Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | 29 maart 1955 | pagina 5

.WESTELIJKE DRIE

omstreeks half Mei in
Den Haag bijeen?

Voorbereiding van gesprek
met Sovjet-Unie

SKETCH

GELIJKE BELONING VOOR
MANNEN EN VROUWEN?

Verklaring van Indonesische H.C. in
„Nederlands Juristenblad" weerlegd

Nieuwe publicatie van professoren Van Bemmelen
en mevr. Hasewinkel—Suringa

Subsidiëring
van emigranten

B

Still going strong

lê

(Bijna) een sprookje in Spijk

JBUIC

Wees toch

veeleisend!

Felle brand te
Uitgeest

Franse vrijwillige
schipbreukelingen
weer aan wal

Accoord fondsen
tandartsen?

Een goed idee?

Werkgevers teleurgesteld over
houding van regering

Duurder vracht
vervoer bij de N.S.

Vluchtende soldaat
in long geschoten

Ch. J. I. M. Weiter

INSTRUCTIES

Vrouw en kind op het
nippertje gered

Morgen valt wellicht
de beslissing

ernstig ongeval

Ernstige economische
gevolgen

De mishandelingen in Indonesië

DINSDAG 29 MAART 1955

PAGINA *-

Koningin en Prins
picknicken

Prins Bernhard als
scherpschutter

DODELIJKE VAL VAN
BALKON

APART VAN SMAAK

-

MET TRAGISCH
GEVOLG

Koningin spreekt jongeren
op massameeting toe

Verhoging van 12.5 pet.

TENGEVOLGE VAN
VAL OVERLEDEN

KERSEN-
BONBONS

Na waarschuwing

Advertentie

De ministers van Buitenlandse Zaken
van Frankrijk, Engeland en de Verenig
de Staten zullen waarschijnlijk op of
omstreeks 15 Mei bijeenkomen om een
gemeensch-ippelijke uitnodiging voor de
Sovjet Unie op te stellen tot het hou
den van een viermogendhedenconferen-
tie. De Westelijke Drie zullen waar
schijnlijk tijdens of na de voorjaarszit-

De Britse auditeur-generaal heeft
medegedeeld, dat ten gevolge van
onjuist gestelde instructies de Brit
se luchtmacht onderdelen van
vliegtuigmotoren als schroot heeft
verkocht.

Het duurde zes maanden voordat
men de fout ontdekte. Inmiddels
waren bijvoorbeeld onderdelen ter
waarde van meer dan 150.000 gul
den voor honderd gulden verkocht.
Op een ander depot werden onder
delen ter waarde van meer dan
700.000 gulden als schroot verkocht.
De waarde van het niet achter
haalde materiaal bedraagt onge
veer 1.350.000 gulden.

Tengevolge van een felle brand
is hedennacht de zelfbedienings
zaak met bovenwoning van de
heer N. van Leeuwen aan de Lan-
gebuurt te Uitgeest geheel in de
as gelegd. Vrouw en kind konden
met grote moeite door omwonen
den uit het brandende pand gered
worden.

In enkele uren werd de modelzaak,
die pas enkele maanden geleden
door burgemeester P. v. d. Ven werd
geopend, geheel verwoest. De heer
Van Leeuwen werd rond 1 uur uit
de slaap gewekt door geraas. Hij be
gaf zich naar beneden en ontdekte,
dat de winkel in een vlammenzee
veranderd was. Doorrdat hij de deu
ren opende, kreeg het vuur nieuw
voedsel en breidde zich snel verder
uit. Het was voor zijn vrouw en kind
daardoor onmogelijk langs de gewo
ne weg de slaapkamer té verlaten
Buren hebben hen, nadat een ladder
tegen de voorgevel geplaatst was, via

een dakraam uit hun benarde positie
weten te bevrijden. De Uitgeester

brandweer bestreed het vuur met drie
slangen, maar moest, omdat gevaar
voor uitbreiding van de brand niet
denkbeeldig was en doordat een der
slangen uitviel, de hulp inroepen van
cL Alkmaarse brandweer. Toen deze
arriveerde, was evenwel het ergste
voorbij. Rond 3 uur was het gevaar
geheel bedwongen. Doordat er weinig
wind was, bleven omliggende perce
len ondanks de intense vuurzee en
de rondvliegende vonken gespaard
De oorzaak van de brnd is onbekend.
Verzekering dekt de schade.

Dr. Aury van de Franse marine en
de laatste twee van zijn negen vrijwil
lige „schipbreukelingen" zijn gisteren
weer aan wal gebracht na zes dagen in
een rubberboot op zee te hebben door
gebracht. Al die tijd leefden de schip
breukelingen van zoutwater en scheeps
beschuit, teneinde de theorieën te be
proeven van dr. Alain Bombard, die
indertijd op 'n reddingsvlot de Atlan
tische Oceaan overstak en 65 dagen
leefde op zeewater en rauwe vis.

Dr. Aury en zijn metgezellen zijn on
middellijk naar bed gestuurd om „ten
minste 24 uur" uit te rusten. Zij zijn ge
middeld vier kilo afgevallen. De zeven
andere vrijwilligers hebben het niet de
volle zes dagen kunnen uithouden. Zij
zijn reeds eerder aan de wal gebracht.
Dr. Aury verklaarde, dat de vrijwilli
gers bewezen hebben dat Bombard ge
lijk heeft. „Alle vrijwilligers waren ge
wone mannen en zij hebben zonder scha
delijke gevolgen zeewater gedronken."
ro zei hjj. (Rtr)

Koningin Juliana heeft Maandag op
Sardinië gepicknickt in een romantisch
woud van pijnbomen op de klippen
hoog boven de Middellandse Zee.

De Koningin en Prins Bernhard, ver
gezeld door de negen andere leden
van het Koninklijk gezelschap, huur
den een particuliere bus om hen naar
de plek te brengen. Deze was gele
gen op heuvelachtig terrein te Santa
Margherita, 16 mijl van Cagliari.

Later op de dag arrangeerde het
plaatselijke touristenbureau een parti
culiere voorstelling van volksdansen
en -zang in een salon van het hotel.
De kleurrijke regionale kleding viel
zeer in de smaak bij de Koningin.

Zaterdag heeft Prins Bernhard in
het bergdorp Isili in het hart van
het eiland met een pistool van het
type dat vele bandieten uit de streek
gebruiken, zijn kunde in het schieten
getoond. Hij richtte op een stuk si
naasappelschil op 30 meter afstand en
raakte het bij het eerste schot. (U.P.).

Daar de leuning het plotseling begaf, is
Zondagmiddag de 78-jarige mevr. A. de
Klerk te Roosendaal van het balkon van
haar woning gevallen. Ze liep ernstige
verwondingen op aan rug en hoofd en is
ln de loop van Maandagmorgen in het
Ziekenhuis Charitas overleden.

ting van de NATO-raad bijeenkomen,
en wel in Den Haag of in Parijs. Zo
wel in Parijs, als in Londen en Washing
ton is gisteren officiëel meegedeeld, dat
de Westelijke Drie via de diplomatieke
kanalen doende zijn de bijeenkomst
van de Westelijke Drie voor te bereiden.

De officiële datum en plaats voor de
voorjaarszitting van de NATO-raad is
nog niet vastgesteld, maar een vooraan
staande diplomatieke zegsman in Wash
ington deelde gisteravond mede, dat
deze rond 15 Mei gehouden zal worden
in Parijs of Den Haag. Tijdens de zit
ting zal West-Duitsland officiëel ontvan
gen worden als vijftiende lid van de
NATO. De ministers van Buitenlandse
Zaken van Frankrijk, Engeland en de
Verenigde Staten zouden van die gele
genheid gebruik maken om definitieve
schikkingen te treffen voor een viermo-
gendhedenconferentie met de Sovjet
Unie. Rond 20 Mei zal de Sovjet Unie
dan waarschijnlijk officiëel worden uit
genodigd aan zulk een conferentie deel
te nemen.

Via de diplomatieke kanalen zijn
de Westelijke Drie reeds bezig de
agenda van de viermogendhedencon-
ferentie voor te bereiden. Frankrijk
heeft er op aangedrongen, dat een
werkgroep zal worden opgericht, be
staande uit vooraanstaande diploma
ten uit de drie leidende Westelijke
landen, om de conferentie voor te be
reiden. Dit zal vermoedelijk snel ge
beuren. Over de plaats van de vier-
mogendhedenconferentie tast men nog
volkomen in het duister, evenals over
de tijd. Men gelooft echter, dat in
Juni of Juli de conferentie gehouden
kan worden en men noemt daarbij
de plaatsen Wenen of Stockholm. In
dit verband wordt gedacht over de
plotselinge reis van de Russische on
derminister van Buitenlandse Zaken,
Gromyko, naar Zweden. Van Zweed
se zijde heeft men echter ontkend,
dat er over dit onderwerp gesproken
is.

Intussen heeft kanselier Raab van
Oostenrijk gisteren overleg gepleegd
met zijn ambassadeurs in Moskou, Lon
den, Parijs en Washington. Hij heeft
besloten de Russische uitnodiging om
naar Moskou te komen om te praten
over een Oostenrijks Staatsverdrag, te
accepteren. Vermoedelijk gaat hij om
streeks 15 Aprii naar de Russische
hoofdstad. (UP-Rtr-AFP)

10 »tuk» 40 ct. 20 stuks 80 et. 50 stuks f 2.-. 20 stuks corktlpp«d 80 ct.

Morgen zal in de Ziekenfondsraad,
naar wij vernemen, vermoedelijk de be
slissing vallen in de reeds lange tijd lo
pende onderhandelingen tussen zieken
fondsen en tandartsen wat betreft de
honorering.

De loop der besprekingen, onder lei
ding van de voorzitter van het College
van Rijksbemiddelaars, mr. Berger wet
tigt de verwachting, dat het tot de lang
verwachte definitieve regeling zal ko
men. Deze zou dan per 1 Juli ingaan
met terugwerkende kracht tot 1 Ja
nuari j.l.

ln Spijk is het sprookje van „de zeven geitjes" bijna werkelijkheid geworden.
Marie, de geit van G. Brongers, heeft er het leven geschonken aan een vijfling:
4 bokkies en 1 geitje. En heeft daarmee een Nederlands record op haar naam
gebracht. Marie is trots en anders Arie Tromp (in overall met das), Bobby
Kraijo (in windjack) en Co de Jong wel, die de vijf geitjes en de grote geit

aan onze fotograaf toonden.

Twee Britse huisvrouwen zijn op
een ingenieus idee gekomen om zich
van een bijzonder voordelige vaste
bron van inkomsten te verzekeren,
zonder dat zij er naast hun nor
male huishoudelijke bezigheden
ooit de handen voor uit de mouwen
steken. De dames, die allebei in Old
ham wonen, hebben elkaar eenvou
dig in dienst genomen. Mevrouw X
bracht een tijdlang iedere Maandag
haar was bij mevrouw Y en omge
keerd. En iedere week betaalde me
vrouw X naar behoren werkeloos
heidspremie voor mevrouw Y en om
gekeerd. Zo deden de dames de was
voor elkaar, terwijl zij onderwijl
ijverig premies betaalden. Zij deden
dat zes maanden lang, want in Enge
land komt men eerst in aanmerking
voor ondersteuning als men na een
arbeidsperiode van minstens een
half jaar zonder werk komt te zit
ten. Daarom ontsloegen de dames
X en_ Y elkaar op de kop af een
half jaar nadat zij elkaar hadden
aangenomen en daarna gingen ze
wekelijks gezamenlijk hun steungeld
halen, een welkome aanvulling van
het huishoudgeld van ongeveer der
tien gulden. Al weer precies een half
jaar lang, want in Engeland komt
men slechts gedurende een half jaar
voor ondersteuning in aanmerking.
De oplossing van het probleem waar
voor zij toen gesteld wareii ligt voor
de hand: mevrouw X nam weer
mevrouw Y en mevrouw Y weer me
vrouw X als wasvrouw in dienst.
Voor geen dag langer dan een half
jaar uiteraard! De Sociale dienst
ziet deze gang van zaken met lede
ogen aan, maar kan er verder niets
aan doen. En men vreest, dat de
dames X en Y niet de enige vinding
rijke huisvrouwen in Engeland zijn.

Dergelijke dingen zijn in ons land
uiteraard ondenkbaar.

De 56-jarige bromfietser H. van -der
Weide, die Zaterdagavond op weg was
van Hollandseveld naar zijn woon
plaats te Noordscheschut, kwam in bot
sing met het wandelende echtpaar Kip.
De bromfietsberijder sloeg tegen de
grond en werd ernstig aan zijn hoofd
gewond. Hij is later in het ziekenhuis
te Hoogeveen aan de bekomen verwon
dingen bezweken. Het echtpaar kwam
er met enkele schrammen af. De 54-ja-
rige echtgenote van het slachtoffer,
mevr. A. van der WeideBotter, die
zich, nadat ze van het ongeval hoorde,
ijlings naar het ziekenhuis wilde bege
ven, werd onderweg door een beroerte
getroffen. Zij overleed Zondag.

Op verzoek van de Nederlandse Jeugd
Gemeenschap en de Nederlandse Stu
denten Raad zal H. M. de Koningin op
18 Juni een toespraak houden op een
grote bijeenkomst van jeugd en jonge
ren over de dringende noodzaak van
hulp aan achtergebleven gebieden in de
wereld.

De jeugdorganisaties, die samenwer
ken in de Nederlandse Jeugd Gemeen
schap, hebben gehoor gegeven aan de
oproep van het Wereld-jeugdcongres,
gehouden te Singapore, om hulp te ver
lenen aan de getroffen jeugd in Viet
nam. Er zal voor een bedrag van on
geveer f 1.000.medicijnen voor de
bestrijding van tuberculose, dysenterie,
bloed-armoede enz.- worden gezonden.

De in de raad van bestuur in ar
beidszaken samenwerkende centrale
werkgeversorganisaties hebben aan de
Tweede Kamer een adres gezonden
over de nota van de regering betref
fende het verdrag inzake gelijke be
loning van mannen en vrouwen voor
arbeid van gelijke waarde. De bedoel
de organisaties zijn: Centraal Sociaal
Werkgeversverbond, Katholiek Verbond
van Werkgevers-Vakverenigingen, Ver
bond van Protestants-Christelijke Werk
gevers in Nederland, Koninklijke Ne-
derlandsche Middenstandsbond, Chris
telijke Middenstandsbond, Nederland-
sche Katholieke Middenstandsbond, Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouw Co
mité, Katholieke Nederlandsche Boe
ren- en Tuindersbond, Nederlandse
Christelijke Boeren- en Tuindersbond.

Zij hebben met bezorgdheid kennis
genomen van de schriftelijke en mon
delinge gedachtenwisseling door de
Tweede Kamer over de nota van de
regering. Het was voor de organisaties
een teleurstelling, dat de regering, in
afwijking van de meer gereserveerde
houding welke door de regeringsgede
legeerden tijdens de behandeling van
de voorstellen in de internationale ar-
beidsconferenties van 1950 en 1951 was
ingenomen, blijkens deze nota het be
ginsel van gelijke beloning van man
nen en vrouwen als zodanig heeft me
nen te moeten aanvaarden. De rege
ring heeft weliswaar in de nota ge
steld, dat er redenen zijn een ratifi
catie van het in 1951 aanvaarde ver
drag thans nog niet aan te bevelen.
Zij stelt zich echter voor, blijkens de
mededelingen van de staatssecretaris
van Sociale Zaken, het beginsel van
de gelijke beloning van mannen- en
vrouwenarbeid te bevorderen door
middel van een in een achttal punten
vervat programma.

De adresserende organisaties kunnen
dit beginsel niet aanvaarden, zoals zij
ir. de afgelopen jaren bij herhaling

De minister van Verkeer en Water
staat heeft de Nederlandsche Spoorwe
gen gemachtigd het tarief voor wagen
ladingen per 1 Mei te verhogen. De
verhoging bedraagt in het algemeen
12.5 procent. Het minimum per wagen
wordt echter van f 35 op f 50 gebracht.
De overige in de tarieven opgenomen
minima per wagen worden in dezelfde
verhouding - verhoogd. Teneinde de
vrachtprijzen per 100 kg, welke zijn
opgenomen in de vrachtprijstabellen,
meer in overeenstemming te brengen
met het minimum ner wagen, worden
de vijf-, tien- en vijftientonsprijzen op
resp. tenminste 42 cent. 37 cent en 32
cent per 100 kg gesteld.

De N.S hebben tot nu toe de voort
durende stijging van de kosten na de
laatste tariefsverhoging op 1 Februari
1952 grotendeels weten op te vangen,
dank zij een stijging van de vervoers-
omvang. waardoor de tarieven ruim
drie jaren ongewiizigd konden blijven.
In de loop van 1954 is echter de kos
tenstijging, mede onder de invloed van
de opwaartse beweging van het loon
peil in en buiten de N.S., van dien aard
geweest, dat zij thans niet langer door
de stijging van de vervoersomvang
wordt gecompenseerd. Het is daardoor
onvermijdelijk gebleken de kostenstij
gingen te compenseren door een verho
ging van de vervoerstarieven.

Het besluit betekent, dat de minister
thans aan één van de onderdelen van
de tariefvoorstellen 'van de N.S. zijn
goedkeuring heeft gehecht (niet aan die
tot verhoging der reizigerstarieven).
Deze tariefverhoging houdt derhalve
geen enkel verband met de eerlang in
te voeren doorgaande degressieve
spoorwegtarieven voor producten der
E.K.S.G.

De 22-jarige Amsterdamse schilder J
Waanders, die vorige week in het wind
tunnelgebouw van de Technische Hoge
school te Delft een val maakte van vier
meter, is in het Oude en Nieuwe Gast
huis aan zijn bekomen verwondingen
bezweken

De man was acht maanden geleden ge
huwd.

Advertentie

is erger dan pijn. Met
krabben verdubbelt U
de prikkel. DËBRALINE
stilt de jeuk en is daar
door een ware uitkomst.

In hef „Nederlands Juristenblad" van
26 Maart hebben prof. mr. J. M. van
Bemmelen en mevrouw prof. mr. D.
Hazewinkel-Suringa enige aantekenin
gen gepubliceerd bg de verklaring, die
het Indonesisch Hoge Commissariaat op
3 Maart had uitgegeven naar aanlei
ding van het protest van beide professo
ren tegen „de wijze waarop aan onge
veer 25 Nederlanders en een onbekend,
maar groot aantal Indonesiërs, door de
Indonesische politie bekentenissen zijn
afgedwongen in zaken betreffende be
weerde acties tegen de regering van
Indonesië.

Het Hoge Commissariaat heeft ver
klaard, dat de conclusie van beide hoog
leraren „lichtvaardig" was en zelfs „in

strijd met de meest elementaire begin
selen van het strafprocesrecht." Behal
ve „lichtvaardig" wordt het protest
zelfs „misleidend" genoemd. De beide
Nederlandse juristen tekenen hierbij
aan, dat zjj twee zaken naar voren
hadden willen brengen: 1) dat er in In
donesië ernstige misdaden bedreven wa
ren door de politie en 2) dat het door
die mishandelingen volstrekt onzeker
was geworden, of er ooit een complot
tegen de Indonesische regering heeft
bestaan en of de verdachten daaraan
hebben deelgenomen.

De mishandelingen, zo schrijven de
professoren, worden niet weerlegd en
dat is ook moeilijk, want er zjjn een
groot aantal brieven beschikbaar, die
tal van gevangenen onafhankelijk van

elkaar aan familieleden, vrienden en
kennissen hebben geschreven. Daarin
worden de mishandelingen vermeld. Die
brieven maken een zeer betrouwbare
indruk en in het „Nederlands Juristen
blad" mag niets gepubliceerd "worden
dat alleen gebaseerd is op krantenbe
richten. Daarom is het protest der ju
risten niet lichtvaardig of misleidend.
Wel misleidend is de verklaring van
het Hoge Commissariaat, dat- de pro
fessoren in de mond legt, dat alle Ne
derlanders mishandeld zijn. Er zijn toch
gevangenen die blijven ontkennen en om
welke reden dan ook niet mishandeld
worden.

Uit de geciteerde brieven van gevan
genen blijkt ook, dat de politie telkens
over een complot begon te spreken,

waarvan de gevangenen nog nooit ge
hoord hadden. Telkens werd er gespro
ken over personen die allerlei illegale
activiteiten in Indonesië zouden hebben
verricht, terwijl bedoelde personen in
Nederland ten overstaan van een nota
ris beëdigde verklaringen kunnen over
leggen, dat zij op het bedoelde tijdstip
reeds lang in Nederland terug waren.
Op die grond hebben de professoren in
hun eerste protest geschreven, dat door
de veelheid der onder dwang afgelegde
verklaringen, waarheid en onwaarheid
moeilijk van elkaar gescheiden kunnen
worden, maar dat wel bewezen kan wor
den, dat een door de Indonesische re
gering gesuggereerd complot niet hedft
bestaan.

De beide juristen wijzen er tenslotte
op, dat het Hoge Commissariaat hen
beschuldigt de elementaire beginselen
van het strafprocesrecht te hebben ge
schonden, zonder aan te duiden welke
beginselen bedoeld worden. Waarschijn
lijk, aldus de professoren, heeft mpn
hier het oog op de ook door ons aan
vaarde algemene stelregel, dat buiten
staanders zich niet met een proces moe
ten bemoeien, zolang de zaak nog „sub
judice" is. Deze regel is bedoeld om
de onpartijdige rechter niet voor of tij
dens de terechtzitting te beïnvloeden, of
om iemand die nog slechts verdacht is
niet voortijdig tot schuldige te bestem
pelen, echter niet om misbruiken bij
het politieonderzoek te dekken. In dat
laatste geval moeten die misbruiken
juist worden gesignaleerd, terwijl de
zaak nog „sub judice" is, om een on
partijdige beoordeling mogelijk te ma
ken.

hebben uiteengezet. De bezwaren van
werkgeverszijde zijn kort samengevat
de volgende:

Bij de loonvorming in ons land heeft
de behoeftenfactor steeds een niet on
belangrijke rol vervuld. Dit bracht mee
bij de geldende samenstelling van on
ze beroepsbevolking en bij de bestaan
de gezinsverhoudingen, dat men bij de
beloning van de volwassen mannelijke
arbeidskrachten ervan uitging dat zij
kostwinners zijn, hetzij mogelijke toe
komstige kostwinners. Gelet op boven
genoemde omstandigheden zal ook bij
een stijgend welvaartspeil deze behoef
ten-factor zijn geldigheid behouden.

De hogereproductiekosten, welke
aan vrouwenarbeid verbonden zijn,
kunnen op zichzelf reeds tot een ze
ker verschil in beloning leiden. Deze
kostenverschillen lopen in de onder
scheidene bedrijfstakken uiteen, zoals
ook uit het rapport van de Sociaal-
Economische Raad van 22 Mei 1953
blijkt. Gewezen kan worden op de
hogere kosten welke voortvloeien uit
het feit, dat het gemiddelde verloop
percentage van vrouwelijk personeel
ongeveer drie keer zo groot is als dat
van mannelijk personeel. Het ziekte
verzuim van vrouwen ligt ook enigs
zins hoger dan dat van mannen, zij
het dat de mate waarin zulks het ge
val is niet in alle bedrijfstakken ge
lijk is.

Het toepassen van gelijke beloning
voor mannen en vrouwen voor gelijk
waardige arbeid zou niet nalaten ern
stige economische gevolgen teweeg
brengen, met name in die bedrijfstak
ken, welke in belangrijke mate op
vrouwenarbeid zijn aangewezen.

De centrale werkgeversorganisaties
zouden het in hoge mate betreuren,
indien de Kamer zich zou uitspreken
vóór ratificatie van het in 1951 door
de Internationale Arbeidsconferentie
aanvaarde verdrag.

Advertentie

CHOCOLADE Kleine doos f. 1.40
Middelgr. doos (.2.75 -Grote doos (.4.50

Een militair van het corps commando
troepen, die op de Engelbrecht van
Nassaukazerne te Roosendaal in arrest
zat, heeft tijdens het luchten getracht te
ontvluchten. De dienstdoende wacht los
te tweemaal waarschuwingsschoten,
waarop de militair niet reageerde. Het
derde gerichte schot trof hem in de
long, waardoor hij in ernstige toestand
in het ziekenhuis Charitas moest wor
den opgenomen.

(Vervolg van pagina 1)

Het komt ons derhalve voor, dat
de nieuwe subsidieregeling, voor zo
ver ze zich laat overzien, beter is
dan het huidige stelsel. Inmiddels zal
voor menigeen de vraag rijzen of het
wel gewenst is de subsidiëring en
daarmee de emigratie nog beter te
regelen dan tot dusverre reeds ge
schiedt. Men hoort de laatste tijd
nogal wat stemmen juist tegen ver
dere bevordering van de emigratie.
De vrees wordt geuit, dat de besten
het land uit gaan en men stelt met
enige verwondering tegenover elkaar
enerzijds, dat de overheid de emigra
tie steunt en anderzijds het feit, dat
zich op verschillende terreinen in
eigen land een tekort aan arbeids
krachten openbaart. De Rotterdamse
haven moet haar arbeiders van ver
bijeengaren, voor de werven tracht
men thans werkkrachten in Italië te
vinden, de mijnen trekken Oostenrijk
se arbeiders aan, enz. Is het in deze
situatie wel juist een actieve emigra-
tiepolitiek te bedrijven, zeker wan
neer men er ook nog mee moet reke
nen, dat er in de eerstkomende jaren
minder jeugdige arbeidskrachten be
schikbaar zullen komen tengevolge
van het in de oorlogsjaren afgenomen
geboortecijfer?

Deze vraag is hier niet terloops te
beantwoorden, maar we willen er
toch wel een enkele opmerking over
maken. Men zou inderdaad op dit
moment van een dwaze politiek kun
nen spreken wanneer het geen be
zwaar ontmoette arbeidskrachten
simpelweg van het ene beroep en
milieu over te hevelen naar het
andere. De jonge boerenzoon uit het
grote gezin, voor wie de kans op een
eigen bedrijf hier te' lande vrijwel
nihil is, kan echter beter boer blijven
in Brazilië dan havenarbeider wor
den in Nederland. Wie dit voor ogen
houdt, zal het vreemde in de huidige
situatie gemakkelijker kunnen ver
staan.

Dit neemt niet weg, dat ook naar
ons gevoel het zaak blijft terdege te
letten op de differentiatie van de
emigratie voor wat het binnenland
betreft. Wij kunnen ons vaak niet aan
de indruk onttrekken, dat de overheid
eigenlijk weinig anders doet dan de
emigranten op de boot helpen zonder
zich af te vragen waar ze vandaan
komen. En dan ligt daar toch nog
altijd een studie, welke enkele jaren
geleden in katholieke kring werd ver
richt, uitwijzend, dat de emigratie
zich juist het minst voltrekt uit de
gebieden met structurele werkloos
heid en het meest uit de streken,
waar dit probleem minder sterk
speelt.

Men kan niet zo maar zeggen, dat
de tijd gekomen is om de emigratie
in het algemeen af te remmen. Met
name in de agrarische sector, maar
ook bij de middenstand bestaat er
het vraagstuk van de verborgen
werkloosheid; men weet niet hoe
lang de hoogconjunctuur van thans
zich zal voortzetten en na een minder
sterke stroom van jeugdige arbeids
krachten in de eerstkomende jaren
komt er weer een groter aanbod ten
gevolge van de hogere geboortecij
fers van de jaren na de oorlog. Dit
alles vraagt om een politiek op lange
re termijn. Men zal echter wel bij de
bevordering van de emigratie meer
dan tot dusverre is geschied er op
moeten letten wélke emigratie men
bevordert.

etekende voor het meren
deel der Indische ambtena
ren het lidmaatschap van
ae Raad van lndië het begin
van het einde van een eervolle
carrière, voor de heer Ch. J. 1.

M. Welter, die op 6 April de
leeftijd van vijfenzeventig jaar
hoopt te bereiken, luidde het in
de jaren twintig een geheel nieu
we periode van zijn leven in. In
overleg met mgr. Nolens en op
aanbeveling vooral van gouver
neur-generaal ldenburg werd hij
in 1925 door Colijn benoemd tot
minister van Koloniën in diens
eerste Kabinet. Reeds op 11 No
vember van datzelfde jaar moest
tengevolge van de verwerping
van de gelden voor het gezant
schap bij het Vaticaan dit Ka
binet zijn ontslag indienen. Veel
heeft Weiter gedurende zijn
eerste ministerschap dus niet tot
stand kunnen brengen. De we
zenlijke betekenis van dit minis
terschap lag evenwel in het op
treden van een katholiek aan
het hoofd van het in die jaren
belangrijke departement van Ko
loniën. Jarenlang immers was,
evenals de Indische ambtena
renwereld, dit departement het

onbetwiste terrein van een anti-clericale en in het bijzonder sterk „anti
roomse" vrijzinnigheid. Was reeds de aanwezigheid van een katholiek in
de hogere regionen van de Indische ambtenarenkringen een zeldzaamheid,
de hoogste posten, n.l. die van gouverneur-generaal en van minister, waren
tot voor kort volkomen ontoegankelijk geweest voor „rechtsen". De be
noeming van ldenburg tot landvoogd betekende een onderbreking van
deze kwalijke traditie en Welters benoeming tot minister van Koloniën gaf
er blijk van, dat men het niet bij een uitzondering wilde laten. Het toe
treden van Weiter tot het Kabinet van Colijn, waarvpn door de moei
lijke kwestie van het gezantschap bij het Vaticaan reeds bij zijn optre
den moest worden gezegd, dat het geen lang leven kon zijn beschoren,
is wel genoemd een politieke geloofsbelijdenis van Welters zijde. Steeds
is hij ervan overtuigd gebleven, dat, niettegenstaande de ongetwijfeld
ook door hem aanwezig geachte bezwaren, een politieke samenwerking
van de Nederlandse katholieken met rechts meer in 's lands belang was
dan enige andere politieke verbintenis.

Wat het kortstondige ministerschap voorts nog opleverde, was het
ontstaan van een hechte vriendschap tussen Colijn en Welter. Welter had
grote bewondering voor Colijn, die hij eens een van de weinige Neder
landse staatslieden heeft genoemd en Colijn vertrouwde Weiter, zelfs
dan wanneer hun opvattingen niet parallel liepen.

Na, teruggekeerd in lndië, de hoge post van vice-president van de
Raad van lndië te hebben bekleed, wordt Welter in 1937 opnieuw minis
ter van Koloniën, thans in het vierde Kabinet-Colijn. Na twee moeilijke
jaren kwam toen het ogenblik, dat een meningsverschil over de finan
ciële toestand van Nederlands-lndië in verband met de defensie-uitgaven
tot aftreden noopte. Samen met Romme, Goseling en Steenberghe onder
tekende Weiter op 13 Juli 1939, ongetwijfeld met diep leedwezen, doch
evenzeer met volle overtuiging, de brief aan Colijn, die aan de samen
werking van jaren, ook der rechtse groeperingen, een einde maakte.

Na de mislukking van Colijns vijfde Kabinet optredend in het Kabinet
van De Geer, vertrok Weiter tijdens de oorlogsdagen met de regering naar
Londen, om na de bevrijding als lid van de Eerste Kamer voor de K.V.P.
zijn rentree in het Nederlandse parlementaire leven te maken.

Nog steeds neemt hij ondanks zijn hoge leeftijd aan dat parlementaire
even deel op een wijze die dikwijls genoeg ook politieke tegenstanders
>eivondering afdwingt voor zijn persoonlijke gaven. De befaamde Indo
nesische kwestie leidde tot een breuk met de K.V.P.welke hem echter
niet tot een principiële tegenstander van de katholieke eenheidspartij
heeft gemaakt. Nu er een gesprek tussen de K.V.P. en zijn partij over
herstel van de eenheid gaande is, mogen wij bij de viering van zijn vijf
enzeventigste verjaardag meer aandacht wijden aan zijn persoon, dan aan
het betreurenswaardige meningsverschil, aan zijn naam verbonden, dat,
naar wij hopen, thans de langste tijd heeft geduurd. Ter gelegenheid van
zijn vijfenzeventigste verjaardag recipieert de heer Weiter op Zater
dagmiddag 9 April van drie tot vijf uur in hotel Witte Brug te Scheve-
ningen.