mater, 15.45 forum, 16.10
thuisfront, 16.15 sport, 16.30 Vespers.
IKOR: 17.00 jeugd, 18.00 rep.. 18.45 prot.
pr. NCRV19.00 boek, 19.10 samenzang,
19.30 caus. KRO: 19.45 nieuws, 20.00gram.,
20.40 act., 20.55 de gewone man, 21.00
instr. octet, 21.25 hoorspel, 22.25 gram.,
22.40 caus., Avondgebed, 23.00 nieuws,
23.15 gram.
ENGELAND, BBC, home service, 330
m: 15.45 symph.ork., 16.59 symph.ork.,
19.30 ork.conc., 23.30 cello en piano.
BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
14.15 Lichte muz., 16.00 gevar. muz., 20.30
gevar. muz., 22.00 gevar. muz.
nordwestdeutscher rundfunk,
309 m: 12.00 gevar. muz., 13.10 amus.muz.,
16.30 amus.muz., 18.20 Philh. ork., 20.00
Madame Butterfly, opera, 23.10 amus.
muz., 0.15 symph.ork. en solist, 1.15 ge
var. muz.
FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
12.00 ork.conc., 15.30 Les conjurées vien-
noises of La femme au Foyer, opera.
17.45 ork.conc., 20.00 lichte muz., 22.45
Franse muz.
BRUSSEL, 324 m: 12.05 ork.conc., 12.34
zigeunermuz., 17.00 Matthaüs Passion,
20.00 Matthaüs Passion.
484 m.: 14.45 ork.conc., 21.30 ork.conc.
ENGELAND, BBC, European Service.
Uitz. voor Nederl. 8.00-8.15 Engelse les
voor beginnelingen. (Op 464 en 60 m».
22.00-22.30 Nieuws, Feiten v. d. dag en
Vragen die de Engelsen bezighouden.
(Op 224 en 75 m).
MAANDAG
HILVERSUM I, 402 m. VARA: 7.00
nieuws, 7.10 gram., 7.15 gym., 7.33 gram.,
7.50 vierhandig pianospel, 8.00 nieuws,
8.18 gram., 8.30 rhythm, muz., 9.00 gym.
vrouw, 9.10 gram. VPRO: 10.00 caus.,
10.05 prot. pr. VARA: 10.20 Madrigaal
ens„ 10.35 zieken, 11.25 schoolradio, 12.00
gram., 12.15 accord.ork. en solist, 12.33
platteland, 12.38 accord.ork. en solist,
13.00 nieuws, 13.15 middenstand, 13.20
gram., 14.00 vrouw, 14.15 viool en piano.
14.40 operette, 15.35 gram., 15.45 gevar.
progr., 16.45 gram., 17.15 orgel, 17.35 gi-
taar-ens., 17.50 mil. comm., 18.00 nieuws,
18.20 act., 18.25 gram., 18.40 pari. overz.,
18.55 liedjes jeugd, 19.05 jeugdconc., 19.45
regeringsuitz., 20.00 nieuws, 20.05 caus.
over voorbereiding 5 Mei 1955, 20.10 hoor
spel met muz.. 20.40 aetherforum, 21.20
oude en moderne dansen, 21.55 klankb.,
22.15 Concertgebouwork., 23.00 nieuws,
23.15 orgel, 23.35 gram.
HILVERSUM n, 298 m. NCRV: 7.00
nieuws, 7.10 muz., 7.30 gram., 7.45 prot.
pr., 8.00 nieuws, 8.I5 sport, 8.25 gram.,
9.00 zieken, 9.30 huisvrouw, 9.35 mast-
klimmen, 10.05 gram., 10.30 prot. pr., 11.00
gram., 11.20 gevar. muz., 12.25 boer en
tuinder, 12.33 gram., 13.00 nieuws, 13.15
instr. trio, 13.42 gram., 14.05 schoolradio,
14.30 gram., 14.45 vrouw. 15.15 gram., 15.35
strijkkwartet, 16.00 prot, pr„ 16.30 gram..
17.00 kleuters 17.15 jeugd. 17.30 gram.,
17.40 koersen, 17.45 regeringsuitz., 18.00
dameskoor, 18.20 sport, 18.30 gram., 18.40
Engelse les, 19.00 nieuws, 19.10 kamer
koor, 19.30 pari, comm., 19.45 huismuz.
20.00 radiokrant, 20.20 lichte muz., 20.50
hoorspel, 21.35 gram., 21.40 klank., 22.00
orgel, 22.45 prot. pr., 23.00 nieuws, 23.15
gram.
ENGELAND, BBC, home service, 330
m: 12.00 piano en alt, 13.20 gevar. muz.,
14.40 ork.conc., 17.00 wals- en marsmuz.,
20.30 symph.ork.
BBC, light progr., 1500 en 247 m.:
12.30 dansmuz., 13.45 Schots ork., 16.00
fabrieksfanfare, 16.45 lichte muz., 19.00
lichte muz., 20.30 dansmuz., 21.30 dans
muz., 23,20 jazzmuz., 23.50 pianomuz.
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK,
m: 12.00 gevar. muz., 13.15 ork.conc.,
14.15 lichte muz., 16.00 ork.conc., 17.45
lichte muz., 19.30 symph.conc., 23.30 koor
zang, 0.25 rhythm, muz., 1.15 gevar. muz.
FRANKRIJK, nat. programma, 347 m.:
12.00 ork.conc., 15.00 omr.ork., 16.50 ka-
mermuz, 10.00 operettemuz., 20.00 symph.
ork. en soliste.
BRUSSEL, 324 m: 13.15 pianospel, 13.45
pianospel, 15.00 ork.conc., 17.10 lichte
muz., 18.00 Franse les ,20.00 zang en pia
no, 22.15 lichte muz.
484 m: 14.15 strijkkwartet, 15.00 ork.
conc., 16.05 lichte muz., 17.30 zang en
piano, 18.30 chansons, 21.15 ork.conc.
ENGELAND, BBC, European Service.
Uitz. voor Nederl. 8.00-8.15 Engelse les,
voor beginnelingen. (Op 464 en 60 ml.
22.00-22.30 Nieuws, Feiten V. d. dag en
Engelse les voor beginnelingen. (Op 224
en 75 m).
56. „Mooi zo", zegt Eric tevreden, terwijl hij Allan's hand krachtig schudt.
,.Ge weet niet, hoezeer ik je hulp op prijs stel! Weet echter, dat ons een
zware tijd wacht. We hebben weinig krijgers, geen goud om krijgsknech
ten te betalen; alle kansen zijn tegen ons". „Het recht is aan onze kant.
Beter krijgsgezel kan een man niet wensen", zegt Allan grimmig,, en daar
mede is voor hem de keuze beslist. Kort legt Eric nu uit, hoe de zaken
er voor staan. Sedert hij met Halfra gesproken heeft, is in ieder geval
de zware druk der onzekerheid omtrent het lot van Winonah van hem
afgewenteld. De eerste zorg is nu: Erwin te bevrijden. „Laten wij nu spoed
maken", zegt Eric. „Wellicht zijn enkele van onze boodschappers reeds op
de plaats van samenkomst teruggekeerd met nieuws over mijn leenmannen.
Bovendien wil ik terstond na aankomst daar de oude Cendrach onder ge
leide naar de burchtruine zenden, om Halfra's wond te verzorgen. De
arme kerel is er slecht aan toe". En zo spoeden zij zich naar de landtong,
waar zij twee dagen later aankomen. Eric imiteert de roep van de uil
en op dit teken verschijnen Rig en de paar krijgers, die achtergebleven
waren, tussen de struiken. Zijn mijn boodschappers al terug?" vraagt Eric
fluisterend. De mannen komen aarzelend naderbij en kijken hem schichtig
aan. „Wijuhstamelt Rig benepen. „Is er iets gebeurd? Spreek
man!" valt Eric, eensklaps verschrikt, uit. „Cendrach.... eh.... Berses
krijgers...." stottert Rig. Dan stoot hij uit: „De oude man strompelde
weer wat rond, met een kruk. Hij hield het niet uit in het rotshol,
zei hij. We hebben hem nog gewaarschuwd, Heer. Toen wij even op jacht
waren, is het gebeurd. Hij moet door Berse's krijgers ontdekt zijn en kon
waarschijnlijk niet snel genoeg weg komen. Cendrach bevindt zich op
Berse's burcht".
WAW.WAV.V.V.V.'AW.Wi
Dit is het grote avontuur van een nieuwe kruistocht tegen de
Johannes Capestrano. Een hei- Turken. Tot voor de muren van
lige? Jalater. Belgrado zijn de Muzelmannen
In 1415 is deze Johannes nog opgerukt. Maar op het woord
lang geen heilige. Bijna vijftien van Johannes zijn velen geko-
jaar heeft hij zo goed als niets men, om de stad te ontzetten.
aan zün godsdienst gedaan.
Niet een maal is hij in al die
jaren te communie geweest.
Toch wordt deze man door
God geroepen. Johannes is door
de burgers van zijn stad Peru
gia, in Noord Italië, belast met
een belangrijke zending. Nau
welijks echter is hij vertrokken,
of hij valt in handen van een
vijandelijke legerbende. Hij
wordt gevangen genomen en
opgesloten in een kasteeltoren
dicht bij Perugia. Hij voelt zich
daar natuurlijk niet op zjjn ge
mak endoortastend als hij
is, doet hij dadelijk pogingen
om te ontvluchten. Hi] scheurt
zijn lakens en kleren in repen,
bindt die aan elkaar en laat
zich zo uit zijn kamertje, hoog
in de toren, naar beneden zak
ken. Maar... hij schijnt de boel
niet stevig genoeg aan elkaar
gemaakt te hebben, hij komt
tenminste vlugger beneden dan
gewenst is en komt met een
gekneusd been tussen de strui
ken te liggen. Daar wordt hij
door zijn vijanden gevonden en
nu breken er nog erger dagen
voor hem aan. Naar zijn wonde
kijkt niemand om; hij wordt in
een vuil krot, beneden in de to
ren, aan de muur vastgeklon
ken en aan zijn lot overgelaten.
Doo- al die ellende verliest hij
tenslotte het bewustzijn.
En dan gebeurt het! God
roept deze man in zijn wijn
gaard. Als Johannes even ont
waakt, ziet hij 'n volgeling van
de H. Franciscus voor zich
En meteen ontdekt hij ook
dat zijn haar op dezelfde ma
nier geschoren is, als dat van
de minderbroeder.
Daar schrikt Johannes van.
Hij tracht zich nog tegen de
roepstem van God te verzetten.
Ik wil geen
Zelf strijdt hij mee, een,banier
in de hand, waarop het woord
Jesus geschreven staat.
De Turken worden verslagen:
Belgrado en het Christendom
van Europa is weer gered.
Allerwege erkent men, dat
Johannes van Capestrano de
redder is. Hij maakt echter de
eindstrijd niet mee. Want tij
dens het beleg van Belgrado
wordt hij ziek en men vervoert
hem naar een rustiger oord.
Alle goede zorgen mogen ech
ter niet baten. Nog in het zelf
de jaar sterft hij, de naam Je
sus op de lippen. 28 Maart vie
ren we het feest van deze door
God zo zichtbaar geroepen hei
lige.
Les over de geheimen van het uurwerk in de vakschool voor
horloge- en uurwerkmakers te Medemblik.
Uiteraard was het horloge
aanvankelijk geen massapro
duct. Elk uurwerk was toen
nog een op zichzelf staand
kunstwerk, dat dank zij de fan
tasie van de maker de meest
onwaarschijnlijke vormen kon
aannemen. Er waren horloges
in boekvorm, horloges in de ge
daante van een duif, horloges
in de gedaante van een schelp,
van een vlinder, een trompet
en andere vormen.
Van oudsher is het ook een
veelbeoefende sport geweest,
horloges te maken van zo klein
mogelijk formaat en geschikt
om in broches, ringen en das
spelden bevestigd te worden.
Horloges van bijzonder groot
formaat leenden zich beter voor
veel geraas tot de werkelijkheid
kon terugroepen!
W(j kunnen ons de menselijke
samenleving tegenwoordig niet
meer denken zonder klokken
en horloges. Een toren zonder
klok is bijna even zeldzaam
als een mens zonder horloge.
Kon men vroeger de tijd op
een uur na bepalen, thans meet
men met de nieuwste vinding
der tüdmeetkunde, de kwarts-
klok, reeds op één millioenste
seconde nauwkeurig. Er zijn re
ken-polshorloges, waarmee de
meest ingewikkelde problemen
op het gebied van handel en
bankwezen, opgelost kunnen
worden. Ook 't wekker-polshor
loge is een ideale uitvinding
voor hen die 's morgens vroeg
worden! Ik wil niet in 'n kloos
ter!" roept hij uit.
Maar acht dagen later heeft
hij weer een verschijning. Hij
krijgt strenge woorden te ho
ren over zijn onwil.
En dan stemt Johannes toe.
Tegen een losprijs mag hij
de gevangenis verlaten. Enke
le maanden later is hij lid van
de orde der Franciscanen. En
hij wordt een goed volgeling
van de heilige Franciscus. Ook
Johannes gaat van huis tot
huis, om brood te bedelen. Een
beetje voor zich zelf, het mees
te voor de armen. Eenmaal
priester geworden is zijn hele
dag gevuld met geestelijk werk.
En weldra weet men overal,
welk een groot prediker hij is.
Bij duizenden komen de men
sen naar zijn woord luisteren.
Een woord, dat zo vol liefde
tot de mensen gesproken wordt,
mist zijn uitwerking niet. Bij
een zending, om afgedwaal-
den tot de kerk terug te bren
gen, bekeert hij er niet minder
dan 12000!
Urenlang staan duizenden
mensen soms in wind, regen en
sneeuw om naar zijn prediking
te kunnen luisteren.
Johannes van Capestrano is
het ook, die in 1456 belast
wordt met de prediking van
andere doeleinden. Met email een trein moeten halen of op
(dit is een soort glasverf) wer- tijd op 'n afspraak moeten zijn.
den er schilderstukjes op aan- Voor hen die geregeld met
Franciscaan gebracht. Inwendig werden zij het buitenland telefoneren zijn
bovendien vaak verrijkt met 'n
complete speeldoos, die om het
uur een vrolijk wijsje ten geho
re bracht. Soms ook met een
wekkerinstallatie, welke zo no
dig de eigenaar, wanneer deze
indommelde, op de zoete tonen
van zijn vestzak-carillon of met
Een oude Groninger-klok. Ze wijst
tijd, dag, maand, jaar en maan
stand aan.
er horloges die de tijd in alle
grote hoofdsteden vermelden.
Én voor degenen die zich voor
de scheepvaart interesseren,
zijn er horloges die eb en vloed
aangeven!
Veel horloges worden in
Zwitserland gemaakt. Heden
ten dage strekt de Zwitserse
horloge-industrie zich uit van
Genève tot Schaffhausen en
heeft zelfs voet gezet in het ge
bied van Tessino. Zij verschaft
werk aan een groot deel van
de bevolking dat van oudsher
een grote technische vaardig
heid en handigheid verwierf, die
terecht zo bekend zijn. Hierdoor
werd deze industrie in deze stre
ken een gewoonte. Dit beroep
vond haar plaats in de harten
van de bevolking zodanig zelfs,
dat zij er geen afstand van deed
in moeilijke tijden van werk
loosheid.
De Zwitserse horloge-industrie
is op dit moment in staat horlo
ges te vervaardigen die aan de
moeilijkste eisen beantwoorden.
De horloge-industrie zorgt
steeds aan de spits te staan
van de technische en weten
schappelijke ontwikkeling. Hier
door heeft 't Zwitserse horloge
gemiddeld een zeer goede kwa
liteit en is ook de vormgeving
uitstekend.
In ons land, te Medemblik, be
vindt zich een vakschool voor
horloge- en uurwerkmakers.
99
99'
Heb ik even met jou geboft!
Een reuze knecht ben je. Heel
alleen die zware wagen naar
huis gereden. Hier, neem nog
een banaan, Ja een appel mag
je ook! Jongen, jongen, wat een
kerel ben je, waarom heb je
niet op me gewacht? Neen, het
is geweldig. Als je soms een
trosje druiven wilt, ga je gang,
hoor. En je krijgt opslag ook.
Hoeveel verdiende je ook al
weer?"
„Nog niks!" antwoordde Mart
kort. Hij vertrouwde zijn baas
niet. „Nog niks? Nou dan krijg
je nu driemaal zoveel!"
Mart kwam overeind. Hij leg
de het trosje druiven, waarmee
hij bezig was, neer en keek zijn
baas met grote ogen aan. Hij
begon te voelen, dat hij voor de
gek gehouden werd. Toen be
gon de man te lachen, echt har
telijk te lachen. Zo hartelijk,
dat Martje meelachen moest.
„Ha, ha! Ik geloof, dat ik je
wakker gekregen heb. Werken
en lachen jongen, dat zijn twee
goede dingen. En nu in alle
ernst: je hebt je vanmorgen
reusachtig geweerd. Ik wil je
werkelijk als knecht hebben.
Voorlopig tegen tien gulden
per week. En als je goed je
best doet, maak ik er over een
paar weken vijftien gulden van.
Nou, wat zeg je daarvan?"
„Dat het reusachtig is baas!
Als ik maar niet meer alleen
met de wagen hoef te rijden."
„Neen, dat gebeurt niet meer.
Dat was maar een proef, die
je schitterend doorstaan hebt.
Kom mee naar binnen, dan
gaan we eerst wat eten!"
Zo kwam en bleef Martje
Maakjenietdruk bij zijn eerste
baas. Hij leerde er werken, zo
dat de groenteman een half
jaartje later tegen vader kon
zeggen: Je kunt je zoon een vak
laten kiezen, hoor. Hij weet nu,
wat werken is."
En daarmee kwam er een
eind aan het bestaan van het
Maakjenietdruk-jongetje. En
daarvoor is Martje Marijn zijn
hele leven dankbaar geweest.
(Einde)
Met eindeloos geduld en grote
nauwgezetheid bewerkt men de
allerkleinste horloges.
Croesus was de naam van
een rijke en beroemde koning
van Lydië (563548 v. Chr.).
Vandaar dat een buitengewoon
rijk man wel met deze naam
Wordt aangeduid.
Een Zwitsers horloge, waarop men
met één vingerbeweging de juiste
tijd van alle plaatsen ter wereld
kan aflezen.
(Ingezonden door S. Goos-
sens, Haarlem).
Langzaam voer de Londen
45 de haven van Peking uit.
Kapitein Street, de gezagvoer
der, had een opdracht gekre
gen, om de beruchte zeerovers
van de Chinese zee gevangen te
nemen en aan hun roverijen
een einde te maken. Het was
mooi weer en de reis had veel
kans van slagen. De schepen
van de Engelse Marine konden
de snelle zeeroversjonken ge
makkelijk inhalen, voor dat
deze de Grote Oceaan hadden
bereikt. Kap. Street had een
goede bui, evenals zijn matro
zen, die zingend hun werk de
den tot er 'n jonk in zicht was.
Vlug werden de zware 20 mm
kanonnen geladen en de koers
veranderd. Snel haalde de Lon
den 45 de jonk in, die snelheid
opvoerend, naar het Oosten
trachtte te ontkomen, waar de
koraalriffen waren. Street, die
de poging van de vluchteling in
de gaten had, liet de snelheid
van 20 tot 25 knopen opvoeren.
Hierna was er voor de vluch
teling geen kans meer om te
ontkomen en na enig weifelen
gaven zij zich over.
Vlug werden de zeerovers
aan boord van de Londen ge
bracht en de Wang-Li, zo heet
te de jonk, in brand gestoken.
De kapitein van de jonk bleek
de beruchte en gevreesde Li-
Pau te zijn.
Kapitein Street had dus een
goede vangst gedaan en was
hierover best tevreden.
Tegen de namiddag riep de
kanilein alle manschappen bij
een voor een kleine waarschu
wing, dat ze zich bij eventuele
aanvallen niet te veel bloot
mochten geven.
Verder vertelde hij hun, dat
hij 's nachts een aanval ver
wachtte van de Jang-Li. Hij
wist dit, aangezien de marco
nist enige woorden had opge
vangen van een zekere Pau-
King, die bevelen aan het
schip Jang Li had gegeven om
het Europese oorlogsschip, de
Londen 45 's nachts aan te val
len.
Kapitein Street gaf bevel het
geschut klaar te maken en gaf
Nu er zoveel over melk ge
sproken en geschreven wordt
en het ouderwetse rijmpje:
melk is goed voor elk, tegen
woordig veranderd wordt in:
melk is duur voor elk, willen
wij er even op wijzen dat koe
melk niet de enige melk is.
Schapenmelk gebruikt men in
vele Europese landen en ook
is er geitenmelk (vooral in
Zwitserland). In Lapland is er
rendierenmelk. En dan is er
nog buffelmelk in Indië en de
Bedoeïnen gebruiken soms ka-
melenmelk.
De twee grootste lijnschepen
van de Engelse „Cunard White
Star Line" zijn de Queen Ma
ry" van 81235 ton en de „Queen
Elizabeth" van 85000 ton. Het
eerstgenoemde deed zijn eer
ste reis in Mei 1936 van Li
verpool naar New York en het
laatstgenoemde werd te water
gelaten op 27 September 1938.
Gedurende de oorlog werden
beide schepen als troepentrans
portschepen gebruikt. Zij ver
voerden meer dan een millioen
soldaten van Amerika naar Eu
ropa en van Zuid-Afrika naar
Brits Indië en later van Ameri
ka naar Japan over de Grote
Oceaan. Na de oorlog brachten
ze duizenden Amerikanen en
Canadezen naar hun vaderland
terug.
Men spreekt van een bepaald
aantal graden Réaumur, als de
.temperatuur afgelezen is van
de 80-gradige thermometer-
schaal, ontworpen door de
Franse natuurkundige René A.
de Réaumur (16831757).
De tijger heeft, om te teke
nen, veel weg van een grote
kat, maar staat hoger op de
poten. Wij geven nu geen hulp
lijnen, je zult het wel gedaan
krijgen om een schets van dit
dier te maken.
de mannen die vrij hadden de
raad om maar in kooi te krui
pen zolang ze nog konden, om
dat het er vannacht nog wel
eens heet aan toe zou kunnen
gaan.
Alleen de wacht stond op
post.
Eindelijk omstreeks midder
nacht meldde de wacht, dat er
een schip in zicht was.
Vlug werd alles gereed ge
maakt om een eventuele aan
val te verijdelen.
Kapitein Street had een gro
te luidspreker ter hand geno
men en stond hierdoor naar
enige langzame matrozen te
gillen, die verschrikt het hun
opgedragen werk deden.
Ondertussen was het schip
tot ongeveer een halve km ge
naderd. De man in het kraaien
nest zag dat het een grote Eu
ropese bark was en schreeuw
de dit naar de kapitein, die be
vel gaf, om maar rechtsom
keert te maken, aangezien het
de engelse Marine niet erg
goed stond hier midden in de
Zuid-Chineze zee zo'n grote
flater te slaan.
Vijf dagen later lag de stuur
man ziek in bed en de scheeps
dokter stond er hoofdschuddend
bij te kijken.
Dit duurde zo'n dag of wat
tot op zekere dag een scheeps
jongen de kapitien meldde, dat
er een motorsloep was ver
dwenen.
De kapitein ging kijken en
zag. dat de mooiste en tegelij
kertijd de snelste sloep van de
Londen was verdwenen.
(Slot volgt)