Knuppel het paard niet, maar laat het
telkens even de rijzweep voelen
Het ideale gezin voor deze tijd
Vraaö en Antwoord
1
Vierde congres voor Christelijke
vrede en beschaving
Dr. Ponsioen S.G.J. op de Wijk-
verpleegstersdag te Tilburg
De zagende pijnen
IX PURPER
Auloverduisteraars
op markt gesnapt
WOENSDAG 29 JUNI 1955
PAGINA 4
Genève zal, zoals bekend, het Mekka voor het Europese kern-
physische onderzoek gaan worden. Niet voor het opwekken
van atoomenergie, maar voor het zuiver wetenschappelijke
onderzoek van de atoomkern. De productie van atoomenergie is een
technische aangelegenheid. Ze is uitermate belangrijk. Maar nog
belangrijker is het niet op een „practisch" doel gerichte zuiver
theoretische wetenschappelijke onderzoek, dat nergens anders om
begonnen is dan om de mensheid méér inzicht te schenken in de
structuur en het wezen der materie. In onze materialistische tijd,
die het ietwat triviale „Wat koop je er voor?" als devies voert, is
het soms nodig de aandacht er op te vestigen, dat de „nutteloze"
theorie van vandaag soms de vader van de „nuttige" techniek van
morgen kan worden. Daarmee heeft ze Zichzelf dan blijkbaar ge
rechtvaardigd, ook voor hen die bij de vreugde om het oogsten soms
de noodzaak van het vooraf zaaien schijnen te vergeten.
De rijkdom van Genève zal dan ook niet bestaan in een kernreactor,
maar in het bezit van zogenaamde „deeltjes-versnellers", machtige
apparaten, waarmee men in staat zal zijn atomaire deeltjes enorme
versnellingen te geven.
Deze fantastische snelheden bereiken deze deeltjes aan het eind
van een ademloze race, waarin die snelheid al maar wordt opgevoerd.
Men zou de apparaten daarom gevoeglijk „renbanen voor atoom
deeltjes" kunnen noemen.
mm i
mm
„De wonderbare week van Florence"
door W. H. VANEEMLANDT
R.K. bakkers bijeen
Advies S.E.R.: werktijd
van 53 op 38 uur
Beeldhouwer W. v. Kuilen
burg overleden
voor atoomdeeltjes
-.v.w.V.
Het Philips-cyclotron in de Watergraafsmeer hij Amsterdam.
Wat is de zin ervan, dat men deze
deeltjes zulke enorme snelheden tracht
te geven?
Een granaat in een opslagplaats
kan men nauwelijks een projectiel
noemen. Leg haar neer voor de deur
van een brandkast en er gebeurt
niets. Eerst als z\j afgeschoten is door
een kanon en met een grote snelheid
aan komt suizen, is het de moeite
waard om op veilige afstand
te kijken, wat er met de deur van de
brandkast gebeurt. De explosie van de
in de granaathuls opgetaste spring
stof heeft aan de granaat van de
plotseling vrijgekomen geweldig grote
hoeveelheid energie medegedeeld, zij
heeft haar een grote snelheid gegeven
en daardoor is zij in staat de ravage
aan te richten, die verwacht werd
dat zij aanrichten zou. Hoe groter
de energie, des te groter de snelheid
en des te verwoestender het effect.
De geheimen van de atoomkern zit
ten in een brandkast, die men open
schieten moet. En de projectielen wel
ke gebruikt worden zijn atoomdeeltjes.
En die brandkast dan, zo zult U vra
gen, wat is die brandkast? Ja, die brand
kast, dat is eigenlijk maar bij wijze
van vergelijking gezegd. Want die
atoomkern is zelf tegelijkertijd de brand
kast en de daarin opgeborgen schat.
De zaak zit namelijk zo, dat de onder
delen, waaruit zo'n atoomkern is opge
bouwd, door zo buitengewoon sterke
krachten aan elkaar verbonden zitten,
dat men geweld moet gebruiken om
die krachten te overwinnen en iets uit
het geheel los te maken. De kern moet
„beschoten" worden.
Simpel, zegt U? Oordeel zelf. De op
gaaf was: Beschiet een atoomkern,
waarvan de afmeting zowat het mil-
lioenste deel van het millioenste van
een centimeter is. Misschien vindt U
het nu iets minder simpel.
Toch gelukt het. De eerste aan wie
het gelukte was de Engelse natuurkun
dige Lord Rutherford in 1919. Hij ge
bruikte radio-actieve stralen, de z.g.
alpha-stralen van radium. Het was na
melijk gebleken dat dat uit deeltjes be
stond, uit heliumkernen. Hij beschoot
er stikstof mee. Het projectiel deed van
de stikstofkern een splinter een wa
terstofkern afvliegen en daarna
bleef het er zelf in steken en er ont
stond zuurstof.
Het schot was een meesterschot, want
het maakte een oude droom tot werke
lijkheid. De oude droom van hele ge
slachten alchemisten: het ene element
in het andere te doen overgaan. Zo'n
transmutatie hier van stikstof in
zuurstof was nu verwezenlijkt.
Zelf kanonnen bouwen
De natuur leverde dus het kanon,
waardoor de projectielen werden af
geschoten een stukje radium. Dat
was wel aardig, maar men wilde
zijn eigen kanonnen bouwen, zelf de
deeltjes een snelheid geven. De man
die op het idee kwam daar een elec-
trische hoogspanning voor te gebrui
ken heette Van de Graaff. In 1931 de
monstreerde hij in Princeton, in
de Ver. Staten, de naar hem genoem
de electrostatische hoogspanningsge
nerator.
Het idee grijpt terug op de bekende
oude electriceermachines. Zijn machi
ne bestaat uit een isolerende zuil, waar
bovenop een grote metalen holle bol.
Binnenin zuil en bol bevindt zich een
draaiende brede band-zonder-eind,
waarop beneden door middel van een
kam een electrische lading wordt aange
bracht, waarmee boven de bol tot een
hoge spanning van millioenen volt
wordt opgeladen.
Doch in 1929 al was in Californië
een jonge physicus, Ernest Lawrence,
bezig langs gans andere wegen een
zelfde einddoel na te streven. En
zelfs een hoger gesteld doel. Want
die hoge spanningen waren eigenlijk
niet ideaal.
Integendeel, ze betekenden slechts
last. De isolatie-moeilijkheden worden
namelijk enorm groot bij die hoge span
ningen. Bij spanningen, hoger dan en
kele millioenen volts, isoleert de lucht
niet voldoende meer. Met als resultaat
enorme vonkoverslagen van meters
lengte. En die hoge spanningen waren
tenslotte geen doel, maar slechts mid
del. Doel was: een hoge snelheid ge
ven aan de deeltjes.
Lawrence vond een ingenieuze me
thode om ze die te geven, zonder dat
daarvoor het aanleggen van enorme
spanningen nodig is. Hij ging uit van
het gezonde denkbeeld, dat om een
paard op zijn hardst te laten draven
het niet nodig is hem bij het begin
van de race één duizelingwekkende
knuppelslag te geven, maar dat men
een beter resultaat krijgt door hem
met tussenpozen een tik met de rijzweep
te geven. Hij kreeg zijn deeltjes aan
het draven, door ze vele malen achter
een opeenvolgende stroomimpulsen,
die een spanning van „slechts"
10.000 volt niet te boven hoefden te
gaan toe te dienen. Ze op gezette
tijden dus de rijzweep te laten voelen.
Voor deze tactvolle en geniale metho
de kreeg Lawrence in 1939 de Nobel
prijs.
Het apparaat, waarin dit spel ge
speeld wordt deze renbaan voor ato
maire deeltjes kreeg de naam Cy
clotron. Het bestaat uit een in tweeën
gesneden platte ronde metalen doos,
waarvan de twee helften wat van el
kaar geschoven zijn. De lage opstaan
de rand van de doos is vervaardigd van
niet-magnetisch materiaal, koper bij
voorbeeld. Die twee helften vormen nu
tezamen de versnellingsbak, de ren
baan. Ze zijn geplaatst in het magne
tisch veld tussen de polen van een enor
me electromagneet. De magneet in het
cyclotron te Amsterdam bijvoorbeeld
weegt niet minder dan 180 ton! In het
middelpunt van de doos bevindt zich
een bron van deeltjes, van electronen
b.v. of van protonen. Door het electri
sche veld worden die in de dooshelften
getrokken en dan beginnen zij onder
invloed van het veld daarin een cirkel
vormige baan te beschrijven. Wanneer
het deeltje de ene dooshelft verlaat en
via de tussenruimte naar de andere
helft Schiet, wordt het door een elec
trische spanning versneld het krijgt
de rijzweep te voelen, telkens weer als
het van helft verandert.
Doordat de snelheid al maar wordt
opgevoerd verandert de cirkelvormige
baan in een steeds wijdere spiraal. Ten
slotte racen de nu zeer snelle deeltjes
langs de opstaande rand. en worden
door een afbuigplaat gedwongen door een
venster naar buiten te schieten. Het
racepaard heeft de eindstreep bereikt.
Maar niet om een prijs in de wacht te
slepen, maar om met een snelheid van
100.000 kilometer of meer op te botsen
tegen het doel, een atoomkern
Niet op zijn eentje treedt het deeltje
naar buiten, maar bij hele bundels te
gelijk. Zulke bundels van protonen bij
voorbeeld worden, als zij in de lucht
komen, zichtbaar. De oorzaak daarvan
is gelegen in het feit, dat de atomen
van de gassen, waaruit de lucht bestaat,
door de snelle protonen tot lichten wor
den gebracht. Men ziet uit het venster,
van aluminium of mica, waardoor zij
het cyclotron verlaten, een roodachtige
straal naar buiten komen. Om het be
dienend personeel tegen de voor de ge
zondheid schadelijke inwerking van de
straling te beschermen, omgeeft men 't
met betonnen kisten gevuld met water.
Een waterlaag met een dikte van enige
meters doet dienst als schild.
Van dwerg tot reus
Lawrence is klein begonnen. Zijn
cyclotron was een machientje, verge
leken bij de geweldige apparaten, die
men in de daarop volgende twintig
jaar heeft gebouwd. Machtige reuzen,
die nog veel fantastischer snelheden
voortbrengen.
Lawrence's eerste cyclotron leverde
protonen met een energie van 1,2 mil-
lioen electron-volt. Deze energie-een
heid, de electron-volt, is die energie,
welke een deeltje met de lading van
een electron of een proton krijgt, als
het wordt versneld met een electrische
spanning van één volt. Doch het grote,
door de Amerikaanse Commissie voor
de Atoomenergie te Brookhaven gebouw
de apparaat kan een energie leveren
van niet minder dan 2600 tot 3000 mil-
lioen electronvolt. En nog steeds maar
is de eis: sneller, sneller.
Heeft de snelheidsduivel bezit ge
nomen van de rustige geleerden en ze
opgejaagd tot een zinneloze snelheids
race? Geenszins. Maar hun geweldige
resultaten hebben hun terzelfdertijd het
bewustzijn van de geringheid van hun
vermogen bijgebracht. Want de natuur
lacht hen uit. Sommige deeltjes uit de
kosmische straling, die door het aardse
luchtruim schieten, hebben snelheden,
die nog veel en veel groter zijn. En die
door geen schild van honderd meter
water af te schermen zijn. Domme,
blinde ijverzucht op de grootse natuur
dus? Ook dat niet. Maar juist van
deeltjes met zulk een geweldig door
dringingsvermogen valt, als projectie
len, veel te verwachten voor de bloot
legging van steeds diepere geheimen van
de atoomkern. En daarom is het parool:
vergroten, verbeteren, perfectionneren.
Pardon wordt niet gegeven: men
moet vooruit. Want er zijn nog vele
raadselen met betrekking tot de atoom
kern.
Daar zijn bijvoorbeeld de mesonen.
Bijzonder geheimzinnige deeltjes. Men
beschiet een atoomkern: protonen en
neutronen uit die kern vliegen weg.
Maar ineens zijn daar ook die nieuwe
deeltjes, mesonen. Wonderlijke deeltjes,
want ze hebben een onvoorstelbaar
korte levensduur: zo iets van nog geen
millioenste seconde. Na deze tijdflits
zijn ze al weer veranderd in een ander
soort mesonen en ten leste worden het
gewoon electronen. Een eigenaardig ge
val, dat de atoomphysici in hoge mate
intrigeert. „Wat is dat?", zo vragen zij
geprikkeld, „wat speelt zich daar af?"
En ze voelen aan, dat ze hier voor een
pikant geheim staan en dat het wel
eens zou kunnen zijn, dat dit alles iets
te maken heeft met de vraag, wat wel
die wonderbare „lijm" toch is, die de
onderdelen van de atoomkern zo hecht
aaneengekit houdt.
Dat is de reden waarom men krach
tiger apparaten bouwt, als het proton-
synchrotron te Brookhaven. Dit appa
raat levert een energie van 3000 mil-
lioen electron-volt. Het was een half
milliard electron volt meer dan het ver
mogen van het Brookhavense „Cosmo-
tron", waarmee men ten onrechte het
vermogen van de kosmische straling
meende te kunnen benaderen. Het klein
ste van de apparaten, welke te Genève
onder leiding van prof. Bakker gebouwd
zullen worden, een proton-cyclotron, zal
een vermogen van 600 millioen bezitten.
Een nog nergens ter wereld be
reikt vermogen van niet minder
dan 23 milliard electron-volt zal
het grootste versnellingsapparaat van
Genève bezitten. Het is een synchro
cyclotron, waarvan de versnellingsbak
een middellijn van 200 meter krijgt.
Het zal de eerste machine zijn die
de energie van deeltjes der kosmische
straling zal kunnen evenaren.
Een jaar of vijf, zes zal In., wel duren,
voor dit gigantisch apparaat voltooid
zal zijn, maar het is duidelijk, dat
tegen die tijd de verwachtingen hoog
gespannen zullen zijn. Want de paarden
in deze renbaan zullen van een bijzon
der edel ras zijn.
MR. H. C. M. EDELMAN
Met nadruk heeft dr. J. Ponsioen
S.C.J. Dinsdag op de Wijkverpleegsters
dag, georganiseerd door de Provinciale
Bond van het Wit-Gele Kruis in het
Cenakel te Tilburg, gewaarschuwd tegen
het gevaar, dat er kan schuilen in het
idealiseren van een gezinstype uit een
verleden tijd. Voor velen geldt nog
steeds als het ideale gezin, dat gezin,
waar de gezinsleden veel samen thuis
zijn, waar de gezagsverhoudingen nog
strikt worden gehandhaafd, kortom het
gesloten gezin, dat een veilige schuil
plaats biedt tegen de boze wereld. Spr
schetste hoe dit gezinstype in de vorige
eeuw is ontstaan als een reactie op de
ontwikkeling van de maatschappij.
Ongetwijfeld heeft dit gezin in be
langrijke mate bijgedragen tot het be
houd van belangrijke waarden voor ons
volk. In wezen echter geeft dat gezins
type een arm gezin te zien. Immers tal
van taken zijn het ontnomen door ar
beidsmilieu, school, organisatie. Het ge
zin heeft nog slechts „gezelligheid" te
brengen.
In onze tijd zijn er nog velen, die
dat gesloten gezin in de open maat
schappij zien als het ideale gezin. Zij
kunnen het echter niet opbrengen het
ook inderdaad te scheppen. Naar buiten
willen zij echter de schijn ophouden,
maar mede door de huidige omstandig
heden en de ontwikkeling van de maat
schappij is het hun in feite niet moge
lijk het ideaal te verwezenlijken. Dit
is de oorzaak van zeer veel spanningen
in het gezin, die zelfs tot neurotische
gezinnen kan leiden.
Soms geeft men op de duur de strijd
op en dan kan het „kosthuisgezin" ont
staan, waarin de gezinsleden elkaar
Advertentie
van rheumatiek, spit, ischias, hoofd- en
zenuwpijnen worden snel en afdoende
verdreven door Togal. Er is geen Deter
niddel tegen dan Togal. Togal baat
waar andere middelen falen. Togal
zuivert door de nieren en is onschade
lijk voor hart en maag. Bij apotheek
en drogist f 0.95, f 2.40 en f 8.88
Jarig op Hemelsvaarfsdag
N. P. S. Mijn vrouw is geboren
op 19 Mei 1898. Dit jaar is zij voor
het eerst op Hemelvaartsdag jarig ge
weest. De ge'n. rte was ook op een
Hemelvaartsdag. Hoe is dit mogelijk?
Antwoord: Ja, inderdaad, U hebt
gelijk. Een en ander houdt nauw ver
band met de Paasdatum. Zoals U
weet hebben we af en toe een vroege
of een late Pasen. De datum waarop
Pasen valt houdt verband met de
maanstand.
Hulp in de huishouding
G. H. Wij hebben een hulp in de
huishouding van 18 jaar, soms 2 x in
de week, soms 3 x in de week. Ze
verdient 11,50 per week. Wij plakken
per dag een rentezegel van 10 cent.
Hoeveel loonbelasting moet zij afdra
gen en moeten wij inhouden: A als zij
tweemaal in de week komt: B als zij
driemaal in de week komt? C Hoeveel
mag zij verdienen om vrij te zijn van
loonbelasting? D. Aan welke sociale
verplichtingen moet voor haar voldaan
worden?
Antwoord: Aangezien Uw hulp geen
5 dagen per week bij een werkgeefster
in dienst is, wordt zij beschouwd als
werkster: zij valt hierdoor niet onder
de bepalingen or huishoudelijk per
soneel. U behoeft geen belasting in te
houden en kunt volstaan met het plak
ken van rentezegels (dagzegels).
Verdere sociale verplichtingen hebt
U niet. Een ongehuwde met een in
komen van minder dan 1380.per
jaar is geen loonbelasting verschuldigd.
Zij doet verstandig een aangifteformu
lier bij de belastingdienst aan te vra
gen als zij naast haar inkomen ook
vrije kost geniet.
School verlaten
A. W. Kan ik mijn dochter thuis
houden? Ze heeft 1 April 8 leerjaren
gehad en wordt eind Juni 15 Jaar. Ze
mag nog steeds niet van school van
het hoofd der school.
Antwoord: Ze mag aan het einde
van dit leerjaar de school verlaten.
65 jaar en belasting betalen
L. M. J. v. d. W. Is het waar dat
men boven de leeftijd van 65 jaar min
der inkomstenbelasting behoeft te be
talen?
Antwoord: Ongehuwde belasting
plichtigen, die vóór 1 September van
het kalenderjaar de leeftijd van 65 jaar
hebben bereikt, vallen onder tarief
groep II.
Pensionhouder en huurder
A. v. G. Welke eisen mag een
pensionhouder stellen, wanneer het
pension door huurder verlaten wordt,
vóór de opzegtermijn van één maand
verstreken is? Nadere gegevens: de
pensionprijs (voor ongemeubileerde
kamer en kost) wordt maandelijks bij
voortuitbetaling voldaan. Aan het eind
van de maand wordt het pension op
gezegd, terwijl de huurder op de eer
ste van de daaropvolgende maand ver
trekt en de vrijgekomen kamer direct
door een nieuwe huurder wordt betrok
ken. Bestaan hier vaste normen of
voorschriften?
Antwoord: Kamerhuur dient op be
talingstermijn van te voren opgezegd
te worden. De betaling voor overeenge
komen kost moet bij afwezigheid van
langer dan 5 dagen met één derde ver
minderd worden. Overigens maken wij
U er op attent, dat Uw nadere gege
vens afwijken van de eigenlijke vraag.
Als wij afgaan op Uw nadere gege
vens, lijkt ons de hele kwestie vol
maakt in orde.
Recht op schadevergoeding
P. C. v. d. L. Ik bewoon reeds
drie jaar een huis van de gemeente
N. Toen mijn dochtertje 10 maanden
oud was, stierf zij na een ziekteproces,
dat geweten moet worden aan een lek
in de schoorsteen ten gevolge waar
van schadelijke dampen in de kamer
drongen. Kan ik in dit geval van de
Vragen voor doze rubriek moeten
worden gericht aan de Redactie van
ons blad (met in de linker-boven-
hoek der enveloppe: „Vragenru-
briek"). De beantwoording geschiedt
gratis. De Redactie behoudt zich
echter hot recht voor, bepaalde vra
gen niet voor beantwoording in
aanmerking te doen komenOver
de beslissing dienaangaande kan
niet worden gecorrespondeerd. Gaar
ne vermelding van naam en adres
bij de ingezonden vragen.
gemeente schadevergoeding eisen?
Antwoord: Een van de gronden,
waarop U schadevergoeding zou kun
nen claimen is het nadeel, ontstaan
door een gebrek, waarvoor de verhuur
der volgens de wet moet instaan. Er
zijn overigens in dit geval diverse pun
ten, die nog opgehelderd moeten wor
den, alvorens Uw kwestie volledig te
kunnen beantwoorden. Het lijkt ons
het beste dat u eens contact zoekt met
een kantongerechtsdeurwaarder te Lei
den, die zich persoonlijk beter in uw ge
val kan inwerken dan wij op deze
plaats.
Nalatenschap
J. S. te V. Ik ben in gemeenschap
van goederen gehuwd en heb twee
zoons, die gehuwd zijn. Kan de langst
levende van ons beiden de gehele na
latenschap van de ander in bezit krij
gen zonder dat de kinderen daarop
recht kunnen uitoefenen?
Antwoord: Een dergelijke bepaling,
bij testament gemaakt, zou geen zin
hebben, omdat de medegerechtigde
erfgenamen terstond boedelscheiding
kunnen vorderen ter verkrijging van
hun wettelijk erfdeel. Een boedel kan
evenwel ongescheiden worden gehou
den in onderlinge oveeenstemming,
doch niet langer dan voor 5 jaar. Daar
na kan deze afspraak voor maximaal
dezelfde tijd weer worden verlengd.
R.K. Accordeonvereniging
H. H. Is er in Amsterdam een
R.K. Accordeonvereniging?
Antwoord: Vraagt U eens inlichtingen
bij Vita Nova, mej. N. Hölscher, Ba-
taviastraat 48 hs, Amsterdam.
Dit is het synchor-cyclotron van de Columbia Universiteit. Dit cyclotron
het grootste ter wereld en kan 385.000.000 volt voortbrengen.
In het historische Palazza Vecchio te
Florence is in de afgelopen dagen het
vierde Internationale Congres voor
Christelijke Vrede en Beschaving ge
houden. Aan het initiatief van de bur
gemeester van de stad, prof. Giorgio
La Pira, is het te danken, dat in 1952
voor het eerst een dergelijk congres
werd gehouden. De belangstelling er
voor is sindsdien blijven groeien en af
gevaardigden van niet minder dan 53
landen, van de Souvereine Orde van
Malta, het Internationale Rode Kruis en
de Unesco hebben zich deze keer ge
wijd aan de bespreking van het thema
„De Hoop in theologische en menselijke
zin". Met een magistrale rede heeft
prof. La Pira het congres Zondagavond
geopend. „Florence", zo zei hij o.m.,
„twijfelt er niet meer aan, dat Godde
lijke genade en vrede de lotsbestem-
15
„Ik vind dit belangrijk... héél belangrijk! Het spijt
me erg, dat ik spelbreker zal moeten zijn... maar
de vrije dagen moeten wijken voor een kans om
een diefstal van twee millioen gulden op t.e helderen.
Neemt u onmiddellijk maatregelen om naar Zwit
serland te vertrekken, wanneer uw collega u de ze
kerheid geeft dat die mensen zich in Lugano bevin
den
Zonder onnodig critisch te zijn, acht ik het zeker
niet uitgesloten, dat de politie in zo'n kleine plaats
het wild aan het schrikken maakt en opjaagt, Van
Houthem!.... Dan zijn we nog even ver, wat? Dat
moeten we beslist voorkomenHet treft ellendig,
dat we juist met die vrije dagen zitten! Weet U wat!
Ik bel persoonlijk even de Zwitserse consul opDie
ken ik. Als hij thuis is zal hij mij zeker helpen met
de visa.... Wie gaan er met U mee?"
„Brigadier Staring heeft destijds met mij in het
onderzoek gezetten.... En voor identificatie wil ik
graag beschikken over een paar getuigen...Een paar
man van het personeel uit Metropole, die destijds
het echtpaar Duclos van dichtbij hebben gezien
„Prachtig. Dat laat ik graag aan Uw eigen in
zicht over. Rekent U er op om met de nachttrein
te vertrekken. Als ik mij niet vergis gaat die om
streeks half acht van het Centraal Station.... over
Luxemburg en BazelU kunt dan morgenmid
dag om een uur of zes in Lugano zijn. En zegt U
maar tegen ieder, die U voor reisgeld of paperas
sen nodig hebt, dat ik U heb opgedragen dit onder
zoek in te stellen. Ambtelijke omslag moet voor
vandaag maar eens opzij worden gezet! Laat mij
straks even het antwoord van Lugano horenIk
blijf de hele dag thuis en voor U beschikbaar, wan
neer het nodig mocht zijn
Van Houthem legde de hoorn op de haak. Sta
ring was in de kast naar het dossier van de roof
bij de Continentale aan het zoeken, maar voor hij de
stukken gevonden had, kwam reeds het telefoon
gesprek met Zwitserland door. Inspecteur Büchll
begon met zijn Nederlandse ambtgenoot een geluk
kig Kerstfeest te wensen. Hij voegde er aan toe,
dat wanneer de telefonische oproep vij f minuten later
was gekomen, hij op weg naar de kerk en vermoe
delijk voor de verdere dag onvindbaar zou zijn ge
weest.
„Ik ben bang, dat ik Uw programma in de war
zal moeten sturen," begon Van Houthem, die uit
stekend Duits sprak en dankbaar was, dat er geen
Italiaans sprekende Zwitser aan het andere eind
van de verbinding zat. „Ons heeft juist een bericht
bereikt, dat de daders van een grote bankroof, die drie
maanden geleden hier in Amsterdam werd gepleegd,
in Lugano moeten wonen. Zij heten Gérard en Eugè-
ne de Versigny. Het adres is Piazza Santa Marina
14. M\jn procureur-generaal heeft mij opgedragen
mij onmiddellijk voor identificatie naar Lugano te
begeven, wanneer die mensen bestaan en aanwezig
zijn. Ik doe een dringend beroep op Uw mede
werking, want er is ons natuurlijk veel aan gele
gen de zaak rond te krijgen. Kunt U dadelijk laten
nagaan of namen en adres juist zijn, mij daarover
berichten en onopvallend de betrokkenen laten scha
duwen?"
„Blijf even wachten, collegaDe telefoon
bracht enige vreemdsoortige geluiden en enkele ge
smoorde uitroepen overEén moment! Ik heb
hier het telefoonboek te pakkenEven kijken of de
naam daarin voorkomtInderdaad. Ingenieur
G. de Versigny, 14 Piazza Santa MarinaEen
chique buurt, collega! Geen omgeving waar ik een
dievenbende zou verwachten. Maar je kunt nooit
weten, nietwaar. Laten we dit afspreken, mijn waar
de Ik stuur een paar rechercheurs op onderzoek uit.
Zijn de De Versigny's thuis, dan zorg ik voor be
waking en U krijgt onmiddellijk bericht. Wij maken
dan gelijk een afspraak voor Uw overkomst. Aan welk
telefoonnummer kan ik U in Amsterdam bereiken?"
Toen het gesprek was afgelopen, keek Van Hou
them zijn brigadier meewarig aan.
„Daar gaan onze Kerstdagen, Willem. We moeten
direct aan de slag, want er woont aan het opgege
ven adres een meneer de VersignyIk was er al
bang voor, want de toon van die kleverige verrader
was nogal zelfverzekerd. Allereerst moet jij er op uit
om een van de hoofdinspecteurs of inspecteurs te
halen, die de dienst van mij kan overnemen. Zodra
je iemand gevonden hebt je gaat natuurlijk met
de dienstauto dan onmiddellijk naar Hotel Metro
pole. Zoek twee man van het personeel uit, die het
echtpaar Duclos hebben bediend en ze dus van nabij
hebben gezien. Ze moeten zich klaar houden om
vanavond mee naar Lpgano te reizen. We zullen ze
tijdig laten afhalen met een wagen. Ik zal intussen
iemand zien te vinden die ons aan reisgeld kan
helpen. Misschien weet de P.G. daar iets op. Dan
de papieren voor de aanhouding en de voorlopige aan
vraag om uitlevering. Die maak ik in orde. Ik vind
wel iemand die er een stempel en een handtekening
op kan zettenOok moeten onze vrouwen gewaar
schuwd wordenWacht even.
Ik bel mjjn vrouw nu even op en zal haar voor
stellen, dat jij en je vrouw ons komen helpen om
vanmiddag het Kerstdiner op te peuzelen... dan gaan
wij daarna gezamenlijk naar het stationWat nog
meer? Onze papierendat maakt de P.G. in orde
met de Zwitserse consul. Heb je dat dossier van
de Continentale al gevonden? Laat daar maar lig
genIn de trein hebben we tijd genoeg om ons
geheugen op te frissen
Rillerig in zijn jas gedoken, met de hoed van zacht
vilt diep in de ogen getrokken, liep inspecteur Büchli
het tochtige perron van Lugano op en neer. Zijn
donkere haviksgezicht met de scherpe ogen en het bor
stelige zwarte snorretje, ging bijna geheel schuil
in de hoog opgeslagen jaskraag en onder de rand van
de hoed. De trein naar Milaan had enige vertra
ging, maar werd nu elk ogenblik verwacht. Reizi
gers voor het Zuiden kwamen reeds te voorschijn
uit de hel verlichte, warme wachtkamers; kruiers
en stationspersoneel verlieten schoorvoetend de ban
ken bij de snorrende kachels in de dienstlokalen en
het inrijsignaal vertoonde het witte licht, ten teken
dat het baanvak Lugano-station veilig was voor rei
zigers uit het Noorden.
(Wordt vervolgd)
ming zijn voor de eeuwen en generaties,
die komen. De Almachtige zal onze
steden, kathedralen en kerken, onze
huizen en akkers, onze werkplaatsen,
scholen en hospitalen opnieuw zegenen
en Hij zal het tijdperk van strijd en
angst sluiten en voor het hele mensen
geslacht een nieuwe werkdag doen be
ginnen, waarin allen vreugde, vrede en
hoop zullen vinden."
Sindsdien hebben vele sprekers het
woord gevoerd. Alfian Jusuf Helmi, In-
donesisische vertegenwoordiger bij de
H. Stoel, prees de H. Vader als „de
grote kampioen van de vrede" en gaf
een uiteenzetting van de Pant ja Sila, de
vijf beginselen, waarop de Indonesische
staat wil zijn gegrondvest.
Bruce Marshall zei, dat het denkbeeld
van de automatische vooruitgang, zo
als dat in de vorige eeuw leefde, thans
heeft afgedaan. Slechts onze deugden,
zo verklaarde hij, kunnen onze bescha
ving nog redden en het is daarom no
dig om terug te keren tot een volledige
naleving van het Evangelie.
Tot slot van het congres is gisteren
een resolutie aangenomen. De hoop
op de toekomst aldus de resolutie
hangt niet alleen af van de econo
mische ontwikkeling. Zij moet zich
openbaren in een vastberaden strijd
tégen de macht van de dood en het
egoisme en vóór vrede en rechtvaar
digheid.
Geen enkele maatschappij mag de
door een religie ingegeven hoop op een
leven hiernamaals, zijnde een fundament
teel recht van da menselijke ziel, iets
in de weg leggen. De waarheid is de
hoeksteen van iedere ware godsdienst.
Zij moet in de moderne wereld ook in
het openbare leven tot uitdrukking wor
de gebracht. In het menselijk vlak dient
de hoop van de noodlijdende en de be
hoeftige in vervulling te gaan. Behoeftig
in onze hedendaagse wereld is een
ieder, wie de mogelijkheid ontbreekt
zijn rechten op vrijheid, arbeid en be
schaving te verwerkelijken.
De vooruitgang der wetenschap al
dus het congres die al zoveel men
selijke nood gelenigd heeft, is ook voor
de Christen een bron van hoop. De
vooruitgang is evenwel niet bij machte
het hart der mensen te veranderen.
De ontdekking van de atoomenergie is
een der geweldigste vorderingen in de
geschiedenis der mensheid. Zij kan de
mensen onnoemelijke voordelen ver
schaffen, mits aangewend ten dienste
van de vrede. Op de slotzitting van het
congres hebben de Franse schrijver
Frangois Mauriac en de gedelegeerde
van de H. Stoel mgr. Castelli, dank ge
bracht aan de initiatief-nemer en de or
ganisator van et congres, burgemees
ter La Pira voor de „wonderbare week
van Florence". (K.N.P.)
slechts sporadisch ontmoeten, vaak zelfs
niet eens meer samen de maaltijden ge
bruiken. Lijnrecht tegenover dit laatste
staat het oude patriarchale gezin, waar
de vader in alles de gezagdrager is, soms
zelfs ten koste van de kinderen.
Een nieuw gezinstype zien we ech
ter zich een plaats veroveren in de
huidige maatschappij, nl. het open ge
zin in de open maatschappij. Bij dit
type behouden de gezinsleden de vrij
heid om zich elk in zijn eigen institu
ties en organisaties te bewegen. Zij
spreken daarover echter thuis in het
open gezin met elkander, brengen er
hun vrienden en kennissen binnen.
Kortom, daar brengt men de maat
schappij in het gezin en het gezin
speelt zijn rol in de maatschappij. Het
kenmerkt zich door een grote mate
van gelijkheid voor alle gezinsleden,
het gezag is er niet aanwezig als een
macht, maar als overwicht. Hier vat
men het gezin op als iets, dat men
samen moet bouwen. De kennissen
kring neemt daarbij een groeiende
plaats in, een plaats, die in zekere
zin te vergelijken is met de plaats
die vroeger de familie innam. Ken
nissen passen wederzijds op de kinde
ren, als dat eens nodig is en bieden
een helpende hand, waar die ge
vraagd wordt.
Op de vraag: wat is nu het goede ge
zin?, is geen afdoend antwoord te geven.
In deze maatschappij echter is het goe
de gezin een gezin, dat past in de maat
schappij. Wij moeten niet vasthouden
aan verouderde opvattingen, zo betoog
de de spr., die een schijngezin opleve
ren, maar wij moeten de nieuwe ele
menten een kans geven. Dan zal het ge
zin andere vormen gaan vertonen en
er zullen andere gezagsverhoudingen
bestaan, maar het biedt de mogelijk
heid te komen tot een gezond gezin,
ook in geestelijk-hygiënisch opzicht.
In de ochtend had dr. Chr. Mol, voor-
ziter van de Provinciale Bond van het
Wit-Gele Kruis gesproken over het
werk der Wereldgezondheidsorganisatie.
Ten aanzien van het geestelijk-
hygiënisch werk der wijkverpleegsters
zei spr., dat zij dat moeten integreren
in haar gewone werk. Belangrijk in ver
band met de voorlichting en de diagnose
omtrent rheuma en kanker is een zo
vroeg mogelijk contact. Ook de voor
lichting en de zorg voor het juiste
milièu is van veel betekenis omdat
juist bij die chronische ziekten het mi
lieu zo belangrijk is. Dit laatste vooral
doet een beroep op de roeping van de
verpleegster. Voor ons land achtte spr.
vooralsnog het beproefde systeem van
de voorlichting door persoonlijk con
tact met de deskundige, het meest ge
schikt.
Van deze gelegenheid werd tevens ge
bruik gemaakt om het nieuwe verpleeg
stersuniform, dat uiterst correct, prac
tisch en verzorgd is, te tonen. Zuster
Maquiné gaf er een uitvoerige toelich
ting op, die door de aanwezigen met
veel interesse werd aanhoord en die
gevolgd werd door een stroom van vra
gen omtrent het hoe, wat, waar enz. van
het blauw-grijze gabardine mantelpak
je en de royale mantel van hetzelfde
materiaal.
De banketbakkers delen niet in de
huidige hoogconjunctuur. De bedrijfs-
onkosten stijgen voortdurend en de in
komsten houden daarmee geen gelijke
tred. Dit pessimistische geluid liet de
secretaris van de R.K. Banketbakkers
patroonsbond „St. Nicolaas" horen op
het twee-daagse congres van deze
bond in Venlo, dat Dinsdag onder grote
belangstelling van de zijde der katho
lieke bakkers begonnen is.
Op deze bondsvergadering werd uit
voerig van gedachten gewisseld over
het „bedrijfschap banketbakkerij", dat
er volgens het hoofdbestuur zo spoe
dig mogelijk moet komen. De voor
waarden voor dit bedrijfschap, aldus de
bondsvoorzitter, de heer A. van Aren-
donk uit Breda, zijn in de inmiddels
omgewerkte vorm door de S.E.R. goed
gekeurd. Men kon nu spoedig de
ondertekening door de drie ministeries
verwachten.
De bondsvoorzitter deelde mee, dat
hij over het bedrijfschap een onder
houd had gehad met de staatssecreta
ris voor economische zaken dr. Veld
kamp en dat toen als streefdatum half
Juli was vastgesteld. Naar aanleiding
van de bespreking met dr. Veldkamp
wist hij verder te melden, dat het ad
vies van de S.E.R. betreffende het werk
tijdenbesluit gereed is en dat daarin
wordt voorgesteld de werktijd voor
het winkel- en bakkerijpersoneel van
53 op 38 uur per week te brengen.
Toen twee jongemannen Dinsdag
avond op de Tilburgse automarkt een
auto aan de man wilden brengen,
kreeg de aspirant-koper aanstonds
enige argwaan. Andere marktbezoekers
bemoeiden zich met het geval, waar
op de beide mannen ijlings in hun auto
stapten en wegreden. Een achtervol
ging werd ingezet en in de St. Sebas-
tiaanstraat werd de race voor de jon-
gelui blijkbaar zo moeilijk, dat zij de wa-
gen in de steek lieten en trachtten
via turnen en schuttingen „veiligheid"
te vinden in een der woningen aldaar.
De mannen verborgen zich in een
slaapkamer en liepen zo in de val,
want een kwartier later kwam de poli
tie het tweetal ophalen. Tijdens het
onderzoek kwam vast te staan, dat
z\j de 26-jarige P. H. uit Amersfoort
en de 22-jarige C. H. uit Utrecht, de
wagen hadden gehuurd en zich derhal
ve, door de wagen ten verkoop aan
te bieden, aan poging tot verduistering
hadden schuldig gemaakt. Voorts bleek
dat dit veelbelovend tweetal al eerder
van dergelijke „stunts" had uitgehaald
zodat het zich ook daarvoor binnen
kort zal hebben te verantwoorden.
Te Utrecht is op 66-jarige leeftijd
overleden de beeldhouwer W. v. Kui
lenburg, die zich op het gebied van
de stedelijke beeldhouwkunst een grote
naam verworven had. Twintig jaar
heeft hij als steenhouwer meegewerkt
aan de restauratie van de Domtoren.
Daarna vestigde hij zich als zelfstandig
beeldhouwer en voerde vele opdrach
ten uit van decoratieve aard, zoals de
beeldengroep aan de Dambrug te
Utrecht en beeldhouwwerk aan het
gebouw van een verzekeringsmaat
schappij te Dordrecht. Hij werkte
voorts mede aan de restauratie van de
kerk te Zaltbommel en van het Paleis
op de Dam. Ook voor de Rotterdamse
diergaarde maakte v. Kuilenburg, wiens
dierenplastieken bekend zijn, enige
beelden.