Staatsieportretten van H.M. de Koningin
i>or Verwey en De Kat
Vliegveld van de Haarlemse
Luchtvaartclub geopend
Curatorium reageert
op adres van
oud-leerlingen
C. Siegers veertig jaar raadslid
der gemeente Zandvoort
Tandheelkundige kliniek
in Haarlem-Oost
Ervaringen
s een
beêvaart naar Banneux
F
Morgt
en expositie in Frans
Halsmuseum
Door burgemeester van Bloemendaal
Radio-reparatie
Grote verdiensten voor algemeen
belang en de katholieke zaak
„De Plankeniers" geven frisse voorstelling
van „Het wederzijds Huwelijksbedrog'
Vererende opdrachten
H. J. Maertens N. V.
Openluchttheater Bloemendaal
FEDERMANN
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1955
PAGINA 3
De audiëntie
Portretervaring
'Ergerlijke Stand Haarlem
Betrouwbare
Haarlems Avondlyceum
MEJ. KORRELKOREN
ONIDEIRlSiCHEIOEN
VOORZIENINGEN
AAN STADHUIS
„Kasteel Staverden"
naar Haarlem
-
fjÈmmm
„WOONHUIS VAN
LOOY" WORDT
VERBOUWD
Gaskachels in het
museum gedeelte
Dispensatie bouw
verordening
Aiangehoudlen
R.K. Zangvereniging
„Sint Oaecilia"
BEN BRIL NODIG?
Beurs van Amsterdam
mmm
Beurs van New York
de wij eerder berichtten, hebben
0(giarlemse schilders Kees Verwey en
fjn° B. de Kat tegelijkertijd in rege-
ta °s°Pdracht ieder een staatsieportret
(jj, Landsvrouwe vervaardigd, die bij
gj°ndering en op speciale toestemming
^yende één dag ter bezichtiging
h„,eri worden gesteld in het Frans
Z81nuseum
zal daar twee grote doeken vin-
tij' ingelijst en welde verf geurend
t[es en plaatselijk nog nat van de jong-
k ^rrecties en beëindigingen, want het
nJ* is nog maar ternauwernood „los-
Kmen"
|^P beide doeken is Koningin Juliana
^Psgroot afgebeeld in een lange ja
en zij is getooid met het lint met
Ij. eel en het grootkruis van de Mili-
Willemsorde. Hiermee houdt de
k "erlinge gelijkheid op. Voor het ove-
Sj*e heeft iedere schilder zich naar
aard en inzicht gekweten van zijn
„"rende opdracht.
Kat heeft een zeer sober portret
^"«ilderd: op een rose vloer en voor
ijj. egale grijze achtergrond staat Hare
K Jesteit in een geheel paars-grijs kleed,
(j armen in een actieve rust langs het
J^am, het hoofd een weinig omhoog
k, °Pzij gericht, de houding half naar de
jwhouwer toegewend als kwam zij
de zaal binnen, de romp iets voor-
neigend. Deze kleine nuances door
ben het gevaar van starheid in een
tt Pd portret en verlenen het een le-
jjjdige, statige natuurlijkheid. Het ma-
feitelijke dat sterk opgeroepen is,
i.^tstreeks door houding en gebaar
Piet door attributen wordt nog be-
CPtikt door de laaggehouden scheiding
JSsen vloer en wand, waardoor men als
de figuur opziet.
«^et doek van Verwey, geschilderd in
J^Plfde ruimte waarin het is geëxpo-
rrerd, is'wat breder van maat, hetgeen
("leiding is geweest tot nadere situe-
in de achtergrond. Links, over een
?el> hangt de inhuldigingsmantel ge
beerd, rood fluweel, met gouden
Jütyen geornamenteerd en afgezet met
/hhelijn. De achtergrond wordt ge
mind door een gedeelte van de schouw
(1 kaarsenarm en een deel van de pa-
f^lwand van de regentenkamer, terwijl
j?' tapijt op de vloer ook het portret
pffeert. In dit vlak staat het konings-
,,rtret in een rose japon met satijnige
Bans en met een diep gedrapeerde rok,
iWneens naar links gewend, de handen
jPnt in elkaar gevouwen als luisterend
I" een gesprek. Ook in dit portret is
koninklijke bedoeld, maar op een
vPdere wijze bereikt dan in de visie van
"Kat.
j het is tegen de etiquette om beoor-
(lend in te gaan op de kwaliteiten van
I?1 staatsieportret: een bijzonderheid te
bij de vele die aan opdrachten
*ÏMeze verbonden zijn en deze onder
leiden van de portretten die gewoon-
tï.Poor schilders gemaakt worden. Beide
Orders zijn bereid geweest, ons iets
fjjNie gang van het werk en hun erva-
&h daarbij te vertellen.
worden meermalen in overheids
macht portretten gemaakt van H. M.
koningin; de wel zeer officiële op-
jlchten van dit formaat zijn echter
jjjdzaam. Voor de Haarlemse kunste-
e,«rs is het dan ook buitengewoon ver-
"Pd dat twee van de drie uitverkoren
hPUders onze stadgenoten zijn, aan wie
ihnnisterie van O-, K. en W. in Maart
i l"et verzoek richtte om de bewuste
Pdracht te aanvaarden.
Hetzelfde ministerie zorgde waar
per het algemeen door de Rijksvoor-
jPhtingsdienst foto's verstrekt worden
ï^arnaar de kunstenaar kan werken
de audiëntie die op 17 Juni in
jPpstdijk aan de drie portrettisten werd
c!lVnd. In de ontvangzaal wachtend
M. hebben zij hun materiaal uit-
5e^et: Verwey en De Kat wilden een
tpets maken in olieverf, prof. Van den
"rg in potlood.
De Koningin, vergezeld van haar
i Particuliere secretaresse mevr. Smitt
A-vis, onderhield zich met haar gasten,
stelde ze zeer op hun gemak en schonk
Eigenhandig de thee. Onderwijl wer
den potlood en penseel gehanteerd,
ier hebben zij de mens wiens portret
3 moesten maken leren kennen en, in
ruime gelegenheid die H. M. hier-
k gaf, houding en gebaar welke Haar
Vieren kunnen observeren, de bouw
gelaat en figuur kunnen opteke-
Q. De portretschets die Verwey toen
tjVft gemaakt drukken wij bij dit ar-
n at
tVertSt na dit bezoek kon het eigenlijke
beginnen. Een kleurenfoto en een
maatschets van de ruimte waarvoor de
portretten bestemd zijn en de maat van
de lijst waren de schilders reeds eerder
verstrekt. De Kat maakte een tweetal
ontwerpschetsen op klein formaat om
zijn gedachten te bepalen, terwijl Ver
wey levensgroot een studie had opgezet
(reeds vóór de audiëntie) om de expres
sie van koninklijkheid voor te proeven.
Op deze studie zal Verwey na aflevering
van het officiële portret nog doorgaan,
zodat ook hier een zelfstandig schilderij
Lit is de schets in olieverf, die Kees Verwey van Koningin
Juliana gemaakt heeft tijdens het gesprek van ongeveer
één uur, dat hij en Otto de Kat met de Koningin hebben
gehad op paleis Soestdijk. Tijdens dat gesprek hebben
beiden schetsen gemaakt, om daarin vast te leggen wat zij
zagen als de wezenstrekken van de Koningin.
uit te voorschijn kan komen dat eens te
zien zal zijn.
Voor schilders als deze beide Haar
lemmers, die gewend zijn in direct con
tact met de natuur te werken en ook
hun portretmodellen een aantal malen
te laten poseren, tijdens welke zittingen
het portret ontstaat, bracht de speciale
aard van de opdracht een wel zeer bij
zondere en voor hen ongewone werk
wijze mee. De Kat heeft dit ervaren als
een ideale werkwijze. Beide zijn geboeid
geweest en geïnspireerd door de ont
moeting met de Koningin en uit de her
innering daarvan, gecombineerd met hun
routine als portretschilder, zijn de por
tretten ontstaan. Voor de détails van
kleding, draperie en lichtval hebben zij
echter gebruik gemaakt van een studie
model. De Kat heeft in de vertrouwde
omgeving van het eigen atelier gewerkt;
Verwey heeft de beschikking gekregen
over een der regentenkamers van het
Frans Halsmuseum,
voor welke mede
werking hij de di
recteur zeer erken
telijk is.
Het maken van
een dergelijk docu
mentair schilderij in
de betrekkelijk
korte tijd van tien
weken, waarbij de
spanning van de
korte observatie in
Soestdijk moest
worden vastgehou
den, heeft zijn aan
dacht zo volledig
geabsorbeerd, dat
hij zich in die tijd
met niets anders
heeft bezig gehou
den.
Morgen, en uit
sluitend deze ene
dag tussen 10 en 5
uur, kunnen belang
stellenden terecht in
het Frans Falsmu-
Keum om de staatsie
portretten in ogen
schouw te nemen
voordat zij aan de
opdrachtgeefster,
het Ministerie van
Overzeese Rijksde
len, zullen worden
afgeleverd. Zij zul
len afzonderlijk, elk
in een der regenten
kamers zijn opge
steld.
L. T.
h^BOREN: C. W. J. Verzijlbergh—
Vo"o, E. van GalenKrüger, G. G.
AfhaakRoode, Tj. Peetoomvan
ii^rsfoort, R. BrondsemaTolk, J J
^bijkvan der Torren, J. Kunnen
C 5jer, C. G. WatzemaAndriesse, Th.
van der MolenNietvelt, T. J.
y.yanoFolkersma, allen zoon; J. C.
Floris> C. H. J. van Schagen
(COer, F. Roof—van Geijn, E. E. M.
k°onsberg—Mekel, M. C. van de
^lii Niissen- A- L. Uijtdewilligen
'is, allen dochter.
ONDERTROUWD: L. W. Gortzak en
JVt. Hoeboer.
1|V*VeRLEDENM. A. Steffers—Segge-
36 j„ Zomervaart; C. Prins. 80 j„
Lsthuisvest; C. L. J. de VriesBak-
80 j- Gcn' Juubertstr.; C Th. Post
Kleef, 66 j, le Hogerwoerdstr. 1.1 opvoering van het ledental
Sinds Zaterdag beschikt de Haarlem
se Luchtvaartclub in de Overveense
duinen in de nabijheid van de kop Zee
weg over een eigen vliegveld, waar de
leden ongeveer veertig in getal
hun sport, het laten vliegen in een cir
kelvormige baan van model, motor
en zweeftoestellen, naar hartelust kun
nen beoefenen. In de voorgaande we
ken zijn een aantal leden van d'e Haar
lemse luchtvaartclub druk bezig ge
weest het duinterrein tot dit vliegveld te
maken en dat was zeker geen gemak
kelijke opgave. Maar deze vereniging
heeft dan ook de primeur als eerste
club in Nederland een eigen startbaan
te bezitten, die is vervaardigd van elf
ton asphalt op een ondergrond van
twintig ton puin. De cirkel heeft een
straal van ongeveer zeventien meter.
De luchtvaartclub verheugt zich er in
eindelijk in de gemeente Bloemendaal
geslaagd te zjjn een geschikt oefenveld
te vinden. Reeds jarenlang werden ver
geefse pogingen gedaan 'n geschikt ter
rein te bemachtigen. Behalve het veld
stelde de dienst van Publieke Werken
voor de aanleg ook nog enig materiaal
beschikbaar. Burgemeester dr. D. H.
Peereboom Voller van Bloemendaal
toonde zich graag bereid de officiële
opening te verrichten. Dit geschiedde
Zaterdagmiddag. In zijn openingswoord
bracht de voorzitter van de Haarlemse
Luchtvaartclub, de heer J. J. Smol
ders, dank aan allen, die hun mede
werking aan het tot stand komen van
dit terrein, hadden verleend. Tevoren
heette hij de belangstellenden welkom,
onder wie zich, behalve de burgemees
ter, ook bevonden de heer J. Voerman,
korpschef hoofdinspecteur van poli
tie, die op dit terrein geen onbekende is,
omdat de politie het als schietbaan ge
bruikt, alsmede de heren Adr. Cassee,
die het contact tussen luchtvaartclub en
gemeentebestuur legde, A. Bos, adjunct
directeur van de dienst van Publieke
Werken, die adviezen gaf en materiaal
in bruikleen afstond, ir. J. van Hattum
en J. Asselbergs, resp. voorzitter van
de technische commissie en secretaris
van de afdeling modelvliegtuigsport,
beiden van de Kon. Nederlandse Vereni
ging van Luchtvaart. De heer Smolders
herinnerde aan de lijdensweg die voor
de Haarlemse luchtvaartclub was ge
schapen alvorens dit terrein werd ge
vonden. Op verschillende plaatsen in
Haarlem kwam men wel enige tijd bij
een, maar om reden van allerlei aard
kwamen na korte tijd bezwaren naar
voren. Toen de H.L.C. oefende op een
terrein van het Triniteitslyceum ver
mengde het geluid der vliegtuigmoto
ren zich met het gehuil van de baby's
uit de nabij gelegen Beatrixkliniek, die
wakker werden van het motorengeronk.
Weer later bleek het Méhdelcollege
een uitstekende oefengelegenheid te
zijn, maar omdat er olievlekken op het
pas nieuwe speelveld ontstonden, mocht
men ook daar niet langer blijven. Toen
kwam men naar Bloemendaal en met
SUCC6S.
Eurgemeester Peereboom Voller ver
richtte de officiële opening met het door
middel van een vlag gegeven startsein
voor een teamrace met drie lijnbestuur
de motormodellen. Alvorens hij dit
deed hield hij een korte toespraak om
de voorzitter van de H.L.C. er op te
wijzen, dat de secretaris van de vereni
ging heel goed had gedaan in zijn vele
brieven, alleen maar te spreken van het
goede en mooie van de modelvliegtuig
sport en niet te spreken van oorverdo
vend lawaai en het maken van olievlek
ken, zoals uit de toespraak van dè heer
Smolders op deze middag was geble
ken. Prettig vond de burgemeester het
dat hij in het vervolg ook zou kunnen
zeggen een vliegveld in zijn gemeente
te hebben. Het mooiste, grootste en bes
te, omdat het het enige voor lijnbestuur
de modellenvliegveld iri ons land is.
Tenslotte sprak hij het vertrouwen uit,
dat het nieuwe oefenterrein niet alleen
de hechte band tussen de leden zou ver
sterken, maar dat het de H.L.C. een
voorsprong zou geven op de andere
luchtvaartclub, niet in het minst door
Na de toespraken bleven de genodig
den en met hen veel publiek op de
Zeeweg langs het hek van het voor hen
niet toegankelijke duinterrein gerui
me tijd aandachtig de demonstraties
volgen van allerlei soort modellen: race
modellen met een snelheid van 220 ki-
Jomater per uur, stuntmodellen, waar
mede de modellen achten en loupings
konden maken, enzovoort. Tijdens de
ze demonstratie bood de heer Smolders
als dank voor de ondervonden mede
werking aan de burgemeester en de
heren Voerman, Cassee, Bos en Ter
Beest verzilverde vliegtuigmodellen
aan, vervaardigd door de heer A. Ha-
gedoorn.
Advertentie
Nassaustraat 5 - Haarlem - Telefoon 1522U
Naar aanleiding van het adres, dat
een vijftal leerlingen van het Haarlems
Avondlyceum gericht heeft aan de
Haarlemse gemeenteraad en waarin zij
bedenkingen hebben geformuleerd te
gen de samenstelling en het beleid van
het curatorium dier school, heeft dit
curatorium eveneens een schrijven aan
de raad gezonden. Daarin worden de
verschillende argumenten, die de oud
leerlingen in het adres hebben aange
voerd, weersproken. Het curatorium be
treurt vooral dat door het adres van de
oud-leerlingen beroering zou kunnen
ontstaan bij mogelijke nieuwe leerlin
gen, die zich zouden kunnen laten weer
houden gebruik te maken van de in het
Haarlems Avond Lyceum geboden mo
gelijkheden.
In het schrijven van het curatorium
wordt van het begin af de gang van
zaken belicht, die tot het onslag van
drs. J. van Dijck geleid heeft. Wij
hopen hierop morgen nader terug te
komen.
Vanmorgen heeft burgemeester O. P.
F. M. Cremers ten stadhuize de ere
medaille in zilver, verbonden aan de
Orde van Oranje-Nassau, overhandigd
aan mej. H. Kokkelkoren, die 45 jaar
in dienst is bij de Chemische Wasserij
Keyzer. Mej. Kokkelkoren is tegen
woordig directrice van het bedrijf. Bur
gemeester Cremers prees haar werk
lust en de toewijding waarmee zij
steeds haar taak volbracht heeft. Hij
wenste vooral duidelijk te maken, dat
het feit dat iemand 45 jaar bij eenzelfde
bedrijf in dienst blijft, een voorbeeld
moet zijn voor de jeugd. Mejuffrouw
Kokkelkoren was vergezeld van de di
recteur van het bedrijf en enkele ver
wanten.
Vanmiddag is in het gebouw van de
Haarlemse Kegelclub een receptie ge
houden, die bijzonder druk bezocht
werd. Namens de Nederlandse Bond
van Wasserijen en die van Chemische
Wasserijen werden de jubilaresse de
diploma's overhandigd. Het personeel
en de directie zorgden voor enveloppes
met inhoud en tal van cliënten van het
bedrijf hadden gezorgd voor een bloem
rijke attentie.
De plannen die het Haarlems gemeentebe
stuur tot nog toe aanbood aan de jaad
tot verbouwing van het stadhuis, hadden
alJeen betrekking op dë# meest noodzake
lijke inwendige voorzieningen, welke ver
band houden met de huisvesting van de ge
meentelijke administratie. Nu deze voorzie
ningen haar voltooiing naderen, blijkt het
noodzakelijk om ook de gevel van de gang
naar de afdeling pensioenen enzovoort een
aantrekkelijker aanzien en meer open ka
rakter te geven. B. en W. willen een pas
sende afsluiting verkrijgen van de binnen
tuin en deze laatste het karakter geven
van een binnenhof. Er is gestreefd naar een
grote openheid waardoor een onbelemmerd
doorzicht mogelijk zou worden op de tuin
en op de binnengevel van de vleugel aan
de Zijlstraat. Volgens het plan zal boven
de gang een leien zadeldakje worden ge
maakt. Met de plannen is een bedrag ge
moeid van f 16.000. B. en W. stellen de
raad voor dit crediet beschikbaar te stel
len.
Het Nederlandsche Roode Kruisschip
..Kasteel Staverden" aal met 73 pa
tiënten aan boord Donderdag 1 Sep
tember, des middags ongeveer vijf uur,
een bezoek bengen aan de Spaarne-
stad.
Het is de eerste keer, dat dit schip,
dat geheel is ingericht en uitgerust
voor het aanbieden van pleiziertochten
aan chronische zieken en invaliden,
Haarlem zal aandoen.
Het schip kiest ligplaats in het
Noorder Buiten Spaarne, ter hoogte van
de Spaarndamscheweg nabij de Paul
Krugerkade. De afdeling Haarlem en
omstreken van het Nederlandsche Roo
de Kruis zal de passagiers des avonds
enige verrassingen bereiden.
Op 7 September zal het veertig jaar
geleden zijn, dat de heer C. Siegers zijn
intrede deed in de gemeenteraad van
Zandvoort. Dit feit is een goede aanlei
ding om even stil te staan bij de grote
verdiensten van de heer Siegers voor
de gemeente Zandvoort in het alge
meen en voor de katholieke zaak in het
bijzonder. Hoewel in 1915 het jongste
raadslid (29 jaar) toonde de heer Sie
gers al spoedig een goed inzicht in de
gemeentezaken te hebben en over be
stuurders-capaciteiten te beschikken.
In 1923 werd hij tot wethouder geko
zen en als loco-burgemeester regelde
hij in 1925 het afscheid van burgemees
ter Beeckman en de installatie van bur
gemeester Van Alphen. Moeilijkheden
in de plaatselijke afdeling van de
R.K.S.P. noopten de heer Siegers in
Mei 1927 af te treden als raadslid, en
derhalve ook als wethouder, maar bij
de periodieke verkiezingen schonk het
katholieke volksdeel hem ondubbelzin
nig het vertrouwen, zodat hij op 1 Sep
tember van dat jaar weer in de raad
terugkeerde. In 1931 werd de heer Sie
gers opnieuw tot wethouder gekozen en
hij bleef dit tot na de raadsverkiezin
gen van 1946. In de bezettingstijd werd
hij door het N.S.B.-bestuur als wethou
der ontslagen omdat hij weigerde propa
ganda te maken voor de Nederlandse
volksdienst. Na de bevrijding trad de
heer Siegers uiteraard weer als wet
houder in functie. Als wethouder van
publieke werken had hij toen een be
langrijk aandeel in het herstel van de
verwoestingen welke in Zandvoort aan
openbare werken en particuliere gebou
wen waren aangericht en in de weder
opbouw van het gesloopte deel van de
Het „Woonhuis van Looy" aan de
Kleine Houtweg 47, dat tevens dienst
doet als woning van de directeur van
het Frans Halsmuseum, blijkt van een
zodanige onpractische indeling te zijn,
dat daarin verandering moet worden
gebracht. Alle kamers liggen op de bo
venverdieping, terwijl de keuken gelijk
vloers is gelegen. Het ligt in de bedoe
ling nu een van de slaapkamers als
keuken te doen inrichten en op de zol
der een slaapvertrek te maken. Met de
ze verbouwing zal een bedrag van on
geveer 4.250,- gemoeid zijn, dat B. en
W. van Haarlem de raad verzoeken ter
beschikking te stellen.
Tegelijkertijd wensen B. en W. in het
museumgedeelte van de woning de ko-
lenkachels door gaskachels te doen ver
vangen, aangezien dit veel minder ver
zorging vereist. Hiervoor wordt de raad
een bedrag van 2.200,- gevraagd.
De firma C. en A. Swaalf, Judith
Leysterstraat 21 te Haarlem, heeft de
gemeenteraad verzocht op een terrein
aan de Korte Verspronckweg een werk
plaats met atelier en showroom te mo
gen bouwen op een afstand van meer
dan 10 meter van de openbare weg.
De bouwverordening staat een dergelijke
bouw niet toe, maar B. en W. zijn be
reid in dit geval dispensatie te verlenen
aangezien er uit het oogpunt van wel
stand geen bezwaren tegen bestaan. De
raad wordt verzocht deze mening van
B. en W. te bekrachtigen.
De recherche te Haarlem heeft aan
gehouden als verdacht van diefstal c.q.
verduistering van f 35 en enige kleding
stukken ten nadele van zijn werkgever
in Schiedam: de 26-jarige los-werkman
L. van H. Hij zal overgegeven worden
aan de politie te Schiedam.
badplaats volgens het plan van ir
Friedhoff.
Door zijn capaciteiten en grote erva
ring heeft de heer Siegers een gezag
hebbende stem in de Zandvoortse ge
meenteraad. Als dit nodig is,, weet hij
moedig voor de katholieke beginselen
op te komen en hij toonde zich herhaal
delijk een bekwaam pleitbezorger voor
de katholieke belangen. Enkele jaren
geleden was de heer Siegers ernstig
ziek maar hij is nu» weer volledig her
steld zodat hij zich weer met ijver kan
geven aan de openbare zaak. De activi
teit van de heer Siegers beperkt zich
niet tot de politiek: hij is lid van het
katholieke kerkkoor en was daarvan
jarenlang directeur. Uit dezen hoofde
werd hij bij het eeuwfeest van de pa
rochie van St. Agatha onderscheiden
met het pauselijk erekruis „pro Ec
clesia et Pontifice". De heer Siegers is
voorts voorzitter van de afdeling Zand
voort van „de Hanze". Als aannemer
en architect bouwde hij talrijke wonin
gen, villa's en winkels te Zandvoort
welke alle getuigen van zijn goed vak
manschap.
De heer Siegers zij onder God's Ze
gen nog menig jaar van vruchtbare ar
beid in zijn bedrijf en voor het alge
meen belang toegewenst.
In Haarlem-Oost aan de Nicolaas
Beetsstraat no. 2 kan men sinds Maan
dag terecht voor tandheelkundige hulp.
Het is de derde inrichting van de ver
eniging van Haarlemse Ziekenfondsen,
die naar men aanneemt voorlopig het
grootste deel van „Oost" zal kunnen
bestrijken. Wanneer de uitbreidings
plannen voor dit deel van de stad ver
der worden gerealiseerd, kan misschien
worden overgegaan tot de bouw van
een groter gebouw, dat het steeds toe
nemende aantal patiënten zal weten op
te vangen. Thans is het zo, dat de kli
niek in Oost het werk met één spreek
kamer nog af kan. Waarschijnlijk wordt
over weinige weken de tweede kamer
in gereedheid gebracht voor tandheel
kundige hulp. Dan verwacht men op
gemakkelijke wijze alle patiënten in
Haarlem-Oost van hun pijnen te kunnen
verlossen.
Maandagmorgen vroeg (om half ne
gen) hebben reeds verschillende men
sen respectievelijk in wacht- en hulp
kamer vertoefd. De eerste is bijzonder
gezellig, rustig, en betrekkelijk ruim. de
j laatste modern en efficiënt ingericht
met een speciale boven- en stoelver-
lichting, die reeds heeft bewezen uiter
mate te voldoen. Het is voor een tand
arts zeer prettig alles in de mond goed
te kunnen zien en daarvoor is een
lamp nodig van een bepaalde construc
tie, zoals die nu in de flat aan de Nico
laas Beetsstraat hoog boven de alles
beheersende „scheerstoel" hangt. Een
kast tegen de muur bevat de vele in
strumenten. Bfj de deur staat het nood
zakelijke tafeltje, waar een zuster no
teert of men vullingen krijgt of beroofd
zal worden van een pijnlijke kies.
De dominerende kleuren in de beide
spreekkamers (waarvan de ene alleen
maar geschilderd en behangen is) zijn
groen en wit. Het spreekuur is iedere
morgen van half negen tot half tien
en Woensdagmiddag voor 4e kinderen,
die dan twee wachtkamers tot hun be
schikking hebben. L:nsdag en Donder
dagavond kan hij of zij, die overdag
geen tijd heeft, behandeld worden.
De repetities van de R. K. Zangver
eniging Sint Caecilia beginnen morgen
avond 8 uur in het gebouw „Het Stoof-
ke". Vanaf Woensdag 7 September wor
den de repetities weer gehouden in ge
bouw Sint Bavo.
Een drietal medewerkers van De
Plankeniers mag aanspraak ma
ken op een belangrijk stuk van
het succes, dat deze goed bekende
amateurse uit Bussum dezer dagen
hadden in het bijna uitverkochte Open
luchttheater te Bloemendaal met hun over
het algemeen frisse voorstelling van
Langendijk's „Het wederzijds Huwelijks
bedrog". Terloops opgemerkt: gelukkig
de amateurs, die kunnen beschikken
over costuums en decors naar eigen
ontwerp. De costuums van mevr. G.
Eshuis waren elegant en fleurig, al
naar den aard; Th. Genemans had een
décor ontworpen, dat zo eenvoudig mo
gelijk gehouden was, maar dat afwis
seling in de toneelschikking mogelijk
maakte, snel veranderd kon worden,
het zeer goed deed in de open lucht
vooral de charmante tuinkamer en
al met al een gelukkige combinatie was
van smaakvolle fantasie en gemakke
lijk gebruik. Het theekoepeltje was een
aardige vondst en de Utrechtse Dom-
Advertenttt
Sinds
1850
GROl'E HOUTSTRAAT 37
RIJKSSTRAATWEG 24G B
t r oor het eerst hebben wij een
1/ beevaart naar een buitenlands
r genadeoord gemaakt. Daartoe
waren wij uitgenodigd door de heer
B. Ooms, leider van de Haarlemse
bedevaart naar Banneux. Laat ons
zeggen, dat het ons goed bevallen is,
tenminste het verblijf in 't Belgische
genadeoord, waar in 1933 Maria aan
Mariette Béco verschenen is. De reis
per bus wat minder, omdat wij
physiek iets tegen het reizen met
bussen hebben. Wij houden er da
genlang een stijve rug en minder
beweegbare benen van over, maar
dat moet nog lang niet zo erg zijn
als de pijnlijke voeten, waarmee on
ze voorouders van een beevaart huis
waarts keerden. Vaak immers trok
ken zij te voet naar de geheiligde
plaatsen, aldus boete plegend voor
eigen tekortkomingen en die van an
deren.
Banneux is sinds twintig jaar een
bij de Nederlanders, Belgen en Duit
sers geliefde bedevaartsplaats. Voor
al bij de Duitsers. En dat kunt ge
gewaar worden niet alleen aan de
levensgrote bussen, waarmee zij de
Belgische verkeerspolitie handen vol
werk geven, maar ook aan de „de
votionele industrie", die haar waren
naast het Frans in het Duits de vro
me pelgrim presenteert. Slechts bij
uitzondering ontmoet ge een winkel
tje, waar geafficheerd wordt, dat
men niet alleen „Deutsch spricht",
maar ook het „Vlaamsch verstaat",
zoals bij madame De Smeth-Lenaerts,
die een jaar of wat geleden aan de
Route de Pépinster haar magasin
de „l'Abri du Curé d'Ars" opende.
Overigens slaan de Franstalige
Belgen in Banneux de franc een of
twee centen hoger aan dan hun
Vlaamse broeders, die u de officiële
koers van acht cent laten betalen.
Het genade-oord zelf is van een
betrekkelijke eenvoud. De Esplanade
is een te deftige aanduiding voor
wat daarvoor moet doorgaan: een
grote met dénnen omsloten ruimte,
bezaaid met kleine stenen in rul-
rood stof. Aan weerszijden staan
twee houten gebouwtjes, die de pel
grim enige beschutting bieden bij al
te felle zon. Vooraan bevindt zich
hoog op een betonnen bouwsel een
eenvoudig altaar. De enige represen
tatieve gebouwen zijn het hospitaal,
het kapelletje, dat in de tuin van
Zegening der zieken tijdens het Lof in
waarheen de afgelopen dagen een
de ouderlijke woning van Mariette
Béco op verzoek van Maria is neer
gezet, en merkwaardig genoeg een
souvenir-winkel, waar wij de wenk
brauwen gefronst hebben, toen ons
de prijs van een lege fles, bestemd
voor bronwater, genoemd werd.
Want ook Banneux heeft een bron,
die aan Maria is voorbehouden, zoals
Zij in een van haar verschijningen
verklaard heeft. En eerst hier krijgt
men bewondering voor het geloof
van de pelgrims. In kinderlijke een
voud en met groot vertrouwen drin
ken zij het water, dat slechts met
zeer veel moeite en na ellebogen
werk bemachtigd kan worden. An
deren weer besprenkelen zich en
hun verwanten overvloedig met het
bronwater, dat behalve devotie te
vens de nodige verfrissing biedt.
y-v e Haarlemse pelgrims, onder
1 wie kapelaan W. J. Dekleer-
■L-J maeker vdn de Sint Josephpa-
rochie, verlieten Zaterdag op een
matineus uur de Spaarnestad. Al
spoedig ontfermden drie moeders
zich over ons, die ons gedurende de
gehele beevaart omringd hebben met
toegewijde zorg, als zochten zij daar-
de Belgische bedevaartplaats Banneux,
groep Haarlemmers pelgrimeerde.
in een compensatie voor wat zij hun
eigen kinderen deze dagen niet kon
den bieden. In ruil daarvoor hebben
wij in Banneux onze (schoolse) ken
nis van de Franse taal ter beschik
king gesteld.
De eerste dag bracht de deelne
mers na een goed maal, genoten in
een alleraardigst hotel in Arcen aan
de Maas, naar Tegelen, waar zij een
der laatste opvoeringen van het pas
siespel bijwoonden. De nacht werd
in Valkenburg doorgebracht. Zon
dagmorgen-vroeg ging men op weg
naar Banneux; biddend, zingend en
vaak genietend van de prachtige na
tuur bereikten de Haarlemmers om
ongeveer kwart over tien de gehei
ligde pladts, die reeds vol pelgrims
was. Met nog andere Nederlanders
woonden de beevaartgangers een
plechtige hoogmis bij, die op de Es
planade werd opgedragen.
Intussen was ook een groep uit
Brugge gearriveerd, die onder aan
voering van een nogal gezet pater-
ke, wiens ordestichter wij niet ken
nen, bezit nam van het genade-oord.
Ook de Duitsers deden zich langza
merhand meer en meer gelden. De
touringcars met aanhangwagens logen
er niet om, Later stroomden zij met
honderden tegelijk binnen, degelijk,
vroom en het klinkt misschien
wat oneerbiedig in toom gehouden
door een aantal priesters.
De kleine tuin, waarin het vrien
delijke Mariakapelletje is gebouwd,
kon nauwelijks de vele pelgrims om
vatten, die er de H. Mis bijwoonden.
Anderen keken met pieuze belang
stelling naar de kleine woning, waar
Mariette Béco, die sinds 1942 ge
trouwd is met de Maastrichtenaar
Mathieu Hoeberigs en thans in Ban
neux een klein restaurant drijft, een
groot gedeelte van haar jeugd heeft
doorgebracht. Bij de bron vloeit het
water rijkelijk in de flessen, die in
grote boodschappentassen worden ge
dragen.
In Banneux Notre Dame zoals
het Belgische dorpje door de bee
vaartgangers bij voorkeur wordt ge
noemd wordt veel gebeden. De
wens van Maria „bidt veel" vindt
gretig gehoor en er is ook volop ge
legenheid om een vurig gebed naar
de hemel op te zenden. Tijdens het
gaan van de bidweg en onder het
lof, dat des middags wordt gecele
breerd, bundelen tienduizenden wees
gegroeten, gesproken in vele talen,
zich tot een machtig gebed aan
Maria, de Maagd der Armen. De
Nederlanders en de Belgen zingen
hun barokke Marialiederen, de Duit
sers hun wijzen, zoet van klank en
licht in melodie. En wanneer de bid
dende en zingende groepen zich over
het gehele genade-oord hebben ver
spreid, wordt men geroerd door zo
veel aanhankelijkheid.
Maar de zegening der zieken tij
dens het lof overtreft alles. Terwijl
de hemel geweld wordt aangedaan
met korte, krachtige aanroepingen,
waarin om genezing en verlichting
van het lijden wordt gevraagd, draagt
een priester het Allerheiligste rond
door de rijen der zieken, wier ver
trouwen onwrikbaar is. Dat kunt ge
zien aan hun gezichten, die fier en
onverschrokken blikken naar de ze
genende God. Ongetwijfeld is deze
plechtigheid het hoogtepunt van de
bedevaart in Banneux, waarvan de
Haarlemmers behouden en zeker rij
ker aan geestelijke goederen zijn te
ruggekeerd. Hds.
toren het blijspel speelt in Utrecht
een geslaagde verrassing. Wij menen
zelfs dat de klank van speelwerk en
uurslag authentiek des Domtorens was.
En dan de derde van het drietal, de
regisseur mr. H. M. Planten. De voor
stelling heeft weer eens bewezen, dat
Langendijk wel in grote mate afhan
kelijk is van de capaciteiten van regis
seur en spelers. Met andere woorden:
het gebrek aan verrassende intrige en
pittilge handeling plaatst te meer de
nadruk op de noodzaak, dat regisseur
en spelers zwierige comedianten zijn in
de goede zin van het woord, toneelmen
sen, die in de tekst en de situaties
voldoende inspiratie en voedsel vinden
voor hun fantasie, levendig spel en
afwisselende voordracht. Mr. Planten
beschikt over de onontbeerlijke fanta
sie en het inzicht, welke nodig zijn om
het staketsel van de rollen gezellig en
boeiend te bekleden. Hij kijkt met to
neel-ogen, hij ziet de mogelijkheden en
gebruikt ze ook. De komische effecten
en de levendigheid van vele scènes me
nen wij voor een groot gedeelte op zijn
rekening te moeten stellen.
Vooral bij de heren van De Planke
niers vond hij intussen het goede mate
riaal, waarmede hij zijn bedoelingen en
inzichten kon verwezenlijken. Lodewijk
miste de overrompelende voordracht en
de zwierige bravoure, welke men bfj
een adellijke avonturier mag verwach
ten. Karei was te vlak, te weinig impo
nerend. Een verkwikking daarentegen
was de verlopen soldaat Jan van Joop
Kroos, die door zijn uitbundige capri
olen en radde voordracht op het pu
bliek het plezier overbracht, waarme
de hij zelf speelde. Hij en Hendrik
Exalto (in een dubbele rol) speelden
werkelijk comedie; dat wil zeggen, zij
smukten hun figuren op in de eigen
kleur, lieten hun figuren leven, inplaats
dat zij zich vergenoegden met het min
der of meer geslaagd opzeggen van de
rol, welke de schrijver toevallig voor
hen had geschreven.
De lakeien volgden, zij het op enige
afstand, de twee genoemde, begaafde
amateurs op deze weg, die de dames
nog niet gevonden bleken te hebben.
De dictie was voortreffelijk door duide
lijkheid, maar miste bij de een de on
genaakbare schijn-rijkdom, bij de an
der de snaakse radheid, waardoor de
verzen van Langendijk zeer wel geniet
baar kunnen worden. Behalve de ge
noemde spelers voldeden de Planke
niers dus niet geheel aan de critische
maatstaf, welke men mag aanleggen
in verband met hun faam en het ni
veau, waarop zij staan.
Het publiek was kennelijk voldaan,
het weer zeer gunstig, het Openlucht
theater weer op zijn mooist. Hk. A.
(Niet officiële
koersen I
Vorig
Opening
slot
30/8
3% Ned. 1953
101%
3% Ned. 1953
101%
3% Ned 1948
loo A 1
3% pCt. Ned 1950
100%
3% Ned. 1954
100%
3% Ned. 1955
3-3% Ned. 1947
100%
100A
100
3 Ned. 62-64 bel. fac.
101%
[nschr. Grtbk 1946 3 pCt
Ned. Handel Mij. cert.
244%
AJC.U.
368%
368^
Van Berkers Patent
206gb.
Calvê-Delft cert
328
Van Gelder
340gb.
Kon. Hoogovens cert.
360gb.
Unilever Cert
494%
494
Ned. Kabel
358gb.
Philips
497%
496
Kon Petroleum
641%
640
„Amsterdam" Rubber
149%
149
Holl Amerika Lijn
238 %gb.
238%
Kon Ned Stoomb Mij
216%
216
Ned Scheepv Unie
213%
213ft
H.V-A
167%
lea y*
Dell Mi) Cert
180%
181
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp
General Electric
General Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
Radio Corp
Republic Steel
Royal Dutch
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U.S. Steel
26/8
82%
153 V»
85%
52 vk
128
128%
79%
49%
47%
83%
61%
61%
94%
31%
55%
29/8
81%
154%
85
52%
127
126%
79%
49%
47
83%
61%
60
92%
32%
55%
Stemming: nauwelijks prijshoudend
