Zo snel mogelijk Ere Divisie
voor het betaald voetbal
Teleurstellende wedstrijd van
Amsterdam tegen Strasbourg
c de
wolf en de havik
k
Pot met drie
oren
SINT VITUS
Kees zoekt
7i;Kiv
In 1956: één Ere Divisie, twee Eerste
Divisies en de Tweede Divisie
Engeland scoort
244 voor 4
Goede zege van
Puck van Duyne
Niet steeds goede
prestatie
Fantasieloos spel
kost 2—0 nederlaag
Haringkaken
MAARTEN
VAN ROSSUM
SECTIEBESTUUR BESLUIT:
.Gelijkopgaande strijd
op de eerste dag
Engeland en Indië
staan gelijk: 1-1
Maria Sander op de
100 meter verslagen
BEHRA GEWOND
Bouwvakken
mmi»
w
itnkl
VRIJDAG 10 JUNI 1955
PAGINA 7
EERSTE TESTMATCH
Davis Cup
Zeven bestuursleden
van Go Ahead
willen gaan
Niet in race van Le Mans,
wel naar Zandvoort
Zatopek weer tweede
op de 5000 meter
Verpleegster verslaafd aan
verdovende middelen
Marius Richters
overleden
Eredoctoraat voor
Darius Milhaud
Muziek van Max
Vredenburg bij
„Herodes"
Notaris te Rotterdam
T
I
cursus
ieck"6<
Sterk
vorm
Er zal voortaan een duidelijk on
derscheid zijn tussen de afdelingen be
taald voethal en de amateurs van de
KNVB. Dit blijkt uit het besluit van
bet bestuur van de sectie-betaald voet
bal over de competitie-indeling voor
de toekomst. Voortaan zal men niet
'meer spreken van hoofdklasse, eerste
klasse, enzovoorts, maar van ere-(livi
sie, eerste divisie en tweede divisie.
Uit dit besluit blijkt ook, dat men
binnen de kortste keren de instelling van
de ere-divisie wil bereiken. Dat moet
zijn aan het einde van het seizoen 1955-
1956, het volgend jaar dus. Dan zal
de afdeling betaald voetbal moeten be
staan uit één ere-divisie van achttien
clubs, twee eerste divisies van elk
zestien clubs en vervolgens tweede di
visies van vijftien of zestien clubs elk.
Het sectiebestuur is tot deze besluiten
gekomen na eerst een bespreking ge
voerd te hebben met vertegenwoordigers
van enkele huidige eerste klassers.
Andere eerste klassers hebben in ver
band met deze beslissing een spoed
vergadering uitgeschreven van de Ver
eniging van Eerste Klassers. Deze ver
gadering wordt Zaterdag in Utrecht
gehouden.
Wat er nu precies gaat gebeuren in
de afdeling betaald voetbal? Voor het
komende seizoen, 1955/'56 zullen wor-
dep gevormd twee Eerste Divisies i^gn.
hoofdklassen! van 18 clubs en drie
Eerste Klasse-afdelingen van 15 clubs.
In deze Eerste Divisie komen dus de
eerste negen van de vier afdelingen van
de huidige eerste klasse. De vijf laagst
geplaatsten in deze afdelingen degra
deren naar de Eerste Klasse en vormen
tezamen met de tweede klassers en de
vijf derde klassers die zijn geaccep
teerd voor het betaald voetbal de drie
afdelingen van -ijftiem
Aan het einde van 't komende sei
zoen promoveren de bovenste acht
clubs van de twee Eerste Divisies
naar de Ere-Divisie, die in totaal uit
achttien clubs zal bestaan. Om dit
aantal van achttien te bereiken wordt
om de twee resterende plaatseneen
volledige competitie gespeeld tussen
de nummers negen van de Eerste
Divisies en de drie kampioenen van
de eerste klasse. Aan het einde van
datzelfde seizoen blijven achttien
verenigingen over in de Eerste Divisie
- zij dus die niet promoveren naar
de Ere-Divisie: Deze achttien moe
ten met veertien worden aangevuld
om twee Eerste Divisies van zestien
clubs te kunnen foimeren. Daarom
zullen veertien eerste klassers pro
moveren. Het zijn de clubs, die de
eerste vier plaatsen innemen in el
ke afdeling. Bovendien spelen de
drie nummers vijf om twee plaatsen
in deze divisie. Van de overige clubs
wordt de Tweede Divisie gevormd.
(Van onze cricketmedewerker)
Te Nottingham, op het fraaie terrein
ran Trent Bridge, is gisteren de eerste
testwedstrijd tussen Engeland en zuia-
iVfrika, die een duur heeft van vijf da
zen, begonnen. Aan het einde van de
serste dag had Engeland 244 runs op
het bord voor het verlies van 4 wickets.
Peter May, de aanvoerder van Enge
land, is met 81, Trevor Bailey met 1 not
out.
Engeland verscheen met het reeds
door ons gepubliceerde elftal in het
veld; alleen had men voor de 12e
man (Milton) Tonny Lock van Sur
rey nog naar Nottingham ontboden,
daar Milton wegens een kleine ver
wonding verstek moest laten gaan.
Lock bleef echter 12e man.
May was zo fortuinlijk om de toss
te winnen, en koos batten. Het wicket,
dat de laatste 24 uur voor de aanvang
geheel was afgedekt, bleek nogal aan
de langzame kant te zijn, het weer
was in de morgenuren bepaald koud,
later op de dag kwam de zon door
het wolkendek.
In doorsnee kan men van deze eerste
lag spreken van een gelijk opgaande
itrijd. De Engelse batsmen hebben de
Zuid-Afrikaanse aanval geen enkel
ogenblik weten te overmeesteren, het
scoren is in een laag tempo (41 runs
per uur) uitgevoerd. Fastbowler AdcocK
heeft tot nu toe 2 wickets veroverd ten
koste van 60 runs, al vond hij geen
wicket dat voor zijn bowlen „geknipt
was. De linkse bowler Goddard heeft
één wicket ten koste van 50 runs, Ful
ler nam het vierde voor 46 runs. De
beide slowbowlers Tayfield en Smith
hebben eveneens prachtig werk gele
verd en door hun accuratesse het snelle
scoren verhinderd. Buitengewoon fraai
is het fielden van de Zuid-Afrikanen
geweest, met Cheetham, McGlew, God
dard en McLean als uitblinkers. Waite,
die twee vangen achter het wicket ver
richtte, heeft prachtig gekeept en
slechts één extra laten glippen.
Het Engelse openingspaar: Kenyon en
Graveney hadden met de lunch 79 runs
op het bord zonder wicketverlies, doch
op 91 was Graveney voor 42 runs uit
op Adcock, achter het wicket gevangen.
May en Kenyon, de laatste met zijn
persoonlijk totaal op slechts een run
gemist, scoorden hierna 75 runs voor
het tweede wicket. Op 166 werd
Kenyon l.b.w. op Goddard gegeven
voor een fraaie 87 (10 x 4). Compton
batte anderhalf uur zonder één ogen
blik zijn vorm te benaderen en was
op 228 uit voor 27 runs, l.b.w. op Ad
cock. De 24-jarige Barrington van Sur
rey faalde, voor een nieuweling een te
grote opgave, hij werd voor nul runs
door Waite op Fuller gevangen, waar
na Bailey samen verder met May de
tijd uitspeelde. Op 244 voor 4 wickets
werd de strijd gestaakt.
Groot Brittannië en Indië staan aan
net einde van de eerste dag van de wed
strijd voor de kwartfinale van de Euro
pese zone van de Davis Cup met 1-1
gelijk.
De Engelsman Roger Becker won met
6-2, 7-9, 6-2, 6-3 van Naresj Kumar,
Indië. Ramanatan Krisjnan, de 18-jarige
Indische kampioen, versloeg Tony Mot
tram die aan de top van de Britse rang
lijst staat met 6-4, 6-0, 6-2.
Uit al deze besluiten blijkt dus, dat
het sectie-bestuur voor het betaalde
voetbal niet is geweken voor de aan
drang van een groep eerste klassers,
die de instelling van de hoofdklasse
(Ere Divisie) meer langs de weg der
geleidelijkheid wilde bereiken. Die
aandrang was gepersonifieerd in een
voorstel van „Leeuwarden" om dit jaar
niet vijf clubs per afdeling maar slechts
drie te laten degraderen en via drie
eerste klassen van 16, vervolgens twee
van 18 de hoofdklasse van 18 te
bereiken. Ook blijkt dat men
niet heeft willen voldoen aan de wens
van de kampioenen in de tweede klas
se om meteen een tweede klasse be
taald voetbal in te stellen en daarin
de andere tweede klassers en de derde
klassers die zijn toegelaten tot de sec
tie onder te brengen. Voor de kampioe
nen zou dat de beloning voor het be
haalde kampioenschap moeten zijn. Om
deze wensen nog eens kracht bij te
zetten hebben de voorstanders van de
ze plannen voor Zaterdag de reeds ge
noemde spoedvergadering van de Ver
eniging van Eerste Klassers uitgeschre
ven. Eerlijk gezegd, wij vinden de be
sluiten van het sectie-bestuur gezonder
voor het Nederlandse voetbal dan de
wensen van enkele eerste klassers en
de kampioenen in de tweede klasse.
Puck van Duyne-Brouwer heeft in het
Duitse stadje Bottrop een prachtige
overwinning behaald op de 100 meter
dames. Zij versloeg de Duitse kampioene
Maria Sander met groot verschil. Haar
tijd was 11.9 sec.; die van Maria Sander
12.2 sec. Daarna kwam zij op de 200
meter uit tegen Charlotte Böhmer van
wie ze daags tevoren zowel op de 100
als op de 200 meter had verloren. Het
werd een dead heat: voor beide dames
werd 25.4 sec. afgedrukt.
De 4 x 100 meter estafette dames was
voor Horde in 48.6 sec. vóór Olympia
'48 (Den Haag) 49.3 sec.
Bij de heren won de Keulenaar Ger-
mar de 100 meter in 10.5 sec. Rulander
werd in 10.6 sec. een uitstekende tweede.
In de 4 x 100 meter estafette heren ze
gevierde Köln. in 42.3 sec., voor Vlug
en Lenig (Den Haag) 42.6 sec.
Zeven bestuursleden van de voetbal
vereniging Go Ahead zullen op de alge
mene vergadering op 24 Juni a.s. hun
functies neerleggen. Onder hen bevinden
zich de voorzitter, de secretaris en de
penningmeester. Slechts twee bestuursle
den stellen zich herkiesbaar. Van de 10
leden der elftalcommissie willen er maar
vijf blijven. Een en ander houdt verband
met de interne moeilijkheden bij Go
Ahead, die onlangs geleid hebben tot de
schorsing van 8 spelers van het eerste
elftal.
De Franse coureur Jean Behra zal dit
weekeinde niet kunnen deelnemen aan
de 24-uurs race van Le Mans. Hij is
aangereden door de D. B. van Storez,
toen deze, bij de training op het circuit,
om de Mercedes van Stirling Moss te
ontwijken, het stuur omgooide en daar
door met zijn wagen een groepje toe
schouwers, bij wie Behra, onderste boven
wierp. Behra liep hierbij lichte kwet
suren en een gescheurde rechter kuit-
spier op. Hij werd in een ziekenhuis te
Le Mans opgenomen en zal tot Dins
dag a.s. volkomen rust moeten houden.
Daarna zal hij naar Zandvoort vertrek
ken, waar hij, zoals bekend, deel zal ne
men aan de Grote Prijs van Nederland
op Zondag 19 Juni.
Bij internationale athletiekwed-
strijden, die gedurende twee dagen in
Praag worden gehouden, is Emil Zato
pek tweede geworden op de 5000 meter.
Hij werd verslagen door zijn landgenoot
Ullsperger in de tijd van 14 min. 09.8
sec.. De tijd van Zatopek was 14: 11.8.
De voorzitter van de Nederlandse
Aannemers- en Patroonsbond, de heer
J. Dura, heeft zich op de jaarvergade
ring o.m. bezig gehouden met het
vorstverlet.
Wij kunnen, aldus de heer Dura,
het vorstverlies niet beperken, indien
wij in Nederland bij een temperatuur
van 4 graden geen beton meer
mogen storten, terwijl in omringende
landen wordt doorgewerkt tot - 3 gra
den. Wij kunnen de productiviteit niet
bevorderen zolang de werknemers niet
erkennen dat niet alleen de hoogte van
loon beslissend is doch. in nationaal
verband gezien, nog veel meer de pres
tatie die er voor wordt geleverd - en
dit te minder - aldus spreker - omdat
het hoogste loon helemaal niet wil zeg
gen de hoogste prestatie.
Indien wij, aldus de heer Dura, er
niet in slagen dit punt te regelen, zul
len alle andere pogingen zonder re
sultaat blijven. De werkgevers in het
bouwbedrijf zijn zeker bereid om de
arbeiders een goed loon te betalen,
maar zij menen daar tegenover een
goede prestatie te mogen verlangen. En
daaraan ontbreekt hier en daar veel.
Spr. zeide er van overtuigd te zijn, dat
de tariefbepalingen in de nieuwe C.A.O.
een bijdrage tot verbetering van de
prestatie kunnen vormen.
Tenslotte deed de heer Dura een be
roep op alle betrokkenen, om deze zo
mer, wekelijks 51 uur te werken, opdat
een deel van het vorstverlet wordt
ingehaald.
Voor de Groninger rechtbank stond te
recht de 36-jarige verpleegster uit Gro
ningen, M. M. W., verbonden aan het
Verzorgingshuis, die, door de drang in
haar naar verdovende middelen, tot
diefstal gekomen was en een «verpleeg
hulp, zekere S., voor 160 gulden besto
len had. Verdachte was reeds vier maal
veroordeeld, dri' maal wegens diefstal
en een maal wegens oplichting. Het geld
besteedde zij voor verdovende middelen,
sterke slaappoeders en dergelijke mid
delen.
De officier van justitie eiste tegen
haar acht maanden gevangenisstraf
met aftrek en voorwaardelijke ter be
schikking stelling en stemde in met
het advies van de psychiater, verdachte
eventueel een kuur te laten ondergaan.
Uitspraak over veertien dagen.
Op 77-jarige leeftijd is te Rotterdam
overleden de kunstschilder en glazenier
Marius Johannes Richters, die op 20
Maart 1878 in Rotterdam werd geboren.
Hij heeft in Rotterdam gewerkt en
gestudeerd. Tot zijn werk behoorden
onder meer de ramen van de Zuider-
kerk, die bij het bombardement van
1940 verloren gingen. Hij heeft ook de
ramen van het koor van de St. Jan te
Schiedam gerestaureerd. Tot zijn laatste
grote werken behoorde een zendings
opdracht in het gereformeerde centrum
te Baarn en een opluistering in de aula
van de theologische school te Kampen.
In 1948 is in museum Boymans een ere-
tentoonstelling van zijn werk geweest.
Marius Richters zal Maandag in het
familiegraf op de Hervormde begraaf
plaats te Hillegersberg (Rotterdam)
worden bijgezet. De rouwdienst in de
kerk zal aanvangen om half drie.
De beroemde Franse componist Darius
Milhaud is tijdens examens op de school
van de Hebreeuwsche bond voor reli
gieuze muziek onderscheiden met het
eredoctoraat in de Hebreeuwsche lette
ren.
Tijdens deze plechtigheid zong een
koor van 40 leerlingen het door Milhaud
gecomponeerde „Gebeden voor de Sab
batavond".
Bij de uitreiking van de doctorsbul
werd Milhaud geprezen als „een moedig
strijder voor democratie, een groot kun
stenaar en een dappere jood".
In overleg met Albert van Dalsum,
die de regie voert bij Abel J. Herzberg's
„Herodes", dat als onderdeel van het
Holland Festival door de toneelgroep
„Theater" in een aantal plaatsen van
ons land zal worden opgevoerd, heeft
Max Vredenburg de muziek gecompo
neerd. Zij werd onder leiding van de
componist uitgevoerd en opgenomen op
een geluidsband.
Bij K. B. is benoemd tot notaris te
Rotterdam P. C. de Raadt, candidaat-
notaris aldaar, in de plaats van J. Lou-
rens (eervol ontslagen).
De circa 12.000 toeschouwers, die gis
teravond naar het Olympisch Stadion
gekomen waren om van een enerveren
de wedstrijd tussen Amsterdam en de
Franse profclub Strasbourg getuige te
kunnen zijn, zijn bedrogen uitgekomen.
Geen enkel ogenblik hebben zij zich kun
nen verwarmen aan werkelijk uitstekend
voetbal. Integendeel, het uitermate gu
re weer en het fantasie- en lusteloze
tik-tak-spelletje van Amsterdam in
clusief gastspeler Wilkes maakten 't
verblijf 'n het Stadion voor het publiek
tot een kwelling. Strasbourg met Car-
lier naast de gevreesde Stojaspal in de
voorhoede hoefde slechts tweemaal in
een hogere versnelling over te schake
len om door Stojaspal en Hertrich aan
een 2-0 overwinning te komen.
Het eerste optreden van de rechts
achter Mesman na dertig seconden was
tekenend voor de gehele wedstrijd van
Amsterdam. Na de bal van Van Hou
ten gekregen te hebben probeerde de
Amsterdammer nog even een „mannetje
te nemen", hetgeen hem uiteindelijk
op een door Carlier geforceerde hoek
schop kwam te staan. Deze werd door
Stojaspal doorgekopt naar rechtsbuiten
Sesia, die een gloeiende kopstoot net
over de lat losliet. Met vernuftig drie-
hoekspel werd de verdediging van Am
sterdam keer op keer uit positie ge
speeld maar onheil on voorlopig wor
den voorkomen mede doordat de Fran
sen de juiste richting niet konden vinden
De actieve linksbinnen Vonhoff wist
het spel enigszins te verplaatsen en eni
ge gevaarlijke aanvallen op te zetten
maar doelman Fragassi stond met enige
uitstekende saves succes in de weg.
Wilkes was bij ce meeste charges
slechts toeschouwer daar zijn medespe
lers verzuimden hem in het spel te be
trekken. Had hij eenmaal de bal ver
overd dan werd hij zo fel op de huid ge
zeten en kreeg hij zo weinig steun van
zijn medespelers dat alle lust om eens
flink van leer te trekken hem verging.
Bij een botsing met Boskamp liep Sesia
een gebroken sleutelbeen op en moest
zich laten vervangen door Keiler.
Na 35 minuten deed Strasbourg tien
minuten wat het wilde. Eerst gaf rechts-
hal- Krug een fraaie dieptepass aan
midvoor Stojaspal, die langs v. Houten
glipte en de uitlopende v. Raalte kans
loos sloeg. 1-0. In de volgende minuut
leverde Stojaspal een staaltje acroba
tiek en deponeerde nummer twee in
het net, echter in buitenspelpositie,
hetgeen scheidsrechter Horn zonder
pet niet kon tolereren. Zes minuten
later was het echter toch 2-0 toen links
buiten Hertrich na een feilloze com
binatie met Carlier en Stojaspal zie
dend hard raak schoot.
Na rust kreeg doelman Van Raalte
driemaal gelegenheid zijn niet geringe
talenten te tonen bij keiharde schui
vers van Carlier in de uiterste hoeken.
Strasbourg deed het verder rustig aan
want voor een eenmans voorhoede (Von
hoff) behoefden nu eenmaal niet
„alle hens aan dek" geblazen te wor
den. Mesman probeerde het eens van
grote afstand, maar ook hij kon geen
verandering in de stand brengen.
117. Terwijl zij naar de brandende resten van Tyrfing staan te kijken, komt
het merendeel der krijgers, die de Bohuslaners hebben achtervolgd, terug.
Even later komt ook Haljra opdagen. „Ik ben mijn wolven kwijt", zegt de
goede kerel spijtig. „Hun bloeddorst is gewekt. Het scheelde niet veel of zij
hadden mij, hun eigen meester, aangevallen. Zij zitten nog steeds de Bohus
laners na, arme kerels. Ik kan slechts de raad geven terstond op te breken
voor zij terugkeren en ons ook nog aanvallen". In allerijl maken zij zich nu
gereed. De meeste krijgers voorzien zich van toortsen om als de nood aan de
man komt daarmee de wolven op een afstand te houden. Hoewel zijn eigen
hond Wolf er ook vandoor is, voelt Eric toch medelijden met vrouw Astara,
haar twee trouwe wolfshonden zijn eveneens nergens meer te bekennen. De
kans is groot, dat zij zich bij het wolvenpak hebben aangesloten. Het is de
vraag of zij hun dieren ooit weer terugzien. Zo trekken zij enkele dagen
voort met korte onderbrekingen voor de nodige rust en hoewel de stemming
uiteraard niet opgewekt te noemen is na alles wat er is gebeurd, met boven
dien nog de dreiging van de wolven op de achtergrond, is het Eric opgeval
len, dat Svein Langtand buitengewoon stil en teruggetrokken doet. Verschei
dene malen heeft de Noorman reeds geprobeerd zijn oude makker aan het
spreken te krijgen en eindelijk komt het hoge woord eruit. „Ik ben mijn
helm kwijt", gromt de Sakser mistroostig, „mijn goeie mooie helm, die nog
van mijn grootvader was". „Komaan", lacht Eric, als dat alles is, ik beloof
je de mooiste helm die er ooit maar te krijgen is, wel moet je nog even
geduld hebben". Maar Svein schudt zijn hoofd en verklaart stug, dat zijn helm
niet te vervangen is. Zolang je die helm maar op hebt, overkomt je niets.
Mijn grootvader, die een geweldige vechter was, is 105 jaar geworden en
hij stierf omdat hij zijn helm niet op had en mijn vader, een reus van een
krijger, zou nu nog geleefd hebben, als zij hem zijn helm niet tijdens een ge
vecht hadden ontfutseld. Het is de voorspelling van een oude vrouw; zonder
die helm sterf je en nou ben ik hem kwijt". Erich tracht hem lachend bij
te brengen, dat het allemaal louter bijgeloof is. Hebben wij nog niet genoeg
ellende uit zulk dom bijgeloof zien ontstaan?" vraagt hij. „Kom wees toch
verstandig". Maar er valt met Svein Langtand niet te praten. Op dat moment
klinkt uit de verte een snel verwoed gekef. „Zie je wel", klaagt Svein, „daar
heb je het al, de wolven en wie pakken ze het eerst? Svein Langtand zonder
helm". Eric wendt zich om en ziet een paar groene lichtjes tussen de stam
men, een enkele donkere gedaante rent naderbij. Eric slaakt een vreugde
kreet. Wolf, het is zijn eigen hond, die daar met de tong uit zijn bek en
bloedend uit vele wonden, op hem toesnelt.
Rijke haringvangst.
Men gaat te Biervliet (in het
westelijk deel van Zeeuwsch-
Vlaanderen) een standbeeld
oprichten voor Willem Beu-
kelszoon, de uitvinder van het
haringkaken, welke vinding van
zoveel betekenis is geweest
voor de haringvisserij. Reeds
eeuwenlang is de Nederlandse
haringvangst van betekenis en
geen vis is zo geliefd bij jong
en oud als de haring.
In de vroege middeleeuwen
werd haring reeds gevangen en
ook door de bewoners van an
dere landen graag gegeten,
lem toch tot 's avonds laat in
zijn pakhuisje uitvoerde!
Maar hij liet niets los en
toen in het jaar 1397 de vis
sers hun vangst verkocht had
den, sloeg hij in vaatjes zijn
haring op, nadat hij het kaken
had toegepast. Maanden later,
toen er geen haring meer te
bekomen was, opende hij ziin
vaatjes en het bleek, dat de
haring in beste staat verkeer
de. Pas na een jaar maakte
hij zijn geheim bekend en leer
de de andere vissers 't haring
kaken.
Jullie hebt zeker wel eens
gehoord hoe dat gaat: met een
mes, vlak achter de kop, een
snee maken, de ingewanden er
uit halen (maar zonder hom
of kuit), afwassen met zoet wa
ter, vervolgens pekelen in een
oplossing van zout in zoet wa
ter, tenslotte gewoon inzouten.
Wie het niet wist, ziehier dan
't geheim van Willem Beukels-
zoon.
(Slot volgt)
Willem Beukelszoon van Biervliet.
doch de gebrekkige wijze van
zouten, waardoor de bewaring
en verre verzending moeilijk
was (men kon de haring niet
langer dan een week goed be
waren) was oorzaak, dat zij
lange tijd slechts een minder
belangrijke tak van nijverheid
was. Door de uitvinding van
het kaken kwam hierin geheel
verandering.
Willem Beukelszoon vond in
1397 het haringkaken uit, dus
al heel lang geleden. Het
spreekt haast vanzelf, dat Wil
lem dit kaken (waardoor de
vis jarenlang kan worden be
waard, zonder te bederven), zo
maar niet ineens ontdekte,
doch eerst allerlei proefnemin
gen deed, zodat de bevolking
van Biervliet al spoedig tracht
te te weten te komen wat Wil-
Heb je wel eens een kop of
pot met drie oren gezien? Toch
bestaan die. In Noord-Bra
bant, te Helmond vooral, wor
den die voor de aardigheid wel
eens vervaardigd, omdat er
een verhaaltje aan verbonden
is.
Op een dag, lang geleden,
kwam keizer Karei te Hel
mond en werd er feestelijk ont
vangen. Hij verbleef een tijdje
in de stadsherberg, en bestel
de een grote pot bier. l e
waard, vereerd met dit hoge
bezoek, bracht hem zelf de pot
bier, maar was zo zenuwach
tig, dat hij de stenen pot aan
het (enige) oor vast hield. De
keizer kon het niet aanvatten
en gelastte de waard een pot
met twee oren te brengen.
Maar de waard nog meer van
streek, hield de pot bier met
twee handen stevig vast aan de
oren. Dat was natuurlijk hele
maal verkeerd.
Toen beval de keizer dat van
nu af aan in Helmond alleen
uit potten met drie oren mocht
worden gedronken. Lange tijd
heeft men daar dergelijke tin
nen potten gebruikt en voor
sieraad maakt men nog af en
toe potten met drie oren.
Haringlogger ter visvangst.
Een naam die veel voor
komt in °ns land. Wie Hilver
sum nadert, wordt dadelijk ge
troffen door de slanke toren,
die hoog boven de huizen uit
steekt. Het is de toren van de
Sint Vituskerk.
Tal van andere plaatsen in
ons land hebben ook een Sint
Vituskerk, bijv. Naarden, Bus-
sum, Blaricum. In Leeuwar
den bestaat nog een Sint Vi-
tusschool en de grote toren in
die stad, de Oldenhove, is nog
een laatste overblijfsel van een
vroegere Sint Vituskerk.
Sint Vitus is dus geen onbe
kende in ons land.
Maar wie kent het ver
haal, het leven van deze hei
lige?
We zien hem vaak afge
beeld, staande bij een ketel ko
kende olie. Deze afbeelding
wijst op de manier, waarop
deze heilige gemarteld is.
Sint Vitus behoort namelijk
tot de martelaren uit de eer
ste christeneeuwen.
Met zekerheid weten we wei
nig over zijn leven. Maar de
legende verhaalt, dat Vitus, als
jong kind, zonder medeweten
van zijn vader gedoopt /erd.
Toen dit later bekend werd,
liet de vader in zijn woede zijn
eigen zoon voor de rechters
brengen, die hem met stok
ken en touwen een geduchte
afstraffing gaven.
Als zij gedacht hadden hier
mede de jonge knaap tot een
afvallige te maken, vergisten
zij zich geweldig.
Vitus bleef zijn eenmaal
aangenomen geloof trouw. Dit
maakte de vader nog woeden
der. En hij bedacht andere
plannen, om zijn zoon te dwin
gen het christendom af te zwe
ren.
Toen echter verscheen een
engel aan Vitus en raadde hem
aan te vluchten. Maar hoe en
waarheen kon deze jonge knaap
vluchten?
Gelukkig, hij kreeg hulp.
Zijn leraar, Modestus en de
vrouw, die Vitus jarenlang ver
zorgd had, gingen met hem
mee. Zij verlieten Rome, sta
ken de zee over en kwamen
op het eiland Sicilië terecht.
Maar ook hier waren de Ro
meinse keizers de baas en
daarom waren de christenen op
dit eiland evenmin veilig. Wel
dra werden Vitus en zijn twee
helpers gegrepen en de enkele
beschuldiging, dat zij christen
waren, was alweer voldoende,
om hen voor de rechters te
brengen. Die spraken dadelijk
hun vonnis uit. De drie mensen
werden tezamen in een grote
ketel kokende olie geworpen.
Maar.... de kokende olie dood
de hen niet. Net als in vroeger
eeuwen de drie jongelingen in
de vuuroven, bleven ook Vitus
en zijn gezellen ongedeerd. Te
midden van de kokende olie
zongen zij een loflied ter ere
van God. Deze wondere gebeur
tenis maakte natuurlijk de
woede van de heidense rech
ters nog groter.
Als de olie hen niet doden
kon, dan toch zeker de wilde
dieren. En zoals het in de
eerste jaren van het christen
dom zo vaak gebeurde, werden
ook Vitus, Modestus en de
vrouw Crescentia naar de are
na gebracht, om daar door de
wilde dieren verscheurd te wor
den. Maar ook de wilde dieren
lieten hen met rust!.
Na deze wonderbare reddin
gen zijn de drie mensen toch
de marteldood gestorven.
Waarschijnlijk is Sint Vitus
in de catacomben van Rome
begraven. Relikwieën van de
ze heilige zijn echter ook naar
ons land gebracht en hebben
hier de verering van deze
christenmartelaar bevorderd.
15 Juni vieren we het feest
van Sint Vitus en tegelijk ook
de feesten van de H.H. Modes
tus en Crescentia.
Deze maand is het 400 jaar
geleden, dat de gevreesde
Gelderse krijgsoverste Maar
ten van Rossum, berucht door
zijn vele plunderingen in ons
land, overleed. Zaltbommel is
zijn geboorteplaats.
Maarten was een echte vech
tersbaas. Zijn troep bestond
uit meer dan duizend man:
ruiters en voetvolk. Op een
keer trokken ze naar Den
Haag om er te plunderen.
Over Woerden trokken ze in de
richting van Gouda. Bij een
sluis daar in de buurt, vertelt
V. W. Francken, stond een
troep soldaten op wacht.
Toen deze mannen de reus
achtige troep echter in de ver
te zagen aankomen, wisten ze
niets beters te doen, dan
maar haast je rep je, op de
vlucht te slaan! Zo ging het
door tot Leiden en toen ze
Maarten van Rossum.
Leuke dingen kun je met die
kleine Kees beleven.
Daar had je laatst die ge
schiedenis met de radijsjes.
Nu moet je weten, dat de va
der van Kees een groentezaak
heeft. Kees mag daar naar
hartelust rondscharrelen, als
hij maar niemand in de weg
loopt.
Als het druk wordt, dan zegt
vader: „Hier heb je een ba
naan, Kees en ga naar je
moeder!"
Op een morgen is Kees al
vroeg in de winkel. Vader is
zo juist teruggekeerd van de
markt en zit binnen zijn laat
ste boterhammen op te eten.
De deur is nog op slot: klan
ten komen er zo vroeg niet.
Een pracht gelegenheid voor
Kees om op verkenning te
gaan. En al gauw ontdekt hij
iets bijzonders.
Sinaasappels, peren en bana
nen kent Keesje wel. Maar in
een kist vindt hij nu van die
kleine leuke rode en witte
knolletjes. Ze zitten aan groene
stengeltjes vast. Maar dat be
tekent voor Keesje niets; hjj
trekt er een zo'n bolletje af en
steekt dat in zijn mond.
Als ie gedacht heeft, dat het
net zo iets als een zuurtje
is, dat moeder in de ballenbus
heeft, dan vergist de jongen
zrch.
Zijn eerste kennismaking met
de radijs valt niet mee.
Het ding is hard en helemaal
niet lekker. Het is zelfs een
beetje bitter. Kees heeft moei
te het ding fjjngekauwd te
krijgen en door te slikken.
Neen, daar hoeft hjj geen
tweede van te hebben.
Toch vindt hij die bolletjes
wel leuk. Vooral die rode!
Een voor een plukt hjj de
rode radjjsjes van de bos; de
witte laat hjj rustig zitten. Daar
vindt hij niets aan. Als de ene
bos leeg geplukt is, begint hij
aan een andere. Net zolang tot
hjj zjjn, hele broekzak vol
heeft mét rode radijsjes.
Dan komt vader in de win
kel. Die heeft er natuurlijk
helemaal geen erg in, wat zjjn
bengel uitgevoerd heeft.
De winkel gaat open en de
klanten komen.
De een moet aardappels heb
ben, een ander spinazie en een
derde weer wat anders.
Tot er eindelijk ook een juf
frouw vraagt.
„Groenteman, hebt u ook al
radjjs?"
„En of!" zegt vader dade
lijk. „Prachtige verse radijzen.
Net van de markt. Zoekt u
maar uit, ze liggen daar in de
kist."
Vader helpt onderhand een
andere klant aan sinaasappe
len.
„Maar groenteman!" roept
de juffrouw opeens, „wat een
rare radijzen hebt u. Ze zijn
allemaal wit! Groeien er geen
rode meer?"
„Natuurlijk wel!" lacht va
der. En hij loopt ook naar de
kist, om de juffrouw te laten
zien, dat er net zo goed rode
als witte radijzen zjjn. Hij heeft
ze toch zeker vanmorgen zelf
gekocht!
Maar als vader de kist met
radijzen ziet, schrikt hij toch
wel even.
„Wel heb ik van mijn leven!
roept hij uit. „Daar snap ik
niets van. Waar zjjn mijn rode
daar voorbij waren, werden
de meegebrachte vaandels en
vlaggen uitgepakt en opgesto
ken, en marcheerde het leger
daarmee vrolijk verder. Op
een middag rukten ze het dorp
Voorschoten binnen. Hier ver
deelde Maarten van Rossum
zjjn leger in tweeën: een
klein gedeelte ging over Voor
burg en Rijswijk naar Den
Haag, terwijl hijzelf met de
meeste manschappen rechtuit
langs de Leidse Weg trok. Het
kleine troepje had bevel gekre
gen, om de Hagenaars, die
misschien over Rijswijk naar
Delft zouden willen vluchten,
tegen te houden. Deze mannen
marcheerden rustig door, maar
Van Rossum kon zelf zolang
niet wachten met plunderen!
Hij begon al meteen bij 't begin
van het Haagse Bos een boer
derijtje in brand te steken. De
laaiende vlammen sloegen al
gauw hoog op en het duurde
niet lang of er was alleen nog
maar een hoop rokend puin
over! De arme bewoners
vluchten naar Den Haag en
als een lopend vuurtje ver
spreidde zich hier het gerucht,
wat er zou gaan gebeuren!
(Slot volgt)
radijzen? Ze zullen toch niet
verkleurd zijn in de zon!"
Vader bekijkt de bossen eens
goed. En dan ziet hij duidelijk
tussen de witte radijzen de ope
ningen en de. kale steeltjes,
waar de rode knolletjes geze
ten hebben.
Tegelijk kijkt vader eens
naar Keesje.
Die zit heel genoeglijk op een
stapel zakken met allemaal
rode radijsjes te spelen. Nou
wordt vader toch wel een beet
je kwaad op zijn kleine jongen.
„Wat heb je nou uitgevoerd!
Zit ie me daar met een hand
vol rode radijzen te spelen!"
Vader ziet nu ook, hoe bol
de zak van Keesje's broek
staat.
„Heb je warempel je zak
ook nog vol met die rode din
gen. Ben je nou helemaal gek,
om al die radijzen af te pluk
ken!"
Kees komt tot de ontdekking,
dat hij iets verkeerds gedaan
heeft. Al de radijzen moeten
zijn zak uit.
En Kees de winkel uit.
„Ga jij maar naar je moe
der!" zegt vader kwaad. „Al
mijn radijzen naar de maan.
Foei!"
Ja, nu blijft er voor Kees
niet veel anders over, dan om
huilend naar moeder te lopen.
Vader kwaad, de radijzen weg
en de winkel uit, dat is te veel
bij elkaar.
En luid snikkend valt hij in
moeders armen.
„Vader plaagt me weer zo!
Ik mag niet eens in de winkel
blijven!"
Moeder lacht. Ze begrijpt,
dat haar lieve bengel wel
weer wat uitgevoerd zal heb
ben.
Later krijgt ze het radijzen-
verhaal van vader te horen en
nu lachen ze er allebei om.
Maar dan is Kees al naar bed.
Wij gaan nu enkele vogels
tekenen, maar enige typerende
vormen laten wij voorafgaan.
Er zijn vogels die een (wij-
wel) rechte ruglijn hebben en
welker buiklijn sterk gebogen
is, bijvoorbeeld bij de kip,
raaf, spreeuw, mus. De lus-
vorm is ook een opmerkelijke
vogelvorm, deze komt voor bij
de duif, kievit, ooievaar.
Bij eend, gans, zwaan is de
ruglijn minder rond dan de
buiklijn. Ook zjjn er vogels
welke een ronde rug hebben,
terwijl de buiklijn vrijwel recht
is. De havik behoort tot deze
groep. Zo, dit zijn enkele, wat
we in de tekenwereld „grond
vormen" noemen, waarbij we
niet van kop, snavel of kuif
uitgaan. Volgende weken zul
len we verschillende vogelsoor
ten gaan tekenen.
