ATOMEN met een GOUDEN RANDJE
Belangstelling bij het bedrijfs
leven groeit
Amerika geeft
..money-making
wedloop om
atomniet op
Nieuwe actie voor hulp aan
vluchtelingen in Oostenrijk
Pensioen voor nabestaanden van
Indische verzetsstrijders
Anglicaanse geestelijke
wordt katholiek
f SCHEE P VA ART BERICHTEN J
r
Voorsprong van
Engeland
Leven met het
atoom
De vluchteling wacht op Uw
Opzienbarende bekering
Weinig vertrouwen
in de Algemene
Raad van het TUC
Uitvoer in Juli*
sterk gedaald
Interpol grijpt
in België in
k S?
A
J
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1955
PAGINA 4
Atomen zijn veelbelovend, vooral als zij een gouden randje hebben.
Bestaat dit type? Wij kunnen u verzekeren, dat het bestaat. Even
goed als het type wolk met een zilveren omlijsting. Het is niet al te
gedurfd te veronderstellen, dat u er nieuwsgierig naar zijt te ver
nemen welk type atomen dat wel is. Welnu, het is het type, dat in
Amerika genoemd wordt „money-making atoms".
Misschien herinnert u zich, dat volgens de Engelsen zelfs elke
wolk zo'n zilveren omlijsting heeft. Dat is nog al optimistisch, maar
op de zelfde manier zijn de Amerikaanse optimisten er van over
tuigd, dat alle atomen een gouden randje bezitten.
Nog niemand heeft ooit een ring van wolkenzilver gedragen. Maar
dat heeft de zegswijze niet in discrediet gebracht. Ook atoomgoud
Is nog niet gewonnen - de ontwikkeling der atoomenergie heeft tot
nu toe heel wat meer geld gekost dan zy b.v. door de verkoop van
radio-actieve isotopen zal hebben opgebracht - maar dat heeft de
verwachtingen daarom niet tot het nulpunt doen dalen. Ook in ons
land werd onlangs de gelegenheid geboden van de vergulde perspec
tieven van de atoomfondsen te profiteren.
la
Regering wacht op
voorstellen
V akverenigingscongres
te Southport
Dekkingspercentage 72
(in Juni 84)
Leiders van smokkelbende
in verdovende middelen
gearresteerd
Grieks koningspaar op
bezoek in Joegoslavië
MAR KTBERICHTEN
528ste STAATSLOTERIJ 4eKias neiijst
195 1ST
„SS UÊ2
De eerste practische toepassing van
de dieselmotor had, net als dit bij de
atoomreactor het geval was, plaats bjj
een duikboot. Feitelijk maakte zij de
duikboot mogelijk, want in een onder
zeeboot was geen plaats voor een
stoommachine. Maar die eerste diesel
motor was verre van een economisch
apparaat. Er was geen spoorwegmaat
schappij of geen vervoersonderneming
ter wereld, die het in haar hoofd
haalde de eerste dieselmachine te ko
pen. In plaats daarvan, wachtten de
commerciële instellingen rustig af, tot
de dieselmotoren het punt in haar ont
wikkeling bereikt Jiadden. waarop zij
in een redelijke mate effciënt waren,
waarop zij tegen een redelijke prijs
via de lopende band geleverd konden
worden, en tot zij bewezen hadden een
bruikbare krachtbron te zijn met een
behoorlijke levensduur. Toen pas, en
niet eerder, deed de dieselmotor zijn
intrede op de commerciële markt. En
met de atoomreactor zal het niet an
ders gaan.
Intussen, zo constateert Dean, is de
verandering op komst.
Inderdaad groeide de belangstelling
van het Amerikaanse particuliere be
drijfsleven. En dit schepte problemen.
Zo rees bijvoorbeeld de vraag, het
atoom te bevrijden uit het monopolie
van de regering. De nieuwe tak van
industrie, de atoomenergie voor civiel
gebruik, vroeg om meer armslag.
En het leek een ogenblik, dat zjj
deze ruimschoots zou verwerven.
Want in de eerste maanden van 1954
kwam de regering van de Verenigde
Staten met een voorstel tot wijziging
van de wet op de atoomenergie van
1946 in dier_ voege, dat de particulie
re industrieën toegestaan zou worden
in den vervolge splijtbare materialen
te bezitten, te exploiteren en in bruik
leen te ontvangen van de Atoom Ener
gie Commissie. Dat betekende dus
niet meer en niet minder dan een
liquidatie van het regeringsmonopo
lie en een kans voor de particuliere
industrie om zich op dit nieuwe ter
rein te gaan ontplooien.
Doch de wet, zoals zij tenslotte op
30 Augustus 1954 door president Eisen
hower ondertekend werd, liet hier niet
zo heel veel van over. Een vrij felle
strijd bij de behandeling van het ont
werp had dit ee|> veel minder verstrek
kend karakter gegeven. D<_ angst, bij
de democraten, voor het ontstaan van
nieuwe monopolies in handen van par
ticulieren leidde tot het in stand hou
den, voor een groot deel, van het re
geringsmonopolie.
Remmende werking
De wet in haar nieuwe gedaante
werkte remmend op de animo van
particuliere bedrijven, om zich op het
terrein van de atoomenergie te wagen.
Want onder de nu geldende bepalingen
zouden zij verplicht zijn om gedurende
vijf jaar licenties te verlenen van door
hen verworven patenten aan andere
bedrijven, die daartoe de wens ken
baar maakten. Gezien de enorme bedra
gen, welke aan nieuwe vindingen en kos
te gelegd moeten worden, was dit
niet bepaald een aanlokkelijke bepa
ling.
Dit alles is zeker niet vreemd aan
het feit, dat de Verenigde Staten zich
op een gegeven moment hadden af te
vragen, of zij op het terrein van de door
hen tot een leuze gemaakte atoms tor
peace de atoomenergie voor vreed
zame doeleinden niet de leiding in
Engelse handen zagen overgaan. „Wij
hebben de eerste plaats veroverd in
de wedloop naar de vreedzame toe
passing van de atoomenergie," zo luid
de de zegezang door de Engelse pers
j 8 koor aangeheven o et moment,
dat Churchill's regering het Britse tien
jarenplan voor de ontwikkeling van de
atoomenergie voor vreedzame doelein
den bekend maakte. En de Amerikaan
se bladen begonnen daartegenin een
sombere basparfj ten gehore te bren
gen. waarin gevraagd werd, of Ame
rika niet bezig was die atoomwedloop
te verliezen.
Men begon uiteraard met een gewe
tensonderzoek. En men wees erop, dat
het leeuwenaandeel van de inspannin
gen op atoomgebied gewijd was aan de
militaire sector. Van de befaamde 12
milliard dollar kwam niet meer dan
5 procent ten goede aan het niet-mili-
Gordon Dean, de voormalige voorzit
ter van de Atomic Energy Commission.
Tot voor een jaar ongeveer bezat
de regering der Verenigde Staten het
algehele monopolie op de productie
van atoomenergie. En dat monopolie
was uitgegroeid van baby tot fikse
knaap, dank zij een krachtige voe
ding met stevige kost. Niet minder
dan 12K milliard aan belastinggelden
had het verslonden.
Tijdens de oorlog was het atoomon
derzoek toevertrouwd geweest aan het
Manhattan Engineers District. Maar na
het beëindigen van de krijgsverrichtin
gen was de Atoom Energie Commissie
opgericht onder voorzitterschap van Da
vid Lilienthal, voormalig voorzitter van
de Tennessee Valley Authority. Zij werd
ingesteld bij de wet op de atoomener
gie van 1 Augustus 1946. Deze wet legde
enorme bevoegdheden in de handen van
deze commissie van vijf leden en zij
droeg haar op, deze te gebruiken. Zjj
kreeg de eigendom van de reeds be
staande atoomfabrieken en -installaties,
zoals die te Los Alamos (Nieuw Mexi
co), Oak Ridge (Tennessee) en Han-
ford, (Washington). En ook de eigendom
van alle materialen waaruit atoomener
gie geproduceerd kan worden, alsmede
van alle patenten, betrekking hebbend
op de productie en het gebruik van
deze materialen. De commissie werd
belast met de controle, door middel van
licenties, over alle mineralen, waaruit
deze materialen gewonnen konden wor
den en van alle informatie met be
trekking tot atoomenergie. Tevens werd
de commissie belast met de uitvoering
van een uitgebreid research program
op atoomgebied en met de ontwikke
ling en de vervaardiging van atoomwa
pens. Daarmee was het monopolie op
het terrein van de atoomenergie een
terrein, waarin op 31 December 1946,
het ogenblik waarop de nieuw ingestel
de commissie het program overnam
van het Manhattan District, reeds een
kapitaal van 1400 millioen dollars ge
ïnvesteerd was aan haar toever
trouwd.
Particuliere industrie
De wet op de atoomenergie droeg de
commissie echter nog meer op. Zij
schreef haar voor op ruime schaal
de particuliere industrie bij dit alies
in te schakelen. Met een aantal grote
bedrijven werden contracten aange
gaan met betrekking tot het ontwer
pen en bouwen van atoorninstallaties
en het beheren en exploiteren daarvan,
terwijl met universiteiten en hogescho
len afspraken werden gemaakt op het
stuk van researcharbeid.
Dit had tot gevolg, dat al in 1954 de
met staatsgelden tot bloei gebrachte
exploitatie van atoomenergie een van
de belangrijkste objecten van de Ame
rikaanse economie was geworden. Want
tienduizenden industriële bedrijven wa
ren zo als leveranciers bij deze pro
jecten betrokken en de jaarlijks daar
voor uitgetrokken twee milliard dol
lars kwamen aan de bij de bouw en
de exploitatie van de regeringsinstal
laties betrokken particuliere bedrijven
ten goede. En niet minder dan 135.000
employe's hebben daarbij levensonder
houd en werk gevonden. Dat nam in
tussen niet weg, dat practisch geheel
de research en de ontwikkeling op het
terrein van de atoomenergie dus in
handen was van d» overheid.
'Dat behoeft niemand te verbazen, zo
zegt Gordon Dean, voormalig voorzit
ter van de Atoom Energie Commis
sie, de opvolger van Lilienthal. De wet
op de atoomenergie van 1946 gaf het
uitsluitend recht om splijtbaar materi
aal en reactors andere dan research
reactors van laag vermogen in eigen
dom te hebben en om alle Informaties
op het gebied van atoomenergie, welke
niet voor publicatie vrijgegeven waren,
te controleren aan de regering, even
als alle patenten. Zodoende bleef er
voor iemand anders dan de regering
al heel weinig ruimte over.
Geen markt
Daar kwam nog iets bij. Alleen de
regering was in de markt voor re
actors, niet de particuliere Industrie,
en dit m een periode van ontwikke
ling, waarin de kosten ontzaglijk hoog
waren.
De situatie op het gebied van atoom
kracht. zo zegt hij, verschilde niet zo
heel veel van die van de Nederlandse
olie-industrie op het ogenblik, dat de
eerste dieselmotor in een duikboot ge
plaatst werd.
'lx
«6
Oakridge, de atoomstad in de staat New Mexico, waar Amerika de wedloop om de „Money-making-atom" uitvecht en
intussen voortgaat het atoom voor militaire doeleinden te splitsen.
taire onderzoek. Eén der oorzaken daar
van? De nood drong in de Verenigde
Staten niet zo hard als in Groot-Brit-
tannië. Steenkool en aardolie waren
daar niet zo duur en schaars als in
Engeland.
Bittere pil
Het was een bittere pil voor de Ame
rikanen, om te verteren, maar het
maakte ze wakker. De industrie der
Verenigde Staten gelooft nog in de
„allmighty dollar". Ze is van zins in de
eerstkomende vier jaren niet minder
dan 390 millioen dollar te steken in on
derzoekingen op het terrein van de
kernphysica en 300 millioen daarvan
zal ten goede komen aan de ontwikke
ling van kernreactoren.
En zij zien binnen vijf en twintig
jaar het grondgebied van de Verenig
de Staten overdekt met een zeshonderd
atoomcentrales, met een capaciteit van
120 tot 175 millioen kilowatt.
Daarnaast willen zij meer efficiënte
methoden ontwikkelen voor de produc
tie van atoomelectriciteit. Het is hun
een doom in het oog, dat men de vrij
komende warmte maar domweg moet
gebruiken om stoom op te wekken, zo
als wij dat al langer dan een eeuw
hebben gedaan.
„Dat is net, alsof de eerste auto
motor, in plaats van wielen te doen
draaien, gebruikt zou zijn geweest om
de haver te dorsen voor het paard,
dat het voertuig moest trekken," zo
lichtte een atoomgeleerde schilder
achtig het kreupele geval toe.
Dat moet anders, zo weten de Ame
rikanen al. Maar hoe? Dat is de vraag.
In alle geval: Amerika geeft de
atoomwedloop, de loop om de atomen
met het gouden randje niet op.
MR. H. C. M. EDELMAN.
55
Oude sleutels, die in elk huis wel er
gens vergeten in eer hoekje liggen,
krijgen voor de vele tienduizenden
vluchtelingen in Oostenrijk een Speciale
betekenis. En de bezitters van die oude
sleutels kunnen voor een verrassing ko
men te staan. Dit is uitgedacht door de
Nederlandse Federatie voor vluchtelin
genhulp en heeft betrekking op een
nieuwe actie van deze Federatie tot
hulpverlening aan vluchtelingen in Oos
tenrijk. In de laatste week van October,
dat is de week waarin de verjaardag
van de Verenigde Naties valt (24 Octo
ber), zullen vrijwilligers overai in Ne
derland huis aan huis oude ongebruikte
sleutels ophalen. Het resultaat van de
inzameling zal worden verkocht; de op
brengst van dit „sleutelgeld" is voor de
vluchtelingen bestemd
Maar, deze opbrengst zal slechts
een klein bedrag zijn; daarom komt
er iets bij. Een leder, die sleutels aan
de ophalers meegeeft kan daarvoor
een ontvangstbewijs krijgen. Dat be
wijs kost twee kwartjes en de duizen
den malen dat twee kwartjes wordt
gegeven zuilen tezamen de hoofdop
brengst van de nieuwe actie moeten
leveren. Er zal van de Nederlanders
niet worden gevraagd de twee kwar
tjes zo maar zonder meer te betalen
voor een op zichzelf waardeloos stuk
je papier. Aan het ontvangstbewijs
zal namelijk een verrassing worden
verbonden. Wat voor verrassing dat
za) zijn, is nog een geheim, maar zal
binnenkort worden bekend gemaakt,
zodra de voorbereidingen zijn vol
tooid.
(Van onze Haagse redactie)
Zoals bekend, heeft het Tweede Ka
merlid Welter (K.N.P), aan de minister
van Maatschappelijk Werk, mr. F. J. F.
M. van Thiel, vragen gesteld in ver
band met de financiële omstandigheden
van de nabestaanden van gevallen ver
zetsstrijders in het voormalig Neder
lands Indië. Hij vroeg daarin o.m., of de
regering niet van oordeel was, dat deze
nabestaanden in aanmerkelijk ongunsti
ger omstandigheden verkeerden, dan de
weduwen en wezen van verzetsstrijders
in Nederland.
Minister Van Thiel wijst er in zijn
antwoord op, dat er ten behoeve van
de oorlogsslachtoffers uit het voormalig
Nederlands Indië verzetsstrijders wa
ren er in verband met de algemene in
ternering maar weinig twee regelin
gen gelden, n.l. voor overheidspersoneel
en voor alle overige slachtoffers. Het
pensioen van de nabestaanden van
overheidsdienaren is het normale pen
sioen, dat voor deze categorie geldt. Dit
is over het algemeen niet ongunstiger
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen
Vandaag ia in de Kerk van de Paters
Jezuïeten in Farmstreet te Londen de
eerwaarde heer Walton Hannah, tot he
den geestelijke in de Engelse staatskerk,
opgenomen in de Katholieke Kerk. Hij
is de vierde Anglicaanse geestelijke die
sinds het convocatiebesluit van vereni
ging van de Kerk van Zuid-Indië met
de Kerk van Engeland is overgegaan
naar Rome. De heer Hannah hoopt zich
naar Rome te begeven voor theologische
studiën als voorbereiding voor het
priesterschap.
Deze bekeerling heeft veel van zich
doen spreken door de felle strijd die hij
binnen de staatskerk heeft gevoerd te
gen de vrijmetselarij, waarvan talrijke
Anglicaanse bisschoppen en geestelijken,
onder wie de aartsbisschop van Canter
bury, vooraanstaande leden zijn. Giste
ren verklaarde hij dat hij met zeker
heid wist dat een aantal van zijn voor
malige collega's op het punt stond even
eens over te gaan naar Rome. Uw cor
respondent weet met zekerheid dat er
behalve de vier geestelijken, waarvan
bekend is dat zij zijn overgegaan naar
Rome, er minstens twee anderen zijn die
eveneens deze stap hebben genomen,
doch aan wier bekering om particuliere
redenen tot heden geen ruchtbaarheid
is gegeven.
In gezaghebbende Anglicaanse kringen
verwacht men eveneens dat er meer
dere geestelijken het voorbeeld van de
heer Hannah zullen volgen en katholiek
zullen worden. Men noemde gisteren in
Anglicaanse kringen de getallen van
vijf en zes. Maar de groep van de
Assumptie, d.w.z. de groep van geeste
lijken die fel gekant is tegen het con
vocatiebesluit en waartoe behalve Wal
ton Hannah ook Hugh Ross Williamson
behoort, meent dat zeker twintig de
staatskerk zullen verlaten, de meesten
om over te gaan tot de Katholieke Kerk.
dan dat van de Nederlandse ambtena
ren.
De overigen ontvangen een uitke
ring krachtens de algemene oorlogs-
ongevallenregeiing Indonesië (A.O.R
dan wel, voor wat betreft de ambte
naren in tijdelijke dienst, een uitke
ring op de voet van het zgn. lands-
pensioenreglement, dat zonodig wordt
opgetrokken tol het niveau van de
A.O.R.
Nadat de uitvoering van de A.O.R.
door Nederland van de republik Indo
nesia was overeengekomen, is het vorig
jaar. een commissie in het ieven ge
roepen, die de regeling moet uitvoeren'
en aan de minister van Maatschappelijk
Werk voorstellen moet doen tot het
treffen van verdere nodige voorzienin
gen. Na ontvangst van deze voorstellen
zal de regering verder haar standpunt
bepalen.
(Van onze Londense correspondent)
LONDEN, hedenmorgen
Op de conferentie van vakverenigin-
gen in Southport kreeg de Algemene
Raad van hei Trade Union Congress
gisteren een meerderheid voor zijn
voorstel dat de Raad de bevoegdheid
zou verkrijgen om voortaan als stakin
gen dreigen uit te breken een bemidde
lende rol te spelen, voordat de staking
een feit is. Tot heden kon de raad niet
bemiddelen voordat er officieel een sta
king was aangezegd. De motie die het
voorstel behelsde, werd in feite een mo
tie van vertrouwen in de Algemene
Raad, en het kwam als een onaangena
me schok dat de tegenstemmende min
derheid zeer groot was.
Van de acht millioen te South
port vertegenwoordigde vakverenigings
leden werden 4.842.000 stemmen uitge
bracht ten gunste van de motie, maar
de minderheid bedroeg 3.039.000. De
Raad heeft derhalve de begeerde vol
macht gekregen, maar het is een andere
vraag in hoeverre hij effectief in zal
grijpen bij een dreigende verstoring van
de arbeidsvrede. De onderscheiden bon
den zijn zeer gesteld op hun onafhanke
lijkheid zowel tegenover andere bon
den als tegenover het overkoepelend or
gaan, de Algemene Raad van het TUC.
Het ophaalwerk wordt verricht door
brandweermannen, padvinders en al of
niet geüniformeerde andere vrijwilli
gers. De Nederlandse Jeugdgemeen
schap heeft haar medewerking toege
zegd. In elke gemeente wordt een actie
comité gevormd, met vertegenwoordi
gers van alle geestelijke en politieke
richtingen, dat plaatselij] de inzame
ling van een straatcollecte zal organi
seren. De insignes die bij de straatcol
lecte zullen worden uitgereikt zullen de
vorm van een sleutel hebben. Heel de
actie staat onder het symbool van de
sleutel. Het motto luidt namelijk „De
vluchteling wacht op uw sleutel".
Hoe men tot deze actie is gekomen
heeft de voorzitter van de Federatie
voor Vluchtelingenhulp de heer M. A.
Reinalda in Den Haag op een perscon
ferentie verteld. „Aan een oude vluch
teling in Oostenrijk werd eens ge
vraagd, wat hij nu nog ondanks alles
als ideaal had in zijn leven. De man
antwoordde: Ik zou nog eens en sleu
tel willen hebben, die ik in de deur van
mijn eigen huis zou kunnen steken".
Aan het Nederlandse volk wordt nu ten
tweede male gevraagd, te' helpen de
vluchtelingen een sleutel tot een betere
toekomst te geven, aldus de heer Rei
nalda. Vorig jaar is de uurloonactie
„Eén uur voor een toekomst" afgeslo
ten met een opbrengst van vier en een
kwart millioen gulden. Nu komt er een
nieuwe actie.
De heer Reinalda zei ervan overtuigd
te zijn, dat het gerechtvaardigd is een
nieuw beroep op het Nederlandse volk
te doen.
Volgens door het C. B. S. samenge
stelde voorlopige gegeven bedroeg de
waarde van de invoer in Juli 1955
f 1064 millioen (v.m. f 1029 min. en Juli
1954 f 970 min,), terwijl voor een waarde
van f 763 min. werd uitgevoerd (v.m.
f 865 min. en Juli 1954 f 752 min.). Het
dekkingspercentage bedroeg 72 (v.m. 84
en Juli 1954 77).
De invoer in Juli 1955 is ten opzichte
van de vorige maand met f 35 millioen
gestegen, terwijl de uitvoer met f 102
millioen, is gedaald.
In 1954 nam de invoer in Juli met
f 93 millioen en de uitvoer met
f 20 millioen toe. Het dekkingspercen
tage daalde dientengevolge in Juli 1955
door de verlaagde uitvoer met 12 pun
ten en in Juli 1954 door de gestegen in
voer met 6 punten t.o.v. de voorafgaan
de maand.
Het invoersaldo bedroeg sedert het
begin van het jaar f 1400 millioen -Ja
nuari- Juli 1954 915 millioen).
Te Knokke le Zoute in België zijn op
aanwijzingen van Interpol twee leiders
van een bende smokkelaars in verdo
vende middelen gearresteerd, name lij*
een 45-jarige Brit en een veertigjarige
Egyptenaar. Volgens bepaalde geruch
ten zou de bende zich ook met handel
in blanke slavinnen hebben ingelaten
De twee arrestanten, die aan het hoofd
van een belangrijke internationale bende
staan, leidden te Knokke een luxueus le
ven. Men verwacht dat nog meer arres
taties zullen volgen.
Gistermiddag zijn koning Paul en ko
ningin Frederika van Griekenland per
speciale trein in Belgrado aangekomen.
Het koninklijk paar werd door presi
dent Tito en diens echtgenote alsmede
door vele hoge Joegoslavische functio
narissen begroet. De koning en de ko
ningin zullen bezoeken brengen aan het
eiland Brioni, en aan enkele Joegosla
vische provincies.
BLOMMERSDIJK p. 7 Kp. St. Vine. n.
Rotterdam
BORNEO 6 v. Djeddah n. Surabaja.
ELIZABETH p. 7 Kreta n. London.
HELDER 5 te Amsterdam.
KOROVINA p. 6 MTinikoi n. R'dam.
LAAGKERK 7 te Colombo.
LEOPOLDSKERK 6 te Ummsaid.
MERWEDE 6 v. London n. Dakar.
OMALA p. 6 Finist. n. Berre.
WILLEMSTAD 6 te Barbados.
ARENDSDIJK. 6 te New York
ARKELDIJK, p. 6 Scilly n. Antwerpen
ALDABI, 6 te Ilheos
ALDERAMIN, 6 te Madras
ARENDSKERK, 6 te Cadix
AMSTELVAART, p. 6 Aden n. Belawan
AENEAS, 6 te Rotterdam
AMYNTAS, 6 te Amsterdam
ARDEAS, 6 te Ryeka
ARIADNE, 5 van Hamburg n. Dmuiden
AMSTELVEEN, p. 6 Kaap St. Vincent n.
Rotterdam
AMERSKERK, p. 6 Kaap Guardefui n.
Penang
ARGOS, p. 6 Malta n. Patras
ALCHIBA, p. 6 Wight n. Baltimore
BILLITON, 5 te Bombay
BLITAR. p. 6 Sabang n. Djeddah
CELEBES. 6 te Balik Papan
CERONIA, 4 van Davao n. Pladjoe
DIDO, 6 te Tarragona
DELFSHAVEN. 6 te Narvik
ESSO AMSTERDAM, p. 6 Finist. n. Sidon
ESSO ROTTERDAM, p. 6 Ouess. n. Ras
Tanura
EEMLAND, 6 te Amsterdam
GABONKUST. 6 te Dakar
HYDRA, 6 te Amst.
ILIAS, 6 van Amst. n. Gothenburg
ILOS 6 te Ceuta.
JAPARA, p. 6 Perim n. Suez
KATELYSIA, p. 6 Ceylon n. Singapore
KERMIA, p. 6 Casquets n. Marseille.
KARIMUN, p. 6 Finist. n. Marseille
KRYPTOS p. 6 Dungen. n. Curagao.
KARSIK, p. 6 Natoena n. Zamboanga
KOTA BAROE, 5 van Port Soudan n. Suez
KOTA AGOENG, p. 6 Kudat n. Sorong
LIBERTY BELL p. 6 Aden n. Fahaheel.
MACUBA, p. 6 Finist. n. Suez
MAUREEN, 6 te Burutu
MIRZA, 6 te Abadan
MOORDRECHT, p. 6 Kaap de Gata n.
Fahaheel.
MIJDRECHT, p. 6 Recife n. Aruba
MADOERA, p. 6 Minicoi. n. Belawan
MAASKERK 6 te Amsterdam.
MENTOR 6 van Trinidad n. Demerara.
MANOERAN 5 van Soerabaya n. Palemb.
MARIEKERK 6 te Cochin,
MAASLAND p. 6 Ouess. n. Las Palmas.
MYONIA 6 te Hamble.
NESTOR 6 te Rotterdam.
POELAU LAUT p. 6 Aden n. Amst.
PYGMALION 6 te Curagao.
PHIDIAS 5 van Cartagena n. Amst.
PLATO 6 te Amsterdam.
PERNA 5 te Liverpool.
ROELF 5 te Kopenhagen.
ROEBIAH 5 van Balboa n. Los Angeles
ROTULA 5 van Durban n. Curagao.
STRABO p. 6 Dungen. n. Tanger.
SLAMAT 6 te Livorno.
SALLAND 6 te Montevideo.
SCHOUTEN 6 te Singapore.
SUNETTA p. 6 Ouess. n. Fahaheel.
STAD SCHIEDAM 5 van Immingham naar
Narvik.
RITA 5 van Telok Anson n Pladjoe.
SIGLI 6 te Singapore.
STENTOR 6 te Hamburg.
STAD BREDA 5 van Narvik n. Emden
TEUCER p. 6 Minicoi n. Djibouti.
TAMO 6 te Rio Janeiro.
TITUS 5 van Hamburg n. Wismar.
TJILUWAH 6 te Singapore.
TANKHAVEN III 6 te Tandjong Oeban.
VAN NECK p. 6 Thursday Island n. Brisb
WAAL 5 van Piraeus n. Alexandrië.
WOENSDRECHT p. 6 Algiers n. Gibraltar.
VRIJBURGH 6 te Londen.
ALKAID 5 van Porto Alegre n. Rosario
ARENDSDIJK 6 te New York.
CAMITIA p. 6 Guadeloupe n. R'dam.
DORDRECHT p. 6 Bermuda n. Houston.
EEMDIJK 5 van Londen n. Bremen.
EOS 6 van Amst. naar Rotterdam.
FRIESLAND 7 te Soerabaya.
KABYLIA 5 van Port Elisabeth n. Belaw.
LUTTERKERK 6 te Koweit.
MODJOKERTO p. 6 Minicoi n. Aden.
OOSTKERK 7 te Brisbane.
SALAWATI 6 te Amsterdam.
STAD LEIDEN p. 6 Burlings n. Mars.
TJISONDARI 4 van Yawata n. Hongkong.
TJIWANGI 6 te Singapore.
PASSAGIERSSCHEPEN
SIBAJAK 8 te Southampton verw.
WESTERDAM 5 op 250 mijl Z. W. Cape Race
naar Rotterdam.
KLEINE VAART
JAN HERMAN 5 te Havre.
MEDEA 5 te Goole.
VIOLETTE ERICA p. 5 Brunsbuttel naar
Boston (L.).
KEIZERSGRACHT 5 van Antw. n. Abo.
AFIENA 4 te Karlstad.
ELJO p. 6 Holtenau n. Amsterdam.
KAAP FALGA p. 5 Brunsbuttel n. R'dam,
TILLY 5 te Karlstad.
PAVO p. 5 Kiel n. Zaandam.
JOOST p. 5 Kiel naar Domsjo.
ABBEKERK 7 te Rotterdam.
AKKRUMDIJK 6 van New Orleans naar
Le Havre.
ALBLASSERDIJK 7 te Londen.
ALDABI 6 van Ilheos n. Bahia.
ALHENA 7 te Santos.
ALWAKI p. 7 Bordeaux n. Antwerpen.
AMSTELBRUG 6 te Montreal.
AMSTELLAND 7 te St. Vincent (K.V.).
ARKELDIJK 7 te Antwerpen.
BAARN 7 te Hamburg.
BOSKOOP 6 van Aruba n. Cristobal.
CALTEX PERNIS t. 6 te Rotterdam.
CINULIA t. 6 van Pta. Cardon n. Birkenh.
CONGOSTROOM 6 van Freetown n. A'd.
EOS 7 te Rotterdam.
GABONKUST 6 van Dakar n. Amsterdam.
LEKKERKERK 6 te Rotterdam.
MITRA t. 6 van Curagao n. Sasebo (Jap.),
MOLENKERK 7 te Rotterdam.
NIEUW AMSTERDAM 6 van New York n.
Southampton.
PENDRECHT t. p. 6 San Miguel (Azoren)
naar Napels.
PRINS ALEXANDER 6 te Rotterdam.
SCHELWIJK t. 7 te Harburg.
STAD MAASTRICHT 6 van Rotterdam naar
Civita Vecehia.
WALTON JONES t. 7 te Suez.
WILLEM RUYS 7 van Prt. Said n. Napels.
WILLEMSTAD 6 van Barbados n. Funchall
(Madeira).
ZUIDERKRUIS 6 van New York n. Rotterd.
OVERIJSEL 5 op 400 mijl Z.O. Diego Garcia
n. Adelaide.
Prins Willem II 4 van Quebec n Havre.
PRINS WILLEM IV 5 te Toronto
BOISSEVAIN p. 4 Saban n. Mauritius
BOSCHFONTEIN p. 5 Kaap Guardefui n.
Kaapstad.
BOSKOOP 5 van Curagao n. Aruba.
COTT1CA p. 5 Azoren n. Plymouth.
JAGERSFONTEIN 5 te Kaapstad.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT 5 van
R'dam n. Halifax.
MAASDAM 6 te New York.
NOORDAM p. 4 Scilly n. New York.
ORANJE p. 5 Kaap Guardefui n. Colombo,
ORANJESTAD 5 dwars Burlings n. Curagao.
WATERMAN 6 te Wellington.
WILLEM RUYS p. 5 P Soudan n. R'dam.
WILLEMSTAD 4 te Brighton;
KAASMARKT BODEGRAVEN 6 Sept -
Aangevoerd 177 partijen. Eerste soort f2.24
—2.30, tweede soort f 2.15—2.23, extra tot
f 2.45.
VETTE VAUKENSMARKT LEIDEN 6
September. Aanvoer 307 varkens. Notering:
zware f 168—172, lichte f 174—178, slagers
varkens f 176180, zeugen f 140146.
Syrië. De 93-jarige Hashim el Atas-
si heeft het presidentschap van Syrië
plechtig overgedragen aan de 62-jarige
Sjoekri el Koewatly.
HOGE PRIJZEN
1000 1277 1523 1860 2447 6887 13204 13461 17204 20441 400 5619 6989 12534 13877
17415 18696 18752 200 1717 3712 4330 5224 6327 6610 7374 7b04 7741 8537 9409 10349
11479 11519 11527 11630 11928 12299 12448 14003 14909 14985 16880 16932 17774 17811
17913 17914 17955 18709 20123 20327
PRIJZEN VAN 81)
1150 204
2045 074
688 757
3147 229
695 792
4J.01 226
711 843
5046 137
'693 769
6061 067
843 947
7004 033
889 951
8035 064
546 615
9003 354
680 723
10057 120
11001 081
298 395
103 226
760 777
274 377
871 896
270 273
901 947
171 423
795 818
091 101
995
134 141
483 637 657 778
245 283 296 397 439 622
783 832 879
517 545 561 608 652 682
948 999
283 372 403 516 530 570
430 439 512 556 656 691
872 964
187 288 319 338 527 607
313 435 589 763 773 783
080 146 257 335 362 432 450 513
801
367 386 410 468 541 551 650 671
733 820 860 862 865
126 226 364 428 572 918 960
172 250 361 470 491 494 520 679
726
13100
393
9S8
13031
714
14132
577
15081
16179
17159
905
18002
19157
915
30205
903
31036
850
829 962
106 109 172 204
411 412 433 489
215 233
602 672
239 249 325
698 744 754
072 150
772 971
233 234
606 617
346 387
271 364
344 470
950
115 321
214 298
924 946
221 225
9U9
167 311
159 364
993
256 264
622 768
472 674
455 (82
555 556
403 503
388 657
954
257 359
165 270 450 665 705
433 497 560
861
749 792 853
289 324
824
738 756
840 904
691 726
768 853
684 715
409 473
442 691 705 796
758 801 89»
570 699 733
817 834 841
NIETEN
1034 047 060 069 135
343 372 382 421 468
566 609 653 688 753
903 997 2000
2010 026 049 077 083
210 257 319 343 424
611 623 641 654 660
768 801 837 897 921
956 961 974 987
3055 058 070 102 109
265 281 292 321 329
579 581 590 611 641
700 715 742 771 (81
4007 045 106 151 154
380 418 419 448 514
639 691 727 733 813
5028 034 040 044 073
223 247 254 300 329
499 521 522 529 576
743 752 774 779 829
937 938 955 957 958
6020 044 087 107 128
278 279 316 320 337
549 575 580 612 614
772 803 820 850 857
Q4Q QQ2
7002 011 052 169 235
399 405 452 481 493
789 797 808 848 852
993
8005 017 018 034 048
273 285 330 345 357
421 443 469 547 573
688 712 759 795 804
912 931 955 960 970
9103 108 197 205 239
337 340 406 433 444
612 660 714 737 749
10041 053 098 131 143
270 334 384 402 406
615 317 629 637 641
741 766 771 791 82-4
11044 055 057 088 091
Vervolg nieten: 17927.
157 221 230 240
472 484 500 528
777 811 828 859
089 131 162 182
469 487 506 512
687 702 712 740
925 930 935 936
170 189
341 344
650 676
873 887
176 187
515 537
836 895
089 121
365 366
598 628
832 847
967 972
165 194
390 406
624 644
871 883
195 230
358 395
677 678
956 964
265 274
544 621
899 931
158 162
421 453
640 694
853 879
209 228
421 493
736 744
901 923
2S2 299 322 327
560 570 576 596
853 859 868 873
06b 068
372 373
593 601
841 873
977 989
244 248
455 459
111 950
148 162
436 464
649 673
829 860
076 231
374 419
276 310
482 504
962
185 240
488 499
676 704
897 914
310
537
891
195
521
754
955
241
430
685
989
319
629
972
189
466
729
894
237
522
759
936
338
751
911
272
418
652
880
334
589
264
5.10
728
921
099 108 110 112 225
227 277
467 613
831 S4S
12003 058
232 252
572 578
686 702
928 936
13003 032
250 284
518 524
812 837
14014 018
473 474
739 759
151X13 011
221 262
447 470
627 661
934 935
16024 038
226 245
396 434
580 616
375 377
851 865
18063 066
277 382
738 740
915 916
19006 007
365 369
605 619
861 892
20108 119
510 534
766 776
21008 051
186 201
592 646
283
665
880
082
377
58b
709
951
036
301
548
850
050
283
490
760
026
265
480
667
947
091
247
451
626
945
062
387
871
073
420
743
957
019
391
627
914
128
537
778
058
209
770
285 309
667 685
932 933
124 137
460 474
612 614
736 753
956 994
043 045
304 345
552 610
862 892
051 059
337 368
546 567
773 785
074 084
266 292
492 514
758 766
095 110
275 299
465 472
674 753
960
152 164
396 571
909 972
084 101
479 546
766 796
963 970
025 032
395 403
720 737
918 942
243 273
552 561
793 993
067 088
218 239
7S2 806
321 368 371 405 434
717 775 777 794 810
149 200 203 214 225
485 505 526 549 560
621 663 669 671 680
772 781 783 825 863
085 113
346 355
643 685
913 954
062 086
430 438
609 610
904 922
!22 143
366 394
515 520
773 811
134 172 230
372 434 488
697 770 788
974
148 173 181
441 449 454
535 715 728
y75
163 169 209
396 430 433
550 576 581
832 893 916
111 132 141 155 224
300 334 336 356 374
493 497 503 524 561
760 804 855 860 868
168 265
614 645
974 985
133 144
547 553
835 855
987
114 132
436 472
771 790
953
285 329
579 650
998
109 115
268 376
876 912
323 326 351
690 712 799
174 188 225
584 588 594
870 905 914
201 330 345
508 521 603
800 804 858
396 479 499
675 713 747
119 138 160
447 449 455
972 982
DONDERDAG
HILVERSUM 1 402 m. - AVRO: 7.00
meuws, 7.10 gram.. 7.15 gym., 7.30 gram.
VPRO: 7.50 prot pr AVRO: 8.00 nieuws.
8-15 gram.. 9.30 huisvrouw. 9.40 prot pr
10.00 gram., 10.50 kleuters, 11.00 omr.ork
en solist, 11.45 vraaggesprek. 12.00 orgel
en zang, 12.25 In t spionnetje, 12 35
gram.. 12.50 bedrijfsleven, 13.00 nieuws.
13.15 gram.. 1320 Metropoie-ork.. 13.55
koersen. 14 00 hoorspel, 14.25 gram., 14.45
viool en piano, 15.15 zieken, 16.00 herin
neringen aan Oud-Amsterdam. 17.00
jeugd, 17-45 regeringsuitz., 18.00 nieuws.
18.15 amus.muz., 18.30 lichte muz., 19.00
brief uit Londen. 19.05 act.. 19.15 theater-
ork., 19.45 discussie. 20.00 nieuws, 20.05
kamerork en solist, 20.50 hoorspel 22.25
orgel, 22.40 sport, 23.00 nieuws. 23.15 lich
te muz.
HILVERSUM H, 298 m. KRO: 7.00
nieuws. 7.10 gram., 7.45 Morgengebed,
8-80 nieuws, 8.15 gram., 9.00 huisvrouw
NCRV: 10.00 gram., 10.30 prot. pr KRO:
11.00 zieken. 11.45 pianospel, 12.00 An
gelus, 12.03 lunchconc 12.33 boeren. 12.55
zonnewijzer. 13.00 nieuws, 13.20 lichte
muz.. 13.45 gram. NCRV: 14.00 gram.
14.20 lichte muz.. 14.45 vrouw. 1515 gram
15.35 strUkkwartet, 16 00 prot pr.. 16-30
sopr. en plano. 17.00 klankbeeld. 17,30
gram., 17.40 koersen. 17.45 gram 18 00
kamermuz 18.30 Friese uitz.. 18 45 gram
19.00 nieuws, 19.10 gram., 19.20 sociaal
gesprek, 19.35 gram., 20.00 radiokrant
20.20 gram.. 20.50 caus., 21.10 koorzang.
21.35 Leger des Heils-ork.. 22.10 pertodie-
kenparade, 22.20 orgel. 22.45 orot pr.
23.00 nieuws. 23.15. gram.
WIJ KIJKEN NAAR TELEVISIE
NCRV: 20.15 Journ en weerber. 20.35
Rondom de kachel, caus 20.55 Filmprogi
21.15 lichte muz 2135 Dagsluiting
ENGELAND. BBC. home service, 330
m: 13.20 lichte muz., 14.00 ork.conc., 18.30
lichte muz.. 19.00 Festival v Edinburgh,
20.05 lichte muz., 22.30 ork.conc.
BBC. light progi 1500 en 247 m:
12.15 ork.conc., 13.20 lichte muz., 15.00
zangrecital, 15.30 pianomuz., 15.45 lichte
muz., 16.45 mil. ork en solist. 18.00 lichte
muz., 20.30 ork.conc., 22.20 dansmuz..
23.20 lichte muz
NORDWESTDEUTSCHER RUNDFUNK.
309 m: 12.00 amus.muz., 13.15 operette-
conc., 14.15 amus.muz.. 16.00 filmmuz.,
16.25 strijkkwartet 16.40 alt en piano,
21.00 chansons en dansmuz., 22.10 operet-
teconc., 0.25 dansmuz.
DUITSE TELEVISIEPROGRAMMA'S:
16.30 V. d. jeugd 17 15-17.25 Opsporings
dienst en progr.overz 20.00 Kinderboe
ken voor volwassenen 20 45 Caus. 21.25-
22.00 Grote dansers.
FRANKRIJK nat programma. 347 m:
12.30 operamuz., 13.20 operamuz., 18.00
ork.conc., 20.02 symph.ork. en soliste.
23.05 moderne muz
BRUSSEL. 324 m: 14.00 Eng. les. 14.15
koorconc., 14.20 Franse les. 20.00 Die Wal
kure. opera. 22 15 pianorecital
484 m: 18.30 rhythm, muz., 22.15 lichte
muz.
BELG TELEV1SIEPROGR Vlaamse
uitz.: 19.15 Gram. 19.31 Nieuws. 19.50 a.
Filmclub; b. Historische film. 21.40 Nws.
BELG TELEV1SIEPROGR Franse mtz.:
17.00 V. d kind 18.00 Film 20.15
Relais v Parijs.
ENGEL.AND BBC European Service
Uitz voor Nederl 22.00-22 30 Nieuws.
Feiten v. d. dag Engelse literatuurge
schiedenis. (Op 224 en 49 m).
