Priesterroepingen
in Nederland
Tekort vooral te wijten aan
uitvallen tijdens opleiding
I
Priesterroepingen
H.M. de Koningin brengt
een werkbezoek aan
de Achterhoek
Ook Polak
wordt niet
uitgeleverd
Tussen neus en lippen
Fotowedstrijd
Keukenhof
1955
Rusland geeft geleende schepen terug
VefütcuSfe
Proefschrift van dr. Dellepoort
Geestelijke structuurveranderingen
„HOLLANDSE NIEUWE'
WATERBALLET
MET
Instituten voor moeilijk opvoedbare en
verwaarloosde kinderen bezichtigd
Koninklijk bezoek
aan West-Indië
DINSDAG 5 JULI 1955
^meZod!
Drukkerij te Berkei
afgebrand
Twee voetenoVr-fi rlnnr ^-Limburg.
Vrijdag 29 Juli première nieuwe
Snip Snap-revue
Iflt: i
dr. J. J. Dellepoort
Teleurstelling over
verkoop Nieuwenoord
Bondsvergadering van
„St. Eloy"
PASTILLES
Van 27 October tot 7 No
vember in Suriname
DODE EN GEWONDE
BIJ AUTOBOTSING
St. Jorisbedevaart
We zijn leuk
met z9n beidjes
zegt Stannie
tegen Stannie-in-de-spiegel.
PRIJSVRAAG
MODELTUINEN
Hedenmiddag werd aan de R.K. Universiteit te Nijmegen een proefschrift
verdedigd over een voor Katholiek Nederland zeer mjpend probleem,
aat der vrie ster roepingen. De Zeereerwaarae Heer J. J. Deuepöort,
teaert 1938 als leraar verbonden aan het Klein-Seminarie Ypelaar en in die
functie geconfronteerd met verschijnselen, die bezorgdheid wekken ov
Vinol:erv-oorziening in de toekomst, heeft in zijn proefschrift
P ngen m Nederland proeve van een statistisch-sociografische analV*°aUen'
TZ0gen En door de nood der kerk, onvergetelijk aan ^f ^rpUcht
hicri oenernende klachten over een tekort aan roepingen m al de Nedenana.se
en bif dTregulieren - niet mvnder ook bij'de T^ZZwerp van
deze Jr broeders en zusters (ofschoon d:. laatste buiten het °nde™eJP van
priesto ertatie Wfft) hebben de overtuiging gevestigd, dat de wem g
bleet in Nederland een probleem is geworden. Dit probleem e
Het\Tdat Nederland zich een eerste plaats veroverd heeft m de wereldmiss^.
hein oud van een groot aantal roepingen is daardoor ook
SSS v°°r Se kerk Alarmerende berichten over ^ZZereld!oZg een
leron/J ln andere landen, welk tekort vooral na de patste ™er®ld°°™£ een
laerbJiend karakter aangenomen heeft, wettigen hier te p
«ert°°r onderzoek, dat in deze dis-
tis htie 'S neerSelegd, een statis-
c -sociografische analyse van de
iïla!SterroeP'nëen in Nederland is het
do 61'aa^' gebrek aan een centrale
citatie geheel verzameld uit de
Weh-leVen Van de 140 opleidingshuizen,
':e de Nederlandse kerkprovincie
thans ryk is.
opleidingshuizen buiten de
het UJ PPell)te seminaries groeide sinds
in het m-Jan de katholieke emancipatie
14 tot Jïl 'Jp11 van de vorige eeuw van
derl=„i De spreiding ervan over Ne
Metric! Ji z. rlin \tor
derlana u e spreiding ervan over ine-
de S beantwoordt niet aan die van
een tl e bevolking, maar is deels
deel« van tijdsomstandigheden,
6bnn»-vv,an, Psycllologische factoren. Het
hit- ...,aal grote aantal wordt gedeelte-
We rn\ a ooor het feit, dat de meu-
in rip,o leconSregaties ontstonden juist
Stichten Periode, maar vooral door het
Volgo v=Ia j z,g- ..refugiehuizen" tenge-
buitenia^a de kloostervervolging in het
eeuw, tegen het einde van de 19e
he?e"anta?Ct gevolS van de uitbouw van
den en ent?? idingshuizen voor de or- - h t steeds terugkerende eu s--
2'ging in Jlf gaties was een totale wy- compiiceerde probleem van de incar-
Sen de s de numerieke verhouding tus- natji Van de kerk in de tijd.
eigen geest: de keuze werd ruimer en
het priesterschap slechts eén van .de
vele mogelijkheden. Sinds de twintig
jaren zijn verder ved seminanes hun
leerprogramma gaan instellen op
der gymnasia en begon men al vast
met de opleiding voor het staatsexa
men. Het gehele onderwijs kwam daar
door op hoger peil, hetgeen het g
der uitgestotenen wegens onvoldoende
talenten ongetwijfeld heett doen toen
men al zal men op de morele
toch meer nadruk gelegd hebben by
deze schifting dan op de studie.
De diepere oorzaak van het afne
men der belangstelling voor het pries
terschap xigt ongetwijfeld de geeste-
Iiike structuurveranderingen van ue
maatschappij waarin de J°aSe ™en
ongroeit. Een innerlijke onzekerheia
ontstaan door de moeilijkheid om het
traditionalistisch ingesteld K^oofaante
nassen aan do resultaten van d
derne wetenschap maakt velen tot ^n
gemakkelijke prooi van eenfascine
rend materialisme. Ook d® S?c?£.£ip
heid zelf heeft niet altijd tijdig begrip
getoond voor de nieuwe situatie, hetgeen
niet alleen te wijten is aan een con
servatieve instelling welke mcn veelal
in kerkelijke kringen aantreft, maar ook
aan het steeds terugkerende en zeerge-
compliceerde probleem van
fe.n de sècln;i'urnerielce verhouding tus- natie van de kerk in de tijd.
ïrfees^orTedë Zijn de gezond, gegevens, wg. de
regulier Wn8e,wÖd werden tegenoveréén nieuwere iheologie bev t
fe Priester? ~en..er thans drie regulie- dig op de seminaries «aro»*t^geen
lier. Dit u tegenover één secu- geval zyn ze gemee g m
öe belaLbïac^t een verschuiving van der de priesters. Daardoor is de Kerk
4uu!^Un# mee teif gunste van fn haar "prediking nu en dan een taal
■,a grote pi' -^ederland kon daardoor gaan spreken, die g enauete
teldmissie pAaats veroveren in de we- meer verstaan. Een gehouden enque,
d'ngen voor d?le.rzijds bleven de wij- waarvan het materiaal jn_Jiet ,laa ^e
chter hy .bisdommen steeds meei
df leeftndsopK^volkingstoename en is
mans beslist van de seculieren daanheid over c ZWï'„ar
Van seculiol °nSunstig. De verhouding priester. Aan de seculieren wordt ver
gingen als reg"liere priesterwij- burgerlijking verweten, aan de r<sgu
derzoeker hpeft u ls' voor zover de on- lieren concurrentie by de weiving
cbtn nn j kunnen nagaan een uni- aan de zielzorgers in het algemeen ge
n °P de wereld. K i,rek aan tact en aan respect voor de
opvatting van eken. De priesteroplei
ding zelf is ook niet altijd tijdig met Je
eisen van de tijd meegegroeid. Met
name de te grote geslotenheid van de
opleiding waardoor de seminarist het
tvoe van een wereldvreemde jongen
werd, die zich niet in een beschaafd
milieu kon bewegen en gemakkelijk een
sexuele onevenwichtigheid verried in
zijn gedrag, maakte de gang naar een
seminarie niet bijzonder aantrekkelijk.
Tenslotte meent dr. Dellepoort, dat
bij de werving dikwijls onverantwoor
delijk te werk wordt gegaan. Res-
peet voor Gods uitverkiezende gena-
de en voc de vrije keuze van de
opgroeiende persoonlijkheid staan
daarbij vaak op de achtergrond. Men
probeert de jongen te verschalken
door de gezelligheid van het semina
rieleven eenzijdig te benadrukken cf
door het priesterleven af te schilde
ren als een romantisch avontuur.
Soms hoort men zelfs klachten dat
er geronseld wordt om het studiehuis
vol te krijgen Boulard spreekt in
dit verband van „des véritables raz
zias" zonder voldoende rekening
te houden met de kenmerken van een
echte roeping.
Door het samenvallen van een aan-
at Zeer gunstige factoren namen in
b® periode 1920 1940 de priester
wijdingen over de gehele lijn zeer
toe, bij de regulieren zelfs met 240
Pet. De voornaamste van deze facto-
ren zijn: de vervroegde kindercom-
thunie de uitgroei van de katholieke
Iagere school, de toenemende wel-
vaart van de katholieke bevolking, de
verbreding van de sociale basis in de
fecrutering en bijzonder de nieuwe
tPissiebeweging na 1917. Kort voor
de tweede wereldoorlog zette echter
®en teruggang in, zowel bij seculieren
als bij regulieren. Deze teruggang be-
draagt Ks ongeveer 100 Pnesterw.j-
lngen Der iaar of voor beide groe
b®n ongPeveer 25 pet., vergeleken by
de top van de dertiger jaren.
öe^ed onderzoek naar het YeI Ven
haai-^Piinariebevolking sinds 4,: jjn„
sirid» het rendement van de oplan g
cond® de lichting van 1910 voert tot de
hriiiUsie- dat de daling van het aantal
deei ferwÜdingen slechts voor een klein
bllivo wijten is aan het relatief achter-
0e nvan de eerste aanmeldingen in
hieiEeri°de van 1930 1945, voor het
-bdeel echter aan de toeneming van
Nip. antal uitvallers tijdens de opleiding,
hlaar- ,et probleem van de werving,
°P do van de volharding is derhalve
Nederlandse seminaries primair.
h«t6 Verklaring van de teruggang in
deen,» priesterwijdingen moet ge-
dine dk gezocht worden in een wen-
'actor de voorheen werkende gunstige
vau ®.h maar ook door het optreden
tahniolj^6 verschijnselen, welke de
h«ïi,vilng of de volharding ongunstig
de seh '-dden. Onder deze laatste noemt
'Ver: de emancipatie en de ont
haar o gVan het katholieke middel
laten hoger onderwijs. Niet langer
**0," seminaries meer de enige
Advertentie
Wijnkopers sinds 1842
D Vyt Kernen zyn in de Nederlar
beie rf een houten schuurtje van een kerkprovincie aan te wijzen, welke re-
stwoning brand was ont- latief zeer rijk zijn aan priesterroepin-
óruul ls-- Maandagmiddag te Berkei de gen: Friesland, Oost-Brabant en de
afoLv-- rli Y?n de firma Haak volledig Limburgse Peel, Midden-Brabant ten zui
do arl e brandweer slaagde er in den van de lijn Tilburg-Den Bosch, het
woning te behouden. Hollandse platteland van De Streek tot
het Westland, en een klein gebied in
Een onderzoek naar de sociale af-
komst van de priesterstudenten leert,
Twee bejaarde voetgangers, de 75- dat in totaal 7 pet. van de seminaristen
varige J. B. en de 78-jarige vrouw A. komt uit de hogere beroepen, 45,7 pet.
Wond tV,o^n,;f ^nd??a^on?. er,hs"g ge" uit de middelbare, 22 pet. uit de zelf
ben Haag overstaken,"vlak vóó/een'bus standige agrarische en 25,3 pet. uit de
de H.T.M., werden zij door deze lagere beroepen.
gegrepen. De jagere beroepen tellen naar ver-
Een proeve van vooruitberekening
vnn de behoefte aan seculiere wijdingen
fn Nederland in de periode van 1951 -
1981 leverde het volgende resultaat op:
wanneer men vooropstelt dat de
Volinp tussen seculieren en re-
orpn in ons land dezelfde blijft en de
gulieren in van de katholieken
bevolkingsto vertonen, zullen
ffelSgÏÏ op «K het"a«™»i
haven. Feitelijk ligt 2 bene.
seculiere wydingen al ai"dsreiatoevloed
den de honderd. De grotere i
naar de seminaries n? 1945 zaï
streeks 1958 het jaarlyks aantal
dingen voor de bisdommen tot onge
veer 112 doen stygen: een aantal da^
nog zeer belangryk beneden de Dere
kende behoefte ligt.
Het tweede deel van de studie van
dr. Dellepoort bevat een onderzoek van
het sociologisch milieu waarui' de roe
pingen voortkomen. Schryver onder
zocht de plaatselijke herkomst van
25000 leerlingen, die zich in de periode
van 1930 1950 voor een seminarie
aanmeldden. P-ojecteert men de gege
vens van dit onderzoek op een typo
logische gemeenteindeling, dan blykt,
dat de zand- en tuinbouwgebieden, als
ook de weidestreken en de mjjndorpen
bijzonder rijk zijn aan priesterroepin
gen: dat de kleinere steden en de gro
tere stedelijke centra iets beneden het
gemiddelde blijven, en dat de zeeklei
streken en de overgangsgebieden, die
bezig zijn door de industrialisatie hun
agrarisch karakter te verliezen, het
armst zijn aan priesterroepingen. Van
de steden met meer dan 25000 katho
lieken kan in het algemeen worden ge
zegd, dat de Brabantse steden zeer rijk,
de Limburgse en Gelderse steden daar
entegen zeer arm zyn aan roepingen,
terwijl de grote steden in het Westen
een middenpositie innemen
Vijf kernen zijn in de Nederlandse
re-
Veertien pas-geschilderde, maar verlopen uitziende Ameri kaanse marineschepen, die aan Rusland waren geleend, tn
het kader van de leen- en pachtwet, komen in de haven van Kiel aan, voor een verlate teruggave aan de Verenigde
Staten De schepen varen onder Hamer en Sikkel. Op de voorgrond een Russische sleepboot, die de schepen de haven
binnenloodst. De Russische mijnenveger in het midden heeft de vloot geëscorteerd. Links drie schepen, die na een
reis op eigen kracht uit eindelijk; het anker uitwerpen.
houding te weinig roepingen. Zij zijn bij
zonder zwak vertegenwoordigd in de
bisdommen Breda en 's Hertogenbosch
bij de Benedictijnen, de Dominicanen
en de Jezuiten. Alle andere beroeps
groepen zijn sterker vertegenwoordigd
dan hun percentage in de katholieke
bevolking zou doen verwachten.
Het onderzoek naar de grootte van
de gezinnen, waaruit de roepingen
voortkomen geeft het volgende resul
taat: meer dan 70 pet. van de priester-
roepingen in ons lcind Komt uit gezin
nen met 6 of meer kinderen, en 17 pet.
zelfs uit gezinnen met meer dan 10
kinderen. Het gemiddeld aantal kinde
ren in de gezinnen waaruit de priester
studenten voortkomen bedraagt 7,42.
Dit betekent echter niet, dat een jongen
uit een groot gezin meer kans heeft.
Wanneer men de kansen verrekent naar
het aantal kinderen in het gezin, dan
komt het gemiddelde op 5,8 kind. Dit
is niet aanmerkelijk hoger dan het ge
middelde katholieke gezin met volledige
huwelijksvruchtbaarheid, waaruit kin
deren worden geboren (5,3). Men moet
dus voorzichtig zyn met conclusies be
treffende de grotere geschiktheid van
de grote gezinnen.
De studie van dr. Dellepoort legt niet
alleen de grondslag voor een verder on
derzoek hetzij omtrent de roepingen van
broeders en zusters in Nederland, het
zij omtrent de priesterroepingen in het
buitenland, maar ze biedt tevens aan
hen, die geroepen zyn in deze nood der
Kerk te voorzien een wetenschappelijk
verantwoorde grondslag voor hun werk.
Ze zullen aan de resultaten van dit on
derzoek niet meer straffeloos voor uj
kunnen gaan.
Vrijdag 29 Juli a.s. gaat in Carré
na de gebruikelijke voor-première op
Dinsdag 12 Juli in Hilversum de na
tionale première van de nieuwe Snip en
Snaprevue „Hollandse Nieuwe" onder
leiding van René Sleeswijk. Hoofdper
sonen zijn weer Willy Walden en Piet
Muyselaar, die ook ditmaal niet ontko
men aan de traditie om zich als Snip
en Snap te vermommen, al zal nu de
hoofdschotel van dit intermezzo ge
vormd worden door Snip en Snap in
marionettenverschijning. Nieuw in het
gezelschap zijn Teddy en Henk Schol
ten en René van Vooren.
De eigenlijke shownummers zijn dit
maal weer rijker en royaler als tevoren.
Cornelis van Dijk heeft zeer effectieve
décors ontworpen en de costumes uit
Milaan beloven, als wij de heer René
van Sleeswijk op zijn woord mogen ge
loven, een bijzondere verrassing te wor
den. De Nederlandse revue gaat aan
het eind van het seizoen met uitzon
dering van de „levende have" naar
Engeland. Daardoor heeft men meer
r\ r. J. J. Dellepoort, zo
I juist te Nijmegen ge-
JS promoveerd op een
proefschrift over Priesterroe
pingen in Nederland, doceert
al zeventien jaar Engels aan
het Klein-Seminarie IJpelaar
(bisdom Breda). Hoewel dus
zijn hoofdvak hem niet direct
in deze richting stuwde, da
teert zijn belangstelling voor
het nu gekozen onderwerp rog
uit zijn Nijmeegse studenten
tijd. Voor zijn doctoraal exa
men koos de weleerw. heer
Dellepoort als bijvak psycho
logie en stelde toen voor prof.
Rutten een scriptie samen
over de uitgroei van een roe
ping, gebaseerd op gegevens,
verkregen uit een enquête on
der leiding van genoemde
professor. Het onderwerp liet
hem niet meer los en toen hi,j
als leraar aan het seminarie
constateerde, dat het aantal
priesterwijdingen in het bisdom
Breda niet vooruit ging, bracht
dit hem op de gedachte van
een positief wetenschappelijk
onderzoek over priesterroe
pingen. De realisering van deze
gedachte geschiedde onder lei
ding van prof. Zeegers, direc
teur-generaal van het Katholiek
hoofde van zijn werk zeer in deze studie geïnteresseerd was. Sinds enige
jaren is aan het KASK1 een afdeling Roepingen verbonden, waar jaar
op jaar gegevens worden verzameld over priester-, broeder- en zuster-
roepingen. „Mijn studie is eigenlijk een onderdeel van een groot geheel"
zegt dr. Dellepoort. „Want ook in het buitenland worden op het ogenblik
aan dit vraagstuk studies gewijd".
Hij meent wel, dat ze te rechter tijd verschenen is, want de priester
voorziening in Nederland loopt op het ogenblik erg terug. Terwijl in 1900
het bisdom Den Bosch nog één zielzorger telde op 819 gelovigen, is dat
in 1954 teruggelopen tot een op 1340. In de laatste vier jaren moesten
ruim honderd functies in de zielzorg in ons land onvervuld gelaten wor
den wegens gebrek aan priesters om ze op zich te nemen. Bovendien
werden 32 functies van seculieren overgedragen aan regulieren. Het
zelfde was het geval met 11 parochies.
„Is dat niet verschrikkelijk?" zegt de jonge doctor, die hier meteen
aan toevoegt, dat ook de priesterwijdingen bij de regulieren in de laatste
vijftien jaar aanzienlijk zijn teruggelopen, zodat zich onmiddellijk de
vraag voordoet of Nederland op de duur zijn positie in de missie wel
zal kunnen handhaven.
De mentaliteitsverandering ook van de ouders tegenover een roe-
vino van hun kind doet vrezen, dat we hier niet te maken hebben met
pen verschijnsel van voorbijgaande aard. Dat klinkt vrij pessimistisch,
maar toch ziet dr. Dellepoort wel enkele lichtpuntjes ook.
Hoopvol vind ik b.v., dat het aantal late roepingen toeneemt", zegt
hü Ik geloof, dat nog te veel bij ouders, bij de jeugd en ook bij de
nrïec'iers zelf de indruk bestaat, dat de werving voor het priesterschap
einenliik na de lagere school is afgelopen. Daardoor zyn er op de mid.-
delbare scholen nog roepingen, die, dunkt mij, te weinig worden geacti
veerd Ik geloof ook, dat het nodig is, met name de jeugd, te wyzen op
de verschillende mogelijkheden en op de grote behoefte, die er is aan
ue cc/cc» fto rk. nis het eerst nnnr)
Sociaal Kerkelijk Instituut, die uit
vriesters voor het eigen bisdom. Persoonlijk zie ik als het eerst nood
zakelijke de geestelijkheid zelf te interesseren voor deze nood en voor
het eioen seminarie. En dan meen ik, dat meer nog dan de werving het
vraagstuk var de volharding de aandacht vraagt-^etaantotjanmejam-
acn 'voor de seminaria is inderdaad toegenomen, maar het aantal uitvallers
ook'^ Het blijkt bijzonder moeilijk dr. Dellepoort vanJtet
riin proefschrift af te brengen. Al onze vragen, die in meer persoonlijke
rï^htfna aaan schuift hij met een bescheiden daar hebben de mensen
toch nïets mee te maken" opzij. Als wij proberen m de veranderd^geest
op het seminarie een aanknopingspunt te vinden, begua hy dadelijk
ftSfcTnconc?rtenZan Tel Brabant? OrTest en ^'ZtTTltnTer
?L?e vh% Z^ZlgtToZfoon f X?™** ^leTdaTZZ
daar heb ik heus niets aan gedaan en ik zou metgraagwillen, dat men
de indruk kreeg, dat ik met ander..urns veren uit pronken
Zodat het enige wat wij u verder over dr. Dellepoort kunnen vertel
len is, dat hij 17 Mei 1910 geboren is te Stampersgat, dat l-y tn JJt> prie
ter is gewijd, dat hij een bescheiden en aimabel mens is en een tegenstan
der van persoonlijke publiciteit.
investeringen kunnen doen. De combi
natie met Engeland heeft ook de mede
werking mogelijk gemaakt van een be-
bekende revue-choreographe Daphne
Kiernander, die de leiding heeft van de
dansgroep „The 12 London Starlets" en
de sologroep „The Kiernander Dan
cers".
In de shownummers zal ook een wa
terballet te zien zyn. Lange tijd werd
het voor onmogelijk gehouden om zulk
een nummer voor een reizende revue
te maken. De vindingrijkheid van twee
Hilversummers, de heer Signer en
Struik, heeft een eenvoudige construc
tie van een soort waterorgel mogelijk
gemaakt.
Op de eerste dag van de
Nei
bondsver
gadering, die de Ned. Katholieke Me
taalbewerkers bond „St. Eloy" van
Maandag t.m. Donderdag te Utrecht
houdt, hebben verschillende afgevaar
digden van plaatselijke afdelingen tij
dens de bespreking van het bestuurs
beleid hun grote teleurstelling uitge
sproken over het feit, dat de K.A.B.
zich genoodzaakt heeft gezien haar rust
en vacantiehuis Nieuwenoord te Baarn
te verkopen. Een der sprekers kon zich
niet indenken, dat een beweging met
380.000 leden niet in staat zou zijn een
dergelijke instelling met succes te
exploiteren. Gevraagd werd of de
K.A.B. voornemens is een ander vacan-
tiecentrum in te richten.
De voorzitter, de heer J. G. van den
Brink, vond de critiek en teleurstelling
begrijpelijk. De K.A.B. heett voorlopig
geen plannen voor een eigen vacantie-
oord omdat er voldoende andere vacan-
tiemogelijkheden zijn. Men moet de
consequenties niet onderschatten, aldus
de voorzitter. Een dergelijk gebouw zou
7 8 maanden per jaar renteloos staan,
zodat er veel geld bij zou moeten. Dat
er momenteel geen plannen bestaan wil
uiteraard niet zeggen, dat er ook in de
toekomst geen behoefte zou blijken te
bestaan aan een eigen vacantiecentrum.
Bij de behandeling der voorstellen
deelde de voorzitter mede, dat er reeds
contact opgenomen is met de werkge
versorganisaties in de metaalbranche
over vernieuwing van de C.A.O., waar
bij de katholieke en christelijke vak
bonden voorstellen hebben gedaan tot
optrekking van de jeugdlonen, verlen
ging van de vacantie van 12 tot 15
dagen en verhoging van de vacantie-
toeslag van één tot twee weken loon.
Advertentie
CHOCOLADE...
Koningin Juliana heeft vandaag een
werkbezoek gebracht aan de Gelder
se Achterhoek. Om kwart voor elf arri
veerde H. M. per auto aan de R. K.
Vakschool te Harreveld. De koningin
was vergezeld van haar hofdame mevr.
Repelaer van Driel, de Commissaris
der Koningin in Gelderland, jhr. dr.
C. G. J. Quarles van Ufford, de Ka
merheer in buitengewone dienst, de
heer W. A. van den Wall Bake en haar
particulier secretaris, de heer W. ba
ron van Heeckeren van Molecaten.
Na de begroeting door de burgemees
ter van Lichtenvoorde, mr. F. J. Waals,
werd het bestuur der Vakschool en de
hoofden der verschillende takken van
onderwijs aan de vorstin voorgesteld.
Nadien bezocht de koningin een der
woonvertrekken, waarin ongeveer der
tig jongens zyn ondergebracht. Hier
lichtte de voorzitter van het bestuur
Opnieuw heeft een Duits gerecht de
uitlevering van een der uit Breda ont
vluchte oorlogsmisdadigers onmogelijk
gemaakt. De rechtbank in Celle ver
klaarde de uitlevering van Willem Po
lak ontoelaatbaar. Evenals in andere
gevallen werd tegen Polak van Duitse
zyde een vooronderzoek ingeleid, ten
einde na te gaan of hy voor de in Ne
derland gepleegde misdaden in Duits
land veroordeeld zal kunnen worden.
In verband daarmee is Polak nog niet
uit hechtenis ontslagen. In de motive
ring van haar uitspraak zei de recht
bank van Celle, dat de mogelijkheid be
staat, dat Polak tijdens de oorlog op
grond van Hitler's verordeningen Duits
staatsburger is geworden. Ook de re
cente uitspraak in de zaak van de oor
logsmisdadiger Bikker werd gemoti
veerd met de mogelijkheid, dat deze
SS-man door Hitier tot Duitser zou zyn
gemaakt.
Intussen is tegen Polak een bevel tot
inhechtenisneming uitgevaardigd, daar
in Duitsland tegen hem een onderzoek
is geopend wegens verdenking van
moord.
Ofschoon de officiële instanties het
aangekondigde bezoek van H.M. de Ko
ningin en Prim Bernhard nog als ge
heim behandelen en gegevens eerst ver
strekt zullen worden nadat in alle drie
rijksdelen overeenstemming bereikt is,
lekte in Paramaribo reeds uit dat het
bezoek in Suriname van 27 October tot
7 November zal duren.
Naar vernomen werd zal de Konin
gin eerst de Ned. Antillen bezoeken en
dan naar Suriname komen.
Maandagmorgen zijn te Kerkrade
twee bestelauto's tegen elkaar gebotst,
daar .de 20-jarige A. S. uit Spekholzer-
heide geen voorrang verleende. De
naast hem zittende 70-jarige stiefvader
R. G. uit Spelholzerheide werd bij de
aanrijding op slag gedood. S. moest met
een gebroken arm en een zenuwschok
ir.' het Kerkraads ziekenhuis worden
opgenomen. Bij de botsing kwam een
der bestelauto's tegen de gevel van een
in aanbouw zijnd huis.
In het kader van het zilveren feest
van de Katholieke Verkennersbeweging
in Nederland werd Vrijdag, Zaterdag
en Zondag een bedevaart gehouden naar
de St. Joriskerk Persingen, die door
een honderdtal leiders en leidsters ge
heel in verkennersstijl als een zwerf
tocht te voet werd gemaakt.
De deelnemers begonnen Vrijdagmid
dag rond 6 uur in kleine groepen en
uit verschillende plaatsen hun pelgrims
tocht van ongeveer 30 km naar het
heiligdom van St. Joris in de Ooypolder
bij Nijmegen. Een speciaal voor deze
gelegenheid samengesteld boekje bevat
te o.m. gedachten tot overweging of
bespreking tijdens de tocht.
Zondag troffen alle deelnemers el
kaar in de St. Joriskerk, waar de Hoog
mis werd opgedragen door de hoofd
aalmoezenier A. J. L. Verhoeven. Na
de Hoogmis vertrok men naar het bui
tencentrum Gilwell St. Walrick te Over-
asselt, om, na een gezamenlijke maal
tijd, de bedevaart te besluiten bij de
beeltenis van Maria, moeder van de
verkenners, in de ruïne van de St.
Walrickkapel
der Vakschool, mr. V. G. M. Marynen,
de vorstin in over inrichting en werkwij
ze van deze school, waar enkele hon
derden verwaarloosde jongens, speciaal
regerings- en voogdypupillen, een vak
opleiding genieten.
In de trouwzaal van het gemeente
huis te Winterswijk was de vorstin en
haar gevolg daarna de gast van bur
gemeester J. Vlam en het gemeente
bestuur van Winterswijk. Na de lunch
begaf 't gezelschap zich naar de raads
zaal, waar ir. H. Vis, directeur van de
Gelderse Tramweg My, een inleiding
hield over de economische en maat
schappelijke omstandigheden in het ge
bied ten Oosten van de IJssel en over
de recente ontwikkeling daarvan. In dit
verband sprak ir. Vis over het verkeer
als de bloedsomloop van het maatschap
pelijk leven.
De burgemeester van Aalten, de
heer E. S. van Veen, hield vervol
gens een inleiding over de ontwik
keling van het maatschappelijk werk
in de Gelderse Achterhoek. Dit ge
bied kent nog de traditionele samen
woning van ouders en gehuwde kin
deren op de ouderlijke hofstede. Ge
durende generaties is dit „introu-
wen" als normaal aanvaard, maar
bij de ontwikkeling van de samen
leving op het platteland ontstaan
thans spanningen, die in het belang
van de geestelijke volksgezondheid
moeten worden uitgescakeld.
In Winterswijk bezocht Koningin Ju
liana de Koninklijke Tricotfabriek G. J.
Willink N.V., waar 600 man personeel
werkt, en maakte vervolgens een rit
door Winterswijk, waar de bevolking
was uitgelopen om de vorstin toe te
juichen. Omstreeks vier uur arriveerde
de koningin aan de Rekkense Inrich
tingen nabij Groenlo. Deze herbergen
zeer moeilijk opvoedbare jongens en
meisjes, die hier via voogdijraden en
kinderrechters worden geplaatst. De
vorstin bezocht de naaikamer, wasse
rij en keuken, om de meisjes aan het
werk te zien en de boerderij, waar de
jongens, die overdag schoolonderwijs
volgen, werk en afleiding vinden in het
verzorgen van dier en gewas. De Rek
kense Inrichtingen herbergen thans on
geveer 700 pupillen. Nadat H.M. de
thee had gebruikt in de bestuurskamer,
aanvaardde zij de terugreis naar Soest-
dijk.
Aavert entte
Dat schijn bedriegt, zal die kleine wijs
neus gauw genoeg merken. Maar weet
U wat geen schijn is? Dat het „kleding
stuk", dat ze aan heeft, dubbel schoon
is. Dubbel schoon door Omo. Want
alles wat U in Omo wast wordt ten
eerste piekfijn wit, en ten tweede óók
nog zonder een vlekje. Bij gebruik van
een ander wasmiddel moet U meestal
met één van die twee voordelen tevreden
wezen. Heus,het raag gezegd worden:
èn zuiver wit èn vlekkeloos, dat 's
Omo-schoon.
Alleen het moderne Omo bezit het
geheim van de z.g. dubbele waskracht.
Alléén Omo geeft een resultaat, dat U
met recht doet zeggen: „Omo voorde
schoonste was van Uw leven".
o
Boos
De sultan van Kedah
(Singapore) heeft zich
verschrikkelijk boos ge
maakt op zijn tweede
dochter, de knappe 23-
jarige prinses Toengkoe
Sakina, omdat zij in het
huwelijk is getreden met
een charmante Fransman,
die evenwel niet de Mo
hammedaanse godsdienst
belijdt. „Wees zo goed mij
te vergeven", heeft de
vrouw als zij is maar
belangstelling ook voor de
complete boerderij, die zij
naar de nieuwe wereld
heeft meegenomen. De po
litie schatte, dat ongeveer
2500 mensen van de komst
van mej. Bergman getuige
waren.
Portret-perikelen
De wereldrecordhouder
op de mijl, John Landy
uit
John
Australië, heeft
ge-
prinses haar vader ge- protesteerd bij een fabri-
schreven, maar de sultan kant van een nieuw otit
is dat niet van plan. Erger bytvoedsel, omdat deze
nog, hij heeft zijn dochter zijn portret op de verpak-
onterfd en een proclama- king heeft laten drukken.
tie uitgevaardigd, waarbij
het in zijn paleis voortaan
is verboden, de naam van
de prinses op de lippen
te nemen.
Belangstelling
Mej. Bergman, die haar
leven op de Veluwe heeft
geruild voor het nieuwe
avontuur van pionieren in
Canada, heeft bij aan
komst te Millville in
Nieuw Schotland niet over
belangstelling te klagen
gehad. Belangstelling om
haar zelf pientere
De fabrikant heeft het
protest evenwel naast zich
neergelegd en verklaard,
dat er in het geheel geen
juridische of ethische
kwesties in het geding
zijn, omdat de firma met
Landy's afbeelding alleen
maar inhaakt op de publi
citeit voor de Olympische
Spelen, die het volgend
jaar in Melbourne zullen
worden gehouden. Er
wordt zo weinig gedaan
om belangstelling voor de
Olympische Spelen op te
wekken, dat wij vinden,
dat de handel moest bij
springen, aldus de fabri
kant, waarop Landy zich
eens achter het hoofd
heeft gekrabd en gezegd:
„Ja, nou u dat zegt...."
Wel handig
In een onlangs gehouden
schoonheidswedstrijd op
Barrio Wari op het eiland
Panay werden meer dan
37.000 ratten gedood, zo
heeft het ministerie van
landbouw op Manilla bij
zonder verheugd medege
deeld. Bij de wedstrijd
werd namelijk de bepa
ling gesteld, dat de stem
men voor de plaatselijke
schoonheidskoninginnen
moesten worden uitge
bracht door de inlevering
van ratte staarten. Er is
toen een rattenvangst ge
houden van hebben-wij-u-
daar.
Hotelletje
In de voorstad van Ha-
van, El Vehado is de eer
ste steen gelegd voor een
hotel, dat 27 verdiepingen
zal tellen en 14 millioen
dollar gaat kosten.
De fotowedstrijd Keukenhof 1955 heef:
zich ook dit jaar in een grote belang
stelling mogen verheugen. Na enkele
uren van ingespannen arbeid kon de
jury de prijzen als volgt toekennen:
le prijs: Blik op de vijver, G. H. Wa
genaar, Rotterdam. 2e prijs: „Emu", J. C.
J. L. K. Poort, Hilversum. 3e prijs:
Parkbezoek, C. J. Oostdijk, Rotterdam.
4e prijs: Overzicht vijver, H. Groenen-
nendijk, Oegstgeest. 5e prijs: Overzicht
smalle bos, H. de Kort, Haarlem.
Ook de jury belast met de beoorde
ling der modeltuinen heeft zich inmid
dels uitgesproken met als resultaat:
le prijs Tuin No. 3, Fa. Carl van Em-
pelen, Heemstede. 2e prijs: Tuin No. 1,
Fa. van Empelen van Dijk, Aerden-
hout. 3e prijs: Tuin No. 4, Fa. Tulpo,
Wassenaar. 4e prijs: Tuin No. 2, Fa. Ko
per, Bennebroek.
Vervolgens heeft het publiek opnieuw
blijk gegeven van haar eigen smaak, im
mers het oordeelde als volgt:
le prijs: Tuin No. 1 63 2/3 pet.; le
prijs: Tuin No. 2 9 2/3 pet.; le prijs:
Tuin No. 3 4 1/3 pet.; le prijs: Tuin No.
4 22 1/3 pet.
Na loting onder de 123 goede oplos
singen konden de beschikbare prijzen
van de Prijsvraag Modeltuinen Keuken
hof 1955 als volgt worden toegekend:
le prijs: D. L. Baauw, Havenstraat
19a, Vlaardingen. 2e prijs: J. M. van
Zoelen, Voorweg 76, Zoetermeer. 3e
prijs: J. A. Brekelmans, Hilvarenbeek.
4e prijs: J. Duckers, Buys Ballotstraat
45, Roosendaal (N.B.). 5e prijs: mej.
S. Vocks, Prinsengracht 917, Amster
dam.
