Bosrit in Barneveld bracht weer zege
aan Henk van der Geest
Burgemeester Cremers reikt
medailles en lauwertakken uit
43
k
Agenda voor Haarlem
en
Zondagmorgen „Kinderen van
Hirosjima" in Frans Halstheater
RHEUMA betekent ontstellend leed!
Velsen toont belangstelling voor
Pre-fab „stalen scholen"
GEHEIMZINNIG
Goed parcours
Bouwkunst
exposities in de
Vleeshal
IJmuidense firma exporteert naar
alle windstreken
VIERDE ETAPPE HAARLEMSE MUGGENRONDE
Op de 10e Verjaardag Van de atoomaanval
Aangrijpende aanklacht
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1955
PAGINA 3
Bosrit valt mee
Prijzen voor moeder
Bioscopen
Crote of Sint Bavokerk
Diversen
Tenloonstellingen
JUBILEUM BIJ
ONZE COURANT
Concierge Jacq. v. d. Velde
25 jaar in dienst
Ziektekostenregelinig
gemeentepersoneel
In September
Grondinbreng in gemeen
telijk woningbedrijf
Achter de Witte: Heren
straat
Examens
Kantoor in Parijs
Haarlemse feestweek
Belangstelling
HOOFDAKTE-,EXAMENS
Gerardus Majellaschool
BOUWKOSTEN HOGER
DAN GERAAMD
Burgerlijke Stand Haarlem
20 woningen aan Zomer-
vaart en Visserseinde
onbewoonbaar
Aan de Vondelweg
Groter clubhuis in
speeltuin van „DVS"
Aanrijding op
Rijksstraatweg
Examen Handenarbeid
Akte r
Z ANDVOORT
Met Harlequinade
gaat het goed
Ten bate van het Rode Kruis
Sjors en Sjimmie
vermaakten
1000 kinderen
Trainen op het circuit
Beurs van Amsterdam
•-
•->
Beurs van New York
—i
Nabij het plaatsje Barneveld, waar Jan van Schaffelaar eens zo glorieus
Van de kerktoren afsprong en waar dan ook een grafmonument te zijner ere
voorbijgangers aan deze koene, doch onverstandige duik herinnert, hebben
gisteren de Haarlemse Muggenrijders na een prachtige étappe van 54 kilo
meter vogels en (houten) kippen schrik aangejaagd. Tussen bomen en strui
ken, hier en daar in zilverlicht gezet door stiekume zonnestralen, reden de
58 nu langzamerhand ervaren coureurs een bosrit over 3500 meter, een af
stand, die weliswaar niet lang was, maar toch zoveel bochten telde, dat
slechts uitgeslepen „kleppers" iets konden bereiken.
Burgemeester mr. O. P. F. M. Cremers, speciaal overgekomen uit de
Spaarnestad, loste het startschot; het was een schrikwekkend harde knal
(vandaar ook die geschrokken vogels en kippen). Henk van der Geest.won
de rit op magistrale wijze. Hij vertrok uit laatste positie en de hele meute
moest al na een paar 100 meter in zijn rug kijken.
Voor de boerderij reikte de Haarlemse burgervader de prijzen, lauwer
takken en medailles, uit. 's Avonds maakten de jongens een wandeling naar
het dorp, waar de kleinste van allemaal teleurstellend opmerkte, dat die
kerktoren van Jan van Schaffelaar helemaal niet zo hoog was als hij ge
dacht had.
Met lekker sappige bosbessen op zak
vertrokken de Haarlemmers 's morgens
tegen 10 uur uit Lunteren. Het land
schap, dat de karavaan passeerde, was
bijna nog mooier dan dat van de vorige
dagen en aangezien de panne slechts
tot twee lekke „pijpen" beperkt bleef,
had ook reparateur Barten een paar
rustige uren. Zelfs noteerden wij geen
botsingen tegen paaltjes en hekken, het
geen er toch wel op wijst, dat wielren
ners als ze eenmaal wat kilometers
achter de rug hebben, hun „rossen"
geen bokkesprongen meer laten ma
ken.
Precies volgens het tijdschema ver
scheen de bonte stoet om half vier in
het kippenstadje en daar wachtten be
halve vele Barneveldse supporters bur
gemeester Cremers, hoofdcommissaris
J.J. Fontijne, Gerard Peters de be
kende Haarlemse zesdaagserenner)
en hoofdinspecteur H.F. Suurendonck.
Bovendien zagen wij enige vaders en
moeders, die hun stoere zonen eens
kwamen opzoeken.
De bosrit viel ditmaal nogal mee,
want het parcours liep over harde
grindpaden en niet zoals Dinsdag
over mulle zandweggetjes en „ver
schrikkelijke" toppen. Er werd gere
den in twee groepen, een A- en een
B-groep. De laatste bestond uit pe-
daleurs, die het laagst stonden ge
rangschikt, terwijl de eerste 30 in de
A reden.
Het beslissende startschot bleef eni
ge ogenblikken uit omdat de burger-
vader de trekker van zijn pistool met
kon vinden, maar tenslotte, na een
enerverende stilte, vloog het peleton-
netje weg, uitgeleide gedaan door uit
hun slaap gehaalde, woedende mussen.
Vijf minuten later koerste Piet Neder-
stigt van de Amsterdamse buurt jui
chend over de eindstreep.
Het belangrijkste moest toen nog ko
men. Immers, zou Henk van der Geest
een knaap met rennersbloed, zijn vier-
de triomph g-aan behalen of zou Deen
v.d. Blom, a| drie dagen zinnend op
een geweldige revanche, de slag win
nen Achter in de meute, bespied door
vier, vijf onmiddellijke kanshebbers,
sprongen de rivalen naar voren. Op
500 meter lag Henk aan de kop, zijn
tempo was elkeen te machtig en met
meer dan 10 meter voorsprong arri
veerde hij aan de finish.. Leen werd
tweede.
De uitslag van de wedstrijd was de
ze keer van groot belang, zijn gold n.l.
ook voor de moederdagprtjzen. Alle
jongens kregen een. kaartje met een
nummer, dat zij 's avonds naar huis
stuurden en waarop de respectievelij
ke moeders een geschenk kunnen gaan
halen bij een Haarlemse winkelier.
Burgemeester Cremers reikte onder
een groene bomenkoepen de door een
Barneveldse wielersportliefhebber be
schikbaar gestelde prijzen uit. Henk
van der Geest en Leen v.d. Blom ont
vingen een lauwertak evenals Piet Ne-
derstigt en Siger Ran (Vogelenbuurt).
Zelfs de laatst aankomende kreeg een
schone herinnering aan deze etappe, in
de vorm van een medaille.
Alvorens Haarlems eerste burger de
terugtocht aanvaardde discussieerde hij
nog even met de jongens over het ver
loop van de rit. „Nou, burgemeester,"
zei Pietje, „als die knaap van de sta-
tionsploeg mij niet zo gesneden had in
de laatste bocht, dan was ik winnaar
geweest. U zag mij toch rijden, kei
hard ging ik."
Om half acht wandelden de renners
en volgers naar het dorp en de nacht
werd weer doorgebracht op een boer
derij tussen stro en hooi. Vandaag trekt
het legioen naar Tienhoven, het post
adres is: G. Degen, Looydijk 39A, Oud
Maarseveen (Tienhoven).
De uitslag luidt: Groep A. 1 Henk van
der Geest (Bomenbuurt) 3 Jan Teske
Bom (Gemengde Ploeg) 3 Jan eske
(Vogelenbuurt) 4 K. Hagen (Trans-
vaalbrt.) 5 Han Hogervorst (Leidse-
brt.) 6 Willy Blommaert (Gem.Ploeg)
7 Gerard Schaper (Bomenbrt.) 8 Jan
Fransen (Transvaalbrt.l 9 Leo Schra-
ma (Amsterd. brt.) 10 Henny de Kort
(Station).
Het individueel klassement is thans
als volgt: 1 Henk van der Geest 73
pnt. 2 Leen van de Blom (Gem. Ploeg)
65 pnt. 3 Willy Blommaert (Gem.
ploeg) 63 pnt. 4 Gerard Schaper (Bo
menbrt.) 50 pnt. 5. Leo Schrama (Am-
van eH^anPnni9 bospad in de buurt van Barneveld schoot te burgemeester
lem, mr. 5 p F cremers, met een flink P^tool de Muggen
weg voor de bosrit over 3500 meter.
sterdamse brt.) 45 pnt. 6 Rob Stljnman
(Indische brt.) 45 pnt. 7 Ben Versla
gers (Vogelenbrt.) 41 pnt. De ploegen-
rangschikking luidt: 1 Bomenbuurt 219
pnt. 2 Gemengde Ploeg 184 pnt. 3 Am
sterdamse buurt 158 pnt. 4 Vogelen
buurt 156 pnt. 5 Leidsebuurt 143 pnt.
CINEMA PALACE: 1-. 10.30,
2 en 4 15 uur. In de avondvoorstellingen om
7 en 9 15 uur: „Suzanne sliep hier", 18 j.
FRANS HALS: 7en 915'„H0, 7
en 9.15 uur. Zo. 2, 4.15, 7 en 9 15 u Zon
dagmorgen 11 uur: „De kinderen van Hi-
LlDO^Abbot^n Costelloj en de Mummie",
14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15
LUXOR: „Khyber Patrol 1403f= en
9.15 uur. Zo. 2, 4.15, 7 en B.1SU' Georce
MINERVA: Vr. tot en met Zo- °rge
verovert de vloot", a. 1. Vr. 2-3°
Za. 2.30, 7 en 9.15 u. Zo. 2, 4.15,,7 en
9.15 u. Ma. en Di. „Knock on wood
14 jaar, 2.30 en 8.15 u. Wo. en Do. ,,Joay
en het hertejong", a. 1., 2.30 en 8.1D
REMBRANDT: „Op de Reeperbaan struct
volw., 2, 4.15, 7 en 9.15 u. Iedere morgen
10.30 uur: „Puntje en Anton", a. 1.
ROYX: Vr. tot en met Zo.: „Geronimo 14
jaar. Vr. en Za. 2.30, 7 en 9.15 u. Zo. 2,
4.15, 7 en 9.15 u. Ma. tot en met Do.:
„HoucTini", a. 1., 2.30 en 8 uur.
STUDIO: „De wonderman" (geprol.), 14 j.,
2.15, 7 en 9.15 u. Zo. 2. 4.15, 7 en 9.15 u.
Iedere morgen 10.30 uur: Sneeuwwitje en
de zeven dwergen", a. 1.
Vrijdag 5 Augustus: Carillonspel door F.
Nle, van 12—12.30 u.
Maandag 8 Augstus: Carillonspel door
■K°mke de Waard, van 16—16.30 u.
l, "Mnsdag 9 Augustus: Gratis orgelbespe-
8 door George Robert, van 20—21 u.
*„r,0nderdag 11 Augustus: Gratis orgelbe
speling door George Robert, van 15—16 u.
t-arulonspel door Leen 't Hart, van 20—21 u.
MonTgn^sh^ugdvea?fétém°rgen °m 10-3° U":
MaIkt' VtJdga 5 Augustus. 20 u.:
Haarlemse Accordeoiiclut, H.K.A.C.
Augustiu Bloemendaal, Vrijdag 5
Augustus, 14.30 uur: Kindervoorstelling
"Doornroosje door het gezelschap
Elro"
.Anneke
Zondag 7 Augustus, 15 uur: Pianospel door
Emmy van Eden.
Spaarne, Zaterdag 6 Augustus, 14 uur:
Aankomst deelnemers aan Ned. motorboten-
railye; 19 uur: vertrek van het botenhuis
der Kon. Roei- en Zeilvereniging „Het
spaarne" van het bloemencorso op het wa
ter. Om 9 uur wordt gekeerd in Haarlem-
t 00,rd: Vanaf 7 uur speedboat-races en wa-
laa en Van de SP°orbrug tot de Zaanen-
Maandag zal het op het bureau
van onze courant een vreemde, maar
heuglijke, dag zijn. Wij hebben ons dan
te realiseren, dat onze trouwe concier
ge, de heer Jacq. van der Velde hp
wordt het liefst door iedereen Koos ge
noemd 25 jaar bij ons blad in dienst
is.
Koos is eigenlijk ongeveer de aardig
ste man die wij kennen In het dagelijk
se leven laten wij hem dat nooit zo
merken en wij slaan vaak weinig acht
op zijn voortdurende behulpzaamheid
en zijn onvermoeide plichtsvervulling.
Maar Maandag zal hij ondervinden,
hoe wij over hem denken. Hij zal dan
weten, dat wij zijn diensten altijd meer
op prijs stellen dan hij zelf misschien
denkt. En tevens zullen wij ons
zelf er mee feliciteren, da tKoos 25
jaar de courant trouw is gebleven,
waaraan hij zijn hart verpand heeft
uiteraard voorzover dat niet door zqn
echtgenote en beide dochters in beslag
wordt genomen.
Is hij binnen ons gebouw een graag
geziene figuur, ook daarbuiten geniet
hij bekendheid en sympathie. Hoe ve
len kennen hem niet als de hulpvaardi
ge ontvanger, wanneer zij na sluitings
tijd nog voor het een of ander aan
bellen, of als de onverwoestbare opti
mist, die door weer en wind per fiets
zijn boodschappen voor de courant doet.
Van al die aldus gegroeide hartelijke
betrekkingen zal Maandag stellig wor
den getuigd.
Op 18 Mei van dit jaar heeft de Haar
lemse gemeenteraad een verordening
ziektekostenvoorziening voor gemeente-
personeel vastgesteld, waardoor deze
per maand 7.- (indien zij gehuwd zijn)
en ƒ3.50 (indien zij niet gehuwd zijn)
wordt uitgekeerd als tegemoetkoming
in de kosten die verband houden met
ziekte.
De verordening is per 1 Juli in wer
king getreden. Aangezien het gemeen-
tepersoneel in 1954 een soortgelijke te
gemoetkoming is verleend die overeen
komt met de voor het rijkspersoneel
geldende regeling, achten B. en W. het
billijk die regeling ook te doen gelden
voor het eerste half jaar 1955. Een
desbetreffend voorstel heeft het college
de raad doen toekomen.
In de tweede helft van September
zullen in de Haarlemse Vleeshal,
twee belangrijke tentoonstellingen op
het gebied van architectuur gehouden
worden. Het betreft de expositie van
nationale Architectuur-tentoonstelling.
Beide exposities zijn in het Haagse ge
meentemuseum ingericht ter geigen-
heid van het in Juli aldaar gehouden
Vierde Internationale Congres van de
„Union Internationale des Architectes".
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen heeft de gemeente
Haarlem in de gelegenheid gesteld de
tentoonstelling van Nederlandse Bouw
kunst naar Haarlem te halen, terwijl
de Haarlemse afdeling van de Bond
van Nederlandse Architecten zich voor
al heeft ingespannen om de interna
tionale architectuurtentoonstelling hier
te krijgen. Deze laatste Bond heeft
zich bereid verklaard de inrichting en
organisatie der exposities te verzorgen
en garant te blijven voor een tekort tot
een bedrag van 750.-. B. en W. van
Haarlem stellen de raad nu voor de
overige kosten als transport, verzeke
ring, propaganda, aanleg van elec-
trisch licht etc., te willen bekostigen.
Voorgesteld wordt hiertoe een bedrag
van 1500.- beschikbaar te stellen.
De woningen aan de Witte Heren
straat 7, 9 en 9A zijn destijds in het
gemeentelijk woningbedrijf ingebracht.
Achter deze woningen ligt echter een
stuk grond, dat tot de openbare dienst
behoort. De bewoners van genoemde
woningen betalen voor de huur daar
van een gering bedrag per jaar.
Teneinde nu de huurinning in één
hand te brengen, stellen B. en W. van
Haarlem voor het stuk grond even
eens in te brengen in het gemeente
lijk woningbedrijf. Voor de bewoners
betekent dit een geringe huurverhoging
wegens grondhuur. Een en ander
geldt ook voor het gedeelte van de
grond, dat verhuurd is aan de bewo
ner van het perceel Nassaulaan 31. De
™95®nS. in het gemeentelijk woningbe-
drRf, die als alles goed gaat 1 Januari
1956 zpn beslag kan krijgen, komt de
gemeente te staan op een bedrag van
1200,-.
Voor het dezer dagen gehouden cou
peuse-examen te Haarlem slaagden de
volgende dames: W. van Beveren, T.
van Bakel en N. de Bonte, allen leer
lingen van de Maria Modenvakschool
aan de Molenwerplaan te Heemstede.
De cursus '55'56 begint op 5 Septem
ber.
G(Mnendth™sVrijburglaan 17, Overveen,
16 uur °P werkdagen van 9-^12 en 14-
Ned™?"ndS*m*p^OIn:- Grote maquette van
overltrZdin?sfampaie95S3tanden en 0Verzlcbt
Teyler's Museum: vtv
XXe eeuw. Tekeningen ittD
liaanse en Franse School nn k ÏS"
Michel Angelo en Claude 'ujrfa^F^le-
len en mineralen. historischf natuu??un.
dige instrumenten. Geopend: ledere werk-
dag behalve Ma. van 11—5 uur
Frans Halsmuseum: Expositie van pop
penhuis anno 1750 met Inventaris van meer
dan 3000 voorwerpen Geopend van loïfn
uur. Zo. van 1317 uur.
Bovenzaal: Architectuur-tentoonstelling
.Haarlem en omstreken Projecten stu
derende academie van bouwkunst te Am-
stcrdsni
Bisschoppelijk Museum: Middeleeuwse en
latere schilderijen, sculpturen, paramenten,
kantwerk, handschriften, munten e. d. Ge
opend van 10—17 uur. Zo. van 13—16 uur
Vleeshal: „Madame'tentoonstelling van
costuums, waaiers en preciosa uit de 17e en
18e eeuw. Geopend van 1017.30 uur en
van 1922 uur.
Leffelaar: Reproducties naar Oude en Mo
derne meesters. Geopend van 1017 uur.
Zo. gesloten.
De Waag: Historisch gebouw, schilders
milieu. Geopend Za.-avond en elke morgen
van ll—l uur
Huis Van Looy: Werken van de Haar
lemse schilder Kees Verwey: „30 x 1". Ge
opend van 10—12.30 en van 1.30—17 uur.
Zo. van 1417 uur.
Zaterdag, 6 Augustus, is het tien
jaar geleden dat de Japanse stad
Hirosjima getroffen werd door
een catastrofe die aan niet minder dan
300.000 mensen het leven kostte. Het
was niet een natuurramp die de eer
tijds welvarende stad trof, maar een
cultuurramp: de eerste atoombom. Niet
het geweld der seizoenen, maar het ge
weld dat door de mens zelf ontketend
was. Men was er in geslaagd een nieu
we bron van mateloze energie open te
leggen: het atoom, waarvan de kern
langs wetenschappelijke weg werd ge
splitst. Het is een goede gedachte ge
weest van de directie van het Haar
lemse Frans Hals-theater om Zondag
ochtend de film te vertonen die de ge
volgen van dat verschrikkelijke uur in
beeld brengt, de film „Kinderen van
Hirosjima", een aangrijpend docu
ment dat wij nauwelijks als waarheid
durven accepteren.
En toch: die ochtend in het jaar 1945,
om kwart over acht 's ochtends, stier
ven 200.000 bewoners van Hirosjima en
werden duizenden en duizenden voor
het leven verminkt. En nog openbaren
zich heden ten dage telkens bij hen die
de aanval overleefd hebben weer ziek
teverschijnselen die aangemerkt moeten
worden als gevolgen van dat fatale uur.
Wie heeft de verantwoordelijkheid
voor het gebruik van zulk een wapen
°P zich durven nemen? Heeft diegene
de gevolgen van zijn werk wei kunnen
overzien? Kan hij een voldoende gevolg
aanwijzen dat opweegt tegen wat daar
SfnSj ^7 Het komt ons voor, dat nie-
w!, !L k een verantwoordelijkheid
v Lt ^en'- n in feite schijnt ons
gebeurd. Tallozen hebben
de verantwoordelijkheid op zich geno-
men voor een betrekkelijk klein onder-
deel van het geheel, een betrekkelijk
klem onderdeel waarvoor de verant
woordelijkheid nog wel te dragen was.
Maar het totaal bleek een macht dié
de verantwoordelijkheid van ieder indi
vidu, maar ook van ieder volk verre te
boven ging.
Maar de zesde Augustus was tevens
de dag, waarop het menselijk vernuft
opnieuw kon zegevieren. Het was er
wederom in geslaagd een nieuw ge
heim te ontfutselen aan de natuur. De
vrijmaking van nieuwe, mateloze hoe
veelheden energie, hetgeen in feite een
nieuw tijdperk in de cultuurgeschie
denis van het mensdom inluidde. Want
nu men erin geslaagd is uit een zo
geringe hoeveelheid materie zulke enor
me hoeveelheden kracht te putten, zul
len tal van waarden opnieuw moeten
worden getoetst. De mens heeft de
grenzen van zijn eigen kunnen opnieuw
uitgebreid en het zal er thans om gaan
of hij bereid en in staat is deze nieuwe
macht te controleren.
„De kinderen van Hirosjima" getuigt
van de vernielkrachtige werking die
men met deze nieuwe vinding kan be
reiken. De film verhaalt van het leed.
Men ziet de verwrongen mensengestal
ten, men ziet de plaats waar een man
zat tijdens de aanval. Een man, die
volkomen opteerde in het verzengende
vuur van de bom tot er niets meer
van hem over was. Men ziet het leven
weggezogen worden uit plant en dier,
de huizen ineenstorten tot er niets meer
over is dan een zwartgeblakerde vlak
te, waar de dood ronddoolt in de vorm
van radio-actieve straling. Dagen, we
ken, maanden, jaren later blijken zij
die reeds meenden de dans ontsprongen
te zijn, nog een besmetting te hebben
opgelopen. Een vlek op de huid. Het
aantal witte bloedlichaampjes vermin
dert snel. Dan vreet de dood verder.
Nog altijd eist de aanval slachtoffers.
Kinderen willen niet groeien. Vrouwen
zijn door onvruchtbaarheid getroffen.
Dat alles is het resultaat van de eer
ste atoomaanval, een aanval die god
dank slechts éénmaal herhaald is en
de hemel geve, dat zo iets nooit meer
gebeure.
Het is goed op de tiende „verjaardag"
van de aanval nog eens bij al die dingen
stil te staan. De film „Kinderen van
Hirosjima" kan daarbij helpen. Het is
goed de ogen te openen voor de ver
schrikkelijkste dingen die ons te wach
ten staan, wanneer de wereld opnieuw
in brand zou raken. De dagelijkse
nieuwsstroom van de afgelopen jaren
zou ons wellicht al te vertrouwd maken
met het begrip atoombom. Wij zouden
te gemakkelijk voorbij zien aan de
verschrikkelijke gevolgen. „Kinderen
van Hirosjima" geeft een beeld van
de ellende. Men kan er zeker van zijn,
dat de gevolgen in feite nog veel ver
schrikkelijker zijn. Men ziet nog maar
betrekkelijk weinig, men ziet het maar
anderhalf uur lang. Het is goed om de
ze dingen bij gelegenheid van de her
denking eens op zijn geweten te laten
inwerken.
De film is vervaardigd door Japan
ners. Zij wordt gespeeld en geregis
seerd dooi" Japanners. Dat kan een be
zwaar zijn. Men is immers geneigd te
denken aan zelfbeklag. Er: Japan heeft
de ramp van een oorlog zelf over zich
afgeroepen, voor wie zich althans de
naam Pearl Harbour en de datum 7
December 1941 herinnert. Maar heeft
Japan een ramp van deze omvang ver
wacht? Had hij dit menselijkerwijze
kunnen verwachten.De ramp van de
atoomaanval gaat o.i. iedere grens van
rechtvaardige vergelding te buiten. Dit
mag geen mens worden aangedaan.
De Japanners hebben van de situ
atie geen misbruik gemaakt. Zij hebben
geen film vol zelfbeklag en
jammer. Zij hebben de feiten weerge
geven, zoals zij hun medemensen het
meest aanspreken. Zwijgend en met een
gevoel van medeschuldigheid. Zij wij
zen slechts en m dat wijzen ligt een
aanklacht, zo aangrijpend, zo vernede
rend voor ieder van ons, dat wij be
schamend de ogen moeten sluiten en
nog slechts kunnen bidden, dat dit ons
en niemand ooit nog overkomen zal.
Omwille van het verschrikkelijke dat
die film ons toont, kan zij slechts toe
gankelijk worden gesteld voor volwas
senen. Men begnjpe echter goed: dat
is niet de schuld van de Japanners al
leen die de turn maakten, maar van
al degenen en wie hoort daar niet
toe? die zoveel afschuwelijks tot
stand hebben gebracht.
Advertentie
De gemeente Velsen staat voor de noodzaak op zeer korte termijn te voor
zien in een nijpend tekort aan schoolruimte. Het openbaar onderwijs alleen
al heeft circa 20 klaslokalen nodig. Om hierin te kunnen voorzien en om
geen kostbare tijd aan de ambtelijke molen te verliezen voor permanente
bouw, werd onlangs door de Raad een crediet gevoteerd voor de bouw van
houten hulpscholen, die dan later wellicht voor het kleuteronderwijs benut
zouden kunnen worden. Maar Velsens wethouder van financiën, de heer
J. C. Aschoff, de directeur van Openbare Werken, de heer ir. D. N. Dam
mers, en de gemeente-architect, de heer J. F. Koopen, moesten deze week in
Parijs op de Premier Exposition Internationale komen, ingericht aan de
rand van Parijs in het fraaie Bas Pare du Domaine National de St. Cloud,
om er te ontdekken, dat de IJmuidense firma „Mavem" op verzoek van de
Franse regering „stalen scholen" bouwt. En nu wordt er in Velsen hard
over gedacht of het misschien toch niet beter is om geen houten hulpscholen,
maar deze pre-fab scholen te gaan bouwen. Ze zijn veel duurzamer, uiter
mate gemakkelijk te monteren en demonteren en kunnen bovendien tot
allerlei andere nuttige gebouwen verbouwd worden, zodra zij niet meer als
hulpscholen nodig mochten blijken.
Op de Parijse tentoonstelling is een
modelschool gebouwd, bestaande uit
één klaslokaal, een openlucht-lokaal,
dat tevens dienst doet als overdekte
speelplaats, met daarnaast een woning,
zoals in Frankrijk nog zeer veel voor
komt. Het aantal open en gesloten lp
kalen kan. naar believen uitgebreid
worden. Het is zelfs zo, dat wanneer
een bepaald vertrek te klein of te
groot blijkt te zijn, dat dit op zeer
eenvoudige en weinig tijdrovende wij
ze veranderd kan worden.
Het geheim van deze bouw schuilt in
de toepassing van een stalen skelet op
de wijze van een mecanodoos en het
daarin brengen van panelen, die er
volgens een bepaald systeem inge
klemd worden. Deze panelen bestaan
uit een kern van Linex vlasvezel, on
der zeer zware druk geperst. Aan bei
de kanten is daartegen een asbest-
plaat geperst. Hierdoor heeft het paneel
dat gegarandeerd onbrandbaar is, bij
een dikte van 4 cm een isolerend ver
mogen, dat gelijk staat aan 50 cm
metselwerk.
Door de toepassing van deze ele-
mentenbouw is het mogelijk zeer
veel variatie in de uitvoering te bren
gen. Men kan practisch ieder vloer
plan gebruiken, deuren en ramen
kunnen geplaatst worden waar men
wil, zodat het gebouw geheel opge
leverd kan worden overeenkomstig
de wensen van de eigenaar. Het ge
raamte bestaat uit volbad verzinkt
staal en wordt, na de bouw, met de
panelen twee keer behandeld met een
synthetische verf van grote duur
zaamheid.
Volgens dit systeem heeft de „Ma
vem" te IJmuiden, die inmiddels ook
al een verkoopkantoor op de Boule
vard des Invalides 28 te Parijs heeft
gestocht, woningen geleverd naar alle
windstreken. Men vindt ze in Canada,
Australië en Nieuw-Zeelland, in Arabië
en Borneo. De B.P.M. bestelde al voor
een waaarde van millioenen guldens.
En der aannemer, die thans de Eu-
phraat in Azië weer op diepte brengt,
heeft een volgens dit systeem gebouwd
kantoor en personeelsverblijf op pon
tons achter zijn baggermolen aan, 28
m lang, 12 m breed. En aan het IJmui
dense strand werd het paviljoen De
Schelp volgens dit systeem gebouwd na
de stormramp van 1953. Het paviljoen
staat er nu 2 jaar in weer en wind,
maandenlang blootgesteld aan de in
vloed van het invretende zeewater.
Maar er is nog niets van bederf te
ontdekken.
In deze tijd van schaarste aan bouw
vakarbeiders is het ongetwijfeld een
groot voordeel, dat volgens dit systeem
met ongeschoolde arbeiders gewerkt
kan worden. En zelfs dan is voor de
bouw niet meer dan anderhalf tot twee
en een half uur per m2 vloeroppervlak
nodig. De demonstratieschool op de
Parijse tentoonstelling heeft een vloer
oppervlak van 265 m2 en werd ge
bouwd in 542 uur. Hierbij was ook de
woning inbegrepen waaraan natuurlijk
VRIJDAG 5 AUGUSTUS
Grote Kerk: Optreden van de
Haarlemse accordeonclub H. K.
A. C. in de muziektent. 20 uur.
ZATERDAG 6 AUGUSTUS
Spaarne: 2 uur aankomst der
deelnemers aan de Ned. Motor-
fa otenr ally e.
Om 7 uur vertrekken van het
botenhuis der Kon. Roei- en Zeil
vereniging „Het Spaarne" 70 weel
derig met bloemen versierde vaar
tuigen, die deelnemen aan het
watercorso „Bloemen en licht op
het Spaarne". Om 9 uur wordt
gekeerd in Haarlem-Noord, waar
de 5000 lichtjes worden ontstoken.
Vanaf 7 uur speedboat-races en
waterskiën van de spoorbrug tot
aan de Zaanenlaan in het Spaarne.
Advertentie
is de Rheuma-actie I
Bekendmaking van het geheim via b?10®
zenders. millioen gulden aan prijzen
in vriie besteding»
Goedgek. Min v iust. 22-ll-'54 LO 520/052.
meer werk is dan het opbouwen van
grote klaslokalen.
Een ander voordeel is de uitermate
lichte constructie. Hierdoor kan met
een bescheiden fundering worden vol
staan. Men zou b.v. de hulpscholen in
Velsen zonder enig bezwaar op een
eenvourige betonplaat kunnen op
bouwen. Gaat men dan later ver
plaatsen, dan heeft men alleen het ver
lies van de betonnen vloer. En in tegen
stelling tot houten gebouwen is het on
derhoud miniem. Ten slotte zijn de ge
bouwen sterk isolerend. In de zomer
blijden ze heerlijk koel, in de winter
hoeft niet hard gestookt te worden.
Het merkwaardige is, dat hoewel b.v.
in Frankrijk zeer grote belangstelling
voor deze wijze van bouwen, speciaal
met betrekking tot de scholen, bestaat,
mer. in Nederland nauwelijks van het
bestaan van dit systeem wist. De fir
ma heeft zich vanaf 1946 uitsluitend
op de export gericht, ondanks de van
Engelse zijde ondervonden zware con
currentie. Het Engelse pre-fab-systeem
wordt namelijk beschermd door hoge
invoerrechten in het Sterlinggebied. De
Engelsen kunnen er vrij leveren, de
Nederlanders betalen 40 pet. op de to
tale kosten, inclusief vervoer. En des
ondanks zijn de Nederlandse woningen
maar weinig duurder en bovendien be
ter van kwaliteit.
Zelfs in de gemeente Velsen was
men onkundig van wat deze IJmui
dense firma doet. En het is wel op
vallend, dat thans een bezoek aan
een Parijse tentoonstelling nodig was,
om hiervan kennis te nemen. Dat is
dan ook gebeurd, waarbij een volle
dag besteed is aan het demonstreren
van montage en demontage. En thans
vragen ook besturen van andere ge
meenten al om inlichtingen.
Ook van Rijkswege bestaat interesse.
De Genie heeft reeds enkele proefop
drachten verstrekt. In Januari moet
weer een geheel nieuw object gereed
zijn, een constructie met zo weinig
mogelijk verschillende elementen. Het
wordt een school voor het geven van
theoretisch onderricht, maar de con
structie moet zodanig zijn, dat hier
van ook tal van andere gebouwen ge
maakt kunnen worden, zoals barakken,
een hospitaal, e.d.
Voor de gemeente Velsen zit in dit
systeem veel aantrekkelijks. Men zou
zonder enig bezwaar volgens dit sys
teem permanente scholen kunnen bou
wen. Wil men dat niet en beschouwt
men ze als hulpscholen, dan kunnen
ze na een jaar of tien niet alleen ge
makkelijk verplaatst worden, maar ook
voor heel andere doeleinden bestemd
worden. Het is heel goed denkbaar een
school te splitsen in twee of meer wo
ningen. Het is ook eenvoudig om de
onderdelen van twee scholen te ge
bruiken voor het opzetten van een ge
heel ander gebouw, b.v. een jeugd
huis. Kleedlokalen bij sportvelden, en
tal van andere mogelijkheden liggen
liggen hier voor het grijpen.
Het is dus zeer wel denkbaar, dat de
gemeenteraad van Velsen binnenkort
een aanvullend crediet gevraagd zal
worden. Want deze pre-fab-scholen ko
men wel even duurder dan houten hulp
scholen. Maar afgezien van het ver
schil in onderhoudskosten, zijn de pre
fab-scholen tot veel andere nuttige ge
bouwen aan te wenden, wat van een
houten hulpschool beslist niet gezegd
kan worden.
HAARLEM Geslaagd voor de ge
hele akte: W. van Seventer te Am
sterdam, P. Borgman te Amsterdam,
P Harder te Medemblik, J. Mienes te
Oud-Karspel, L. Oppenheimer te Am
sterdam, G. v.d. Meer te Amsterdam,
J. Kiel te Leiden, J. Duyvetter te Enk
huizen, A. Janse te Warmond.
Voor gedeelte B: M. J. Plekker te
Amsterdam, W. van der Pols te Kat
wijk aan Zee, H. W. Röling te Mij
drecht, W. F. Pauw te IJmuiden-Oost,
H. J. van der Plaat te Stroet (St.
Maarten N.H.), J. N. Nouwen te Am
sterdam, J. J. A. Putters te Den Hel
der, P. L. Reuzenaar te Haarlem, A.
M Hogeboom te Amsterdam, J. G.
Neefjes te Wervershoof, W. Clay te
Haarlem, H. Souwer te Haarlem.
De stichting van de Gerardus Majel
laschool aan de Richard Holkade blijkt
in totaal 54.350.- meer te hebben ge
kost dan men aanvankelijk geraamd
had. B. en W. van Haarlem stollen de
raad nu voor het voor dit doel vroeger
reeds beschikbaar gestelde bedrag van
476.800.- te verhogen met de beno
digde 54.350.-
De hogere kosten zijn voornamelijk
het gevolg van veel bijkomend funde
ringswerk, de risicoregeling, bliksem
beveiliging, honorarium en hogere kos
ten van aanleg van het sportterrein
met beplanting.
GETROUWD: E. Kolster en H. van
Kampen, J. Timmer en A. L. Eller-
meijer, P. W. Jacobs en A. C. Heiloo,
J. C. Stekelenburg en M. van der Vlerk,
R. Dijkstra en W. M. Bakker, G. Borst
en G. Rossel.
GEBOREN: J. M. E. Zjjlstra-Haze-
winkel, z.; E. M. Rijnbeek-Kabel, z.;
M. C. Timmer-Aamink, z.; N. Fennis-
Koelemeijer, d.; J. Seits-de Kievit, 2 d.;
A. M. A. Bos-van Campen, d.
OVERLEDEN: I. A. J. de Wilde,
77 j. Leidsevaart, C. de Visser, 54 i,
Gasthuisvest, A. Velders-Lanser, 67 j.,
Gasthuisvest.
Aangezien voor de bewoners van de
reeds geruime tijd onbewoonbaar ver
klaarde woningen aan de Gasthuis
straat 30 en aan de Twjjnderslaan 23
rechts en links, nog steeds geen pas
sende woonruimte is gevonden, stellen
B. en W. van Haarlem de raad voor
de ontruimingstermijn nogmaals voor
een jaar te verlengen.
Intussen hebben B. en W. het voor
nemen om de woningen aan het Vis
serseinde 55, 57 en 59, alsook die aan
de Zomervaart IA t.m. 1H en 3A t.m.
31 onbewoonbaar te verklaren. De ver
vallen staat, het ontbreken van water
leiding, de gebrekkige keukeninrichting,
de plaats en de onhygiënische inrich
ting van het toilet behoren tot de meest
voorkomende bezwaren tegen deze wo
ningen, die niet meer door verbeterin
gen in bewoonbare staat gebracht kun
nen worden.
Het verenigingsgebouwtje van de
speeltuinvereniging „D.V.S." op de hoek
van de Vondel weg en de Roerdomp
straat zal mede om aesthetische rede
nen vergroot moeten worden. In ver
band daarmee zal de fundering aan
merkelijk zwaarder en dieper moeten
worden uitgevoerd dan aanvankelijk in
de bedoeling lag. Een en ander vergt
een extra kosten van 2.800,- terwijl
nog eens 2.200,- nodig is voor het
maken van betonnen funderingen voor
nieuw op te stellen speeltuigen.
Aan de Haarlemse gemeenteraad
wordt nu door B. en W. voorgesteld
deze 5.000,- extra-kosten van gemeen
tewege te dekken en daartoe het be
staande crediet van „D.V.S." met ge
noemd bedrag te verhogen.
Gisterenmiddag om vijf minuten voor
half drie sloeg de 25-jarige wielrijder
G. C. v.d. Z. uit Haarlem op de hoek
Rijksstraatweg-Overtonstraat plotseling
links af zonder te letten op het achter
hem komende verkeer uit de richting
stad. De 48-jarige Castricummer J. B.
wist met zijn bromfiets niet meer uit
te wijken, zodat een aanrijding ontstond.
Beiden kwamen te vallen, de Haar
lemmer liep een lichte hersenschudding
op en werd overgebracht naar het Grote
Gasthuis, de bromfietser had slechts
een wond boven het oog.
HAARLEM. Gesl. de heren: D. op
't Land, J. H. Born, L. H. L. Geeris,
Nieuwboer, H. M. Philipsea, H. J.
Dangé, P. A. Oosterhoff, J. D. Span-
jer, H. Groeneveld, J. H. Boersma,
P. J. G. Logeman, L Maaswinkel, J. M.
Pflister, J. Slokker, A Tolenaars, Chr.
W. J. Hajer, C. v.d. Heuvel, A. van
Rooy, F. Porte, J. de Boer.
Afgewezen: 5.
De bazar welke de afdeling Zand-
voort van de Ned. vereniging tot be
scherming van dieren houdt in het
Patronaatsgebouw, mag zich sedert
Woensdagavond toen zij officieel door
Burgemeester van Fenema werd ge
opend in een uitermate druk bezoek
verheugen. Terecht: want de organisa
toren van „Harlequinade" zo heet
de bazar hebben met fantasie en
goede smaak een aantal aantrekkelijke
stands en exposities bijeen gebracht
welke het bezoek aan het Patronaats
gebouw alleszins de moeite waard
maken. Voor deze actieve afdeling is
dit een welkome gelegenheid om de
gelden bijeen te brengen voor de stich
ting van een dierenasyl te Zandvoort.
De bazar blijft tot Zaterdagavond ge
opend.
Het bouwfonds van de afdeling Zand
voort van het Nederlandse Rode Kruis
is Donderdagmiddag aanzienlijk ver
sterkt. Het gezelschap-Straeten verleen
de zijn belangeloze medewerking aan de
opvoering van de lotgevallen van Sjors
en Sjimmie en de tijger in China. Meer
dan duizend kinderen woonden deze
voorstelling bij in het geïmproviseerde
openluchttheater in het Vijverpark te
Zandvoort. In ademloze spanning volgde
het jeugdige publiek de avonturen van
Sjors en Sjimmie en de lelijke streken
van Pedro werden tijdens het spel door
de kinderen blijkens hun uitroepen
met verontwaardiging afgekeurd. Een
succes dus voor het toneelgezelschap en
het Rode Kruis.
Zaterdag wordt op het circuit van
Zandvoort de training voortgezet voor
de deelnemers aan de auto. en motor
races welke daar Zondag worden ge
houden. 's Morgens van 9 tot 12 uur
trainen de motorrijders en 's middags
van 2 tot 5 uur de automobilisten. De
training is voor het publiek toegan
kelijk
(Niet ottloiële koersen)
Vorig
Opening
slot
5/8
3% Ned. 1953
101tt«L
3(4 Ned. 1953
101%
M»
3(4 Ned. 1948
100%
3(4 pCt. Ned. 1950
100%
3'/* Ned. 1954
100(4
mm
3V4 Ned. 1955
3-3(4 Ned. 1947
100(4
mm
100,i
100%
3 Ned. 62-64 bel. fac.
101%
Inschr. Grtbk 1946 3 pCt.
99%
Ned. Handel Mij. cert.
248
AJC.U.
352%
252
Van Berkel's Patent
202gb.
Calvé-Delft cert.
320
Van Gelder
330gb
Kon. Hoogovens cert.
Unilever Cert.
350%
472%
469(4
Ned. Kabel
325gb.
Philips
452 (i
448
Kon. Petroleum
642(4
635(4
.Amsterdam" Rubber
144(4
144(5
Holl. Amerika Lijn
235(4
234
Kon. Ned. Stoomb. Mij
217 (4gl
214
Ned. Scheepv. Unie
212(4
209
H.VA.
156%
155(4
Deli Mij. Cert.
169%
160
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electric
General Motors
Kennecott Copper
Montgomery Waro
Radio Corp.
Republic Steel
Royal Dutch
Shell Onion Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
O.S. Steel
3/8
4/8
70%
69
149ex
146
90(4
88
50%
50%
135%e
133
119%
117(4
80%
79(4
48%
47(4
46
45%
84%
83(4
59(4
60
61%
60%
96
94%
31%
31(4
52%
51%
Stemming: gemakkelijk