HAARLEM-NOORD wordt opstan Hier loert de doodwil som migen inspireren tot wilde maatre dig gelen KOBALTSTRALERS spelen grote rol bij kankerbestrijding Haarlemse luchtvaartclub krijgt eigen terrein in Bloemendaal VIER JUBILARISSEN OP 15 AUGUSTUS Priesterfeesten in Heemstede, Noordwijk, Sassenheim en Noordwijkerhout M I Visafslag voor 40.000 gld. benadeeld Actie-comité blijft paraat, maar wil de legale weg blijven bewandelen 27 Augustus officiële opening Een jaar tegen directeur afslager geëist MADAME" WIJS WOORD UIT AMERIKA Deken J. P. A. Brinkman Em. pastoor F. C. v. Noort Pastoor P. Braak Pastoor L. Brink WOENSDAG 10 AUGUSTUS 19öw PAGINA 3 n NIEUWE PRIOR VAN AUGUSTIJNEN Pater L. Verhagen volgt pater N. de Wit op Bromfietser aangereden op Rijksstraatweg T riniteitslyceum Uitvaart Peter Faase Examen Handenarbeid Akte r Amerikaans geluid „KLEIN ARTIS" IN HAARLEM Drijvende tentoonstelling op natuurhistorisch gebied Programma orgelbespeling Primeur voor Nederland INSTALLATIE TWEE FRANCISCANER PASTOORS Waarom kobaltstralers? DE TUINTJES LANGS DE RIJKS- STRAATWEG Onderhandelingen ontwikkelen zich in gunstige zin Grenscorrecties Niet op eenzijdige wijze tot stand gekomen Regering beantwoordt vragen van Kamerlid Gegadigden voor oude „De Hoop" Beurs van Amsterdam Beurs van New York Haarlem-Noord wordt opstandig. Dat blijkt uit de vele reacties, die het actie comité ter verbetering van de verkeersveiligheid op de Rijksstraatweg en Schoterweg van bewoners uit Noord ontvangt op de negatieve resultaten, die zowel particuliere als gemeentelijke instanties moeten noteren bij haar pogingen om het rijk tot andere gedachten te brengen ten aanzien van de Haarlemse verkeersproblemen. liet is zelfs zó, dat sommige groepen van mensen aan het actie-comité het advies hebben gegeven om een sit-down-staking te organiseren. Anderen willen een actie ontketenen, waarbij auto's dwars over de weg worden geparkeerd, zodat het verkeer wordt gestremd en de voetgangers vrije overtocht hebben. De betrokken automobilisten hebben verklaard, dat zij gaarne de boete Voor hun rekening nemen. Weer anderen hebben het plan geopperd om met spandoeken te demonstreren of met geluidswagens door de stad te trekken. En tenslotte zijn er ondernemende Noorderlingen, die de Rijksstraatweg en de Scho terweg willen beschilderen of vol kalken met doodskoppen en de alleszeggende leuze: „Hier loert de dood". Uit al die reacties blijkt wel, dat het actie-comité niet alleen staat; dat het de steun en het vertrouwen van de bewoners van Haarlem-Noord heeft; en dat de mensen nu bepaald opstandig worden, nu zelfs na de stevige stappen van de gemeenteraad het Rijk zich een paar dovemansoren heeft aangemeten. Natuurlijk is het comité gelukkig gestemd - voor zover er in deze trieste zaak van een gelukkige stemming sprake kan zijn - dat zovele duizenden mensen zich achter zijn acties hebben gesteld, maar het wijst met nadruk alle middelen af, die maar enigermate op geweld kunnen duiden. Het wil en zal de legale weg blijven bewandelen; het zal zelfs geen aanwijzingen geven, hoe de verbetering tot stand moet worden gebracht. De enige overtuiging, die het heeft uitgesproken, is deze, dat het aanbrengen van stoplichten enige verlichting in de wantoestand kan brengen. Voor het overige wil het comité met wettelijke middelen blijven ageren en het heeft gisteravond er nog eens op gewezen, dat vóór het invallen van de winter een grondige verbetering zal moeten worden aangebracht, hoe dan ook. Advertentie verwacht U in de VLEESHAL van 1017.30 uur. Tevens demonstratie KANTKLOSSEN van 1517 uur. Op het dezer dagen gehouden kapittel »an de Nederlandse provincie der pa- ïers Augustijnen is ter opvolging van oater N. de Wit gekozen tot prior van let Augustijnen-klooster aan de Zijlweg ;e Haarlem: pater Leopold Verhagen, 5en der Paters van het klooster „Ha- riënhage te Eindhoven. Pater Verhagen is geboortig van Hel mond en is in 1933 priester gewijd. Hii is 47 jaar oud. Hu heeft al eerder deel jitgemaakt van Haarlemse convent Ser Augustijnen, n'l. in de jaren '34-'37 ;n welke tijd hij zich in het bijzonder met de jeugdbeweging bezig hield. Hij s oprichter van de Haarlemse voortrek- icersstam „Benoit Labre" en was de ;nige priester in het land die oubaas was. Pater Verhagen is een bekend predikant, heeft zich vlak na de be vrijding van ons land grote verdiensten verworven voor Radio Herrijzend Ne derland en is zijn medewerking aan de radio, thans aan K.R.O. en Wereldra dio-omroep, blijven geven. Pater N. de Wit, die opnieuw in het hoofdbestuur van de orde gekozen is als definitor, zal de nieuwe prior als supp' rior terzijde staan. Öp de hoek van de Spaarnhovenstraat en tte Rijksstraatweg te Haarlem werd gister middag ongeveer 5 uur de 53-jarige brom fietser J. J. H. uit Santpoort ten val ge dacht door een wielrij dster, die hem geen verleende. De wielrij dster wilde ilaarf ude sPaarnhovenstraat linksaf in- aan w d öus voorrang behoren te geven- fn'Nonrr£ï°^fietser. die de Rijksstraatweg verwondtnïk®richtinB bereed. Hij liep een .^heurde ^in ?an zlJn linkerhand en nield, natalon. Zijn bril werd ver- De rector van het Triniteitslyeeum wekt de leraren en leerlingen van het Lyceum op trt bijwoning van de uitvaart van de m St. Gallen (Zwit- ierland) verongelukte Peter Faase, die leerling was van het Triniteits lyceum D? uitvaartmis zal Donder dag om 10 uur worden opgedragen in de kerk te Bentveld aan de Sparren- Men wordt eveneens uitgenodigd tot deelneming aan het rozenkransgebed, Woensdag om 8 uur in genoemde kerk. E. HAARLEM: Geslaagd de heren firoggel, W. A. de Bolster, J. a; Abma, H. D. v. d. Lelie, G. Arp, k Sot, G. Faddegon, H. Piersma, J- Buuim, Tj. Rijnja, G. H. Gardien, S. D. W. Bos, J. A. Brouwer, M. J. v. d. Iersel, W. naart, J. Groenhuyzen, J. M. GV<v n' E. J. Verdunnen, P. R. Gubitz, J- E. van Praag. Afgewezen: 3. films CINEMA PALACE: „Peter Pan", a. 1., 10.30, 2 en 4.15 uur. In de avondvoorstellingen om 7 en 9.15 uur: „Suzanne sliep hier", 18 j. FRANS HALS: „Zeebonken", a. 1., 2.30. 7 en 9.15 uur. LIDO: „Abbott en Costello en de Mummie", 14 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. kUXOR: „Khyber Patrol". 14 jaar, 2, 7 en 9.15 uur. MINERVA: „Knock on wood", 14 jaar, 2.30 en 8.15 u. Wo. en Do. „Jody an het her- tejong a. 1., 2.30 en 8.15 u. strB voiwDTo "°p de Reeperbaan, ochtend i'n?ó 5' 7 en 915 uur- Iedere uur Puntje en Anton", a. 1. STnnTn'.'H0Udini"' a' 2 30 en 8 uur- 215, 7 :enD9ei5W°nd-e™an" (.geprol:>. 14 1- Iedere ochtend 10.30 u.: de zeven dwergen", a. 1. Donderdag 11 Augustus „Sneeuwwitje en de zeven dwergen' George6 Row. Gra~tis orgelbespeling door •pelina don- van 15~16 uur- Carillonbe door Leen 't Hart van 2021 uur. Zoals bekend heeft het comité naar aanleiding van enkele recente ongeval len met dodelijke afloop brieven ge schreven naar verschillende instanties. Betreffende het ongeval van 20 Juli bij het Soendaplein, waarbij het acht jarige dochtertje van de familie v. Liemt om het leven kwam, ontving het comité een brief van de centrale direc tie der PTT uit Den Haag, waarin medegedeeld werd, dat er een alge mene dienstorder was uitgegaan voor de PTT-verkeersgebruikers om de grootst mogelijke voorzichtigheid in acht te nemen. Ook vanwege de directie der Haarlemse PTT was een schrijven ontvangen. Daarin verklaart de direc teur, dat bij het personeel steeds is aangedrongen op grote voorzichtigheid. Naar aanleiding van het ongeval van 20 Juli is zulks opnieuw gedaan, en met de grootste nadruk. Gevraagd is daarbij, dat het gemotoriseerd perso neel zijn snelheid zodanig regelt, dat de kans op ongelukken tot een mini mum wordt beperkt. De directeur wijst er echter op, dat de besetlwagens van de post door hun felrode kleur bijzonder opvallen in het verkeer en dat het publiek daardoor de indruk krijgt, dat de wagens sneller rijden dan in werkelijkheid het geval is. Tevens attendeert de directeur erop, dat er van politiezijde nooit aanmerkin gen bij hem zijn binnengekomen, maar hij zegt ook dat eventuele klachten, van wie dan ook, grondig zullen worden onderzocht. Zijn de klachten gegrond, dan zullen er zonder twijfel maatrege len worden genomen. Ook van de directeur van het PEN heeft het comité een brief ontvangen, en wel betreffende het ongeval op 22 Juli ter hoogte van de Kleverlaan op de Schoterweg, waarbij ir. Domingo het leven liet. Uit dat schrijven blijkt, dat er vanwege de PEN-directie een order is uitgegaan, waarin op de grote gevaren op de weg wordt gewezen en waarin de grootst mogelijke voorzich tigheid geboden wordt. Interessant is de brief, die het actie comité bereikte via kapelaan B. van Zijl van de St. Liduinaparochie. De brief is afkomstig van de heer P. A. v.d. Kerkhoff uit Chicago, die thans met verlof te Haarlem in de Balistraat vertoeft. H\j verbaast zich met grote veront waardiging over de verkeerssituatie in Nederland en met name in Haarlem. Het komt hem onbegrijpelijk voor, dat de voetganger vrijwel nergens gere specteerd wordt. Hij vraagt zich af hoe het mogelijk is dat er met een grote snelheid door de smalle straten van Haarlems binnenstad wordt gereden en met verbijstering heeft hij geconsta teerd, dat soms een bus over het trottoir rijdt. 1 Op de bredere wegen in de stad worden snelheden bereikt, die een vreemdeling verbluft doen staan. Hij noemt dat onverantwoordelijk, zowel ten aanzien van de weggebruikers als van de auto riteiten die dat maar gedogen. De man uit Chicago wijst erop, dat in zijn stad de snelheid varieert van 15 tot hoogstens 35 mijl per uur en hp raadt allen aan gezamenlijk een actie te ondernemen om aan die noodtoestand, waarin zelfs kinderen tot slachtoffers worden gemaakt, een einde te maken. Uit het bovenstaande en uit de om standigheid in Haarlem-Noord heeft het actie-comité wel de wijsheid opgedaan, dat het zal moeten blijven ageren. Het zal dat ook blijven doen, zonder op houden. Totdat aan de noodtoestand inderdaad een eind gekomen is. Dinsdag is in Haarlem het museum schip „Klein Artis" aangekomen. Het schip bevat een tentoonstelling op na- tuur-, prae- en cultuurhistorisch gebied, samen 2000 stuks aan levend en opgezet materiaal. Het is alweer zeven jaar ge leden dat „Klein Artis" in Haarlem ge weest is en sindsdien heeft de verzame ling nogal enige verandering ondergaan. Tot en met 29 Augustus is er dagelijks gelegenheid tot bezichtiging van 10 tot 21 uur. „Klein Artis" heeft ligplaats in het Spaarne bij de Lange Brug te genover de R.K. kerk. George Robert zal Donderdagmiddag van 34 uur op het orgel in de Grote Kerk het volgende programma uitvoe ren: 1. Preludium en Fuga G gr. t., J. S. Bach. 2. Koraalvoorspel „Gott sei gelobet und gebenedeiet", H. Scheidemann. 3. Passacaglia, D. Buxtehude. 4. Concert in d kl. t., G. F. Handel. Andante. Adagio. Allegro. 5. Scherzo, G. Verschraegen. 6. Preludium en Fuga over B.A.C.H., Franz Liszt. Bij de bestrijding van kankergezwel len speelt de bestraling met röntgen- of gammastralen een belangrijke rol. Bij een röntgenbuis heeft men het zelf in de hand hoe doordringend de erin opgewekte straling zal worden. Bij een radioactieve stof (kobalt) staat onver anderlijk vast hoe doordringend de uit gezonden straling zal zijn. Met behulp van zeer speciale generatoren, zoals bv. de v. d. Graaff-generator, kan men spanningen van enige millioenen volts over een röntgenbuis aanbrengen. Ook kan men met behulp van bijzondere toestellen, zoals betraton, röntgenstra len opwekken gelijk aan die, welke door een spanning van tientallen mil lioenen volts op een röntgenbuis te weeggebracht zouden worden. Een der gelijke betraton zal te zijner tijd te Rotterdam worden gebouwd. Op het ogenblik is evenwel de aan dacht der stralentherapeuten in Neder land speciaal gericht op het gebruik van radioactief materiaal als bron van overeenkomstige stralen, die, wanneer zij langs de röntgenweg werden op gewekt, spanningen van enige millioe nen volts zouden vereisen. Zaterdag 27 Augustus opent de Haar lemse Luchtvaartclub zijn nieuwe ter rein aan de Zeeweg in Bloemendaal. Het heeft heel wat voeten in aarde gehad eer deze actieve vereniging de beschikking kreeg over een eigen veld om er de zelf-gebouwde modelmotor en zweeftoestellen te beproeven. Jaren lang heeft het bestuur getracht in Haarlem grond te krijgen en toen dit tenslotte onmogelijk bleek, heeft men zich gewend tot het gemeentebestuur van Bloemendaal, dat zich aanstonds enthousiast en tot helpen bereid toon de. Dank zij de goede hulp van de be kende Bloemendaler, de heer Cassée, heeft men in het begin van dit jaar de beschikking gekregen over het terrein dat door de politie als schietbaan wordt gebruikt. Het is een prachtig stuk grond, gemakkelijk te bereiken, want er stopt een bus vlak voor het hek, en van de politie zal men weinig last hebben, want de modelvliegsport wordt meesttijds in het weekeinde be oefend, wanneer de politie zich dus niet in het schieten bekwaamt. De Haarlemse luchtvaartclub heeft daarmee gezorgd voor een primeur in ons land. Zij is de eerste club, die de beschikking krijgt over een eigen ter rein dat men zelf kan inrichten. Toen het geld eenmaal bijeen was om de grond „vliegklaar" te maken, zijn vijf man anderhalve week geleden begon nen met het inrichten. Er werd drie meter brede cirkelvormige baan ge stoken, die een maximale straal van 17 meter heeft. De baan moest ver volgens met puin worden volgestort en daarna gewalst. Morgen beginnen de jeugdige vliegenthousiasten dan met het asphalteren, zodat binnen een paar dagen het terrein gereed is. Midden in de cirkelvormige baan wordt boven dien nog een vlieg-platform aange bracht. De Haarlemse club is vol geestdrift over de medewerking van de gemeente Bloemendaal. Openbare Werken heeft onmiddellijk een waterwagen en krui wagens ter beschikking gesteld, zodat het werk in vlot tempo kon worden voltooid. De Haarlemse club beschikt nu als eerste in den lande over een eigen oefenterrein, dat geheel door de leden zelf is aangelegd en bekostigd. aandag 15 Augustus vieren op vele plaatsen in het Haarlemse diocees priesters hun gouden of veertigjarig priesterfeest. De stad Haarlem heeft deze keer geen priester in haar midden, die zulk een gedenkwaardig feest viert, maar de wijde omgeving van de stad telt er dit jaar vier. In Noordwijk viert' deken J. P. A. Brinkman van de St. Jeroensparochie zijn veertigjarig priesterfeest, evenals pastoor P. Braak van de Sint Pancratiusparochie te Sassen heim en pastoor L. Brink van de parochie van de H. Victor in Noordwijkerhout. Het gouden priesterfeest viert em.-pastoor A. F. C. van Noort te Heemstede, die op 30 September 1953 met emeritaat is gegaan en sindsdien zijn intrek heeft genomen in huize Sint Bavo aan de Kerklaan te Heemstede. Deken J. P. A. Brinkman van Noordwijk, die nadat hij ver schillende functies in het Haar lems bisdom had vervuld op 29 September 1947 tot deken van Noord- wijle werd benoemd, deed zich al spae- dig kennen als een priester, die een grote activiteit aan de dag legde. On der zijn inspirerende leiding werden de Noordwijkse scholen aanzienlijk uitge breid en gemoderniseerd. Nog onlangs legde hij voor de nieuwe u.l.o.-school de eerste steen. Binnen enige maan den zal de bouw voltooid zijn. Er zal een bewijs meer zijn van deken Brink mans onvermoeide arbeid in Noordwijk, want voor de totstandkoming van de school heeft hij hard geijverd. Deken Brinkman heeft in het verle den meermalen bewezen een open oog te hebben voor het schone. Het ontging •ul dan 00^ niet> dat er in dit op zicht nog wei het een en ander ver beterd diende te worden. Door zijn toe doen is men thans druk bezig met het nerstel en de verbetering van het in terieur van de kerk in Noordwijk-Bin- nen. Voort liet hij in de loop der ja ren enige fraaie muurschilderingen aanbrengen. Ook het werk van het Wit-Gele Kruis heeft altijd zijn zeer bijzondere belang stelling gehad. De sluimerende plannen om tot de stichting van een parochie in Noordwijk aan Zee over te gaan, heeft hij destijds nieuw leven ingebla zen. De parochie van Maria ad Mare heeft in niet geringe mate haar ont- staan te danken aan het onvermoei- bare werken van deken Brinkman. Bij al zijn beslommeringen en zor gen, die een parochie nu eenmaal met zich meebrengen, vond hij niettemin ge legenheid zich te wijden an wetenschap- Ruim een en twintig jaar is pas toor Van Noort in Heemstede werkzaam geweest. Na zijn pries terwijding werd hij benoemd tot kape laan in Limmen. Daarna vertrok hij naaar de parochie van de H. Catherina If -^"sterdam en vervolgens naar voorburg, waar de katholieken profijt uiOCu n trehken van zijn grote gaven vnf Hrt..en verstand. Op 25 April 1925 af z,f.n benoeming tot pastoor van S?,J™ro le van de H. Familie te Heer- m£°^fard> vanwaar hij op 18 Juni °r de bisschop van Haarlem fLf'eroepen naar Heemstede om aan -ipnge parochie van Onze Lieve Vrouw Hemelvaart leiding te geven. tt Sfl! *ta in if leidtng kwam er in deze Tn nn«tnaro?fie biïz°nder veel tot u lai Yan Noort vonden de belangen van kerk, scholen en paro- clnenuis een accuraat en verstandisr rentmeester In de tweede helft van het Jaar 1953 vroeg pastoor Van Noort ei5e«1ot»^a=Vn °v.P 30 September voldeed Haarlems bisschop aan het ver zoek van deze harde werker, die op een welbesteed priesterleven mocht terug zien. Op Zondag 27 September nam pas toor Van Noort tijdens de plechtige hoogmis met een zeer indrukwekkende toö^prask afscheid van zijn parochia- nen In het parochiehuis, waar des mis- dass een receptie plaats had, kwam een onafgebroken stroom parochianen pastoor van Noort een hand drukken. Hiermee werd wel op overtuigende wij ze gedemonstreerd hoe bemind pastoor Van Noort zich had weten te maken. Maandag 15 Augustus komt de vroe gere herder van de kerk aan het Val kenburgerplein opnieuw in de belang stelling. Des morgens draagt hij in „zijn" kerk een plechtige Hoogmis op, terwijl des middags in het parochie huis „Anno Santo" een receptie wordt gehouden, waarbij aan pastoor van Noort namens de parochianen een ge schenk zal worden aangeboden. pelijk werk. De vrucht daarvan is een nieuw formulier voor de plechtige her nieuwing der doopbeloften. Op 14 Augustus, des avonds om half zeven, zal de jubilaris door de burge meester van Noordwijk, mr. G. W. F. van Berckel, begroet worden. Op 15 Augustus draagt hij in zijn parochie kerk des morgens om 10 uur een plech tige H. Mis op en des middags houdt deken Brinkman in het Juvenaatsge bouw van half twee tot drie uur een receptie voor genodigden en afgevaar digden van verenigingen en daarna voor de overige parochianen. Om half vijf celebreert deken Brinkman een dank- lof. Pastoor P. Braak, van Sassenheim, de tweede jubilaris, is een pries ter, wiens bescheidenheid wel zijn grootste deugd mag worden genoemd. Hij houdt er niet van om op de voor grond te treden en het is misschien wat oneerbiedig gezegd, dat hij het feest op 15 Augustus enigszins lijdzaam ondergaat. Echter in humoristische lijdzaamheid, want pastoor Braak houdt er van de dingen door een gouden bril te zien. Pastoor Braak werd op 29 October 1890 in Sloten geboren. Op 15 Augus tus 1915 werd hij priester gewijd. Zijn eerste standplaats was Nes aan de Am- stel en vervolgens was hij als kape laan werkzaam in Boskoop, Hoorn Vlaardingen en Beverwijk. Op 1 Augus tus 1931 werd hij assistent in Schagen met de opdracht de zielzorg in de Wie- ringermeer op zich te nemen. In deze polder heeft pastoor Braak veel werk verzet en zich veel vrienden verwo r ven. Hij heeft er de grondslag gelegd voor andere parochies, die er in de loop der jaren zijn gesticht. Op 11 Fe bruari 1933 werd hij benoemd tot pas toor te Slootdorp en op 6 December 1941 volgde zijn benoeming tot pastoor van de H. Pancratius te Sassenheim. Op Zaterdag 13 Augustus wordt pas toor Braak des avonds ingehaald, waar na hij een plechtig danklof zal cele breren. Zondagmiddag wordt te zijner ere het spel „Het gastmaal der kinder en" in het KSA-gebouw opgevoerd. Op de feestdag zelf draagt de jubilaris om 9 uur een plechtige hoogmis op. Des middags wordt er een receptie gehou den, waarna een plechtig danklof. n Noordwijk bereidt de parochie van St. Victor zich voor op de vie ring van het 40-jarig priesterfeest van haar pastoor, de zeereerw. heer L. Brink. Pastoor Brink is een veelzijdig her dei van zijn kudde. Hij geeft aan het begrip „geestelijke zorg" een prij zenswaardig ruime interpretatie, om dat hij terecht van oordeel is, dat niet alleen de godsdienst, maar ook kunst en cultuur tot de dingen van de geest behoren. Aan de culturele opvoeding van zijn ontvankelijk althans niet weerspannig gebleken kudde heeft hij de laatste jaren vele zorg besteed, o.m. door het organiseren van ten toonstellingen die tot ver buiten Noordwijkerhout de aandacht trokken. De verfraaiing van het hoofdaltaar en het. aanbrengen van nieuwe ramen in de kerk staan evenzeer op zijn naam als de opluistering van het op een kloosterhof gelijkende kerkplein met een Mariabeeld en de beeldengroep in reliëf op de kosterswoning. De be zoekers van de pastorie zullen weten, dat ook daar de goede smaak en kunst zin van pastoor Brink tot uiting ko men. Zin voor humor en critische zin voor het betrekkelijke zijn niet de geringste eigenschappen van de ju bilaris. Laten wij hopen, dat hij op de dag van zijn feest van deze bei de eigenschappen niet zal getuigen dan met de hem tevens tekenende mildheid. Het progamma van ■- feest is als volgt: Zondagavond 14 Augustus, tegen 7 uur wordt de pastoor aan de Kerk laan verwacht. Na een verwelkoming zal hij, begeleid door bruidjes, naar de kerk gaan, waar hij een plechtig Lof zal celebreren. Maandag 15 Aug. om half tien zal pastoor Brink een plechtige hoogmis opdragen, onder welke de oud-kape laan van de parochie, de weleerw. heer De Graaff, de feestpredicatie zal houden. Van 12 tot 1 uur zal de jubilerende herder recipiëren in de „Voorzienig heid", waarna als slot van de viering om drie uur een plechtig Lof wordt gecelebreerd. Deken W. N. Zijlstra zal Zondag 14 Augustus, 's avonds om half 8, de nieuwe pastoor van het Kleverpark, pater Ma nuel Louwe, installeren. Maandag 15 Augustus, 's avonds om 7 uur, zal de Deken pater Theophanes Notenboom installeren als pastoor van de St. An- toniuskerk. Men zal hierbij onwillekeurig in de eerste plaats aan radium denken, en inderdaad kan radium stralen van dit grote doordringingsvermogen leveren. Het wordt daarom ook veel in de kan- kc erapie gebruikt, maar bijna altijd op één bepaalde manier: het wordt na melijk in de te bestralen aandoening aangebracht. Op deze wijze gebruikt heeft men niet zoveel van dit dure ele ment nodig om zijn doel te bereiken, omdat de bestralingsintensiteit vlak bij het radium zeer veel groter is dan op enige afstand. Het aanbrengen van ra dium in het gezwel is evenwel lang niet altijd mogelijk. Zou men nu van buiten het lichaam af met behulp van radium een diepgelegen tumor willen bestralen (z.g. telecurietherapie)dan zou men, om een practisch bruikbare intensiteit te verkrijgen, onbetaalbare hoeveelheden radium nodig hebben, die behalve hun duurte, nog verschil lende andere nadelen zouden vertonen. Het wordt wel, zij het weinig, gedaan, maar dan voor tumoren dicht bij de op pervlakte. Momenteel wordt meer een keuze ge daan tussen de vele kunstmatige radio actieve stoffen, die sinds de oorlog in steeds groeiende hoeveelheden en ver scheidenheid worden geproduceerd. Op het ogenblik wellicht het meest geschikt is het radioactieve kobalt, dat zeer doordringende gammastralen le vert en uit het in de natuur voorko mende inactieve metaal kobalt wordt bereid door het bloot te stellen aan neutronenbombardement in de urani- umreactor. Men kan dit metaal op de ze wijze een hoge activiteit geven. Zo beschikt Amerika reeds over kobait- stralenbronnen, die nog geen 100 gram wegen, maar een stralingsactiviteit ver tonen gelijk aan die van meer dan 3 kg radium. Zo'n bron kost tienduizenden guldens. De overeenkomstige hoeveel heid radium zou evenwel, indien zij te krijgen was, bij de huidige prijzen tussen de twee- en driehonderd milli- oen kosten! Hier staat wel iets tegen over. Radium raakt de helft van zijn activiteit kwijt in een kleine 1600 jaar, kobalt reeds in ruim 5 jaar. Waar ra dium dus in een mensenleeftijd nauwe lijks merkbaar aan activiteit inboet, zal men het kobalt regelmatig die nen te verversen. Men kan er evenwel mee rekenen dat de faciliteiten hier voor steeds groter zullen worden. Vergeleken met installaties voor het opwekken van röntgenstralen met over eenkomstig doordringingsvermogen heeft de kobaltstraler het voordeel van zijn principiële simpc Iheid. Het enige probleem is, de omgeving te bescher men tegen ongewenste stralen. Immers de bron straalt permanent en onver biddelijk door, ook als en waar men het niet wenst, en wegens de doordringend heid van deze straling dient men het kobalt in alle richtingen behalve in die waarin men de patiënt wil bestralen te omsluiten met een zeer dikke wand, waarvoor meestal lood wordt gebruikt, wegens zijn groot absorberend vermo gen. Deze omhulling, die ongeveer een ton weegt, dient gemakkelijk be weegbaar te zijn om op allerlei wij zen op de patiënt gericht te kunnen worden. Dit vereist een zeer zware con structie van de ophanginrichting met diverse servomechanismen. Niettemin biedt een dergelijke constructie veel minder storingskansen dan een röntgen- installatie voor overeenkomstige stra ling, en is technisch veel gemakke lijker te bedienen. Reeds zijn in enige ziekenhuizen in Nederland kobaltstralers geplaatst. In het Academisch Ziekenhuis te Leiden kwam in 1952, als eerste in den lande, een in eigen bedrijf gebouwde kobalt straler te staan. Sindsdien werd in het Gemeenteziekenhuis te 's Gravenhage een exemplaar gebouwd en werd in samenwerking van de physicus van het Radiotherapeutisch Instituut Til burg met de firma Smit-Röntgen te Lei den de eerste commerciële kobaltstraler in Nederland geconstrueerd, waarvan No 1 in genoemd Instituut is geplaatst. De firma Smit heeft met deze con- Het Kon. Wilhelminafonds heeft, zoals wij gisteren reeds vermeldden, aan de fa. Smit-Röntgen te Leiden opdracht gegeven tot de bouw van twee kobaltstralers ook wel ko- baltbommen genaamd resp. voor het Anth. van Leeuwenhoekhuis te Amsterdam en het Rotterdams Radio Therapeutisch Instituut. De belang rijke rol, welke de kobaltstralers bij de behandeling van kankergezwellen spelen, wordt in bijgaande be schouwing toegelicht. Zoals bekend is de gemeente Haar lem reeds lange tijd bezig om de ei genaars van de voortuintjes aan de per celen op de Rijksstraatweg te bewegen de grond van de tuintjes te verkopen aan de gemeente. De transacties bleken aanvankelijk niet zo vlot te verlopen, als men aanvankelijk gedacht heeft. Dat wil niet zeggen, dateer beslist van onwil bij de eigenaar sprake is, maar het bleek, dat de hele materie niet zon der voetangels en klemmen was. Naar wethouder Happé ons vanmor gen kon verzekeren, ontwikkelen de on derhandelingen zich de laatste tijd in gunstige zin, zodat verwacht mag wor den, dat deze zaak binnen niet al te lange tijd haar beslag zal krijgen. structie de destijds in de Kobaltcom- missie van de Wetenschappelijke Raad voor de Kankerbestrijding gestelde vraag, of de Nederlandse industrie met succes zou kunnen concurreren met de buitenlandse fabrikanten van kobaltstralers, bevestigend beantwoord. Deze straler kan een vergelijking met veel duurdere buitenlandse installaties ten volle doorstaan. De regering kan het niet eens zijn met de these van het Tweede Kamer lid Goedhart, dat de grenscorrecties destijds op eenzijdige wijze tot stand zijn gekomen. De heer Goedhart had zulks gesteld in vragen omtrent de verklaring van de Duitse staatssecre taris Von Hallstein, dat de Duitse re gering met alle beschikbare middelen streeft naar teruggave der correctie- gebieden. De drie Westelijke grote mo gendheden, handelende voor West- Duitsland, hebben destijds goedge keurd, dat de gebieden aan het Neder landse grondgebied zouden worden toege voegd met die verstande, dat de defi nitieve regeling zou plaats vinden bij een vredesverdrag. Aan deze bepalingen is sinds 5 Mei j.l. de West-Duitse regering krachtens ratificatie gebonden, aldus de Neder landse regering. Hoewel de Duitse re gering reeds enige malen heeft ge poogd onderhandelingen aan te kno pen, is hier van Nederlandse zijde niet op ingegaan. Minister Luns verklaarde te zijner tijd met de Belgische regering overleg te zullen plegen. Van Noorse zijde blijkt interesse te bestaan voor het oude hospitaalkerk schip „De Hoop". Dit is niet de eerste keer, want reeds tweemaal heeft het er naar uitgezien, dat het schip naar Noor wegen verkocht zou worden, doch bei de keren sprong de koop af. Dinsdag is echter weer een andere Noorse delega tie naar het schip komen kijken en men heeft goede hoop, dat ook in dit geval drie maal scheepsrecht zal zijn. (Niet officiële koersen) Vorig slot slot 10/8 3% Ned. 1953 101% 3% Ned 1953 101% 3% Ned. 1948 100% 100% 3)4 pCt. Ned. 1950 3% Ned. 1954 100 100)4 3% Ned. 1955 3-3% Ned. 1947 100 H 100% 3 Ned. 62-64 bel. fac. 101ft Inschr. Grtbk 1946 3 pCt. Ned. Handel Mij. cert. 244 AJC.U. 350% 345% Van Berkel's Patent 203 Calvé-Delft cert. 315% Van Gelder 326 Kon. Hoogovens cert Unilever Cert. 467% 462% Ned. Kabel 319% Philips 448% 443 Kon. Petroleum 634% 630% „Amsterdam" Rubber 140% 139)4 Holl. Amerika Lijn 229% 228% Kon. Ned. Stoomb. Mij. 208% 206% Ned. Scheepv. Unie 208)4 204 H.VA, 154% 154 Deli Mij. Cert. 161 158 Anaconda Copper Bethlehem Steel Chrysler Corp. General Electric General Motors Kennecott Copper Montgomery Ward Radio Corp. Republic Steel Royal Dutch Shell Union Oil Southern Pacific Southern Railway Tidewater U.S. Steel 8/8 9/8 69% 69% 145% 143)4 86 83% 50% 50 131% 129 120 121 79% 79)4 46% 46% 45)4 44% 83% 82% 61 60% 60% 59% 94 93 31% 30% 51% 50% Stemming: flauw (Van onze verslaggever) „Een brave, maar domme man", al dus sprak de Officier van Justitie bij de Amsterdamse Rechtbank in de zaak tegen een 43-jarige directeur-afslager uit Monnikendam, die ervan beschul digd wordt over een periode van on geveer 7 jaar f 39.573,65 te hebben ver duisterd. Bijna lachwekkend noemde de Officier de houding van het Mon- nikendamse gemeentebestuur, om deze verdachte, die nog niet eens de Lagere School heeft kunnen afmaken, aan het hoofd van een visafslag te plaatsen. Weliswaar hoef je hiervoor geen genie te zijn, maar enige kennis van zaken is toch zeker wel een vereiste." De Officier van Justitie zag bij ver. dachte geen opzet, maar weet de ver duistering aan hét zeer gebrekkige za kelijke inzicht. Hij kwam dan ook tot de min of meer milde eis van 12 maan den gevangenisstraf, waarvan 4 maan den voorwaardelijk en een proeftijd van 4 jaar. Reeds op 22-jarige leeftijd volgde verdachte zijn vader als directeur van de Monnikendamse visafslag op on danks het feit, dat deze onderneming de familie diverse offers kostte. Reeds spoedig verwierf hij zich de bijnaam van „Jan de Visserman", dit omdat hij zo ontzettend veel pogi-igen deed om de visafslag van Monnikendam te doen bloeien. Hij stond in deze gemeente en ook bij vele vissers dan ook bij zonder goed aangeschreven. Vooral bij deze laatsten, want het gebeurde her haaldelijk, dat de prijs, waarvoor hij de vis kocht, hoger was dan die, waarvoor hij ze weer van de hand deed. Nooit ging de directeur op vacan- tie, steeds was hij aa het werk en probeerde te concurreren met de vis- afslagen van Volendam en andere plaatsen. Ofschoon hij toch enige be dragen voor eigen belang heeft be steed hij betaalde o.a. de ziektekos ten van zijn vrouw en kocht sigaren in voor zijn zaak moet het bedrag toch door de verkeerde manier van handelvoeren zo zijn opgelopen. Ook de verdediger uitte critiek op het gemeentebestuur van Monniken dam en vroeg de rechtbank onmiddel lijke invrijheidstelling, hetgeen na raadkamer werd afgewezen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1955 | | pagina 3