Grote vier
1
Reorganisatie van
legerkorps gericht
op atoom oorlog
I
Tussen neus en lippen
De godsdienst van de toekomst
met melk meer mans
Ontwrichten en verstuiken (I)
Wachtwoord
NMfi
Oefening „Alea jacta'
Afscheid generaal Opsomer
SMAKELIJK ETEN
GAAN
S
50.000e Venlonaar
geboren
Koninklijk bezoek
aan de West
Stoffelijke, vooruitgang onbevredigend
AupinG
ZULLEN
&ENB/E
EEUWIGHEIDS
VERLANGEN
ZATERDAG 9 JULI 1955
PAGINA 7
Mr. D. U. Stikker over
onontwikkelde
gebieden
Zeepost voor Oost en West
Audiëntie
MÊmm
Van 18 October tot
6 November
BOVENMATRASSEN
NEEM PER MAN
DRIEKWART KAN
Een drieste kwajongen, die van een te grote
hoogte springt, loopt de kans een been te
breken, maar zijn gewrichten worden allicht
niet beschadigd
Nederlandse verpleegster
in die Alipen verongellukt
Scholieren in Almelo
slaags met politie
Liturgische weekkalender
Examens
Sinds korte tijd kan ik
f bogen op het bezit van een
bankrekening. Dat wil zeg
gen: sinds korte tijd kan
mijn Liesje bogen op het
bezit van mijn bankreke
ning. Want uit wei-begre
pen eigenbelang draag ik
haar bij tijd en wijle mijn
geld af; en ook de verdere
financiële transacties laat ik aan haar
over. Zij brengt nu mijn centen op
haar naam naar een oer-solide bank.
Het is dus allemaal keurig geregeld.
Zo goed zelfs, dat ik er eenvoudig
niet bij kan, bij mijn geld. Laatst ver
trouwde mijn Liesje mij toe, dat haar
(mijn) bankrekening slechts toegan
kelijk is via een wachtwoord. Zon
der dat wachtwoord geven die heren
op de bank beslist geen teken van
leven. En daar zit ik dus mèt geld,
maar zonder centen.
Gisteren vroeg ik het nog zo langs
mijn neus weg aan mijn Liesje:
„Zeg, hoe luidt ook weer dat
wachtwoord?"
Maar zij liet zich niet overrompe
len.
„Het begint een g", zei ze alleen.
Ik neem aan dat het „gauwdief" is
of zo.
(Van onze speciale verslaggever)
In het Zuiden van Brabant, in een groot gebied rondom Weert, wordt
momenteel de grootste oefening voor de staven van het Eerste Nederlandse
Legerkorps gehouden, sedert dit korps in 1951 werd opgericht. Men heeft
deze oefening „Alea Jacta" genoemd: „De teerling is geworpen m welke
naam de „teerling" zowel het thans complete eerste legerkorps symboliseert
als de A-bom, het allesbeheersende middelpunt in de moderne oorlogvoe
ring. Deze uiterst belangrijke stafoefening, waaraan 7000 man deelnemen,
is behalve het laatste en bepalende experiment voor een op het gebruik
van A-wapens gerichte reorganisatie van de Nederlandse divisie, ook de
laatste grote oefening, die door luitenant-generaal A. T. C. Opsomer, com
mandant van het eerste legerkorps, wordt geleid, alvorens hu zijn commando
op 1 Januari 1956 zal overdragen aan generaal-majoor J. H. Couzy. in twin
tig oefeningen is generaal Opsomer de bezielende leider geweest van zijn
legerkorps. En wij schreven met opzet „zijn" legerkorps, want hij is het
geweest die in nauwelijks vier jaar tijds de gigantische problemen, ver
bonden aan de realisering van het legerplan, practisch heeftopgelost en
een korps heeft samengesteld dat zijn plaats onder de NATO-legers vol
komen waard is en zelfs de bewondering van alle West-Europese partners
afdwingt. „Alea Jacta" geldt als een afscheid; en alle stafofficieren beijve
ren zich om hun commandant te tonen tot welke technische perfectie hij
zijn korps heeft weten op te leiden.
De A-bom is thans in al zijn afschrik
wekkendheid een onvermijdelijk wapen
geworden in de hedendaagse oorlogvoe
ring, zowel bij de verdediging als bij
het offensief. Deze realiteit vraagt op
korte termijn een reorganisatie van a
landstrijdkrachten en een daaraan aan
gepaste omwenteling in de uitrusting.
Reeds jaren is dit onderwerp van diep
gaande studie in de geallieerde hoofd
kwartieren en het is te verwachten
dat het resultaat daarvan binnen en
kele maanden in Nederland verwerke
lijkt zal worden.
Tijdens de grote geallieerde herfstma-
noevres in Duitsland van de laatste
twee jaar en in het bijzonder tijdens
de eerder dit jaar gehouden stafoefe
ningen „Corbulo Junior" en Julius Cor-
bulo" zijn rapporten daaromtrent opge
steld die thans tot een min of meer
vast omlijnd plan schijnen te hebben
geleid. Naar verluidt heeft de Neder
landse divisie tijdens de jongste oefe
ningen bewezen voor het grootste deel
geschikt te zijn voor de strijd in een
atoomoorlog.
Experimenten om door de instelling
van een zgn. „schaduwstaf" te voor
komen dat bij een atoomaanval op een
hoofdkwartier de ganse divisie zou wor
den lamgelegd, zijn naar wij vernemen
effectief geweest. Evenwel zal voor een
daadwerkelijke reorganisatie in deze zin
een groot aantal goed opgeleide stafof
ficieren nodig zijn en het is de vraag
of Nederland dit aantal zal kunnen op
brengen. Bjj de overwogen reorganisa
tie, waarin met deze schaduwcomman-
do's tot op het hoogste niveau rekening
is gehouden, wordt aan dit probleem
is gehouden, wordt aan dit probleem bij
zondere aandacht besteed.
Eerder gedane voorstellen om de door
de A-wapensnoodzakelijk geworden snel
le beweeglijkheid van de troepen te
bereiken door de invoering van heli
copters voor grote eenheden op ruime
schaal, zullen, naar men vreest, schip
breuk leiden op de enorme kosten die
daar vooralsnog mee gemoeid zullen
ziin Men zoekt thans naar betere ter
reinwagens, die de troepen in staat
zullen stellen zich met grote snelheid ook
buiten de wegen voort te bewegen.
Overigens blijkt dat onze divisies zich
uitermate goed hebben aangepast aan
de door het gebruik van A-wapens ge
wijzigde tactische omstandigheden. De
ze wapens maken concentraties op gro
te schaal onmogelijk. Samentrekking
van legereenheden, zoals in de jongste
wereldoorlog nog gebruikelijk was, zal
thans slechts een onverbiddelijk doel
voor een A-bom opleveren. De divisie
van de toekomst moet verspreid over
een groot gebied opereren.
Deze laatste gedachte vindt uitmun
tend toepassing in de 'oefening „Alea
Jasta". Deze oefening is opgezet in de
geest van het grote offensief „Mar
ket Garden" dat door het Eerste Brit
se Leger in September van 1944 is
ingezet om een doorbraak dwars door
Brabant naar Nijmegen te forceren.
Daar was toen een - heel Leger voor
nodig. Thans moet eenzelfde gebied
met een legerkorps, dat is een derde
van de mankracht die in 1944 in Bra
bant opereerde, worden veroverd, in
eenzelfde tempo.
De gereduceerde mankracht wordt in
rtpze oefening goedgemaakt door een
CTohruik van A-wapens, die een
snelle doorbraak mogelijk maken Spe-
Wnor dit doel is in de Legerkorps-
ciaal v?or n speciale eenheid
artillerie thans een v atoomka.
opgericht, die Hoewel ons land
ponnen te ope 2g0 mm kanon
nel beschikt heeft men wel reeds het
apparaat ter bediening ervan ingelast.
Over het gebruik van de A-wapens
wordt het commando van het eerste
legerkorps van advies gediend door
een staf Amerikaanse officieren, die
alle belangrijke atoomproeven in Ame
rika hebben bijgewoond. De beslissing
over het aanwenden ervan blijft berus
ten bij de commandant van 1 LK.
Van de oefening „Alea Jacta" zien de
Brabanders maar weinig. Want het is
een oefening op papier. Troepen zijn
er niet bij, alleen de staven van het
eerste legerkorps, van de vierde, vijfde
en achtste divisie, van de legerkorpsar
tillerie, van de 4e divisieartillerie en
van enkele verbindingsonderdelen. De
troepenbewegingen worden slechts op
papier uitgevoerd terwijl het ganse com
mando wordt getest. Tijdens deze oefe
ning hebben de staven kennis kunnen
maken met de „papieren" uitwerking
van een atomische mijn, die bij ontplof
fing een bepaald gebied veel langer
radio-actief besmet dan een normale, in
de lucht ontploffende bom. De vernie
tiging van mensen en materieel is ech
ter geringer.
Naar de mening var.' de Nederlandse
delegatie in de Economische en Sociale
Raad van de Verenigde Naties zou het
voor eventuele projecten in minder ont
wikkelde gebieden een ideale oplos
sing zijn, dat vertegenwoordigers van
de verschillende organisaties, die be
last zijn met het ontwerpen var: plan
nen van actie op maatschappelijk en
economisch terrein, bijeen zouden ko
men en hun voornemens bespreken,
alvorens elk hunner aan het plan van
zijr: eigen groep begint. Daardoor zou
men er verzekerd van zijn, dat alle
plannen tezamen een harmonisch ge
heel vormen.
Aldus mr. D. U. Stikker, Nederlands
ambassadeur te Londen, in een rede tij
dens de bijeenkomst van de Economische
en Sociale Raad der V.N. te Genève.
Economische ontwikkeling is onmoge
lijk zonder maatregelen op het gebied
van opvoeding, gezondheidszorg, wo
ningbouw en maatschappelijke zeker
heid, terwijl anderzijds deze maatrege
len slechts genomen kunnen worden,
wanneer de economische ontwikkeling
ter hand wordt genomen.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan, tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip vermeld. Ar
gentinië en Brazilië: ms „Uruguay Star"
(12 Juli), ss „Eva Peron" (16 Juli);
Australië: via Engeland (9 Juli), via En
geland (16 Juli); Canada: ss „Nieuw Am
sterdam" (9 Juli), ss „Groote Beer" (13
Juli), ss „American Jurist" (14 Juli);
Chili: ss „Averdijk" (13 Juli); Indonesië:
ss „Automedon" (9 Juli), ms „Wonorato"
(14 Juli); Ned. Antillen: ms „Helicon"
(12 Juli); Ned. Nw. Guinea: ss. „Per
seus" (16 Juli); Nw. Zeeland: via Enge
land (9 Juli), via Engeland (16 Juli);
Suriname: ms „Mentor" (13 Juli); Unie
van Z. Afrika en Z.W. Afrika: ms
„Edinburgh Castle" (9 Juli), ms „Win
chester Castle" (16 Juli).
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag 12 en Woensdag 13 Juli
geen audiëntie verlenen.
(Nadruk verboden)
Rode mopjes
Naar radio Vrij Euro-
pa mededeelt, hebben de
mensen achter het ijze
ren gordijn ondanks alle
narigheden nog steeds
hun gevoel voor humor
niet verloren. De humor
schijnt in de communis
tische landen integendeel
tegen de verdrukking in
te bloeien. Als een op
vrolijkende uitlaatklep
voor mensen, die onder
een te zware druk staan.
Hieronder volgt een
kleine bloemlezing uit
de talloze grapjes en
mopjes, die er achter het
ijzeren gordijn over de
toestanden, de commu
nistische leiders en wat
dies meer zij worden ge
tapt:
Zigeuner
Een Hongaarse zigeu
ner wordt door de ge
heime politie onder
vraagd. Aan de muur in
de kamer, waar het ver
hoor plaats heeft, han
gen twee foto's, een van
president Eisenhower en
een van de secretaris
generaal van de Hon
gaarse communistische
partij, Rakosi. „Vertel
mij eens", zegt de on
dervragende politieman,
„wanneer je een van ae
twee moest doodschie
ten, wie zou je dan kte-
zen?" De zigeuner denkt
even na en antwoord.t
dan- „Dat is een moei-
%ke vraag, Wie va» de
twee zou m
vlaats kiezen, kame-
p'„j,.> Eisenhower
natuurlijk", zegt de po
litieman. ^rop «te.»
geuner met ..een
lachje op 2W" $el
gezicht antwoordt„We
in dat geval blyft voor
mij alleen Rakosi over....
Adam en Eva
Op een Roemeense
school vraagt de teraar
aan de klas, wie kan
vertellen, welke nationa
liteit Adam en Eva be
zaten. De ene leerling
na de andere zegt het
niet te weten, daar de
„kameraad leraar" hun
hierover nooit iets ver
teld heeft. Wanneer de
beurt tenslotte aan Mi
chael is, aarzelt deze
even, maar antwoordt
dan: Volgens mij moeten
zij van Sovjet-nationali
teit zijn geweest, want
ze waren naakt, ze wa
ren hongerig en aten
daarom van de verboden
vrucht, maar ondanks
dat alles, geloofden zij
toch, dat zij in een pa
radijs leefden
Pijnlijke vraag
Op een partijvergade
ring in Praag houdt de
partijsecretaris een lezing
over het nationale inko
men, waarbij hij vertelt,
dat er in Tsjechoslowakije
867.016 koeien, 2.399.543
varkens en 18.093.112 stuks
pluimvee zijn. Na de le
zing bestaat gelegenheid
tot het stellen van vra
gen. Kameraad Kokesj is
de enige vragensteller.
Hij staat aarzelend op en
vraagt, waar dan toch al
het vlees, de melk, het
spek en de eieren blij
ven, wanneer er inder
daad zoveel koeien, var
kens en kippen zijn. De
partijsecretaris zegt daar
op, dat hij deze hoogst
interessante vraag de
volgende week zal be
antwoorden. Op de vol
gende vergadering ver
telt de secretaris, dat het
rundvlees naar de fa-
briekscantines gaat, de
melk naar de ziekenhui
zen, de eieren naar de
markt, terwijl tenslotte
het spek in de staatswin
kels wordt verkocht. Aan
het einde van het betoog
is er opnieuw gelegenheid
tot het stellen van vra
gen. Een stem achter %n
de zaal roept daarop: Wi)
weten nu, waar de melk,
de eieren, het spek en het
vlees blijven, maar wat
wij nu graag willen we
ten, is: waar is kame
raad Kokesj gebleven?
Generaal A. T. C. Opsomer proeft
met kennelijk welbehagen het eten.
Bij de burgerlijke stand der gemeen
te Venlo is Vrijdagmorgen Anna Ma
ria Francisca Edith Stoks, het vierde
kind in het gezin E. Stoks-Hendrikx,
als 50.000ste inwoner van de gemeen
te ingeschreven.
De vader is werkzaam als secreta
ris bij de coöperatie van zuivelfabrie
ken in Noord-Limburg. Burgemeester
dr. Ch. van Rooy sprak de heer Stoks
toe en overhandigde hem namens de
gemeente een spaarbankboekje op naam
van zijn dochter met een bedrag van
100.—. Van particuliere zijde zijn er
zoveel aanbiedingen van geschenken ge
weest voor de 50.000ste, dat het bu
reau van de VW coördinerend is op
getreden om al te veel doublures te
voorkomen.
Chili De vluchten van burgerlucht
vaartmaatschappijen op Chili zullen
i.v.m. de gespannen toestand in dat land,
waar 1.200.000 arbeiders staken uit pro
test tegen hetgeen zij noemen de „mfla-
tiepolitiek" der regering, gestaakt wor
den. (Rtr)
Hare Majesteit de Koningin en Zijne
Koninklijke Hoogheid de Prins der
Nederlanden hebben, zoals bekend is,
het voornemen in het najaar een of
ficieel bezoek aan Suriname en aan
de Nederlandse Antillen te brengen.
Volgens het voorlopige reisplan zullen
Hare Majesteit en Zijne Koninklijke
Hoogheid op 18 October in Willemstad
(Curacao) aankomen. Na een verblijf
van drie dagen op Curasao zullen Aru
ba en Bonaire worden bezocht. Ver
volgens gaat de reis naar St. Maarten,
vanwaar uit ook St. Eustatius en Saba
bezocht zullen worden.
27 October hoopt het Koninklijk
Paar te Paramaribo aan te komen
voor het bezoek aan Suriname. Gedu
rende dit verblijf zullen alle districten
worden bezocht.
De terugreis naar Nederland zal
6 November worden aanvaard.
In een vorige beschouwing hebben wij
er reeds op gewezen, dat de mens
heid ondanks een bijna uitsluitende
toeleg op stoffelijke vooruitgang tijdens
de beide laatste eeuwen, juist in zijn
verworven beheersing van de natuur
zijn geestelijke aard bewijst. Het onder
scheid tussen de mens enerzijds en de
rest van de stoffelijke schepping ander
zijds is nog nooit zo scherp aan het
licht getreden als tegenwoordig. Dat
betekent met andere woorden, dat de
mens door zijn geest hemelhoog boven
de natuur uitsteekt. En daarom kan
het niet anders, of diezelfde mens moet
op een goede dag juist omdat hij
zich zo grondig met het doorvorsen
der natuur bezig houdt de vraag
stellen naar de zin en betekenis van
het hele bestaan. Het bestuderen van
detailkwesties leidt onontkoombaar
naar de synthese, naar het hoe en
waarom van de samenhang van alles.
En dan zal de voornaamste vraag op
de godsdienst gericht zijn. De stoffelij
ke wereld kan immers nooit de gees
telijke aard van de mens, die letterlijk
door zijn verlangen naar het eeuwige
gekweld wordt, geheel bevredigen. Dan
zal, zoals Rahner betoogt, de boodschap
van het Christendom weer het enige
antwoord zijn, dat het opnieuw ont
wakende godsdienstig bewustzijn van
de mens kan bevredigen. Er zal dan
eenvoudig geen andere godsdienst zijn,
die in staat is tegemoet te komen aan
de in zijn natuur verankerde godsdien
stige behoefte van de mens. Hoe de
ontwikkeling der geschiedenis ook zal
verlopen, datgene, wat boven de mens
uitgaat, het eeuwige, het goddelijke zal
zich onweerstaanbaar aan hem opdrin
gen en een antwoord eisen. Dat ant
woord zal een beslissende keuze naar
God moeten inhouden.
Concurrentie van welke andere gods
dienst ook is niet te vrezen omdat geen
enkele godsdienst voldoet aan de voor
waarden, die hem in staat moeten stel
len om het Christendom te vervangen.
In zijn boekje „Christendom en Kerk
in onze tijd" gaat Ranner uitvoerig op
deze kwestie in. Zo'n godsdienst, zegt
hij, die eventueel het Christendom zou
moeten vervangen, moet de mens uit
zicht bieden op een werkelijkheid, die
deze wereld te buiten en te boven gaat.
Hoe meer de mens de natuur gaat be
heersen, hoe meer zijn eeuwigheids
verlangen naar iets hoger zoekt. Hij kan
dat onmogelijk in zichzelf vinden, als
zou hij zelf de heer van de wereld
zijn, want hoe meer hij de natuur
ook de eigene leert kennen, hoe be
ter hjj haar vergankelijkheid begrijpt.
Die godsdienst zal vervolgens een ech
te wereldgodsdienst moeten zijn, univer
seel, algemeen in de volle zjn van het
woord, en dus niet een godsdienst van
een bepaalde tijd of een bepaald volk.
Wij zien voor onze ogen, dat de hele
wereld naar eenheid streeft. Afstanden
worden hoe langer hoe kleiner. Het uit
eindelijk resultaat zal één wereld zijn
zonder onderscheid van rassen en natio
naliteiten. En voor die éne wereld zal
één godsdienst nodig zijn. Het Christen
dom heeft bewezen alleen aan die ver
eiste universaliteit te beantwoorden.
Het spreekt vanzelf, dat die gods
dienst geheel op de werkelijkheid
moet zijn afgestemd, de werke
lijkheid van het menselijk bestaan, waar
aan de onveranderlijke God een eeuwige
bestemming heeft gegeven. Want hoezeer
bijv. de medische wetenschap ook mo
ge vooruitgaan, de dood blijft het on
afwendbaar lot van de mens. En de
dood is het begin van het eeuwig le
ven. Daarmee zal die godsdienst van
de toekomst een zeer duidelijke bood
schap moeten bezitten. In dit opzicht
staat het Christendom eveneens abso
luut buiten alle mededinging.
Van veel belang acht Rahner terecht
het historische karakter van die gods
dienst. Hij moet zijn oorsprong vinden
in het begin van de geschiedenis zelf
en niet door mensen uitgedacht en op
gelegd zijn. Het zal een godsdienst moe
ten zijn, die „zich onbeschroomd op
werpt als het woord van de levende
God, het woord uit de andere wereld,
en als de belofte van een boventijdelijke
eeuwigheid, de godsdienst van het kruis,
die de historiscne godsdienst is. Zózeer
moet de godsdienst van de toekomst
al het menselijke overtreffen, dat wij
hem met recht de godsdienst van de
„Uebermensch" mogen noeme:: Welru,
dat is nu juist aard en wezen van de
godsdienst, die de God-mens op aarde
gebracht heeft! Hoe hoog de mens in
wetenschap en natuurbeheersing ook
moge stijgen, de onmetelijke diepten
van deze godsdienst zal hij slechts
met de uiterste schroom kunnen bena
deren. Het zal de godsdienst zijn „van
de liefde, van het Rijk Gods, van de
Kerk, van de eenheid van allen in
schuld en verlossing". Het zal enkel
en alleen het Christendom zijn.
Hoewel men al louter menselijk re
denerend tot deze slotsom kan komen,
is het toch noodzakelijk de nadruk te
leggen op het feit, dat wij voor deze
verwachtingen geheel andere, absoluut
afdoende redenen hebben, n.l. Gods
eigen belofte. En daarom herhalen wij
nog eens met alle nadruk, dat er geen
grond is voor defaitisme, als ziet de
onmiddellijke toekomst er nog zo som
ber uit. Het komt er maar op aan, dat
wjj in de omstandigheden, waarin wij
leven, er steeds op bedacht zijn „de
goede strijd te strijden", al onze krach
ten in te spannen voor de uitbreiding
van het Rijk Gods, omdat geen enkele
goede daad, uit liefde tot God gesteld,
ooft zijn vrucht zal missen.
Advertentie
mei stalen binnenvering
Advertentie
Publicatie Nederlands Zt/lvelbureau, 's Gravenhage
21
(Van onze medische medewerker)
Het geraamte of
skelet van de
mens dient onder
meer om stevigheid aan
de lichaamsvormen te
geven en grote of kleine
bewegingen mogelijk te
maken. Als u in de tuin,
of, als u geen tuin hebt,
in uw vacantie ergens
buiten, een slak ziet, be
kijk dit kleine weekdier
eens goed en let voor
al op zijn wijze van voortbewegen. Een
weekdier heeft geen inwendig skelet
en daarom ook geen armen of benen;
lopen kan het dus niet. Het voorste
deel van het lichaam schuift een stuk
je vooruit, waarna de rest van het
lichaam wordt bijgetrokken. De mens
kan door zijn benen beurtelings voor
uit te plaatsen veel sneller vooruit
komen dan de slak, die dan ook het
spreekwoordelijke voorbeeld van
traagheid is. Overigens komt men
wel eens tot de vraag of de slak als
hij denken kon ons werkelijk zou be
nijden. De vele ongevallen en ziekten,
die direct of indirect een gevolg zijn
van onze hang naar steeds hogere
snelheden, te voet of door middel van
een of ander voertuig, stemmen tot
nadenken.
De beweeglijkheid van de beenderen
van ons lichaam wordt mogelijk ge
maakt door de gewrichten. Niet alle
beenderen zijn echter beweeglijk met
elkaar verbonden. Ons schedeldak
bijvoorbeeld is opgebouwd uit meer
dere beenstukken. Bij de zuigeling zijn
deze beenplaatjes nog duidelijk los van
elkaar en is er boven de schedel zelfs
een ruitvormige opening tussen: de
fontanel, die ongeveer anderhalf jaar
na de geboorte dichtgegroeid moet
ziin Bij de geboorte moet de kinder-
schèdel een betrekkelijk nauwe ope
ning passeren. Door het losse ver
band van de schedelbeenderen kunnen
zij dan iets in elkaar gedrukt worden.
Dit is weer een van de mooie voor
beelden van de doelmatigheid in de
natuur. In de loop van de kinder
jaren vergroeien de schedelbeenderen
tot een onbeweeglijk geheel; bij de
volwassene bestaat de schedel uit eén
stuk, wel kan men altijd nog de na
den blijven herkennen.
Een gewricht is een beweeglijke
verbinding tussen twee beenstukken.
Enkele voorbeelden: schouder, elle
boog, pols, vinger, rug, kaak enz.
De bouw van een gewricht is een
voudig en toch ingenieus. Wij kunnen
er ons over verwonderen, dat onze
gewrichten zo goed zijn opgewassen
tegen de hoge en soms abnormale
eisen, die de mens er jaar in jaar
uit aan stelt. Een drieste kwajongen,
die van een te grote hoogte springt,
zal de kans lopen een of allebei zijn
benen te breken, zijn gewrichten
(voet, knie, heup) worden blijkens de
ervaring veel minder vaak ernstig be
schadigd. Vreemd genoeg heeft de
gemakkelijk over elkaar heen glijden.
Als dit kraakbeenlaagje verdwenen is
wordt de beweging dus belemmerd en
pijnlijk. Bij goed luisteren kan met
het gewricht horen kraken. Dit slijta
geproces dat optreedt bij oude men
sen en bij sommige ziekten is een
gevolg van de langzamerhand minder
goed functionnerende reparatie- én
vernieuwingsactiviteiten van de weef
sels. Kop en kom zijn door de ge
wrichtskapsel, een dun soepel vlies,
omgeven. Op sommige plaatsen Is zij
versterkt met gewrichtsbanden, deze
zijn als het ware in de vliezige kap
sel geweven en zorgen er voor dat de
gewrichtsvlakken niet te ver van el-
Het stoffelijk overschot van de sedert
3 Juli vermiste 30-jarige Nederlandse
verpleegster mej. M. van der Weg uit
Bakkum is in het* gebied van de 1949
meter hoge Hüttenkopf in de Allgauer
alpen ten Zuiden van Oberstdorf bij de
Oostenrijkse grens gevonden. Men ver
moedt, dat de verpleegster bij een po
ging om over een steile bergkam te
klimmen is verongelukt.
Een groot aantal Almelose leerlingen
va nmiddelbaren scholen is Donderdag
in conflict geweest met de politie. De
jongelui waren ter gelegenheid van de
„braderie", die daar ter plaatse wortd
gehouden, zeer luidruchtig en baldadig.
De agenten moesten va nde gummiknup
pel gebruik maken. De commissaris van
politie, zag zie hook in de strijd ge
mengd. Hij heeft enige rake klappen ge
kregen, maar deze ook uitgeedeld. Een
vijftal jongens is tijdelijk meegenomen
naar het politiebureau.
ondervinding ook geleerd, dat de ge
wrichten juist wel kwetsbaar zijn bij
allerlei kleine ongevallen, als men het
helemaal niet zou verwachten.
De twee beenstukken, die samen
een gewricht vormen zijn verschillend
van vorm en passen in elkaar. Het
schoudergewricht bijv. wordt ge
vormd door het schouderblad en het
opperarmbeen. Het boveneinde van
het opperarmbeen is bolvormig ver
dikt, men noemt dit de kop, terwijl
de zijkant van het schouderblad iets
is uitgehold tot een kom, waarin de
kop van het opperarmbeen past. De
kop en de kom zijn bedekt met een
laagje kraakbeen (knarsbeen). Dit
blauwachtige soepele materiaal heeft
een zeer belangrijke functie. Door
zijn elasticiteit dient het als stootkus
sen bij lopen en springen. Het is ook
zeer glad waardoor de kop en de kom
kaar af kunnen raken. Het eigenlijke
gewricht is door de kapsel herme
tisch afgesloten.
Binnen de gewrichtskapsel bevindt
zich nog een geringe hoeveelheid van
een dikke slijmige vloeistof: ge-
wrichtssmeer, dat te vergelijken is
met smeerolie.
Enkele gewrichten zijn iets anders
gebouwd; zij hebben niet een kop en
kom, maar twee koppen. Om nu te
zorgen, dat de koppen niet van el
kaar afglijden zitten er kraakbeen
ringetjes of -schijfjes tussen, terwijl
de versterkingsbanden van de kapsel
hier stevig zijn en de koppen op hun
plaats houden.
Na deze inleiding over de bouw van
de gewrichten volgende week over de
ongelukken, die er mee kunnen gebeu
ren,
St
ZONDAG 10 Juli: 6e Zondag na Pinkste
ren; eigen mis; 2 geb. H.H. Zeven
Broers; 3 geb. A cunetis; (Haarlem: 3
geb. oct. Kerkwijding): Credo; pref. van
de H. Drieëenheid; groen.
MAANDAG: H. Pius I, Paus-martelaar;
mis Si diligis; 2 geb. A cunctis; 3 geb.
naar keuze; pref. van de apostelen:
rood. Haarlem: Octaafdag van Kerkwij
ding; 2 geb. H. Pius; Credo; gewone pre
fatie; wit. Breda: Zegepraal van de
H. Norbertus; eigen mis: 2 geb. H. Plus:
pref. van de apostelen: wit.
DINSDAG: H. Joannes Gualbertus, abt:
eigen mis; 2 geb. H.H. Nabor en Felix;
wit.
WOENSDAG: H. Anacletus, paus-martelaar;
mis Si diligis; 2 geb. A cunctis: 3 geb. naar
keuze; pref. van de apostelen; rood.
DONDERDAG: H. Bonaventura, bisschop
belijder-kerkleraar: eigen mis; Credo;
wit. Utrecht en Haarlem: H. Marcellinus,
belijder: mis Os justi; 2 geb. H. Bonaven
tura; Credo; wit.
VRIJDAG: H. Henricus, belijder; mis Os
justi; 2 geb. H. Plechelmus; 3 geb. A
cunctis; (Haarlem en Breda: 2 geb. A
cunctis; 3 geb. naar keuze); wit. Den
Bosch en Roermond: H. Plechelmus, bis
schop-belijder; mis Statuit: 2 geb. H.
Henricus; wit.
ZATERDAG: O. L. Vrouw van de berg Car-
mel; eigen mis; Credo; pref. van O. L. Vr.;
wit.
ZONDAG 17 Juli: 7e Zondag na Pinksteren;
eigen mis; 2 geb. H. Alexius; 3 geb. A
cunctis; Credo; pref. van de H. Drieëen
heid; groen.
AMSTERDAM, 8 Juli (V.U.) Doet.
wiskunde: J. J. Verdonk, Rijswijk. Cand.
wis- en naturk.: P. Mobach, Haarlem;
C. Büthker, Heemstede; H. M. C. Schip
pers, Amsterdam; T. J. de Boer, Bever
wijk en C. van de Repe, Baarland (Z).
's-GRAVENHAGE, 8 Juli. Staatsexa
mens voor muziek: piano-b: mej. N. L
Almekinders te Amsterdam, mej. A. M.
Smalt te Amstelveen; piano-a: O. Boots-
ma te Groet (N.H.), mej. M. M. van den
Heuvel te Gouda; contra-bas-a; F. P. J.
Nijenhuis te Amsterdam; trompet-a: N.
van Dijk te Rotterdam; trompet (ork.):
S. J. H. van den Booren te 's-Hertogen-
bosch.
's-GRAVENHAGE, 7 Juli Staats
examens voor muziek: Piano-b: mej. Th.
P. L. M. Bonekamp te Maastricht, mej.
Chr. van Delden te Amsterdam, mej. E.
M. G. L. Jacobs te Heerlen, mej. E. R.
Jansen te Haren (Gr.), P. F. Kok te
Laren (N.H.), mej. A. van Ro-
munde te 's-Gravenhage, W. Wiggelman
te Heelsum. Viool-B: Jack Drop te
Amersfoort, mej. Ch. A. Hertzberger te
Amsterdamj. Piano-A: J. J. Joosten te
A'dam, E. K. L. van Loon te Bergen,
mej. J. H. de Ruyter te Scheveningen,
H. J. L. van de Sanden te Loon op Zand,
mej. I. N. Teipe te Amsterdam. Viool-A:
mej. M. M. Peeterse te Amsterdam. Solo
zang A: mej. E. L Both te Rotterdam,
mevr. G. W. Hattink-André de la Porte
te 's-Gravenhage, mej. J. G. Uyterschout
te Amsterdam. Viool Orkertspel; J. W.
van Loo te Amsterdam.
